26 Şubat 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 7

25 ŞUBAT — 1941 < z HABER — Akm postası Karaağaçtan Galataya dişeh ertesi gün Karağaç bahge sins güç etti, Tersane kasrınm i doğru gu binalar tamirini emrelti. Sene 1088, ee, iki ki imdi silhtar tarihi... v kadar tarihi bir gezinti (o “© Sultan Mehmet camii, 'ersane divanhanesi * ez âmire emini efendiye 4 A — a .. in olunan salhane, yanırdı Xi zamanıda yapılmıstır. le O l ralık Takele, yanında irilik e a da tec u 00) ceza SI Srsasr, Tersarei Ami a. . Ni t kd e l ars lersaneiâmire “2. ex), Çevrensder rn fem z Lerüane İçindeki camiigerif, anlar donanma kuwnetin | | Lİpo sok: köşseinde iki ral sabırsızlanıyor, ikide bir Ban Yapılan mey g z i otomobil durdu. Birinin kapıla- ğilip pencereden dıçarı Mapa kereste vuzolunan Söyler wilewi o himmötün, | rında altın yaldızlı KK dn İielloz Eda lk iE » mühimmat mahzeni, se. ayı hümayun sefi- si 0 İTENEİ âmire divanha, » Fatih Sultan Mehmet ca Mİ, felikei hümayun çeki. Osmanlı tersanesi Fatih a m, 8 Geliboluda kurulmuş - Tersaneyi Geliboluğan Ka kürekhane, ye. ri 1022 (Milâdi 1613) de kendi” leri Edirnede iken tersane bah. çesinde bir kasrı âli bina olun- mak emrolundu. İstanbuld teğrif buyurduklarmda'sık sek orada da ilâve ediyor: “.. Sultan Ahmet, İstanbula geldikten birkaç gün sonra ter cin İri tarafında olan kat ket yalıları ve bağ ve bahçeleri ve tersaneleri seyri temaşa ederek gider. Bir de Has ahır vardır, Buradan Okmeydanme, cirit oy- çekildiğini — öğreniyör: “1003 şubatmın 14 Gncli'salı günü dördüncü Sultan Mehmet İstav.. seyreyliyen Tersaneyi.. Pertev hitaimam gösledi, tarih #emmün söyledi Sultan bahriye eyledi ihya bu Sabilde, gemilerin “yapıldığı bü yük meydanın arkasına bir ca, midir. İnşası tarihi 1119 dur. Bilâhare Mehmet sahi tarafm- Kyordu. Öteki eskice bir arabay, dı. Birinei otomobil general Gregörifindi. o İkinei otomobil de Iki adanı varâr: Bunlar, Pa, ris emniyet teşkilâtı tarafmdan roristlerle uğraşmış, yakaladık. larma İşkenerler yapmış Çarlık hanedanma mensup birisiydi. ti, bu sefer camr açtı, baş Şıkarınca, sevimli bir yüzle k şılaştı. Jarinen orada, gözleri İçi gülerek kendisine hekıyor Hemen kapıyı açtı, küçük sav “ i, Yanııda tersane Dİ gizlice Eyi. Pre ye Ya k divünhüneyi. | eoneralın , muhalezasma tayin lisini içeri aldı, otomobil yolk m iel ve le giderlerdi, — atlar'dürur, Evliya çelebi”, (Sena"1250). gi iki palisti, .,, Sür Polislerin bulunduğu otan i Milerrih Findik Mehmet 4. : Ürezotiyef, Moskova fhtilâi, bilde öndeki arabanm peş Tersanal dmiree Vak'a Nevis Nalma Efendi, ğadan, 17. nel asır ortasmda (Terane içimieki cami: lerinde, Petrsaburg ayaklanma takıldı. fik bu kasır haklımda şu tafslğt; - Tersane kasrında su sıkıntısı O Banisi Çerlili Ali paşadır. | larmda büyük rol oynamış, Te Gregoriye o gün için bik, « lence © Pfogramı hazırlamış Evvelâ Armanovilde yemek ; yecekler, #onra tiyatroya gir az içiyor, yeni dostunu, sart : li On ln, sti i getiren Yavuz İN gitti. roz bahçesinden Tersane bahçe- tamir edilmiştir. Altmda | ov zem ipdadı bütün ceklerdi. o Tiyatrodan çıkmı Törsanenin Kasımpa » 5420 behçesin YENİR la üz eti AKİN iii Rusyada. sonsuz hir giddet ve Pigale gelip eğleneceklerdi & kurulusu hicri 922 de baş. kimi PAEapKiNAN araaiğıdn beşinci günü İç oğulları dairesi KN YARİ vee uyandırmıştı. Onu gören, çi i mir Asıl bânisi de Kanunf izi eme <7 ayrılarak Şütlücede Yusuf efen, “” ima Ze General çok içki içen hir N » Barrt i 1 r ; z ş | bi kaçıyor, adımı lânetsiz ve belâ. o damdı. Fakat ad» eri, m meyilleri , olduğundan iç harem di yali BAKU fTerem& anbarları: isiz ün yordu. ei * kurşunlu mahzenler, bir iy Vanhane, bir ından, ci b ve bir kasır yaptır. yakm Mersüneya katıldığı vakıt, tı bu came yakm olan ma- yeri öp İKİ Ein taa bahçesine çiçek meraklısı âyan çeşid çeşid çicekler getirip mu. . tehor olanlar birer mahalle di- kildi, Müfti ile -veşirler « çiçak getirenlerin başmda bulunuyor. lerdı.” rında Tersane bahçesi padişah. lara mahsustur. Kefere zama mmds da krallara mahsus bah- çe imiş. Fatihten sonra Sultan Mehmet çadırmı iptida büraya kurdurmuş; gaza malini Gazi de burada üleştirmiş, fermaniyle harem vak'a, ânfralar ve şadır. van, havuz yapılmış. Satranç il ii layı bu behçeyo güneş 4 Şeftalisi, kaysısı pek meşhurdur. Deniz kenarında Sultan Torahim bir tek bina inşa ettirmiştir.” 1055 de Sultan İbrahim Tersa, ne kasrına göç etmişti. Sinirli bükümdar kasrı derya tarafın. daki duvarlarını yıktirdı. Ota, raftan preme ve kayık geçmesini de şiddetle yasak etti. “İstanbulun en makbul eseriy, yelori Tersane kasrı önden çk kar. Rakı içine, limon ile çiğce yerler... Eseriye avc: Tersane “Tersane kasrına aynalı kavak * adı verilmesi 1718 den sonradır. #Wenoğikliler 1718 da Pssarofça munhedesini imzalayarak Mora- yı Osmanlı imparatorluğuna go, ri verdikleri saman, üçürcü Ah, muştu. , Melling”. ' Hicri 1200 de, birinci Abdül. hamit zamanmda, Tersane kas- rı, ssirâzam Koca Yusuf paşı tarafından bastan başa yenilen, di. Aynalı Kavak kasrınm baş- tan başa bir» tamiri de üçüncü Selimin ilk zamanlarında, Kap. ,(:1) selvi ağacı tanı Derya kücük Hüsevin paşa 9 girmez. taralındap yaptırıldı. - Fakat ü, çine. Selim, bu sarayda, #alta natının ilk zamanlarında yalnız bir bahar geçiril. Ve Kırımın Rusya tarafından ilhakmı tanı, yan müahedenameyi do burada tasdik etti. Bu elim siyasi hidi- seden sonra, Tersane kasrına bir daha ayak bastladı. Saltanatınm #on yıllarında haraba yüz tutan kâsrı tamamen yıktırdı. On yedinci asırda Tersane kasrı büyük bir yangın geçir. misti: “Safetim ortalarında sa, baha yakm “Tersane kasrı hare * minde horayda odelarından biri, “istanbul halkı kışın zahire sıkmtısı çekiyordu. İstanbulun zahire ambarları azdı, Buna mu, kabil şehrin nüfuzu gilndep gü. ne artıyordu. Tersânede sekiz zahire anbarı yapılmıştı. Bu da Tersanede Kalafat yeri ve Ka- lafat darağaçları: Tersane meydanında gemile- rin inşa edildiği meydanda, ge, milari askıya darağacı ahşaptı. Kalyonlar birer birer nöbetle çe, kilip kalafatlanıyordü. aynıza, manda iki kalyonu çekip kala. | atlamak imkânsızdı, ,Cezâyirli Hüsnü paşarım Kap- tanlığında, bir tane darağacı da, ha ibşa odild. Bu ahşapdara. Zaçları sekiz on senede bir bü- yük masraflarla tamir ve teç- dide muhtaçtı. 1210 da her .4 darağacı da yıktırıldı. Yeniden kârgir olarak birihirine bitişik üç tane darağacı yapıldı. Bir de büyük havuz inşasma başlardı. Bu havuz iki İsveç mühendisi yapmıstır. İnşant 1215 te bit. migtir, REŞAT EKREM KOÇU General, şiddet politikasını © xadsr ileri götürmüştü ki, saray bile halkın şikâyetleriyle alâka, dar oldu ve Gregoriyefi vazife, $#inden uzaklaştırdı. General, gündenbari Pariste yaşıyor, ih. i dınlearm kucaklarında şen ve | kahkahalı bir ömür sürüyordu. Gregariyef, otomobilin arkalı, ğına yaslanmış, bir gün evvel söz aldığı bir tarzi kızmı bekli, yordu. Bir gün Bulonya orma, nmda dolaşırkan bu genç kızla tanışmıştı. Bu gayet güzel, di- Sar, melek gibi bir kızdı. Gözle, ri siyah bir kadife gibi yumuşak ve iri, idi. Ağzmm busaler seper kıvrılışı vardı ki... Pek te ktiçiik görünüyordu. Esasen general de meyvanın böyle henüz olgun, laşmaya başlamışlarını severdi. Güzel kızm bir kaç defa peşi. ne düştü; söz attı, gittiği yer. lere kadar takip etti. Fakat ko- nuşmaya muvaffak olamadı, Ni hayet bir gün, bir kuyumcu vit, rininin önünde elmas küpeleri, pırlanta yüzükleri, inci gerdan. lıkları seyrederken fırsatı ka, çırmak istemedi, hemen yanma “yaklaştı. Bir kaç iltifat elimle. İ sinden sonra, beğendiği bir gey luğunun vereceği çirkin manza ile korkutmak istemiyordu. Ja men sevimli hareketler, m) mini kahkahalar arasmda N kızların aşk ve kıskançlık ded kodularını anlatıyordu. mene mede, üsler hedi kifayet etmedi. Hicet 1172 de ye olarak Ve- N tilâ) cemiyetinin hakkında ölüm . : i möbetçi tayin olu - imyteki eğ” 1! İnen rodik mamulâtmdan nefis ayna, (100 bin kile zahire alabilecek ez rağmen kork, e küçlik dostünu e tersane gözlerin. > İG EZ lar göndermişlerdi. Ahmet te (ambar daha İnşası için emir,ve, İ muyor, eğlence âlemlerinde, ka- Jeri gru Ke bal ptan da askerler “Hasköy Kiz ken. onlari Tersane karna koydurt. o rildi — Vasıf”. kadnılağndar, ; bahsetti. Esi mâceralarını, gençlik hikâyeler ni, bilhassa Moskovadaki yü) Sok memuriyetine ait hatıralar m anlattı. oİhlilâlcilere kar yaptığı işkenceleri, onlarla nas mücadele ettiğini nakletti. — Bir gün, dedi, bana İva sdınde bir ihti'âlci getirdiler. A kadaşlarını sordum, söylemed Bıkıştırdım, tehdit ettim, göze likle hareket ettim. Hiç biri pı ra trnedi, Mensup dlduğu şut hakkında ufak bir itirafta bil bulunmak istemedi. — Sonra itiraf etti mi? — Etti ama, işkence yaptık tan sonra. Sual sordukça içti ğim püronun aisşiyle ellerin yüzünü, burnunun ve kulakları nın içini yakıyordum, o muttaa bağırıyor, domuzlar gibi homur danıyordu. Bütün arkadaşları nin İsimlerini öğrenmek İçi ikinci, battâ üçüne bir pür doha yakmağa mecbur oldum. Jarmen, o generslin o yaptığ nin ocağmdan ateş çıktı. Kara var sanramanımamn varsa, ufak bir beğ'ye olarak (zulümlerin, işkencelerin teferru. bahçesi eee lak ağalar södüremedi. Ateş, biltün HABER kabul etmesini rica etti, Kız alm! anlatırken, Giriyor, sar. amda ig e im : va a mr sardı. Etrafa sirayet etil. okuyucuları için mahcup güldü, ve dükkâna gir- di gözleri dehzetle açılıyor. ressam, mi. (O Tersane bahçesinin usta” riyeleri, carlarmı, padişahm SÜ sevale yahadin dB dei diler. u, : sr, 300 kadar bostancı neferleri bulunduğu camlı büyük köşke Veri lilüglziz bapasi 29 Genç kız, generalin hediyesin. Gregoriyef, genç kızım üzül li yeri ” lead KT AİLESİ) Di vardı. Padişahın ikameti sirela,, rında, rügübuna mahsus filika, lar, hususi kayıkhanesine çeki- Urdi. “Padişah bir yere gitmek isterse, kayığın kışmda cevahir kubde altında mücevher üzerinde oturur. Sade videra, zurna ve çifte nekare faslı ederek Hali, e ipte ellisini İn iz KENDER.E”SŞERTELE bir ÖMERİN İDAMI Mİ ancak atabildiler. O gece kesif bir sis vardı. Ateş etraftan gö- rüleimadi. Ancak kasırda bulu. ban 200 ksdar bostancı ve baltasılar getdellerle, Aşçılar da kazanlarla denizden su taşıdılar. Fayda vermedi. Ateş camlı köş. ke yaklaşırken söndürüldü. Pa Vaide sultan nihayet, sadık kö" lesine, Ömeri idam (ettireceğini vandetli. Calerağa geniş bir nefes al- dr — Ah, şu herifin ovücudu bir kere ortadan kalksa. Kilercibaşı Kâmil bey, birkaç gün sonra, Yedikule zindanında yalan Tanburacı Ömerden gizli bir mektup #ldı, Kâmil bey mektubun son satır (Bu kuponun 0 tanenin getiren okuyucularım? ne eri 280 şer kuruşluk trap “zei, İngilizce, — sineşnmg derileri kitaplarından Giri öl (80) kuruşa tedarik «de bilirter) reşyoya vastladım. Keşki yastia maşaydum... bu benim elimde ol muyan bir şeydi, Eğer bana por mağındaki yüzüğü padişaha haki" kali bildirmek üzere vermeseydi, sarayın semtine bile uğramazdını. Siz bır yerde Lukreçyaya rastler saydımz, ve Lukreçya size yalvar saydi “Aman ben burada hapse dildem, Haber ver de beni gelip kurtursınlar.,, deseydi, o padişaha haber vermez miydiniz? İşle ben dan çok mmenun oldu veoda, kikadan itibaren aralarında bir dostluk teessüs | elti, Bsrabi ce gezmeğe, dolaşmaya başladılar. Geregoriyefin yeni arkadaşı, nin adı Janmendi. Ve bu aksam buluşup yemek yiyeceklerdi Saat yediyi geçiyordu. Gene. — Ömer hiç te deliye benzemi- yor, diye söylendi, hepimizden aklin Yazdığı şeyler doğru mu deği! mi bilmem, Fakat, namuslu bir insan diye tarırdım ben Öne ri. Hâlâ da İrisana bu hissi veri yar Hele şu işt biraz da ben kur calayım, : Kâmil bey, eğer bu işin içinde Cafe: olmasaydı, Calerin adı geç mesevdi, meseleyi biraz daha İnce liyecekti. O, Caferle boruşmak. düğünü, ıztırap çektiğini anladı, sözlnü değiştirdi. Yemeklerini bitirdiklen sonra tiyatroya git- tiler, Paydosta, genergi apartmanı. na dönmek, orada bir çay içmek teklifinde bulundu. Fakat Jar, (Lütfen sahifeyi cevirinis) şündu — Caleri bir daha © görürsem Ömerin idamına sabeh nedir? diye “orarağım, we elinden gelime © avasyı ölümden kurtarmada ça şacağım.. ” , Kâmii bey aynı zamânda Luk” çyayı da düşünüyordu. © Öme bu kadar kuyruklu yalan uydur maktan ne kazanacaktı? 4 ukreçyanın hâlâ izi bulunama 'ığına bakılırsa padişahm gözde İM! Vallahi pir gayda Ti İSTENİYOR? Örrer mektubunda kendisinin de bunu yaptım. Saraya geldim darivek © istemiyordu. Sarayda Si berhelde Ömerin iddia ettiği e İN yok, ” “ « masum © olduğundan bahsederek (faka! padişekla görüştürmediler, Calerağanın büyük bir nüfuzu var vi ty üklerden birinin evine ke ile benim, O geveze heril o Caferağa o gün, Kilercibaşının Kâmi! beyden yardım istiyordu. o Dolab'a elimden yüzüğü aldıktan dı. çırımış olacaktı. v va 99 gekliği zaman odazıda geçen muhavereleri der sonra, bana * hendi suçlarım ör — «Celerağa, valde-* iultanm sap (| KAPU bey bu mesele üzerinde e gylenip dür hal veide sultana yetiştirmişt © lar üzerinde birmeldlet durdu. emek içim * deli dediler, BüLüN bu kele ia Ee Kü meniz Ücnlrin Şi: Kakreçyadan fazlaca bah Ç vade sultan: Örner şunları yazıyordu: dolap'arı çeviren, o gece | surath Gismda kendisini haklı bulmağa erkek gibi hen de şöpüe © Ömere artık cehennemin yo: — ©. bem zorla çıldırlacaklar, pe-. Caferdir. Lukreçyayı yalı köşküne * O gün, Caler, kilercikaşının © e verdim: Acaba | Ju göründü, dedi, bu herif sağ kal binimetim! Bon deli değilim. bur ,kaçt'en ve kaptan paşadan büyük Özsu önünden geçerken Kâmil be' Ete yep anları düşünülen biliyor mu? dukça başımız dinç olmayacak. sir değilim Elim kesilmeden bile * bahşişler alan odur. Ben ne del” ye: Ke kai çi odana uğrayan di sokulmak istedim. © Cafer, günün birinde foyasımey gimce altın bileziğim vardı, san” yim, me de suçlu. Allah aşkına ber o — Zindana atılan mecnunu ya E Ni Cemal Çetebi birdenbi ine dana çıkacağından korkarak, vel: fimle hayalımı kazamyor, müref ma si? olsun merhamet ediniz!,, O krda jam edecekler. demişti. O "© İçeriye girdi. İşte, meşele de sultanı ve icap edenleri Ömer“ feh yaşıyordum Kâmil hev bu satırları okuyun O Kâmil bey Ömerden bu mektir Gidenin ber) i » Kaplan paşanın yalısında Luk ca: bu akirktan sonra bir hayli dü e