18 Mayıs 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Akviran değirmeninde 917 re- koltesi konuşuluyordu: Mahsul bu sene hiç de iyi değil Kızılca ve Armutludaki dört de- ğirmenden ikisi işsiz; hattâ kapalı duruyor. Geçen hafta kasabaya uğrayan değirmenci, kış (geldiği zaman kurtların kayışları Odidik didik edeceği yerde, iki inek ba- hasına da olsn bütün bir değirme- ni elden çıkarmak istediğini söy- ledi. Kayışlar daha gıcır, gıcır. Üstelik dört dönümlük tarla da ca. bâsr. Akviran değirmenine gelince © nun için köylüler “işsiz kalmaz de- ğirmen!,, derler. Bu tâbirin haki kati suydu ki, Akviran değirmeni dört köy arasındaydı. Akviranla Kızdea, Armutlu ve Kalecik ars. sında, Köylüler, meselâ Kızılcaya gidip bir hafta harcayacakları yer- de, iki günde işlerini bitirip Akvi- rar değirmeninden dönebiliyorlar- dı. Bu yüzden de değirmen İşsiz kalmıyor; gece gündüz çalışıyor. du, Nitekim, 917 rekoltesi konuşul- duğu sıralar geceydi. Taze yağlan- mış kayışların gürültüsü işidili- yor; bir çark alabildiğine dönü. yordu. Sanki Akviran değirmeni dişleri arasına girecek buğday bu Jamazsa, İnsan ve hayvan demiye- rek ne gelirse alıp öğüteceki Akviran değirmeni Kıztca köy- den altı saat, Akvirandan da dört saattir, Uzakta Bingöl dağlara giden yol üzerinde tenbel bir ko. yun gibi otlıyan çelimsiz bir su gözükür, Daha ötelerde iki tepe: Koşandağ ve Çiçeklidağ tepeleri. Akviran suyu bu iki dağ arasına gelir gelmez birdenbire değişir. Köylülerin dediği gibi nereden geldiği belirsiz, belki de bir Brah- ima nehri gibi gökten dökülürcesi- ne, şelâleler yaparak akar. Beyaz köpüklerin etrafa sıçradığı görü- lür, Vakrt geceyarısma doğru ise binlerce çiçek adeta ağaçlarm üze. önde birer birer tomurcukları açarlar; dağılıp kaybolurlar. Bu- nunla beraber, bu çiçeklerin nasıl şeyler olduğunu Akviranda hiç kimse bilmezdi. Belki de Çiçekli- dağm sularından çıkan küçük bir takım perilerdi, Çünkü Akviranı işleten (değirmenci geceyarısına doğru şöyle bir hava almak için dışarı çıkacak olursa her adım ba- şında onlara rastgeldiğini söylü - yordu. Değirmenin küçük kanat- larma, yahut ağaç yaprakları & zerine ve birçok kereler de değir - men kayışlarma teklifsiz bir mi - safir gibi çırılçıplak tünemişlerdi. Bazı kereler de bu küçük su nemf- lerinin, Akviran değirmeni avlu- sunda, elele şarkı söyliyerek oyna- dıkları görülürdü. Sadece, değir- menci yalnızsa bütün bunlar olur du. Yok, yannda karısı varsa, nemiler değirmenin etrafında bir bulut gibi uçarlar; kadın beyaz birtakım hayallerin gözlerini ka- padığını iddia ederdi. Akviran değirmeni işte böyley- di: İsterseniz buna bir de değirme. nin üç kanadını ilâve edebilirsiniz. Adeta birer tüyden yapılmış ka - natlar. OKızilcatepeden gelirken bir kutuya benziyen değirmenin üzerine geçirilmiş teneke bir kü - lâhım ortasında üç kanat. Tıpkı küçük çocukların oynadıkları bir oyuncak. Zaten Akviran köyünden değirmene inen yolcular, eğer de - Eirmeni hiç görmedilerse, onu bir oyuncak kadar gülerek seyrederler. di. Çok kereler de Kızılcatepeden kısraklarını süratle değirmene doğ- ru sürmek isterler; ve daima, bir suyun sesini duyarlardı: Koşan * dağla Çiçeklidağ arasında Akviran değirmenini işleten suyun sesini... Sonbahara doğru, bütün değir- menlerde olduğu gibi, Akviran de. Hirmeni de dışarda buğday çuval ları, kısraklar, bir tarafa çekilmiş öküz arabaları, kapıları açık ça * dırlar ve çocuklarla doluydu. Hep- si de değirmene getirdikleri buğ - dayları öğülmek için Sıra bekliyor- lardı; ve 917 senesiydi. Akviranda sonbahar uçan bir kuş gibi birdenbire geçip gider. Daha bir gün evvel ilık bir su gibi kendi halinde bıraktığınız köyü, ertesi sabah gelirseniz bir yayla soğuğu içinde bulursunuz. Sürüler ağılların sıcak kapısından dışarı çıkmak istemezler; ve işin en tu - hafı, bu bir gecelik değişme 80 - unda, bahar kuşları sır olup git mişlerdir. Akviranı bir hafta içim de kara bir kış bastırıverir. AAkviran köylüleri de bunu bil « dikleri için, hasad sonu, değirmeni hemen doldururlardı. Arabalar Ak viran kapısına kadar arka arkaya dizilir; ekseriya sıra beklemekten yorulan Akviranlılarm yarım gün lük yolu göze alarak Kızılcaya doğru yürüdükleri görülürdü. Fa. kat ekseriya da bu çok 2or olur; Kızılcanın eski değirmeni işleri yüzüstü birakır; (değirmenci ile köylülerin mahkemelik oldukları işitilirdi. Akviranda bu yıl da kış çok ©- lacağa benziyor. Değirmenci daha şimdiden kaplamalara hafif vuran rüzgâra kulak kabartıyor, eğer kanatların sesi bir saniye duracak olursa kışın şiddetine hükmede - cek. Yahut eylül sonlarına doğru değirmen kapılarında köpekler u. Myacak olursa... 917 rekoltesi 2000 çuval buğ - dayla bir o kadar yulaftan ibaret. İki senedenberi rekolte gittikçe - niyor. Fakat hiçbir vakit değirmen cinin bundan şikâyeti yoktu.Kuzıl ca değirmencisi gibi kapı kapı do- i satılığa ğirmen. Yuf! Sadece garip bir şekilde bu gece kulakları o kadar çok açıktı ki dr şarda bir böcek topraklar üzerinde yürüyecek, yahut bir karmca bir ağaç göğdesinde yuvasına doğru tırmanacak olsa onu hissedecekti. 917 senesinde Akviran köyü te. koltesinin düşük olmasına bazı sebebler vardı: (Devamı var) Ha amlarıma On YOL Va Fak? #3 4ARILI ÇELEN UM AŞECSP HABER — Akşam Postası Holanda, Belçika ve İsviçre ile Takas muameleleri durduruldu Birçok bankalar vadeli tediyatı kesti Harp vaziğeti dolayısile Holanda, | Belçika ve müstemlekeleri va İsviç- | pe Me takan muameleleri | durdurul. | muştur. Takas İlmiteğd şirketi bu memleketler takası Üzerinden mua mele yapmamaktadır. Diğer taraftan birçok (o bankalar her türlü plfsman muamelesini dur. durmuşlardır. Bankalarda avans, kre- di ve diğer vadeli tediyat (o yapılma. makta, yalnız mevduat © sabiplerine tediyeler devam etmektedir. Bir kı- #m ihracat maddelerine verilmekte 0- lan krediler ve Merkez o bankasının Her türlü tediyatı da devam ediyor. Siyasi vaziyetin çok karışık olmasına rağmen piyasımızda ibracat faaliyeti Bormaldir. sikkenin şiki i za gelen li- monların menşei tahkik | ediliyor İniyadan Kapa Vado vapurile ge- len Hmonlar Maltadaki ingiliz | kon trolüne verilen taahhiitname (o muci-| bince İngiliz konsolosluğu mümaadesi- ne kadar çıkarılamamıştır. “Tacirler | Hmonun beklemeğa tahammülü olmi- yan bir madde olduğunu ( söyliyerek tğaret müdürlüğüne müracaat etmiş- Ter ve Almanya limon yetiştiren bir memleket olmadığından otunlarıni. İmiyan mai: olduğu aşikâr ve vezaik- Je sabit bulunduğunu hildirmişlerdir. İbgiliz konsolosluğu Lopdradan emir beklemektedir. Vaziyet Ticaret velâ. | Yetine bildirtimiştir. ALTIN Bu sabah gene 22 liraya çıkarıldı Dün 2160 liraya kadar düşen altın Bu sabah yeniden bazı aarrafların gay rötile yüktelmeğe başlamış, Ox mun- maslalar 22 Hradan yapılmıştır. Bu vaziyet Üzerine alin (o satanlar çoğalmış, bilâkis alıcılar pok azalmış tur. Ancak ellerinde külliyetli altın sto- ku bulunan #arrsflar fiyatım satıcı çok luğu yüzünden düşmemesi için bir ta- kım manevralar çevirmekte, bahane- lerle satıcıların altmlarını (almakta müşkülât çıkarmaktadırlar. Halbuki kendileri 22 ilra 10 kurugtan aşağıya altın satmak istememektedir. Maamafıh bugün bu oyunlara rağ» seen sltnın bu sebebsiz yülseliği rau- vâkkat olduu, yakında ehemmiyet. H suretin düşeceği o söylenmektedir. Piyasa durgundur, Vergilere zam kanunu çıktı Dün Mecliste muallim maaşları etrafında münakaşalar oldu Ankara, 18 — Büyük Millet Mec- Hsi dün toplanmış, fevkalâde vaziyet dolayıslle bazı vergilere zam yapılma” sı ve bir kısım maddelerin de mü kelletiyet mevzuuna almas bakkın- d4 tafsilâte evvelce neşredilen kanın layıhası müstaseliyet kararile o mü- makereye konmuş ve ittifakla kabul edilmiştir. Bundan sonra, devlet kadroları tev- hit ve tendüline düir kanuna o bağı bir numaralı cetvelin Maarif vekile. tine ait kısmında değişiklik yapan ka- Dun Jiyihası müznkere o edilmiş ve muallim maaşldet Üzerinde bazı mü- nakışaları ve maarif vekilinin izan tm müteakip aynen kabul olunmuş- Valinin bu sabahki tetkikleri Taksim ile Kabataş meydanını bağlayabileceği- ni gösterdiğimiz yol gözden geçirildi Prost, yeni Taksim tiyatrosunun projesi üzerinde izahat verdi Vali ve Belediye Relsi Lütfi Kırdar, bu sabah saat 9 da, şehir. cilik mütehassısı Mösyö Prostu vall konağında kabul ederek, Taksim meydanmda yapılacak olan tiyatro binasınm meşhur Fransız mimar. Isrmdan Ogust Pöro tarsfından hasırlanmış avan projesi bakkında izahat almıştır. Tiyatro binası, 1780 kişi alacak ve icabında ayrıca 500 kişi islinh edocek ihtiyat yeri bulunacaktır. Mösyö Prost plân üzerinde ve yerinde esaslı tetkikatta buluna- rak yapılması icab eden tadilâtı işaret edecek ve esasa bağlandıktan sonra mimar Ogust Pere'ye bu esaslar dahilinde plânını bitirmesi bil. dirilecektir. Belediye Relsimiz, Mösyö Prostu kabulden sonra Taksim meyda- nındaki inşaatı ve Taksim meydanile, Kabataş meydanmı hağlıyabi. MR MATIS— > 4 leceğini öne sürdüğümüz yolu tetkik etmiştir. Bu sabah Iki Alman 'gazeteci geldi Birisi uzun müddet kalacak, öteki de An- karayı tetkik edecek Almanyanm meğhur gazetecilerin den Frankfurt gazetesi mubabiri Val Deybal ve zevcesi bugünki konvans. yonel trenle gelmişler & ve doğruca Parkotele giderek mükellef bir datre- ye yerleşmişlerdir. V. Deybal, kendisi We görüşen bir müharririmize pek ne geli bir halde şunları söylemiştir. — Türkiyeyi ziyaret fırsatını bul duğum için fevkalâde © memnunum. Almanlar Türkterie dostluklarını kuv. vetlendirmağe çok ehemmiyet veriyor lar ve istikbalde bu dostluğun fevka- iade inkişaf edeceğine güple etmiyor lar, Birkaç bafta burada (o kulacâğim ve yeni Ankarayı da bühassa tetkik edeceğim. Almanyada, harbin “Bal kanlara geçoceğins hiç #btimal verii- memektedir. itaiyn büyük dostumuzdur, Fakat harbe iştirak edip etmiyeceğin! kes tiremiyorum. Bundan başka Alinanyadak! “Avrg- PE ajanı; müimesani Kurt Hayt da aynı İrenle gelmiştir. Bu genç Alman galeteci de Parkotale gitmiş ve mu bayririmize kısaca demiştir ki: — Türkiyeye ikinci gelişimdir. 1918 de umum! harbi müteakip İstanbulu ziyaret eliniz, batlâ biraz türkçe da öğrenmiştim. O zamandanberi çok de gigirieler olduğunu işittim. Bunları yakmdan görmek, yeni Türkiye bak kında yazılar yazmak istiyorum. Uzun müddet barada kalacağım... Almanyanın demiryolları mütehas- Kızlarından Gerstnar ve © zevcesi de me Samplan ekaprasile gelmişler Gerster, Türkiye devlet demiryolları müşaviri olarak çalışmak Üzere bürü dan Bskişehire gideceğini söylemiş ve harp vaziyeti hakkındaki suale sadece gu osvabı vermiştir: — Herhside harp bu sene bitecek. tir?,, Dolmabahçe stadının demirleri Bugün Amerikadan gelmesi bekleniyor Ticaret vekilelinin açtığı akredi. tifle üç ay kadar evvel o Amerikaya #iparig edilmiş olan 8500 ton demirin bügün bir Amerikan vapurile Uran riza gelmesi beklenmektedir. Bu de- mirlerin mühim bir kısmı belediyeye aittir, Bu demirler yarm. temelatma mersatmi yapılacak olan Dolmabahçe stadının inşasında kullanılacaktır. Tüccarlar mevcut kararname müuci- bince beyanname verecekler ve hükü- met isterse bu demirlerden Oo mormel kâr da vererek mübayaatta bulunabi- lecektir, #rakIYELE O EVE A NKğbı himselese, METİS Li Devlet dairelerinde. Beden terbiyesi mükellefiyeti Denizyolları idaresi dün faaliyete geçti Bâşvekâlet ve münakalât vekâleti dn deniz müceseselerine birer tamim mektub varmış ve yukarı şuymuş: “Bu bırakıyoruz. Alt sene ül Mp alacağız., Ve imza da göyleymi?” | RR Demek çimenler arasmda on hayatlar sonra dünyay” & Medeni sıfatını kınmak istiyen “4 cemiyetin ilk vasi?” Mk bir muhacir kafilesi bugünkü kon- vansiyonel trenle şehrimize gelmiş. göndererek haziran başını kadar be | kapamış olan yavru, 9Ö der terbiyesi mükellefiyeti o kanunu | mi günahkür sayan bir ” Pp mucibince sporlar teşkilâtı o vücuân | cinnet bulıranı aras e getirmelerini Eldirmişlerdir. etmek istediği bir 809 7 Bunun Üzerine denizyolları umum | babası tarafmdan id müdürlüğü hazırlanan spor teşekkül | anasma hir namus JehSfi projesini tatbik mevkiine koymuş ve | cak bir botbahtmıp | ge” bumu idare etmek üzere bir beyet seç Bu çocuk bir anasi VE. migtir. Bütçeye malzeme alınması 5 İ bası olan ve aüssil ve çin 7 bin lira konmuştur. Tephanedeki | fından tanılmış bulunsa idare binasmın yanında (bir futbol, | reymiş.. ii tenis ve voleybol sahaları yapılmağa © halde bu anayla Md nım muayyen gin ve saatlerinde por | dir? yapacaklardır. Bu ancak gi Bir slovak fabrikatörü | hiktır. Bundan başk» geldi Cektilleri sefalet Slovakya fabırikatörlerinden Zaitan | çocuğu altı yaşma kada Buşbo bugünkü konvansiyonel treni |: aryacaklarını mrk 020 le gelmiştir. Bu fabrikntör, İstanbul- | Kaba birleşmişler, ona da Triayon ve tapa fulterilehsi aiğremit (rr yen cole daha İYİ üzere hükümetimiz nezdinde © teyeb. | çonlen SOM diye İioyesk büslerde bulunacağını söylemişse de | yardır. pasaportu tetkike mubtaç görülerek Eğor bu çocuğu Kedi #renden inince Sirkeci istasyonu polis himaye eğecek karakotuna götürülmüştür. park ; “Bis ten sönrü gelciği anlaşıldığından Ji | dine muhtaçtır” ri mem kanuni orsamala yapılmak- | ba çocuğa bakacak y N gasyon bulsalar e * Türkiye - Yugozlarya ticaret mü- Mi sgn ve babays ii de Dayamasaktır, © Şİ. saneş sik gecin * Yüksek sıhhat şürast evvelki gün > Şe vardır ki * Ankarada gıhbiye vekili Hrulüei Ala-| ge terkeğilmis, ANS e taşım - relsliğinde mutad O Sçüümam ları boy? akdetmiştir. moskel yö ir # “* Vilâyet bütçesinden © ekcalliyet Me al tarafınd yaf mekteplerine Ber yıl olduğu gibi bu) yarak aranılan VE yar sene de yardım olarak 16 bin Men) yan garşesimd mahal verilecektir. çek gis ş * Denizyolları umum müdürü İb. sim pie vok yare rahim Kemal Haybora münakalât ve. ha souklarını en kâleti tarafmdan Ankaraya çağrılms | çin deği bilâkis tır. Bu davet yeni teraüne kurulmam | Ci. terkotmişlerdi” p basırlıldariln alhikadardır. atları yaşatmak * Çay kanununun Çoruh vilâyetinin. ana ve babaya Tar add Hopa, Trabzon viâyetinn — Sürmene basmakis sel ve Of kazalarında ve bitüm Fil yili, || ENİ KA meyen yetinde tatbiki kararlaşmştır. ye le ONAR e * İngilterede deniz irişalye mübep- idrok edeceli Acabe Gisiği tahsili Için 52 taiebemiz Ezm- | Hottmaf yardımım organi draya gönderiimiştir. Tuheli 4 sene) ge grit yem sürecektir. dem be wiri Ki » * Yarım Fener ve Beşiktaş stadla- eçemiyeceğini sip mmda, yapılacak 10 mayıs idman gen- | # ocnğuna pakmaktı iy ükleri provaları ve. hazırlıkları bite yar eda et ay are 4 migtir, * Yugosinryalı Türklerden 18 kişi. | gUklArI MÜ ganlimedi