17 Şubat 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Günün içinden- “ Yerinde Bir Karar Nk Eski zaman harpleri yalnız dö. Süsen milletler arasmda olur; dünyanm harbe girmiyen millet. leri ve memleketleri âdeta ço- buklarını yakıp, keyiflerine ba. ban Jökayd seyirciler , halinde muharebe havadislerini dinler- (5, bol bol dövüş ve harış dedi 5 kodusu yaparlardı, Kosifler dün © — ya memleketlerini birbirine yak lastardıktan, medeniyet milletle, © dial siki bağlaris biribirine bağladıktan sonra muharebe yal mz çarpışanları alâkadar eden bir mesele olmaktan çıktı, Bu- düm mwaherebeşi dövüşen mem, j Vekotler kadar harp dışmdu ka, lan milletler de hissetmektodir- ter, Hele bugünkü muharebe bü- tün dünyayı dalmi bir teyakkuz © içerisinde yaşamağı mecbur et, mislir, Varlığını ve istiklâlini mn hafaza etmek azminde bulunan wfledler, yarının ne getireceğini “eklen kestirmek mümkün ol- madığı için en wzak ihtimalleri hile göz önünde tutarak ona gö- re tedbir almak mecburiyeti du. yayorlar. Sade bu kader da değil.. Harp dünyanm esasen pek de Li iyi gitmiyen iktisadi düzenini da ha karısık bir hale koyda, Mü- nakale yolları, intizammı kay. betti, bazı memleketlerde bazı “syanın noksan bissedilmeğe uasiadı, hayat şartları değişti, Dünyayı sarsan bu Kasırga İ, serisinde basiret ve kiyaset'in hsldki timsali olan bir devlet mekarizmasma nail olmak tali- hint kazanan Türk milleti, inan. dığı ve etrafında toplandığı ser. lerinin sayesinde buğün ver yü #ünün halinden ve istikbalinden en emin milleti sayılabilir, Buçün okuleğumuz bir hava- dis bize bu hakikati bir defa daha tekrar etmek fırsatını ver, di, Koordinasyon heyetinin Mi- Ji Korunma Kahununa dayana- rak verdiği karar bazı memleket mıntakalarında müstahsil elinde bulunan ihtiyaçtan fazla hubu, batın bedeli pesin verilerek dev. !etçe satm alınacağı merkezin. dedir, Bu karar Iktisadi bünyemirln sağlamlığın bir kat daha arttı, rasak yerinde bir “karardır. E- sasen hiç bir zaman halkın esas yiyeceğini teşkil eden ve iktisu- di memleket bünyesinin bel ke- miği olan hububatın, her men- lekette maalesef mevcudiyetleri eksik olmayan, kendi menfan- tinden Yasfka hiç birşey düsün. mez bir kaç spekülüsyoncunun elinde, kâr vasıtası olmasına ta- bE mlisaade edilmez. Halbuki cemiyet için norm. bir hal sa yılamayan hazp zamanı, pusuda yerleşen ruhtekirin ve spekü, lâsyoncunun, meağı gören yılan- lam gibi bas kaldırdığı bir mev- indir, Binaenaleyh o fevkalâde günlerde daha sıkı, daha kökten tedbirler almak bir zararettir. Ru noktaları düşünerek, bu yeni alman Kararı, müstahsil ve miistehliki koruyacak, yalnız kendi çıkarın: düşünenlerin kö, tL düşüncesini önliyecek yerin- de ve kuvvetli hir vasıta olarak Tarihi deniz romanı: 83 Yrzan: Ködircan K Katlı Mari dö Gomar Telemsan sefe © rini kıştan evvel bitirmek istiyor. du; hattâ buna dair krala söz de © vermişti; halbuki aradan beş ay © geçtiği halde henliz Kalâ'yı alama © müştr; daha fazla beklemekten vaz geçti: taarrız etmeğe karar ver. di, Oranlan yeni © barut; topcu getirtti. Şimdi baska sistem bir harp başlamıştı: kale dıvarlarınm altma doğru lâğımlar kazılıyor; yığın yi- ğın barut konuyor; sonra ateşleni yordu, O zaman yerler sarsılıyor; havaya, taşlar, topraklar, kayalar fırlıyor; kule ve mazgallardan bir kısmınm büyük bir homurtu ile yıkıldığı görülüyordu. Löovendler va hele Araplar &rö, sondu, ümitsizlik çok artıyordu. Hatti Arapların firint buldukça gülleler, kıtaları toplar, ve lâğımcı kaleden kaçtıkları, bir kısmmm İbni Hamun ordusuna katıldıkları oluyordu; İsak Bey de artık kurtuluş imkânı kalmadığını anlıyordu. Bu- nun için Marki dö Gomar'ın son tenlim teklifini sert karşılamadı: — Konuşabiliriz! Dedi, Konuştular, Silâhlarmı ve üstlerinde taşıyabilecekleri ezyayı Alarak, Çözayire gitmek istediler, İshak Bey bu şekilde biç olmazsa İevendlerin hayatlarını kurtaracak» ” &. O levendler ki her biri Kalâ ka İeai kadar değerliydi. Markt dö Gomar bu uğursuz yer den bir an evvel uzaklaşmak, 8. sıl hedef olan “Telemsanı vurmak istiyordu. Şartlar kabul edildi, Gü- el bir yaz sabahı, Türklerle onin rm vefslı ve cesur arkadaşları ç- lan Araplar, yaralılırmı vo eşyo. İsrisi alarak atları bindiler; ar İlk bir taş ve toprak yığını hzlin- deki kaleden çıkmağı başladılar. Oruç Beyin kethüdas: İskewder bir sedyeye yatırılmıştı: şurada biri, si sol kolunu boynuna asmış, öte, de bir kaş kişi başlarını sarmışlar. (a Tarihin bilkün seyrinde böyle bir gaziler sisyr pek az yölülebii, mişti, Kahramanların İşenüz Yarısı çık- mıptı ki yolun iki tarafına dizilmiş olan İspanyollar Türklerin elbise. lerini, silâhlarını çekmeğe: — Bunu nereye götürüyoesun, bizimdir?.. Diyerek küfür savurmaya, yara i klarn yâralarmı hirpalamaya, hat tâ mizrak veya kılıçlariyle meğe başladılar; dürt, Ishak Bey arka» ediyordu: fakat sabrm'da hir derecesi var. dı, Bir aralık İspanyollar atlılar; indirmeğe, soymağa kalkeştıler, Bir atışma oldu; sonra çarpıştılar; İshak Bey kumandana şikâyeti ol, | duğunu haykırdı; sesler; — Kumandan biziz... Cevsbmı verdi ve Kılıçlar parla, dı; Türkler ancak 0 zaman tuza- ğa dliştüklerini anladılar, İshak Bey bağırıyordu: — Siz verilen sözü böyle mi tu- tarsmız? İlişmeyiniz!,. — Haydutlara verilen söz böy. 16 tutulur!;.. Artık İshak Bey de kılını çek. mişti; kanlı bir harp başladı; dinç İva uk düşman satlsiz aasma drş- İ müş olan bu bir avuç kahraman, son nefere varıncaya kadar erkek çe dövüştüler ve şehit oldular, İspanya ve Arap orduları vakıt kaybetmeden Telemsan Üzerine yü rüyüşe ke'ktılar, ) Kalâ'nın düştüğü haberi ctrafa ! rüzgür gibi yayılmıştı, Sehirde ve ! civarda fısitılarla başiryan ihtği büyük bir gelzele vo kas'rga hs. lini aldı. Yedi ay evvel Oruç Beyi çağıranlar, onu bir saatlık yoldan i hörmetle karşılayanlar. bile. yüz J sevirmişlerdr. Bu vaziyet karşısın da yapılacak iki hareket 'Telemsandan hemen çikmak Cezavire dönmek yahut hisara ka- İ panarak sonuna kadar dayanmak, i hâdiselerin seyrine göre frsat i kollamak... İ (Devami var) lâkin en yakm ve BAB Türk Hava Kurumu 17 yaşında ii i) Kurum şimdiye kadar 75 milyon lira gelir temin etti Türk Hava kurumu dün 17 yaşı na basmıştır, Havs kurumu müddet za bi bir yel temin etmiştir, Türk Hava Kurum t müdafaası için mü muvaffak: | vatandaşları bu kuruma yardıma İ davet ederiz. kalmadı Ithalât yapılmakta ise de fiyatlar gene yüksektir Bir müddettönberi cam itbalktın da görülen müşkülüz dolayısile his. solunan cam buhranı kısmı azâmı itibariyle zail olmuştur. Cam itha- 1ât tacirleri ötedenberi alışılmış olan Almanya ve diğer şimal mem ieketlerini birakrak bunun yeri nc yeniden cam sanayii tesis et , miş veyahut bu sanayi $ i genişletmiz olan birim cam ithal etmeğe başlamışlardır. Yugoslavyadan, Bulgaristandan ve Romanyadan gelen camlar son za manlarda yapilan cam ithalâtınn kızmı #zâmmı teşkü etmektedir. Faks? Romsuyadan geleni camla, rm mühim bir kısımın # ambaliği yapılamamiş olmasi, makliyatın ön İtina İle cereyan etme den - kırk çıkmasm . dan cam itbalât tacirleri ke Yacdam ehri” götleiin. tercih #tmektedirler; Cam ithalâtı için yeni imkânlar bulunmuş olmakla bersber cam fiatlarındaki eski fevkelâde yük - seli; tamamen zai lolmuş değildir. Buna sebep beynelmilel cam piya. aasınmı harpten sonra yükseldiği seviyeden fazla bir şay kaybetme- mis olmasidir. Bu (o finar şimdi memleketimize en çok cam gönde, ren memleketlerde birleşmiş bulun , Yalnız, malm alındığı tlere göre bazı nisbi fint ikleri olmaktadır ki bu da k bir ehemmiyeti haiz bulun- smamaktadır. “Usküdar sahillerinde bir ceset bulundu Dün Üsküdarda Şemsi paşada bir. ceset bulunmuştur. Ceset, denizde uzun müddet kaldığı için tanmmiyacak bir haldedir. Orta yaslı bir adama ait olan ceset, morga kaldırılmıstır. Vakrt Faşmakala sütununda yazdıfı me kalede Sadri Ertem, hükümetin, köy” lünün elindeki buğdayı 8.5 kuruy'ân sim simak humumundaki © karrmı kyani, iktisadi kudretini arttırma e hayatı duha güzel anlamına bizmet edecek faaliyet unsurlarından bır olarak kabül etmek Mzmgelfiği vk esasan Türkiye cumhuriyetisiz ik” tısadi istiklâl ve milli kalkınma iyide tuttuğu prorsipin Türkiye s*osy'le? tesise ve 6 pazarları bu sanayle matı- roç baline koymuğa matuf olduğumu, bunun ise #konemik bir terakki mer- lensi Mubarrir, bunun böyle olduğunu an lalmak için de yüz sene evvelki ikti sadi vaziyetimizi, Yamanımıza geli €eye kadar geçirdiği merhaleleri tah Wi ederek makalesini şöyle bitiriyor: | «— Türkiye kalkınması davası bir İ öldür, Bu iclilün talalkukm içi alı. iz tedbirler şüphesiz yalnız buğ.v fiyatlarını yükselitmekle kalmeyıoğı wuhülkaktır. Fakat bugünü terakki” öwerhalesinde köylünün buğdaslarm, üstün fiyatla satn almak miiisbet bir ktir.., ! Yeni Sabah: vardı: | (Almanya seyahatinden sonra ser İ levbnaı mitnda yazdığı - başmava'edir İ Müreyin Cahit Yalgın, diyor ki" “Yugoslav başvekili Svetkevte ile bariciye mazı Mackeyiçin Berrhoftu tühreri siyaret etmeleri her tarafin türlü görlü tefete ve miitalealara seye dan açi, Milâmti müteakip meşredi: Kazanı patlayan romorkörün parçaları Galata kulesine kadar sıçramış! infilâkın sebebi, kazandaki emniyet supapın işlememesi Evvelki gün Haliçte vukua (geler inilâk hâdisesinin tahkikatı derinieş- tiriimiştir. “Tahkikata nazaran Başağa rotno: küründeki infilâks sebeb buhar seyif- uvallımın açılmamasıdır. Bu yüzden fazla biriken buhar kazanın cldarları: nı tazyik etmiş ve patlatmıştır, Toz Cam buhranı | Dolmabahçe stadyumu ne zaman yapılacak ? Toprak tesviyesi yakında bitecek Beeldiyenin altı aydan fazla bir zaman evvel yerine gehir sladyo- mu yapılmak üzere yıktırmağa baş lndığı Dolmabahşedeki oslü ıstablı Aâmirenin yıkılması tarosinen İkyosl edilmiştir. Bu muazzam binanmn ahşap kızmı ile işe Yaramıyan kı- suları kaldırılmıştır, Geri kalan taşları da ayıklanmış ve bunlar da inşaata engel olmıyacak şekilde si, tif edilmiştir. Eski Jatablı âmiro, tuğla kulla, milmsdan umumiyetle taştan ya - pilmış olduğundan bu dört taraf- hı bina dahilindeki mescit, arka . Sındaki son defa maliye kırtasiye vo esiki kitaplar o anbarları ittihaz olunan binalar yıkıldıktan sonra stada şimdiye kadar hiçbir bina, dan ç'kmamış miktarda muazzam tas yığınları kalmıştır. Aldığımız mslümala göre, © #aslı bir mâni çıkmadığı takdirde bahara kadar yapılacak toprak tes viyösinden sonra burada temel kazılmasına başlanacaktır. Belediye şehir stadınm inşası için en esaslı meseleyi teşkil eden demiri Avrupa harbinin dabe ilk aylarında temin etmiş bulunuyor du, Bunuk için bu cihetten inşaa, ta bir mahzur yoktur. ——— Sanat mekteplerinder yetişenlerin toplantısı Türkiye san'at mektevlerinden yetişenler cemiyetinin yıllık kon gresi dün Eminönü Halkevi sa- lonlarmda yapılmıştır. Kongrede Türkiye san'at hevesinin arttı, rılması için esaslı propagandalar yapılmasına karar verilmiştir. len tebliğde, “gürüş birliği, teminin den bahsedilmemesini Berghofta müs bet bir netice elde edilmediğine atimet gibi telâkki etmek istiyenler o var, Bazıları da bu seyahatin Almanya ta rafından izhar edilen arım (Üzerine vuku bulmıyarak (ik talebin Belgrat tan gelmiş olduğunu söylüyorlar, Ya- poslay devlet adamları harp Ga'lçan hara sirayet ederse Almanyama ben memleketleri hakkındaki niyetleri wa olduğunu anlamak istemişler ve hid ve tefsirin tamamile niritirine gıt olduğunu, Svetkoviç ile Markuvi- çin, fon Ribanlrop ile öğle yamağı vi yıp Fiihrerle çay içip onlarm İstmdik« leri şeye bayır demek için bir A'nan- ya seyahati yapmağa karar vermiş yimadıklarını, binmensleyh cereyan e decek müzakerelerin mevzuuna evvel Ge vAkıf bulunmaları icap © ettiğimi şuzarak makalesini şöyle bitirişor: “Berghef mülhkatının Alımınya we Yugonlnuya soktal nazartığı arasında İd ayrık balunduğunu müşahede ve tesbit ile netlcelenmiş olacağına İt #al yeremeyoruz, Yugoslavyanır şi diyo kadar takip ettiği politika AL yik ve inlilik o kadar şiddetli okcu tur ki kazan parçaları Galataak? yan gin kulesi civarı ile Çeşmemeydanmz. gemisi Bu yüzden iki kişi de ha | yaralanmıştır. Yuralananlar, kar #aacı vstası Hüseyin oğlu Ulucan Hs Ibrahimoğlu Abdullahtır. Taşeo teşkilâtı hazırlıkları tamamlandı Ankaradan bildirildilğe göre teşkilâtına dair bütün hazrılıklar ik imal edilmiştir. Bu hususlaki Kararnu me, yüksek tasdikten çıktıktan sönrs ticaret vekâleti iaşe müsteşarimı der daye İni vazifeye baştıyacaktır. Bu üste | EEE arlığı ya Hatay valisi Şükrü Sök #ersller, yahiıt da genersi Müzaffe” rin tayinleri muhtemeldir, Müateşarlığa biri petrol, diğeri ti caret ve toprük mahsulleri oflsf olmak üzere üç ofis bağlanmıştır. o Ticaret ofisinin sermayesi gimdilik beş miyon liradır, Piyat murakabe teşkilâtı da bu müsteşarlığı. bağlanacaktar. ——— — Ithalâtçılar birliklerinin umumi heyet toplantıları tar. sonra günaşımı, bir, cemiyet top; lanacak, ve böylelikle umumi heyet toplantıları bu ayın 80. nundan evvel bitirilecektir. ————— Sovyetler 200 ton tiftik alacaklar Sovyet Rusyanın memleketi, mizden yeniden 900 ton mikta, rında tiftik mübayaa edeceği haber alınmıstır. Bu mübeyas- tm da, bundan evvelki yapa mübayaatında olduğu gibi kom. bine hesaplarmı kapatmak mak, sadiyle yapılacağı zannedilmek. tedir. Sovyet Rusyaya yapılan yapağı ithalât tamamlanmıstır. Tiftiklerin İsveç ve Norveçten de mübim miktarda ve çok İyi fiyatlarla siparisler gelmektedir. Fakat, Vekâlet tiftik ihracatını lisansa tâbi tuttuğu icin buljs. tekler karşılanamamaktadır. tanyaya karşı böyle sarih ve kati bir mwhalefet vaziyeti almasına biç ihU mal yerdirmez, Bat hödisede, dabs ri. yade, mevent hafif bir mukavemetin ve istiklâl emelinin çok zayıfladığını bir işaret mevcut olduğuna hükmedi- yoruz. Ti Yugoslav devlet adamsın Ak manyanın Yuzoslavya hakkımdaki fi- kirlerini anlamak için seyahate tAzan, görmüş oldukları tarzındaki | teiire ise hiç mütemayll değiliz. Hitler Al manya İle Yazoslavya arasından te dudun kati ve ebedi olduğunu temin etmemiş miydi? Yugoslavya haşvekili He hariciye nazırınn bu sözlere ii Matları kalmamıştır ki şimdi tekrar teminat almağa gidiyorlar? Hitlerin birinci sözünün aradan Biran o vakit geçinen kıymeti ve kuvveti kalamıyor. sa şimdi vereceği sözün ondan daha değerli olacağına bo iki devlet adamı nasıl itimat odeceklerdir? — Binasn teyh, onlara böyle bir istüfsar manken & atfetmek, Almanyanın taahhieleri we itimatları kalmamış olduğu nman- sanı ifade oder. Hele Berghoftan oo Yugoslavyınm Balkanlarda vukua geleceği tahmin » Alen mühim hâdiselere geyirel ka hi. koeği kanaatile avdet edilmiş otunu hiçbir zaman skiş sığamaz. Bitüm Avrupayı “Yeni Nizama sokemk ve bütün Avrupanın ilareniaj ele ali İzmirin manası Günün eu dikkale değer haberi şüphe yok ki Komanyadaki İngi, İiz elçisinin İzmir vaparu İle şehri, mize gelişi ve sefirin beyanatı. Bu havadis içimde söyle bir elimle var- ri “İzmir vapura Köstenceden hs- reket ederken yüzlerce Alman ne. feri rıhtımda toplanarak semiz sessiz vapuru temaşaya koyulmuş, | Jar, Benim bu cümleden çıksırdığın i mânâ, rıhimmda toplanarak İzmir vapurumu sessiz temasa eden Ak man neferlerinin Türk tarihini pek iyi bilenlerden olduğudur, Ne mana çıkarmalı Ayni haber içinde bir de Ameri- kalı mühendisin beyanatı var: “Ben bir mühendisim, vaktiyle Majino hattmm inşasma yardan ettim, Almanlar zeptetiiler, Kral Karol hattında çalıştım, Macarla, rm eline zeçti, Nihayet Besarabya hududu tahkimatında bulundum, 6, nu da Sovyetler ele geçirdiler, Bon İ e bundan sonra bu cins inşaattan vazgeçerek su setleri yapacağım!,, Mühendisin talihsizliğini anlama- mak kabil değil, Fekat “su setleri yapacağım!” demesinden ne mâna çıkarmalı? R, Berberler kongresi yarın toplanıyor Berberler cemiyeti senelik heyeti umumiyesi yarm öğleden sonra cemivet merkezinde yâpı, lacaktır. o Ötedenberi gürültülü olan berberler kongresinin bil. has bu defu mektep meselesi fe- na bir safhava girdiğinden hay. li sayanı dikkat olacağı anlaşıl. maktadır. akm Akçakocada fındık. çistihsalâtının himayesi tedbirleri Almanyaya satılan fındıklardan Lovant cinsine ait kontenjanm dört milyon kilosu Akçakoca mah- gullerine tahs's edilmiştir, Vek , let, bu havalideki fındık mahsul - lerinin himayesi için yeni tedbir . le: almıştır, Almanyaya ihracatta verilen bu kontenjan, bu cümleden dir, Vekâlet Akçakocada her sene dört ey çalışmak üzüre muvakkat bir ihracat kontrol istasyonu ih - dus etmiştir. Hopkins Nevyorkta Nevyork, 16 (A.A') — Ratsicum | ser Ruzveltin Ingilteredeki şabet mü- messlli Hopkin büyün Cilpper *ayya" 16 Nevyorka svdet etmiştir Aop- «m gozetecliere beyanatta bulunarak İngilterenin harbi kazanacağını ks" pasti olduğunu bildirmiştir... örs ortaklarile misaklar akteden Führer Balkanlara hâkim olunca Yur goslavynyı neden istisna etsin? Niçin en müslakli bırakam? Führer Ve goslav devlet udümlarıma ne tecinat verebilir? Verebileoeği bütüm teminat “Yugoslavyaya tecavüz etmiyeceğim, Yugoslavyayı mevcut hadutlarile nis takil bir halde bırakacağım, sözlerin den daha fazla bir şey olabilir mi? Fsrzedelim ki Führer geçen gün Rery- unfta Svetkoviç ile Markovlçe böyle söyledi ve samusuna da yemin etti, Bu ne inde eder ve ne kıymeti haiz ulur ki urküsından “yeni mizan, ger lecektir? Yeni nizam tesis — edilisce, bıslutlarmı muhafaza eden ve zatinen istiklâllerine dokunulmayan memsleket ierin bepsi Alman veya İtalyan yahut ber ikisinin müşterek sevk ve idaresi altını girecekler, onların çizdikleri sir yasi ve iktisadi program ( dalyesinde hareket edecekler ve kurulacak düze nin muhafazası vazifesini Almanya ve iwiyaya bırakacaklardır. Binacnaleyh, Yugoslavya, o Yağor tavya krallığı veya cumhuriyeti adı sitmda bir Alman - İtalyan vilüweti olacaktır. Almanyanın galebesi takdi rinde, Mitlerin bütüm vandieri; temi nüt lar, imza ve yeminleri Yogoslav- yayı vemir Avrupa devletlerini ba â- kibatten kurtaramaz. Hitler hayaz «m hası ve Yeni nizam davasmdar. va geçti mi? Üçüm misak fesh undu #u? Milliyet prensipine göre Aeelet- br kurulabilmesini — kabul etti mir Mer inilletin müstakil bir bayat hal kı olmasını tanıdı vw? Bize bunlardan haber veriniz...