31 Temmuz 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

4 RABR — Aes Postam mama Dünden Bugüne Anadolu ajansının verdiği haber. Iere göre diinya veziyetine bakış Rusya - Polonya arasında Dün Londra- dabiranlaşma imzalandı Japonya mütemadiyen hazırlanıyor - Şark cep- hesinde vaziyet »- Şov- yetler gizli silâh kulla- me İrandaki Alman- lar Dünün en mühim hâdisesi Sov. yet Rusya İle Polonya arasında imzalanan anlaşmadır. Pakt, dün saat on beste Londrada imza edi miştir. İmza merasimine İngüiz Başvekili Çörçll riyaset etmiş, bu mwuahedenin iki tarihi milletin be ge hukukunu müdafaa için birleğ miş olmularını kaydettiğini söyle miştir, Anlaşmanın metni şudur: 1 — Sovyet hükümeti Polonya” da arazi değişiklikleri hakkımda Almanya ila Sovyetler Birliği ara- sında 1990 öenesinde aktedilen muaheğenin iptel edilmiş olduğu- Bu kabul eder, Polonya hükümeti, Polonyanın hiç bir devlete Sovyetler Birliği aieykine müteveccih bir anlaşma ile bağlı olmadığını beyan eder. 2 — Bu anlaşmanm İmzasmi müteakip iki bükümet arasında diplomatik münasbetler yeniden tesis adilesek ve Iki hükümet der- hal biribirleri nezdine büyük elçi- ler iznm edeceklerdir, 3 — Her iki devlet Hitler AL manyasma karşı yapılmakta olan harpte yek diğerine karşılıklı yar dım yapmak ve müzaheret göster. mek huzuslarmda mutabıktırlar, Sövyet hükümeti, Sovyet büküme- ti le mutabık kalmarek tayin edi- lecek bir Polonyalı kumandanm emri altında ve Sovyet toprakla. rmda bir Polonya ordusu terkiline muvafakat ettiğini beyan eder. Şu kadar ki, Sovyet topraklarında teş kil edilecek Polonya ordusu aske- ri harçket ilibarile Sovyet başku- mandanlığına tabi bulunacak ve Polonya ordusu Sovyet barkuman- da heyetinde temisi edilmiş bulu- nacaktır. Bu ordunun kumandasma ve #evki idaresine aİt toforüat müte- akip bir anlaşma ile tayin edile cektir. Polonya esirleri derhal serbest bırakacaktır. - Japon Başvekilinin Nutku Japon Başveklli Prens Konoye seferberlik tâli tetkik komisyonu umumi İçtimamda bir nutuk söy. İemis, Uzakşarkta muhtemel vazi, yetlere kartı Japonyanm hazır bu. Yanması temin meksadile müm * kün olan tedbirlerin süratle ta * hakkk ettirimlesi lizmgeldiğine işaret etmletir. Besvokü Sovyet — Alman har- bi üzerine Avrupa harbinin yeni bir safhaya girmiş olduğuna İşa- ret ederek demiştir ki: Bu harbin Japonya için vahim Akisleri olacağma hin günhe edil manm ikamet Beyit: beam m m MTEMNUZ —191 koymsğa hszr bulunmalıdır. Hükümet ileride tahaddüz ede- bilecek her türlü vaziyeti karşıla- mak Üzere bütün ları sefer- ber edebilmek için elinden gele ni yapmaktadır, Prens Konoye mutkumu bitirir - ken hükümetin seferberlik kanın. larmın süratle tahakkuk ettirile - bilmesine ait meselelerin komls - yon azaları tarafından (tetiikini İnlep etmiştir, Japonya çember çine alınırsa.. Tokyodan büdirildiğine göre Japon salâhiyeti mahfileri şayet demok» Taâiler Hindiçini vaziyetin bir emri, vaki olarak kabul ederlerse Japonya, nin genişleme siyasetine nihayet ve. reoeğini söylemişlerdir Aksi takdir, da dermokrasiler Japonyayı çenber i, çize almağa devam ederlerse Japonya böyle bir hareketin önline geçmek is çin lâzım gelen tedbirleri sincaklır. Japonya bir anlaşma zemini buluna, bileceği hususunda ümidini kesme, miştir. Sanghaya çıkan Janonlar İlk Japon kıtaları dün #abah Sanghaya çıkmışlardır, Sobahın ilk saatlerinde (baştanbaşa dolu iki vakliye vapuru hiçbir güçlükle karşılaşmadan limana girmiş bulu nuyorlardı. İngiliz Dominyonlarındaki Japon alacakları Salâhiyettar membâdan öğrenildiğine göre Ja. pon alacaklarının — İngilş hükümeti tarafından bloke edilmedi üzerine bÖ, tün dominyonlarda, Hinstan, Bir. manya ve imparatorluk müstemlekd. lerinde İngüterenin tedbirlerine mü, masil tedbirler almmaktadır. Bu #. retle müttebit bir cepae teşek ete miş bulunuyor, Tokyodaki Ingiliz büyük elçisi 1911 senesinde aktedilmiş olan İngiliz , Japon seyrisafer ve ticaret anlaşma, 81, 1025 senesinde aktedilen munzam anlaşpsanmn ve bir taraflar Japonya ile diğer turaftan Hindistan ve Biz. gin! Japon hükümetine İngiltere, Hin. distan ve Birmanya hükümetleri na, na, bildirmiştir. Sovyet - Alman harbi Sovyet . Alman harbine gelince Alman başkumandanlığı harekât bakkında şu tebliği neşretmiştir: Düşman Smolensk'in sarkında ihata edilmiş bulunan Rus kuv- vetlerini kurtarmak için Alman çenberini asmak gayesiyle yaptı ğı yeni bütün teşebbüsleri akin: kalmıştır, Bu hücumlar esnasın. ân düşmana ağır zayiat verdirik miştir. Şark cenhesinin diğer bölgeles rinde hareket plân mucibince devam etmektedir. Sovyetler gizli silâh Kullanıyor Pravda gazetesi Rus ordusunda çok müsssir bir gizli (o #lâtın kulandı makta olduğunu ya etmiştir. Gaza, teye yöre Stalin bu silâh mucidi de inn mühendis Kostikovu kabul ede - rek tebrik etmiş ve kendisin; o bazı tavsiyelerde bulunmuştur. İranda çok miktarda Alman var? İngiliz hükümeti,İranda çok fazla A! STALI Ruzveltin şahsi müiüz3- silini kabul etti Mosgova, 81 (A.A.) — Ruzvellin İngilteredeki hususi mümessili Hop « kins dilin Moskovaya varmıştır. blu. maileyh Amerikan Londra sefaret kanesine mensup !ki askeri müşavir refakat etmektedir, Sanıldığına na zaran, Moskovağa Amerikanın Ras » yaya verdiği harp malzemesi mesa, 1esi müzakere edilecektir. e Hopkins dün Kremlinde Stalin tarafından ka. bul ediimiş, Ruzveltin mesajını kete dlsine tevdi etmiştir. m —— devam edildiği takdirde Böyle bir bis reketin İran manfastleri bakımından erzedeceği tehike humurunda İran hükümetinin elddi surette nazarı dik, katini selbetmiştir, Eden avam kamarasında sorulan bir gusle gu cevabı vermi: İranda çok fazla miktarda Almanm ikamet etmesine müsa- deye devam etmekle maruz kak dığı tehlize hakkında İran hükü- metinin ciddi surette nararı dil- katini celbetmiş bulunuyorum. İran hükümetinin bu ihtarı he- saba katacafımı ve bu vaziyetin önüne geçmek Üzere İcaheden tedbirleri alacağını ümit ede-| rim. Sovyet Rusyanm da aynı şe kilde bir teşebbüste bulunup bu- | Tunmadığı sualine cevap olarak Mister Eden demiştir ki: Bu işte Sovyet hükümeti İle sıkı bir iş birliği yaparak hare- ket ettik. Bu Sovyetlere İngiliz Yardımı başladı Röyter ajansının sa Whiyatli bir uembadan öğren» diğme göre, İngiltere tarafından Sor, yetler Birliğine iktisadı yardımda bu, bunulacağı hakkında yapılan valilerin tahakkuku yolunda hayli tarakkilar kaydedilmiştir. Hale> İngiliz impara torluğunun muhtelif kısımlarından ve mütlefiklere müzaheret gösteren sair memieketlerden Sovyet Kusyaya küliyetii mal gönderilmektedir. Buna mukabli Sovyet hilirümeti müşterek harp gayretlerine yarıyacak kıymet! malzeme vermektedir. Harp başındanberi Düşürülen Alman Tayyareleri Harbin bidayetinden itibaren 1941 sensei haziran ayının sonuna kadar 7165 düşman tayyaresi . Bu tayyare, lerden 2568 s1 İngillere üserinde, 124 & Avrupada, 96 sx Nörveçte ve 457 sl Dünkerk hsrekâtma kadar geçen müd det içinde iazrip edilmiştir. 377 tey. yare İngiliz donanması tarafından ve 1928 tayyara de orta şarktm düşürül. müştür. Cibuti makamları İngiliz notasına cevap Verdi Röyterin bildirdiği. ne göreCibii Fransız kolonisi Britanya makamları tarafından yâ, kında gönderilen nolays cevap ver miştir. Notanın muhteviyatı hakkında biç bir malâmat yoktur. Zanmedildi. Bine göre, bü koloninin /k! aylık Yi yecek ve içecr” vardır ve Vişi mn kumları kabil olduğu kadar Cibuti özerinieki kontrollerini tönme ettir. etmesine müsaadeve o mek niyetindedir. Yinde bülbül gibi şakıdığı bir de Kindler bezminde edâ bir ncep nim eyledik, Mescidin kandilini meyhinede câm eyledik! virde, şiir yazmaktan uzak aim yacak olan Üçüncü Ahmet, Dördüncü Muradm yazdığı be-f Yahya Efendi olduğu belde, dev. yitlere, garellere nazire yazmak, başta devrinm $sir şeyhüslür cinin şairleri arasında bir mods olmuştu, W&İNCİ MUSTAFA Dördüncü Mehmedin oğin tai, babasınm zamanında fkinel Viyana muhasarası bosgunu İle başlıyan ve babasınm felâketini intaç eden harp, bir sıra muvaffakıyetsizlik ler halinde devam ederken 82 yaz. larında tahta çıktı, Osmanlı dev. letinin ilk taksiminin mezum ve. sikası olarrk Karlokça mushedesi, harp eğilen. Avusturya, Polonya, Venedik ve Rusya devletleriyle © nun zamanmda imzanindı, Hocası ve geyhülelimi Feyzullah wiendi- nin nüfuzu altında yaşadı, Feyzul. Tah Efendinin hudutsuz Iktiras ve #wiistimalleri yüzünden çikan bir ihtilâl netleesinde de tahttan in- dirildi, İyi niyst sahibi, enerjik, genç bir hükümdardı, Aşağıdaki di yalnız İkinci Mustafanm 'arı arasında değil, Divan Fâr biyatı kütüphanesinde bir şule verir döverim Başmıılan hiç havayi zö'tvar erik değil, Mürtefi yerdir, anmçün rüzigâr eksik değil? ÜÇÜNCÜ AHMET börülüncü Mehmedin oğlu, İzin- ci Mustafanın küçük kardeşi, se ciyoniz, gaddar, mel'un, hasis, fa kat talMi bir hüklümdardı; Şehit Ali Paşa gibi song ve:faal, Nevse. birli Damat İkrahim Paşa çibi, mütecellit ve münevver vezirlere mall oldu; bühassa fbrehim Pasa. min on iki yil siten sadareti, İle devri adile Okmaulı tarihinin pare ak bir safhasmı #eşkii etti, Ne dim, Sayit Vehbi, Raşit gibi devs ls şi ai Mn rinin büyük şairleri tarafmdan mübaliğı İle methözena edilen UV. çüreü Ahmet, bir baldır çıplaklar ihtaaH karşısında, kıymetli veziri. ni sarayda boğdurtarak taç ve tah- tını kurtarmayı düşünecek bir kü. çük adamdı. muhskkk ki kötü bir şair olmuştu, Damadı İbrahim Beni sen eyledin da'vet, ne BİRİNCİ İkinel Mustafanm oğlu idi, Ü- çüneti Ahmedin kali üzerine, otuz beş yaşlarında tahta oturdu, Yir- mi dört yıl saltanat sürdü, devrin | do Belgrad muahedesi ile Belgrad | ve Şiriali Sırbistan, Şimsli Bosna, | Beyit: Sebekhünr cofadır şimdi oi Heman beyhöde derdin ol Ma RM YYPE LİR Bomüalanan Amerikan gamboliz (Baş israfı 1 nelde) metre ilerisine bir bomba düş üştür. Aynı haberlere göre, Şang- haydaki Amerikan sefareti binâ- sı da hasara uğramıştır. Vaşington, 31 (A.A.) — Ofi: 'Tutuila uman bombar- dıman edilmesi üzerine Ameri- kan reisleumhuru Ruzvelt, bu mesele hakkında Summer Vels ile görüşmüştür. Tahmin edildiğine göre, Sum- mer Velş bu hüdise hakkında resmi bir beyanat neşredecektir. Vasington, 31 (A,A,) — Ofi: Tutulla gambotunun bombardı . manı hâdisesi, Amerika ile Japon * ya arasındaki münasebotlerin, çok gergin eld bir zamanda vukua gelmiş olduğundan, Amerixa hü * kümetinin Japonyayg karşı çok & #imkârane bir hattı hareket kabul etmek mecburiyetinde (kalacağı zannedilmektedir, Amerikanm Tok yoda #on âsrece süratle teşebbüs” İerde bulunmuş olduğunu kayde - den siyasi mahafilin * intiba, bu merkezdedir. Vala, matbuata olan beyanatm . da Tutuila garabotu ile Japon bom balarınm isabet etmis olduğu A “ meriken sefarethanesinin Yapgtas | netri sahilinde kâ'n Tehung King mntakasmda bulunduklarını söyle“ miştir, Birreralyh Japon bomber” | dman tayyerelerinin bala etmiş bu hata, içlinabı göyrikabi di, gel b AR Sovyet tetliği (Baş tarafı İ nelde) Zitomir istikametlerinde çok şiddetli ve anudane mübarebeler o vermekte devam etmişlerdir. Cephenin diğer kis mamıştır. 30 temmuz günü hava kuvvetleri « miz düşmanım tank ve piyadesine, ha va omaydanlarındaki tayyarelerind şiidetii darbeler indirmekte devam et imiş ve Romanyağa Ploeşti petrol sa. hası ile Sulinayı giddetle bombardi. man etmiştir. Ba (o bombardımanlar setiöcemde şok büyük yanyınlar çifte mastar. Eide eöllen nakız malâmsits poza» harekütmdr Almanların 9 teyyaresi düşürülmüştür. Bizim 5 teyyaromiz kayıptır. Alman ordusu, biha Srnolensk mmtakasındn çok büyük zayiat vefm mektedir. Birkaş gün önce törtü alayı, Küzmilen imha (o edilmiş, barp meydanında 2090 den fazla g0 ve yaralı sayılmıştır, 300 den (farla makineli tüfek, 14 tank defi (topa, birçok zirhir otomobil, pek çok diğer harp vezaiti Iğtinam ediimiştiz. “Büyük Almanya, adım taşıyan bu motörlü alay, 1940 yımda tesis edilmiş olup, Almanyanın en — güzlde en seçme bir alayıdır. Almanlar bü 3 Jaya çök fazla kıymet vermekteydiler. Bu alayın ofrat ve zabltanı fazist hir. kasınnı en fazis itimadımı halz ktrnse. ter olduğundan, bü alay Berlinde, A'- man faşist fırkasını, ve diğer faşist müeseesesterini mubafazaya memur. da, ie peşanm bir helva sohbeti daveti. re verdiği manzum cevapteki şu çocukça misri, nür keğiliyetnin güzel kir örneğidir; mümkün eyliyen ben rod! MAHMUT Garbi Eflak gibi fopraklar Avu?. turyadan geri alındı, senon Yılı tamamen sulh içinde goçti, Mer- hümet ve şefkatiyle tabası tar's fından çok sevilen bir hükümdar oldu. suhu sitemkester, cefacuyana söylersin, ÜÇÜNCÜ MUSTAFA Sahtanatınmı İlk alte yil Ragıb Paşanm sadareti zamanıdır, ba edib vezir, Üçüncü Ahmedin oğlu olan Üçüneü Sultan Mustafa ya: “Devletiniz tırnakları Kopuk *htiyar bir aslana benzer! Uzaktan beybetli görüntir, fekat düşman. nm yanma yaklasşmamalıdır ki tır. naklarınm kopukluğu (meydana çıkmasın” derdi, Bunumla beraber, Ragıb Paşanın ölümünden az son. ra, Lehistan tsksimi yüzünden Os- Koca | manlı imparatorluğu Rusya ile harbe tutuştu; bu harp sonunda. dir ki bir Mürlümüa Türk ülkesi olan Kırım hanlığını miz altmdan çıkaran Küçük Kay» | dare muahedesi imzalandı. Üçün- cü Mustafa, devlet işlerinde bed. bin bir hükümdardı; kıymetli dev- let adamları bulamamaktan gikâ. yet ederdi; hattâ şikâyetini saz meh de ifade etmişti: olmaları ihtimali verid olsa bile | EE Tan; 29 temmumdn cereyan eden hava | cspbeye yeni getirilen “büyük Almazya mmo. İhtilâi rüesasmın ona İtimât e- demiyerek Birinci Mahmufu tens çıkarmaları, Osmanl: tarihini: m» sut bir hild'esel olarak almmağa değer, Türk şilrinin Nedimin di. Yıkilpdur bu cihan, sanma ki bizde dizele, Devleti, çarkı deni verdi kumu mübtçzele, Şimdi abvabı saadette gezen hep hazele, İşimiz kaldı heman merhtmeti Lemyezele! RE, KOÇU Romanj 309 Askeri hast O gk | 60,000 yağı . | | tedavi e Bükreş, 31 (A.A) By kraliçesi hastaneleri BYS eğ ederek; Berumsova Rumen ve bir Alman yaret ge an “ üç yüzden Enzli ” Tunmaktadır. Bunlar 80 Bİ yur, Bü rakamda cephs?* hastanelerinde tedavi in Alman ordumunum Yü i değildir. RR aş Macarlar Zılomirin osnubunda 18 Sovyet fırkasını Bir kaç Sovyet fırkası çevrildi Londra, 31 (Radyo) — Dün gece neşredilen Macar tebliği: Macarlar Jitomirin cenubunda 18 Sovyet fırkasım geri püskürt- müşlerdir. Birkaç Sovyet fırkası muhasara (edilmiştir. Sovyetle- rin bu cephe kumandanı Mare şal Rodyeni kıtaatının en mühim kısmını Dinyeper nehrinin geri- sine çekmiştir . MÜHİM GANAİM ALINDI Bıulaptşte. 31 (A.A.) — Erki- nı harbiye son günler zarfında vukubulân muharebelere dair hiç bir resmi tebliz neşretmemiştir. Bununla beraber Macar telgraf ajansının aldığı habere göre Macar askeri son İki gün zarfın- da refihim muvaffakıyetler elde etmistir. Mevkiini şiddetle mü- dafan eden düşman tard ve sark istikametinde takip edilmiştir. Mecar askeri, son yağmurlar- dan mütevellit güçlüğü yenmiş tir, Krisat mütemadiyen İlerle- mektedir, Birçok esir, tank dafi topu, havan topu, otomobil ee geçirilmiştir. « Alman tayyareleri- nn Moskovaya hücumu Master, S1 (A A) — Of: 80/31 temmuz gecesi onlarca Al. man tayyaresi, yeniden Moskoraya hücum teşebbüsünde bulurmuşlarsa « da hücum eden bütün tayynreler ta). yare dari bataryalarile avcr tayyare. leri tarafından paytahta yaklaşmalı. Bir tayyare uçurula? İngiliğ i tayyare; Norveçte" lima Si hücum & 2B İngiliz tayf düşürüldü. , y Berlin 21 (Radyo) < © ON) mandanlığı tebliği: Düz, şimal buz denir M bir ingiliz tayyare gel” b lan mütendit tali YEMEME lari Nörvegin gire Hi rine karşi tanrcuzda Taare? (o püşkürtülm : tayyaresi düzürüm! Japonlik ve mıydan verilmeden, dgıtılmışlar Tiyen # ; a KB aş), Şe e Asker tak Amerikada | ediyor benzin Şarki Sibirif 4 tahdidatı dove e Gİ Lonüra, 31 (AA) gf ark memleketlerinde ii i i Amerika maks A. yada Sovyet ordular Xi benzin vesikaya tabi tul k Newyork, 31 (4.4.) — Of: İyi malümet almata olan ma hafil, 1 eylül 1941 tarihinden itibaren şark (hükümetlerinde benzin satışının o vesika usulüne tâbi tutulacağını beyan etmek: vdotçe faik olduki tedir, En sebeple çiniler bir hareketö yy muazzam güçlükle? ig lardır, Jeponyanın yö bava küvveti N : > ” sip bir fırsat b İL enli alm | a PT ada v EE met mütenasip | yeri vardır. Japon : ş ta çuri ve Korede 14“. didata mütaallk ilk tedbir ok Gt 1000 er SİNİ ime, haftn içinde SÜT | yük bir kısmı / apalı kalacaktır... | yetlerin'ise Uzi yeresi yardır, sev? a Parti Grupunda Hariciye Vekili ızâhat verecek De şehrimize garda Büyük Millet Meclisi Reisile Vekiller, C, H, Partisi umumi ida re beyeti azaları, mebuslar, Anka ra Vali ve Emniyet direktörü ta. rafmdan katşılanmışır. Böyük Millet Meclisi pazartesi günü esat 15de toplanacaktır. Ruznamede < meelis o heszplarınm tasdiki ve adliye zabıt kâtiplerine yapılacak zam Jâyihalarr vardır, Salr günü de Cumhuriyet Halk Partisi meclis grupu toplanacak , tir, Bu toplantıda Hariciye Veki - Ymüsin bir aylık tatil devresi es - nasındakt siyasi bâdişelerin ve dünya vaziyetinin inkişafları et rafında izahnt vermesi mübtemel dir. Meclisin, hükümetçe mühim bir lâyiba tevdi edilmediği takdirde bir hafta sonra tekrar bir ay ka - dar tatil yapması muhtemeldir. —— Basın Birliği âzasına da Ankara 35 — Gazetecilere birçok kolayirklar temin edeosk olan (Basın kartı) etrafımdaki hazırlıklara devsm edilmektedir. Şimdiiir Azaiya muvake kat olarık hazrianan basn kartları dağıtüncnk, buzerlıklar tamamlandık. tan sonr muvakict kartlar yenileri #7; BLI TI BE £