17 Mayıs 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 1

| l !942 İŞTİRAH EKUFONU ls.nı:m RAAAK İ$4ÜNCÜ HAFTA AKŞ HER YERDE 5 KURUŞTUR * POSTA KUTUSU: 124 — İSTANBUL AM POSTASI ADRES: ANKARA CADDESİ VAKIT YURDU — İSTANBUL TELEFON: YAZI İŞLERİ: 28872 İDARE: 2418170 & SENE: 12 Bütün ihracat lisansa tâbi tutuldu | Dün geceki radyo gazetesinin bildirdiğine göre Resmi gazete- de çıkan bir Vekiller Heyeti ka- rarile bütün ihracat önceden mü saade (İisans) usulüne tâbi tu- tulmuştur, İhraçtan evvel müsa- ade alınması lâzım gelen madde- 1 — Milli mahsul ve mamuller, 2 — Türkiyeye idhal edilen yabancı mahsul ve ma. mufler, 8 — Hariçten gümrük kontro- lü bulunan yerlere çıka- üç Vekâlet : taiimatname hazırlandı tarafından Yisanslar, Ticaret Vekâleti ta rafından verilecektir. Bu Hisansın nasıl — verileceğine dajr — İktısat, Ticaret ve Ziraat Vekâletleri ta rafından müşlereken talimatna me hazırlanmaktadır, Bazı maddelerin ihracı, önce- den müsaade usulünden muaf tu- , tulmustur. Bu maddeler, muvak- | katen mem'eketimize idhal edi- lip tekrar ihraç olunacak mallar, kara ve deniz kuvvetlerine veri- lecek kumanyalar, yolcu ve sey- yahlara ait bazı eşyadır. Her akşam: eei Propagandalar Arasında Hüseyin Cahid YALÇIN İR Alman gazetesi Çörçilin harb başlanğıcındanberi söy- lediği yalanları ve İngilterenin birbiri ardmca uğradığı mağlübi- Yet ve felâketleri birer birer say Miş, Bunu şüphesiz ki — İngiltere öleyhinde bir fikir hasıl etmek için Ti . eaklküteri gü ile yi göz. İerde fevkalâde büyütmek hatası, "'fıl'lüıııilş olduğu aşikârdır. Çün. kii insan bu sözleri okuyunca ŞU İngiltere üç seneye yakın bir za- Ve felâkete uğramışsa nasıl oluyor €a hâlâ ayakta kalıyor. Niçin bu Mmağlüb ve zayıf memlekete bir hücum da harbe nihayet Verilmiyor; Alman gazeteleri ve Tadyoları değil mi İdi ki bundan İki Sene evvel ağustosta Londra da galib sfatiyle kollarmı sallı- Yarak gezeceklerini ilân etmişler. di, Bizim bildiğimize göre İngilte- re İlk dakikadan itibaren kuvvet - | Taf etmiştir. Acı muvaffakıyetsiz. uğradıkça bundan daha a- ğırlarma maruz kalacaklarmı söy- lemekten ” çekinmemişlerdir. Onun için İngiltereyi bu şekilde tasav- Vur etmek hiç de Almanların le- hinde bir mana ifade etmez Zan- KD Bulgar radyosu Atina ve CiVü« Tmdan 80 bin işçinin Almanyaya Bönderilmiş olduğunu haber Verİ- Yor, Bir kere bu rakamda birkaç Sifir yanlışı bulunduğu muhake kak, Fakat maksat Almanya lehin- do iyi bir intiba doğurmak ise bilâ- kis aksi bir neticeye varılryor. Çün kij Ayvrupanın muhtelif memleket ıel'inııı:ıı, ameleler toplamıya mecbur 9Olmak gayet dar bir duruma dü. Sülmüş olduğunu inkâr kabul et - Mez surette meydana koymaz mı? a kağı İtalyan radyosu Amerikan rad- Yosunu tekzip etmek istiyor: A Merjikan — radyosu - İtalyada - AL Manlarla İtalyanlar arasında çı. kan kavgalardan dolayı İtalyaya polis kuvvetleri gönderme- Ğe lüzum hissedildiğini söylemiş. İşte İtalyan radyosu buna kızıyor, Vakığ bir hafta evvel yeniden ba- © Alman polisleri İtalyaya- gel- Mistir amma bunun sebebi Ame radyosunun dediği gibi de- ğildir, Pek yakmda düşecek İngi, müstemlekelerindeki vazifele- Tine gitmek içindir, diyor. Görülüyor ki İtalyan radyosu Bülünecek lâf söylemek hususun- rekorunu dajma muhafaza leq 4 **i İtılyııım imparatorluk günü Münasebetiyle — Afrikadaki eski Paratorluk — toprakları üzerine 'yannameler almağa giden İtal- Yün tayyareleri Romaya dönmüş- h"ı tayyare meydanında bir hava '=erı.|î tarafından — karşılanmış- VAr, Bizim bildiğimiz bir zaferden (önen askeri kuvvetler böyle kar E ._'_c_oq_ı_ek Her gün 225 gram ekmek verilmesi inceleniyor Ankaradaki hususi muhabirimizin bitdirdiğine göre, haftada bir gün ekmek yerine halka patates verilece, ği bakkında dolaşan şayialar asılsız. dır. 'Yeni mahsule kadar her gün mun. tazaman 225 gram ekmek tevzil için tetkikler yapılmaktadır, — Verilecek karara göre fırmlar, 450 gramlık ek, mek çıkaracaktır. Ekva;cor'da Yer sarsıntısı devam ediyor Butnos Ayr€s, 17 (A.A.) — Kito. dan öğrenildiğine göre, iki gündür Ekuator topraklarında ağır hasar yapan yer depremi elân devam et , mektedir. Dün gece yarısına kadar tam d4 sarsıntı kaydedilmiştir, Pasîfikte Müttefikler 154 gemi kaybettiler Londra, 17 (AAj — Harp başlı. yalıdanberi Pasifik Okyanusunda müt tefikler 154 ticaret gemisi kaybet . mişlerdir, Bü zaylat fazlasile telAfi edilmiş . tir. Almanlar Kerç boğazını kontrol altına aldı Harkofta - siddetli çarpışmalar oluyor —— —<— Bir Alman kruvazö-. rü ile 2 muhrip batırıldı Berlin, 17(ALA.) — D. N, B. nin bildirdiğine göre, —Almanlar Kerç boğazını kontrolleri altına al. mişlardır. Ruslarm Harkofta yap mış olduükları şaşırtma harekti &. kim kalmıştır. Alman mukabil bü cumları gelişmektedir. Bu sabahki Sovyet tebliği: Moskova, 17 (ALA,) — Tebliğ! 16 mayısta, kuvvetlerimiz Kerç gehri bölgesinde jinatla çarpışmiş- lardır. Harkof istikametinde, taarruzi hareketlerde bulunan kuvvetleri - miz muvaffakıyetle ilerlemelerine dvam ederek ganimet ve esir al- mışlardır. Muharebe alanında düş- man bir günlük çarpışmada, kül- lanılmaz bir hale getirilmiş olan TÜ tank hırakmıstır. Cephenin diğer kesimlerinde kayda değer bir şey olmamıştır, (Devamı 38 üncüde) Havagazı şirketleri işçilerinin zam isteği Vilâyet hâkem heyeti işçile- rin lehinde Havagazi şirketlerinde çalışan iş , çiler, hayatın pahalılaşması karşığın , da ücretlerine Zam yapılmasını iste . mişlerdi. Havagazi şirketleri bu iste, ği yerine getirmeyince işçiler alâka , dar makamlara Ve yilâyete müracaat etmişlerdi, Vilâyet mâakamı tarafın , dan iş verenle işçi arasında çıkan bir ihtilâf mahiyetinde telâkki olunan bu şılanır, Halbuki talisiz İtalyan tay- leri acı bir. hezimetin ve itirafından Başka biçbir 'm’:!_â ifade etmiyen bir maceradan dü0- nüyorlardı. İtalyan imparatorlu- ğunun yerinde artık yeller esiyor. Daha doğrusu imparator Halle Se- lâsiye hazretleri keyifi keyifli çubuğunu içiyor ve Habeşistanda kalmış olabilecek İtalyan işgal İZ lerinin kökünü kazıyor. İtalyan tayyareleri ise uzaktan İç çekmelf kabilinden gidip bu kaybettikleri ufuklarda çekine çekine bir ta- vafta bulunuyorlar, Sonra da biİr zaferden dönmüş gibi karşılanı- yorlar, | T LO karar verdi Üücret meselesini iş kanunu hüküm , lerine göre mütalâa etmiş ye bu İh « tilâf iki taraf araşında hallolunama, dığına göre, bölge iktısat müdürlü « Bünün hakem olması kabul edilmiş, tir. Bölge iktısat müdürlüğünün hâ- kemliği ile de yine bir anlaşma zemi, ni bulunamâmış nihayet iş kanunu « Nüun vilâyetler için en büyük merci î:'“'d*’ valinin riyaseti altındaki ha, em komitesi işe el koymuştur, Hakem komitesi dün yaptığı son içiimada esas itibarile işçileri haklı görmekle beraber tüi olürük Üs » retlere zam Yapılması h daki prensip Üzerinde İktısat Vekâletinin mütalâasmı sormağa karar vermiş tir. Bu husustaki C€evap alınır alın y maz karar verilecektir. R İş kanunu, vilâyet hakem kömite sinin kararı da iki tarafça kabül olm; mazsa bu hususta en yüksek merci olarak İktısat Vekilinin riyaseti al. tında toplanacak yüksek hakem he | yetini tanımaktadır. Fakat şimdiye kadar bu heyete kadar akseden bir ihtilâf olmamıştır. Şark tephesine gidecek yeni Sovyet kuvvetlerine Stalinin Gemri okunuyor, Enbllâg ihtifali Bugün Menemende inkı.âp şehidinin hatırası anılacak Bugün, aziz inkılâp şehidi Kubilâ. yın şuursuz bir irtica hareketine kur ban gittiği yerde, Menemenin Ayyıl, dız tepesinde, her sene yapılan hazin Mhtifallerin bir tanesi daha yapılmak, tadır, Hortlamağa kalkışan, alçakça bir irticarm karşısma tek başma çıkan aziz inkrlâp şehidini yalnız Menemen değil, bütün Türkiyenin hürmetle an. dığına, hiç şüphe yoktur. ve yedek subay Kubilây, 12 sene ev vel, ruhları kararmış, külâhlı bir Öğretmen | Kubilâyın orta mektep taleyesi olan oğlu vedat ne diyor? mürteci grupunun eline geçirdiği ye, şiü bayrakla sokaklarda dolaştığını haber almca, karargâhmdan 26 aa. ker alarak koşmuş, fakat Üzerine Si« kıilan bir kurşunla yaralanarak yer — lere serilmitşir. Katil yobazlar bunun la da iktifa etmiyerek bu kahraman yedek subayın, vatanı uğruna ölen öğretmenin başını vücudundan ko , parmışlardır. Burada, Ebedi Şef Atatürkün, 2T birincikânun 1930 da Mareşal Fevzi Çakmağa gönderdikleri mektuptan şu Amerikada 60 günde denize vapur indiritecek Senebaşındanberi 10 mayısa kadar 120 gemi denize indirildi Londra, 17 (ALA,) — Amerika, dünya tarihinde görülmemiş ça. buklukla vapur yapıyor. Vaşing- tonda resmi makamlardan verilen haberlere göre, geçen harpte her vapur 10 ayda yapılırken şimd: 105 gün kâfi gelmektedir. Baz: vapurlar 75 günde yapılmıştır. Pek yakmda bu müddet 60 güne inecektir. İhtimal yeni rekorlar yapılacaktır. Bu sene iptidasm- dan 10 mayısa kadar 120 gemi ge- mi denize i“dîrnmiâtir. Bu, bütün geçen sene içinde ilan vapur - lardan fazladır, şaaîm orts,lamw 2 da her gün 2 gemi denize indiri- lecektir. ; İngiltersde inşaat ayrıdır. Bu- radaki inşaat ve tamir işi ümidin fevkinde iyi gidiyor. Kanada' va- pur inşası da artryor, 10 bin ton- luk bir geminin teknesi 80 gün - çinde ikmal edilmiştri , : Bükreş sefirimiz gidiyor Bükreş büyük elçimiz Hamdullah Suphi Tanrıöverin önümüzdeki salı günü vazifesi başma hareket edeceği haber alınmıştır. ' Haber Gazetesi Müdürlüğünden: B. serisinden 130 numaralı si. pariş kuponunu alan okuyucuya: Yukarıda numarası yazılı si- pariş kuponunun dip koçanma - ruz cümleyi, okuyucularımıza — şunuyo « “Büyük ordunun kahraman genç zabili ve Cümhuriyetin mefküreci Fransa Müstemleke- lerini Amerikaya vermiyor Lâvâl dedi ki: Gemilerimiz hiç bir zaman yabancı bir dev.et eline geçmiyecektir —_o— Vişi Amerikaya verdiği notada ne diyor? Londra, 11 (A,A.) — Vişi hü. kümeti, Amerikanın, Amerika kı. tasmdaki Fransız müstemlekeleri hakkında isteğini kabul edemiye « merika, buna cevap vermiyecek « tir, Vişi, 17 (ALA.) — Vişi hükü- meti ÂAmerikaya şu notayı — ver- miştir: Amerika hükümetile 1940 birinciteşrininde, Amerika henüz j ı değili 4 ikadaki Fransız müstemlekeleri hakkında | bir anlaşma yapılmıştır. Amerika - |nm şimdiki istekleri bu anlaşmayı | tamamen — değiştirmektedir. ve Fransız hâkimiyetine bir darbedir. lFı'a:mıa taahhütlerine Triayet öt- Imiqtir. Amerikan - Fransız mü- nasebetlerinin bozulmasını iste- (Devamı 3 üncüde) Maltaya -Dünde bir kaç akın yapıldı muailim heyetinin kıymetli uzvu Kubilây bey temiz kanı ile Cümhu , | riyetin hayatmrı tazelemiş ve kuvve', lendirmiş olacaktrır.” Buğün, inkdâp şehidi Kubilâyın | memlekete emanet bıraktığı öksüz oğlu Vedat Aktuğ, yetişmiş, ortamek tep talebesi olmuştur 15 yaşmda ol, duğuna göre babasını hiç tanrmıyor demektir. Bandırma ortamektebinde talebedir, Vedat, bir gazeteciye KkıSüe ca şunları söylemitşir: — Babamı hatırlamıyorum, Önü , müzdeki sene askeri okula gireceğim. İcap ederse yuürdum için canımı ve, receğim, Her zaman babama yaptık, | larmı hatırliryorum. Bu yaz Meneme« ne gidip babamın anıtını göreceğim. Birmanyaaa İngiliz ve Japon kuvvetleri arasında 24 saattenberi temas kesildi Yeni Delhi, 17 (A,A.) — Japon ve İngiliz kuvvetleri arasında 24 saatten beri temas . “olmamıştir, Japonların tehlikell bir vaziyetten kurtulan İn « gilizlerin arkasını kesmek hareketi hiç bir netice vermemiştir, İngiliz uçakları yeniden Akyab li, manma taarruz etmişlerdir. Amerikan uçakları da şimali Bir « mariyada hava alanlarına hava akm Malta, 17 (A.A.) — Adanm hava alanlarına karşı birkaç hava akını yapılmıştır. Hasar pek az olmuştur. | 8 düşman uçağı tahrip edilmiş ve Ğ | uçak da hasara uğratılmıştır. Bu u. çaklardan birinin çok ağır hasara uğ radığı ve muhtemel olarak üssüne dö nemiyeceği tahmin edilmektedir, Bir sene evvel Maltaya geeln bir hava teşkili 100 üncü uçağını düşür. müştür. Ankarada Kira ihtikârı yapanlar cezalandırıldı — Peynir saklıyan bir tüçcar da 3,5 aya mahküm oldu Ankaradan bildirildiğine göre, Ankara Milli Korunma mahkeme. Bi. &part H ladrini . “OEEdü fiyatla kiraya veren bazı mal sa- hiplerini para cezasına mahküm etmiştir, Alber ismine fazla ekmek kart: veren kart tevzi memuru Fahrı iki ay hapse ve 65 Hira para ceza- sma mahküm olmuştur. Yüzlerce teneke peyniri fazla fiata satan Konyalr Hüsamettinin 3 ay 15 gün hapsine ve 17 lira para cezası ödemesine karar veril-. miştir. Müddelumumit her iki cezayı da hafif görerek kararı temyiz et. ları yapmışlardır. miştir, Yeni yıl bütçemiz 395 milyonu buluyor 25 Mayısta bütçenin Meclisin Umumi Heyetinde müzakeresine baş izdiham dolayısile hangi atlar için çifte bahse iştirak ettiğiniz yazılamadığı için siparişiniz yeri. ne getirilememiştir. Bu kupon mukabilinde tediye ettiğiniz sipariş ücretini idareha. Büyük Millet Meclisi bütçe encü. meninde yeni mali sene — bütçesinin müzakereleri hemen bitmiş gibidir. Umumi bütçenin masraf ve varidat kısımları gözden geçirilmiştir. Yal , nız, bazı mülhak bütçelerin tetkiki lanması muhtemel lisin umumi heyetinde müzakeresine başlanacağı söylenmektedir. Tahmin edildiğine göre, 1942 mali sanesi büt. çesinin masraf yekünu 395 milyonu bulmaktadır. Bundan ayrı olan dey, kalâde mili müdafaa bütçesi haziran dan itibaren aylık olarak tanzim olu. nacaktır. l