29 Kasım 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

EML SEİŞİFEEİSES BR EPES PZLEESİSİSSERLE Z KŞAM POSTASI Sehibi ve Nejriçet Müdürü hakkı tartk is Basıldığı yer Vekit matbaası Düşündüğüm Gibi Kötü bir kısa daha girerken Kars ve felâketli bir &ış bu 5“ De de dünyamızm üzerini Meşum bir tabut kapdiğt gibi örttü, İnsan oğlurun bu kalı ve soğuk kapak altımda titriye ttriye gerireceği bir ölüm mevsimi baslıyor. Bütün idialar, bütün vaitler, bütün sözler boş çıktı, 1912 sene. k, yine ketlik karalıys- cak, Yine ocaklarda les, lerle yemek, damarlariz kan, mi, delerde gıda bulunmuüaı kara Kk. Şin en çetin soğuklarma tahammül edilecek, Yine insan oğlu en İyi evlitlarını, bu kis da doymasını bil miyen bir ejderhaya kurbam ede, cek ve bu kanlı, bu fo'ükeetii gin - ler muhakkak ki bir kış daha bü. METHUÜ SENA RABER— Hayattan parçalar RİYA VE Bunu ilkönce seytan kullandığı icin bütün riyakâr - lar yerde sürünen ve kıvrılan yılanlar gibidir. Cünkü ca. nak yalayıcı ve hulüskâr insan muvaffak olabilmek icin epkı bir yılan gibi büzülür, yerlere sürünür, zaman za. man bas kaldırır ve bir bukalemun gibi de renk ve deri değistirir ve nihayet sokar. Aksam postası KUVVETSİZiİN SiLAHI Yazan: DOKTOR RASIM ADASAL “Bir patrona veyâ mafevke ya pünmak, güzel bir kadının sempa - tisin! kazanmak, her işte müşteri - Jere yaranmak, zenginin merhrmet ve şefkatini kamçilamal için kuv. vetsizin kullandığı silâh: Riya ve yaltaklanmadır. Riya bir seciye bozukluğudur.” » Düşünüyorum, acaba ye başly ş kân unsurlarile besliyen anasını söylediği ilk kelime nedir? Muhuku kak ki anne! kelimesidir ve büne ifnde ederken de gunrlu bir kadir şinasi izhar Gimiş olmaktan zi yade biraz süt veya tatlı bir gey koparmak için yaltaklanmaktadır. tin dehşetile, bütün slddetile sü, | Çocukların kesretla boynumuza sa. rüp davam edecek... rılarak öpmeleri ve her türlü iie o ii ârle in atları bir nevi İptidağ w, ii Esen lik karayel rüzsürleri dür. | fat ve #bili De yanın her yanımdan sanlâ bize o | tiyari riyanm eteridir. Demek ki takları tü'miyen, mezmryan yuva, ların kasvetli #0 mki soğuktan donan çocukların ihtiyarlarm buz gibi ellerile srt. mizi okseyor, Kursm bulutlarla yüzlü İnsamlarm bahtı süphesiz ki bu kars Ve bu kötü günler ne kadar uzun sürerse sürsün bunlerm sorunda insanlığa bayat verecek bir güne$ ufukları altın o mızraklarile dele » cektir, Ve insanlık yeniden baharı kavuşacak, kan bataklığı kalite £elen tarlalar yeniden yeşerecek kötü günler, Kötü kâbetlar gibi ve mutulre-k. Ba muhakka' böyle © ieçak,.. Bunun aksini düşünmek pk cin irsanm hayatı inkâr etmesi lâ- am... Evet, iyi günler gelecek; iyi / günlerin geleceği muhakkaktır... Fakat aynı zamonde o günlere ka. dar da İnsanlığın büyük fedakâr » lıklara katlanacağı, dahs çok kur. banlar vereceği, daha çok trap sekeceği ve daha çok çetin müra » delelere çi gereceği ve daha çok çetin imtihanlardan geceteği de muhaklaktı Srat Derviş insan çocuk olarak mevkitabijlerile unu getirişuz. | riyakâr bir mahlükter; biraz yüz bulur bulmaz bir fino köpeği #okulganlığını ve sempatisini e terir, Yine dilşünüyorum, çelerinde yılan geklindelei şeyte ilk anamız Havvaya Sarfetmiş oldi Zu ilk kelimede Yine bir riyn ve methilsenann medlüiğ olacaktır. , Her halde bir an işinde ona: ) Cennetin m bayanı. “i ya Tabiatile göz kamaştırıcı bir cen net bödinlarmın güzelliği işinde mestolan hafif bünyeli kadın, he- müz başka hiçbir dişinin bulunma, — re ister istemez en gün © oktuğumu dügün, di, Onun ruhunu ir tanm methüsenaeı v, kalde bircok huyları e iLe O vakıttanberi bühaama seciyeri gevrek olan ve bügka kabiliyetle rine güvensmiyen her insan biz müvaffakıyet. silâhr olarak riyayı ve müdaheneyi kullanır, İradesi ve eeantıki tahlili ge'ni otmuyan insan ün methüsena edildiği zaman hos meslyetlerine ve. hilketleri. > la Tarakyayı Bulgaristana | ne, kudretine ve Hüzelliğine ina - a”layan yol Sofya. e il cdi raklarını © bağlayan IX hisar - K vır ve bir rİsbet dahilinde medahi 48 (A,A) — Son güre | tsitiflere #arkeler. Riyanm far. n Trakya top - | kma yaran İnsanlar pek çok deği ki Bulsar idm ajei Çünkü bir kudretin, bir kabi, 5 veya bİr güzelliğin zarhağ. demiryolunun açılış merasimi | inğu icinde buluman insan egoizm. yarın yâpracaktır. mal eğilen bu yeni hattm uzunlu ğu 16 Kilometreğir Sinopta fırtına Sinop, 28 (A,A) — Bugün sabaha Karşı başlıvan fırtma deni; rini durdu: tur Üc ayda ik - | yüzünden riya kelimelerine karşı hassastır, Bunların sahte olduğu »u anlıyamaz, Riya zebiri vicdanım! vo şuurunu uyuttuğu cihetle hakle katin farkına, varamaz, Havva bu suretle şeytanın medhini memnn ziyetle henimsemiz ve dilenen vi tereddütsüz olurak yapm: 57 (Sir Vilyam) bu derece sevil diğini ilk defa anlıyordu, Fakat herkese sevinç veren bu haber şatoda balunan birisine öldü cek kadar keder verebilirdi, (Madam Vilyam), Kadınm hiç birşey OÖğremmereesi icin elden gelen. yapıldı, Öğleye doğru satö halkı yavsu yavaş teskin olmıyan baslamisti, m Vilyam) 1 eski dairesi. dirdiler, kadın olun biter den bihaber ümitle (Franz Ha- ber) ve'arkadaşlarmiın kendisini bekliyor: (Sir Vilyam) öğleden sonra yanında (Sam Coys) (A- mirat Ritti) ve (Tem Butney) ılmak üzere (Fort) körfezine indi, Hep beraber donanmanın kumandan gemisine cıktılar, Bİ, raz sonra bütün yüksek rütbeli zabitler kars: toplannıs- lardı, (Sir Vilyam) söz aldı; — Bugünkü şerait içinde kim olduğumu vazifemin ne olduğu. mw siza bildirmeme imkân yok. #ur, Fakat yanında filo kumar. danı gefiniz (Tom Butney) ve (Amiral Ritti) Din Bulunması size emretme hakkına malik o). duğumu ve sizin bana itaat et, stek mecburiyetinde nuzu isbat eder . Vilyam) o varındakilere döndü; — Öyle değil mi? (Tom Butney) «derhal cevep verdi: gp Fakni riyanın bu ilk eseri yani gey. tanmi methüsena suretile iğtali bir ceza ve şiddetli hllsrandır; Havva ancak cennetten koğukluktan son. ra aklı başına gelmiş ve riyanm tehlikeli bir süâh olduğunu anin » mıştır. Binaenaleyh riya ve milda. Bene insanın çok kullandığı bir va. tta olmakla beraber, ahlâki telâk- kölere göre gayrimeşru bir maksat #üden ve bü maksadın elde edil , mesle de derhisi tonunu ve geklin: değiştiren ve hattâ artık methüse. ba etliği insanı tanmıyan bir ve srladır. Bunu ilkönce #eytan kul. landığı işin bütün riyekârlar yer. de sürünen ve krvrlan yılanlar gir idir; Çünkü çanak yalayıcı ve hü. üskâr Insan muvaffak olabilmek için bpki bir vlan gibi büzülür, Yerlere sürünür, zaman zaman baş kaldırır ve bir bukalemun gibide renk ve deri değistirir ve nihayet #okar, Riya zayıfların ve seciye « sizlerin elinde en kuvvetli bir si. Mihtır, Bir patıona veya mafevke yaranmak, güzel bir kadmın sem» ak iğin kuvvetsizin kullandığı va, #ta yaltaklanma ve Yüksetten methüsenmedir. Muhakkak ki riya bir seciye bozukluğudur, Aşkın ve daha doğrumu tenasili meyelânle. rin ğa kuvvetli okları arasında r> ya baştadır, Muvaffak olmuş olan güzel ve kuvetli bir kompliman riyanın mahsilüdür, Hilekâr erkek bir ksdma hitap eder: — Bayan, bir Kârkasınız. —Sizi temin ederim, hayatımda gördüğüm kadmlarn en zarifisiniz. «— Hakikat mi, ne diyorsunuz” Toy ruhlu dişinin bu mukabele» ai, riyaya kürban. olduğunun bir delilidir. Riya ve müdehenenin 20. Miri teirini çok çabuk gösterir Fr. kat mahir riyalfir, muhafabınm sayıl taraflarını bilen Ve bunları güzel hasletlere külbederek metkt #enn çâçbilen frtraten psikoloğ ri « vakrdır. Bütün kadınların yaş me #elesinds hassas olduklarım biliye. ruz, Kendilerini dnima biraz daha zenç görmek ve bunu Mmuhitlerine de inandırmak isterler. Riya çok defa bunda muvaffak olur, Bize herhangi bir mecliste takrimü © tuz ben Yaşlarında bi kodın gü suali sorar: — Beni kaç yaşında ediyorsunuz? — Nihavet ols olsa yaşmdasınız. bayan!, Yallaklanmek arzumuz bizi çok defa ifratlam düşürür, Nitekim tokavvir yirmi Eki — Evet, tamamen doğru, si. zinle konuşan zata bütün mevcu- diyetinizie itaat edin. Sonra (Sir Vilyam) a dönerek vüksek sesle devam etti: — Eğer $izin hakiki hüviyeti. nizi bilseler hepsi size canla bas. ix bağlanır, eğer sizin yaptıkla- rınız; öğrenseler sizi omuzların. dan indirmezler, fakat yapacak. larınız: bilseler, , (Sir Vilyam) sözü kesti: -— Dediklerim bir bir am kâfi, deği, (Ton Butney) in bu derece hürmet ve hayranlık gösterme. si istenilen tesiri yaptı, hepsinin gözü (Sir Vilyam) a döndü, hür. metis baktılar, (Sir Vilvam) de. vam etti: — Bu mukaddeme bittikten sonra asıl meseleye gelelim ve sizi niye rabatsız ettiğimi izah edeyim, oOHava (kararmadan (U - 745) tahtelbahiri denize Domal derecede hazir ol. (Tom Butney), (Sam Coys) ve (Amiral Ritti) de dahil her. kes bu yeni karara şaşırmıştı, ns oluyordu, bu yeni karar nere. den İeabetmişti. .Ortada bir ses. sizlik doğdu, (U-- 745) boşaltıl. yanık kadın dahi yaşınm bu derece indi. rilmes'ni çök bulur ve HÜY& teva- zuda bulunuyormuş gibi ilâve eder; — Yok canım, Izam ediyormu » nuz, yirmi yeği yaşmdayın. Görüyoruz ki, bizsat kadının hoşlanmaklı beraber tadil ettiği riya hiç tereddüt etmiyen, utan - miyan ve en gayanhayret İfratle,, ra ve cilretlere baş vuran uzun ve elestiki bir dil gibidir. Riyskâr methüzenalarında elestikiyet gös terebildiği nisbette muvaffak olur, Bazıları nezaket ve ahilik İraidele. rine bir dereceye kadar riâyet & - derler ve bilhassa methettikleri şahsın karakterine sit en Zayn noktaları kesfedebilecek mahsret gösterdikleri için Tiyalarımda fev kalâde muvaffak olurlar, Aksi tak dirde carfedilen bir sürü meğhiye- ler tamamiyle boşa gider, Herin» aanın garip temayülleri, huyları ve zon derees hoşlanır, Meseli me « wwru bulunduğumuz müçasesenir müdürüne < yaltaklananak kompü manlara basliyoruz: — Bay direktör, çelik bir idare kabiliyetine maliksiniz, Hiç alâkadar olmadığı görülür. Çünkü beklediği methisena bürbüs | tün başkadır, Direktör şiir yasm'e ya merakindır, zaman varsan dost larına yüksek sesle eserlerini 0 kumaktadır, Binagnaleyh güzel yAs a yasalığını söyleyince » koltuklari kabarır, Korkmaymız, ve bir Dante bir Şikepir, bir Fikret veya Hâmit olduğumu söyliyebilirseniz, Sis modyunu şükran olacaktır, | ceği el mert!” Yaz mevsiminin sıcak bir günüy dü. Soğuk bir şey İçip serinlemek için hir gazinoya gitmiştim. Birkaç sâım ötede yedi, sekiz çocuk kol. tuklarmın altında sakıştırdıklari İ gazeteleri satmak için sağa sola koşuyorisr, hançerelerini yırtar - casına bağırıyorlardı, Aradan birkaç dakika geçmişti. Garsonlardan birj masalardan bo, salma bardakları bir tepsiye dol » durup içeriye götürüyordu, Bu anda yol Üstünde duran çocuklar bir ok gibi fırladılar ve gelip ger sonun etrafını sardılar, — Bana da ağtbey, banadal, Başımı onların tarafina çevir. dim ve dikkatiç bakmıya başla - | ön, Gördüğüm manzara acıklı ol i hırsları vardır; bunların methinder duğu kadar goripti, Çocuklardan IK garsonun uzattığı bardak , ların İğinde kalan birkaç damla, ga- 202 ve lmonntayı damih damla içi- yorlardı, Biraz sonra önümde duran bar - için yanıma gelen “cd. garsona 'sordum : — Ba çocukları böyle alıştır . masanız olmaz me? — İnsanın yakasını bırakıyor. lar ki. Sonra âcıyorum zavallılara, Kabahat onlarda değil, anaların » da, babalarmda, — Atıyorum diyorsunuz, fakat bu, kaş yapayım derken göz çikar mak kabilinden bir şey, — Neden? — Düşününüz bir kere, bu ga - j sinoya çesit çeşit İnsanlar geliyor. İşt insan böyle garip bir mah * | Hepsi de sıhhatli kimseler değildir, Yüktur. Meli. olmadığı iz başkası tarafımdan riyakirame bi dil ile verilmesine meclüptur. Fs- kat insan lırsının tenevvüü gon d€e rece zengindir, binsenaleylı har - kesin kendisinde olmakla iftihar ettiği şeyi bulup kendisine met * küsen ile söylemek basit bir m8. rifet değildir. Binasnaleyı muhiti miz her alında hesansiz riyakâr « turla doludur; buma rağmen her « kes de riyaınm semeresini sin - ma?, Çünkü kendisi gibi birçokle- ri da aynı şahsm medinh peykli ve kâsclisleridir. Nihayet biri ve birkser fitifan mazhar olur, SW satırları yazan ben dahi tarit yara, dilaçınla sizden su hor eümeleyi bek Yiyorum £ — Riya hakkımda yazmış oldü » Funuz yazı güzeldir, Bunun aksini ölçmek için dün - ya insant olmamak lüzmdiri mA amafih olduğundan ve olabildi den fazlasını riywlan beklemek de bis sa lik ve gaflettir, ya:ş mürettebatı tevkif edilmis, gemilerden birinin arkasma bağ. lanmış limanlardan birine götür. mek üzere bekliyorlardı. (Sir Vilyam) gülümsedi ve de. sam etti: - — (U - 745) tamamen İnçiliz mürettabatiyle idare edilecektir, Fekat istisnasız herkes Alman. ca konuşacak ve Almanların üni formalarmı giyecektir.. Mesele anlaşıldı zannederim, Sizin için gayet kolay bir İş Sulh Zama. nında birçok asker sivil gemiler. de çalıştı, Alman limanlarında kaldılar. Bunun için Almanca konuşan, Alman âdetlerini bilen birçok kimsenin aramızda bulu. nacağını ümit ediyorum, Elbise ve üniforma meselesine gelince bu daha kolay zira €sir ettiğimiz Alman bahriyelilerinkilerini ali. NIZ, di ayetel şey eğri müşkül ilir onun İçin üzerine alacak (kiraseler derisi şa tecriibe etmiye başla- Sike Simdilik söyliyeceklerim bu kadar! Bu vazife yüzlerde sevinç u. yandırmıstı, İlerkes seçilmek is. tiyordu, Gemi kumandanı (Sir Vilyam) 1 salonuna götürdü da- ha malümat istiyordu: şeylerin | içlerinden baxları geçici bir hasta, > İ bön tutulmuş olabilir, — O kadar incesine aldırma bes yım, Meshur sözdür: “Acı patlca, w İvrağı çalmaz!” Arhavatköyünden tramvayla Es minönüne geliyordum, Tramvay Kuruceşme ile Ortaköy arasmda büyük bir hızla gidiyordu. Karşı taraftan bir gocuk kosn koma gel i ve tramvaya atladı, Fakat iyis ©€ İuturumadığından ayakları yer. den kayi &, nerde ise tramvaym altına gidecekti, 1 yetişti ve küçük yarımazı muhakkak bir ö. lümden kurtardı, Sahanlıkta duran Yolculardan biri tert bir sesle ço . Suğu sordu; —- Neden böyle yapıyorsun; ya altında kalın çiğnensen ne olca « caktı? — Her çoduk ban değilim ki! — Scüin 2 —v yapıyor, yalnız yok mu? m . — Siz merak etmeyi manca bilenleri tiplerini teş herkese vazifesini istediğiniz pekilde bat hazırlarım. — Teşekkür , ben Al, müretie. şunu da ilâve edeyim ki belki | öderim, Yalniz | Sir paket sigara alalım, — Peki, seni böyle nasl bara kıyorlar? — Haydi gil oyna, ev biraz din. lensin diyorlar, Ben de sokağa cu Kıyorum!, Köprü, Usküdar iskelesinde Va pur bekliyordum. Tam karşımdaki kanapede orta okul çağmda, tekri. ben 15 yaşlarında üç çocuk olüru- yordu, Bunlanlan #iri yüksek ses iş anlatıyordu: — Tarih dersini biç sevmem, Bugün de aksi gibi müzakere vara dı, Tabli gitmedim, — Bende öyle, ! — Ben de! — Güzel, Ozmanı gelirken yvolis gördilm, şöyle dolaştık, — Geçenlerde de gitmemiştim. Okul idaresi babama bir mektup. la bildirdi. Babam biraz ezarladı, sonra unuttu gitti, Yine öyle olar. Bu esnada âinliyen çocuklardan biri, paltosunun cebinden kağıda sarılı bir #ej' çıkardı ve açarak af. kadaşlarına gösterdi, Bu yepyeni bir iskambil kâğsdı idi, Bizi sorda — Nerede buldun onu! — Bir arkadaştan aldım! ; — Kaça? — Eli kuruşa, — Parayı nerden buldun? — Annem verdi! — Hayret! Kimbilir he yalan uv durdun? — Tabii, ona iskambil kâğıdı a, Jacağım demedim ya, kitsp alaca” Bumt göyledim. Üçüncüsü daha fazla mabrede - medi: — Canım, bunlar sana lâzm mı? Şimdi biz yepyeni kâğdlarlı oynıyacağımız Veri karırlaştıra — in?! -— Hakkın var, Fokat #cn oyun bitir misin? — Hangi oyunu? — Akmımaltıyı! — Tabii kürüm, Sen me zamne - diyormn? Bütün yaz bizim evin arkasındaki arsada oynadık. — Kimir':? Kiminic olacak? Mahallenin en Üntatları ile, Sen sucunun oğin Aliyi tanir mısın? Bakkal çırağı. — Evet, hiç tamaz olur mu. yuz, — İşte onunla, i — Sen ondan mi öğrendin? ; — Evet, ya Sen? — Ben hahamdan öğrendim, ge. celeri arkadaşları ile evde oynar - dı, Ben de bakarim, Hem ben sim < bedava oynamam, — Ben de oynamam, Bir Yeni - cesine var msn”? Beyazıtteki eski kıtapçılara ru gidiyordum, Koltuklarmın altı. za bir sürü kilap sikıştarmış on beş on ali: yaşlarında Wei küçüz deli. kanlı bir kitapgınm önünde durdu. lar, Uzum bir çekişme ve pazarlık, tan soura kitaplarını satular, Ben önha İlerdeki kitapçınm önünde durmuş kitaplara bakıyordum, İki genç tenha bulduklarından olacak konusmağı başla — Aklıma bir şey gok, Sen is harp elmiye mecbür oluruz, O-| $6r misin? mun İçin ba cihetten de tedarikli olmamız ldarmdır. Bundan ötesi size kalmıştır. İlk işarette ateş edebilecek şekilde toplar torpik ler hazır olsun Benzin filân kırk sçkiz saat idare edebilecek | miktarda alınız kabinelerden bi. | — Sigara mt? — Hayır, rakı, — Herim ama, görürlerse — Kim görecek canz«, Tenha bir yere gideriz! Olur. — Pek gevşek söylüyorsun, sen rini bir kadının oturabileceği ge. | Onun *adını bilmiyorsun galiba? kilde hazırlayın, Ben kumanda" yin kamarası yanımda hir kama. rada otururum, Saat altıda teof- tiş edeceğim, yarın safakla hare- ket ederiz,,, : Gayet arık, kat'i emirlerdi... gile ii a amı bizzat (Tom Bu! se. çecekti, zaten bunda müskülât çekmedi. biraz sonra yatında, Röğsünde geref nişanı parlayan genç bir mülâzımla içeri girdi; — Sir size donanmamızın if. tihar ettiği genç mülâzımlarım2z. dan (Jori Eenington) u takdim — Hiç bilmez olur muyum, Ba. zan kahemın şişesinden bir iki Vu. dum içerim, — Baban içiyor demek? — Evet, Ondan öğrendim. — Ben de arkadaşlardan öğren. dim, Ne ie, tamam değil mi? — Haygi, gidelim, İki genç hizli hızlı yürüdüler ve tramvay yolunun öbür tarafındaki bakkala uğradıktan sonra dar bir sokağa santılar ve kayboldular, İşte ihmal, kiyatsızlık ve alâka, #ilıktan dolayı sokakta dolaşan çocukları bekliyen âksbetlerden bir (Devamı var) kaçı.