23 Nisan 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

2 NISAN 3081 Ki | İŞ : N TARILIN DÖNÜM GÜNÜ Buzln, büyük Türk milletinin hüldeniy otini ele aldığı ve bu hâ- cü bütün dünyaya duyurduğu 26'u ve uğurlu günün dönüm Yıhdır, 25 Nisem 1920 den sere &öivn yılların, bor günü, yaşayısa, Sneşe bizim inolzahımızdan aldı- Ül büyük ve sarsılmaz kuvvetle kar Yüğmustur, 25 Nisanı tefip eden günler ve ba günleri kovalıyan yıllar, Tür- kün yeni bir zaferin, yeni bir kok Kinma hamlesini, Atatürkün ink. ip davası ile yüzde yüz yoğrul Ms Türk çocuklarının yeni bir canlanma eserini büyük bir gurer VE ivtihaç içinde, bütün bir hırs VS hisümet dünyasın, gıpta ve hasetie parlıyan gözlerinin önüne kovm ostur. We) yinm 23 Nisanmı takip “den gimlerin içinde, Cumhuriyet etinin zafer, inkılâp, kültür, #&öbenik hâkimiyet eserleri var dır, 9 Nisan. 1939 de Ankatada Büyük Mitet Meelisi ilk toplantı *ht yaparken, İstan denilim bir karm be wuğu - devriliyor, tarihe gö Makiiyordar Tx birliğinin Atalirk iradesi. hayat kazandı kurtuluş i- doğmuş, bera bu kanani kalp» muzda sarsıle imanla yerler bulduğu, Wu günde, mutlak Manı da beraber yaratılmış ve İrimizde ve kafa Wax bir asim ve Miyti, O günden bu güne kadar geçen # va içinde ne harlkalara aramet, MS ileri hamlelerine beybet, Bö Mavatfakıyeilere di verdi n bir Türk var mıdır? bir vatandaş örmiyen madur ?.. Banu yalerz biz ml biliyorust... we, bumu bizimle beraber bile dünva da biliyor. Günesin et Pafında dönen bülün dünye ülke Metindeki milletler de bu harika öüymesş ve Atatiirkün bu çok Mik eserini, hayranlıklarla, si- İlYişlerin nikaslamakta tereddüt Mmemislerdir. 24 Nisan 926 de İstanbulda, yeyi öllürmek, kahretmek Uğrusan © eller, bu uğurda fit- Meler icat e dep, tezvir dokuyan kar POLİSTE: Bir adam otobüs alında çiğnendi Sebne hulinde tesi bir ye, buruda, aldığı sebzeleri rüte ağında wresteciler hatta, iiaresindei! 3081 tarafından — çiğien- çarptıktan kendisini kelli duvarına gürük. VE buraya sıkıştırmaştır. ME karnından ve muhtelif Yere he İsi ağır surette yaralunmış, Cer. öPaa hastanesine © kaldırılmışlır kusa tal, WE otohüz MİT. Otabis Remziye de Yakalanmaştır. İŞÇİ 10 METRE YÜKSEKTEN DüşTü Katiköyande oturan ve Suadiyede *ylen adında birisinin inşaatmda MEN Sadi din binanın yağtonar bos Palas, Ber, İn Yenı, A va, W nün eauhtelif yerlerinden ve ba tablikei surette yarnlarımış, kal A bir Halde mümüne hastanesine Yam, Yaparken birdenbire muvas Bİ Küybedürek an metre yüksek- Güşmüştür. Sadi sikut sonun MARA in ÇOCUĞU ÇEGNKOI key tanenin 4 nnasada oturan FA. Kep M3 Altin gocuk. dün yolda gider Mi arabanın çö Çocuk ağır ix | | Glrak nümune hastanesine Kal Ni yardım şçemiyeti kongresi Maliye Gğretmenleri yardım Miyetimizin 141 yılı kongre- Nisan 1941 cumartesi günü Em ve falar vardı, O günlerde Türk va. tanmı, kendi haritalarının çevre- sine almak İçin didisen, uğraşan, gırpman ve kuduran düşmanlar, Türk ulusunun kanma ve ödnma susamış betbaht milletler vardı, 23 Nisandan sonra gelen yılları da, o eller kırıldı, o kafalar ezik di, o düşmanlar kakrodildi ve Türk adını cihan haritasından silmek is tiyen milletlerin kötü fikirleri bir rüya ve hulya oldu. Artık o lâflar bir efsane gibi dillerde dolaşma. ya başladı. Bugün hür bir Türkiye, mes'ut bir Türk milleti, başı dik ve göğsü iftiharla kabaran, mili varlığını her 'ulusa tanıtıran bir Türk ulu su tarihe yol gösteriyor. Atatürk demokrusinde 23 Ni san bir tarihtir; uğurlu bir men haledir, Ve bu tarihten birçok yenilikler doğduğu gibi bir de; COCUK BAYRAMI! Değmuştar, Yurdumuzda çocuğu verilen © bemmiyet ve kiymet, Türkiye Ormhuriyeti hudutları içinde, her yıl yavrularımız. için tamsm bir bafta silren bayramla, çocuk bay. ramile sabittir, Ve 1920 de doğan Türk çocukları buşün Zi yaşında. dırlar. Miçbirinin ruhunda mesi hastalıklarından (o hiçbiri yoktdr, Hepsi de istikbale, şerefi ve mes wi Türkiye cennetine doğru ba- kıyor, Ebedi Şefin inşasını te mamlamak hasreti He yanıyor, 23 Nisen; milli hâkimiyet bayre- mı İle çocuklarımız arasında hu sesi bir bağ kurmakla çok İyi et- mişiz, Yarmın büyülderi, . Türk ulusu- nun yarmki yükseltleileri, Türk kahramanlar, muharrirleri, şalr- Veri, edipleri ve entellektücileri arakırından yetişecek olan küçük ve fakat büyük ümitleri selimin. mak, onların ve o hepimizin kulla mak kepimiz için bir borçtur, Bu yirmi üç nisan ki tarihin dönürr günü, hakanla, sultana ölüm günü! Kan içici LAEDRİ > Bisiklet müsabakası İstanbul Bölgesi Bisiklet Ajanlı. ğından: 1 — Seri bisiklet » yarışlarınm 4 üncüsü 27.4.1941 tarihine mü. sadif pazar günü sabahı Topkâ. pı ile Silivri yolu üzerinde ve 125 kilometrelik bir mesafe gahilin. de yapılacaktır. 2 — Yarışa tam saat 950 da 3 — Koşuya iştirak edecek bi. şikletçilerin hazırlanmış olduk. leri halde Topkapıda hazır bu . lunmaları ve isimlerini hakem heyetine kaydetörmeleri lâzım. Tebliğ Istaniwl Beden Terbiyesi Bölge. sinden: Atletizm hakem kursu 28 Nİ. san pazartesi akşamı saat 18 de Taksimde beden terbiyesi bina. sında başlıyacaktır, Kayıt ol. muşların hazır bulunmaları rica olunur, Sokak Koşusu - Üsküdar Halkevinden: 23 Nisan gecesi saat 2i dee vimiz önünde üzere 3 bin metrelik meşaleli bir sokak koşusu yapılacaktır. Koşu ber atlete açıktır. Birden beşinciye kadar derece alanlara mükâfat verilecektir. Galata Gençlik klübü kongresi 1 — 2941941 Sah iü saat 20 de Galata Arapcami, Buğulu sokaktaki klüp binamızda umu. mi bir toplantı yapılacağından tekmil âzamızın gelmelerini rica ederiz. 2 — Beden terbiyesi talimat. nâmesinin madde mahsusuna göre idare heyeti seçilecektir. etmiş sanatkârlar... Büyük Alman ,musikişinası Handel, hiç bir hoca görmeden, | sirf kendi doğuş kabiliyetile dötr | beş yaşlarında piyano çalmağa başlamıştı. Büyük İtalyan beykeltraşı Mi kelanj on altı yaşmida bir çocuk ken yaptığı bir “Bros,, heykelini yer altı kazılarında bulunmuş eski bir Yunan heykeli diye sata bilecek kadar usta bir artistti. Büyük ressam Rafael, on ya sında iken, bütün İtalyanm ta nıdığı bir göhret idi. Genç yaşında ölen büyük bes tekâr Mozart, on beş yaşlarında iken konserler vermiş, ve hay- | | l İ man henüz 13 yasında bir çocuk | ranlikia dinlenmiş dahi cuktu İngiliz edebiyatının parlak yıl- dızlarından biri olan çocuk şair Chatterton, içinde yaşadığı sefa- ete tahammül edemiyerek inti- har ettiği zaman henüz 18 yaşm da idi Büyük Türk şairi Şeyh Galibin henüz çocukken yazdığı mısra. ları kendisine divan edebiyatın. ağ güzide yerini temin etmeğe Meşhur Romalı coğrafya #limi Plin, mülâdın 79 uncu yılında İtalyadaki Vezüv indifar hakkin- daki müşahedeyi kaydettiği za bir ço tu. Aristo da, on iki on üç rında iken arkadaşları arasında (Elezof!y diye çağrıldı. Bahtsız çocuklar... Tarih bir çok bahtsız çocuk ların hazin hayat hikâyelerile doludur : Zamanımızdan 700 yıl evveldi. İngiltere tarihinin bir yaprağı, prens Artur adında bir çocuğun masum kanı ile lekelendi : Ana tarafından Fransadaki Brötarji dukalığnın varisi olan küçük Artur, İngiltre &ra'ı olan dedesinin ölümü ile İngiltere ta emın meşru varisi oluyuordu. Fakat amcası Yurtsuz Jan bu küçük prensi yakalattı ve bir kaleye hapsettirdi. İngiliz ananesine göre, kör yâ. hut dilsiz bir prens tahta otura mazdı. Kral Jan, bir cellât gönde terek Arturun gözlerini oyması emretti, Çocuk gözlerini oyma” ğa gelen cellâda : “Gözlerime dokunma.. dilimi kes!.,, diye yal vardı, Bu acıklı sahne karşısında cellâdın kalbi bile yumuşadı. Arturun ne gözlerini oydu ve ne de dilini kesti. Fakat, bir gece zindana gelen amca, henüzon beş yaşında çok güzel bir çocuk olan prens Arturu kendi elile hançerliyerek öldürdü. İngiltere tarihinde, veraset yü züinden öldürülen çocuk, yalmız prens Artur değildir. “İki Gül,, muharebeleri içinde kral Edvardın iki küçük ve gü- el oğlu da amcaları Rişard| tarafından Londra kulesine hap» edilmiş ve bir gün oradan yok olmuşlardı. Asırlarca sonra bu iki bahtsız prensin iskeletleri Londra kulesi denilen bu zindan da bir merdivenin taşları altında bulunmuştu. Fransa tarihindeki bahtsız arasında da ilk hatıra gelen Lui ile ikinci Napolyondur. Birincisi ömrünü zinda nmda diğeri de Şömbörm HABER Akşnm'pöstis. yaşla | Anasınn kerninda kral olan vai- ŞA SAÇ Sanatkâr ve dehaları Çocuk denilecek yaşta inkişaf rinin baharında veremden ölmüş lerdi. On altmcı Luinin oğlu, Simon adında bir kunduracının nezareti altıda çok ağır hakaretlere ma ruz kelnüştı, Babasının ikbal dev rinde “Roma kralı,, diye meşhur ! olan Napolyon zadeye gelince, teveffa eski İspanyol kralı Alfösn Avusturya imparatoru olan de- desinin sarayında (Tehlikeli bir haydut oğlu) gibi, tahsil ve terbiyesi ihmal edilerek büyütül mek istenmişti. Osmanlı tarihinin bahtsız prensleri arasında da babası ta- rafından gözlerine mil çektirilen ikinci Muradın küçük oğlu şeh- zade Mustafayı, Yedikule zinda- nında feci bir şekilde idam olu- nan on sekiz yaşmdaki Genç Osmanı hatırlarız, Osmanlı hane danmın tahta oturan kardeşleri tarafından kafile kafile idam olunan prensipleri ise sayılamı yacak kadar çoktur. Çocuk ilâhlar Eski Eğelilerin, bu arada bil- hassa eski Yunanlıların dini, putperestliğin en şairane ve muh teşem merbtlesidir. Eski Yunanlılar, tabiat kuvvet ve unsurları arasmdaki ilâhi ahengi en büyük mabut kabul etmişler ve Zefs adını verdikleri bu mabudu, yaşlı, hakim, güçlü, muhteşem bir erkek şekil ve si- fatında tahayyül eylemişlerdi. İlâhlaştırdıkları diğer tabiat kuvvet ve unsurlarını da, yine insan suretinde tahayyül ve ta- savvur elemişlerdi. Dişili erkekli bu ilâhların insanlardan farkları sarayın da geçirmiş, her ikizi de ömürle. insanlardan daha kuvvetli, daha | i | mişlerdi. | i İ ginci Lwiler de çocukken çocuklar Yazan: REŞAT EKREM KOÇU güzel ve ölmez olmaları idi, İste, eski Yunanlılar, ilâhları ! arasında, (sevği) ilâhını, sevim- Ti, güzel haşarı bir oğlancık tö- savvur ederlerdi. Eros adını taşıyan bu çocuk, şehvet ve âzim ilâhesi Afroditi- nin oğlu idi. Gözleri bağlı, elin- de yay, omuzunda ok torbası, omuz başlarında bir çift güver- cin kanadı, avare gezip dolaşır ve okları gelişi güzel atarak eğ- lenir.,. Okları insanların daima kalplerine saplanır. Kurbanlarım iniltilerini işiten Eros, çılğın kahkahalar atarak uzaklaşırdı. Hükümdar çocuklar... Hemen ber memlektin tarihin- de çocuk bhükmdarlar vardır. Bugün de Yugoslavya kralı Ma- jeste ikinci Peter, sevimli, gü- zel bır gençtir ki, babasının ötü- münde henüz on yaşlarında bir çocukken hükümder ilân edil- mişti. İİ Bizim tarihimizdede birinel Ahmet, ikinci Osman, dördüncü Murad ve dördüncü Mehmet, çocukken imparator ilân edil Meşhur Fransa krallarından on be- tahta on üçüncü, on dördüncü, oturmuşlardı. Geçenlerde ölen eski İspanya krali on üçüncü Alfors ise, ba- bası doğumundan az evvel öldü- Zünden ötürü, daha anasınm kar nında iken kral olmustu!, Meshur çocuk tabloları. Bir çok çocuk tabloları vardır ki, ressamlarma büyük şöhret- ler kazandırmıştır. Bazen de, bllylik ressamların fırçasından çıkan çocuk portreleri, en büyük müzelerin en güzide yerlerin silslemektedir. On sekizinci asır İngiliz res- samlarından Lavrensin (Kırmı- zi çocuk) ve Gensborugun (Ma- vi çocuk) adımı tasıyan eserleri baha biçilmez şaheserlerdir. İspanyol ressamlarından Mu- rillo da, bilhassa yalm ayak, pö- rişan, fakir çocuk tipleri yara- tan dahi bir sanatkârdı... Üzüm yiyen çocuklar) ve (Bitlenen kü. çük serseriler) ağındaki tabloları, eşsiz dünya şuhesefelri nrasında yer alır, Küçlik çobanların, balıkçı ve ge. mwöci çocuklarının çetin hayatı da sanatkârları çok düşündürmüştür, Küçük keçi çobanları, küçük s1. Bırmaçlar, küçük tayfa yamakları, balıkçı çocukları, bir çok meşhur rossam ve hoykeltraşlar taraf. dan model olarak seçilmişlerdir; Bu snatkiârlar, bu güzel çocuk yüz lerinde fodaklırlığın, cesaretin, | metanetin ve mihmetin beliğ birer İ #adesini yaratmağa çalımmışlardır, ! Kahraman çocuklar... Her milletin tarihine kahraman çocukların de Fransiz büyük ihti yet taraftarı bir çel şen küçük bir gönüllü, dınds on üç yaşında bir çocuk, şasın kral!,, diye Lağırmağı mec. bur edildiği zaman, hiç düşünme- den “yaşasm cumhuriyet bağırmış ve hemen o anda süngü. lenerek öldürülmüştü. Cumhuriyet hükümeti Baranm sevimli ölüsüne şövalye unvanını vermiş; en bü yük ressamları toplamış, onlar, muhayyel birer “Şövalye Bara!” portresi yaptırmış, ve bu tablola, rn birer kopyelerini Fransanm bütün #lk okullarındaki snuflara Astırmıştı, di Yüzyıl karplerinden Fransanın &n kara günlerinde vatanmı düşman ayağı altında çiğ- nenmekten kurtarmak için Pran. suzlara vatan aşkı aşılıyan halk kahramanı, heniz on aitr yasında bulunan bir köylü kızı, Jan Dark olmuştu. Tarihimizin felâketli çağlarında Budin kalesi düşmanm müthiş hü, cumlarını karşı kahramanca dü yanırken, adı meçhul kalmış kah. raman bir Türk çocuğu, gecsleyin kendisini iple kaleden aşsğı sali vererek düşman toplarma kadar yaklaşınız, Coplara palamar beğlr. yarak yukarıya çektirmiş, Cihan tarihinin eşsiz kahramaniıklarından birini göstermişti Milli mücadele tarihimizde Ana dolunun yüzlerce, bizleree köylü çocukları, sipörlerde, bürlikler'nin yanımda dövüşmüşler, “Gazi” ve “Şehit,, olmuslardı, Bu çocuklar. dan “Antepli küçük Mehmet, in kahramanlık destanı, güzide mu- harrirlerimizden Falih Rıfkı Atay tarafından yazılmıştır. yazılmıştır. 'Bara,, # Hesap meseleleri MESELE — Babamın © yaşı, bendön annemin yaşı kadar (azla- dır. Ben annemin şimdiki yaşma geldiğim zaman, babam 72 yaşım. da olacaktır. Babanım şimdiki ye. Şir. geldiğim zaman da, annem 72 yaşıma gelmiş bulunacaktır, Ben on İki yaşındayım, hepimi. zin yaşları tutarı 96 dır, Acaba «rnemle babam kacar yasındadır? CEVAP — 36, 48, MESELE — Üç çeçit (şeftali Yar, Bunlardan herbiri, kendisin - deh daha ucuz olanmın Iki misli, daha pahalı olanınm yarı kadar bir fiatla satılıyor, Her birindön üçer kilo aldım, 315 kuruş para verdim, Acuba, her şoftalinin kilosu kt. çadır? CEVAP — 15, 20, 60. MESELE — Bir say! var, Bu sayıdan fki tane aldım, Biribiriyle vurdum, Sonra yine biribiriyle topladım. Çikan adetleri biribirin- den çikardım, Avni sayıyı elde ets » tim, Bu adet kaçtır? CEVAP - m ORVAR Üx N eN MAKSİM: Büyük salonunda gündür ÇOCUK BALOSU ve gece saat 3 e kadar devam silmek üzere BÜYUK MÜSAMERE Sanatkâr Bayan — SAFIiYE— #LE 94 KİŞİLİK SAZ HEYETİ ve MUHTELİF VARYETE NUMARALARI DUMULİYE SERBESTTİK. Gi