22 Mayıs 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

— 1940 Vaşington, 22 (A.A.) — Meobufan ve ayan meclisleri bahriye enciümen- deri, Rüzvelt ve bahırt erkân ile görüştükten sonra bir kanun Jyibam tevdi etmişlerdir. Bu lâyihada 10.000 tayyareden ve 16.000 pilottan mürekkep bir hava kuvveti vüruda getirilmesi derpiş edilmektedir. Bu plânı tahslkuk ettirmek için 109 milyon dolara ihiyaç vardır. Bu mablâğ Ruzveltin 1.182 milyon dalar miktarındaki fevkalâde min müdafaa programında da donanmaya tahula edilmiş olan 250 milyon dolardan ikraz edilecektir. Fransada şeker vesika ile Paris, 22 (A.A.) — Hükümet şeker vesikası usulünün bir hazirandan Şübaren tatbik edilmesine karar vermiştir. Ayirk şeker miktarı adam başma 750 gramı olarak tespit edilmiştir. Ekmek vesikas; usulünün tatbiki tehir 6- Allmiştir. Alman tayyareleri İsveç üzerinde Stokholm, 22 (ALA) — Alman tayyareleri, İsveçin şimal Üzerinde ceve- İinlar yapmışlardır. İsveçin tayyare daf topları İskonun şarkında harekete geçmiştir. Bir Alman tayyaresi Norveç hududu yakınında ve Narvikin şar- kında kilin Valesi Jaure istasyonunu mitraiyöz ateşine tulmüştur. Berlindeki İsveç sefareti, Alman hükümeti nezdinde protestoda bulunmağa memur edil- miştir. Benzin katarı tevkif edilecek Kaunas, 22 (A.A.) — Husus! bir menbadan haber alındığına göre Bov- yet Rusyadan gelen ve Almanyaya giden bir benzin katarı balen Litvanya demiryolları üzerinde bulünmaktadır, Sovyetlerin verdikleri ikinci bir emir Üzerine bu katar tevkif edilecektir. Vels Fransız ve İngiliz sefirlerile görüştü Vaşingten, 23 (A.A.) — Vela, Avrupanın vaziyeti hakkında, ingiliz ve Fransız sefirleriyla görüşmüştür. İşgal altındaki yerler Lonüra, 22 (A.A.) — Hariciye nezareti, aşağıdaki memleketlerin turdan böyle Almanya tarafından işgal edilmiş nddedilmesi lâzım olduğunu bildir. mektedir, Şimal eyaletleri müstesia olmak Üzere Norveç kralığ:, Holanda krallığı, Lüksemburg büyük dükalğı. Hariciye nezareti bu tebliğin, Holardanım müstemlekelerine çilmulü ol- maadığmı ilâve etmektedir. Bulgaristanda askeri hazırlıklar yapılıyor Gelen yolcular muhtelif mıntakalardan Yunan hududuna sevkiyat yapıldığını söylüyorlar Türk muhacirlerin yeni eşyaları hudutta ellerinden alındı Bulgaristarir Türklerden ana - yurda hicret edenler çoğalmıştır. Bugün de böyle yerlerini ter ketmiş yurddaşlarımızdan on kişi © ik bir kefile konvansiyonel treni. la gelmiştir. Filibe ctvarmda Hasan Uğrat ve Kuklen kasabaları halkından olan bu muhacirlerin verdikleri malâ - mala göre, son zamanlarda Bulga- ristanda Türklere karşı fena mux- meleler artınası yüzünden * birçok yurttaşlarımız muhacerete hazır lanmaktadır. Bulgarlar, kendi parasile gelen muhacirlerimizi, paraları tükenin - ceye keder alkoymak için pasa port işlerini Üç ay uzatımışlardır. Fakir köylülerin ekseriya çeş - mealerden $u gimalarma bile imkân birakılmamaktadır. o Muhacirlerin nüfus başma ancak 500 leva (tak. riben beş liralik) para çıkarması. na izin vermişlerdir. Asker çığındaki Türklerin teş kırmak gibi ağır nılması devam etme) Yolenların en çok lişen noktalar muhtelif mmtakalar daki cephaneliklerin geceleri bo - grltriması ve bu mükimmatla bir. likte Yunan hududuna asker ve top sevkiyatı yapılmasıdır. Türk halkı Ankara radyosunu cak övlerinde ve gizli olarak din. iyebiliyorlar. Bulgar memurlar, hudutta muha cirlerin elinden yeni eşyalarımı al- mışlar, eski eşyaların da ancak mahdut miktarını götürmelerine müsaade etmişlerdir. Cuma ve çarşamla günleri et yemek kati surette yasak edilmiş ve evlerinde buzünlerde ot bulu - nan Türkler ağır #ürette cezralan- dırilmişlardır. Yolda bulunan daha altı muha * cir ailesinin de yarm gölmeleri bek leriyor. Alman tebliğine göre Norveçte harp vaziyeti Berlin, 21 (A.A.) — Alman or dusu başkumandanlığının tebii 20 mayısta, tapyare filoları, Narvik civarında kıtalar arasında vukua gelen çarpışmaya muvaf fakiyetle iştirak eylemiştir. Narvik mıntakasında faaliyette bulunan İngiliz filosu cüzütamla- rına karşı yapılan hücum esnasın” da, Almanlar büyük muvaffakı - yetler kazanmışlardır, Rosolutoin fipi bir saffrharp gemisinin ku- manda köprüsüne bombalar düş müştür. Birinci sınıf bir kruvazö re de büyük hacımda bir bomba isabet etmiştir. Bu kruvazörün kaybolmuş bulunduğu tahmin e- Lonrda, 21 (A.A.) — Amira Jığın bir tebliğinde Effingham is mindeki İngiliz kruvazörünün Norveç sahillerinde bir kayaya çarptıktan sonra battığı bildiril - mektedir. Ölen yoktur. 9500 tonluk olan Effingham kruvazörü 1921 de inşa edilmiştir. Mürette batı normal olarak 712 ilâ 749 kişidir. Londra, 21 (A.A.) — 12 mayıs geceyarısı hitam bular hafta zar- fında, ticaret filosuna düşman ta" rafındah verilen zayiat hakkında İngiliz amirallığının verdiği teb liğ şudur: 4 İngiliz gemisi 8955 ton, 1 Mareşal Çakmak (Baştarafı 1 incide) Başkanı Orgeneral Asım Gündü” zln riyaseti altnda ikinci bir as- keri hey'etimizin bugünlerde Su” riyeye gideceğini ve bu haberin dün akşam Londra radyosu tara” fından da reşredildizini yazmışsa da bunun doğru olup Olmadığı henüz anlaşılmamıştır. Cezaevleri nizamna- mesi değiştiriliyor Adliye vekileti Abdülkamit zama- Banda yapılıp Dez ufak tadildiin bu- gün dahi tatbik edilmekle olan ceze ve tevkif evleri nizarınmameasinde eaas- Mt değişiklik yapmış, en son mazari- yeleri ihtiva eden 220 maddelik yeni bir nizamname kazırlamıştır. gemi 5737 ton ki ceman 15903 ton acminde 8 gemidir. İngiliz bakriyesince kaydedilen tonaj mıktarı, muhasamalın ba" şındanberi kaybedilen »vasatf to- najın ancak yarısmı teşkil etmek” tedir. 4541 tonluk Campinas Alman vapuru 10 mayısta bir mayna çarparak batmıştır. Bundan maa" dâ denizaltıların icraatı neticesin- de ceman 25 bin tonluk $ gemi de batmış telâkki edilmektedir. Alman ticaret filosunun bugü" ne kadar kaybetmiş olduğu tonaj yekünu takriben 820 bin tona baliğ olmaktadır. Bu mıktar harp ten evvelki tonajın yüzde yirmi müttefik gemi 316 ton, 3 bitaraf | sini teşkil etmektedir. ve bugünün İDünün Amerika 10 bin tayyare hazırlıyor, Pp ap Yarin 22 (Hunisi) — Başvekil Re- honun vaziyeti bütün çıplaklığile an- latan dünkü nutku, müsbet bir Lesir yapmıştır. Franserlar, 1914 harbinin ük zamanlarındaki bitün muvaffaki- yetsiziiklere rağmen neticenin BASI raferla bittiğini gözönünde bulundur- makta ve bu harbin de şekilde biteceğinden emin bul Bütün Fransız güzeteleri, vaziyeti diddiyetini kabul etmekle (beraber Fransız ordusunun bütün © kuvvetini muhafaza ettiğini, kuvvet o maneviye- sinin yerinde olduğunu, İhtiyatlarıma daha el sürülmediğini tebarük ettir. mektedirler, BUGÜNKÜ ASKERİ VAZİYET Fransız o küyvetleri o Somme'dan Rethele kadar, Kendilerine Layin #di len yeni mevziler» o yerleşmişlerdir. Fransız kıtaatı, Alman hilcumlarına karşı koymak için bu yani mevzilerde organize edilmektedir. Amlens ile Arrası işgal eden Al man kuvvetlerinin birkaç (bin kişiyi tecavüz etmiyer motörlü müfrezeler- den ibaret olduğu tesyyüt etmektedir. Cahrain ile Börme aramnda harp sahasını hududunu kali bir surette çizmek imkânsızdır. Almanlar, halk arasmda panik çikarmak için moto #ikletçileri ilef (o sürmektedir. Cam-* brala'in arkaama da parsgütçüler in- dirmişlerdir. Bu paraşülçüler, dina- mit ve hombalar ile mücebhez bulun- wakta ve ellerinden geldiği kadar tab ribal yapmaktadır. o Ezöümle Arras ve Amiens istasyonları alevler içinde» dir. Camhrnis'de vaziyet değişmemiştir. Sommeden Sedana kadar Almanların bütün taarruzir kendilerine ağır za“ yönt verdirerek © tardedilmiştir. Al imaalar, bütün tegebblslerine rağmer Alme rehrini geçememişlerdir. Şunu: An kaydetmek icap eder ki, harp cep- hesinde #0n koz Oynanmamıştır. Salâhiyettar mahafil, general Gi- yanfnun esaretini tekzip ediyorlar, Dünkü Alman tebliği, meşredildiği za- man Abbeville Franartlarm elindeydi ve cepheden epeyce uzükta (— bulunu- yordu, General Veygand, dünden iti- Baran başkumandanlığı (o deruhte et LARDAN EĞLENCELİ NEŞRİYAT KALDIRILDI Hükümet (o radyolardaki eğlenceli neşriyatı bir emirle kaldırmıştır. Yak nız Radyo Paris eski programma de- vam edecek diğer istasyonlar yalnız havadis vereceklerdir. MÜTTEFİKLERİN MUKABİL PLANI MÜTHİŞ OLACAK Dün gece, İngiliz istihbarat naz Duff Cooper radyoda bir mutuk söyle- miştir; Banda demiştir ki? p vaziyeti Tatı münkati bulunmaktadır. Maa- mafih İngiliz ve Fransız hükümet, leri arasındaki temaslar idame edi- lebilmektedir. Bir posla idaresi memuru şu be, yanatta bulunmuştur; © Fransa ve daha ilerisi ile lele- fon muhaberal servisi münkali bu, Tunmaktadır. Ne zaman inde edile. dan gayri olan 75 tayyare Boting kumpanyası tarafmdan yapılacak &r. Kumpanya, bu maksatla 25 milyon dolar sarfederek fabrikaları genişletmiştir. İNGİLTERE İLE FRANSA ARASINDA TELEFON MÜKALEMELERİ KESİLDİ Londra, 24 (4.4) — Dön akşam | bileceğini bilmiyoruz. Gazeteler, bu snat 19,30 danberi Jngiltere ile | inkilaın kablo o kopmasından Fransa arasındaki İelefon muhabe, İ mütevellit olduğunu söylemektedir. —>———— Dün akşamki Fransız tebliği Paris, 21 (A.A.) — Fransiz akşam tebliğiz Somme'in şimalindeki mmtakağa, tazyikine devam eden düşman, ileri unsurlarını Amlens ve Arrasa Kadar ilerlelmeye muvaffak olmuştur. Cep. emin geri kalan kımmında, düşmanım mevali gayretlerine rağmen, vaziyette değişikik yoktur. İstihbar hava küvveilerimiz ve bombardıman fiolarımız, bahriye pike bumtar&rman cüzütamlarının işbirliği ile, yiddetii fsal « bulunmuş ve durmadan arazi üzerinde düşman krtalarını hırpaları Yransız hava kuvvetletinin ve Layyare dafi hataryalarının yalrız bizim katlaztmızda, 10 Maylatan 19 Mayımı kadar olan devre esnamda düşürdüğü dlişman tayyarelerinin aagari miktarı bugün 308 e varmış bulunmaktadır, Alman tebliği Fübrerin umum! katargağı, 21 (A.A): Alman ordusu başkumandanlığınm tebliği: Bütün devirlerin en muszzam taarruz hareketi, ayrı ayrı bir se- ri büyük taktik muvaffakiyetlerden sonra, halen İlk nefitelerini ver. mektedir. i düşmanm Eelçikadaki kuvvetli kıtaları ile Sedan'ın ce- L iti arasında irtibatı temin etmek olan dokuzuncu 1a edilmişlir. Bu ordu. halen, İiphilâi halindedir. #l kurmay ve şimdiye kağır yedinei Fransız ordusu kumandanı İken dokuzuncu ordu kumandanlığını deruhte etmiş bulunan general Giraud esir edilmiştir. Alman fırkaları, bu “Harp sahasından gelen (haberler vahimdir. Fakat fazla heyecana ka- pılmaya da mahal yoktur. Vaziyet şw | üç noktada hülisa edilebilir: 1 -— Almarlar Manş denizini hadrt ittihaz #imişlerdir. 3 — Bax küçük Alenan birlikleri fala ileri gitmişler de vaziyetleri tehlikelidir. 3 — İni va Fransız orduları mağlüp edilme miştir. Müttefiklerin hazırladıkları muka- bil taarruz müthiş olacsktır. o Esasen | bizim için gözünün: tutulacak gey de karbi kazanmaktır, 1914 de bir çok muvalfakiyetsizliklerden snra bATp bizim lehimize meticelsrmi İNGİLİZ TAYYARELERİNİN FAALİYETİ Londra, 22 (A-A.) — Hava işle” Hi nezareti tebliğ ediyor: Pazartesi sabahı, Blenheym $ix. lemindeki tayyareler, Kambray ve Arras mmtakalarında Almanların srhir tanklarına karşı muvaffakı . yelli taarruzlar yapmışlardır. Öğle. den sonra bu tayyareler, Arras ve Bapome mmtakalarında bir takım İaarruzlar yapmışlardır. Pazartesi . salı gecesi, birçok İn. giliz bombardıman tayarosi Cam - bralla Cateau ve Sent Föntin mıp- takalarında düşmanm O tahassüc merkezlerine taarruz etmiştir Ainne'im gimelinde Nowvinm orme | nında düşman kıtaatına karsı my - | vaffakıyeile tetevrüç eden bir ta. arruz yapılmıstır. Bu mıntakada birçok yangımlar evkimetir. Beş tavyaremiz hareket tsleri . ne dönememi: Salı günü İngiliz beritardıman ve avcı tayyareleri P-'“xa ve gi“ ranli Fransanın muharebe eepi lerinde birçok harekât icra etmiş” | lerâir. ALMAN TAYYARELERİ İNGİLTERE ÜZERİNDE Tondra, 22 (A-A.) — Hava işle ri nezareti, Alman tayyavelerinin 21 . 22 mayıs gecesi İngilterenin sonubu şarkisinde iki smmntakayı bombardıman etmiş olduklarını bil . dirmektedir. Birtakım bombelar tarlalara bazıları da denize düş - müştür. » Tavyare dafi topları faaliyete geçmiştir. Ne inssres talefat ol - muş, ne de hasarat vukusgelmiş- tir. MÜTTEFİKLER 1500 TAYYARE DAHA ALTYORLAR Vaşington, 21 (A.A.) — Mütte- fikler, geçen hafta OKaliforniyaya 1500 tayyare sipariş etmişlerdir. Bu rıkams evvelce bildirilen Duzlarlar da dahildir. Düuçlaslar girmektedir. Hileum arabaları sahiline doğru sürmektedir. Belçikada kıtalarımız, Gand'ın şarkinda Eacaut'nun müfrezelerimize karşı koyan düşmana hileum etmektedir. kıtaları ve motörlü krtast Amiens'i ve Abvevile'i almışlardır ve Fransir, İngiliz ve Belçika orduları cüzütamlarmı tasrruzla açılan gediğe Arras'ı, Som'un şimslinde bulunan Su suretle Marş cenibunda Düşmanın Valansiyen mmtakasında cenuba doğru yarma teşebbüsleri akim kal- mıştır. Hususi bir tebliğle bildirdiğimiz gibi, Alman krtaları, cenub ©e- nalımda Laon'u almışlar ve Chbemin des Dames yolu ile Aisne - Olse kanalına kadar ilerlemişlerdir. Kıtalarmız, Fraxsız hücurdarımı geri püskürterek, bu mırtakada birçok hücum Düşman müfrezelerinin hel şehri alınmıştır. simdiye kadar mukavemet göste arabaları tahrib etmiştir. leri Ret. Hava kuvvetlerimiz, Alman ordusunun bu zaferine müessir au- rette vardım etmişlerdir. Havada hâkim olarak, nel essezelerini tahrib ederek, üzerinde geçitleri ve nakliye mü- ndeki kollara hücum yapa rak, dokuzuncu Fransız ordusunun inhilâlini çabuklaştırmış ve şimdi- ye kadar düşmanm gediğim teşebbüsleri nüve halindeyken in conahlarmı tehdit için yaptığ: bütün ğmuştur. Fransiz #xhilt üzörindeki keşif uourelari ösnakmda ta ürileriiiz, bir Fransız torpitosunu, 5452 tönilâtoluk. Niger donanma sarnıç, Ya“ purunu hasara uğratmışlardır. 20 Mayrsı 21 Mavısa ba winde 6 nakliye gemisi ve sa Pavon Fransız kargosunu ve diğer iki kargoyu ağır surette an gece, ceman 43 bin tonilâto Hac. we gemileri batırılmış, diğer taraftar ceman 13 bin lonilito hacminde dört vapur ağır süretie hasara uğra tslmiste. tavyaresi kayıptır. s#manm kayıpları dün 47 tayyareye baliğ olmuştur. 15 Alman Sovyet gazeteleri ihtar ediyor * Harp Balkanlara yaklaşmaktadır “Balkanmemleketileri yan- mağa ne kadar maruz bu- lunduklarını anlamalıdır,, Moskova, 21 — İzvesliya gaze tesinin başmakalesinde, yeni bir safhaya giren ilk emperyalist har- bin vüs'at ve teşebbüzlerini pek çek tecavüz eden bir genişlik ikti- sap eitiği kaydedildikten sonra söyle devam ediliyor: “İngiltere ve Fransa, Belçika ve Iolanda arazileri üzerinden Al. manyaya karşı bir imarruz hazır, lamakt, iler. Bu sefer de Alman- ya, gene mülttetiklerden evvel dav, ranarak mukabil tedbirler itlihax eliniştir, Yeniden İngiliz - sız kumanda heyeti, hem v: de teşelibis faikiyelini Alinan ordularının Belç Holandada işgal etmekle oldukları mevkiler, asker) ve siralejik vazi- yeli esaslı bir surete gene Almanya lehine olarak tedhil etmektedir. Alman ordusu Majino hattını ya, mından çevirmiştir. Molanda sahil. lerinin işgal eğilmesi, Alman ha, ya üslerini Lagılraya fakriben 300 kilometreye (o Yâkınlaştırıyor. Seri bombardıman tayyareleri tarafın- dan bu mesafe, yarım xant zarfın, da katedilebilir. Danimarka ve Norveç sehillerine de malik olma. #w dolayısile, Almanya Şimal de: #mde hâkimiyeti elde etmis o'u. vor. Alman hava kuvvetleri, İngil, lerenin “büyük filosunu” zincirle. yerek İzarrux manevraları yapma, sı imkânlarından mahrim ediyor. Bu cihetin böyle olması İskandi. navj'ada cereyan eden deniz mu, harebelerinin de sabittir. » Diğer iki bitaraf memleket dahi, Harp tehlikesine maruz bulunmak. tadır, İngiliz — Yransış bloku ile İlak va arasında gerek Akdeniz, gerek- s8 Uzak Şark meseleleri hakkında, ki tezatlar, son derece hâd bir dev. reye girmiştir. Çemberlâynin isti, fasından pek evvel sarih bir su. relle tebarüz etiirdiği veçhile, Ak, deniz havzasile Balkanların yakın. da harp harekülinz yeni bir sahne teşkil edeceği derpiş editek Harp tehlik-si , asifik denizinde de çoğalmaktadır, Mültebit Ameri. ka ile Japonya arasındaki ihtilâf. lar, “Holanda mira, İçin müca, delenin başlaması dolayısile bariz hir surette höd şekil arzetnek- tedir. Avrupa harbi bir dönya har, bine doğru gidiyor, Hiç yorulmadan şu ciheti hatir. Jatmak lâzımdır ki, harbin genişle. mesine hâdim bulunağ bası bitaraf devletlerin politikası, ancak bir in- tihar politikası olarak tavsif edile- bilir. İngiliz - Franez blokunun, harbin genişiemesine mütedair ileri silrdükleri parolânm neticeleri de bundan ibarettir.” PRAVDANIN RASMAKALESİ Pravda gazetesi de haşmakala - *inde bulânatan gunları yazmakta - dır: “İngilir devlet adamlarmm son #amanlarda; Akdenizde muharebe. verdiği tecrübelerle haber ve hâ | Yunanistan « Tür“ disele''| na zi. Çok sıkı bağlarla ba * Atina, 21 ÇA A.) — Aİ bildiriyor; — Yunanistan fe Türkiy ” siyasi mahiyette müzakertii, etiği hakkmda Bulgar pd ralmdan istinsah ediler HEP” dır, Ehemmiyetle malüm otlu Türkiye ile Yunan!stan reğiimiş olan bir seri anlaş ne müesmen çok sıkı EağiR samandâanberi birleşmiş 29” vi drlar, , Milli müdafaa mük“ fiyeti yoluyla ar” Nakil vasıtalar!" fiyat kondu, Ankara, 22 — Mir, mükellefiyeti kanamam ai 3 38 inci maddeleri mi yeti mili müdafaa mükellefi, ile alınacak hayvanların “gi törlü nakil vasıtaların p fiyatları tespit edilmek a. listeye göre Otobüs: 3 VE binek? 4000, arazi kamyÜ gi kâmyonet: 6000, trak 4 seyyar tamirhane: 13 ti tankı: 6 bin, arozüz! © “ön petli motesiklet; 700. ol, 400, cadde kamyonus xe yonet; 3000, küçük bine, gi bili: 2 bin, büyük binek$ çi yatım tonluk pikup (esp > 1500, bisiklet: 50 Bi vanlara ait listede DEYE) şi, katır olduklarına göre,» y€ z irtifaları, göğüs çev , sati fiyatları yazılıdır. gi Hastahaneler? sığınak Belediyeye ait olaz tOLÜĞU lerdeki sığınak inşaatı İĞ fında bitirilecektir. Alâkadarlara bu huzufüğ rilmiştir. Belediye bu #£” buk ve sağlam olmasi tertibatı almıştır. Diğef de pasif korunma işleri almmıştar, Nafra Vekili Nafin vekili Ahi Bust sabahki ekspresle Anka #e gelmiştir. Kendisinin da vali ve belediye roll va şehrimizdeki nafis 5 Kİ MAD iraklı bir Pre, (Ba ş Prenses o Sirkesi niştesi Prens O Hüs© konso!esluk buldaki Teak lele karşılanmış, İstan! Uğİ için memnun oan miş ve hepsinin AYY Eğe! sıkarak otomobille BÜYÜ giye, köşklerine gel y rob gökmiş olan alg pa tamamiyle tyileşem yaban li hazra dolayısile memlekette daha (a8 | gö tememiş ve memlekö karar vermiştir. Burada birkağ Gün inde p decek ve ayın yirmi geler kara yolile İstanbul içi yayı Erdün adi inin ile birlikle 1715“ gi edeceklerdir. PrEhsi* Ğ mükemmel surette KÖZ si trenleri yirmari Lige tamamile keziimiş tedir, Yarırki ipne r uğramadan geleceği en i Buzünkü ekspr* yali Şebtar adı bir tüce3* miştir. lerin pek yakm oil p #etmeleri bir ; dir. Harp tehditleri leketleri ve bütü” Yal serinde dol ge mek lâzmdır Kİ. Nor ” Holindndan alman int 2 i i 1le 1 lerinin yakında Sanar / “ X G Ni soktu: isitler üzerinde etler tereçektir. Bu i ifa ne kadar mari yeri İamalıdırler. Alvar? miş © gi” el bir em Fear N Yarı için, İngiliz “e, i” art mmemliyet gizadi F