10 Temmuz 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

bm idi ll endike 4 HABER — Akşam Postam 0 TEMMUZ — 1940 Sv DAKIKA Martinik sularında vaziyet Vaşinglen, 10 (A.A) — Stefani: Matbuat mümessillerini kabul e sız taşyare gemisi ls Jan Dark krüvazörü ve Bir çok denizell İm den harbiye nazırı İlini, Martinik | lanmaktadır. Purada İngiliz kı sularına gönderilmiş olân Amerikan | vetleri'e müsulemeye dalma int” harp gemilerinin vasiyet'nin imki, | zar edilmektedir. safını takip için emir alış olduk” ari beyan et eml İ İsviçrede bulunan A ükümeti. SL 8 e ven | Fransız zabitleri nin İngiltere hükümetinden herp gemilerini hu moksotla Mertinik a çığına takşil etmiş olduğunu sor. duğunu ilâve eylemiştir. ... Nevyork, 10 — Martinik âdası vâziyeti kakkında enrtişe devam etmektedir. Bu mıntakada bir Fran Mısır hükü Cenevre, 10 (A.A.y — Hartiye rssirinm bir emirnamesi, memle - ketlerini terkederek İmiçreye iti. ca etmiş olan Frans rebitlerini ve efredını derbel memleketlerine dünmeğe dnvet eylemektedir. meti şehir- leri tahliye ediyor Harbe girmemek arzusuna rağmen bütün ihtiyat tedbirleri alındı. Halkın fakir olanları hükümet tarafından köyl Mısırdan gelen ere naklediliyor bir Türk genci Suriyeden çok müşkülâtla geçebildi Mabirode oturan o ve evvelki gün askerliğini yapmak üzere şehrimize gelen 335 tevelütlü Mahmut isimli bir vatandaşımız Mısırdaki vaziyet ile j seyahati oanasmia gördüklerine deir dikkate değer walümat vermektedir. Pek küçükken atlesile bereber Mira giden fakat sık sık anavatanı ziyu- yete gelen Mahmut, O bihaan kars . “e 36 haziranda Mesirdan çıkarsk ayın 25 mde Hayfaya ve aym gün Suriye hududunu. geldim. Benimle b8- râber mübtelif mületten birçok yolcu daba vardi, Fraumz badut memurları diğer yolcuları derhal (o bızaktıkları halde benim Türk ve askerliğimi yap mak için Türpeye gilmekte olduğu mu anleşmen birşok sorgu ve senle tabi tuttular, Sonra da: © “Beni bira samayız aşkiri eöskamlardan müza- ade sims Hzımdir.,. dediler. riye — Kudöse veri yikanmolomumz. Critle anlattım. Barut başitonselanı. sur Fili ile telefonla konuşup lâzım gelen mürsadeyi aldılar, Tekrar Su tiye hududuna etdim, Bu defa pasa- porlumdaki hudut geçme müddetinin bittiğini ileri sürerik yeniden mügkü- lât gösterdiler, o Başkonsolosumuzun milabaleaile zihayet Suriyeye gire midim. Fakat Berutta da bir bayn gilçlükie karşılaştım. Yoluma devam için otodüre bineceğim şaman bile, di- ğer tirçok ecmett yolcuları | bir şey yapmadıkları halde bana türlü izli mlşkilağ gesardılar, otobüs mazallin de beklememe büs muni olmağa kalk. tılar. Nihayet müşkülatla Türkiyeye gelebildim.,, Mahmut, Mısırdaki vaziyet bakkın da deri şunları söylemektedir: '— Mısırda Türklere karşı büyük bir muhabbet ve sevgi vardır. Mısırltlar Barbe girmek istememek. tedirler. Esasen Kahirenin bile bem- bardımen edilmeine rağmen İtuiyaya sarjı harp ilân edilmemiş ulması Ms serm barde girmekten içtinap elliğin! göstermektedir. Maamafih Mese hükümeti ihtiyat Şadhirleri almaktadır. Kahire, İsken. deriye ve Sie büyük gehirler Boşal Lilnalete, Balk köylere nakledilmele- tedir. Hüzümdet fakir hadler tinleiini parasız yapmaktadır, Bu yüzdeh gü: zel Mısır şehirleri gittikçe tanbalaş” maktadır. İskenderiye müteaddit da. Salar, Kahira ise şimdiye. kadar bik defa borıbalanmıştır. Askeri bahisler: Bugünkü harpien alınan Zizirii ve Majine hatisrr-konuşa- turken dalma bir #aal varid oturdu: İlertiyem bir orduya karşı taikimat nasl bir rol oynayabilir? Askeri mehtenassıslardan — birçoğu bu suale menfi cevap verirlerken, bir goğu dön seri tahklmatın büyük gey ler Made ettiğini söylemişlerdir, Harp ie kati neticeyi her no kadar operatif barekât temin edecekse de (Obüyük masraflar bahaaya yapılan mari ta) kimat da ordular için bir o durak ve ür müdalna noktasıydı? İşte bu makzatladır ki büyük barp Yardan, aldığı deşmlerie Ftanda hükğ. meti Majinoyu inşa eti, 30 ldlemetre derinliğinde dan vu hat için şimdiye kadar nihayetsiz ma- lümat eğindiğimize şüphe yoktur. Bir çok) resimler, hattı dolaşan gazete muhabirlerinin röportaflarile askeri mütehasaısların mütsleaları Majinoyu içerden görmüş kâdar bizi tenvir at- miştir. Harinide bu asri (tahkimat dalr verilen teknik maltmatın inanıl mas mebabeli karşınında (oolscak ki Almanlar da Komşunlarından aşağı kalmak istemiyerek, 1935 dan sonra mevkiler mühim stratejik tren yolla. rısr, ticari ve iktesadi sahaları örten dersler ilerlemek sürelile Liyej istihkâmları rın muvaffakiyet derecesini bertaraf etmiştiri Yalnız; seni O Taümtakkem mevkileri bAlâ ehemeiyetlerini man hafam, etmektedisler ki bunlar do- nanmaya üs töşkil eden bir limanı kapatan, donasmaya beakın yapmak imkânları hazırlayan, sevkulceyşi yol Tarı örten isiihkâmlardır. Bunun için olacaktır ki Holanda, Belçika ve Fran sz sahillerini istilâsr mitma milan Al manya gimdi vöyük (bi? süratle bu sahi mıuntakalarını silâhiundırmaya çalışmamaktadır. Ön beş gün kadar evvel bu mmtakaları amiral O Rider teftiş ettiği gibi Hitlerin'de ziyaret etiğine Mç şüphe olunmamalıdır. Sa. Dİ mntakalarının tesla ve taakimi bir taraftan İngiltereye hücum plda- bari bazırlayan ve diğer taraftan İn Çiltereden gelecek hücumu önlemeğe çalışan Atman erkâne hardiyesi için Mizulu görülmüştür, İngüterede Bu- nu bildiği içindir ki bir hafta (evvel Norva;ten İspanya sahillerine kadar uzun bir mıntakadna ant bir baskm hareketine geçmiş, ve basi yerlere as- ker ihraç etmek suretile Alman sahil tahkimatını, anlamaya, ve mevcut © dirirkem söyle demekteydi: — “Mak- sat bu uzun sahilde meler yapddığını anlamak ve Almanlara böyle bir sa. hi ellerinde tutmanın ne kadar küt mevcut o'an hakikat gudur Ki müstah kem mevaler herhangi bir takibe mu kavemet eircek mahiyette değildir Jer. Bu mühâvemet Oo falan ve filân #ebebierden Golayı bir gün (kırıldığı takdirde arhslarmdski oOorduyu en müşkül vaziyette brakabilirler, Nits- kim gerek Finlerin seri (takima. gerekse Çeköslovaklarm talikimatı, ve. Majino bunu bat (etmektedir. Finler tahkimatlarım ansak Üç ey kada müdafan edebilmişleri Çekosle vak tahkizatı ise 10.000 makinelitü- fek kullarrtmasma ltizum olmadan #atilâ edildiği gibi Mağroda oyarıf mıştı”, Bakalım yarınm müdafas tah kimatı şekli na olacak; ve bi (meri tahkimat yapılacak m? a A gp Ka a ne pain ane amenna ll e anneyi nm m m a m şi mmm İİİ aa sy RR e Gi Gr ve mr yp RE A Rİ (Dünüm “haber Eğ kl YADA İngiltere Romanyayı protesto el (Baştarafı ? inride) rin ewerinde araştırmalar yapıl. ması ine İngiltere hikömeti Romanyayı protesto ederek bu ha- reketlerinin ilki memleket arasında” ki döstlukle kabili telif olamsayaca, ğin: ve Tunada seyrisefer eden İngiliz gemilerine serbesti verildi B çihi İngiliz tehaisina da her zn. wmapki hürriyetlerinin iadesini 4 lep etmiştir. Romeo hükümeti İngilterenin bu proiestosumu reddetmiş ve hireke- eşi serbest olduğu cevabını ver. miş Me AR NAZIRLARI BERLANDE Rerlin, 70 — Alman - gır Fon Ribenirop'un da na ar başvekili Kont hariciye nazırı Kont Çaki Herline gelmiş balunmakladır. Nazırlama Berlin Mapar mevla. lebatı haldüneda konuşacakları şüp. hesizdir. Diğer daraflan bildirildiğine gö- ve Marsristen son yirmi dö " zarfında Romanyaya bir no'a vere- rek Transilvanya ibtilâfmen sulhan halli arassunda mişlir, Nazırlar Rayşlag'ın yarınki top. lantısına işirek edecekler ve dahn | etrel'de Hitler tarafından o kabul edileceklerdir. NAZIRLAR KONT CLANO İLE DE KONUŞACAKLAR Büdapiyte, 10 (A.A,) — (Stefani ajsasmdan: Sutâhiyettar Macar o mahafilinde başvekil Teleki ila haridyo (o Basın kont Çâkinin Almanya seyakatlerinin ikt aydanberi Alman hükümeti ile bi Muaf derpiş edilmiş olan bir projeniz tahakkmir sahasma eli derek oldu ğu beyan ohmmaktadır. o İki Macar devlet adamı, Minihte yil Alman gali Ba aoktal hazar testizinde bu- Buzasaklardır. Macar mahalilinde iki Macar dev 1e$ adamınm Münihte Berlindon av. Gitnda oraya uğrıyacak olen İtalyan bariciye mazırı Kont Ciano ile görüş- meleri ümidi gizlenmemektedir. PETROL BİSSE SENETLERİ YABANCILARA — SATILMIYACAK Bükreş, 70 (4.4) — Stefani; Besmi bir tebliğde kaydedildiği he göre dün İki Kere toplanmış o. Tan nazırlar meclisi, dahili vaziyeti tetkik ederek bütün memlekette sü- kün ve #sayişin hüküm sürdüğünü gnlkesie iştir, “az MN i mağiri, eçngbi memlekeilerle münasebeile olduğunu bildir | Tin varsın © PEN i ekalliyetler meselesi 'Transilvanyada büyük bir inti- zamsızlık hüküm sürmektedir. Zabit ve mur aileleri kitle halin- de Transilvanya topraklarını ter- ketmektedir. Bu aileler, şimdiki kararsızlıktan ise herhangi şekil Zabit ve memur aileleri kitle halin şayanı tercih olduğunu söyltmek tedirler. Bu arazide. bilâkaydik şart yiyecek ve hayvan yemleri tekâlifi harbiye olarak toplan maktadır. MACAR GAZETELERİNİN NIŞ$BİYATI Bükreş, 9 (A.A.) — Rador a- jane bildiriyor: Birkaç gündenberi Budapeşte matbuntı, Romanyada endişe w- adırıcak neşriyat kampanyası Bu neşriyat baş- ca mevzuunu, Transilvanyadaki teşkil et- Macar matbuatı, Ro- men k n, Macar ekalli- yetleri için bir tehdit ve bir teh- like teşkil etmekte olduğunu mü- surette yazmakta, ve vaka zikretmemektedir. Bundan başka Budapeşte mat- buatı, Romen makamatı tarafın. dan Romanyada bulunan Alman ahalisine karşı güya yapılmakta olan tazyik ve hasin muameleler hakkında keyfi haberler yaymak. tadır. Romen devletinin Almen devletiyle bir yaklaşma politikası takip etmekte olduğunu ilân etti Matbuat raim essilleri Ki bir sırada, mezkfir kampanya | duğu bir konuşmada, ve bu yeni uydurmalardan mâk sadın, Romanya İle Almanya ara- sında yeni intrikalar doğurmak olduğu pek güzel anlaşılabilir. Zire, Almanlar, Romanyadaki Al manların ve umumiyetle bütün €- kalliyetlerin, Romanyada ne ka- | mıyaenklardır. dar iyi muamele görmekte oldul- larmı pek güzel bilmektedirler. ROMEN KABİNESİNDEN İSTİVALAR Bükreş, 10 — D, N. B. Resmi bir tebliğe göre, Mezahib. hazır S'ma istifa etmiş ve yerine gene evvelce Demirmuhafız — teşkilâtina dahil bulunmuş olan Budisteanu ta yin edilmiştir. Bundan baskız öğrenildiğine gt. re, nazir vekili, Novcano ile mali. ye mllsteşarı Auguste Bideanu ka. binedenayrılsğa karar vermiş - derdi», Her Üret de Demirrmulnfiz YANUDİ ALEYHTARI KARARLAR ALINIYOR Bükreş, 19 — Röyter: Romen kabinesi, bugün bir seri Yahudi a. leyhtarı tedbirler üzerinde müze - kere için toplenmış ve tufulacak battı hareketin ozaslarmı kabul et- miştir Ağır tahdidleri hüva eden kanun ve nizamlar çıkarlmesma Imizar olunmektadır. Bükreş, 9 (44) —DN Wa jensi bildiriyor: “İngiltere ile iran arasında Petrol ihtilâfı İngiliz şirketi istihsali arttıracağı yerde düşürmekle itham olunuyor Tahran, 9 (A-A.) — Pars ajansı bildiriyor: Göğen pazar günü masliye nâziri İran parlâmentonunda aşağıki ra- poru okumuştur: “-— Bir müddet evvel İran hü. kümatiyle Anglo İranın Oll Com- şirketi arasmda çikmiş'olan İablâflar, urun müzakerelere rağ- ri hakkında izahat veretek yeni hü, | men Balledilememiştir. kümetin teşekkülü üzerine şimdiye kadar mempuniyele şayan nelice ler elde edildiğini beyan eşlemiş- tir, Meclis, petrol şirketleri hisse se netlerinin bandan sonra ecnebi teemleketlerde satılmamasına karar vermiştir. Sermayesinin hir kısmı ecnebi olum petrol endüstrisinin bu kıs iümin ecnebi ellere geçmesine mz. nl olmak üzere bu kararın illiha rma İğzum görülmüştür. SOYYET DONANMASI VARNA» DA MANEVRA YAPIYOR Bükreş, 9 (A.A.) — Röytera- jansı bildiriyor? Macaristanm o Transilvanya hakkında metalibatı meselesinin yeniden ortaya çıktığı ve bu hu- susta bir gerginlik mevcut bu- Junduğu söylenmektedir. Ecnebi memleketlerde söylenil- diğine nazaran Kont Ciano ile Von Ribbentrop arasında vaki 0- lan görüşme cinasmida İtalyan hariciye nazırı, Macariatan ve Bulgariztanın' metalibatını yerine getirmenin zamanının gelmiş bu- lunduğunu müsitrane bir surette beyan etmiştir. Rorlen kabineşinin sukut et- mesi muhtemel değildir, fakat düşecek dahi olsa, yeni kabine nin, demir muhafızlar azazından müteşekkil veya bir askeri hükü- met olacağı söylenmektedir. Bu- gün Romanyada büküm süren endişenin diğer bir sebebi de Ka- râdeniz Rus donanmasının Bul gar limanı olan Varna açıkların- da manevralar yapmakta olduğu- nu bildiren ve salâbiyettar bir membadan gelen haberdir. Rus- yanm yeni bir metalebe serdet- mek arifesinğe bulunduğu da söy- lenmektedir, TRANSİLVANYA TAHLİYE EDİLİYOR Budapeşte, 9 (A.A.) — Nim resmi bir membadan bildiriliyor: Bükreşten gelen malümata naza- rar, Romen merkezi hükümeti- nin ahalisi cuma günündenberi büyük bir asabiyet içindedir. Bu- nun sebebi ds hükümetin yakm- da istifa edeceğine dair çıkınış o- lan rivayetlerdir. Dobruca ve Traşsilvanyadaki bütün bankalar nakit ve kıymet- lerini Bükreşe nakletmişlerdir. Keyfiyet büyük endişe uyandır- mış ve burdan, Romanyanm ya- kında başka arazi terkedeceği is- tihraç edilmektedir. . dl abi Eksperlerin nokta mazariarma göre, Getchsaran ve Pazanon mın. takalarmda keşfedilen yeni petrol tebakaları nazarı itibara almacak olursa, İran petrol kuyularının ka. bitiyeti, imtiyaz anbiplerine şimdiki miktarm üç misli miktarda petrol istihsel etmek imkânmr behçet - mektedir, Mukavelenamenin 12, 16 ve 21 İ.ci mrddeleri veücibineç, İten servel kaynaklarından birisini toş - xil eden petrolün istihsalini, şirket Baddi azamisine çokarmağa gayret edecektir. Merkür tasrihata rağmen, ili dört sene zarfında pelrol istihseli pek a8 terayit etmiş ve 1907'de on milyon tona 'baliğ olınuştur ki hükümelin 840 senerİndo 14 milyona beliğ olması i câtedezdi, Fakat hükümetin birtbirini takip simiş olan prteatalarına o Tağ- man, bu rulttarlar her sene azalmış ve 1938 da bu gazla bir mulyon tooü | baliğ olmuştur. Dünya memleketleri &in patrola olan âcil ihilyaçlarına rağ men, İşman patroksialiheslâlı azalmak» i bulunmaktadır. İran alkümetinin. miltendöt protestolatı karşıkında İm Uyazlı şirket mantıksız vesileler ver detmiştir. İcan hükümeti (o gipheye düşmüştür, ve öyle o çürür ki bu mesele basil ve busus (hedeflerden muavra bulunmaktadır. Bundan Daş- ka şirket, devletin meşru hukukunun | teralninde rolâşkülât göstermekte, ve keyfiyet de memleketin menaftini cid di surette haletdar etmektedir. Müliye narrı sözlerine yu” suretle mihayet vermiştir: "Tabidir Ki hükümet, bütün kuvve töyle icabodin teşabbömleri yapmıştır. Yakat meselenin etemmiyeti ve varm- bileceği pstireler karşısmda, meclise bu raporu vrmek faydalı o bulunmak taydı. Bilâhâre bir çok mebuslar söz la tsi, İranın menfhlini koruması için hükümeti teşvik etmişlerdir. Fransız Milli Meclisi | /Beşlarafı 1 inridei TAYMİS, ATMAN DİPLOMASİ- SİNİ NASI, GÖRÜYOR? Londra, 9 (A.A:) — Taymis ça- retesinin dipolmetik muhsrriri Ak manyanm diplomasisi vo iki yüz . iü polikikası asklunda şunları yaz- imi ç Almanlar diplomatik hokkabaz - liktâki büyük maharetlerile Mos - kova politika antikomintern pakt. larmı yaşatmâya çalışmışlardır. Şarka doğru döndüğü zaman, kendini hakiki sosyalist ve kapi « talist düşmanı ilân ederek komü - nisilerin büsnü teveccühünü ka - zanmağa çalışır. Garbe veya osnu- bu doğru döndüğü şaman, komü . hizme karşı bir kale olmakta devam ettiğini ilân eder, ve bu suretle, f- talya ve İspanyanın güphelerini yutur. Ve son günlerde olduğu gi- bi Feten gurubunu da kendine cel. beder. Bugüne kadar bu tiki taraflı oyunu menfaatlerine uygun bir şe- kilde oynarr, Esasen bu vaziyet, senelere kendi dah'linde oynadığı bu oyun olmuştur. İşçilere komü mist olduğunu söyler, memur ve endüştri sahiplerine de menfaatle- Dr. Hafız Cemal LOKMAN HEKİM Dahiliye mütehassısı, İstanbul Divanyolu, No. 104, Tel: 22393 Ka 3 rini her tiirlü tecavüze karşı müdn- fer etmekte olduğunu bildirir. San iki “Iç hafta zarfında Moskova paktmın #leyhine olarak, antikomin- tern kurnazlığı Üzerinde israr etmiş Bibi görünmemektedir. Fakat ba da Mir manevrndan haşka bir şey değil, belki de, geyeleri tahakkuk © edince Moskova paklma dönmek için tama” men muvakkat mahiyette olarak Kul landığı Lir taktikten ibarettir, OLit- vanyada Sovyet garnizenlarının takvi- yesi ve Besarabyanm iççeli Almanya için nahoş bir hareket olarak telâkki süllebilirdi. Fakat Almanya, Hitlerin mücadele isimi kitabım garkn müto. dair fasıllarını tahakkuk ettisebilece. ğini tahmin ettiği güne kadar kör ka- lacaktır. Vaetikanın Fransa hakkındaki fikri Nevyork, D(AA) — Nevyark Taymla gazetesinin Roma muhahizi. nin verdigi bir habere göre, Vatika m gazelesi olan Oaservatara Rom no, Maragsl Petenin ve Frahanyı ye- niden ıştah etmek için sarfettiği gay” retlerin mehi ile dolu Bir yazı neşret- migtir. Bu yazı mareşal Petene yer- Gm eden Fransız katolik gençler teş" kilâtının mektubuna istinat etmekle mektedir. Nevyork Taymisin muha birine nazaran Vatikân:n ittbaz ekti. &i harekete sebeb baçvekil devrildiği takdirde müfrit 0) parti o azalarının bir ihtilâl çıkarmaları korkusudur. gal Ka e pü İŞ bee , Yahudiler Romen nazırı Nikpbore Oraule, plârinin tatbikatı dilerin mathuattan uzağ” enklarını beyan etmişti” müdürlük veya sub; Cranie matbuştm totaliter rejimle mün mas Jizemgelen bu Gö ” sürün tfüzumlu bir gey 0 Hive etmiştir. , YUNANİSTAN BİR AS TEKLİFİNDE BULU Sofya, 9 (A.A.) — ajansı bildiriyor: İyi malümat alan nen şayialara göre, iki memleket arasında bulunan meselelerin zâkere arzusunu göste” şayialar henüz teeyyüt tir. BULGAR yeni BAŞV NUTKU Soya, 9 (A4, — DP” jansı bildiriyor: Başvekil Por, Şumsl siyareti esnasmda bir yerek Bulguristanın sö, nü barış ve bilaraflık tahakkuk ettireceğini bil Bâşrekil, böyle olmak Bulgaristan memleketi, atlerini korumak için bü” birleri alacağını ilâve ev Dük dö Vindsorüf" vazifesi Vatikan, 10 (A.A) — dan bildirildiğin göre, tor, Bahama adaları bu adalardaki müsellâh başkumandanlığına tayin Üofüsesike heyeti! akşam gitti Erzurumda yapılacak haftası işin üniversite Bilsetin riyasetindeki pr yeti dür akşam Ankaraj$ etmiy'ir, Heyet Ankarsds kaldıktan sonra Erzuruma hafta eshnznda 11 a tir, inkişaf edi Trakyada tav$i Trakyada tavşancılık dir. Yetiştirilen tayganisrfİ den yerli fabrikalar gapk* dırlar, Tavşan ellerinin ©” tana ihracı için tetkikler tadır. — Fon Papen > gitti Birkaç gin evveçi miş olan Almanyanın ie yük elçisi Fon Papen di trenle Ankaraya dönmüf' ——— Miki nine hırsızlık 1 Dün Ankaraya vasıl © Nt trende bir hırsızlık © Yunduğu komparımat “İğ giyerek uyuyan Avakst, nin cebinde seksen lira Sf bisesi çalınmışlır. Vi rine çıkarak saklanmak ” sına yakalanmınsı için © rulmuş ise de karan» kaçıp gilmiştir.. Hâdi* kınlarında olmuştur. ASKERE DA Fatih Askerlik $ 1 — Şimdiye kadar b eriş cezalı cezasız 316 ” doğumlu (Süvari) ani ezat askere sovkodileo 3 - Şubede toplam 3 Temmuz 940 Pazartesi (9 dur.) tayin olunan leflerin şubede hazır bU pi