25 Aralık 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

inde #mm kök malsemsine el Bafzrktubudur. My yaratamaz, p : Mansilvanyanm birçok mm- » m ekser evlerinde ban- İertibatı olmadığı için bir za- Romen hükümeti şöyle fizerinde bulunan birçok bizim dünya âlimlerinin isimlerin ekserisi ha- Ve romantiktir. Bunların a İder deniz seviyesi 600 metre Kaaydı Avrupa ile Şimali A- lk Krtaları Groentlant ve yg rin icelimesi dünya milletle. en çok kullanılan ge- » Firristiyan ve Müsbi- ; GÜLERMİSİN > Garson, bu ne dalgmlik, bi- unuttun! ç> Dalgınlık sizden geçti, dün $İZ bahgişimi unutmuştunuz!, Bir nevi konuşma Üc kişi bir masada oturu .. çekti, Öteki de içini çekti. inci haykırdı: “Fb, artık iktan bahsetmiyelim!.. i Beklemeye lüzum yok Salamonu kandırdılar. Hirtsti- Yaptılar. Yahudi Salamön ik oldu. Bir gün papas, Salamonun or- Leviyi gördü: 4 Katoliklik mukaddestir, de” My receksiniz eski Salameon olacak. hp, Beklemiye hacet yok, dedi iin bıraktığınm hafta- i bin lirasını dolandırdılar!. ilimde muhafazakâılık ... LBETTE bilirsiniz, üstün zekâlı Mim adamlarından, ya” hut filozoflardan birinin şöyle bir vecizesi vardır: “Bütün Seki bilgiler bir kenara atılmadıkça isan yeni bir şey yarata, (Dekar) da uşağı yukarı buna yakım bir söz söylemişler, endir, Âlimler ve mütohassıslar zincirleme bir İlim tekerrürünün çıkmaza sapmış insanlardır. Bilgilerinde koyu muhzlaza- Mz olmaktan ileri geçmiyen bilginler, mucit, kâsif olamazlar, Ekseriyetle medeniyete en ameli, faydalı keşif, ya tesadüf” lerle veya kondi ölçülerine göre çalışanların eliyle olur. Âlim ve Mütefekkir baska, kâşif, mucit, mübdi yine bayadır. Bunlar ilmin ve fsnnin realistleridir. Koyu Mir ve fenni beveriyete yalnız kitap kazandırır, Medeniyet Ilim- W değil kitapla değil, elle tutulur, gözle görülür, terakki ve taydalı vasrtalarla pirfa ve tekâmül buhur, İnkılâplar da bütün malümları bir kenara atarak yepyeni bir yaratmadır. Dikkat olunursa ilim, banların “arkasından ve orların kitaba uydurulması için ağır ağır yürür, Bütün beşeriyetin tekâmülde seç kalması, ilimdeki muhafa. Zakârlığın çünahıdır. Netekim Dir mütehasem, edindiği ihtisn muhafazakâr bir sürdürmiyen bir ilim müzesi İlim, isterik yüksek kıymette bir mabede benzer, Zairleri, perestişkârları, koruyucuları çoktur. Be“d bir yeni, M yapılamaz. Fakat zaten yapılmasına Hizam yoktur. Çünkü Mlusları, devietleri, medeniyetleri sevk ve İlare eden msmya, , müslehaseler değil, bizzat uluslar, devletler, medeniyetlerin klâsik ve statik malemeyi müzelere hırskıp dinamik ve eedaiz. Yepyeni bir ilim, sürreel bir ilim kurmak yoludur, Bütün eskiler ve bunlarm devamı, belli bir kıyas sebebidir. bütün eski bilgileri bir kensrm o atmadıkça insan yeni bir Yeniden şaşma, eskiyi brak, Her gün yepyeni bir şeyler yarat! TAEDRİ mak... Bu trenler kös kös dolaşıp halka sıcak ve soğuk suyu, #a- bun ve havlusu ile ve meccani olarak tam bir banyo yapmak imkânını verirdi. Güzel isimli yerler rasında Allimisema körfezi, Şeb nem koyu, Berrak deniz, Rüya- ar bataklığı gibi isimlere rast- Tanmaktadır. i Amerika - Avrupa Izlanda vasıtasiyle birleşmiş © Jurlardı. Amin kelimesi man olmak üzere takriben bir milyar insan bu kelimeyi kul lanır. AGLARMISIN 4 ç Yine sınıfta kalmıştı Babası fena halde çıkıştı: — Utanmıyor musun? — Utanıyorum amma, ne ya- payım, hocalar bir şey bilmiyor” lar. Bilseler bize öğretirler, biz de smıf geçerdik. Hepsini birden Serisini Adamm bir bacağımı kestiler. Karısı bacağmı ilâçlayıp sakla- mak istedi. Adam: — Olmaz, dedi, bizim mezarel yı çağır, anamm kabri yanında bir çukur açıp bacağı gömsün. Karısı kocasının dediğini yap tı. Mezarcı; havale edilen işi bi- tirdikten sonra geldi, hastaya geçmiş olsun, dedi, Hasta sordu: — Söyle bakayım, sana bu İş için kaç para vereceğim. — Bir şey istemem. — Olmaz, öyle gey. İş iştir, kaç para İstersin. — Bir bacak için sizden para almam, bekleyiniz, ileride hepsi- ni birden verirsiniz! RHABER— Versay muahedesinin Akşam Postast halledemediği merhale; Kuru kafa Herhaliz bu harp sonunda müshel ve menfi şekilde halledilmiş bulunacaktır “Almanyanm Versay muahe- desini yırtıp atmıştı. İki seneye yakın zamandanberi de, büyük harpten sonra kaybettiklerini elde etmek için uğraşıyor. Neti- cenin ne olacağını, girşilen bu çetin harbin sonu tayin edecek- tir. Versay muahedesinin Alman- yaya taallük eden ve Almanya yı bağlıyar maddeleri arasında, okuyanların ilk bakışta garibi- ne gidecektir, Bu 246 ne mad dedir ki Şarki Afrikanın Vahe he zencilerini alâkadar eder ve onların bir İsteğini Almanyanın altı ay içinde yerine getirmesini âmirdir. Şitphesiz merak etiniz. Bu Va- hehe zencileri Almanyadan De istemişler, arzuları neymiş di- ye... Vahehe zencilerinin Almanya» dan istedikleri, reisleri Sultan Makaous'nın kafatasıdır. Evet, yanlış okumadınız: Sultan Ma- kaoua'nm kafatası. Mevzuubahis madde şöyle- dir: “Almanyanm himayesindeki Şarki Afrikadan kaldırılıp Ak manyaya götürülen Sultan Ma- kaoua'nın kafatası, işbu muabe- denin meriyet mevkilne vaz'ın- dan nitı ay içinde, Almanya ta- rafından, Sa Majeste Britanya hükümdarının hüzxümetine tes- lim edilecektir.” Görüldü — ülkü Va garip maddesi hükmünün, Al - mak için ew 93 kuvvet İ bebattır, manya tarafından tatbik edilip edilmediğini öğrenmeden evvel, bu meşhur kafatasının mahiye- ti ve macerası hakkında biraz malümat verelim: Afrikalı Vahehe zencilerinin, reisi Kral Makacua, harbi umu- miden çok evvel, Tanganika gö- lü ile Hint denizi arasındaki muazzam Xıt'ada büküm süren bir sultandı. Akilli, dirayetli bir hüktimdar olan Maknoua'nn komşulariyle iyi geçinmekten başka gayesi yoktur. Fakat, Al- manlar, beş sene süren bir mu- harebeden sonra 1898 de Vahe- helerin oarazisini ozaptedince, Sultan Makaoua'nm saltanatı da nihayet buldu. Zira, kendisi, bir milsademe esnasında, kafa- tasını delip geçen bir kurşunla vurulup ölmüştü. Almanlarla Vaheheler arasm- da aynı sene zarfında akdedilen munhodede, sultanın naaşmın milletine teslim edileceği yazı” leydı. Muabedenin bu hükmü ay- nen tatbik edildi. Fakat, teslim edilen ceset başsızdı. Halbuki, Vaheheler, bir ihsanm ruhunu, başında farzettikleri için, başsız ceset, onların İndirde hiç bir Faydalı bilgiler Nebatlar yerden fışkırmak için ne kadar kuvvet sarfeder? Hindistandaki meşhur nobatat âlimlerinden (Bose, nebatalarm yerden fışkırmak için anrfettikle, ri kuvvetlerin miktarmı gâyet has, sas birtakım Aletlerle ölçmüş ve şu neticeyi elde etmiştir. Bir ks- bak fidsni 210, bir fasulya fidanı 140, ve bir tütün fidanı i gram kuvvet sarfederken yerden fışkır maktadır. Tütün, sebebi kat'i bilin memekle beraber yerden fşkır sarleden kıymet ifade etmiyordu, İste Versailles muahedes'rin 246 ncı maddesinin, 1598 see sindeki mensel budur. Vahehöler, Sultanım başsız ceşedini almcs fena halde can- ları sıkılmıştı, Senelerce müddet sağa sola başvurdular, Bütlin Alman nezâretlerine, Alman ma kamatma müracaat ettiler. Hat- tâ bizzat imparatora bile ricada bulundular, Fakat bütün teşeb- büsleri boşa çikti. Bunun üzerine işe sihirbazlar karıştı, Onlar da bir şey yapa- madı, Nihayet harbi umumi Al- manyanın mağlübiyetiyle neti - celenince, Vahehelerden mü - rekkep bir heyet Zankibar sahi- linde kâin büyük bir liman olan Dârüsselimdaki İngiliz milmes- siline başvurarak, mağlüp Ak manyanm, Sultan Mazaoua'nın kafatasını milletine iadeye mec- bur edilmesini istedi. Fakat işin gülünç tarafı bu- rada başlıyor. Versailles o mus- hedesinin 246 ncı maddesi bük- münü yerine gelirmiye memur olan Berlin Kolonlalmuscun di- rektörü, harbi umüminin, mü- 26 servislerinde bir takım karı- şıkirklara sebep olduğunu ve müzede bulunan kafatasları ara- sında Sultenm kafstasmı ayır. manm imkânsız olduğunu İleri sürerek Londraya bir yerine üç kafatası gönderdi ve Makaoua- onm -İcafalasının bunlar -arasın- dan ayrılması işini (İngilizlere biraktı, İngilizler, bu hareketi iyi kar- şılamadılar; Almanları, kafata- sınm mutlaka bulunması için icbar ettiler. Hattâ bu sebeple, Eerlinle Londra arasında bir hayli müddet şiddetli notalar te- ati edildiği de söylenir. Bunun hakikat olması ihimlali pek u- sak değildir. Zira Vaheheler durup dinlenmeden, bıkıp usan- madan Sultanım kafatasını isti- yorlardı. Gerçi, İngilizlerin elinda üç tane kafafrsı verir Bur'asdan gelişi güzel bit tanesini Al; ka ya göndermekle işi halletmek imkânma kavuşabilirlerdi. “Fa. kat Vahehe sihirbazlarnm © Inide, Makaona'nın kafatası mu- sizeler yaratabilir, halbuki alel- âde bir Vahehe kafatası bu yol- da bir mucizeyi katiyen göste- remezdi. İngiltere, hakikaten Sultana ait olduğu iddiasiyle Vahohelere iğalettayin bir kafa tası gönderseydi, kendi prestiji noktai nazırmdan #ararlı bir hareket yapmış olacaktı. Diğer taraftan,“ bu kafatası hakkımda şöyle bir İddin da mev cuttu: Almanlar, müstemlekelerin » den katiyen vazgeçmiş değiller» dir. 1919 da, İngilizler Versail) les munhedesinde-bu kafatasın- dan bahsetmek lüzumunu duy- , dukları zaman, Berlin hüküme- | ti, bu kuru kafanın mutlaka ak- | la gelmez ve paha biçilmez bi” kıymet ifade ettiğini düşüner” | hakikisini emin bir yere sakin - | mış ve İngiltereye gelişi güzel | Üç kafatası göndermiştir. Bunun kıymeti, ancak, Al manlarm, bu müstemlekeyi tek- rar elde etikleri ve oraya Sul- baü Makavuünn kaletasiyie bes raber gittikleri tasavvur edilin- ce anlaşılır. Böyle bir vâziyet- te, Şarki Afrikanm bütün zen- cileri, yalibiyetlerine rağmen, bundan İstifade etmesini bilmi - yan İngilizlerin safiyetiyle alay etmezler miydi? r İşte İngilizler bütün bunları düşünerek ellerindeki üç kafa- tasından bir tanesini Vahehele- re göndermediler. Fakat, gu son tahminler ve mülâhazalar doğru ise, Almanların da, müstemleke- silik siyaseti noktai nazarından İngilizler kadar açıkgöz ve ileri yi görür olduklarını anlatıyor. Her halde, bu harpten 1918 deki gibi galip çıkarsa kuru ka- fa işi tekrar ortaya atılacak ve halli istenecektir. Haberin bulmacası 1 — Berber (iki kelime), 2 — Bir tatlı, en gök, 3 — Deliler (o bakkında kullanılır, çalışkan, 4 — Parça, bir tayvan, sola, ö — Toprak, kıymeti bir kumaş, 6 — Şelr, gişenin ağzında ki, 7 — Kahkaha atan, teneke, tuta” l, 8 — Büzüm, bir deniz, * İNr eda, 9 — Eski bir şairimiz bulmağa çeliy mak, 10 — Boyuna talikır, bir peynir, İl — KAğıda sarılmış eşya, Kadınlara tnabmas Gsire, Yukardan aşağıya: 1 —Yeğii salata Ve berber yenir, (04 kelime), 2 — Ziya, bir hayvan, 5 — Almanyada bir havza, güzel (küylü dilinde), 4 — Güzel sanat, yüzün bir ksamı, bir edat, 5 — İnsanların teplu yaşadıklafı yerlerden, kısa zamanım tersi, bir hayvan, 6 — Diluyadan eli Gefn küçük bir yıldır, bir oyün vas tas, 7 — Bir çeşit oyunla meşgul © lanlar, $ — Minarede okunan, Şök mükemmel (iki kellme), dilş, bir hükümdar, Çocukların yemeği, — bir işi çevirme, İN — Çamaşır yıkarken yapılan bir e meliye, 68 mimari bulmacanın halli: 1 — Şikayetiyol, 2 — Acara, Azeri, 3 — Tabaka, Amur, 4 — Adamak, Hiç, 5 — F, Ramis, $, Y. 6 — Alalım siz, Pa, 7 — Tin, M, Verem, 6 — is, Sadaka, A, 9 — Balık, Misal, 10 — Oznur, Sa, Lİ, 1) — 1, Pamukaki,