2 Aralık 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

X ANN — Yö ŞAM POSTASI yanl ve Neğriyat Müdürü Almanların Ispanya ile sıkı de kemelerinin n gayesinin belizi ii Cebelüittarıkı zapta teşebbüs da beraber daha ziyade adalarını istihdaf etti. Binler yeni haberlerden anla, ir. Kanerya &daları ikta, etmiş görünmektedir. | manzara Almatyann | pe sair sebeplerden do- Wruüpanm cenubu sarkisi asker? harei derhal ve mücadelesini garp , havada ve denizde İn. karşı devam etmek fik- olduğunu göstermektedir. ikleri fazliyet, bu noktai manidamlır. Nihayet gayet iyi haber alan mahufiline gelen haber, la erm küçük hacimde « 400 tonluk tahte'ba e halinde inşa etmek ve bunların hari &r7 Ne olma beraber Lorient limanı ile ka- olduğu takdirle Kanarya 4 &ç FE vee a takdir, kafilelerine karşı harekâtı daha vle takdir edebilece! 'yette olmasıdır. arasında ilk filelerin daha dir .Bu gemiler gi eçtikçe yalnız 3 taşımak ve harbin i hususunda kat'i surette Yy yan iptidal maddeler, b ğine sk şeyler naklinden vaz usulüne yanaşmaktadır.. usul gelen gemiler & ie de dolu olarak . i lâzrmseleceği anlatı. ler. Harp halinde bu, memlek et bittabi sulh temizle, unda gösterdiği azmi, tik Okyanusunda da edeceği şüphesizdir, öğ so, mevcut ir n vilâyet merkezlerinde tk yn 19 uncu pergembe gti” i ektir, ingiliz tayyarelerinin akınları Fransadaki Alman denizaltı üssü bombalandı Londra, 1 (A A.) — İngiliz ha. va nezaretinin istihbarat bürosu bildiriyor: Sahil muhafaza teşkilütna men j sup Blenheim tipinde tayyareler dün şafaktan evvel Alman işgali altında bulunan Lorient deniz ür süne hücum iş ia tilâk bombalariyle ya ları atmışlardır. İngiliz teyyareleci dönerken beş büyük yargınm bü- | tün şiddetle tahribat yaptığı ve in. filâklar vukua geldiğini görmüştür, ray eden: Ingiliz tayyare! leri dahili limanı şiddetle j e isen etmişler ve çıkan bir k yangın uzun mesafeden görü- Bolonyada bü; ük çapta mütemi | dit bombalar dört dokla ve civarı- İ na isabet etmiştir. Yangın bomba. larından bir çok küçük ve bir tane de çok büyük yangın çıkmıştır. Çinde bir Trene suikast yapıldı 74 ölü, 100 den fazla yaralı var gunghay, 1 (4.4.) —Çin. Japon anlaşmasının imzasmdan bir gün evvel Şanghay'dan Nan- kine gitmekte olan trene karşı dinsemitle yapılan suikast hak, kında D. N. B. iususi muhabiri yarı resmi bir menbadan şu tef. silâı almıştır; Bombanın inflâk: o kadar şiddetli olmuştur ki İokototifle dört vagon yoldan çıkmıştır. 73 Çinli ve bir Japon ölmüş, 100 den fazla Çinli tır. Bir Japon devriyesi hâdise mahallinden kaçarak uzaklaş makta olan üç Çinliyi derhal takip etmiş ve Çinlilerden ikisini öldürmeye muvaffak olmuştur. Suikastın Çımking hükümetinin çete teşkilâtı tarafmdan hazır. landığı öğrenilmiştir. meyli kn Bulgaristanda - | yapılacak demiryolları Sofya, 1(44)—D.N.B nin hususi muhabiri bildiriyor: #kbaharda milim iki demir yolunun inşasma başlanacaktır. Bunlardan 100 kilometre boyun. daki ilk hat Gorna, Malina ve Sopot şehirlerini ve 40 kilometre uzunluğunda olacak ikinci hat de Sindel ve Murna şehirlerini İ biribirine bağiayacaktır. Görünmiyen Harp: -İBEŞiNCi KOL Yazan; VLADMİR SABAT 47 Yarın da, yahudiler, bütün Av rupa kıtasından sürülseler bile bu” lundukları köşeden yeni ve son de" reeo cazip marariyeler icat ede rek yine insanlığı aldatmaya ve sarsmaya #buvaffak olacaklardır! Onun için, azizim, nazizme karşı yahudileri, yahudi zekâsını, yahudi kuvvetini koyunuz!,. Tereddüt et ineden!.. Bizse tuğün dilgmanımız olmaya başlamış olan Nazilere karşı en bü” yük düşman olması tabii bulunan Kont Valeska ailesini mahküm €* diyorsunuz, İ Yanl ba zat mümkün olim Polo” ' yaşı bir yahudi krallığı haline koy” | makta ve onler sayesinde ölhangir olmanın mesele bile teşkil etmiye" ceğine inanmakta tereddüt etmiye İngiliz kralı ombardıman tayyareoilerile | Londra, 1 (A A.) — Kralın, pir İ bombardıman tayyaresi kar | handa bir gece geçirdiği bugün renilmiştir. Kral, ağır yüklü V dington bombardıman tayyar nin Kolonyaya hareketleri esna sında hazır bulunmuş, ve bu Al. man şehrine karşı muvaflakiyetli akımdan dönen pilotlarla Stir mü- rettebatı avdetlerinde karşılamış. tır. İlk dönen tayyareciler istihba- rat bürosunun salonuna girdikleri zaman saat gece yarısını vunmuş. tur. Salonda tayyarecileri yan kralla beraber istihbar i subay, bombardıman şubesi şefi hava mareşali Pierse ve grup ku. mandanı hava mareşali Baldvip hazır bulunmuşlardır. * Nevyork, 1 (ALA.) — Tas, Nev york Taymisin yazdığına göre, MUH müdulan komitesi azasından Stetölni- U8 gazetecilere beyanatında Amerilek, alüminyum endiletrisinin sebelik ve- rimi 465 miyon hbreye vardığını söy- demiştir. Bu miktar 1941 Lemmusünda 690 eillyon Hhreye ve 1942 temmuzun da da 429 milyon Jibreye çıkarıinenk- bar, * Vişi, 1 (A.A) — Maroşmi Peten yarın Marsiiyuya gitmektedir. Mare- şal Arleste tevakkuf edecek o ve sah günl Marsiiyaya varacaktır, Genc ha” ber alındığına göre, Mareşal | Peten, çarşamba günü vapurla Tukma gide cek ve perşembe günü Vişiye dönel eektir. * Roma, 1 (A.A.) — Sisdani, dün #abalı Müusolinirin riyaseti © altında toplanan nazırlar meclisi, diğer ka- mumlar arasında harp halinde yeni 24” ruretleri karşlıyacak nafin işleri $ çin dört milyar Mret tahmisat iiyhayı tasvip eylemiştir. * “Tokyo, TAA) —T eciler toplantumda beyanatta bul Bam eritiye o nezaretinin sözcüsü, Nankin anlaşmasına: bir sulh muahe- desi olmadığını bildirmiş ve o sulhün speak Çunkine mkavemattar o vaz geçÜği veya 'bu mukavemet harldığı Zaman aktedileceğini #öyjensiştir. * Tokyo, 1 (AA) m Barbiye ne- zaretinim bir tebliğine güre, hir ani ri tayyare Korenin Kajpon dağlarda yolunu şaşırarak yara düşmüş ve par çalanmıştar, Bu toyyare Rejodan Hstn- kine gitmekteydi, sTyyarede bulunan 6 kişi ölmüştür. Bunların arasında ge yerel Husonoki de bulunmaktaydı. miele Avustralyada bir destroyer inşa edildi Siğney, 1(4.4)— İngiliz larında inşa edilen ilk destroyer dün denize indiril. miştir. Bu destroyer Arunta adi” nr taşimaktadır. Umumi vali Lord Govrie bu münasebetle söylediği nutukta “bu gemilere konulan ber çivi düşmanlarımızm tabutuna VU. rulan bir çividir” demistir. cekti, Halbuki, hakikatte, oValeskayı İnhliye etmek iğin bu sutlar, far” kmda bile olmadan, besinci kolun gayet gizli nüfuzlu adamları tara fından tahrik edilmekteydiler, Diğer taraftan Valeskanın haki" ki bir yahudi olduğuna dahi ben, kendi hesabıma tamamiyle kani bulunmayorum. Nayilerin casus teşkilâllarında cidden harikulâde olduğu inkâr © dilemiyecek olan bir keşifleri de Yahudi düşmanlığını aynı zamanda casusluk sahasmda da mükemmel surette istismar edebilmeleri ol * muştur. Zirs Naziler bülün dünyaya 8 * mansız bir Yahudi düşmanlığı dân ettikleri için, hiç bir memleke hiç kimse Yahudilerin Nazi lehine çalışabileceğini kabul edemiyecei” tir, Naziler bundan İstifade memleketlerinde çıkardıkları Ya” hüdilorle beraber birçok da sihie Yahudi vasızları her tarafa yay mışlar, bü sahte Yahüdiler mi him roller görmüşlerdir. Ben, ederek | ingiltereye tayyare hücumları Bir haftada 39 Alman, 13 İngiliz tayyaresi düştü Londra, 1 (AA) — Hava ve dahili emniyet nezaretlerinin teb. liği: Buçün İngilterenin cenabu şar- kisi üzerinde bazı düşman faaliye- ti olmuştur. Düşmanın küçük tay. yare teşekkülleri avcı veava bombardıman tayyarelerinden mü- rekkepti. Bu teşekküllerden hiçbiri Londranın çenup kıyılarından ile. ri geçememiştir. Ve bugün ancak oraya bombalar atılmıştır. Bu bom balar az hasar yapmış ise de bir. kaç kişi yaralanmıştır. Şimdiye kadar alman raporlara göre, bugün iki düşman tayyaresi düşürülmüştür. BIR HAFTALIK ZAYİAT öm 1 e) — pim nihayet an içinde eg men mi 39 düşman tayyaresi düşürül, müstür, Aynı müddet içinde 13 İngiliz tayyaresi kaybedilmiş fakat yedi tayyareci kurtulmuş, 4 tur, AMERİKA Milli Çin hükümet'ne 100 Milyon dol. :& kredi açtı Vaşington, 1 (A.A.) — Reisi- cumhur Ruavelt, Birleşik Ameri. ka hükümetlerinin Çin hükümeti. ne 100 milyon dolarlık bir kredi açtığını dün bildirmiştir. Ruzvelt bu krediden yarısının umumi ma. sarifine karşılık olmak üzere Çine verileceğini ce etmiştir, Bundan Riyasetıcumhur dairesi Ruzve: Kapak Alnertine istikrazları idare heyeti âzasmdan Jesse Jones taralından gönderilmiş olanı bir mektubu neşretmiştir. Bu mektupta Metal Reserves Compa- ny tarafından esliha imalâtında kullanılmak üzere Çindeti 60 mil. yon dolarlık iptidal maddeler mü- bayaa edileceği büdirilmektedir. İNGİLİZ AJANSININ TEFSİRİ z Londra, 1 (4, A.) — Röyter ajansının "siyasi uwhabiri, Ams- rika tarafından Çine açılan kre. di hakkında diyor ki: “Ruzveltin Çunking milli Çin hükümetine uzun zamandanberi görülmedik o ehemmiyette bir kredi açılmış olduğunu haber vermek için, tam Nankin. mua, dedesinin imzasını hükümetinin bildirdiği günü intihap etmiştir. Şarki Asyada yeni nizama karşı Amerikanın düştincesini göste. Ten bu hareketin manasmı ne Tokyo, ne Berlin ne de Roma bilmemezlik edemez, sahte Yahudi zümresinden olduğu” İna kat'i kanante yakm bir zanla hülkmetmekteydim. Düsmanm hükümet merkesini kolayca düşürüp işgal etmesi bir memleketin maneviyatı üzerinde birinci derecele mühim bir tesir ! yaptığı malüm olduğu için, beşinei Kol, bir taraftan bütün maharetini | Varşova müdafaa plânlarını elde etmeye tahsis etmiş, bunum için de genel kurmay mensupları arasında büyük itibar ve emniyet kazanmış olan Kont Valeskayı kullanmaltay” dı. Maregaldan söz alma olduğum ve buna istinat ederek Kont Vales- kayı tevkif ettirmiş bulunduğum i çin ben, vuleybulan bütün müdaha le ve himaye teşebbilslerini ka! bir azimle reddetmekteydim, Bir ta* | raftan de besinci kolun muhahere sistemlerini keşfetmeye çalışmakta idimi, Bu hususta Valeskanın bana mwtlska bir ipucu vereceğini zan ediyordum, Zira Valeske hapsolunduğu yer * İ den mutlaka Gestaponun gizli mer | kerleriyle muhabere teşebbüsünde | Köni Yalta bedi "b bakiöğmmktz | Gününe Göre HER TEDBİRDEN EMNİYET DUYUYORUZ 'ükümet ışıkların maskelenmesi tedbirinden sonra İstanbul ve İstanbula komğu ulan vilâyetlerde örfi idare ilân etti. Bu tedbirler memleketi klare edenlerin, vatanı müdafaa bakı- mundan yöslerdikleri uyanıklığı ifade eder, Bu itibarla takdir le ve şükranla karşılanmağa lâyıktır. Alman bu tedbirleri muhlik vemuip gönlerecek ciddi sebep- ler var mudır, yani Türkiye yakım bir barp karşımda mıdır? Hem evet, hem hayır. Bu gece yatağımıza sulh içinde giriyoruz, Sahahleyin harp içinde uyanmıyacağımızı kim temin edebilir, Belki her salah sülhu göreceğiz ve bu belki harbi ndevammen da böyle olacak- tar, Amıma, bu ihtimal yarım yok olabilir, Yunanistan, gecenin üçünden sonra harbe girmiştir. Bu misali daima aklımızda tutmalıyız. Alınan her tedbirden endişe ve telâş değil, emniyet ve zur duymalıyız, Bilelim ki, memleketi pek akiline ber ömir ve tedbiri, vatan müdafaası bir kat daha dirmektedir. Yuvvetli ve uyanık buldukça ber tehliko bizden uzak kalacaktır. Her vatandaşın böyle düşündüğüne hiç şüphe yoktur. Alı nan ve almacak olan her tedbirde mrtlak isabet vardır, Huzur ve emniyetimiz bu tedbirlerle mütenasip (olarak artmaktadır. Her tedbirimiz sulh içindir, ve harp gelirse, onu da altetmek için!,, — KUNT Evliya Çelebinin sergüzeştleri Rumeli çingenelerinin vatanı olan Gümülcine... Çelebi çingeneler arasında. Evliyanın yol harçlığını çalarak bir çingene çocuğu ile kaçan kölesi Yazan: Ahmet Bülent Koçu Evliya Çelebi Gümülcineye hic ri 1078 de, o zamanlar yine bir Türk vilâyeti olân bugünkü Yu- nanistana giderken uğramıştı: “Gümülcine bir kaza Omerkezi dir. Ama ki bir Kıpti şeliridir.. Ru- meli Çingenelerinin Al Fravundan, beri vatanı asilleri bu Gümülcine şehridir. Hattâ Fravun kavmi arâ- İarında yemin etseler; “Mrsır hak. ka için... ve Gümülcinemiz hakla için!,, diye yemin ederlermiş, Ama Anadolu çingenelerinin © vatanı Menteşe sancağı toprağında Balat şehridir. . Falih Sultan Mehmet çingeneleri bu Balat şehrinden İs- tarbula sürmüş, İstanbulda yerleş. tikleri yere de Balat mahallesi der- Jerkim çingene yatağıdır. e Fatih Mehmet Rumeliden de İstanbula Çingene sürmüştür. Ama Rumeli Çingenesi Anadolu Çingenesiyle Reçinmezler. Rumeli Kıptileri Hr. ristiyanlarla Kızıl yumurta bayra- mi, Müslümanlarin Kurban bay. ramı ve Yahudilerle Kamış bayrı- mı ederler. Bir mezheb kabul et. Gezler. İmamlarımız cenazelerinin namazlarını kıldırmaz. Eğrikapı dışında bir Çingene mezarlığı var- dır. Anadolunun Müslüman Balat Çingeneleri sazende ve çengilik e. derler. Rumeli Çingenelerinin beyi bu Gömülcinede otururlar. Gümül cüne etralındaki kasaba ve köyler. de oturan Çingeneler güzide sazen- deler, kalp akça yapar kalpazanlar Böyle mühim bir ajanlarını be sinci kolun irtibat tesis etineder yüzüstü bırakacaklarını kabul câe miyordum. Onun için bütüm dikkatimi ve en zeki adamlarımı Valeskanın hüpo” İunduğu yerin etrafının tevcih et * yrüştim, © Valeskayı son d6ro00 Siki bir ta” rassut altmda tutuyordum. Geceli gtindüzlü tarassut ve gay” retlerimize rağmen Valeskarım mu” habere edip etmediği ve bunun i * cin ne gibi vamtalar kullandığı hak” kmda en ufak bir iz dahi elde ede” memliştik, Bu hal, benim son dere | ve canımı sıkmaktaydı. Gerek Vargorada ve gerek Po İ lonyanm diğer birçok büyük şehir lerinde güipheli senebilerin, beşinci kola mensup olduklarından kuşu” andığım adamlarm, otel ve hattâ ların etrafmı bir bevi sikt abluka ve nezaret atma aldırmış bulunuyordum, Gariptir ki hiç bir muhabere ele geçirilemiyordu, Polonya seferberlik ilân otmiş olduğu halde, güya, bütün Polon yada hiç hir camınluk hareketi yok” muş gibi tek bir muhabere vaki ol ve hırsızlardır. Bu Rumelindeki Gümülcine kipülerinin kendileri" pe mahsus dilleri vardır; i 1 — Yek, 2 — Duvi,3 — Tere 4 — Estar, 5 Des. Kelimelerine gelince; Farahon — Allah Haman hon — Ulu peygambd Düdum — Kabak Şah — Lahana, Karal — Peynir So kıroz sopyi kingan — Ne iş lersin, ne sattın? Şu kıran to so karoz — iyi hoş. ya sen ne işlersin? Or dapar da kıroz — Ufak tefek işliyoruz. Sobi kinkan — Ne sattım? (Evliya Çelebi, burada, matbu. yeceği kadar müstehcen, Zam küfürbazlıkla bir muhabere deder), Bu Çingene kavminin nice kere yüz bin küfürleri vardır. Zira gece ve gündüz birbirleriyle kavga eder- ler ve küfürleşirler. Birbirlerine zikri müstehcen küfürler savuru. yorlar. Bir kırmın mangır için birbirlerini katlederler, yahut Bir (Titfen smwfay çeviriniz) uyurdu, İşte bugünlerde sekeri telsiz kin” resi bir mürucuntla beni iknx etmiş oldu, Zira wekeri telsiz iiaresinden ge” en bir şiftede mühim bir hâdise haber verilmişti, Bu şifrede, seferberlik münsse” betiyle gazete iderehanelerinde, bankın, ve hmensi müesseselerde bu” lunan büttin hususi telsiz cihazları bilkmetçe müsadere edilmiş oldir ğu halde, bir mihddettenberi Ver zannedilen bazı telsizlerin fasliyoti” bi göstereeek emareler mügnhede olunduğunu bildirmekteydi. Askeri telsiz idaresi, bu teksizle” rin verdikleri şifreleri almış, gerek genel kurmaylığın ve gerek m& zareilerin şifre bürolarına sormuş, ba hevi bir girenin hiç bir yerde kullanılmadığını anlamıştı. 'Tejsizle muhabere vakın klâsik bir sistemdi, Beşinci kolun gizli tet- siz merkezleri kullandığım şüphe İle telâkiri etmekle beraber bu gir Hi merkesleri aramaktan hali kaf mtyorduk, (Devamı var)