30 Temmuz 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3
olmasından İ dasanlığı, medeniyet âlemini her sahada sarsan binlerce o milyonlarca Kimşenin ölümüne sebeb olsn yüz binlerce yuva yikan buğünkü harp #ynı zamandı aşırlardanber! bir çok tansanın hudut irlerinden Gıkarılıyor İY nema A) — Fransız Bat eserlerini de mahvetmektedir. Bugünün en müthiş «ilâh olan taz. yare göklerden şehirler Üzerine ton. iarca bomba yağdırmazdan © evvel Frp, al altında | ci memleket arasındaki harp ne ka, dar kani: oluru olsun sanat eserler tahrip olunmaz ve harp sonunda har, gi taraf galip gelirse o tarafın elinde kalır veya muayyen bir anlaşma (e #ene ceki sahiplerine inde olunurdu Fakat bugünkü harb tahipkâr ear İerini en kıymetli sanar eserleri tize rinde de göntermektedir. Gökten dü. gen bir bomba sitında mahvettiği sa, Prom rlacak olan İng. ie ” icerigi; - çldirilarek ie de kendi | nat eserinin kiymetinden cek duha resi birinde, yere Sekiz Vi | sşağidır. Fekat bugünkü harp sonun. caka ra ©ŞMİYO MEC- | da yapıcak suhların © landert bir Şok nesillerin hayranlıkla geyret, tikleri eserleri yerin YMASIDA, v0 kuvvetli dostluk anlaşmalarının, Mi. kel Anjın, o Ranabaldin Leonar dö Vinçi'nin eserlerini yeniden yaratmaz. rar 2500 İngilizi aiğke- lm 4 “olarda oya ile ; Bu vaziyet inemleketi zarte girmek hi, * olan petrol | tehlikesine maruz bulunan hiçbir der Masinı * | det adamının, hiçbir alâkakıım gözün. feshetti den kaçmış değildir. Fakat itiraf et. mek İhzımdır ki milyonlar sârfile manat eserleri koleksiyonları veya di. ger kıymetli koleksiyonlar yapmış o, lan apsatörler şimdiye kadar kiymet # selilerin, renmi müzelerdeki sanat eserlerinden daha güzel korumasını bitmişlerdir. TONLARCA SANAT ESERİ Münih konuşmalarındanberi harp Avrupa kapılarında dolaşmınğa başla. dtğından biraz bedbin olan hükümet Adamları müli sanat eserlerini düş. 'manm tahribinden veya memleketleri istird olunduğu tukdirde düşmanın e, İime geçmesinden korumuğa bakmış, tardi, 1908 ayiül ay meleri yıyhufaza meravrlari bir iştima aktedersiç bir harp halinde alınacak tedbirleri görüşmüşlerdi, Ve derhal hiçbir zaman kaytetmeden müzeler » deki bütün sana eserleri sınıflara a3. Yüriş ve ehemmiyet sırasına göre numaralanmıştı. O şeklidek! müatacel Bir tedbir atmak hiasolununca bütün eserler hir harilede £ kaldırılacaktı. Sonra bu eserlerin saklanacağı yeride rin plânları hazırlandı. Bir sene Z8r. fanda her türlü tedbir alınmış bulumu. yordu, Nihayet 1989 ağustomında Al. manya Rusya Te mza ettiği zaman, bü hal harbe kundu. Per'steki meşbur sesi de söklümeğe nakladümeğe bade Mansldr, tahrip ettiği bu da Fransiz melik amil. ik Mi Beher mahnı ha, Kii mahklân, ma, cek miktaş age Kuru famulye satı lil KIZIL KITABI Mr Casus mektebi profesörlerinden İsveçli 4, Mengham Yr an; susları bu cihazdan geniş mikyas. in istifade elmekte, hattâ bu su. retle hiçbir casusun ayak bastır. madığı yerlerde ve memleketler - de bu mikrofonları kullanabilmek. tedirler, ğ koymak. © Bu mikrofonlar bilhassa erki » nesillerin hayranlıkla seyrettikleri sx. N mıharbiyelerin ikamet ettikleri bi. ns veya otellere konuluyor, Hat. tâ, geceleyin keşif tayyareleri W- «arak bu cihazları paraşütle mat. İap binalar Üzerine indirdikleri söylenmektedir. Filhakika bu mikrofonun yer. leştirilmesi için en müsait yer de ekseriya binalarm damları ve tılarıdır. ba ca İk. g Sureti, Damlar xun zaman gözden uzak 2. eleyen ap ğnan kalahildikleri için bir dam üzerine N Kendi vüzâkere konulan bir mikrofon hiç kimse. de aş ükemmyeş ÇPCAĞM. nin şüphesini davet edemez, B diğ veb rahat suretle muvakkat askeri karar - Bre Mere Zâhlar üzerine dah! bu nevi birer Ki sa. mikrofon atmak ve bütün muha. HABER — Akşam vo Harbin yerine getirilmiyen tahribatı Asırlık sanat eserleri manvoiuyor Bir çok şaheserlerin kurtarılmış memnuniyet duyulmalıdır eski bir diklil taşın etrafı Fransadaki bütün asarsatika müte, bassısları bu içe seferber edildi; bütün büyük fabrikalar ta sanat eser. lerihin #mbatiğ edilmesini © deruhte siler, Ve Rafoller, Rambardlar, kas bili naki! bütün heykeller ve elhangü. Mul bir kıymeti olan eserler nmbalAj #dilerek galeritere yerleştirdi. Artık bütün ber eserler yabanc bir mem, tekete doğru yapacaklar: yolculuğun #astini bokliyorlârdı. Meşelk Radesu de lâ Medusa zihi biyük © tabloların Kaldırdmnat için hususi o makineler kutlatrlmaştı. Müzelerin mahzenleri ge her ihti. male İkerşi tamamen boşme'ilmeştı. Ni ayet teblike yaklaşmen sira sira dizilen kamyonlar sanat © eserlerini Bakletmeğe bağladı. Tarih © boyunen bu kadar cok &nnat eser! nakleden «93 - vereleri dinlemek imkân dehilin dedir Bu dinleme cihazınm mahiyo. # yle bilinmiyorsa da bir. kaç metre mesafledön tayyare sesini alamkta olan tayyare din » leme cihazlarmdaki mikrofonların esasından istifade eğilmiş olduğu bemân hemen muhakkaktır, Tay. yare dinleme cihazları buzün bir. Kaç kilömetreden tayyare Besini alabliiği gibi bu mikrofonler da, tayyarelerin measfesine nazaran pek küçük olan bir bina içindeki sesleri gâyet net olarak elabilir. ler. Vak bu radyo dinleme' mikro, fonları bir casus elinde pek mü. bim bir silihtır, Ancak füliyatin bu cihazlar; kullanmanm pek güç olduğu sövleniyor, Bunun sehebi de hu eibazlarm Yalnız konuşulanları defi, Inbla - tile bir bina dahilindeki bütün Ne kadar et Yiyoruz? Bir refikimiz birine; sayfasmda bir istadistik nesretti, Ru dünya i milletlerinin hazılarınm et istihlir Jkini gösteriyordu, Buradan öğren- dik ki biz, sırslanan milletler ara sında en 2x et yiyeniz Bizde sencile bir kisi vasati 9 kilo et yerken Almanyada 51, in. gilterede 6i, Avustralyada 92 ve Yeni Zelandada da 104 kilo yiyor Belediyemizi et isi a2 meşgul etmemistir, Be 9 kiloda böyleyken BW İ maaraliab 104 kilo olsaydı ne olur. du? Bunu da bir tarafa bırakalım, 104 &ilo olsaydı İstanbul sokuklar > Şİrmda kasap dükkünlermdan baş ka dükkân hulmak kahli olamıya- cakt> ve İstanbul vi ezbahaya dönecekti. Dun odelim ki az et yi- i yarar. * Öğrenmesi lâzım i Gelmez miydi? Elimize geçen İnklâpçı Gönelik etesinin sayfalarmı çevirirken — Zâhir beyaz malırlır arasında | siyahla dizildiği için olacak — gö rilmüze yu has isim ilişti: “Pertev Nihal Tisesi beşinci si- mfindan,..., Daha mektebinin adımı o bilmi. yen bir gen demeye dilimiz | varmıyor... Fakat bu gencin soru. lan sunle cevap vermezden üzce mektebinin Pertey Nihal değil, j Portev Niyal old ru öğrenmesi N kum torbalarile kapanırken bir kervan görllmüş değildir. Bu ker. van hem büyük, bem de nakiolunan eserler kıymet bigilemiyecek vaziyete seydi, Nihayet oldukça uzun ve zahmetli bir yolcmuktan sonra ceman üç bin beş yöz tahlo, binlerce ton ağırlığın. dn heykel Pransanın cenubuna nakle, dildi ve bu iş için husus! sarette bis zırlanmış olan birkaç (o eski şatoya yerleştirdi. Luvr müzesine gelince, © da munzam kum torbaları altında konuldu ve bu sekilde muhafaza edile di, Holanda harbin kapılarmda oldu. Şunu hissederek memleketteki min ve yahsi sanat eserlerinin hepsini ein. niyet alima igt, Bu meyanda ol. mak tzere Arssterdamdaki Rijiksmie (Devamı 6 nosda) himakini kendisine arzedilen bazı Sesleri birden almasıdır. Onun İ. çin bütün sesler karışmaktadır. Bu gürültüler arasından matlup olan muhavereyi seçebilmek son derece güç bir iş olmaktadır. Bus nun için merkezlerde bu mikro « fonlarm nksettirdiği sesleri dinli. yenlerin kulakları bu işe gayet k yi almış olmak, ve dinlenilen düşmanın ilsanma gayet iyi vi - kıf bulunmak © İâzemgelmektedir. Fakat ne olursn olsn Rus casus- larınm ölinde bulunan bu cihazın mükim bir âlet olduğu muhak - kaktır, Bü gizli radyo dinleme mikrofo. vu daha xİvade tekemmül ve t8 » ammim ettiği takdirde casusların irmedik hiçbir yer kalmı yacağmna şüpie var mıdir? Hattâ #iyasi içtimalarde, ne askeri heyetlerde, ne de harp se. balarında sesli o konuşmayt, Besli emirler vermeye İmkân kalmıya » cak; belki de bundan böyle bu kahli mühim $sler seseiz olark i. #aretlerle konuşulmak mecburiye tardır, Malüm olduğu Üzere İlk defa Almanvadadır ki ecnobi istasyon, İerr diniiyen rady meye muvaffak olunmuştur. Hizamgelmez miyi R. TARİH SAYFALAR /Osmanlı padişah- iarının Şiirleri İkinci Selim, Üçüncü Murat, Üçüncü Mehmet, Birinci Ahmet, İkinci Osman.. manzum hattı hü- mayunlar yazan,sorgucuna kıtalar yazdıran pa - dişahlar.. Yazan: REŞAD EKREM KOÇU RR A LA ME İKİNCİ SELİM Kanuni Süleymanın oğlu, dev. | tarihinde “Sarhoş Selim,, şöhreti, ist işlerini bir diktatör salâhiye. | ni bıraktı, Meclisinin güzide gü ti ile Sokollu Mehmet pasaya bu rakmıştı, Yalnız zevk Ve Safasimı | düşündü, Çenk va çağaneden, işi | işretten obaşkaldırmadı, Osmanlı | irlerine ayak uydurdu, hiç do kö- tü diyemiyeceğimiz şiirler yazdı. Bir gazelinden bir parça: Yüzünden zülfü sür, keşfi nikab et, Cemalin mihri mabın bi hicab ot; Nazar kıl çeşmi mestanmla bir dem, Anı gel sevkile mestü harab et, Lebin emscm olur mu hasta car, Tabihim zel, mürüvvet kıl, covab ek Sakın göz değmesin hüsnün gülüne, Rakibi bed nazardan ictinab et. Aşıkı sadıkda dil birdir, olamaz yâr iki, Hiçbir taht üzre mümkin mi ola hünkâr iki! ÜÇÜNCÜ MURAT ) Devlet işlerinden ziyade şiirle meşgul oldu, Türkçe ve ara; mutasavviflane ve Öşiktne şiirler yazdı, Bir divan: eş'arı vardır, Beyit: Sarhoş Selimin oğlu, Venedikli Bafo diye meşhur Safiye #ulta- nın kocası, meziyetsiz, (o değersiz bir hükümdadı, İlk büyük suüisti. mallere, askor ocakları nizam ve inzibatınm bozulmasına yol Açtı Kara zülfün koya'nfan hasa sevda, Kararı kalmadı bu gönlün asla, Dİ derdi yöre düştü bir çare var mı yarab, Bir be gibi cihanda âvâre var mı yarab, Oldu Muradi çön kim vâdil aşkta püyan, İrmeğe çâre bir dem dildare var mı yarab, Şiirlerinin içinde en güzeli diyebileceğimiz bir beyit; Visile va'deler eyler Murada ol gülü ter, Yalaner gül gibi bir yâr: dilsitanım var! Zamanı, büyük Sokollunun şe. hadetinden sonra hayli dağdağılı geçmiş olan üçüncü Mursd elir in. Beyit: Kıta: wühim evraka manzum o cevaplsr yerecek kadar ileri götürmüştü, işte bu marsum hattı hümeyımla, rmdan da birkaç örnek: Münssib düştü tensibin Murâde Huda tevfikini kılem irâde ##* Sebat eyler Muradi akde ah Muvaffak eylesin Hak halki akde, Li . Bu arzı bir dahi tedkike himmet, İdersen elbet eylersin isabet, ÜÇÜNCÜ FEN Üçüncü Muradia Venedikli Ba. fonun oğlu OBiri fatihi bütün devri saltanatmı Avusturya ve İ, ran harpleriyle geçen bir hüküm. dar, devrinin zevk ve modasma u. yarak âşıkano gürler yazabilecek kadar devlet işlerine karşı kayıt. sız bir adamdı, Haçove meydan muharebesinde ve Pigri kalesinin fethinde endecç muhteşem bir seyirci kalarak “gazi” ve “fatih, gibi büyük unvanlar alan üçüncü Mehmet, girlerini “Adli” takıma sâlfle yazardı. Erta: Üçüncü Mehmedin oğlu, Osman. W sarayında Zülfünün zencirine kul eyledin eânâ beni, Kulluğundan kılmasun azad allahım beni, Cevri dilber, ta'mı düşmen, suzi firkat, za't ' Dürlü dürlü dert için yaratmış Allahım beni, BİRİNCİ AHMET rdı; çok hassastı, türkçe ve aaa yazdığı sürlerinde “Bahti” entrikalarile yarım si yr a8r& yak'n hüküm süren Kösem Sultanım kocası, on dört yaşında hir çöcükken tahta çıktı, on dört vi hükümdarlık etti, Sultanabmet camii gibi muazzam hir mabedin İnrt feshit et , | Banisi oldu, pek gene, henüz vir mi sekiz yatındayken öldü, Çok (Devam: var) | - nm İlk zamanları İran ve Avus. turya harpleri, ve Amadoluda bt. yük Celâli isyanları içinde geç. (Lütfen sayfayı göre
