10 Kasım 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

“ürdün Anadolu e serdiği höbe Dün gece, ne odanlığınım göyle deniyor: Kırımda Ajmar vetleri znup kıyı manda Ke devam ei tebliğinde tomen kuv, n sonra AL arı Kırımda ve hava kuvvetleriyle elbirliği halinde çalı tün silâhlarının mağlüp ti ehemmiyet Bu muksvemeti etrafından cet tabiyevi neticeleri almağı ümit ettikleri her yerde enerjik bir surette ileri atılmaktadırlar, Göçen haftanm ve bilhassa bug nün askeri tebliği eden kuwvwetlerin bu usulü ta lerini azıkça göstermektedir, Al- man kıtaları gimslden gelerek Yayladağa kadar son derece Sür. REP TEEN Buaüne »lere göre dünya vaziyetine bahış atle ilerledikten sonra takibe de, vam ederek mağlüp düşme: dağdaki mukavemet yuvalarin. dan çıkarmışlardır. Geçit bulun madığın yı güçlükle varı, labilen bu dağdan sonra bu vetler yarı anın cenüp Sahi geniş bir cephe tu Yayladağın münl sındaki Feodosya limanı birkaç gün evvel esasen alındığı için düşmanm rieat battı bu suretle dağın cenup küin Yalta şehri e düşmüştür, Sovyetler bu su, » Fecdosvadın sonra deniz. den firar yolu bulmağa teseb” imanlardan l , zaptı ile Alman ve Rumen ktiz arı t kipleri esnasın- barp limen cenup döğu cenahına gelmişler dir, Sivastopol Alman hava kuv vetleri bombaları fasılasız ru ölümde bulunmasa, wyetler için firar imkânı vere. bileceklerdi, Fakat Sovyetler aşrktan da kaçamazlar, sira Al- man ve Rumen kıtaları burünkü resmi tebliğde bildirdiği gibi Sovyetleri Kerç yarımadasında takip etmekte ve orada yerleşme- lerine mâni olmaktadırlar, Şark cephesinin diğer kısım-| larında da harekât devamet. mekte Alman hava kuvvetle, ri, bu harekâta bilhassa Rostof cephesi etrafındaki kesimde top. lulullara vrduğu şiddetli darbe. lerle yardım etmiştir, Aynı za- manda Alman hava kuvvetleri Donetz'in aşağı mecrasındaki İf. man bölgelerinde de hasarat yapmıştır, Bu hücumlar, ayrıca Loningrad'daki askeri hedeflere de müteveccih bulunuyordu. SPORCU ATA (Baş tarafı 1 neide) du, Bu çalışkan işçiyi vaziyetin, den Atatürkün gür sesi ancak & yırabildi: — Nerelisin çocuğum? Sumi işçiyi doğrulttu, çapasını yere dayadı. — Kastamonuluyum beyim — Kastamonunun içinden mi- sin? — Hayır köylerindenim, — Askerlik yaptın mı? — Yapmaz olur muyum? — Harp gördün mü? — Sakarya muharebesinde bu- Tundum, İzmir alındıktan bir kaç ay sonra tezkere aldım, Pehlivan yapılı Sakarya gazi, sinin cevabından haz ve zevk | , fakat kendisini tanıt, | duyduğ mak istemediği için olacak Ata. türkün işçiye son BOPgUsU: — Sen güreşir misin? Oldu, Bu susle kadar ciddi bir | çehre ile gözünü kırpmadan ce- | vaplarını veren Türk köylüsü iş. çi gülümsiyerek mütevazi bir di toprağı çapalarken yeri sarsan | darbelerine şahi otuz beş vi ratılıslı, pişkin vücutlu, yay gidi atik, ve tetik bakışlı çelik bilekli Kastamonulu ile güreşmemi A. tatürkün teklif edeceğinden he. yecana düşmüştüm. Bereli versin başmı gülerek bana çeviren Atatürk gözlerini kırptı ve işçiye döherek; — Benimle de güreşir misin” olduğum otuz, Ben iaçiye büyük muhatabını anlatabilmek O imkânmı ararken Atat — Birak çapanı ileri gel! rinde bulundular, Bu emre teredâ tebeiyet eden Kast nı bi. raktı, İlerleği, Ben seri ri bir hare, ketle işçinin arkası geçerek Atatürk ile ? ulu güreşe totuşmuşlardı, Matirki var kuvve! em, bütün ciddiyet ve saran ve sarsan - gösterilmiyen ve sektiilmiyen bir çelmem tamenuluyu yere y vifiâkryet tan di iki peklivanm, büyü #lükleri nisbe, nin tazmini; işcir dayandığı tor dan dolayı yıkıldığ kaym ına, yoksa be sözlerimle ancak yapılabildi. Atatürkle işçisi tekrar güreş. mek üzere biribirlerinden ayrıla. bildiler, Kastamonulu katiyen Atatlirkü tanımamıştı, İşçiden beş, on adım uzaklaştıklan son- ra, ufak bir mükâfat vermek —— ürkün müsaadesi çin is mert olan Atatürkün: — Bir lira ver! Demesi hayretimi mucip oldu, Teveccüh ve muhabbetine güve. nizin kim olduğunu öğrenecek. tir, Tok gözlü, ve alnının teriyle kazanmıya alışmış olan bu yurt- taş, sizin lütfunuzu hatıra ola. | rak sallıyacaktır, Bari işine ya, rayacak miktarda verirsek #evin- dirmiş lundum, Atatürk gülerek, fakat çok müânalı kaşlarını çalarak: — Bir lira yüz kuruştur, az mı? buyurdular, — Evet yüz kuruş işçinin bir günlük yevmiyesidir, Cevabında bulunarak sustum, Atatürk: — Öyleyse on yevmiye ver! emrinde buundular, Döndüm, Kastamonuluya yak- laştım, On lirayı kendisine uza. tarken bu ##fer işç — Bu parayı niçin bana veri, yorsunuz, Sualinde bulundu, Koca Tür- kün sebepsiz para almıyacağını hissettiğimden: — Mintanın biraz yırtıldıda yenisini alırsın, Diyerek parayı kabul ettirebil. dim, Bu hareket tarzımızdan me. rakı artan işçi — Siz kimsiniz beyim? dedi, | Cevaben: — Ben tüccarım, Fakat gür bey bu çiftliğin sahibidir, | Diyerek Atatiirkü tanımayı i ginin zekâsin nmdan ayrıldım, On beş yirmi dakika sonra ay- ; nı yoldan dönüyorduk, Kastamc- i bizi görür görmez ko. yanmuza geldi heyecanı, yamıyordu, Hemen Ata- ellerine sarıldı ve öptü, bütün samimiyetiyle: şarak Buyurdular ve işciyi okşadı. lar, işinin basına yolladılar. £u hastalıktan | iti pazar günü Anmdotuhlsarmda Gök, İ s1 Yenimahnlisdeki köşkünde vefat ağesl yarmki salı Mütüakiğ kaldınlaçale etmiştir. Ce ğa zam tar, gürü | 3 Makel karşı Almantar yeni) taarruz hazırlıyor Leningradda Ruslar bir çok noktalarda Almanları püskürttüler Londra, 16 (A.A,) — (BB.G.) Rua cephesinde yağmur ve kar Tır. tnalarından dolayı, ehemmiyetli bir değişiklik vuleuunn dali haber yoktur. vukubulduğu bildiriimektedir. Alrmun. | İ iar, Kırımda geyet değerli muvaffan | kiyetler kazandıklarını ve Kerç İlmn. mına doğru akmağı devam ettiklerini bildiriyorlarsa. dn bu (ddialarını teyit edici haber gelmemiştir. Almanların Sivastopol ve Kerç önünde durdurul., duğu zanneğülmektedir. Rug radyosu pa göre Almanlar, Moskova cephesine yeni kuvvetler yığıyorlar, Memitovaya. karşı yeni büyük bir tnarruz beşin » mak üzeredir. Rus cephesinde vaziyet göyle hulâsa edilebilir: Boskovanın şireniigarbisinde kiin Volekolamakda Almarlar, günlerce süren kanlı mu- hareBelerden sonra mühim hir köyü zaptetmişlerdir. Mojaisk o kesiminde Ruslar, mevkilerini tahkim fe uğra, şıyorlar. Blaloyarcelsveçte kayda de- gep bir tebeddiil yoktur. Movkovanın İ cenubunda bir köyü geri alan Ruslar dişmanı tazyike deram ediyorlar. Leningradda kanlı mubarebeler des vam etmektedir. Ruslar bir noktada Almanlar: püskürlerek ilerlerdişlerdir. Karslide Almanlar, yeni kuvvetler Usarruzlarla Alman ilerleyişini “durmuşlardır. Bü oagbede bir Alman generali, bir Rüs tankı altında cen vermiştir. gemilerine haber vermiştir. Her biri 5200 tonlu ve altı punluk #kişer top la mücehhez olan Orara o ve Penelopi İngiliz hafif kruvasörlerle ikişer bin tandan daha küçük hacımda Lans ve Laygiog nammdaki isi İngiliz torpi. do mubribi, bütün süratlerile düşmanı karlamağa koşmuğlardır. Saatleron süren bir seyirden sonra pazar gecesi sabaha karşı saat birde dilşmanla. temas vukubulmuştur. Tes mas vukutulduğu &nda, gekiz vapur. Yuk lik düşman kafilesile, iki ime Ee, miai ve id torpido muhribüe, 8 pur. Yuk toplaria müsehbar onar bin ton. Yuk iki ağır kruvazörden o mürekkep ikinci bir düşman kafilesi daha ili hak etmişti, İdi hafif İngiliz kruvazörü düşma. na topça ve adelçe (oÜstün olmasına rağmen derhal hücüm etmekte tered düt etmemiş ve gece karanlığmda düşmana şiddetli bir ataş aşmıştır. İngiliz harp gemileri, 10 o düğmen vapurundan onunu ateşliyerek batır» mıştır. Bunlardan biri mühimmak “ie yüklü olduğu 'cibetle, havaya uçmüğe | tur, Petrol ile dolu 10 bin tonluk © | muncı düşman gemisi de alevler içine 'de kalmış ve on saat mura di DAA yanmakta bulunduğu görmüştür. Bir düşman mubribi balırılmış, bir | ikincisi ağır hanara uğratılmış, üçüne <ü bir düşmen mübribinin de sonra | dan yedeğe nlmdığı görülmüştür. İr- İ güliz harp gemileri hiçbir hasara uğ. ramaksızın, salimen üslerine dönmüş. 1erdiz, İngiliz harp gemilerine, Mine düşman torpil ts; li ulan hücw derinde rafından Cumartesi günü merkezi Akdenizde İngiliz tayyareleri iki muluribin hira: yealnde seyreden bir düşman gemisi. ateşlemiş'er ve gemi o mürettebatın: sınkurtaran sandallarına ( binerken se refakatindeki İtalyan maihe ini de mitralyöz ateyine tutmuş 2 başvekili Çörçü, amiraniğe gönderdiği tebrik mesajında bu müs) va ffakiyetin fevkalâde ehemmiyetini tebarüz ettirerek bu darbenin düş munın Afrika fle münakalâtma tam zamanında indirildiğini kaydetmiştir. Eski İspanya cumhurreisi Fransada tevkif edildi Lonâra, 10 (A.A.) — Taymis ga İ stesinin Fransiz bududundaki muha bist eski İspanya cumhurrelai Large Cakalleronun son günlere Perigusux” de terki? edildiğini fakat Vizi dshiiye aazırının bu hid mi haberi olm". ettiğini mektedir. eski cumhürrelsinin usü len Fransada muhakeme edileceğini fakat büylk bir ihtimalle (neticede İspanyol hükümeline teslimi olünacir * gınt ilâve eylemeltedir. dağını b İ Mühabi i Mili Yasimız (Baş tarafı i neide) fik Kut, Basın Birliği İstanbul mın talfası idare Beyeti relsi Haklı Ta rü Us, matlbuat mensubini ve bin. lerle genç, İhtiyar, kadın. erireğin teşkil ettiği kütle, bir anda ayağa Kalkarak huşü içinde, başları iğik, Hbedi Atatürkü hürmetle anmıştır. Bundan sonrz Yavuz Abadan kürsüye gelerek (Atatürkün incan- tik cephesi) mevzulu nutkunu o « İumağa başlamıştır. Hatip, ezcüm kk demiştir ki: “— Büyük motemin (iztırabını | her yıldönümünde yudum yudum i- | gerken soluk yüzlerimize okscden | igimizin acısmda hüsrandan iz & » | rayanlar aldarırlar, Gerçekten yaş | İ pınarları kurumuş gözlerimizde ya âan parılı, kalbimizin sızsından kaynak alan bir İman ışığıdır. Çün kü gönüllerimizdeki acıyı tutuştu ran, Türklük şuurunun öz stegi ya ni Atalürlein aşkının alevidir. Bu alev, büyük Mini Şefimizin kudret” Wi #fadelerile “intanm fikri ve mâ» vevi kabiliyetini miltemadiyen yıp rotan işler içinde” de “fikir, mc. İ ral, tedbir Işığı Ve bir enesji ha- sinesi” halinde "rujlarımızı ateşli ve uyanık,, tutuyor daima da tuta- | esiklir. ! Hakikatte Atatürk buğün düm | den daha ziyade aramızdadır. Bu | Alemi lerkeden id Mustafa Kemal. den fâni olanı et ve korilrten ya- ratılanıdır. Fikir ve duygu Mus - İtafa Kemeli, ebedi bir cevher has e içimizle, kafamızda ve gö. imüsde her gün daha çök Yerlöşi- yor. Atatürk, zaman ve mekânla | çerçevelenmiş ferdi kalıbından sıy rılarak milli büviyele bürünen bir ruh oldu, Maddi varlık öngellerin- den kurtulan seyyal bir fikir cev İ heri halinde Muslafa Kemal, her an yanımısda, işimizdedir, Mili ve sirasi hayatımıza sit karar ve ceht lerin her safhsamdı, ileriye doğ” bizimie gildıkça, Onun mübarek hatıra - 'sına canlanıp şahıslaşan müşterek | Türk ülküsünc bağlılığımız daha çok artıyor ve siklaşiyor.” , sözlerine devamla, millet capinda bir şahsiyet olani Mustafa Kemalin hayatmı 1880 ile 1938in dar çerçevesi içine atğdırmanın im künsz olduğunu, hayat ve eserle- rindeki ebedilik ile namirtenahi » liğin Atatürkün şahsiyetini toplu olarak kavraya ve aniryabilmeyi imkânsız derecede güçleştirdiğini anlatmış ve demiştir ki: “.— Onu anlatan her söz, eksik ve kifayetsiz kalmağı mahkümdur. Buna razı olmak, büyük şahsiye nin ana çizgilerini belirtebilmeği de bir mazhariyet saymak lüzem - dr” Bundan sonra, bazı dar görüşlü er. nebilerin Atatürke izafe etmek iste » dileri diktatörlük bahsine temas ©, den hatip, mutkuna devamla, demiş» tir ki: “.. Hayatına daimi srette milletin ölçüsüz itimat ve sevgilin muhat ola rak yaşadı. Ö ne yapsa, ana kanunun endisinş böyle bir #alâhiyet © verip vermediğini düşünmek hiçbir Türkün hatırından geçmezdi, Bunu © rağmen tegldiitı esasiyenin Mizma ve ruhuna, cumhuriyet esaslarma, milli bükimi 5 yele harfi harfine sadık kadı, Bütün hareket ve ioraatmda yalniz ikna ve gönlü kazanma yolunu tuttu, Banu Heryo me güzel canlandırıyor: “Şefin ca deri kupkuru nizamattan da, ha öğretici kudreti haizdir, Büyük yakında tanıyanlar, onun ba arındaki kudreti, sözlerindeki sib. -| hati, şahsındaki enerjiyi, o bilgisinin şliğini, "imünel © İmtisel olmak sundaki nÜfgz ve tesirini bilir . ler. O, cezbeder, Una eder, itimat tel kin oder, bütün mmlilet onun o peşinde yürür. Tarihte hangi diktatör bu maz. hariyete kavuştu”, Yavuz Abadundan sonra gelen şehir meclisi azasından Avni, 21 Leğririe 888 de Atatür, kün ölümü Tünnsebetile MI Şef İs met İnönünün millete Beyannamesini | okumuştur, l Daha sonra, Ebesi Şef Atatürkün cenaze merisimine mit kımı bir fm gösterilmiş, mersetme iştirak edenler mütsakiban Gülhane parkına giderek | Atatürk &bidesine | çelenk kaymuştardır. BEYOĞLU HAKEVİNDE Durndaki ime de dokuzu beş Keçe beş dakikalik ihtiram #üxütü ile başlanmıştır. Bundun sonra İstanbul parti idare heyeti reisi Reşit Mimar ita irlemmiştir. Onu ts. * on avukat Melli Hikmet de Ats, türkün hayat ve eserlerini anlatan bir rutuk söylemiştir. MEM Şefin millete beyannamesinin okunması mütan . | kip, hep birlikte Taksime gid'lerek hihideye oçlenieier Homer mtur. gen k ÜNİVERSİTEDEKİ MERASİM Üniversitedexi merasim çok can « dan ve heyecanli olmuştur. o Yüksek tahati gençliği, yekpare bir kütle ha, inde bu sabah Ebedi Atayi hürmetle anmıştır. Üniveraltedelki Ibtifal, merkez bi. nası holünde yapılmıştır. İhtifule do. kuzu bâş gege, baş dakikalık ihtiram | vakfesile başlanmış. bundan (sonra rektör Cemil Bilsel heyecani: bir hita, be irat ederek gençliğin sevgi ve ihti. ramına tercüman olmuştur. Rektiirden sonra üniversite Türk inkılâbı tarihi profesörü Hıfzı Vetdet, inkilap Larihi bakımından Atatürkün şahalyetini; eserlerini anlatmıştır, MU teakiben biri kız, teisi erkek olmak üzere üç yüksek tahsil gerci, heyecnn W hitabelerde bulunarak arkadaşları, nın hislerine terciiman olmuştur. Gerç Terin mutuklarından sonra, Ebedi Şe fin Türk gençliğine, | bilabeler, daha sonra da MİN Şefin Türk milletine hi, İ tabesi okunmuştur. Blerasimden sonra gençlik, Sarayburnuna giderek Ata . türk &bidenine ceink koymuştur. Zonguldakta Kömürün bulunuşunun yıl dönümü kutlandı Zongulduk, 9 (A.A.) — Zonguk dakta. kömürün Uzun Mehmet ta» afmdan balurmasmen 12 nel yıl - ümü olan dün, burada kömi bayramı olarak kutlamış ve bü - ! tün şehir bayraklarla donatmış - | tar, Bu münasebetle saat 12,30 da Uzun Mehmet Parkmda yapılar toplantıya maden teknisyen okulu | ile lise ve vali, gençlik klüpleri ve balk partisi, balkevi reisi ve idâre heyetleri üyeleri, sivil ve asker! erkân ve memurlar, umumi meciis ve belediye meclisi azaları. kömür işitmeleri mensupları ve maden © | caklarından gelen işçi grupları ve hulk iştirik eylemiştir, Uzun Meh. medi hatırası Ve buluşunun öne- mini belirten söylerlerden sonru maden okulu okurları Uzun Meh « met v> maden marşları söylemiş - lerdir. Gene bu münasebetle dün şamdan mühendisleri cemiyeti tara. İ fından bir çay ziyafeti verlidiği gi. bi, gede de maden okulu bir fener alayı tertip eylemiştir. Hileli altın bilezikler, Damya andıktan sonra bileziklerin delirlerine kurşun dold: ru'uyormuş! Maliye Vekâletinin bundan bir kaç sene evvel verdiği bir karar Ia Darphançdc damgulanan bile - gkler üzerinde, çarşı içindeki bazı kuyumcu vatandaşların sulistima! yaparak halkı kandırdıkları anla | sıldığından bax tedbirler almme. sna lüzum görülmüştür. Son zamanlarda Darphancye £c- len alür bileziklerin üzerinde bir çok delikler bulunduğu nazardik- kali celbetmekteydi. Bu rada Darphaneve yapılan ibharlarda bu delikli beziklerin delik Bin, Darphanenin dımgalamasından son ra düsük âyarlı altın veya kurşun ln doldurulup halka yüksek üyar damgasından İstifade edip satıldı- ğı haber verilmiştir. Yapılan tsh- kikat bu ibbâarlarm haki: olduğu nu gösterdiğinden Darphnne Mü öürlüğü delikli bilez'kleri damgala- a karar vermiştir, Bu karar üzerine kuyumcular Darphane müdürlüğüne müraca « alla hiç deliksiz bilezik malin dir, Bu vazivet karşısında Darpha arphaneye getiri - lecek bileziklere evvelâ bu bilezik- İerin sahibinin damgasını koyarak esuliyeti kabul etmesini ve bilâ- re Ayarlamağı getirilmesini ka bul etmistir, Geçen ay zarfındaki İtalyan zayiatı Roma, 10 (A.4.) — İtaiyan umumi karargahı ileteprin ayı içindeki ve bundan evvelki Hstelere dahil bulun mıyan zayiat miktarmı bildirmekte dir; 1 — Şimali Afrikada ordu ve fuyist #ayiatı: 128 ölü, 162 yersin, 162 ölü, 840 yaralı, 16 Yunan « Arsavut , Yugoslav cephe Y79 ölü, 128 yaralı. Anavatan topraklar: hava akımları seticesinde 9 ölü, 2 — Donanma: 70 GM, 121 yaratı 234 kayıp. 3 Havnlardn, 34 ölü, 46 yarak, M0 kayıp pi si IBORN HABERİ Rusyadt, Bir çok ger Moskova, komiserleri bir çok m gem miştir, Bu, Bi danberi Sovyet © lan tayinlerin e8 olanıdır, yeni Piyade snıfınds3. linovski, Kolak, © Topgu sınıf vorai, Goroç, komoğ, Tank sınıfında? sınıfına m Sovyet ihtiyat K geçit resmi Londra, 10 A om teki Rö unabiri göre Rus iş Vorogilot Rus a, geçlt resmi Y* ag a? görmüş ve kızılordul., göl kıtalarından teyekki vd bu ihtiyat ordusuzü lerce sürmüştür. Suriyedeki A iuralya Ku” a ME sirEN kuvvetleri Kun mannğa3i rak, muvakkaten ört. imparatorluk kuyve” Eni üstüne aş a gi” General, km zere Avusteniyai meye vektlet edecekti Alnan - FransıZ a me wnuni uyan enler ağ play Km den vazgeçmesin? teşebbüs etnosi JEA13” yetsizilr uyandı Nis ve Korsika den vazgeçtiği bi yanım Vişi küme ç gr işbirliğini yeniye gibi kullanmakla İ edilmektedir. yüksek K diyor ki” Amerikalı Şahsiyet di ) > Londra, 10 ( Mi Birleşik ha bir ihtilâz çıkman miyetie göz önül k belediye zak Sarkta vE. cidir, Japonyapii'y 3 harbe sürüküyebili”. göğe ya y ii yi i | Başka eni, vw | harbe gircorğiz” Nal Nigi mere merikaya müzsik€i len Kurusu eli Gi col olursa Dundee mesuliyeti Ayar Bin daş, dün De ikti birisine alt bi kepenklerini kE3iiz ler, 88 Yiraizk seal mahkemesine jisi suçlu da, dü