11 Kasım 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

Üüğen EŞRİN — 1941 İ Eiaber WM posrÖAası O MaNeiriyet Müdürü gi akk tarı İk us Yakut matbaası xMdüğüm Gibi matem ben, iy Mltürkün ölümünün yıl geçmiş bul €vwvel en büyük "nı, Türkiyenin ye © büyük vatanperver Zalim, vaklisiz ve in kollarına ter tattık, İn en kötü günler irk toprağının em. hi larma karsı en bü . 0, Tük ordusunun Mmandanı, Türk mi li inlolâpçesımı biz, dabili m düş Kurtarmak istediği y €n olgun bir ham- bağlanmış balunuyo. Ng Ölümünün yıldönüm Me #ölmiz. onu kaybetmek daha tatma için > Mayır, onu onmak Yaktığı ewere hizmet İnkalâabını daha ileri mağ taşmak, en ile İN heyet mastırmak için NE Yen; bir heyecan a de My öyle oldu, Gelecek ite 0, olacaktır, Bayı Acıklı yıldönümünü Mh bu kadari ka iy, gelecek günlerin ” neler taşıyıp geti. bulunduğu bir Mak ettik ve dün eilleti, Türk milleti. öde doğrulmus ve nesilleri büyük Me hitabı bir enuy > düşündüler i vasiyet Ve er ne olursa olsun, yurtta bir kere ve emperyaliz bir sekilde olursa mizin siyasi ve Ni tecaviz ede Militereddii. ölerek” 5 | (A Suat Derviş yi Öl gMühteliti Alayı WİN "ağ üp etti A, A.) — Dünfz. ti wi. VW birinci tekim İle ii i mmsindn heye” nin A yapılmış Ve z ila i MA yetişti, i 4 bi, *oldan sağa çevir. N we yeşirt. daha son, tt ve şöminenin n açıldığını N Koştu açıla deli- aldi, önünde bir kaç ii doğru iniyor. hi, Si ve dinledi, ban. *“Y işitmedi. yi aX daha indi ve içg; fopladı gene hiç Masmaktara baktı, Büzme; in dön. açılan kapıya an bakıyordu. İk kap yermisti, inmeye liz bit indi, bir kat da, ir a, vere geldi. önü arla örtülmüş. bu duvara v İ deki muszgzam m | muş, İlk dökttoru da Zrin | e | HABER — Akşam postası Şehirden Röportajlar ME | Zeynep Kâmil Doğum Evinde Bi .Doğum evleri gürbüz nes r Saat | . ı yeliştirmek davusını güden içtimai bünyeterin bol randıman veren fabrikalarıdır Hasta olmıyan sibhatin kıymeti. si bilmet derler, Bu sözü ölçü tuta rak diyeceğim ki: Boha olmıyanlar da doğum evlerinin k İ dir edemerler., Heh ıstırabı içinde Kivrand ve ebelerin gezi karşısında hen bu yalının mabeulünü, (yavrusunu hem de hayat arkadasını, eâ'ni kay İ betmek tehlikesile yöz yüze geler bir babanın bü acı ve sefkli haline doğum evlerinin teknik malzemesi ve mütehassıs tabihleri tarafındar are bulunduğuna şehit olanlar bir doğum evin cemiyet e vesİr- kimi hiç güne yok ki huşü içinde azarlar. “ İşte; yıllarlanberi selirimizir fakir semtlerinden Üsküdür kaz. #mda binlerce, on binlerce vatar- daşın doğum ızlırobin muvaflak bir ihtisasla dindiren Zeynepkümlü doğumevinin parma dap çiçekli dış bah böyle düşünüyordum. # sir valliğini avulalı Mehmet Mesrrh ri Müessese, vaktil hidivliğe çe Ali Paşanm kızı | Zeynep K bundan Üç çey umumi bir hastane olarak kuru m ismini de o devrin mütehassslürindan bir Ermeni vatandasi, Kuruluşun. ön muhtelif hastaliklara tutulan fakirlerin tedavisi için tecrid ods. larile koğuşlardan o mürekkep bir »ül halinde bulunan o müessesede se elinde doğuramıyan o gebeler için de bir kısım ayrılmış, Zırbya- nın İz oluşu» das biri denek elniş! ” Mühnssğâd ti, “Maap evküfmdii verilen bu hastane, muhtelif za » manlarda muhtelif maksatlarla ş- fa yurdu halinde kullanılmış; kâh timarhane, kâh entani hastalıklar ledavihanesi, kâb da askeri has » tane şeklinde görülmüş; nihayet 1935 yılında, İstanbul belediyesi yerinde bir kararla bu müessesi alma ve kendi sıhhat teşekküller arasına katmış... Kısaca tarihi bundan ibaret olan döğumevinin şimdi senelik biltçe al ohüz üç bin liradır. Bi! haa #ts profesör buş tabibi, iki asiste. nı bir de dahiliye mütehassesinden ibaret dar kndrosile sifa işlerinde rekor yapacak bir messi tarzı gös- teren döğümevinin kadrosunu ge s4 sişletmek ve zimdiki yatak adedini artırmak için belediyece (o yeniek tetkikler yapılıyor, Ve bu telkik » lerin nihavet bularak tasavvur'a » rın pratik sehuya intikalini yelniz Üsküdar halkı değil, gehrin en kıyı bucuk semtlerinden iktiyaç zaman da buraya kosem yüz binlerce vatandaş da alâka İlç takip edi» yorlar, dayadı, İçi titredi, yüzü güldü, Kazma sesleri duymuştu, Bun. ların arasında (Franz Haber)-ia olduğuna karar verdiği emre benzer bir seş te farkedebiliyor. du, mırıldandı — Bu beyler hiç vakit kaybet miyorlar, fakat emekleri bosa çıkacak... Geri döndü, basamakları Gi- karken ilâve eti; — Bunlara meşhur ata sözünü ispat ederiz insallah; ava giden avlanır... vi (Sam), tekrar birinci merdive- ve gelmişti, hem basamakları çikıyor hem mırıldanmakta de vam ediyordu: — Ava giden avlanır, (Cenni) nin hâlâ kapım günde kendisini beklediğini gür. dü. 10 AVA GİDENLER AVLANIR M7? (Madam Vilyam) ın dairesi örü bir bal almıştı, En Müessetenin liboratuvarı, geza Besi, mutfağı, banyoları, ve müte- «addid koğuşları milkemmel bir in. amm tikremda yürüttüğü örne- ük bakışta göze çarpıyor. Bem beyaz, mermer döseli koridorları, asarereremenea Yazan. Rami eeaseserenenee e kara siman örtülü koğuş ve ode- larile ufacık koynucda en müsz - zam şifa mübsteselerinin imrenc- cekleri bir itinanm ifadesi halinde üze gülüyor. Umumi havasında, İoğum: odasında anne olmak Üze - Te bulunun mesut bir vatandaşın çığiıkları, koridorlarında; koğuş - lardan isşan ince berrak çocuk viyaklamaları duyuluyor, Fakat bu biribirine zel İki ses örneğinin öyle bir ahenkle kulaklara birleşi- ruha ve sinirlere yayılışı var Buna, ıstırap çerçevesinde bir hazzın ifadesi denilse hata edilmiş olmaz. ». . Doğumevinin ali katında, başta bib odaamdn, müessesenin hem tek wütchasstsı hem de baştabihi E » yüp Aksoy İle karşı sarsıyeyız. Doğumevi hakkımda o kenüisinder rica ettiğim İzahatı bir tevazu ha- lesile örtülü başını eğerek ağır ve tatir bir eda ile tekrarliyan baş hekimden #ordum- — Doğumevinin yatık adedi ne kadar? — 1985 de yani Kuruluşunda e li yatiğimiz vardı, Buna ön yatak daha iive edebildik, Bu söne de on yatsk ilâve olunursa yetmiş yu tak olneak, Senelik randman? Yani, do Zum miktarmın vasisi nedir? Bnâ hekim omuzlarini kımildatar rak bir an digilmdü, sonra bunü bir nisbet çerçevesinde şöle ra - kamlandırdı: — Kuruluş yılmda 473 doğum vakası kaydolünmuştu. Bu rakam her yl arttı, halen de artmakta. tr, Müçssşseçve yalniz Üsküdar - ian, İstanbuldan ve İstanbul ka - zalarmdan basta gelmez, Anadolu- nun mubtelf ovilâvetlerinden, en uzak semllerinden hastalar da ge. tir. İçinde bulunduğumuz 1941 ye min on aymdakj doğum vakaları mn adedi in iki yüz dür. Müçsseseye, gebeler yalnız he kim müdahalesi icap ettiği zaman Helezler, Doğum ağrıları başl. Yan herangi bir ana namzedi der hat belediye otemobilile getirili - yor; kabul olunuyor, temiz ve #ih- hi bir yatak, iyi bir servis ve ha» #akatle nezaketin müşterek toza- bürile analığını kavuşuyor. Şey » tan kulağına kurşun diyelim; şim diye kadar da doğum sırasında ve» va doğumu müteakip hiçbir hasta- am üfulü kaydolunmamış, > Bir nokta fikrimi kurcaladı Burada düzinelerle ana namzetir. rinin bir arada bulunugları. birçok hullerde aynı zamanda doğum va» kalarmı intaç edebilir. Bunu baş hekimden sördüm: — Birkaç vatandaşın aynı za - munda doğurması icap ederse bü- bu nasıl temin ediyorsunuz? — Sancıları doğum odamda bir araya toplar, hepsini doğum masalarma (yatırırım. Başlarında müessesenin tecrübeli ebeleri bus lunar, Mütehassıs hekim de orta. da nezaret eder, Normal doğum vakalarmı ebelerimiz (başarırlar, Müdahalemizi icap ettiren haller » de de kendimiz fenni icapları tat- bik ederiz — Günde en çok kaş doğum o labilir? — Bunu tayin etmek güçtür. | Fakat şimdiye kadar geğen gün - lerin tecrübesine bakarak bunun azami haddini sekiz » dokuz vaka olarak tesbit edeceğim. Doğum da tepki harp hücumu giti bir bü - cumdur, Bizzat altı veya sekiz ge- beyi bir anda ve bir arada doğum yatağına yatırdığımı birçok defa » İar gördüm, Masmafih yirmi dört saatin her dakikasında basta ka bul eden, otomobilden iner, inmez doğum odasma ve mlteakihen lo husa yatağını yatırılan gebeler de hesaba dahil edilince müesse « sede bir günde on * ot ikiye ka, dar vaka kaydedilir Doğumetleri, gürbüz bir nesil yetistirmek davasmı giden içti - mal bünyelerin bol randman veren fabrikaları mahiyetindedirler. Gür ve gürbüz bir nesil, bu fabrika ma hiyetindeki müesseselerde fenni sartlar içinde doğumun artırıma. sile elde edilir ve doğumevinde yavrusunu dünyaya getiren anne, doğumun ıtırabını en hafif şekli. de gesirdiği için, baba da en ax masrafla bir yavruyu kavuştuğu 5> cin besleyebileceği kadar evlât dünyaya getirmekte tereddüt çt- mezler,.. Ba kisa fikri bir mmütearife sek. Yinde kabul etmek icap ettiği için diyorum ve diyoruz ki: Bugün Üz küğar gibifakiri çok olan bir semtte mütevası ve verimli bir me sal çevresinde çalısan Zeynep Kâ- mil değumevinin örnek tutularak ber kazada birer benzerini kurmak gerek belediyemizce, gerekse ha « yır işlerini seven dünyalığı verin. deki vatandaşlarımızca bir borç sayılmalıdır. Bugünün çocuğu yarınm büyü - Bü, bugünkü yavrular yarmki or. dulardır.. İüks eşyanın süslediği bu oda. simdi, çimento torbalarnım, merdivenlerin, kazma küreklerin doldurduğu bir tamirhaneye dön. müştü, (Sam) ortada etrafında toplanmış adamlara izahat veri yordu. — Bütün süratinizi ve çalış kanlığınızı bugün göstereceksi- niz, Her şeyden evvel size tarif #İtiğim mağaranın ağzmı kapata caksinız, Duvarla örün, büyük kayalar sokun, dinamit atarak tıkaym fakat ne yapıp yapıp o- radan çıkmak kabil olmasın! Yeni gelen memurlara da teli. mat verdim, o civarı muhağara altında bulunduracaklar siz de vardım edin, Buraya ördüğümüz duvar çok güzel oldu, yıkmaları- na imkân yok. arka tarafında bulunanlar ateşimiz altırda bu. lunacaklar, açtığımız delikler bunu temin edecekler. Haydi gimdi iş başına, Adamlar tek bir insan gibi o- dadan çıktılar, Mağaraya yol- landılar, (Saml (Co Beneti le odada yalnız kalmıştı: — (Co) dedi, şu delikleri önce bir ele geçirsök, ondan sonra ha. ber vermeden tahtelbahiri iyi batırırız! — İnsallah get! — (Co) elini uzat Şu hortu- mu duvar deliğinden geçirelim, Yerde (Sam) m (Edimburg) tan getirdiği âlet duruyordu, Sö mineye doğru çektiler, iki üç hortumu uç uça vidaladılar ve yeni yapılan kalın duvarın deli. Zinden dehlize doğru uzattılar, — Artık bekliyebiliriz (Co)! Odada kalan iki tane iskemle. ye karşılıklı oturdular, bekledi. ler. Hafif kazma sesleri duyulu- yordu, Bir çeyrek saat geçti, (Sam) ve (Ce) vaziyetlerini hiç bozmuyorlardı. Yarım saat oldu, Kapı vuruldu içeri amelelerden biri girdi: — Ne var? -—- Mağara içinde dinamit et. tık, dağ yıkıldı, bütün mağara. lar kapandı. — Çok iyi! Yalnız dikkat edin tek bir delik kalmasın, memur, 'ar orada mi? — Evet! — Herkes siper alarak saklan sıh ve orada beklesin, mağara- lardan çıkan olursa enseleyin — Peki söylerim, Amele kapıyı çekip gitti, Kaz. ma sesleri gittikçe yaklaşıyordu. (Sam) ve (Co) aynı vaziyette bekliyorlardı. Aradan bir Saat geçti » Onbeş dakika daha geçti, Birden çok yakından bir kozma darbesi geldi. senk! odanm için, de vurüyorlardı, (Sam) yerinden fırladı. — (Co) birinci duvari vıkıvor- lar, tam zamanı! MUHTEKİR KADINLAR Bakın hele!.. ihtikâra sa pandar erkek tüccarlar değil.. Beşiktaşta O manifaturacılık yapan Sara adında kadınla Büyükadada Talya adındaki kadın da ihtikâr yapmışlar ve cezaya çarptırılmışlardır. i Doğrusu, kadınla erkeğin müsavi sayıldığı bir xaman - da bu kadınların ihtikâra sap maları çok görülmemeli... KEMER DELİKLERİ Kurtuiuş vapurile Pireye erzak götüren bir zat oradr hi sefaleti gazetemize anlat Türkiyede oturanlara ip bin şökrettirecek mahiyette bulunan bu yazı - ya konulan serlevhalardan biri şu: “Bir açık göz tezgâh kar muş, kemerlerin en son deli” ği bellere bol geldiği için bi. rer drahmiye daha geriden delik açıyor.,, Soğukkanlılığımızı ele a © lıp sorulabilir : “Acaba bu açıkgöz topla “ dığı birer drahmiyi ne yapa. cak?,, Cevabı verilebilir: Topla dklarını bir başkasına ver” verdiği drahmiler kadar |. " merinde delik açtıraca: Yirmi Gecenlerde, Madrklde, kadın kı, afet bir ajanı muhabiri yaka. İanmış Ve bunu yabancı menbalar. dan pelen telgraflar teyit etmiş - lerği. i Zaman zaman, muhtelif sebepe lerie kendi cinsinden olmıyanların kıyafetleriyle dolaşanlara raslan | marştır, Fokst 24 sene Kadın larak aşıyan bir erkek bulunduğunu bi, liyor muydunus? 4 Evet, 24 sene kâdin olarak yaşı. yan bir erkek vardi. sir İşin garip ciheti, bu hâdisenin diğer cins değiştirme vakalarma behzememesiğir. Simdiye kadar birçok misellerini gördük. Uzum müddet erkek olarsk yaşıyan biri, sinin bir smeliysi neticesi kadm olduğunu veya kadının senelerden sonru erkek Ger! ii in baş» ladığını hepimiz biliyon Fakat, Pransuia kadmlıktan ere kekliğe geçen insan esasen bir er. koleti, fakat, kadı olarak, vani kadın kıyafetinde yaşıyordu! Marya adını taşıyan bu “genç kız,, bir ailenin on dördüncü çoc olarak dünyaya gelmisti. Fa » ut o da ötekiler gidi oğlanaı, Han buki önne ve babası onun kiz ol masını istiyorlardı ve dünyaya ge lecek olan bu erlâtlarının kiz oi dağını ümit ediyorlar. Fakat, heyhat! Dünyaya gelen bu gocuk darerkekti. O #aman ann baba için yapdacsk bir sey kal. yordu: z Bu çocuklarımı kz saymak Hakikaten öyle yapıyorlar. Do. Ban çocuğa kiz ismi ki nüfusu kır olarak o Vâzö herkese kız olarak tamt büyüdüğü zaman da kiz tiyorlar. Seneler böyle geçiyor. Erkek « lan bü çocuğun adı Maria Fra; bi giydi, la —————— Birinci duyar, (Sam) ım men divenleri indiğinde. karşılaştığı duvardı, Darbeler coğaldı. (Sam) bir iskemleye çıktı, kendi ördür. düğü duvarın deliğinden baktı: Ağağıdaki duvar hemen hemen viktlraışti, i (Franz Haber) farkeder gibi oldn, almanca bağırdı: — Bir dakika beyler! Agağıda önce bir sessizlik, sert kargaşalık oldu, (Sam) bir ayak şesi işitti, tekrar sessiz lik, (Sam) (Co Benet) e döndü: — Mağaranın ağzma bakmıya gittiler, biraz sonra dene buraya gelirler, Sen şu #letin tulumbağı. mı işletmiye başla, (Co) iki eliyle ületin yanında duran kola vapıstı bir çeri bir ileriye etmeye basladı, Hortum şişti ve dehlize doğru gaz halin. de bir gey fışkırmıya başladı; (Co) sordu: — Zehirli gaz mı? — Yok canım beni katil mi sanpettin, sadece ağlatıcı ve ak, sırtını Kaz, — Bütün mağara icin bu sz gelmez mi? — Yok efendim ne münasebet, bunun dörtte biri Londranın bir mahallesini oturulmaz hale ge tirmiye kâfidir. Sen bas bakalım tulumbava! (Devamı var) TECESSUSLER dört sene yaşayan erke: “olse'dir” ve kız mektebine gilme, ğe başlamıştır. Sereler bir müddet daha geçi, yor, O zaman Maria kendini tan mağa başliyor ve birgün annesile babasma bu sırrı aşarak, kendis. nin erkek olduğu o halde, niçin kız olarak büyütüldüğünü soruyor ve artık İn vaziyetten kurtulmak ls. tediğini söylüyor, Annesi babası ona meseleyi an” latiyorlar, Fakat arzummu O kağil etmiyorlar ve: — Sesini çıkarmâ, bölie kız 0. larak kal, daha iyi, diyorlar Kadınlığa mahküm erkek bir müddet daha sebrediyor, dişini 81 kıyor, Sonra, dahâ dişli bir ekil dc. annesine babasını tekrar mü . racaat çdiyor, fakat ayni ceva alıyor, O zaman kızıyor. Artık büyük bir çöcük olmuştur, Ana babasmı tanımsmağa ve başmı alıp gitme- Ze karar veriyor. Bu karar bir gün tatbik mevkik ne geşiyor, Marya bir sabah kim. #cye sezdirmeden, baba ocağından kacıyor ve günlerce yollarda yaya yürüyerek, aç yatıp kalkarak gidi. yor. Nihayet bir kasabaya varıyor. Burada ekmek bülmek için bir kr- pıda $y görmeğe baslıyor. Sor o evin hizmetçisi oluyor, Fakat, zavallı Maria gene erkek olmak fırsatını o bulamamıştır Çünkü, köyünden oraya kadar &x İsyafetinde gelmiş ve hizmetine girdiği evde de kız olarak tanm. miştı, Yoldu erkek (o gibisesi bula” rak sirtma geçirmiş Ve kasabaya © kıyafetle girmiş olsaydı mesele kalmaz, Francoise , Maria bundah daha sçhelerce evvel Francoie di” Ye tanınırdı. Bir kere eve kız hizmetçi dive giriikten sonm. erkek olduğunu i. leri sürmek hayli manasız olacak. İL Belki ev sahipleri '#temiyecek. ler, kowcaklardı, O zaman, versiz yurtsuz ve aç kalmak ihtimali vüz. ? de doksan dokuzdu, İ Bu düsünceleric, zavallı Marya sabretmeğe karar veriyor, Kakar gayesini bir an barakmamış, ken- dini bir gün erkek olarak tanıtma” Ba karar vermişti Günler ve aylar geçmis, hizmet. si Marya çaleşmakta olduğu eve iyice isnmıştı, Ev sahipleri onu bir eviit gib! seviyorlar ve muamele ediyorlardı, İ Bundan cesaret alan Marla, bir gün srrını onlara açtı ve erkek ol mak istediğini söyledi | Fakat onlur da asıl anne ve ba. İ basmm verdiği cevabi verdiler; — Hayır kızım, sen gene kiz © larak kal. Böyle daha İyi, Marin, artık tahammül edecek halde değildi, Bir gün doğrudan doğruya kasabadaki nüfun memur. luğuna müracaat etti, Fokat onlar da zavalh çocuğun ümidini kerdrlear: — Biz seni kız olarak tanıyo- ruz, erkek sayamayız, dediler Maria, her İstiyenin erkek ole" mıyacağını anlamış, fakat müca dele etmek #ilrini bırakmamıştı Nihayet kendisine yol gösteren. Jer olmuş ve Prancoise Bara, bir istida ile mahkemeye müracaat etmiş ve kendisini ancak mahkeme kamriylo erkek saydırabüknrti. öyle cn sas, ğine sa ği