22 Ocak 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

1 Gm 2 Yün mezbebnda toplanan ce. lepler ve alikadarlar 1 yaşın, dan aşağı koyunlarm kesilme, mesi bahsini görüştüler, Karar, tastırdılar, Bu eok yerinde kir tedbirdir, Ba karardan evvel Reşat Ek. rem Kocunun kuzunun ve ad'nm tarihte ve edeb'yatımızdaki mav, Wi hakkında hazırladığı yazıyı asağıda okuyacaksınız. Bugünlerde, kasap dükkânlarmnm öenigellerinde ilk kuzular görünmi- ye başladı, Kuzu, Türk lüzatnde, yapışık meyva» larda, küçüğüne de "piç kuzu" da sâlir: Piç kuzulu erik © Piç kurulu vortaksi gibi, Bekiden, hanlarm, kervanların, rarayların, iki kanatir, iki üç adam boyundaki büyük kapıları, kervans lar, arabalar gireceği zuman açılır wair zamanlarda, kapalı duran bu kapılara da “kuzu kapı, adı verb #rdi, Kuzu gibi adam; halim, selim, lu, uysal manasınadır, Oocukların ilk çıkan dişleri kuzu dişidir, kuzukestane, bu namlı mey» vanm en gevrek ve lâtif bir cinsi. ülr, kumu şöbeği, sarı renkli bir çes si mantardır. “derya kuzusu, de niz kuzusu, palamutun balıkçı are gosundakj Wkabıdır. Kuzu kulağı, salim ekşimterek ottur ki, Üzerine tuz Berp'lerek yenilir, güzel salata. 4s olur, et İle salma dövülür, Kuzn güdenii, Sivastaki yörlk aşiretle *ndlen birinin adıdır, ... Sevgi dilinde! "kuzucağım,, ev» tidirm, canimi, benim küçük sevgi. ilni demektir; Ned'm bir şarkısın. #n, kanu, ne gözel kullanır: Yetmez mi sana bisterti belin kre cağ. Sel oldu hava çıkma koyundan Âteslik ider sana ba sinemdeki dağım, Sardi oldu kava cıkma koyundan kurucağını Dir sana Nedimâ bunu tekrar be tekrar izine ile itme sakm üzmi çe Türk hâkimiyetinde kaldıktan son» ri elimizden çikan Macaristan, ve Marar'slanm o meşhur Budin #ehri #çin düzüllmüs bir türküyü, bimiyen Türk var mıdır? Ötme bülbül ötme! yaz, bahar oldu; Barğlün fizenı bağrımı deldi, Gil olup satarım zamanı geldi; Aldı nemçe bizim nazlı Badini: Budinin içinde serdar kuzıydun; Anamın babarum iki gözüydüm; Kafeste besili kalı kuruydum; Adr nemee bizim nazi Badini! ... Lâle devrinde, çeşitleri binleri aşan nadide lâlelere, sümbüllere, zerrin kadehlere, imbikten geçme bir zevk ile is'mler konulurdu: “Erikei jA'rut,, . mor fitili bir sarı Mile idi; “LA'N muzah,, ateş alı bir ille idi; “perçemi mahı", De bağ Ata Jam'nde bir çiçek meraklı. emin elde ştt'ği katmerli bir mavi törbilldü; “Dümen dür, sanıf;. tri bir bevaz lâle-idi; hİÇ lekesiz. bembeyaz bir lâlenin mdt da “küzm,, idi, Kuzu İle, incecik sarmın Üz. iinde seaba kuzu gibi meleri #? kim bilir. ... Edison, gramofonun ceddi olan ik fonograf kovnnma “Mar'nin bir kuzusu var?.,, cümlesini söylemisti. Koca dh #eni, gür kulakl» yımda çırltyor... İlk Türk kovanları doldarulur Ken de, Hafız Âsir merhum: Şu karsı dşöda bir kmzu msler, Karum fertad bağrımı d-ler Esinlen ayr'an böyle wi yanar?. “el kustm ağlama, Vazgesemem samdan af? sarin okumustu; İler İfono- — TETKİKLER Kat'i Bi YasağıLâzımdır Türk siirinde sefkat, muhabbet, masumluk ve güzellik sembolü olan kuzuyu salhane bıçağından kurtaracak elleri tarih tebcil edecektir. Kuzu kesmek tarlayı yesilker bicmekle birdir Yazan: REŞAT EKREM KOÇU — ir Kuzu Arat alana, bir de kaz kovanı ve rilirdi. a6 Afyallim Naci merhumun “Ateş pare,, dek! Kuzu manzumesi, bir | edebi devrin en şöhretli eserlerin | den olmustu: Bilsem su kuzu neden gam almış? Mer wülesi kalbe dağzendir; Feryal ederek koşar, medendir? Sutvez mi, refiksiz mi almış? Bu meşhur ntanzumenin sonları» na doğru şu k:tayı okuyoruz: Lâk'n!,, bu 78if pâkzade Kasah masil kıyar bilinmez?! Fsrarı hafiye var bilinmez, Etvarı tasarrafn hudada!,, Evet,, kuzulara, vasıl kiyarlsr?, Ve niçin keserler?.. Kuzu eti bir gida değikir; nihayet, bir kaç da. kiknlik bir tattır, Ren, kuzu etine karsı olan rağhetimize, anlim bir nefe düşkünlüğü diyeceğim, Kuzu kesmek, ı.0l servet baki mından israftır, Börekeilerin ka pandığı, piring unundan pesta ya. pıldığı, ekmek kart ile satıldığı prinç, bakla, fasulye istiblâkinin devlet kontyolü altına girdiği bir devirde kuzu kesmek, küzu eti yer mek, tarlalarımız: yeşil iken biç Mek kadar günahtır, Ben, daha ile- tiye gideceğim: Kuzu etni, Türk ebed'yen yasak etmelidir, 'nsanın et gıdaları: sığır, dana, balik ve kü mes hayvanlarıdır, Hattâ, değil ku yu, koyun kesimini bile tahdit et- melidir; koyun eti, fırancala gibi, hastalara, rapor ile, kart ile sek Türk şiirinde, $ masumluk, güzellik #e kuzuyu, salhsne kasaylarinin Sn ğımdan kurtaracak çileri, Türk ta» rihi tebii edecektir. vw. Burada dikkate değer bir vesika» dan bahsedeceğ m; elime on ye dinel asra ait bir nark defteri kop- yesi var, Bu defter, Sultan İbrahi- min ilk yıllarında, İstanbul kadısı Abdurrahim efendinin riyasetinde bir heyet tarafıninn tanrim ed» mişt'r; işte bu defterde, İstanbul çaryılarında satılan binbir çeşit msi Ve erzalem f'yatları tesbit edilirken sığır, dana ve koyun eti Yazıl ok duğu halde, “koyun,, etine dajr en ufsir bir kayda rastlamıyoruz, Buradan. on yedinci esırda kuzu kesiminin yasnir olduğunu çıkarmak da Kemikli olur diyeceğim geliyor, Kimalı kuzuları, küveli kuzuları, kara göz kuzuları, bir tâhzalk ağız revklimiz için boğazlamıyalım: Gel gel, kucağımda eyle âram, Amma senj volldsa de bekler, Beyhüds mi çeki 4 emekler?.., — Hayır, onu denek İslemiyo. rum! Şayel Amerikaya kadar gide- bilecek yol masrafıbız için sıkışık bir vaziyetle iseniz size bu hususta da yardım . etmeyi en büyük zevk addederim!. Molham maksadımı anlamıştı. — Ok! Hayır, bayır! dedı, Benim pesaportlaa başka hiçbir şeye ihti. yacım yoktur, teşekkür ederim! — Pekâlâ, Wolham, siz bilirsiniz! Yalnız sevgili dostum. pekijâ bi'i. Yorsunuz ki, sizin de karşılık bir tâhbödünüz vardı! Şimdi ben de Onu rica edeceğim! Mölhamı çipil gözlerini hayretle #çarak yerinde doğruldu: — Bir taahhüdüm mü? ne gisi? Göyrübtiyari gözünü masa üs. tünde düran Basaporla atım ve gü. erek: — Ama Yaptınız ha, dostem, di. mek hafızanız dow İ" Petat, hanim sise pota ! port temin etmemin bir Şartla müm Şahir Tiyatrosu İstanbul tarafımda da temsiller verecek Sehir Tiyatrosunun temsillerin den İstanbul itindeki halk daha fazla ve irkla faydalan. masını ,teğnin işin belediye, Şehza- & ebaş'ndaki Turan ve Milli sinema iarmin binelermden biris'ni kira - lamak üzere teşebbüslere girişmiz. Ur, We belediye evvelki gün Reji- #ör Muhsie Ertuğyul, fen işleri wi öürü mezkür binaları tetik etmiş lerdir. B'nalardan birisi kirslandığı tak dirde gelecek temsil senesi ml öan İtibaren burada da ti verilecektir, —— Maliyede yeni tayin ve nakiller Ankaradan Haber göre, Maliye Vekhleti bütçe umum müdürü Hulüsi maliye müsteşar muavinliğ ne, wmüsleşir muavini İhtan varidat umum müdürlüğü - ne, Mitge Ve mali kontrol unun müdürlük rayavini Hedi bülce ve mali kontrol umumi müdürlüğüne bütçe Ve misli kontrol müdürü Fk- 1cm bütçe ve mali kontrol umum müdür muavinliğine, varidat w mun müğürü İsmâil Hakkı tetkik Heyeti reisliğine tâyin eğ imizler ve ba fayinler yülk#ek lasdika ik. tiran elmistir. Persl dağıtılıyor İne Tüğü, gehrim'zde pet- rolle çâlşşan motör ve makinelerle petrole datiydeş olan on müs. çimi verildiğine Köğlerie ve kazali, elektik semtlerdeki balk için ayrılan pettöller : kâymakamların emrine gönderilmiş ve dünden iti baren dağit'imasma bağlarım — ——— — —— Vakıt Asım Us, Waponya Rusyaya karşi ditaraliığı İBrakacak mi?,, — başlık yamamda esçümle şöyle diyor: daponyanm Rusya ilç normal mümsebetlsrini bozmak istememe. sinin sebebi kolay anlaşılır. Ba sebep uzak doğudaki İnsiliz ve A- merikan üslerini almadan evvel Hague m mücideleye girmekte tehlike görmesidir, Fakat eli er ta Svvel d a me Ten Sa Ta dan Jâponyaam yardırıma mubfaç oldakları da meydandadır. Hele Avrupayı ve Asyayı kstgdikleri gibi düzenlemek davasında anlaşmış 0- 'an üçlü pakt devletlerinin Asya üzerinden aralermda bir irtibat yo'm balmak Için çalışacaklarında bie şüphe yoktur. İste bu vaziyet tabii olarak şu sesli hatıra geti- tir: Aenba Japonya Almanya ve Iyann harp halinde bulunduğu vyet Rusyaya karsı harekete #e- Şebiimek”için dalın evvol uzak do fuda Singaparun o zaptnı m: şart koşmuştur? Singapar saptoğilinde tatbik ediimeğe başlanacak olan karp v'ânıım müşterek hedsfi Sov. yet Rusya du olacaktır? Şimdiki halle daponların Rusyaya karsı muhafaza çitikleri bitaraf siyase tin tatlikine odan sonra hacet katmıyacak mıdır? “Müşterek düşman tabiri İn riltere Me anlaşan bütün devletim hakkmân tatbik edilebilecek bir enişlikte olmakla berabor hâdise. lerin gelişimi Sovyet Pusyayı ilk nina #lsenk gibi gösteriyor DJİİİZ Adalarının istilası nasıl h hazırlandı UPAZZ YAZAN: CLİFFORTD HOOK 2s1İ ecek : No:0 kün olacağını size evvelce söyle Miştim?.. — Pekâlâ dostum, fakat ne şarlı? — Ne şartı mı? Lâlife mi diyor. sunuz, azizim Molham? Biliyorsu « nuz ki niçin Amerikaya gitmek İs tediğimizi, daha doğrusu hayatınızı niçin tehlikede gördüğünüzü bans iyeceğ'nizi vandetmistiniz! Bu meseleyi © keder meraklayim ki, hemen etrafile öğrenmek İçin sizi dinlemiye hazırım. No'hom fena holde bözulmuşlu. Kaşlarını feci bir can sıkıntısiyle kaldırarak : — Ma, afedersiniz, dostum! de- di. Ben bunu tamamiyle unulmus. tum. — Azizim Molham, müsssde e derseniz: biraz daha arık konuşa » hım... şi anda arlık Ameritu bime vesi »limda buluyorsunuz! Y demek isterim ki «iz ketin vala; konısahiite. *itele elesin hillirerek cok ehemmiyet verdiğiniz bir hizmet Erkek Terzilik Wlekiehi Beyoğlu tarafına nakledilerek Genişleti ecek Binari? vekâletinin Sultanahmetteki erkek terzilik mektebi için Teptbast veya Taksim taraflarında bir Bina ranmaktadır. Burüda yeni taslmat vü, cuda getirerek mehtep modern bir ş9 kilde kurulacaktır, Me'itebin Beyoğlu tarafmea naklinden sonra talebe kağ. rosunan da arttırması imkân hast olacaklır. Diğer taraftan erkek termik yek. tebinin Istanbulda da Bir yabe şeklinde devam etâirilmesi ( düşünülmektedir. Öğrendiğimize göre bu husurta vekâ, iste teklifte bulunulmuştur. o Fakat henüz bir karır verilmemiştir. Erkek terzilik mektebinin Beyoğlu. aa naklinden sonra bilhasaa mektebin siğiyeseri tevsi edilerek Caşin Bİpariş kabul edilecektir. Kız sanat mekteple. ri göstermiştir ki Beyoğlunda elyariş atöiyelerine rağbet fazla olmaktadır. Bu şekilden de siparişleri hazirlamak süretile talebelerin melekelerini daha böyük bir süratle arttırmak (imkân hasıl Ya Tramvay arabaları rı çoğalıyor! Bandajlar takıldıktan sonra 210 araba seferde olacak İstanbal"graravayları içim gelmiş 0. ian bandaflerm mühim bir kısmı yer. lerine takılmıştır. Bülün © bandajıar takıldıktan sonra biltün şebekede 210 kadar tramvay sefere çıkmış olacak. bir. Bu miktarı ihtyeer Kargılıyacağ: tahmin edilmektedir, İstanbul tramvay larının devletçe salın alınması sıra - soda kullanılabilecek yelilde 264 ram vay arabası o devralınmışlır. Paka" İsarvay kumpanyasızn bu arabaların bir kanıtını tasarruf kayarisde çalıştır. madı da malhm bulummamktadır. Bandajların konulmasından . sonra bilhassa sabah ve akşam üzerleri de. polarda bişbir araba (o bırakılmadan hepsinin sefere çıkarılması taukarrer. Gir, Bu sureliş iramvayların kasaba uğı tamamen hafiflemiş olacaktır. E, sasen tramvay İdaresinin & yaptırdığı tetkikler yen! erabalar sefere Çıkarıl dıkça son ca beş gün zarfında hemer. bül hatlarda arabaların yolcu kala balığının hafiflediğini (o göstermiştir Bihassa otomatik kapılı arabalar faz 13 yolcu aidığınden izirkama hafif iemesdinde âmil olmaktadır, E ektrikien tasırrut dile söndürüleceğini yazmışt'k, Ka rarn tatbiki norma) vaz yette de vam etmektedir, Söndürülen lâm balar hiçbir ziyan vermemiştir. Emwyet müdürlüğü mecburi ve d: len semtleri gösteren liste ha sırlıyarak tr, İmkân olursa lâmbalardan bie miktar daha tasarruf olunacaktır, yaptırdınız? Bundan dolayı ben hakikaten memnunum: Fakel haya tınızı niçin ve kimler tarafından tehlikede gördüğünüzü beniz söyler medinizi Molham son derece ciddi gözler, le yürüme bakıyordu. Sen cümle mi söylediğim zaman dudakları 20 bir tehessümle yırtıldı: — Bu işgal altındaki memleket. lerde hangimizin hayatı emniyelie ki? diye mirıldandı, — Hayır, bayır Molham!, Sizin. kisi hiç de böyle bir tehlike deği dir. Bilhassa korkmakta betlı o)'. dağunuz — meseleler bulunduğuna sliphe etmiyorum Bana kolırsa siz Almanlardan daha doğrusu Gesla porlan korkuyorsunuz! Ma'ham yüzüme fena fet basn rak: — Erel! dedi. Bunun sebebi de Alman ere mdnlarını istilâ pldn- darı üzerimde bazı mühim sırları bilmeniz ola werektir! Zira, kac defa Dt mesele or'aa Yonunca his yük bir hassasiyet ve korku göster diniz! Mübemtis Todlan kir otnden bahseder gi bhsetliniz? Heri, Almanların İnsi'tereyi karadan das hi telğ erdrhilersileri piki imana Mi seştermea gelecek şeyler debi Hiniz! m hislerine serilen Mef “e sotıkiş ve acı Lir gö» Yeni ekmek urla .kartleri a iy laşs büroları kurulacak #ibaren dağıtiln - cak ölan yebi ekmek kartları Aw karadsa gelmiştir. Bugünden itibaren kaymakamlık iara dağıtılacak ve derhal #faaliye- te geçilerek ayın 25 inden iiba - ren halka dağıtılacaktır. Kartisr” hâmbine mahsus olacak, yal evvelki kartların > kehatlarındı künyeter ems olarak yeni karta ekleneceltir. Yeni kartlar fiş sek''nded'r, Gün tük $17â gramlık ekmek fişleri de lumımlara taksim edilmiştir. Va - tandaş dilediği takd Tokunta- da bu fişlerden birini vererek ek- mek alablceeklir, Ağ 'gçilere verilecek 759 gram *kmek işi etrafında m'ntaka iktr sat müdürlüğü tetkiklerine devâm #tmektedir, İş kanına tabi 0- lan ağır ipçilete ait müsaseselerin verm'ş oldukları raporlar İncele - yerek tasdik edilmektedir. Muva- fik görülenlere 750 gram ekmek | verilmesin; dünden ititaren bağ j ümiştir, İs kanunuea sirmiyen eğır İsçi. erin sdlerr mmtaka İzşe müdür. tüğü tarafımdan tesbit edilerek An. —. göndarilm'etir. Gelecek ce- göre hareket edilecektir, İase bilroları İstanbulun imuhtelif semtlerin. de kurulacak olan 33 inse Hürosu- sun teşki'lâlı tamamlanmış ve 220 mernir tayin edilmiştir, Her me. mura 4(00 vatandaş İsabet etmek- tedir. Bürolar faaliyete geçmis'er. dir, Esnaf cemiyolicri umumi bi amam Tçimalara Dazlarıdı fanat ekseriyet temin edilemiyor Jatanbul esna! cemiyetlerinin heyeti umumiye içtlanlarıma o başbıamışlır. Fakat hayetluumiye iptimalarından hiçbirisinde ekreriyet fis cimarmak, tadır, Çün binlerce azam olan esnaf cemiyetleri vardır. Runlsrm ekasriyot temin cimelerino imktin yoktur. Böy. is bir ünkün hzl olsa bile bu kader azının topanableceğı bir salon mev cut değildir. Bunu iin ötedenteri eszıf etmiyetlerinin jik Toplantılarına kimsenin geimemesi iiyst haline gel: miştir. Gene ölerienberi bunun bir ek 2 va aşmın va dokumacı, eti ex katsbalık mevewilu Ge, ağn t matldürlüğil, tu sene ni heyeti uraun.y6 Jerin'a daha canl yapılması için ted — Ben sizin Amerikalı olüüğü « Düzü üudük ; heğün bu pasaşoslu Bevidiğsinz zünlan inunlım! Mes San Güğünüza 456 bili imanmiy0- ruml Zünnederim, haklışımı dedi, — Olar, bir gözünü karporak, biz Öle öi ayak yarlıcı sırt am güMü;'iz Gül — Sizi, deği. Benim , hı tehdit eden tehlikelerden ziyade bunlar ulâkodar EdİZOr kabi görünü ti f i cin eğim aka bs: mzlyordu. Vi &i bardağını yarısına Gadar doldu. e bir lomlede şuraradı, Sonra eN kaldırarak dik dik yüz UN — Ariz dostum, alman plinla npdua evvel İngiliz plânını merak etmiş olmalıydınız! Hedi, Zira Al. nan pldaldrınını İse Uz plânları hesap olunmadan, Mesin ili timal verebili, rp yine şöyle bir tasarlamak Alman plinlernin ne Kili esilar üzerine kurulacağını keşif için çok mfhim, bir âmil ter, kil eder de, onun fein desi! — İnsiliz hârp pilaından niakse- dıwz nedir? » « manların da İngitereye karşı nasil Yeni Moskova... Moskovası Mi e Şerefli bir asker gibi beliğ etti; Yay kendini yaktı; yabancılar in ankaz yığını #süünde yasıyamadı dayandı, hilcnmları elek Yeni Rusyanın yaplığı ba harp içinds on çok güze çarpan hak'kat $u olda: Büyük sehirler ya sonuna comlara daha çok dayanmak Kabi tivetine maliktir, Moskova ise carların zamanmda dünyanm nü . fusça en kalabalık gehirleri arasır» da değildi; bu şelilr yeni rejimin idaresi altmda sekir misli büylü » müştür, Geçen büyük harbin d 600,000). süfusu vardı, (1918 » 1923) sena'ari arasmda öden yahut uzun müddet devam e den ihtilâller yüzünden bir milyon olfusu yokolrestu; yabat taraflara gilmei, Fakat ARA) bitizten sonra birdenbire Ve bül - yük hızla çozaldı; 1926 da 4, 1981 de (2,724,000) olu; 1934 de ise (3,628 000) rakamını buldu, Demek ki göcen İhtlüllerin sonunda ancak süfusu kelam sebir bazün yon insanı barmdırıyor; * Salabalık Gr hir devrinde bir şehir içim olan yirmi ili sene içinde ce mütmsa artan vç büyüyen hatırlamıyoruz, Böylece. ? bl Marti ri Başka hiçtir sehri tekrar görmek aratsunu duymam, Kikin Moskey yı tetar görmek büyük bir oaraklır. © KADIRCAN KAFLI, ” İzmirde “ltün satışı 24 anfiyon loyu Vulnruziur, Elde pek 2 mahı Halmuştır. İki gündenbiri on yüksek slyatı Almanlar vermektedir. -. * Istanbıla, körelir miptakalaçığı dan künde 40-40 ton mangâl kömüe gelmektedir. Bumlan daha fazlâ kö bir getirtmek maktadi' saklı vas. tüaritemin cdilmesine çalışılmakta, dir, a a m — Askeri plhn değil, şüphgüli Çünkü bubu ne siz, ne beni lis yız. Fakat, yeni Avepa umumi sevk ve idaresi hakkındaki lagiliz plünüm kastediyorum! A'man görüşüne nazaran, © karı kestirmek mümkündür! La Böyle bir şeyi hiç düşünlüğ - mi — Düşünmeliydiniz?t O vak AN barekel elmeleri Dözitmgeldiğini kes tirmek kolaylaşırdı! — Fökât, Molham, her halde jâ- Üle etmiyorsunuz! Benim Amerika h oduğu; bügün inandığın söyledinız! Amerikalının tam Aog losakson, yarım İngi'iz olduğunu da her halde takdir edersiniz. A) » man görüşüne göre “İngilia harp plân tabirinden bir şey anlömiyoe ! Dununla elddi olarak ne kes. kam, karyoladan sarkıttığı a yağlarını birdenbire gayet | sinirli bir halle oynatmağa bâşladı, Sonra yarı öfkeli bir tavırla: — Şunu katlediyorum ki, dedi. b zlerin yedi sene süren hu dee rece muazzam Alman harp hazır « Muklarımı meşbür Entellicen Serrif leri vasifasile haber almamış, far vetimanış olmalarına İmkân tor! Siz, mademki yarı İngifi£ siniz. İngilizin rk, söciyesini “* düm" tarzını peki'd belmeniz 1» li (öevami ver)