9 Haziran 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

er v “EREE 5 g " P Ü LİRI 2DiL> DERSLERı * ALM ıNCA (54) Yer bakkı Haber gazeterin: RENATE Storm — - . 1. Vor etlichen Woöchen hatte ich dort unter Peitsehenknall! den sehweren Goltesseğen? einfachren sehen; nun İag alles da in gros. ser Sülle, 2. Und dach; öoder hatte mich mekn Ohr getâuseht?* 3, Da drinnen İn der Soeheucr rührcte es sleh; Ronatöcas Hand züuckte in der melnen, und ihre Augön Btarreten; und İtzt, gleich einöm breiten granen Soehatten, qııoll' es ünter dem Seheunentor herfılr immör mehr und mehr, “als 0b's von unhörbarem” Poeit. sehtnsohlay getrieben würde. 4. Daş rannta, dass wir Katm die Füsse wahrelen, aa uns ver- bei und über die betavetent Wie. sen nach döm Flusş hinab; and weiss Jeh İmmer, wo ös in der Nacdhi versehwunden' bllob, 5. Wohl merkte keh, wie Roena- te am ganzen Leibe behte; ieh a- ber svhwley lange Zoit, demn was meine Aağen hier gesehemn, das Komnle ich früder nlehi vor mir verlengnen, , Ğ, Endlch sağte ich: “Das wâr gar wgnderbar, Renate; du bist guımmr y n 7. Da richtete sie sleh 20f mmd sprach: “Dis Ratten machen mloh fürehten, dle İlaufen hier wud ü- O berali; aber leh welss gar wöhil, was sie von melinem Vabter redemn, ioh woiss gar wohl! Aber ich has- Be sic, das dumm und überglâubiz Volk! Wollt nür, dass er über sie kâme, den sle allexcit in ihrem hösen Müulern führemi” 8, Wegsen soleher Rede entast. zete İsh mich arg, denn das Müd- ghen hatte drâuend ihre kli&ine #atst zum Himmel sufgehoben, 8. “Romater” eef leh, "Remr Met, d0, “Ja, Jaş ieh wollt e" eprach siç wlieder, “Aber er ist mamğehtiz: er kanı ulechi kom- men!” (D Peitsehenlmal! Hemn ıııııııııu—»uın—-..._ âittir.) RENATE Storm Ç 5.', aK 1., Pirkaç hafta evvel Allanın bir ihsanı olan ağır hasadım bura- ya, ambara, kamçı şsakırtilart âle tınmda — getirildiğini görmüsştüm; simdi bu hasat icerde derin bir sü- küta gömülü duruyordu. 2. Bu böyleyken, acabha kulaks larmmı mr yanılıyordu? 3. Ambarın içinde, bu anda bir hareket, bir krpirdanış vardı; eli- mân içinde Renatönin eli titremö. ge başlamiış, gözleri ise sabitleş- mişti, Şimdi ambarım büyük kapısı altında, geniş koyu bir karaltı ha« linde adetâ bir sel akıyordu, gite gide kabaran, sesi işitilemeyen kamet darbeleriyle sevlerdiliyor- muş hissini veren bir hağvan sü- rüsü akışı. 4. Bu sürü önümüzden, ciylerle kapir çimenler — üzerinde mrmafa doğru öyle bir hızla geçti ki ayaka larmnızı güc belâ koruyabildik, ge- cenin içinde nerede kayboldülar, bunu da bilmiyorum. 5. Renate'nin bütün vücudunun fakât bön de uzun zaman bir şey konuşamadım; çünkü burada, gü« zümle gördüğüm geyi kendime kar gı hiç bir saretle inkâr edemiye- cektim. 6. Nihayet: “Ba fevkalâde gae tip bir hâdiseydi, Renate, ıiııd'ın;j Y. Bu sözler üzerine ÜGNHI vö; “Burada, ve herhangi bir yerde böyle koşusşan fareler ben- Ge bit korkü uyandıramaz; yalnız babâğiin ne söyliyeceğini çok iyi şu ahmak ve hürafelere İnanan halka öyle hmetm var ki! Dilerim, şom ağızlarında her vakit dolasa tındıkları gey başlarma insin!.. &, Bu sözler karşısında beni ağır bir korku kaplamıştı, çünkü genç kıs tehditkâr bir tavırla küs cük yuümrüğümü Ssemaya doğru kaldırmıştı. 8. “Ranata, Renabe” diye hay« kırdım. 10. "Evet, evet, dilediğim bu!,, diye tekrar etti, "Takat o acizdir, gelemez!” ; Knall şakiırti): kamcı (Peitschen, kâamer şakırtısı. ÜĞ) Göoklessögen (Gott, Allah; Seğen, bereket, ihsan) ihsae nr ilâhi, Burada Göttessegen ile hasadı anlatmak istiyor, bu bü« kınidan tercümemizde “den sehweren Gottessögen” i “Allahm bir ihsam olan ağır hasadı,, şöklinde aldık. (3) tâuschen: aldatmak, ya« nılmak; sich tâuschen, aldanmak, yanılmak; in seinen Hoffnungen gotüuscht werden, ümitlerinde aldanmak, umdüğünü bulmamak, (4) gusllen: akmak, cereyan etmek, fışkirmak; güoli, çyuölle (guellen'den hâl hikâyesi), Burada fare!erden ibaret koyu ve kala- halık bir kütlenin nehire doğru aktığı anlatılryor. (5) unhörbar, du« yulamayan, sesi işitilemiyen, (6) betanön: gehnemlerle örtülü olmak, ıslanmak. (T) versehwinden: kaybolmak, ortadan cekilmek. ANALİZ ve TEORİ İndirekte ve direkte Röde'ye ait aşağıdaki örnekleri tetkik e- a, Möin Fremnd gehridb mir: “İdh bin krank”, arkadaşım bana hastayım diye yazdı. Mein Freund sehrieb mir, es sei krank (veya er wâre krank). Arkadasım nu Yazdı. b. Der König frağte den Boh:lıı- ten: “Woher hast du s6 visl Geld?” Kral askere gordu: “Bu kadar parayı nereden aldın ?” Der Könlig fragte den Söldatee, bana hasta — olduğus Kral asitöre bu kadar parayı nereden aldığımı sordu. &. Der Soldat saşte zu dem Köniğ: “leh habe viel Geld.., Asker krala dedi ki: “Çok pas«s ram var.,, Der Soldat sagte zu dem Kö- nig, dass er viel Geld habe (ve« ya ör hat vlel Geld). Asker krala çok parası oldngu— nu söyledi, Bu misallerde görülüyor ki asıl değişikliğe uğrıyan ikinci cümle. dir, bu cümle müstakil bir cümle halinde ifâde edebildiği gibi tâbi vöya müfemmim bir cürela healin- ! de de söylenebiliyor, (Devamı gelerek twena) Amerika cumhurreksi — Ruzyelt dışmda sayılamaz, Vakra Amoörika etmiyor, fakat Amerikan malzeme- dan sonra Amerikanm hangi ta, rafta bulunduğuna kimsenin süp- hesi kalmamıştır. Amerika, harp edecekmis gibi hazırlanıyor, birçok harp tedbirle- ri alryor, diğer taraftan Amerika Hmanlarında İngiliz harp gemile. rinin tamir edilebileceği kararlas. tıriliyor, Amerikan gemileri Şap denizi yoluyla Yakım$arka — kadar | cephane ve mühimmat taşıyor. — Halbuki Amerikanm harbe mü- dahalesinden sakmarak — bitaraf kalacağından bahsedilen günlerin üzerinden henüz çok zaman geç - miş değildir. Birkaç hafta evveline kadar Amerikadan gelen ses “İn. giltereye yardım için, harbe gir. mekten başka her şeye hazırdır” diyordu, Buğgün ise, Amerikanım 'düsturu: “İngiltereye yardım ve icabettiği takdirde harp” cümlesi. dir. Geçen teşrimisanide — Amerikan ayanından ve Amerikanm Avrupa iklerine karışmaması — taraftarla - rimydan olan Conson bir nutkunda: “Amerikanm harbe girmesinin ö. nüne geçmek mümkün değildir” de mişti. . Ödüç verme ve kiralama kanu« nunun müzakeresi sıralarmda A - merikadaki İngiliz aleyhtarlarının başında gelen Herst, Amerikanm yalnız köndi işleriyle , uğraşması siyasetinin iflâs ettiğini kabul et. mişti, Herst ve — taraftarlarının “Hiç bir sey söylemtmek, hiç bir gey görmemek, hiç bir gey işitme, mek” cümleleriyle anlatmak iste- memiştir. Çünkü Amerika, buğün, kü dünyanm İyi tarafalrını kurtar. mak, ve yartıki dünyayı kurmak içim yaprlan hareketlere karşı lâ- kayt kalması imkânsızdı. Ruzvelt tarihinde Amerikayı ve dünyayı afırlıfımı ve vüs'atini dok iyi takdir ettiği bir ihtilâftan kur- tarmak icin her şeyi yapmış bir a, dam olarak kalacaktır. İki sene daha evvole cıkalım, 14 | Nisan 1920 da Ruzvelt, Alman dev let retsi Hitlere bir mesaj gönder, ' veketir. Alman devlet reisi hır me- | Saja sevsp vermedi. Amerika, hu ordusu henüz hiç bir cephede harp ' -[outtur_ Hele Ruzveltin son nutkun. dikleri siyasöti Amerika kabul et- bilhassa — çocuklar — tarafından —ç — ee eee ae —AY N— İDil 9 H-AZİR; ——— ——— sevilen bir adamdır. Bu rTesimde Amierikan devlet — roiâi, Beyaz saray bekçilerinden birisinin kızile sakalasırken görülüyor Ruzveltin hissesi olduğunu anlamamıştır. Av rüupada oynanan facianm büyüklü. ğünü sezmiiyor ve Almanyanm ne, ler yapabileceğinden haberasladir. Dünya suülhü- nu korumak, kurtarmak veya yeniden kurmak için iki sene çalı- şan Ruzvelt bugün harp hazırlıklarile uğraşıyor cevap vernmeyişi Hitlerin kavarı nr vermiş olduğu tarzında — tefsir euğmaîhhM* göre Alman dev. let reisi bu karariyle dünyayı ya tanımıya davet ediyordu. 24 Ağustosta Rezvolt, Polonya üzerine harökct- * “vlanan Hitle. re bir daha mü -->-* ederek sulhu koörümak ve ku:!-zak istedi. Amerikan Cu hurreisi altı ay bu maksatla çabaladı, durdu, Po, lonya harbi ile ilkbahar taarruzu arasımda geğçen altı aylık müddet içerisinde iki taraf arasında bir « yuşma zemini bulmak icin Ruzvel! cok uğraşmısştır. Hattâ Ruüzyveltin bu teşebblisleri bir aralık Paris ve Londrada memnuniyetsizlik bile u. yandırmıştır. Amerika bu suretle İngiltereya yardıma başlamadan evvel Alman yarnın sulh yoluyla bir itlâfa ya, naştp yanaşmıyacağımdan —emin olmak istiyordu, Henüz Amerikan efkârı umu, miyesinin Avrupa buhranı hakkın. da tam bit fikri yoktur. Ameri- kan vatandaşı Avrupayı öz gaflet. lerine kurban olmuş, - hatalarının cezasmı ceken bir kıta olarak ka, bul etmektadir . Avrupa harbin. de Amerikanın da bir mesuliyet “goktan kavramıştır. Fakat devlet. . reisi sıfatiyle Ruzveltin vazifesi 130 milyon Amerikalrya rehberlik etmekten ibarettir. Kendi fikir. lerini Amerikalılara cebren kabul ettiremez, bununla beraber A.- merikan kanunu esasisi, cümhur . rejsinin eline bazı köngre âzalarmı endişeye düşürecek kadar geniş salâhiyetler de vermişstir. - Geçen sene nisanda, Almanya Danimarka ve Noörveçi harp saha, ları arasma soktuğu zaman Ame- rikan efkârı umumiyesi bu işgal- leri haklit göstermek için Almanya tarafmdan ileri sürülen &#ebepleri doğru bulmadı, Bu vesileyi Ruz - velt vatandaşlarını kendi fikirle , rine yanaştırmak için bir silâh o - larak kullandı, . Ruzvelt'in Alman devlet reisi nezdinde yaptığı tavassutlar, A - merikan cumhurreisinin harp ta - razisinni İngiliz kefesinc — yalnız şahsi nüfuzunu değil, arkasında beraber getirdiği bütün Amerikan tur. Parlâmento tatillerinden ev. vel cumhürreisi köngreden, harp halihde bitaraflık kanımuınun mü- zakeresini istemişti. Metcliste bü. yük bir ekseriyet bu müzakerele. | rin birinciteşrine birakılmasma ka- rYar verdi. 1939 iikbahârmda, A- merikan ayan âzaları, bircok Ame., rikalılar gibi harbi pek yakın gör. müyorlaradı, Fakat kofngrenin tatili patlryan harp yüzünden geri kaldı. O vakit cumhurreisi kongrede — Amerika- nın. vaziyetini gu cümlelerle an- latmıstı: “Harbe sürüklenmek — niyetinde değiliz, fakat gerek düşüneeleri , mizde gerek hareketlerimizde bita raf kalmamız da imkânsızdır. Ya-. lan ve hakikat arasında bocalamı. yoruz. Yolumuzu seçtik. Yalan İs, tediği kadar etrafmmızda dolağabi. lir. Yalanm çokluğu, onu hakikat gibi gösteremez.” 27 birinciteşrinde ayan meclisi ambargonun kaldırılışmı kabul edi. vordu, Filhakika “peşin para İle satış” müsaadesi ve bitaraflık mmtlakası iİhdası haddi zatmda Amerika bita- | Taflığını takviye oder iki sebep gi. bi görünüyorsa da peşsin para ile | satış ve - bitaraf mintakaya gö (h. mi göndermek —müsaadelerinden Bi —YRİruz mMürtefik devleller İstiradoi Bk edebileceklerine göre bu karaf ı müttefiklere yardım mahiyeü.nda idi, : Bu suretle Amerika hem yürü- — * yeceği yolu seçmiş oluyor, hem de |h. <h ihtiyattan ayrılmıyordu. Avrupg " Ş ihtilâfma alâkadar olmamazlık el- İ lerinden gelmiyor, fakat Avrupayâ yapacakları yardımın kendilerini harbe sürüklememesi için teminat. &ız hârekete gecemiyorlar, : 48 Amerikan devleti Avrupüâ harbine ayrı ayrı gözlerle bakmak. - tadır. Bu, birçok noktaları iyi i- zah eden bir sebeptir, Garp dev- letleri Pasifik Okyanusuna bakar. lat, gözleri Avrupaya değil, Ja, ponyaya çevrilmistir; merkez dev — letleri 1939 da tıpkı 1916 dakl 1 gibi çok geç heyecanlanırlar, Aw' 'ül rupâ harbinin manasını anlıyan vt derhal harekete gegen yalnız şark Şi | devletleridir. * ' Amerika, Avrupa ihtilâfına mü- dahalesi, o zamanlar, yalnız — sull lehinde olabilirdi Amerikan cun. hurreisi Oslo paktmı imzalıyan de” | letler aarsında müzakereleri kuv” — |h vetle. takviye ediyor, Rus - Fin #f- (, tilâfında tavasstıtunu ortaya ko * — | yuyaor. . Üi Gene 1989 bizincikânınu içerk || sinde Mıron Taylor'u Romaya, pts palık sefiri olarak gönderirken Ü* |" mit dolu bir nutuk söylemiş ve de- n “Dünya sulhumun yeniden Kü — |8 rulması ânr gelince müşterek id€- — |e aller, insanlık ve din için çok yâr ğ »,7 zım bir şey olacaktır.” D Bu uzun vadeli bir ümit deği- J "t“. J l 0“)03 Ü dir. Şubat aymda aynı ümit PS |i? şinden Sumner Vels de Avrupa geldi, Resmi vazifesi Ampmm’*' 'Ö yasi- vaziyetini yerinde — görüf — & tetkik etmektir. Çünkü Amerikt” || nit dâha cidâi olarak &ulh tesei” q% büsüne girişmesi için zaman Ve 28” — ) min henüz müsait doğildir. »' '_ Sulh - teşebbüslerinin de UNT S | vardır. Amerika sulh teşebbüsl“"' ' ne girişmek için Romayı daha Mi7 y sait bulmuştur. Zira Musolâni”—"“? Üt İ işlerini düzelimeden ve hasırll0 * — Dk rınr bitirmeden harbe süriüt!7ü — ) (Devamı 8. neiğel (8 )