5 Ocak 1941 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

v cağâĞ TE Fiyiıh: 5 Kgiu TELGRAF!: VATAN İst. BAŞMUHARRİRİ: | AHMET EMİN YALMAN l ATAN EVİ ALOĞLU Na 82 LEFON: 24136 Teşrii Masuniyetin Ref'i Meselesi Ana yasamızın on yedinci maddesinin delâlet ettiği mâna şudur: M lasuniyet ancak, umuma ait hakların tesirli bir surette müdafaası gayesine hiz- met edebilir. Kanunlara ve vatandaşların hakkına karşı şahsi bir imtiyaz halini alamaz. EMİN YALMAN Yazan : AHMET Millet Meclistinde üç mebusun teştil masuniyetinin refi hakkın- da bir münakaşa oldu. Fakat bu münakaşa, “işin can alacak yerle- rini aydınlatamadı ve bir metice- ve bağlayamadı. Bizce mesele, filân ve filân mebus hakkındaki filân davanın bugün mü, yarın mı veya hiç bi zaman mı görülmesinde veya gö- ülmemesinde değildir. İş açıkça şudur: Teşkilâtı Esasiye kanunu: i baklar ve kurduğu demokra- * prensipleri yaşar bir halde mi bulunacak, yoksa şu veya bu noktada Jâfızda mı kalacak? Anayasamızın —altmış - doku- zuncu maddesine göre Türkler kanun nazarında müsavi ve bili istima kanuna riayetle mükellef- tirler. Her türlü zümre, sınıf, sile, ( fert imtiyazları mülga ve memnu- lar. Yetmiş birinci maddeye göre de can, mal, irz, mesken her tür- lü taarruzdan masundar, Bilhassa milletin, bu Kibi ana prensiplerin muhafâzasına - bekçi yaptığı mebuslayın, kendi kendi- lerini imtiyazlı bir sınıf veya züm- te mevkiine koyacak — her türlü hareketlerden Ütizce uzak — dur- maları demokrasinin en — tabü itaplarındandır. Evet, Anayasartlizın on yedinci ve Meclisteki rey” ve — mütaleasının ve beyanatının Meclja haricinde irad ve izahından mesul değildir.» Kendine intihabından evvel ve sonra suç isnat edilen bir mebu- sun maznünen İsticvabı veya tev- kifi ve yahut mulakemesinin ic- râsı için umumi heyetin kararı lâ- zımdır. Fakat bu maddenin aradığı gaye, bir mebusa şahsi bir imti- yaz vermek değildir. Mebusum milletin haklarını kendi kanaali dairesinde tam bir surette koru- ması için geniş fırsat vermek ve fikirlerinden dolayı takibata uğ- ramasının önüne geçmektir. Bir mebusa isnat olunan bir suç kar- pıanda Meclis umumi heyetinin teşril masuniyetini refetmek — ve etmemekte salâhiyet sahibi olma- sanın hikmeti de ancak ve ancak mebusun fikir ve söz hürriye- tini, sırf milletin hakları bakımın- dan korumaktır, Yoksa mebusa şahsi bir imtiyaz vermek ve her Türk vatandaşı için mahfuz olan esas hakları bir mebusun — hatırı için bozmak değildir. Eğer Ana: yazamızın gayesi, mebuslar hak- kındaki her türlü takibatı istimna- siz sürette dürdürmak — olsaydı Meclisin umumi heyetine salâhi- yet vermeye lüzum görmez, «sa- dece mebuslar hakkında hiç bir suretle takibat yapılmaz.» derdi. Bu vaziyet karşısında umumi et, bir mebusun teşril masu- niyetini refedip etmemek kararı- nı verirken bir tek ölçüsü olabilir ki o da açılacak davanın, mebus» huk vazifesinin iyi niyetle ve mil- letin haklarını koruma gayretiyle ifa edilmesinden ileri gelip gel- | mediğini araştırmaktır. bir Türk vatandaşının keyfi su- ryette ihlâl edilmiş bir hakkı ve /da bir hareket var- Adi suç yolun: sa, mahkemeden gelen teşril ma- Kan, suniyetin ref'i talebinin basmaka hp bir şekilde 'ıeddı suretiyle hıW T ihlâl edilemez. — —| Meclisin böyle bir yolu bile bi- | le tuttuğunu ve vatandar "k t hakların mebusların lehine li lini terviç ettiğini düşünmek bile hatırımızdan geçmez. Fakat hepi- miz insanız. Yâranlık ve arkadaş- hık gayretinin bazan hiç farkında Olmadan tesiri altında — kalırız. Yoksa Meclis, bu esaslı mescleyi Tuurlu ve vicdanlı bir münakaşa- lan geçirecek olurşa — varacakı ararın, —Anayacamızın — ruhuna Yüzde yüz uygun olacağına şüP” hemiz yoktur. Teşril masuniyetinin refi hak- Bi ni eee — muzun. Türk vatandaşlarına ver- || kında mahkemelerden gelen her talebin istisnasız surette — redde- |dilmesinin ve işin devre sonuna bırakılmasının bir sebebi de Bü- yük Millet Meclisi dahili nizam namesindeki bir fıkranın Anaya- sadaki ruha nizamnam kendisindeki esaslara uygun ol- mamasıdır. Bu fıkraya göre, mu- ayyen memnu fillerin haricinde- ki suçlarda: cİhzari encümnen, 5 ve — kekrar Hücum Edildi Hedefler Ateş Denizi Haline Geldi BirÇok Yangınlar Çıkarıldı Londra, 4 (AA.) — İngiliz Hava Nezaretinin tebliği: Dün gece İngiliz bombardı- man tayyareleri Bremen endüstri mıntakasına taarruz — etmişlerdir. Rüyet şartları iyi idi. Hedeflere büyük ve orta çapta müteaddit bombaların isabet ettiği görülmüş bir çok yangın bambaları atılmış. | |tır. 14 ü çok büyük olmak üzere | T8 büyük kızıl yangın çıktığı gö- |rülmüştür. Beyaz alevli yangınlar ise sayılamıyacak derece fazla ol- muştur. Müteakıben gelen - tay-| yereler hedeflerin bulunduğu sa- hanın bir ateş denizine benzediği- ni görmüşlerdir. Tayyarelerimizden biri yolunu kesmek istiyen iki motörlü — bir düşman tayyaresini — püskürtmüş ve hasara uğratmıştır. Düşman topraklarında ve düş- man işgali altında bulunan top- raklarda başka hedeflere de ta- arruz edilmiştir. | Butün bu harekâta iştirak eden | tayyarelerimizden yalnız biri &| süne dönmemıştır. Vali ve Belediye Reisi doktor Lâtfi Kırdar, Taksim Belediye $ gazinosunda Parti ve matbuat er- j â Bu | bir ziyafet vermiştir. Bu ziyafette Vali muavinleri, Beledi. ye erkânı ve Parti vilâyet idare heyeti azslariyle matbuat erkâni hazır bulunmuştur. Doktor Lütfi Kırdar bir nutuk söylemiş ve bu gibi temasların matbuatla olan temasları arttırdı. gını zikrederek demiştir ki: — Eğer iki senedenberi yapık mış Yaydalı işler varsa — bunlar müşterek ve ahenktar mesaimizin semeresidir. İstanbulda gazete fazla oldu- Hu için murakabe de o nisbette | olmaktadır ve gazeteler bir irşat kuvveti ve enerji kaynağı olmak- tadır. 'BREMEN'E! SİYASİ SABAH GAZETESİ ı .i Ankara, 4 (Hususi muhabiri- mizden) — Bugün Hariciye Ve kâletinde Umumi Kâtip Numan Menemencioğlunun reisliği altın. da Ticaret Vekâleti Müsteşarı Halit Nazmi Kişmirin ve muhtelif Vekâletler mümessillerinin de dahil olduğu bir komisyon top- lanmıştır. Bu kamisyon İngiltere- den getirtilecek olan her türlü malzemenin tesbitine çalışmakta dır. Toplanmalarına faslasız. o- larak devam edecek olan komis- yon, gerek halkımızın gerek dev- let müesseselerimizin bütün ihti- hne olan mevkileri göstermicite BARDİYA'NIN İk'nci Müdafaa Hattı Yarıldı 2 Günde Alınan Esirlerin Sayısı 8000 6 İtalyan Şehri Bomb.landı Avustralyalı askerler tarafından Bardia müstahkem hatlarımı ve o-| ; radaki müdafilere karşı dün — sabalı başlanış olan İngiliz tsarruzu de - vam etmektedir. Alıman — haberlere göre taarruz şiddetini — urttırmıştır. Bardlanın ikinci müdafaa hattı da yardlımış bulunmaktadır. — İngilizler ikt gün içinde 8000 esir almışlardır. Bardia müdafilerinin yirmi bin kişi- den mürekkep olduğu ve bu. adedin büyük bir kusmnın du tayyare ateşi donanma bombarlımanı ve süngü ile imha edildiği nazarı dikkate alınırsa Bardla müdafilerinin adedinl yarı yarıya inmiş olduğu anlaşılır. Bardia- aN yakında düşeceği tahmin — edildi. Bine göre şehri müdafas eden — o€ bin İtalyasın da esir edilmesi muh- temneklir. - Radyo güzetesi - Bardiya'da — İngiliz Tazyikı Londra, 4 (AA.) — Orla şark va- ziyetinin asıl mümeyyiz sıfatını İn- Bt ordusunun gün geçtikçe Aartan İzamandaki trenlerin yüzde 30 u yaçlarını tesbit edecek Türkiyede, ki İngiltere Ticaret mümessilliği ne bildirecek ve bu malzemenin süratle elimize geçmesi için icap eden tedbirleri alacaktır, Öğren. diğimize göre mühim — nisbette hernevi malzemenin — bulunacağı bu sipariş listesi tesbit edildikten sonra Hariciye Vekâletinde — İn- giltere mümeesilleri de hazır bu landuğu hakde sax bit-içtima ak- dedilerek istenilen — malzemenin teslimi ve sair tefermimt görüşüle- cek ve katiyet kesbedecek olan hste İngiltereye gönderilecekti: —— sapamadama ava. A'manyada Münalhale Güçleşmiş Berli .den B le Giden Bir Yolcu 30 Londra, 4 (ALA.) — İyi ha- ber alah muhtelif membalardan Londraya gelen haberlere — göre | akale şeraiti çok güçleş..iştir. Berlinden Bale'e gi- den bir ->lçu 3Ü dâfa tron değiş- tirmek mecburi- etindedir. | Yolcu trenlerinin adedi normal nisbetinde azdır. Ötobüs. servis- leri de büyük bir nisbet dahilinde tahdit edilmiştir. Bir yerden di- ğer bir yere gitmek çok müşkül- dür. Hususi otomobiller benzin- | lik yüzünden kullanılmaz hal- cedir. Bu haberler, İngiliz ha hücumlarının Almanyadakj —mü. nakale sartları üzerinde tasavvur edildiğinden fazla tesir yaptığını zannettirecek mahiyettedir. Kızılayın Yardımı Ankara, 4 (AA.) Türkiye K zılay Cemiyeti umuml merkezinden: Edirnede su bazkınına uğrryan va- tandaşlarımıza yardım yapılmak Ü- zere şimdiye kndar 10.000 bira — ite M8(Devamı: Sa, 4, Bü. 1 de) * Valinin Matbuat Mümessillerine Ziyafeti Doktor Lütfi Kırdar, Gazetelerin Bir İrşat Kuvveti Ve Enerji Kaynağı Olduğunu Şöyledi. K L Valinin dün geceki yıldönümü münasebetiyle matbu- | atın kendisine verdiği ziyafetlen | ziyafetinden bir intiba Vali bundan sonra geçenlerde, dolayi teşekkürleri; İlstanbulda vazifeye başladığının bunun vazile hayatının çamaşır ve yünlü aşya gönderülmiştir | | a i bildirmiş ve en tatlı Defaren Degişlirmiş' İngiltereden İthal Edilecek Eşyanın Listesi Hazırlanıyor Bir Komisyon Bütün İhtiyaçlarımızı Tesbite Başladı Bunların | Süratle Getirtilmesine Çalışılacak Yazan: | E._ Şevki Yazman | Libyadaki vaziyetin — garabeti gözden kaçamaz. İngilirler Rar diayı mühasara etmişler, topla düşürmüyo çalışıyorlar. Bir — gün düşmesi mukadder olan bir yar için cebri bücam yaparak zayk | at vermek istemiyorlar. Öte yandan ordusunu Tobruk - YA topladığı söyleace Graztani tse öylece durüyer, Bu — mütahkem mevzlin imdadına yetişmek — için B hiçbir niyet göstermiyor. Bumun münaar da açık: Grazlüni tekrar Bardia hizalarına kadar derliye- cek cekareti kendinde bulamıyar. | Akvi takdirde Tobrukta tapladığı küvvete bürede mahsur bakanan en az İki tümeni de katarak mey. dan müharebeni vermiye savaşır. © halde bundan sonra Lihyada İngilizlerin hiçbir. şeyden çekin- meden İhtediklerini — yapmalarına intizar edebiliriz. Zira çok uram sürmiyeceği muhakkak olan Bar- | d kükütundan, yani Graxleni -| Din elinden tokrar iki fırkası da alndıktan sanra şimdi bir iş gö- remiyon İtalyan ordusunun o va- Kit meye kaysın edeceği sorulahi- Ür ve tahmin olunabilir. Artık kal'iyyetle aakyoruz ki, Libyada öyle 300-400 bin kişlük bir. İtak yan kavveti yolunuş. En çok 12- 18 tümeklik bir kusvel varmış ki bunun da üçte biri şimdiden Na- rap edilmiştir. | C Arnavatluktaki Yunan hüre - Kaft da Bundan az Amitli değil- | dir. "Bütün müşkülleere —rağmen Yunanlılar iertiyorlar ve İtal yanları tena bir durüma sakı in İtalyaya gelen Alman hava kuv vetlerinin çok fazla olacağı tah- min edilemez. Zira Almanlar ka- © neticenin alnacağı İngilir cep- besinden fazla hava kuvvetleri w- yırırlarsa çok güç vaziyete dü - şerler. Bu gelen küvvet olu ol İtalyanların çok düşük — münevt Kuvvetini yükseltmek veya riva- yet ödilen dahiti hoşmutsuzlak ve At fikirlerine bir baskı va - zifesi görmek içindir. Aksi halde Almanların şimal cephesinden bir sürü kuvvet getirip Akdenizde ha- | rekete geçmeleri İngilizlerin ek- moğine yağ sürmek demektir. RUZVELT YARIN GAZETEMİZ SAYFADIR Yüzbaşı rütbesini haiz bulunan Yunan prensi Piyer Arnavutluk cephesinde bir kıla başında vazife görmektedir. Resim ptensi bir İngiliz generalile birlikte bir subay grupu arasında göstermekte- dir. Prens Piyer harp başlamazdan evvel İstanbulda iki, üç ay kal- mıştı ve Premses Piyer hâlâ şehrimizde bulunmaktadır. İtalyanlar ı—w HOT cera Z iyanlara Göre A tHukta | x A S LIZ AM Tutunmağa ğ Çalışıyorlar İngıltereİIeAn- laşma yapmışız Avlonyave Tepedelen Gerisinde Yeni Bir Hat Yapıyorlar Londra, 4 (AA.) — Atina dan gelen mevsuk haberlere gi re, İtalyanlar Avlonya, Tepede- | len, Klisura kasabaları düşmanın eline düştüğü takdirde yeniden daha gerilerde tutunabilmek — ü- zere de müstahkem bir hat tesi sine çalışmaktadırlar, Avdanya- nın ziyaş yalnız askeri bakımdan değil, iktsadi cihetten de son de- cut bulunduğunu yazmaktadır. rece mühimdir. Filhakika petrol Her şeyden evvel B. Hitler Arna, kuyuları bu amıntakadadir. — Ve | vutluğa ve Trablusgerba bir kaç petrolü denize nakleden borunun hava filosu göndererek İtalyanla- (ucu da Avlonya limanında bit- rm maneviyatını yükseltmeye te- (mektedir. Arnavut petrolü İtal- yebbüs etmiştir. Bu suretle İtalya yanın halihazırda yegâne daya- gittikçe Alman himayesine — gir |nabrleceği bir membadır, onu ek mektedir. den kaçırmak İtalya için ölçüle-| —Bundan sonra B. Hitler Bulga- miyecek derecede büyük netayice ristan üzerine diplomatik bir taz- mal olabilir İyik yaparak belki Yunanistanın Yeniden Esirler Alındı doğu şimelinde Alman nüfuzunu Atina, 4 (A.A) — Yunan /azttırmak istemektedir. başkumandanlığının dün akşam Bulgar Başvekili B. Filov'un neşrettiği 69 numaralı tebliği: — Viyana'da ne görüşeceği bilinmi «Keşif kollarımız ve topçu yorsa da Bulgar Kralı Baris'in ar- kuvvetlerimiz, mahdut fesliyette zusu — Bulgaristanın — bitaraflığım bulunmuştur. Tarafımızdan esir- idame etmektir. ler alınmış, 2 top ve sair mâlze-| Romanyada ise Alman faali- me iğtinam edilmiştir. yetinin alâmetleri daha aşikârdır Atina, 2 (A.A.) — -Gecikmiş- |Eski Alman polisi şeflerinden tir- Ümumi Emniyet Nezareti ta- Meş'um von Killinger'in Fabricir |Bulgaristana Yapılan Diplomatik »-Tazyikın Sebebi Londra, 4 (A.A.) — Müsta- kil Fransız ajansı bildiriyor: Times gazetesinin diplomatik muharriri, B. Hitlet'in, memleke- tine göre tabiye değiştirerek Bal da kargaşalık çıkarmaya uğraştığı hakkında deliller mev- rafından | İkincikânın —akşamı ous'un yerine elçi tayin edilerek meşredilen resmi tebliğ: Bükreşe gelmesi Demirmuhalız. Memleket dahilinde — sükünet 'larla Gestapo tarafından yapılar hüküm sürmüştür. Salâhiyettar makamlardan alı- nan mütemmim malümala göre İtalyanların Ayasaranda'dan ka- çarken götürdüklİri rehineler ara. sında eşraftan 15 Yunankı daha bulunmaktadır. Bunların arasında doktorlar, tüccarlar, muallimler, mübendisler ve Yunan konsolos- hanesinin bir kavası bulunmakta- tethiş hareketiyle aynı zamana te- zadüf etmiştir. Alman tazyiki Ro- manya üzerinde artmaktadır. Buna mukabil Türkiye bütün İngiltereye Bir Mümessil Gönderiyor | Vaşington, * (ALA.) mani idamse atmak Gzere İngiltereye Kidecek ve zesmi sdatı olmuyacak - tars Amerikada, Hopkings kadar Reisi | cümburla seki temsar olan Kümee | yoktur. B. Rooseveltin, bafta- içinde | yeni Lomtra büyük elçisinin tayinin; Ayan meclisine teklif edeceğimi söyle | mesi yeni tahminlere yol açmışma da hiçbir. Mim ileri sürülmamaktedir. Amerika 200 Ticaret Gemisi Yapıyor | Vaşington, 4 (AA) — B. Roose velt 200 ticaret gemisinin inşası hak Kmdaki programı bildirirkon demiş tir kiz <Hâlen © kadar çök vapür bat » maüktadır. ki, barp sanunda ve belki de daha evvel vapar yokluğu hinse dölecektir. Hükümet, — İstikbal — için mühtemel bulunan bu Yokluğa karşı koymak için tedbirler #lmayı kendi. anlarından biri olduğunu tebarüz ettirmiştir. sine Vazife bilmişlir... » XMX(Dovanı: Ba, 4, Bi 2 da) dır. Bunların akıbeti meçhuldür. Totaliter — Ben tüy sıklet zannettim, El enseden tüşa götürüyor! "eüre A S |