11 Ocak 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

HAFTA SOHBET! Şair ve "İeccev Neyzen T:wfik —— Noymnde şiir hevesi week başladı? — Kay kale, Leyli Be Meemm — İz, mir Mevlevihanesinde — 15 yaşında bir şair “nmktebon,, geretesi— Şar üyrel, Abdülalim Afemdnh — Tokmdizade, Tevfik Neyzi — İbi baba — Tekken himmet — Akifi hiciv — Şale Fileret — Tevfik ve İmsavvuf — Naysanla şiirlerini üz — Meysen ve biriv — Nefi ve Siruri - Kamamde — Neysenin ilham memhas; o Aktönlite — Tevfik yeni irem — Matba verileri; Tig ve azabı nukndder — Gayrimuntazam Mtilliymi — Hakkı Söihen — Bir müjin — Zaka eliyeleri fazan: MINIR SULEYMAN ÇAPANOŞSLU Tevfik, gür yaznağa dehe wüçük yaşla iken heven etmiştir. Tıplu “ney, öğrenmeğe hevesiemdiği gibi... Neysen diyor hi; “— Yedi Yaşında ya var ya yoklum. Köyümüne saz ya. İleri gelmişti, Mir gece bunlar din. hedim. Fsasen (Kan kalesini, çiab hamam katil), (Arm e Kanberyi KTahir ie #ühreyyi, (Leylâ ile Mec Baar yu ami lş, banner Öeyütleri ... © İşte giir söylemek . © maması böyle öerlerd; . hevesi saz sa islerini dinlemek ve bu Kitaplardalri mazımları ezber'emekle bayindi, İzmire geldigi saman Mevlevihane ye giden Tevfik, Şeyb Nürettine “ey. ve “gir, aşkını söylüyor, Şeyh, dergihm birinci neyrenine #mir veri yor. O günleri Te andırıyor , şu carrera en Nota ie meşk devam elli, şöyle bir kaç mah, Semsa, mira girdi “sey, elde, başta külü. Fuyusu bazreti pire şe on celi büzme, Ki, geçmeden, nas. kafayi ve Yakıştı azma ne çok, dilindeki heves — Ve bem yazdı gezeller sütüne Mieteben, İşte Tevriğin ük yazım İzmirde çı kan “Muktebes, Md Tisalede neşra. tunmuştar. Üstad, bU Yazının bir ge 40) olduğunu söyledikten sonra tüve atti: “Zannedersem 318, 314 tarihinde bamildr. Galiba, yaşım da 15. yahut ve gite idi Nayzen, . kendi tabiriyle . bu yal. ir İşinde “birçok tamamla tanışmış, ekâbir meclislerinde bulunmuş, şair Eşrafe, Abdilihelim Mernduh'a, Toka. dı nde Şekibe, Bıçulışı zada Hakkr ya, Tevfik Nevra, Bubi Babe'yr wkkede hizmuşi etmiş. meyan: insana karışmış, dır. Sonra bu irkan ehli, ai)çtedan, galr ve bür Akirli insanlar la dost, arkadaş olmur. Kadehdaşlık etmiştir. Tevfiğin aa hocası Mehmet AMI. dir. İstanbula geldikten #öRFA ondan aruz öğrenmiştir. Bunun (İindir ki, büyük Akifi dalma rahmetle ve say © İle ânür. Mamafi, Tevfik Akif hi. iv atmiş. onun baytar oluşuna telmi- ban bir kıtasının içinde, yu mira söy lemiştir. Memcinsisi kurtar su vebayi Tevfik, tame mümasiyie bir şairdir Özlü, rahle, asaletperver bir gain, Ve banee, şalriigi nevtenliğine Üstün. dir, Kendisi şairlikir bir amatör oldu gunu söylüşar Fakat bu pek yanlış, br. Daha doğrusu sanatkAra yakışan ir mahviyet pervertiktir. Tevfik şe irlikte “mübdedi,, dir. Ve eserlerinde gülden, bültülden, gülliflen, hicran ve hasretten, ERiDöaa, şimşirden, şaplar dan bahsetmemiş, felseri düşüncelerini tasavvufu terennüm etmiş. tir, Bu itibarla, ONA “şair tlomaf,, de mek daha .i Şu parça ne kAdAr Güzel ve muta. Bükü muakkibi hande, “şehadeti, “piri, Marazsa shhate hâkim, bu bükmü takdiri? it de mararal im: irete bir... bak! Yakını otarlet ömrün şa bir svoç toprak. 'Tevfiğin hieviyeleri de pek kuvvet, Bir. Ve bunlar; öndeli sinat ve hi- 41) Birinci yazı 21 Mekan 041 de, Tinci yası & Sonkimne 943 de çık asli? civ kabiliyetini gösteren dinamik bi. ver nefimedir. Hiciv dayinoe, bumu, yalnız olr ada, mu tahkir, tezli ve önçhir makandiyle vezninin Âhengine uydurulmuş mam um bir düşmüz ve rüsvanaime MÂNA. sma almamalı, hür ikl'ürname sayman malıdır. Hiciv, beşeriyetli beyağtirk. larını, İğrençiiklerini, AdTik ve vela, Metlerini tasvir eden çok önemli bir *aradır. Didağetik bir Lara... Türk edebiyatında. tam bu Kıratia tek bip eser vardo: Beybi'nin (Har name)si,.. Bu güzel, yilemek eseri hic. vin zarif bir n olarak batar inmak ve Anmak bizemdır. (Nefi) Rin, (Sururilalu bisivlerine © geliöce, bunlar bir takim krymeteiz. bayağı şeylerdir. i * gelinec, o, edebiyat tari. Bimizin yeğüne hleiy güneşidir. Şim. diye kadar öşi gelmediği halda, Dun dan sonra da o ayarda, o kuvvette bir hiciv şairinin gelmesine 'htimai yoktur. Tevfik, üstadı ve arkadaşı Eşref gibi, aktanlitayi kaçırmaz. Kart'n ve Bicviyelerine hâkim olan hava, günün #iyasi, içtimai havasıdır. Dahili Ko. sulardır, O, kıt'ılarını, hleviyelerini söyler ve şazarken, hâdizeleri hiç ib mal etmez, tercihan ve ekmeriyetir bunları seçer Şu kıt'a da, 19161918 dümya bar zetede şu kulimelerie başlayan bir ilâ. ne çıkmaktadır; 4w şekli, doğrusu insanda, birdenbi. re, bütün Framsız mekteplerini bilir. wiş ve mezuniyetini Fransaya malet. wiş tesirini uyandırıyor. Güzel, güzel ama, Be çare ki Türkiveye mensübi. | yetâni amintamadığı ins türkçeyi | bildiği hakkmda Mir kanaat uysadı eamryer. İ Emekli orgenersl Zeki Baraz vefat etti Eski ordu müfettişierinden emekli orgeneral Zeki Barnx dün Alman haa, tanesinde vefat etmistir. Müşarünileyh © ordumuzda büyük hizmetler ifa etmiş, ordu milettişliği büyük erkAniharbiye reisliği vazifesin de bulunmuş ve 1914-16 dünya harbin dn Alman imparatorunun umum! ka rargâhnda fevka'âda murüthaz ola rak ordumuzu terasii etmiş ve (irem, | Lütevsky sulb mushedesini memleke | timiz namına imzalamıştır. Genazesi, yarın ant 1i de Taksim Srraaervilerdeki Alman baştanesinden kaldırılarak samazı Maçka Teşvikiye camisinde kılındıktan sonra | Feriköy mezarlığına defnadilecektir Et narhı 10 kuruş| yüksellildi Dağlıç ve kıvırcık 82,5, karaman 77,5 kuruşa satılacak Yeni & narhı beli olmustur. | Buna göre canlı kamapiık koyun Balışmın kilosuna 6 kuruş zammo, lunmuş, Karaman koyununun top- tan kilo falı 33 kuruştan 3" ku. Tuşa, dağlıcm 38, kıvırcığn 41 ku ruşa çikârtimışter, Bu suretle pe* Tasfiye hâlindeki yabancı şirketler Senelik umumi toplantılar bu s6n6| de yapılamıyacak | Şirketlerin heyeti umumiye iç- başlaması timalarınm lâzmgelen gu sırnda memleketimizde vaktiyle | Istanbul iaşe eşkilâtı Istanbul mıntaka logo müdürlüğüne vali muavini Ahmet Kınık tayin 6d'). miştir. Zeki müdür Hikmet Soyman bu vazifeden Ayrılmış ve işleri müdür muavini Fiyrşit Korola devretmiştir. Evvelos de iki ay iaşe müdür vekili. gi yapan ve halen müdür mvavini olan Hurşit Korol, Ahmet Kınığın tayin emri gelinceye kadar kend'sine vekâ. det edecektir. Mi sırasında, biim harbe girdiğimiz; günlerde söylenmiştir Sar edik kalbin sıadan gir süfufe makere, Kıble mümin buzün her ahza anker şübosi, Bu kıt'ayı da, meşrutiyetin Hân. dan sorre, siyasi ufuklarımızda kara | bahutlar dölaşrndn, Bulgurlarm, KA | radağlıların, Sırpların Türldere kâzri harekete göçecekleri #öylandipi etin. lerde yazmıştır: Şahidi şevki snfa etmez tevecetik bizlere, Yaveri bahtı, emelde gırtlağından doğmuşuz. Muzmel mazi mülevves, bal bok, 215 kemer, Madeni biürriyetin çüya.. o tünden doğmusnz! Aşağıya nakletiiğim parçalar da, manrtn bir mektubundan alınmış - ter. Bu mektubu, Anadolu harekâtı pamanında Ankaradaki bir dostuna yazmıştır: Pek kolaylık Me olmaz ba işin Dolmasın bir sürü sertlanlarla emel möhiyesi, Bu da, memleketimizde bob-sitilla, rin türediği ve başarst gibi türediği zaman şöytediği hir ket'mdır: Bir taraftan, cami aşkın, bir tm raftan “ney,le “mey Kör kütük, si surunyım sâki, (ei) ettin beni! Sarhoşum, gök kandilim, yandım « mavi gözlere, Altmışmdan sonra oanâ bob.sitil y ettin beni! Bir de kuvvetli bir te'rizi ihtiva €- den ya alevi satırlara DAMI Hayvanları bir tai oldu bir kıyı, | Azgınlar bir uçuruma akışt, | Katırlara üinilerme yakıştı, İ Göbek mite vee iaftam işindel İ Görülüyor ki, Beysan, aktümiteyi kaçıran bir adam değfidir. Bir hagi, se Oldumu bemenosu «e nlır, İ ete eder, ve vaşatır. Onun eserleri İ izinde bu tarsda, büdiseierden Uham İ stmarak yazılmış gtirler. Hert'nlar sa. yanıdır. (Devamı 3 ünde) anbul biz müdürü Sabri Urunç Cümhüriyet kız lisesi müdürlüğüne, Cümburiyet kız İs sasi müdürü Câfer de İstanbul kız İlisesi “müdür e paklen tayin ed!!n dir * Öğretmenler yardım dün yeni maarif müdürü Muhsin Blaniın iştirakiyle bir forlanlı yapmıştır, Toplanıda cemiyetin 8. len refsi Tevfik Kutmn yerine rois İ seçimieyapılmış ve rif müdürü İ Muhsin Binal seçilmi * Ticaret V ihracat kont. rol ve idaresi İstanbul baş kontro. Dörlüğüne mw Sadi Dilek mss lelen tayin edilmiştir. * Ticaret Vekâleti, paruk çekir deği küsbesinin arsmi fiyatını bik ederek fiyat murakabeve bitdir. #oişter. Fiyat murakabe Komisyonu bü fiyatı esası tutarak surum, haş- hay, keten, ayçiceği gibi yağlı to. hüm küsbelerine ârsmi fiyat koy maktadır. * Ankaradan bildirildiğine göre İstonbul yardım sevenler ecmiyeti, Vekiller heyeti karariyle menafi umumiyye hadim cemiyetler srası, ns şirmiştir cemiyeti 4 e eğil pişin dili YAZAN: CLIFFORTD HOOK Estonynlı ya* sayın sözünü yarı. da kesti; — Malim*, dedi. Fakat İngilir terin hava. torpiloları var da manların yek mu?. Onların da 15 Arndo ve halli Heinkel have tor. pitoları vari. İngiliz #hç lari ne kadar eki de elbette hiç dere N Almanlar İngiliz adalarına nakli ye tayyareleri ve nakliye le ihrac sırasında rseyhur Stuha tayyare fitolarına ilâve olar lerce hava torpitolarıyln da donan» maya hücum ettiler mi, sanirim donanmayı çil yavrusu gibi dağı tirlar!, Bu hövadon olan kısmı!, Denizden de bücumbolleri ve yü, sen tenk'nrin donanmeya #yns 24 manda soldırabilirler ki bu da âs, tüne caba! Yollandalı yarbay .. — Mücurbo'ları mi dediniz? Oh! Bu dn İnmilir silâhıdır!. Diye bağırdı. y Pstonyslı kiriyaşer yucruğuyla #asaya vurarak: bal mil ss torpit Almanla. tekrar atıldı AVRUPA kapsülâsyonlardan islifade €de « rek kurulmuş ve şmdâi ekserisi tasfiye halinde bulunan yabaner | sermayeli şirketlerin heyeti um” miyeleri meselesi de ehemmiyetle Biçvzubabs olmaktadır, Bu şirke'- İerin kısmı azamı Avrupa harbinin başmdanberi müteaddit davetlere rağmen heyeti umumiye içtimele. rmı yapamamıştır, Buna sebep bu şirketlerin hlssedarlarınm muhte Ef memleketlerde bulunuşu ve bü. x mükim hissedarların mensup ol dukları memleketlerin karşılıklı harp halinde oluşudur. Bazı büyük sermaye sahiplerinin nerede bi” | lundulları, yaşayıp yaşamadıldarı dahi malüm değildir. Bu seneki heyeti umum'yelerini yine usulen ilân etmeleri yabancı sermayesile kurulmuş olan bu şir- ketere yidiritmiştir. Fakat heye. mumiyelerin yapılmasma fiilen | imkân görülmemektedir. Bu me . İ yanda eski tramvay, tünel ve elek- trik şirkeğleriyle rakende et finilarma da 10 kuruş zam yapılmış o'maktadır. Buna göre (o bugünden itibaren Karaman eti toptan 67,5, peraken» de T15, dağlış ve kıvırcık toptan 725, perakende 82.5 kuruşa satı. lscaktır. Tunca ve Meri alçalıyor Edirneden bildirildiğine göre evvel. ki gece yarımna kadar bızla yüksel mekte devam eden Tunca (o ve Meriç hebirleri gece saat birden sonra alçak, mağn başlamıştı. Nehirlerin alçalma. # devâm etmekte ve yeni bir feyezan feltketi bertaraf edilmiş bulunmak Öislerde iş 'takipçiliği yasak! #$uakkiplerin miyecek Son xamanlarda şehrimizde in. «e, toprak, petrol ve ticaret ofis, i ler'ndeki işleri takip etmek üzere, ! bam idarehaneler orta. © ya snilnhesreni bu işlerle o meşgul olan takipçiler çıkmıştır. İaşe ve tevzist işleri gibi memleket için birinci derecede ehemmiyetli sahada bu nevi telefon girketi, Kadıköy « Üskü * | dar ve bavalisi su şirketleride vardır, —— ——— Bekkallara 200 çuval pirinç dağıtılıyor Fiyat murakabe memurları dtn pi. rinş satan mağazalarda, bakkallarda mum! bir arartırma (o yapmışlardır. Barı zahire toptancıları, & murakabe bürosundan, kendilerine de bakkalara verdiği gidi pirinç verilmesini iste. mişlerdir. Bakkallar cemiyetine veri. sen 290 Şuval viyolinn elneinden pi rinsin bakka'lara tovziine devam olun. maktadır. lmkialiğ baplmeii * Sümer bank diğer fabrikalar» da olduğu gibi Bakırköy ber fabri, kasında da bir tamirst atölyesi 57 Ağların Sl ası nasıl hazırlandı Herald No:39 — Bizde aksini idin elmedik' dedi, Evet, hücumbotları bir İngil'« si.âhıdıri. İngilizler daha gec.n elhan harbinde bu çeylan gemileri» Fokat İngilizler bunu Şimaldenizinde kullandılar... Mak yanlar da Adriyatikle kulizndılar!. Yarbay güyet mağrur tavırla bö bürlenerek gülüyordu: — İnsitizler bunlara Poket Boat, yani cep torpllosm da diyorlar! Fokat asıl cep torpitolarını 1999 dan sonra yaptılar!,. Yarbay, dünyanın en mühim e hassas meseleleri üzerinde hayret öyandırcak ehemmiyetle fikirler ileri sürülen bu muhavereyi bizim derin bir merek ve a'âkayle din- lediğimizi görerek, bize doğru döndü: — Hücumbotları denilen ba de. niz İspençlerini şöphesie biliyor» sunuz! dedi, Bunlar gövertelerine nrhh torpitolar yerleştirilmiş birer Kano » otomobilden başka bir gey de11,. Paket hinzirler zehir mi #ehiedirler!. Dürana birdenbire yı'dırım süsatiyle anldırırlar, aynı yıldırım sör'atiyle de kaçabilirler! Gayet köçök şeyler olduklan içi ni kullandı de gezen işlerin intaç edlimemesi takarrür etmiştir. Yeni karara güre, ber gah js. tükeki olan mal almak veya sa, ir işler için bizzat veya müesiese. nin hüviyeti adammı #uretiyle müracaat edecek ve işi. ni yine ancak bu şekilde yürütebi* İ lecektir. Başka (oşetilde yaptlacak müracaatlar veya müdahaleler !. | sin hiçbir şekilde müsamaha olun. | maması mukarrerdir. * Suni ipek İşleyen tezgâh sahip. lerinin yerli mallar pazarları müessese müdürlerine mihayet bi ay sonunu kadar hir beyannmme vermeleri takarrür etmiştir. Bu be. yannameyi vermiyen'er haklarım kaybedeceklerdir. piyangosu ... 1850 senesinde Fransadan Bal- 'ormiyaya nit madenlerinde ça” kadar maları için tedbir almak, levazım temin etmek lâzmdı, Ba parayı nükümet (bütçesinden O vermek mümkün olmadı; yahut kitaba uy durulamadı, Bunun üzerine bir pi- yanko karar verildi. pi Bu piyankonun diğer piyanke tardan bir farkı vardı; mükâfat vu,, diye meşhar En büyük altm frank değerinde tahmin du: bu para 20000 altm baziinküi paramızla 500000 tar, Bütün külçelerin krymetiyse 1100000 frank, 55000 altm ra, bazünkü paramızla 1275000 lir akim, memlekette altma kavuşmak &mi. sile avunuten diğer isrnfta bir sok açık gözler aitm külçelerine kolaylıkla kavuşmak için can afti. isr, Bütün biletler satıldı ve bü yük mülüfatı Yvonnet isminde bi- Uerdı ve bu Kilise urun saman “Aİ tm külçesi kilisesi” ismini taşıdı. Avrapak bir muharrir simdiki bahsederken demis Xi: “Warp #ysmda kalan bu mes ut memlekette yiyecek, kerecik, ve giyecek seyler boldar; serbest as. bılır, Yalnız bir çesit dükkânlar önlerinde kalabalık hal yığınla rms tessdtif edlür, O dükküânlerd. sarfedildiği için kaltlerimize vasi femizi yapmış (o olmaktan boğa» beş misli az, Fofınt bütün mülki latlarım tatarı 3000000 lira oldu - fundan aitm külçesi piyankosunun UkAfatları birlene isli fazladır, Bu o İtibarim hilsim will piyanko da tarihe geçineğe bak kazanmıştır. KADIRCAN KAFLI de kolayca hedef teşkil etmezler, (bunları İngilizler kullanırlar sp Önün için dirimoüara bile saldır maktan korkmazlar! Bugün bu ge. miğikler health 40 milden fazin dahi seyredebiliyorlar ki yukarı azami sür'attiri.. Munzzam dirlinotları ve zırhlıları olan dopanmaları bu deniz $o7- tanlarından pek korktuklarıns biç hayret etmemeli! Zira mühim İş görüyorlar!,, Bilhassa geceleri bune ların hücumiları bayağı bir felâket tel, Gayet kurnuzişma da hücum edörler!.. Bu şeytan harp gemileri gecele, yin denize açılır ve Motorların, Aurdururlar, o Gece harankğında isyyareler kendilerine İustsü gif reli telsizle düşmün gemileri hak. kında me'ümal verir vermez sansı, sa yıldırım kümesi gibi hücum ederler.. Sıkışırlarsa arkalarında yumurta köfesi yoktur! Aynı buzla gerisin geriye de kaçarlar!, Hatlâ altları yassı olduğu için, pek sıkışırlarsa, kendilerini plâjla, ra da atıverirler.. Kumlar üstüne fırloyıverirleri. | İçindeki bahriye. liler de hemen karaya çıkap kortü» larlar!.. Velhasıl bunlar bugün donanma. lar İçin pek afacan şeylerdir!.. Fa, kat, muhterem kimyager dostumuz da herhalde bilse gerektir ki esa. sen İngiliz denleci dehasının bir Jcadı olan bu rehirll gemlefleri ge. rek Almanlar gerek diğer mi'letler İngilizlerden görüp almışlardır!.. Feke nede olsa esasında İngiliz ilâhe o ktuğe igin o benkenisn iyi hesir!. Muhlerem ( kimyager dostumuz Almanların İngiltere, adalarına bir taraftan da denizden nakliye leriyle asker ve tank sevkedecekle rini söylüyor. İngilizler yalnız bu bücumbotlariyle bu sakliye gerile, rini denizin dibine indiciverirleri Kaldı ki bir taraftan da tayyareler bu nakliye gemilerine bir saniye nefes aldırmıyacaklardır. Öyle de. Gl mi? Estonyalı yarbayın niçin bu ka. dar elddl bir ihtisas meveuunu*ba derece istihrslı bir şekilde konuş. toğunu bir türlü anlamıyormuş gihi gillikçe #sabileşere' Tplirmi. ye başladı: — Fakat, yarbay, m yerürsanız?.. diye itirar ci Inra karşı da deniz vavr unutuyorsunuz! Yarbay alaylı bir höyretle w da: — Denir tankları mı? tankları mı?., — Nasıl petrol tankları? Deniz tankları, azizim yarbay, Bildiğimiz keradaki hârp tankları gibi deniz de yüren tanklar!.. Bu gizli veya bayat! değil ki bilmez görür nuz? Yahut bilmemeziikter Istiyorsunur!.. Denir tankları, veni dehiğde zen tank'arı vakis Rudlar vantıler Fakat Amerikada da âynivle deni? tankları laşs edildi. (Denom. vari #e be #. ” Pe''w