18 Kasım 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3
eN l N A ; hava kuvvetlerinin ihim rol oynadığına mda İtalyan de. Me başına gelenler yeni verdi. İngilizler tayya. Wetlerinin o mütemadiyen S81na ve Amerikadan tak. dal, Eörmesine bakarak gittikçe hikbin oluyorlar. İngiliz inin ve tayyarecileri Alman, ve hele İtalyan tay. hey, İn ve tayyarecilerine Bit itibarile üstün oldukla, hat edilmiş bulunmakta e ik kemiyet itibariyle t edilince İngilterenin 2. halim Mir kah daba bye tektir. İngiliz hava mare, li Juberin radyo ile söy. Mta ukte verdiği izahat bu Marea çok mühimdir. İngiliz “eğ li ezcimle diyor ki: Bari bu son 15 gün zarfmda #i, , Umumi vaziyeti hakkmda geçtikçe daha nikbin bir ha- "İyi irsi söylersem ümit ede, ii fazla hayale kapılıyorum A maruz kalmam. Geçen i tcaret gemilerimizin Zö. | imdikine nazaran daha Yaş Ar olduğu helde biz yine « Korsanlar o tarihlerde Atlantik o Okyanusunda # mi il | sna mükem, hş Tette mukavemet ettikten h geçtiler. İtalyan bu harpte zayıf ve iyi İli Sâllmemiş bir şekilde ken- İl) Bösterdi, Itatvan maneviya. Pi, oda ileri sürülen iddiala,. ayarafa birakmakla bera, hesiz hir surette iddi ayi İtalyan neferi bu #ndine mal etmemiştir. N nafari mel iyi anlıyor kİ hai I Hihayet bir diktatörün “wi verine vetirmek için Ye kowmaktadır. Mikbinliği icabettirecek *r sebep de Müsolini'nin Müş“ Plünlarmda ihtilâtlar hu- Yüekttirecek surette hareket Yöney olmasıdır. Filhakika bu hay *tan sergüresti, şimdive in, ncak gemilerle nakleği. Miz “Yörelerimizin hücumleri. "a » 'Vabilen İtalva toprakla. Met darbeler indirmek ve "We daha az cesur ve daha git bulunan cenubi İtalya Min *İ. hileumlarımıza tama- ig ek Füz kaldıkları hissini ke, firsatını bize bahsetmiş, “ Püzartesi, büyük miktar W Me İsyyarelerinin memle- “My APtakları bir hücuma şa “ Bizim pilotlarımızın göre İtalyan bom Ra teyyarelerinin mürette - e Ti » “ie ve asim ile hareket » Bvetları da onları müda- la lerinden geldiği kadar tör, Bu muharebenin ne biliyorsunuz: 13 İ tanesi de muhtemel su- hiç bi olunmuş ve tarafımız- zayiat verilmemiştir. bu muharebede moda“ Sifte satıhlı bir harp tay- Kulanmışlardır. Britanya M düşenlerder birinin Mng pm hiç bir as olmadığı ve top husu- il pek fakir bir sürette mü- hiz Ru görülmüştür. Eğer be giaiyanlarn en iyi tec arte, talyan tayyareciliğinin tolü şüphesiz ki mühim “ ii Er #tmizı Alman tayys. reöek olursak gö” ame İ Ümlider) ingiltereye silâh sevkine mani olmak için... Almanya, İtalya ve Japonya Amerikada sıkı bir işbirliği yapıyorlarmış Newyork, 17 (4.4) — Ame. ikada yabancıların faaliyeti hak kında tahkikata memur edilen varlâmento enciimeninin reisi Yies yaptığı beyanatta, Ameri. kanın silâhlanmasına ve İngilte. raya malzeme günderilmesire mani olmak üzre Almanya, İtak ya, Japonya ve Sovyetlerin A. merikada sıkı bir isbirliği yap tıklarma dair salı günü bir be. yaz kitap nesredilmesi ihtimali. ni bildirmiştir. Dies gunları ilâve etmistir: “Öğrendiğime göre, encümenin elinde bulunan deliller nesretti, rildiği takdirde Hitler mukebele için tertibat almıstır. Bu tedbi. rin Almanyada ve işgal altında bulunan yerlerdeki o Amerikan mümessillerinin göri oağrılmast. nı talep etmek olacağı zannedil. mektedir., ingiliz harp gemileri İtalyan Somalisinin başlıca limanını topa tuttu Londra, 17 C(A,A,) — Amirallık daireninin tebliği; Hafif İngiliz kuvvetleri İtalyan Somslisinin Sazlıca limanı elan fin gadiscio'yu bombardıman etmişler. dir. Karada bulunan hedeflere ve limanda”-demirli “duran wamer'era VAKİ duğu, görülmüştür. İtalyan kara bataryaları mukabele ölmişse da rilen «*>- tamirsiz kalı mış, gemilerimizde zaylat ve ha- ser olmam. Bir Alman vapuru batırıldı Nevyork, 17 (A, A.) — Nev. yörk deniz mahfillerinde bildiril, diğine göre, 25 *egrinisvvelde, ber halde bir Alınan korsan gemisini iaşe için olacak, Kolombiyadaki Barisailla limanından kaçan 3644 tonluk Alman bandıralı Heligoland vapuru İngiliz harp gemileri tata” fından Caraibes (Antil) adaların * da yakalanarak batıslmıştır. © ————— Yün iplikleri için yeni kararlar Ticaret odam, latanbul piyasada satılmakta o'an yün ipiikleri üzerinde yeni bir karar vermiştir. Buna göre bukle yün İplikleri beberi onar gram uk dört çileden mürekkep olacak ve turalar wuhleviyatırı gösteren ibare Yer bandaj üzerinde yazılacaktır. Görünmiyen Harn: BEŞİNGİ KOL Yazan: VLADMİR SABAT 33 Polonya tarihin girdiğimiz yeni devresinin eşiğinde asilarle ilir keliş kılıca gelmiş ve kahra © manlığuın yeni tarihini Açmış bir millettir, Ve tekrar bayrağını mil letlerin üstünde açımcaya kadar da döğüşseektir, ) Polonya harp mes'ulü değildir. Asla (o harbetmek isteme şür. Çünkü bilyük bir devletle tek ba. şma harbedemezdi. Polonya ken * disine, evvelce mukarrer ve gizli çe hazirlanmış plânla saldıran kuv vete karsı, tarihinde hiçbir zaman 8lmemiş, ölmez Polonya şövalye » lerinin şerefli kılmemı çekmekte tereddüz etmemiştir. Polonya garpten şarka, son hu HABER — Akşam Postası Alman tayyareleri Dün Londra muntakasına geçemedi 13 tayyare düşürüldü Londra, 17 (A.A) İngiliz hava vo dahili etnniyet aezaretle- rinin tebliği: Bu sabah düşman tayyareleri Kent kontluğu sahillerini aşarak dahile teveccüh etmişlerdir. Ave vayyarelerimiz karşı çkarak düş- man: püskürtmüşlerdir. Düşman tayvarelerinden hiç hir Londra min *akasma geçmeğe muvaffak ola - mamıgtır. Diğer düşman hava fi - loları Taymis balici Üzerine gel wişler bürada da karşılanarak püskürtülmüşlerdir, Akmcılar Kent kontluğu civarinda iki yere Süş- 8ex kontluğunda hir yere ve şarki , İngilterenin bazı yerlerine bomba- | İ bekeleri, dütlarına kadar çiğnenmeden de —— 2... a mmm amman onam mmm lar almışlardır. Raporlar 47 hasar vukua geldiğini ve &z zayiat oldu- ğunu göstermektedir. - ÖĞLEDEN SONRAKİ # HÜCUMLAR P Londra, 17 (A.A) — Hava ve dahiM emniyet nezaretlerinin ak- gam tebliği: Bugün öğleden sonra Manş de- nizi ve doğu esnüp sahilleri Üze- riade düşmanm yeni hava (arliye- t kaydedilmiş! Sahilin üç mev kiine Hormbalar düşerek bazı ew leri ve diğer binaları hafif hasara uğratmış ve bir yerde 82 miktar- da ölü kaydedilmesine o #ebep ol muştur, 12 si avcılarımız ve biri tayyare dafi bataryalarımız tarafından ol- mak üzere 13 düşmen tayyaresi tahrip edilmiştir. e Avelarımızdan başi kayıpsa da dördünün pilotları sağdır. sa bir »aat evvel Buna göre İngilizce haberler Tür- başiryacaktar, kiye normal santile saat 13,15, İransızca haberler 18,30, türkçe ha berleran saat 21 de başlıyacaktır. * Londra, 17 (AA) Bahriye me- #areti tebliği: Mayn tarayıcım Aubes Soutkzoa, be sabah kendisine hilcum tder bir düşman tayyaresini — düşür iöüşlür. Tayyare mürettebatından hiç biri kurtulmamıştır. Southsedda hasar ve siyan yoktur. ii * İskenderiye, 17 «- Saat 20 den az #onra tekrar iki zelzele vukubulauş” tur. Dsinci selzele iki dukikadan fax Ma sürmüşlür, * Newyork, 17 LA-A.) — Amerikan komünist partisi Voorhess o kanun! hükümlerinin şumül dairesine girmek için komünint enternasyonal — ve Sair yabancı tegkilâtlarls münasetetlerinin bepsini kesmiştir. Geçep birinciteştin” de Ruzvelt tarafından imze edilen ve 1 ikincikânun 941 de meriyete gitecek olan bu Kanun yabancı kontrolu altar” da bulunan gruplari adiiye nezareti nezdinde kaydolunmak meeburiyetile mwürelet kılmaktadır. Pölonya eğer kendisinden bek * İendiği kadar mukavemet göste - römemişse, bunun sebebi, içinden hançerlenmiş olmasıdır. Polonyayı tarihin uçurumunt, yalnız, bu kahpe dossas hançer devirmiştir, Polonya ihanete kurban gitmiş tir, Polonyanm her itibarla bir baza. ğa düştüğünü vakayi bütün dün; bâzarında irpat etmedi mi? l Alman * Sovyet paktı gayet TA #um bir pekt gibi gösterilmişken, sonradan, Polonya mağlüp olur olmaz yapılan otaksimin (evvelce kararlaşmış olduğu İlân edilmedi mi? X Polonyada bu evveler Akıbeti İPAD HİTLERİN Tek silâh atmadan KAYBETTİĞİ MUHAREBE Nevyork, 17 (A, A.) — New. yörk Daily Nevx gazetesinin nake- Ti muhabiri diyor kös “Hitler geçen hafta tek bir si lâh atmadan büyük bir muharebe yi kaybetmiştir denilebilir, Mez kür hafin zarfında Balkan mem. leketlerine karşı mücadelesine git projesinin yurısı yıkılmış ve Al - man başkumandaslığmın büyük stratejisine telâfi edilemez bir rar iras edilmiştir. Romanya 70". zelesi ve İngiliz bombardıman tay. yareleriyle Yunan askerlerinin bir leşmesi bu projeyi hemen tama - miyle o boamuştur. Geçen hafta mihver hiçbir tarafta müvaf. fakıyet kaydedememiztir.,, em rine Madritte yağmur ve kasırga tahribat yaptı Madrid, 17 (A4. A) — D.N.B. Dün gece Midrid ve eivarma tufanâsi Oyağmurlar ovağmıştır. Yağmurun arkasmdan bir kasırga çıkmış ve birçok elektrik tellerini tahrip etmiştir, İtfaiye mahranle, ri asan suları boşaltmıştır. 'Tram. vay ve yemlitr trenleri saatlerce İşlememiştir. Bir cok yaralı var dır, Madridin büyük caddeleri d8 Suatlaree su altında kalmıştır. Airiikada bir şehir daha general Dö Gole iltihak etti Londra, 17 (AA) — Hür Fran Siz kuvvetleri umumi karargâhınm tebliği: Gabon'un ikinci ehemmiyetli li- mani olan Portjontil de Libreyil'in tesiiminden iki gün sonra muhare. be etmeden teslim olmuştur. Bu Suretle artık Gabon'un tamamı hür Fransiz hil bulunmaktadır. General dö Gol Cuma günü Li. bervil'i ziyaret ederek derhal şeh- rin iaşesini temin bakımından lâ. am gelen tedbirleri almıştır. General dö Gol umumi vilâyet binasında sivil ve askeri makamlar mümessillerini kabul ettikten son- fa kıtaatı teftiş etmiştir. Gabon'ün halkın isteğine uygun olarak hür Fransız imparatorluğu. na ilhakı ie neticelenen tedip ha. reketi esnasında Liberville ve ci- yarında hiç bir kimsenin ölmediği. ni ve yaralanmadığını bizzat müşa hede etmekle General dö Gol mem. nun olmuştur. General dö Gol, hür Fransız kuvvetlerinden yaralı bulunan a8 kerleri ve evvelce Vişi hükümeti emrinde bulunan cüzütamları da ziyaret etmiştir. Yaralılar azdır. General Testu'nun oemri altında hür Prânsz kuvvetlerinin ilerle. mesine muhalefet eden kıtaattan büyük bir kısmı simdi General dö Göl'ün emrinde çalışmayı talep eylemektedirler, esrarı düşman tarafmdan o dere” ce malündu ve düşman mömleke- tin içine o kadar gümullü (ihanet şebekeleri serpmişti ki Polonya, bir an İçinde, hastasınm bütün vü. cut teşekküllerini gayet İvi bilen bir operatör gibi o harikulâde bir Süratle kesip biçmiştir. Alman or” dularına meydan okuyan ve ilk hamlede Berline gireceğini söyli « yen mareşal Simikli müthiş suret. İ te aldatıimıştı. Mareşale Alınan , Sovyet pakitr nın gizli maddeleri olduğu, Pe lonyanm taksimi o kararlaştırıldığı söylendiği zaman bir operet din. ler gibi neşeyle gülmüs ve gocuk” İ ca propagandaların üstünde olma. st İzemgeldiğini gösteren bir gu idrak etmis, bekikati bilen ve gö” | rurlaz ren vatanperverler eksik olma mıstir, Fakat düşmanım uzun 24 mandanberi memleket iğine, Po - lonya devletinla bütün zsif nokta larına yerleştirdiği beşinci kol şe memlekette kimsenin anlamıyacağı bir ayrılık ve anar #5 İçine sürüklemeğe muvaffak ol, — Polonya bisküi değildir. Bana Almariya ile Sövyet Rusya. nm itüfn haberini getirecek O * ilana yelms deli derim?,, Cevabını vermişti, Mareşal, Hitlerin bir asker ol, mumasın; istihfafin görmektir se derece hata et Asker olmi yan bir adamm Almsı imparaturluğuna da-. Hakiki Mede- niyetin ölçüsü Göçenlerde değeri o muharrirle rimizden biri tahlili bir musahabe- sinde medeniyetin yükâek kubbe ler, kervansaraylar, kiliseler ve Eyfel kulelerile o mukayyet olma- dığını ve bugüne kadar bize haki ki beşer tarihini intikal ettiren sirrm daha ziyade (beşeri mefkü- re) den İbaret ol çe duğunu yazıyor - ettiği “küşmneler | ve mamüreler # medeniyeti, nin büyük bir gey ifa- de etmediği muhakkaktır, Terakki nin maddi ve ahlâki veçheieri biri- birine haği: değildir, Her halde be- ser hükmi, insan dehasının Yurat- miş olduğu eserlerden, sanatlar dan, mamurelerden çok daha az ve ağırlıkla değişir, Kartaca ve Truva İ şehirleri, Kicopatranın sarayları, Semiramis'in cennelâsâ asma bah» geleri muhakkak ki buğün bombe yağmuru altnda yıkılmakta olan Avrüpa mamüurelerinden çok daha | mühteşem ve debdebeli iğiler, Bus na rağmen buzün nihayet lâfei bir kiymetleri halzdir; veyahut da mütecessiz ve paralı bir seyyahın zevkini okşayacak Okadar bir te- Mmaşaya değer eserlerdir, Fakat bu dev eserlerin çoğu ktrhaçlanan in: sün esirlerinin feryat ve eninleri, temellerine Okarişan kan pıhtıları üstünde havalara Oyükseliyordu, Büğlün bir inşa dalâleti olarak sey- retmekte olduğumuz firavunlarm ehramları binlerce insan iztırabi- nm iladesi ve daha doğrusu meza- ridır, Renan'm “ilmin halka hiz metleri,, kitabının bir yerinde yaz» vardır.,, cümlesi dikkate şayandır. Hakikaten eski zamanlarda mad di medeniyetin" tecellilerinden biri olan kadırgalsrda isçi hayali bir işkence idi; ve nitekim son ze manlavda (Volga mahkünu gibi çalışmak) tabiri bu isimdeki meş- kor Rus filwinden kalmıştır. Tarb kine gibi çalışmasile meydana gel, miştir, Seddi Çin, Babil Oküleleri gibi eski Oşaheserlerin o bögünkü kiymetlerine ise, birkaç asır sora ki bir devrede bugünün Eldorado bendi, Majino hattı veya Nevyork- daki yüz katlı binalarmn kıymet İeri aynı olacaktır. Bazı bedhin düşünceliler bu zahiri çöküntülere ve bâdi oldukları ıztıraplara baka rak ilmi bir çok hizmetleri yanm- da bir taraftan da vahşeti ve hu- şuneti yaratmakla itham edecekle- ri tabildir. Gerçi harp ve maşeri kital kimyadan, fizikten ve hattâ tababetten istifade ederek silâhları tekemmül ettirmiş, bir anda yü deree insanı Öldüren guzları ve mikropları, yangın tevlit edici bom- | baları meydana çikarmıştır. Eski Fransız mütefekkirlerinden biri- nin dediği gibi “viodansız İlim, ru- hun harabisindeh başka bir şey değildir.,, O halde hakiki medeni yete bir ölçü ararken mamtur bel denin mermer taşlarını, demir çu" buklarını, boton köprülerini ve €- lektiriki ciharlarmı bir tarafa bira- İ karak bunların kepsine kaynak katiyyen inanmıyordu, o Mareşal, Nazi Almanyasını giydiği kuzu i postu içinde görmekle delilik et. İ misli, Almanyayı göründüğü gibi İ tanımak, ona tarihin en korkunç | sürprizini hazırlamıştır, Mareşal, asla modern harp ve | silâhlardan haberdar olmadığı hal, de büyük zaferler rüyası içinde İ uykuda yürüyen bir insan gibiydi. Bilhassa, beşinci kol tarafından kendisine verilen sahte istihbarat rüporları, onu mülhiş surette al. datmaya muvaffak olümuştur. Polonyada beşinci kolün harp lân ettiğini açıkça gördükten ve Albay Bameroviç bu O Körünmez harbin jik kurbanı olduklar sonra, Sameroviç'in rolünü de ben üzeri, me almış bolunuyordum. O gün ötelden çıkar çıkmaz Di mitroviç köyündeki köy püpasi Po poviçin ölümü © hüğisesinde ne müthiş memisket mukadderatının gizlendiğini, son derece ehemmi , yetinden dolayı, bizzat omareşale bildirmeye karar vermiştim, Derhal erkânbarbiya harekkt öt: şefini #iyutet ettim vo ma” mülim hir mesele için du, Tarihçi Sı İ vie nm De. R. Adasa? teşkil eden öz fikirleri öne süren- ier daha haklıdır. Nitekim bu; biz Atinaya hükim olan te; meşhur Akropolisi veod için rediyor ve nihayet birkaç di içinde ruhan mahzüz oluy: kat bu mütenasip sütuu nihayet bir madde ölçü; bugünün ssnat ©. seri dahi tanımı, yan vahsi barbi bir sn içinde bu bedi büsbü * tün bir harabeye döndürüp hik De yekeön edebilir, Fakat harp vahşetinin ve İtalyan bonibardıman oteyyaresinin orta” dan kaldıramadığı şey, o milletin durmıyan bir kan seli halinde w uru, fikri yâdigürlari hayatıdır, Bir zamanlar Dârünm da muhte şem orduları eski Atina beldesini yağma OEetmiş ve yakmış olduğu halde ne Eflâtun ile Aristonun fel sefesine, ne de Aristafan İle Se fokl'ün trafedilerine bir şey yapa bilmiştir. Rugün Türk medeniye- tini ayakta durduran kuvvet ve | sw, yalnız başma olarak Süley- maniye ve Selim eamilerinin kb beteri veyahut da Hasankaledeki Çobandede gibi köprüler değildir; bugün Türk milletine şerefi bir hayat mevkii veren kuvvet bu © serlerin bir sembol olarak ifade ettikleri Türk mödeniyetinin mef- küresi, Türk mlletinin abldki s8. ciyesi ve hasletleri ve cengöver Miğidir. A Hakiki medeniyet ancak madde | ölçüsüne sğmıyan bu manevi ve i fikri kıymetlerin bir muhesesiast dır, Medeni adam, hayvoni tabi atında meknuz olan ovahs! sevki tabiilerini yenip beşeri hanelerini yükselten, ipeelenen ve dğerbi, niye kaçan adamdır, Met miyet de, maşeri tahtesgür vahşi kabile duyguları ve meye'in Yarından O kurtulup insenileşen ve beşeri mefküreler uğrunda cide de bulunan cemiyettir. Mak'ne as rı, eşki mefküreler çağlarına naza” katliim ve sefaleti, aetrmtir, “> bugünün hasin ve letiiğ- cı mefkürelerine bakıp da alda- nanlar ve bütün suçu ilme atanlar olabilir. Bugün Avrupanm Orta” sından kopan mı mefküreler niha- yet 'bir taraflı, tek iddlalı ve ego- isttir; bütüm duygulu ve çxtışkan | milletleri bir bek İradenin ve arru- nun mariveldama râm etmek östi- hakiki dünya medeniyetinin muha- rip bayraktarlarıdır. Dr. Rasim ADASAL hususi surette görmek istediğimi söyledim, Mareşal, pek meşgul öl. masına rağmen, o gün beni uzun uzadıya bekletmeden © kabul etti, Samimiyetten ziyade hayretle kar şıladı, Yüzüme merakla bakmak , taydı, Kendisine, hemen askerlerin alir şık olduğu veçhile, meseleye cep. heden girerek, düşmanm yeni ve tehlikeli faaliyetini bildirmek is * tedim, — Kahraman Albay Samero, yü e söze başladım. : Fakat mareşal birdenbire müte-ji. essir bir yilrle sözümü kesti: — Evet, gok feri, Büjyorum!,ğ Dedi, Telefon hâdisesi için tahki, kat yaptırılıyor. — Fakat âlbayin neye kurban gittiğini biliyor musunuz, Mare * şa? Mareşal kirpiklerini oynatarak! tereddütle yüzüme bakıyordu. n — Şüphesiz düşman teşkilAtmm tir tuzağı diye murldandı, “ — Şüphesiz, mareşal! Fakat gayet mühim bir şebekeye e'key .İ muştu... (Devami vör,
