2 Eylül 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Konuşan mendiller !. E SKİ Aşıklar çox çekingen şeylerdi, (konüşan çiçekler) adi hafta komuşmalarmda da yazdığın (Çiçeğe ve kadına dair), gibi, hislerini, çiçeklere, el işaretlerile, birbirlerine bildirirlerdi, Ccsu. re yüyu kaldıkları gibi, öyle birleşip dolaşmakin da pek süvari de Rillerdi. Ana ve babalarmdan korktukları gibi dadı kalfalardan, süte nelerden, konu komşudan, mahaileliden bile ödler; patiar, sevgililerin: isarep © gafil #on, göz süzerken, pedetteden mektup atarken, yolda çar ndan uzalırksı görecekler diye tirtir titrerlerdi. Aşk forman dimlemez derler, Doğru bir söz olmakin beraber, © devirlerde Büyük kar; yerde, dans salosundla 2onda bile... saralata sorman dinietmeğe savaşırlar, w vardı, Diyüklere sayı gösterirlerdi. Halbuni bugün öğle mi ja, hnlebicide, dağ, çayırda, pilâjdn, uluşuyor, kanuşuyor ve koklaşıyor, kuzu kesilirlerdi. Çünkü, Bir genç kız, sevgilimi ile istedi” birahaped: Hattâ anasının yl miydi ij bir genç delikanlı anasına, babasma: — Ben alan kızı seviyorum! Diyebiis'n, Gene kabil miydi İd, bir genç kız babasına, anasma: — Ben ilân kişiyi seviyorum, Onu bana aliner. Diye ayak diresin, Alimallah, gözlerini oyarlardı bunların... şimdi. gene kiz da, erkek (5 Wyan ediyolar; ana ve babalarına: — Balim bu tımas melâikeliği,. biz sevişiyoruz, evlesdirin bizi, Sözle isyan bayrağı İaldırıyorlar, Nerede ise — eskilerin akal ne — baba ve ünelarnin gözlerini bunlar oyaenit,, Rizim corukluğumuzda âşıklar, yalnız çiçeklerle, el işareğierile de, md Bitütün mendil: ie de birbirlerine hislerini, dertlerini, arsuarını bildirir. “Yarm evin önünden geç, mektup vereceğim! demekti, Mar mendil “hayatım senindir!,, manasına geliedi, Karıyı mehdilin manası yorum, inin bana Festıki yendi: mendil; Bayaz mendil. ydu: “Sesi bütün varlığımia, bütün ruhumla sevi “Dikkat et komşular görecek, yeşil mendil; “Mektuburuzn cevabını Bekliyorum, ne xaman göndereceksin? Kederliyim, ızlırab şçinde kıvranıyorum, Pek “Seni seviyorum, kenarları yeşli mendii: “Sana daima mavi vefakızann sadık kalacağım, söz veriyorum.,, Kenarları sarı mendil: “Bir jki gün. dür hastayım, bunun için çıkamadım, pembe mendil: “Bügün ümidim senda!,, Kenarları mar mendil: :Fek hoşuma gidiyorsun, Kenarları pembe reend'l: “Sensiz yaşıyamıyorum,, Mendil sallamak: “Peki, dedi. ğin olsm?,, Menarları mavi mendil: “Sensiz mesai olamıyacağım!. mendili orlasmdam tutkp göstermek: “Bu akşam bekliyorum, mana. Yarına gelirdi, Şimatlerüe böyle şeyler yok, sevgililer birbirlerine hislerini mes. dille bildirip konuşmıyorlar, Çünkü böyle şeylere hacet kalmadı, mü. hareklerin hepsi bayrak açtılar! ikçe zehirler akıtır benden o mendil, Güz yaşlarımı tutmak Için ruhumu get gil! Saatte 135 kilometre Simdiye kader, en süratli uçan kuşların, kartal, kırlangıç, sağırcık kuşları olduğu zamn Bunlar, saatte 45 kilemetre uçabi Seyyah güvercinler, saatte 72 kekikler ise 80 külbmetne uçuyor lar, Bunlardan fazla da, 95 kile metre ile-doğaniar geliyor, Böyle iten vekor, doğanlarda değildi çünkü yabani ördekler, #aatte 135 kilometre uçabiliyorlar, Uzun mes #afeler aştıkları zaman ise, vaaa” ti olarak, santte 122 kilometre gi: dekiliyorlar, Balina balıkları ile denizaltılar Tahielbahirlerin dal kabiliy» li rkaç sene evvelki tecribelere göre 114 metreyc kadardı. Bazı ma hir dalğıçlar ise, denizde, 130, 160 metre derinliğe kadir inebiliyor lar,“Daha fazla derinliğe ise, 1935 desAmerikah profesör Vilyam Be eb'in vüende, geöbirdiği o “Batisle indirilebilmişti.$ Bunun varabiidi, der 900 metre idi, Hal ti, Balina balıkları deniz de, çok & yorlarmış. Grasnland etrafında Yapılan tet, la derine inebili | yı, kurt ventire iskeletli İ gibi seyler olduğu bilinmiyen bir malar, denizde 1560 metreye kadar inebiliyorlarmış. Profesör Beeb'in o “Batisler.. | 1 mere 40 santi mkutrunda idi, Bu tetkik odası, 908 metre derinliğe inince. $ milyon kilo tazvika ma ruz kalacağı kolayca anlaşılır. Bal! Da, işle bu kadar tazyika dayanabi- iyor. Htibu ki, yine Balina gibi ciğer, leri olan insan, üzerinde dal bisesi bulunmazsı ye kadar inebilir. Sığmak yapılırken Hazer denim sahilinde, Bakü yakınlarında sığmak yapılıyormuş. Kürekler, geniş bir hayvanat me “ zarlığını meydana çikarmış, Alimlerin tahminlerine göre, bu rağ, vaktiyle hir yora)tı zift gö- dü varmış, Zift de yumuşakmız. Et raftan gelen hayvanlar, farkında elmiyarak bu göle düşüyor, bo * ğuluyormuğ, Zift, sonraları, katılaşmış ve için deki hayvanları, oldukları gibi, mükemmel bir halde muhafaza et- miz, Burada Mamut ,arslan, deve, & ile ne taken hayvan iskeletleri de var » kiklerde, 100 ton ağırlığındaki Bali İmiş, EEE EEE EEE EE EEE EEE EEE Ümit bu talgırafı okuyup bu em leye gelince düşündü: Bana da aynı muameleyi yapr yor, On sün kadar sonra Sabri Pek hir gün ikiadiye doğra nilmediği bir zamandı. düstü ve Bemen ertesi Zin denize sculmak üzere hareket edecekti, Safraya oturularağı mal Pekin büyük oğle Sabrj bi - yüklerin arasma karrstı, Ağının Gizgileri zerilmis, ellerini nrkasırn atmıştı, Gillerek: — Dâyı, dedi, bir vaadetanistin bilir misin? — Ne bileyim yavrum? — Böyle sey olur mi dayı? Ha size son gekliğim valıt sana “dayı bir hediye vermek istiyorum «ma np aleymi bilmiyorum” de miştim de... —E.. sonra”. — Sen de bana hir rotet al, 2" wa kocaman bir şey olsan dene MİŞ miydin * Sabri böyle bir konuşmayı hatır İmmiyorda, mamafih çocuğun ha treni kranadız — Sek eği bana ne — İste ben de sana © rozeti al dm, Bak işte, Rozet göğründeki injmini Yozetten duha güzel de ğil mi? Sabri, küçük çocuğu kucoklıya - rak reretini, iliğine Lakmasma irin verdi ve sonra bu kocaman rozste batarak güldü: — Galiba yoldan ge'ip geren'e” rin başını döndürüp bana bakima sını istiyorsun, — Evet, Biraz ötede Ümit hieki söylemeden hu hüdirayi e yetis sıkarak O belayorda, biraz kerknk ve mahetn Hiz sesi — Ben de dedi, vesim İcin eek evvelden bir rozet plıp “ak'amın. tım. Sesinde kar emelini kaybetmis olanlarm sesine benz'yen Mi, müzterin bir Gtreyis vardı, — Daha evvel düvranmalıydın, diye haylardr... yaya kaldır... >— Bilmiyordum, , bek'iyardum, Ümlt cümlesini bitirmedi ve neti beklediğini kimse anlıyamadı, »— Sonra... Sonra ben onun ye | Bunlar İlandayı saracağını Tarihin büyük davaları anton davası Toplayan: Muzalier ESEN DANTON VE HARF 1791 yılında Fransayı alâkadar eden mühim meselelerden birisi de yeni Fransa hükümetinin bir Avrupa harbine atılıp atılmaması meselesiydi. o Birçuk oFrnasızlar İ Kıral hanadanma mensup birkaç işi ihtilâlden korkarak Fransadan kaçmış o Almanyaya (o sığınmışbı Avusturalyayı (o Prus Vransa aleyhine kışkırtıp dnru: lardı, Maksatları Fransız ihtilâlni doğarken öldürmek, kıralm mut Ink halimiyetini yeniden *rurmak ve bu sayede kendi menfaatlerini korumaktı, İngilterede Frans: siyasetinden pek memmun dej Fransız ihtilâğnin Belçikayı Hol. düştimüyor «e bü iki memleketi istli eden Vran sx hükümetinin Manş kıyılarından İngiltereyi tehdit edebileceğini hesaplıyordu, Muntazam bir bükümette harp ve sulh islerini devlet düşünür, hükümet etratmda birlesen halk verilemk kararları emniyetle hek ler. Fakat ihtilâl zamanlarımda iş öyle değildir, Merkçs kendi fik. yürümesini ister, Ve kendi fikrine uygun olan büyüklerin et İ rafında toplanır, Fransadn herkes bütün Avrupar um bir gün birlik olarak Fransaya saldıracağını biliyordu, Herkesin gine mesele bu aldm an müteca. el davranarak on” birm üzerine mi yürlimeliydi? İşte Fransa bu nekinda bir türlü iu İnk edemiyordu. Robespiyer hâr - hin siddetle aleyhtnriydı, Rriso harpsiz geçecek bir saatin bile ih tlâl hesabıma boşuna geçirilmiş olacağını söylüyordu, Danton ba iste da İtidalini mnhafara ediyor du, Harpten korkmuyordu, fakat hükümetin harbederken, harp za ruretlerini ileri sürerek Fransız milletinin heniz pek yeni olan hürriyetini elinden alacağmdan trküyerdu, Damton harp meselesine dair çiümeli büyük #tyasi fikrini 16 b” rincikânın 1791 de yine Jakoben- ler &lübünde söyledi. Dantonün tarih bakımından kö” 48 bir huyu vardı: Nutuklarını evvelden hasırlamaz, hazırlıksm söyler, Binsenüleyh obugün Re bespiyerin bötün nutaklarmm asıl metinleri e'imizde Mevcut olduğu halâs o Dantonun nutuklarından yalnız o zaman çıkmış Zwrete si. tunlarmda kalan parralar vardır. Tabii bu tarih bakımından mühim Mr xiyandır. Onun içindir ki bu mühim ne tuktan buszün elimizde yalnız sa parçalar var: — Harbedecek miyiz oetmiye. ek miyiz? Ru sunlş osvap Ver” wek kolay. Harp boruları, mühal kak çalacaktır, Fransayı kurtaran hlirriyetin kahredici eli Avrupa» d müstebit hükümdarları birer birer devirecektir, Fakat benes mesele bu değildir, Bence mesele ne saman harbedeceğimizi bilmek tir, Her sevi öleüp biçtikten mevki mizi iyice kararlaştırdıktan ve be basns harba taraftar görünen hi kümetin nicin muharebe İstediği ni düşündükten sonra karar ver - meliyis, Hükümetin harp İstey 53. Ümit, bu yüksekten ilân edilen akrabalık hakkına mukubels et “ medi, sustu, Sabri merakia Ümide baktı, raz evvel Bursaya Geldi etraimı a'ıp “hoş geldin” diyen * ler srasında onu aramış ve biraz kenarda solgun bir çehrede parlı. yan atesli isi göz halinde görmüş” tü, Bu bakış karşısmda Sabri düşün müstü: — Na kılar muztarip bir sim: xi var, İnsanın zayıflamış diyse geliyor, Ona Iarsı şolkatli hareket ede» rek Vakacıkta onu ağlarken gör . düğü xaman kalbini saran keskane hk'arm tes yıktığı bu gönül Kuhtesini tamir ihtiyucmı duymuş” m, Sahri, bu solgun cehreden görle- rini ayırıp küçük çocuğa cevap Ver Li | #in/len kuşkulanıyorum, bize İngi” İliz ana (o vasasını veren hükümet bizi İstanbul hükümeti şibi idare etmek istiyor zanamıdayım, Bu düşünce ile gözlerimizi dört aça * lm, Ben harp taraftarıyım, Fra: saya harbin lâzım olduğunu Fran” sayi bir harbin kurtaracağını bi” liyorum, fakat harbe başlamadan İ önce harpten sıkmmak için icabe. i den her şeyi yapmak isteriz, Ba Ba” husus harp teklifi hükümetten ge lecek olursa, Bütün Fransanın istediği ve beklediği harp başladı, Fakat Fransa için çok kötü bhesladı. Harp Fransa için fena gitmeye haslaymea kabine değişti, Krralla kabina arasındaki anlaşma da bo. swkin, Manton artık hiç bir sey” den korkmadan 20ftan açığa kr İ rali da sarayı da hattâ Lafaveti de tenkide baslar Bu tenkitler Haber'in bulmacası ©1234 567891401 , Soldan sağa: 1 — Bir cins muharrir (iki ke lime), 2 — Müsnade (o kopararak 3 — İstemiyerek ve surgla bir e bir sinir hastalığı; 4 — Telefonda kullanılan bir keli” me, eski Misir Piravunlarınd 5 — Alfahede bir harfin okunuşu, Kafkasyalı o Türk, Mahkeme. den alınır, çiçek, 7 — Marple ele grçirilen eşya, bir renk, & « Çift olmaklık, katoliklerin ruhani reisi, 9 — Bir emir, 10 — Arkadaş. Af rikadn bir müstemleke İl — Al” mel, İniMi, eşi Yukarıdan aşağıya: 1 — Hacı olan (iki kelime), 2 Vücudunu ortadan kaldırma, bir renk, meşgüliyetin tersi, 3 — Bir IN, yokuşnn aksi, 4 — Birdenb- sakat, alfabede bir harfin oku. huşu, 5 — Hayret edatı, en çok, 2 manın kısımlarından, $ — Kalbur dan geçirmemek, bir emrin iersi, 7 «— Yazmak şaaslarından bir fil, alfabede bir harfin okunuşu, 8 — Gözel sanat, çağıtma vasıtalarındian Yunanistanda bir şehir, 9 — Şabıs, dünyanın o büyik şehirlerinden, 10 — Sesin dönüp gelmesi, etin kemiksiz kasmı, bir emrin tersi, 11 —Gö'de görünen hayal, Dünkü bulmacamızın halli: 1 — Fojiyama, EK, 2... iter, Nazi, 3 — Nal, Mısır, 1, $ — İken, Kataro, $5 — C, Tapar, Şe. 6 — yi Havectva, 7 — Haziran, — Ahid,N, Ra, 9 Nif, ei & 10 — Raça, Adama, 11 — Defi. peler, Ni, 'Nakleden: Muzafier ESEN di: — Sen, yekenimsin, bu doğru, yaln sunu da unutma, ben Ümi din de vasisiyim, Küçük Sabri inst etti: — Ben senin yakm akrahanım. Sabri: — Buna kimsenin bir sey dedi” ği vok yavrum, dedi, Fakat erkek meğe meeburdur, Rinnenaleyh bu- gün son de sıranı Ümide birnkaeak. sm. Onun veroteği rozeti bu nie şam,, sentakini iz yarn taksen * gum. İyi mi? — Benim rozetimj varın yatma kumanda adecoğin zaman takacak sn değil mi — Evet,, evet, O koca rotetle beni bir amiral sanacaklar, Çoruk Ümida dönerek? — Haydi senin de davma bir rozet takmana İzin variyoram. Ve bu nutuklar 20 haziran 1797 isyanının en ileri gelen sebeple - rimlendir. 20. haziran 1792 ginü silâhlı birkaç bin Parisli * #nrasa doğr yürüdü, Muhafızların karşı koy ralla konuştu, kıralı korkuttu, willetin kralı hiçe saydığını sn - lattı; sonra millet meclisine dar gitti, meelisten eski kabinenin sini istedi ve istediğin safağıdır. 20 haziran olmasaydı 10 ağustos doğmıyacaktı. Danton 10 ağustos © isyanında hazırladığını inkâr eder, Nutuk” larının birisinde:,, ben 20 ağustos isyanını hazırlamadım. «er, hatta btemedim bile, Çünkü ben yalm meşru isyanlara taraftarım.,, 20 haziranda silâhlanan ve sara ya kadar giren halk Srair tahtın dan indirebilirdi, fakut bö; bir sey yapmadı, çünkü temiz yürek Ni fakat korkak kıralını hâlâ sevi. yordu. Kıralm Fransadan kaça. Tak yabancı Topruklara sığınmak istemesi bu sevğiyi yok edememiş” tü Halk kıralı mazur görüyor, “ns yapsm diyordu, oetrafmdnkilere uyda,,, Fransız milletinin (o kırallarma” «lân bu derin sevgisini Parise doğ ru zmferle yürüyen Avusturya ve Prusya orduları başkomutanı mas reşal Dö Bronsvikin bir bayanın” mesini kökünden silmeye kâfi gel. di, Maroşal Fraasızlara hitap ettik ği bu hayannamesinde: bir kılına bile ziyan gelecek olur. #a bundan bütün Fransız milletini mesaj tutacağım” ediyordu, Bu bayamame #ıralin düşman” larının aradıkları fırsuti, Onun için başta Danton olmak üzere 20 ağustos isyanmı hazırladılar, 10 AĞUSTOS İSYANI VE DANTON İlinin dömtim noktasıdır, 9 Ağustosu 10 Ağustosa hağlı yün gere kırılın sarayında bir 2 yafet vardı, Sabahlara kadar sü » ren bir ziyafet, Safağm ilk aydın. hıkları ufkun siyah perdesini yıris tarkan 16 ner Löjnin kızkarde! Madam Elizabat uykasux geten bir gecenin yorgunluğuna Ağustos sa bahanm serin havası İle yıkamak icin bir pencere açtı. Ve bir kol » tuta yergun o uyuklıran İarallçe Mari Antuvaneti cağırdı: — Gel hemşirem, hak sabah ne kadar güzel! Kıralın kızkardesi ve Kiral sarayın ngık pençeresinden Parisji Riizal sabah semasında Okırallığın son gününü selimiadılar, 16 nci Küj oturduğu koltuktan kalktı, Zerindi ve: “Ban uyumıya gidiyorum” dedi, ve dairesine çe kildi, huşında geçirmiş değildi, Bir ie | İâl surubunun ortasmda sabahin , İn i Bunün üzerine Ümit Sabrive sr kuldu, becerikli ve seri parmakla” riyle ili&e kendisinin arkı rozeti tattı, Bu, zarif, minie'k, on dere” ce rürsl bir düğme idi, Sabri, snkin Ve basit bir sesle kısa bir cevap verdi — Teşekklir ederim çernğum, dadi, Ümlt, simdi sofrada aralarında hitkaç senelik hiror yaş farir bu » Junan Pertevle Cemllin arasnda eturmus, gülüp söylüyordu, Gözler ri hâlâ parlaktı, Fakat eahresinde ki solgunluğun yerine bir penbelik geemisti, Sabri, onu simdi pek neseli, ken. le yaşıt çocuklar arasin gö rüneş ruhunda lame benmar hafif Tir #ree Auvmms ve kendi kendine: — Mâyır, bayır, aldmmiem, Hiç de rayıfia - rünmiş pok mesel; bir «iması var, Demin bana öyle gelmis elnenk... Ben, duyduğum nedamet ve Met hamet hislerine kalbimi meta ol - mak İçin pek budala bir adamım. Fvvelâ tir, barrak, pürürsür bir kahkaha koytu, Bunu Kemelin için den gelen samimi bir kahkahası masına rağmen saraya girdi, kr | "Kıralın | 10 Ağustos 1592 Frans büyür İn hi (Gazetemizin 'birinei & başlık yanmdakj tarih çerçe Nyerek gönderecek okuyue ticari mahiyeti hair olaya, 'âaları parasız neşrolünur,) İş ve işçi arıyanlar * Ortamektep miözünu $ sene Öğretmenlik yapmış » biler dir genç kiz hususi m de ve resmi dairelerde çalış iş aramaktadır. (SAJ ren racatları . 5 Alduvınızi | teş W (AĞ) Dokumacı) (Fen) (Houv İs #bes:) (idle 1i) (M (ktmmet) (Kimi (AE «e tekrar iktidar mavkline getirilme" | miüşevvik olduğunu itkaftan çe. | kinmez, Fakat 20 haziran isyanını | Mister Bevin ve ikin İngiliz İş nazırı Mist pulde Galli meleler yumruklarını r nutuk söyledi. Ernesi Jeiz işçilerinin çok dikke | dilleri katiplerden birisi, İ işçi iş mazırını dinlerken müâzisini düşünür, Ernesi yata Brisloldesütçü çıra tılmış, sonra Omihtimler yaln yapmıştı. Rivayet sevmezmiş. nden. hoşl ine çin çok kiymetli. olduğr Bâzırından vazgeçmiyorm Mister Havin nu'kune söylemaşsir : Boru ve trampet ça. ikinci cephenin açılmasını ler, memiekelte sakınmak miz hir hava yaratarak | parçalayorlar, Sovyetler dos! geçinenlerin bu yelf tilerine $< suretle ruks eeğim: Böyle bir hareket | fiklerimize karşı belki bi İ dır, fakat huzürkü vaziye sında elimizden “Bana ikinci cephede weviniz. Hükümetin istik çoğalması hususunda yar? İ niz. İçersinde yaşadığımız j hayati bir ehemmiyetli va; Vaşinsiondan gelen bi | da Amerika askeri şeflerin lenumı hülüsa ederek Misi nin fikrini sağlamlaştırma Bugün Birleşik mile sağlam Ümidi düşmanın d nayi merkezlerini şiddetle dıman etmektir. En büyük harp İstikrar kada kabul gdiieiz Bütün dünya parlâmente yeni bir rekor kirildi: ! İ stertin Miratık son debili İ hakkındaki kurun İnsiliz r ında 7 dakika içersin, edilmiştir. ta İngiliz parlâmenlesinu e kabul ettiği harp İsti pin yekünu 1959 Eylölünd (IG milyar 56 milyon İngiliz sına vükselmiştir, Bir mebus bu münaset hesabi yapı ji | sekseni fevkalâde bülçeder. yor. yüzde yirmisi de harp razlarınden ödeniyor, talip etli, Bu gülüş biraz yorgun, daha ağır fakat k mesut bir kahkaha İdi, KW lr sarj bir uçusla bütüm; Vee ulastı, Herkes zül malin karsı özür diler g vii — Görüyorsanuz ya Sabri, « bırada no kadar neğeliy Bayan Naime de ilâve etti: Bütlin yelsleri * dseleri hep İstanbulda o bırakti Burarta messt, yaşamaktan me nan bir ömür sürüyoruz, Czmil masanın tâ öbür ocund — Hataciğım, Ümide yarın 7imle beraber mrelmesi İçin İzin receli misiniz Sabriye de vr, o Ün irin verir: olmaz mı? | Bayan Naime cevap verdi! — Kin vermek benden Bay Sabrinin hakkıdır, Eğer e ver'rto, benim müsaade Türem kalmaz. Fakat Onilin sirin böyle bir izin den eminim,