5 Ocak 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

Sabık Polin» — Gayet geniş çapta büyük oğru tehlikeli bir hinrel. ki kendi Keser”. anım istikbalinin korktuğumu gizlemiyorum!.. — Polonyanm istikhalinden mi? — Evet!,, Çürkü Almanlar ev- velâ Rusyayı, başarmak istedikle- i işe rahatça koyulabilmek iyet alima almak istiyorlar! syayı emniyet altına mr al- nak istiyorlar? Ne şekilde? Nuşiki cevap vermekte tereddüt ti. Yassı gözlerini kırpıstırarak üzüme bakıyordu, — Tereddütsüz söyleyin dedim, Polonyalılar act hakikatlerin içinde ma Den, Polon sziz dostum!,. en yuğtulmuştur!,. Beni incitece; den korkmayınız! Nuşuki: — Peki! Düşünd söyliyeyim... Ben, Almanları ehlikesini emniyet altma almak için Polonyayı ortadan kaldırmak niyetinde olduklarma kaniiri! — Ok, — Evet! — Fakat, buna muktedir olmak imkânsizdir!.. — Onu bilemem!.. cin her şeyi korkuyorum! Nuşuki sonra karanlık gözlerle bakarak dedi, Yalnız bunun otel salonunun tavanına yavaşça : — Ban Almanyada bir etler hakkında idam kararları ve- rildiğini zannediyorum!.. Dedi. — İdam kararları mı ? — Evet, aziz dostum... Alman. 'ar Avrupanın yeniden tanzimi me- | nesini açıklan açığı münakaşa tmektedirler 1, — Avrupa haritasmın mı yeni. 'n tanrim? Ne diyorsunuz? — Evet!,. Tabil, takdir edersinzi ki, bu silâh kuvvetinden başka hiç bir kuvvetle kabil değildir! Alman ya matbuatında bu mesele uzun uzadıya ve #lenl bir şekilde müna. | dlldiğine göre, demek ki, AL rbu kuvveti kendilerinde orlar?.. ı nök ki Almanlar bi silâh kuvveti kazırlamışlardır &i böyle muazzam bir meseleyi müna. kaşa edebiliyor, — Demek ki siz Almanların Polonyadan başka İgiltere ve Fran sa İle de harp ©* yi göze aldık. Irma kanisiniz 7. — Tamamil, Hattâ, mile yeri bir Avrupa davası da ol- masa gerektir!. Meseleyi Avrupa münhasır göstermek işin birinci #3fhası olmak lâzmgelir!. — Ne diyorsunuz ?, Bu mümkün is tama. mü ? — Evet... Hakikatte rm dünyanın yeriden kalkıştıkları aşikâdır!, Nitekim Al). manyada talebeler (Dünyayı ela. cağız!) şeklinde mill şarkılarla yetiştiriliyor" Demek Nazilerin istilava kaliışacaklarmı Almanla- * tanzimine dünyayı zan diyorsunuz, la Jâfia yapılacak bir iddin değil kil. üphesiz lâfla yapılacak bir aziz labilecek bir gey!. Pence kat'i surette belli oluyor manlar göründükleri ve güs- terdikleri gbi müstemleke da değillerdir!, E yoni müs. temlek& zaptr gibi b dava. atacak millet Japonya olurdu! inya ststükosu- erelin. ri Fakat Almanlar nu tamamile değiştirmek dedirler? Dünya statükosumu mu * — Evet!, Almanlar bu işe baş- saatin geldiğini zannediyorlar!,.. Dünyadaki yeni vaziyotlen son derece istifade ede. bilacekleri kanaatindedirler!. Piliyorsunuz ki bugün dünya he- lamak için tarihi * j istifade edecek zaman £ asırlarca | yapacaklarından fetmişlerlir! ir davaları ol. i dı kendilerine bu sahada ilk eli. | Entelicens Berviş şeflerinder. wer hemen birbirine dügman Üç maş bulunuyor: Bolge. yizlik Rusya ile Avrupayı tamami. le ayırmıştır, Diğer taraftan Ams. | Fiknda harp borçlarmı ödemelik peri için Avrupa işlerine bir dal barışmamak kararını vermiştir A: kısma $ manlar bu ayrılıkları kanidirter!.. — Fakat, aziz Nusuki, siz İngi. z ve Fransız ittifakını unutuyor. | müz * dostum! is Almanların bütün İngiltere ve Fransayı ayırmaktır!.. — Unutmuyorum, azi hedefi birbirinden kalarile mu. viftak ölmağ çalışıyorlar ve çalışacaklardır Muvaffak olamazların kuvvetle racaklardır — Kuvvetle mi * — Zanncierim!,. Almarlar bü barpteki mağlübiyetlerinden sonra memleketlerinin yuvarlandı. ğı sefalet yüzünden en büyük mü- töhassıslarını bütün dt da- yük | Zitmıslardır! manların en k wnuz ki metli tekni Biliyo: nl rt &ef hayat zora bütün kuvvetlerile | Ak | Bir zırhlının doğuşu | Herkes bir pilicin veya bir ku. zunun nasıl doğduğunu, bir hasta. nin veya bir fabrikanın nasıl | inşa edildiğini bilir şayan, denizde vüzen ve | hart ebeden bir zırtılmın asıl doğup diğine Onun kuvvetli li, rahat ve iyi va u için büyük güyretler sarfedilmesi icabeder, Ve böyle bir geminin projesini hazır- lamanın, her hangi bir fabrika ve- hastahane projesi hazırlamak. ha müşkül olduğunu bil abeder. Bir zırhlıyı gezmiş imseler, Ke sayısız ma. ve cihazları, her şeyi otoma- tik bir hale getirmiş olan insanla- tin yarattığı bu mahlüku, hayretle yretmişlerdir elbette, Bir harp gemisi bir şehre, bir mn vücuduna (o benzetilebilir. attâ harp gdmisinin bir insan. fazla imkânları bulunduğu â- dır, O du n gibi denizde İ yüzer fakat fazla bakası arkasında an çök d gizli- e | yebilir. Gökyüzünü ve denizi ay. Unyanm her yayıldılar. İşte bu Yayı. | ma, zannederim, dünyanın felike- tini hazırlamıştır!.. Zira bu müle hassslar dünyanm her mükemmel bir surstte yakmdan rüp tanrdrlar!,, Milletlerin dahili vaziyetlerini, haleti o ruhiyeleriri Yakından öğrendikleri gibi dün Bin neresinde he gibi kıymetler bu- İunduğumu gördüler! Bü Atalar eski mistetieketerin hediöri tüma. miyle sömürülmüş olduğunu, dün- yada bükir ve tepeleme kıym le dolu taze müste: duğunu keşfettiler!, lekeler — Demek ki sefalet bu a lara yeni bir dünya hayali koşfot. an» Daha başka bir tabir. | tum !.. Meselâ Almanlar Cenubi rikanın dünyanm yen vu zamanda keş Bugün hakiki dünyanm en zengin ambarları olan olduğunu, ancak meselesi eserleri Çenubi Afrikanın istlâs ik tetebbü şretmekten çekinmiyorlar!.. hakkımda büy — Almanlar Cenubi Afrika; zaptedecekler?., Fakat bu mecnu- sane bir gey! — Orasını bilemem, aziz doslum! Ancak, Almanların büyük bir ihti- rasla yeni bir dünys yani Alman noktuinazarmdan yeni ni elbette ki pek tasavvurları, bir dünyanın tat mühim bir işti ki onlar Avrups mes den Cenubi Afrl atmıyacak'lari Süphesizdir esini halletıme- am Fakat bunu şim. ölen tasarla mı asla gizlemi- yorlar?,, Avrupayı, hiç süphesiz, bir rupalıdan çok daha müke aldığına kani olduğum bu sözleri bana dehşet vermiye kâ- fi gelmi, Bu müthiş bakışlı Japonun bu leri boşuha söylemediğine kati Fakst Avrupada i'k defa bir Ja- ponun ağz'nd: ik nazarda, ak'ır alacağı geyler de- Kildi Onun Buyordum, Nazilerin bu derece gümüllü bir plânları olabileceğini hiç bir zaman tasavvur etmemiştim. in hayli şaşalamış bulu- Karşımda kısa ve tıksaz vücü- duyla koltuğur kenarma oturmuş, diyetle yeni bir dün- İ yadan bahseğen Nuşukiye, derin bir hayret içinde dedim Ki: (Devamı var) bucağını | Hindistanı dınlatıp uzakları görebilir. Dür. binleri sayesinde 40 kilometre me- devi gördükten sonra tayyareleri etmek imkânma kuvvetini ve | kudretini kullana! Bir şehir. den farklı olarak da denizlerde, a- mın üçte biri veya dörtte bi- eşkil eden 140 santim ka. z dölaşması itahetmektedir. Sonra bu gemiler ekseriya bir. Her biri için mütehassıslarla k en son terakkiya- varak ge- İ malik olduğu gibi, birine benzemezler. Nelson ve Rodney zırhlıları 40,6 lık dokuzar toplarla mücehhezdirler. Ve bun. hepsi de baş tarafta bulun. ktadır: Yani bunlar düşmanı p ederek barbetmek için inşa miş gemilerdir. Ricate mecbur ıkları zaman kendilerini mü- a etmeleri grüçleşir. Buna mu İ kabil Holandalıların De Ruyter İ tipi üç kruvezöründe arka ta topları, taraf toplarından faz- ladır. Bunlar ricat ederek harbet. mek için inşa edilmiş gemi tiple. ridir. Demek ki bir gemi tâ başlangıç» ta taarruzu veya tedafül bir harp -apmak için insa edilebilirler. Bir- rine bu Ka ayharı va gemilerinin birbirle. imkân! ketin olmalarının Sonra bir memi ti de gemilerin inşa- r. Gemileri- ruz Adriy için inşa ettiren esi vusturya, ancak 21 İkâta kâfi gelecek bir mazot v kör a edecek dolar in iktifa ederdi, Çünkü 4 denizi nisbeten küçük bir denizdir. Bu sebeple A- vusturya torpidoları, Okyanoslar. da harbetmek için inşa edilen A- merikanı torpidolarmın haiz ojdul vi mahreçe malik bulur olarak a mazot torpidoları evvelâ ağ yüzlerce top kömür taşımak mevburiyetindedi Bu sebep'e bir gemi projesi ha. n hesaplara ve çalış ler. zırlamakı ii tan harp gemilerini hayatları yine rakamlara dayanır. Kâğıtlar | Rakam, gemilerin ödeta kanıdır Gemiye o hayat verir, o yaşatır Görünmiyen fakat geminin doğma sını ve yaşamasını intaç eden ra- kamların ne kadar lüzumlu olduk. larını göstermek için bir kaç misal Geminin yapıldığı — bilmem maddelerin mukavemet rakamları, be kuvveti rakamları, amper, mermilerin iptidai sürat rakamla- rı, topların aksi seyirdim tertibatı rakamları, geminin muhtelif sür- atlerine göre pervanelerin adedi de. virleri, kullanılan mazotun miktarı ve geminin mubtelif süratleri vel. hasıl her şeyi rakamlara istinat eder, 406 lık toplarla mücehhez bir #ırhle yaptırmağa kalkışırsık muh telif hesaplar yapmak mecburiye- . Böyle bir zırhlının mec- bin ton etrafında bu. lunmak iktiza eder. Bu tonajın yüzde 15 ini topların ve mermile. ğına, yüzde 35 ini gemi- nin etrafını kaplâyacak zırhirlara, yüzde yirmi beşini tekneye, yüzde orunü makine ve mayi mahruka yüzde on beşlik bir marj kalır ki bunu da gemi mürettebatı ve subaylarına, onların yiyecek, İ- çecek, yatacak larına veli gemi hayatınm tanzimi için b sumlu olan eşyaya hasretmek beder, İstenilen sürati elde etmek için evvelâ bu sürati temin edecek bir teknenin hazırlanması | icabeder. Bu teknenin istenilen sürati temin etmesi tecrübe he rübesi yapılarak iht Hi beygir kuvveti te yerleştirilecek m temasını icabetli pro yontulması, birçok kısımlarda tenzilât yapıl, ması ihtiyacı hası! olur. Bu hususta çok şeyler okluğu halde biz bura- da fazla teknik kt dan bir geminin insi faaliyeti tebari Yukarda geminin tesbit edildikten sonr: yesine geçilir. Bunun içir kırmızı veya siyah renkle boyan- mış geniş zemini üzerine geminin iskeleti tem eb'adda ve tebeşirle çizilir, Bu suretle tersanenin 2€ni zerinde geminin iskeleti doğar, Ge. miyi kaplayacak olar zırhlar bu. rada yerlerine konur ve geminin aatı ikmâl edilir. Elektrikli içler durmadan teknenin çelik aksamına tezgâhın duğu yere taşırlar, Çekiç darbeleri ve oksijen kaynak âletlerinin insanı sağır & kine, 19 yorsa hatları ameli- «sas olan tersanelerin — Kalk, odada bir fare var — Odada bir kedi varmış gibi den gürültüsü aylarca devam eder tonluk bir zırhlının tekne- si için takriben on iki bin bön çe k kullanılır. Ve bunun için de tabil 15, 16 bin ton çelik işlenir Bu da takriben kırkar o vagonluk otuz katarın taşıyacağı miktarda bir çelik kütlesi demektir. Zırhlar için bunun bir misi (fazla çelik kullanılır. Fakat bu zırhlar asıl hazırlandıkları yerlerde levha ha. e getirilmiş olduklarından onla- nı yalmz tekneye yerleştirmekle iktifa ederler. Artık zırhlının tek- resi meydana çıkmıştır. İçerisinde taksimatın yerleri aşağı belli olur. Makinelerin nereye yer. leştirileci den geminin en alt kısmına kadar inen yuvarlak kuyuların top zırh kulelerinin müteharrik kısımlarını ibtiva edecekleri anlaşılır. Gemi- rin muhtelif kısımların ay bölgeler yerlerine konmuştur. tık denize indinne ameliyesi ya. kındır. Bu ameliyeden sonra top. lar yerlerine konur, Elektrik san- tralleri, yani büyük bir şehri ten- vire kâli motörleri ihtiva eden dört elektrik santralı gemide kurul mağa başlanır. Bu santralın gemi. nin kendi kendine çalışmasını ya. ni olomatiklemesini temin ede- ceklerdir. 1500 ki patatesleri soyma (omakinesinden tutunuz da cephane asansörlerinin makinelerine kadar her motör ve her makine bu elektrik santralle in cereyaniyle çalışacaktır. ük bir zırhlının elektrik te. takriben 500 kilometre ve takriben 850 yaç vardır. Ge minin, her tarafını aydınlatmak n 6000 elektrik lâmbasının yan- ması icabeder. Bütün bu maden faaliyeti kontrol etmek için kulla nılan müş'if, manometre ve benze. ri âlellerin adedi 5000 re baliğ o. Tur. Üst iste dört kat üzerine ter- tip edilmiş olan bı saç şehirde se- si muhabereyi temin için 650 tele. fon makinesi çalışır. Bu şehirin İ- çinde dolaşan hava, tıpkı maden ocaklarındaki sun'i hava cereyanı gibi gece gündüz geminin her ta- rafına motörler ve tulumdalar var sitasiyi sevkedilir, Geminin son tecrübeleri yapıl. dıktan sonra bayrak çekme meri simi de yapılır ve artık deniz üs tündeki: faal hayatı başlar. İkişer veya © ö nı ile gemideki bütün insanlar o. yaşamasını intizama sokarlar, Terzisi, berberi, fırını ve mutfağı ile bir şehirden farkı olmıyan ge- minin kumandanı, valisi, subayı rı idare ümirleri ve askerleri de gibi geliyor bana, de gelsin yat uyu... memurlarıdır. Karşıdan düşman gemilerinin ründüğünü haber veren opar- lörler herkesi vazife başına davet ettiği zaman geminin manzarasi görülecek şeydir. Cephaneliklerde 40 asker zincirleme sıraya dizi. mişler ve mermileri zırhlı kulelere ıyacak asansörler faaliyete geç- mişlir. Bir tek lâmbanım ışığı al. tında bir tek bahriye neleri her- hangi bir tulumbanın başına geç miş, vazilesini yapmağa başlamış. tır. Muharebenin sonuna kadar 6- nün oradan çıkmasına imkân yok- tur. Bütün gemidekiler için birha. yat memat anı olan bu anda mü. habereyi görebilen ve takip edebi- len kimseler sayılı şahsiyetlerdi Ancak muhaberenin nihayetin- de hepsi birden zaferin neşesini tadacaklar veva denizin dalgaları arasma gömülüp kalacaklardır. Herkes iş başında, her menfez kapalı bulunmaktadır. Geminin muhtelif kısımlarındaki subay ve efradın birbirleriyle teması tefedon telleriyle ve makineleri ile temin olunabilmektedir, Hattâ telefon fazla zaman kay- bettireceği için müş'irder, mano. metreler, endikatörler veya am. permetreler bu işi daha çabuk ba- şarırlar, Geminifi ekser faaliyeti bu müş'irelere istinat eder Gemi kumandanı zırhlı kulesi den muharebeyi idare eder, Maz. gallardan ancak ve bazan hedefi © görebilir, emirlerini verir. Fakat gemi artık maddeten onun elinde değildir. Onu müş'ireler vasıtasiy le idare ve kontrol etmektedir. O parlörler vasıtasiyle sesini her ta rafa işittirebilir, mühim raporları telefonla alır ve gözlerini de müş'i. relerden hemen hemen hiç ayr maz, Atışa hazır bulunan toplarm hangileri, ateş etmiş olanların har. gileri olduğunu kendisine bu müş- ireler gösterir. Makinelerin, kazan arm, dinamoların ovaziyetlerini onlar vasıtasiyle takip eder. Top başlarında bulunan subey veya çavuşlar. hedeli görmeden 2- teş ederler. Belki de hedefi gemi kumandanı bile görmemektedir: Çünkü 30 — 40 kilometre mesafe deki düşman, Wikun arkasında © labilir. Hedefi bütün topçulara gösterecek daha doğrusu bildire- cek olan direk üstündeki nişane ve gözcü gediklidir. O hedefi det. ma dürbini içinde bulundurur ve bütün miş'ireler bu dürbinin isti. kametini tesbit ederek töpçulara hedefi'işaret ederler, Topçular da muhtelif manivelâları çevirerek 2- ve çelik yağmurunu düşman üzerine yağdırırlar, Kazan dairesinde veya ocak başlarındaki insanlar da muhare- be harekâtmdan haberdar değil dirler, Onlar ancak gemilerine tam yolu vermek için Kanter ük vantilâtörün gürültü. sirler. Topların ateş etliği- ni ancak sarsıntılardan anlarlar, do'duran 1500 canın ha- lere ve nihayet insan. ların zekâlarına, cesaretlerinin ve gcaatlerinin büyüklüğüne bağlı- dm. Bazan bir mülletin hayat ve mematı böyle bir muharebenin İ ökrbetine bağlıdır MECDİ ENÖN vatı müş'r