18 Aralık 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

Basıldığı yer Volat matbaası duy w Düşündüğüm gibi Karıs'k gıda maddeleri | | Sehhat ve İçtimai Muavenet Ve, | yalnız kuvvetli bir gazeteci de) ti enemi sehhat belemndan | aynı zamanda OAmeriksnm bül Min madilelerini sir bir kontrol Mitmila bulendurncak bir mizamnae He hazırlamıs, Devlet şürasınm tasvibinden çık» olan bu mizamname şimdi Ve. cr Heyetine sevkeğiimiş ve Res, Gazetede İntişarından sonra da ben tatbika geçilecekmis, Bu haberi okuduğumuz zaman üikaten büyük bir memnuniyet yduk, Birçok gıda maddesinin Mikliğini artık oldukça acı bir tette duymağı başladığımız bu Miülerde, kimbilir halkımıza gida Amerika Bahriye Na&i, . FRANK NOKS | 1940 senesinin bir haziran alışa. mt Deyli Niynz gazetesinin muhar. rirleri bir masa etrafma toplanmış konumayorlardı. Mevzular gazete « lerinin direktörü ve cümhuriyetçi pertinin ileri gölen liderlerinden iri olan Frawk Knoks'un Ruzvelt tükümetinde bahriye hazırlığı va. sini deruhte edeceği idi. O gün en sonra gelen haberler bu un tahakkuk edeceğini gösteri - yordu, Haksısiıkiara karşı dalma “yan bir gazeteci olarak ta - nınan Frank Knoksun böyle mü - him. bir vazifeye söçimesi ihtimal öiğer Clmhuriyetçi İlderleri çile - den çıkarıyordu. Halbuki Knok | | menfarilerini gören düşünen bir AAmerikalıydı ve bu bakımdan Ruz veltin bütün ilimsâmt halzdi, ALBAX ENOKS'UN GENÇLİĞİ Amerikanın bugünkü bahriye nazırı Albay Knoks'un babası Bos. ton da midye satarak Silesini ge, çindiriyordu, Fakat bir istakoz işin de bütün parasını kaybetti ve 188; Senesinde —o zaman küçük Prank yedi yaşmdaydı— alli efradı Mişigun vilâyetinde Grand Röpid'« nakletti, İşte burada Knoksun a « üdesidir diye ne smahlütlar yute | Zabevsi bir bakkal dükkünr açtı ulnaktadır. |, Mabkımızm ekseriyeti (Oesasen Fakat bu dükkân çok 53 kâr geti- riyordu, O kadar ki, nilesini geçin m ile hayat bahalılığı Arasım- | önek için Frank Knoks on bir fark yüzünden lârmzelen gı. nie hakle sabahları ss. slamamaktadır, Bir de üste , onun binbir müşkülütla aldığı in gün değil, bilâkis sılhate at İçte kelkamk gazete satıyor, aloşemları mektepten Eeldikten sonra da beşka bir işte çalışarak ır birtakım maddeler olması 5 doler kazan; ME een osi 1 eğlen yas ar iyor i bir seydi. Knoks bir yandası mektebe gi - | Sehhat ve İçtimai Muavenet Ve- | derken ölğer taraftan ön lokanta, | Vetinin ula mnddeleri değil, Sö | sanda grsonluk ypıyor, zenginlerin malları sıla bir kontrol altı , İN almağa Karar vermiş olması, | lassa bu karar serjan Ve büyük bbçelerie imkıyor ve böylece haya. kezanıyorüt. metre yol alarak EBatondaki bir kampa gidip asker oldu. ve tanış- formaliteleri asp tatbik tığı arkadaslarile birleşerek Küba heye geçmesini siddetle b9 » | ya sevkolunan bir milis süvari gru ü etmekteyiz. SUAT DERVİŞ isveç | sahillerine Terpil akını var Ktekkolm, 17 (ALA) — Son günler. emeği , Gildetie hüküm süren rüsçürlar Vo | psi, anlar deniz nakliyatını tehdit 6 - M öayumz sabih Lorpilleria İsveç ba, #ahillerine doğru gelmesine s9bsb | sonra da eskidenberi Hüşter, Deniz makamları, serseri torplilerin | ge Mürümam ve zararsız kale geti, puma, girdi, Bu milis teşkilâk bi - ba gazeteye retlo raporti Bi Rid isminde bir mektep arkada. Gazeteciliğe başlamasile bera - «ii için Mizumlu tedbirler almışlar İ ber kendisinde her id Kabiliyet da bunlardan bazıları, kilometreler İ birden o görünmeğe Möesefelerden duyulan büyük gürül | Bunların biri yazı palamışlardır. İ, Simali Almanyada gördüğüm İ“*yiere hâlâ hayret ederim, Zira bilhassa Almanyanın si, kl halkı ötedenberi o derece İn. İğilir tesiri altındadır, bilhassa iünevwerler o kadar ilizi İşklit etmekten kendilerini ala- lar, Şimalli bir Alman münevveriy, * konuştuğumuz zaman, evvelâ un almanca konuşan bir İngi. 1 olduğunu zannedersiniz. İvcn Rt bundan dolayı bizzat Nazile- karşı en çok borclu olan yine İeiliz dostlarımızdır, Zira, ha“ katen, Nazilerin Von Fritz İnn kabul etmiş olduğunu bir İN düşünecek olursak ter dök- İpemiz kabil değildir. Çün Miş olsalardı, belki bugün kre de Fransa gibi yaralarımı unacaktı. tmakla meşgul bul . ik safhada, Von Fritz plân h Naziler tarafmdan iltifat #rmemesi şansdır ki yalnız İn. değil, belki Amerikayt hi bir yıldırım donanmasının Wi baskını gibi muazzam bir (6 İMikettan, esas itibariyle, kurtare Naş balunuyor, Von Frit» ik aske, başlamıştır. kabiliyeti diğeri i Mu- üç fevkalâde teşkiliteiliğidir. in Polonya harp cephesinde ö- Himü, şüphesiz birazı karanlık Alman” Führerinin bu büyük askere yalnız parlak bir cenaze merasimi yapılması için emir verdiği Fakat ölümün son sahnesi ve vuku geldi hakkında hiç bir yer de hiçbir gey hunmadı, bulunuyordu, yiğit ve generale & aşkiyle bağlı, sadık bir askerdi. General, gayet ani bir hücum yapan bir tayyarenin aştığı mitralyöz ateşiyle ağır wrote yaralanmız. Macera dolu hayatı hitinde çok Eooks kına He bul etti ve namectliğini koydu. manda Vatünpepyer Bİr hintip sef Ve haydi parti kendisini resmi imi da kazanmıştı, Cümhuriyetçk hamzet ilin edince hassas birin - ler bütün toplanin! Odun sözle P ie piri ederek bir matbaaeş Bolt Sen ipliser etmekte olan “Leke Jurnal” gaze tesini satın aldı ye Oraya Y. Az zamanda mugla bir siyasi ve solu bükülmez pir mücâdeleci une vanını k , Epoksun bir ms kalesi Üzerine ejieden Tühsatiycsi alınan bir berber yepdisile döğüş meğe gelmiz fake Kaoks iki yum rukta kendisini Mmervenlerden 4» seğıye yuvarlamıstı, Yine aynı şe - kilde dükkân kapanan biri de ya» Zhznerinia peneçşeinden Frank kendisini korkekiykı,, çiham etti, Ruzvelt şakadan bi, kendisi, Be korkak denilm, - #an olan Knoks heyecanmdan ağ - İndi, 1914 — 1918 HARBİNDE ASKER 1917 de Amerika harbe girdiği erleşti. taman Knoks 43 yasında bulunuyor İn, İsteseydi pekâlâ bir kenarda Salabilirdi, Faknt öyle yapmadı Sir yazıhanede iş başında kalması 'eklifterini de kabul etmedi, asker arak Fransaya gitti, Ve mütares | “8 yapılıp da Albay rütbeslle Amc. İkaya döndüğü zaman tekrar caki Mesleğine, müetdeleci gazetecili - Ene döndü, bundan on gene kadar “el Deyli Niyuz gazetesini satin rak bu muhafazakâr gazetenin etine çelik gibi bir varlik il. etti, Ve Knoksun insanı düzür “Üren kırevetli makslelerile bu gö yavaş yavaş muhafazakârlığ'- 7 kaybetti. BÜYÜK AMERİKAN MATBUATININ BAŞINDA elli iki bin dolar ücretle © Bostondaki cini Manet etti, Muvaffakıyeti o ka « > Beri oldu ki az yaman dona İ*rst kendisini senede 159 bin do- SX Ücreti bütün gazetölerinin v- p direktörlüğüne tayin etti. kat 1030 senesinde Knoks bir « İtbire bu avantajlı vazifesinden etti Busa Sebep patronla ve pairobun pek sevdiği PR kimselerin Knoks tarafından başmda görülmüştür, Herst e de İtndisin, EE #len çekarılıp tekrar vazifeye ko» e eğri a “dilmeyisleriydi. Bundan sonra Frank Kaoksu A- Pikan en büyük gazetelerin - İN birl olan “Şikago Deyli Niyuz” Fhtesinin basında. görüldü, İLK TEKLİF 00 senesinin bir kânünueyvel Mazırlığını teklif etti, Knoks PÜlümette yepine | cümhuriyetei Sak kalmak istemediğinden bu “i ntzeketle reğörtli, sonra lel vaziyetin derhal bir İİ Midi munzarser göstermeği İSMİ ettirecek kadar vahim olmadı Ler “in ilâve etti, Senesinin ik günleride #kinei defn olarak Ruzvelt İSİımdan çağırıldı ve ikinel defa “İk kendisine bahriye nezareti tes olundu, Fakat Frank tekrar tek reatetti, hk #enenin mayıs ayı ortam. d3 “üzveli kendisine üçüncü tek- İİİ Yaptı. O zamanki siyasi vazi « YOİ tahimdi, Alman kıtaları Be» çikA Ye Holandayı isgnl etmizlerdi. İS vaziyetin çiddi olduğunu BÖNÜ ve artık itiraz gimiyerek ç (Dovsme 5 incide) istilası nasıl hazırlandı RİP Yedek Kömür istihenlinde Alanyada Almanyada Sanayli besliyen, sanayiin ek - meği, kömürdür. Memleket ikti, sadiyatını yürüten en büyük âmil muhakkak kam elmas dediğimiz İ bu kiymetli madendir, Petrol ve su kuvveti ortaya g nakları birçok sthalarda kullan) - dıklar: hslde kömürün mevkii sar. sıkmadı, Kömür dünyanın hangi mıntaka larında bulunur? Kömür madenle- ri hangi memlekeilerdedir? Eskiden Avrupanm en zengin kömür memleketi olarak rağ irdi, Bugün ise böyle de - Hidir Avrapa kıtasında 615 milyar ton kömür bulunduğu hesaplanmıştır. İngilterenin payma bu rakamın 200 milyar tonu düşer, Almanyada e 310 milyar ton kömür vardır. Alman nufuzu altında olan saha. ları gözden geçirirsek: Belgikada li milyar ton, eski Çekoslavakya arayisimle 23 milyar ton, Fransa da 10 milyor ton ve Holandada 4,5 milyar ton ve Spitzbergde ise 9 milyar ton vardır, Almanya bütün İ bu memleketlerin könürünü işlote mektedir, Birleşik Amerika devlet lerinde 2 milyon tona yakm kö - mür vardır, Jspoiya ve Mançurde ise, birincisinde 16,5 milyar ve i - kincisinde ise 4 milyar ton vardır, Conubi Afrikada 21 - 22 milyar ton kömür İhtiva eden sahalar keşfo - Tunmuştur, Avustralyanm 133 mil. yar ton kömür ihtiva ettiği söylen mektedir, Yapılan istatistiklere gö re, bütün dünya üzerinde takriben 4,68 milyon ton kömür vardır, Maden kömürünün bir de karde» gi vardır, Almanlar buna “Braun. kohle”- linyit, jeolojik bakımdan maden kömüründen daha sonra, daha geç teşekkül etmiştir. Linyit yeni kahverengi kömür maden kö» mürü kadar ehemmiyollidir ve ik» tısadi fasliyet sahasında pek nü » kim bir rol oynar, Kahverengi kömür ten hömen her taraf Asyada 185 milvar Avrupada 116 milyar ton * Amerikada 2 milyon ton kahverengi kömür bu - lunduğu tesbit edilmiştir, Bittabi anin he- bulunur, na işaret etmek istemişti, Filha. ika Alman Führer'i general Von Fritz'in henüz bilmediği bazı çok mübim esrara vakıf bulunu- vordu, Bugüü Almanların (bayat ea- hası) de en meraklı hürp, işte bu esrarı öğre: x icin Entellicens ser, vis « Gestapo - Gepen arasında yer yer yapılan kör döğüşüdür, YAZAN: CLIFFORTD HOOK No:9 gr müthiş bir kör dö i ünü andıran bu çarpışma, Yanıbaşmda — yeşç kapanmış velev mesgul olduğu hissini bilhassa, Almanların enli al: olan emirberi generalın yaralan" verifir. tmda bulunan yerlerde pek dığını RörÜnce hemen üzerine O Göletal muhakkak ki, hiçbir harlı bir haldedir. atılmış. an İline meselesini zihnin. Bu harbin bir ölüm ve dirim Fakat general baygınd, | O o den Üziklaştmmağı muvaffak harbi oluşu, çarpışmayı ekseri , Sele seyyar h bölü- ola ister. Zira bu onun $â« va trajik ve korkunc safhalara üne maklolunduğu zaman bir bit Hİkriydi Bu dahi general. kadar götürmektedir. Almanlar aralık general gözlerini açıyor. as Adı ordu gibi, gökertecek Muhakkak büyük hataları Sadık emirberini ying baseun, bir Yildirim donanması hazırla- nı ancak $i da görüyor, dığı” Rörmeden öldüğü için mu. O İngilizleri ki Generalın son gözeri ŞU Ok Tadil kayasamamıştır. bi fena halde köpürtmüş olm. mug: E 5 RİVAYete göre, Von Fritg'in bu larındaki müthiş hatayı! — Harp İyi giğiyer Zafer donim Şakımdaki sabit fi" o Almanlar o İneilizlerin fena muhakkaktır. kirlefihi ve İngiltereye bu dere: halde gözü kızmış olduğunu bil. Sonra başıcunda çapsarı du- tamiyet verişini Alman dikleri için ordu. bütün dikka ran emirberine: 5, Füheine söyledikleri ozaman tiyle Gestapoya dayanmak mo — Hansi İngiltere harp ilin Alma Bühreri gülümsemiş ve: | büriyetinde kalmışlır. ettimi? Oo Dye sormus, ,— General Fritz çok yüksek (Ne gariptir ki Nazilerin Nor Sonra gözlerini kapaslğ. oo birâiker! Fakat Amiral Fritz veç, Holanda, Belçika ve Fransa Halbuki İngiltere harpilâin sıfır. i *zaferleri, önceden asla düşünüp etmiş bulunuyordu ye general (o Alin harbetmedikleri o gayet küçük, bunu bilmemekteydi. sözüyik fakat son derece hayati ehemmi- Fakat yine bu suali sorusu o© ordu İllerini yette bir hata yüzündn onlara mun kendini iği anlarda muazzam bir mağlübiyet hazır. dahi zihnen daima İngiltere vve. İsemdtn biciie Tyabilecektir. 0 (Devane var) v dikleri ,faket bir (ölüm sahası) kesilmiş olan Avrupada | ie iullamilam ir tesissi En Büyük Silâh: Kömür kömür ve bilhassa linyit istihsali ve dünya ihtiyaçları bu Takaınlar kati değildir, zira top- rağm, sinesinde meler sakladığı katiyetle öğrenilemez, Kahverengi kömür toprak sathmn hemen 9! - *mâa olduğu halde maden kömürü yüzlerce ve binlerce metre derin - lerde bulunur, Amerikada szzam miktarda kahverengi kö bulunduğu halde neden işletilmi - yor? Zira Ameriksilar kâfi mik » tarda maden kömürüne maliktirler ye kahverensi kömüne ihtiyaç his setmiyorlar, Amerikalılar kolayca elde edebildikleri kömür madenle- rini işleterek elahilöiklerini çe yorler, Amerika kahverengi kömür a vermezker, Almanya kömürü 1880 tarihinde büyük & de, tekniğine ve iktmdiyatına sok wwuştur, Fakat #enelik kahverengi kömür istihsali o zaman burünkü kadar yüksek değildi, Birinei umu. mi harbe kadar senede 90 milyon ton istihasl ediyordu, Kahveren& kömürü kuvvet dan maden kömirüne 2-8 veya 28 nisbetinii “ ie 88 250 senç! Fakat be toprağın sathından slınan rengi kömüre osâmülğir, hatırlamalı ki ocakler getirilirse daha derinlerğ mürler de âlmabilir. Kahverengi kömür tebahal 10 ilâ 20 ve bazı mmtakala metrede raatlarır, Kok; maden kömürünün gazın - Taimış geklidir. Kok movendiyetini kömür sanayiine medyündur, den demir sanayil icin odun kö! rü kullanılırdı, Zaman geçtikçe ormanlar büyük bir tahribata uğ « ramak tehlikesinde kalırlar, Odun kömürü yerine başka bir mahrukat, arandı ve maden kömürü birkaç teerübedön sonra demir sanayiin - de bugünkü mevkii aldı, 1098 fstatletiklerini de tularsık kok istihsali setmleketlerde şu kadardır Almanya Amerika Rusya Tağilter« 13 milyon ton Fransa 8 milyen ton Japobya $ milyon don Basta gelen Almanya dün; istihsalâimın o yüzde Xi İni ediyor, Kömür en mülüm mahrukattır. Hararet temin eden bel daha kıymetli ve mühim. rol olsün, odun olsun, hi müre rekabet edemez, Ki gün doğrudan doğruya temini için kullami kömüründen kimya bi â0 eder, Kok Almanlar tarafmdan larak istifade edilmi» rü veyn taş kömür Verdiği gibi infilik madde imalinde kullanılan toluot vardır, j Toluol tababette çek mühim bir râvki işgel eder Şunu da hatıristmalı bi önemtgeni taş kömünlen elde eğilir. Dr. Von Muhtesirs m ln mağ