10 Mart 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

SÜt hirkz Mî:;::gi harici tica- ; 9vadan Berline V '& b a»dh_ye , : Yakm Ve ticaret İtia Bilmektedir. | Y” 'ı d'?isleu'mhllru ve bü- A €y Bi , Drongi | YZ sarayda p—renlnlîı Srşidük Otto ile ( ü Ierqi,._ SŞerefine bir t a llmm,nî & , Balbo , kn_.nc-_ Ve Valisi İtalya ! ha])'a elçisile Ü, Ülzür Mmümessilleri : I'a'hlfglî';ıdz ku"""'cüori ku- Selâml ü anmış . Sün Trahlusa hare- a Ş ;.hilıPkFI'ansIz Pa İngi- adal:"uhnuştur. Bu | Bİliz y m;'m]ekctin et aha €eden — bütün ,ızkh'r. 7 Çalışmasını te. za—blt'ı OBin a Ufak bir ban. | İn dfjvd.e çahfîan ve al. .p&h&ay:i arîıakî;hğl ya- a İ ., Meydana çı- (, Btçi Miktarda ecnebi t İit Ni SÜlmüiz. Sekiz ka- HLA haşı YU k,tğîrbd;ınüye nazırı, 25 h'ş"h"hın : î“nm dünya İk- _.%ğ Lîteg ah_ı icin çalış - Kölk d Medikleri —gorül- Tn ei Pildirmiştir. Bu W? Müsait cevab N a Ktti Ülkla « İandanm Tek. ğ“ğ.-td& z%ıt&işağnt yerildiği * DU isşaretle. 28y Bı;:tbîtı şqâğ?n“l / Bosyalist Na etliım'."t'_ evinden ve. İ va a ir. Elvin 'et - SÖ bateni Ükümas; şşdi Haa Dti Moeelisi or. ân birini, Fin- #zifesile tav « İsiş VAYag abeşistandan |. GRAKLELE Berlin ve Roma görüşiyle 940 harbinde Urkiyenin vaziyeti İtalyan gazetesi diyor ki: “Türkiye harbetmek niyetinde değil,, Berlinin iddiasınca müttefikler Akdenizde huzursuzluk yaratmak için İtalyayı tahrik ediyorlarmış! Berlin, 9 (ALA.) — D, N. B. ajansı bildiriyor: Cörrespondanz — diplomatik, garp devletlerinin harp sahasını Skandinavyaya ve Balkanlara teş mil etmek hususundaki gayret - lerini hatırlatarak Türkiyenin va ziyetinden bahsediyor ve diyor ki: Almanya ile Rusya arasındaki temas sıklaştıkça, İngilizlerin bu elbirliğini, kuvvet istimalile boz. mak hususundaki niyetleri daha açık olarak görülüyor. Bu niyet. leri tahakkuk ettirebilmek için üçüncü devletlerin yardımı lâ. zimdır, İngiltere ve Fransa ÂAn. kara paktını, Türkiyenin kendi hayati menfaatleri aleyhine ola. rak Fransız - İngiliz arzusuna tabi kılınması için ileride yapıla. cak teşebbüslerde bir hareket mebdei olarak görüyorlar. Al. manya ile doğrudan doğruya te. mas noktaları bulunmadığından Sovyetler Birliği vasıtasile temas çaresi aranmaktadır. -“Boğazlar, garp devletleri donanması için müsait bir istinatgâh telâkki e. dilmektedir ve şarkf Anâdoölü'ta. Tikile Almanyaya Rüs “petrolü sevkine mani olunmak istenili. yor. Bütün bunlar, Türkiye ta. rafından Sovyet Rusyaya karşı bir taarruz yapılmadıkça tahak - kuk ettirilmesi imkânı olmryan plânlardır. Gitgide İngiliz matbuatı sütun. larına daha fazla ısrarla akseden bu seslerin, Türkiyeyi yavaş ya. vaş endişeye düşürmesinde şaşı- lacak birşey yoktur. Türkiye, garp devletlerinin gayri meşru abloka harbini Karadenize de teş. mil etmek üzere, Boğaziçinin ve Çanakkalenin kontrolunu ele ge. çirmek hususundaki teşebbüsle . NU e » Vet l "h::î“diyoî Zörüşmele, Mda ? uharrir iki j AYrT göyle Üzle e DĞ t sızların B e”ğ' d: r dlpîo;'nntık bi çalıştık. :kheğ&kâ y nun için — ag.ı 4 Üü nle'n "e : Teceği Nlş.qk:tl—i.ndon' kîgnldikara- b &umnargçtm köyen ira MA tanalama Tei h hî"ı tahayıda Vaaâiedıe'- K Olae Tndağı KUK edip et #Cak aki P et. Şd h. âhaatlerin hüîtum&lyan y Üa or, Ki Htasma etil_;u—, Kü dÜ yngglr l &&%eş İnkişafı B_ğesı ğ ?h'edığhmîi Rt% in eıâe& ı%h qr;;mltleâma hak. | TCC anlamıa * N a - Sn. 8ç I% a e?nîen ;;îî:e: | aa Böyle di. h bu t Ze &l "îîı:ı%ğmıtıefîn'my“"ardı Btahy *dehipida hayay ça h n Va khl? Bİ Bu- aat Müntişiyg 7D de. aei detle teme., imdad beklemiyorlar demekti. Böy. le olmakla beraber her taraftan az çok yardım — edildi, Finlilerin kahramanlığı temadi ettikçe yar- dim arzüuları da kuvvetlendi. Bi- naenaleyh, -mantıkan, — Finlilerin bugün ağır şartlarla sulha - razı olmamaları icab eder gibi görünü- Yyor.,» Tan M. Zekeriya Sertel, İtalya ile İngiltere arasındaki kömür ihtilâ- fından bahsediyor. Bu hâdiseyle İtalyan gazetelerinin derhal Al , man ve Sovyetler lehinde neşriya- ta basşladığını kaydeden muharrir diyor ki: “Kanaatimizce İtalyan matbua- timm bu neşriyatı bir blöften iba- | rettir, İtalya henüz iki taraftan birini tercih için kat'i karar vere- bilecek vaziyette değildir. İtalya . nm petrol ihtiyacmın kâlfesi ve kömür ihtiyacının dörtte üçü de- niz yolile temin edilmektedir. Ak- denizde İtalyaya karşı tatbik edi- lecek şiddetli bir abloka İtalyayı derhal kömürsüz ve petrolsüz bı- rakır, İtalya bu tehlikeyi görmi - yecek kadar hesapsız değildir, Za. ten İtalyada efkârı umumiye Al- manlarla birlikte harbe girmeğe kat'iyyen müsait ve mütehammil değildir.., Cumhuriyet Yunus Nadi, iktısadi vaziyeti- Mizden bahsederek gşöyle diyor: “Hkonomisi itibarile Türk mem- leketini kaldırmak için muhtaç olduğumuz istinat noktası bulun. Mmuş ve artık karşımıza dikilmiş « tir: Zirai istihsali alabildiğine art- tlmğkııı'o t aa rini anlamadı. Müttefikler ise, . Türkiyenin sulh azmini anlama. mış görünüyorlar. Bu itibarla, Türkiye başvekili, memleketinin Sovyetler Birliğine taarruz niye, tinde olmadığını, harice karşı aldığı taahhütlerin sarih surette gösterildiğini bir kere daha be. yan etti. Türkiye, müttefiklerin — yeni harp sahaları aramadaki gayret. lerini ve Akdenizde de huzur. suzluk yaratmak için İtalyayı tahrik ettiklerini görerek düşün. ceye varmıştır. Eğer müttefikler Gelibolu siyasetini başka şekilde ihya etmek niyetinde olmasalar, Türkiye korkularının — beyhüde olduğunu ve gerginliğin geçdiği. ni görerek müteselli olacaktır. Bir de Italyan görüşü,. Milano, 9 (ALA.) — D.N.B. bildiriyor: Gazetta del Popolo yazıyor: “ Hâdiselerin inkişafı İngiliz ricali için büyük bir meşgale teş. kil etmektedir. Bundan altı ay evveline gelinceye,; kadar, bir koalisyon-harbine, İngiltere - nin cihan-hegemonyasını “temin veya müdafaa için istifade etme. si mutat olan harplerden birine başlanabileceğine kani idiler. Bü. tün İngilizler, bu yeni koalisyon harbinde, Avrupadaki diğer mil: letlerin, İngiliz imparatorluk e. melleri uğrunda, an'anevi silâh olan deniz ablokasını kullanarak harbetmek üzere, İngilterenin yanı sıra yer alacakları zannına da idiler, Fakat hâdiseler büs. bütün başka şekilde tecelli etti. Hiçbir millet İngilizlerin menfaa. ti namına yeni koalisyon harbi. ne sürüklenmek arzusunda değil. dir. Balkan antantı haritiye na - zırlarının tebliğinde bu azim i- fade edildiği gibi, Finlandiya için harbe girmekten —imtina eden İskandinav memleketlerinin de vaziyeti bunu gösterir. Bundan maada Türkiyenin va. ziyeti de, Rusya ve Almanya i- le katiyen harbetmek niyetinde bulunmadığını göstermektedir. Son alti ay zarfında, İngiltcrç bu harbi ateşlemek hususundaki arzusunu isbat etti. Fakat bu. gün, yani ilkbahar bidayetinden- beri eylüldeki büyük hülyalar_ı. ni tamamen kaybetmiştir. Bir koalisyon harbi tahrik edemedi ve Alman aleyhtarı - bir cih_a_d alâmetleri henüz belirmiş değil. dir. Ablokayı tertip edenler, bü- nuün ümit ettikleri kadar müessir olmadığını itiraf zaruretinde kal- dılar ve İngilterenin müttefiki olarak Fransa vardır. İngilizler çok asabi olmakta hak. lidırlar.,, HABER — Akşam yeni | yegâne | E | aa FONARLADIKO Bir tekzip yüzünden.. İngiliz bahriye nazırın- dan bir milyon dolar isteniyor Nevyork, 9 (A. A.) — Röyter: Vilyam Griffin - isminde bir A. merikalr gazeteci İngiliz bahriye nazırı Vinston Çörçil aleyhine da- va ikame etmiştir. Amorikalı gazetecinin iddiasına göre, Çörçil 1936 senesinde Grif- fine vermiş olduğu bir mülâkat esnasında A:wcrikanım cihan harbi- ne girişmesinin bir hata teşkil et- tiğini bildirmişti. Çörçil bilâhare bu beyanatı tek- zib etmiştir, Griffin, Çörçilin bu hareketini şerefine yapılmış - bir tecavüz olarak telâkki etmekte ve Çörçilden 1 milyon dolar tazminat istemektedir. Nevyork yüksek mahkemesinin itiraz gubesi müddeinin istidasıma cevab verilmesi için Çörçile, 20 günlük bir mühlet vermiştir. Almanyaîda sahte dolar basılıyor Bağdad, 9 (A, A.) — İrak hü- kümeti, birtakım — kalpazanlarm, Almanyada basılan ve son zaman- larda Yugoslavyada piyasaya si- rüldüğü görülen neviden 50, 100 ve 500 dolarlık sahte evrakı nak. diyeyi yakm şarka ithal etmek is- tediklerini haber almıştır. İhtiyat' tedbirleri alınmış ve hudutlarda muhafaza teşkilâtı kuvvetlendiril - miştir. Her memlekette hürda demarler toplanıyor — Teslihatta demirin rolü.. Medeniyetin temeli olan demir layemüt değildir; pas, gemilerin batması, ve daha bir çok sebep - lerden dolayı, altından daha fazla işe yarayan, bu kıymetli maden stoklarında, büyük gedikler açıl. maktadır. Bir Amerikalı, bu kaybın, dün. ya demir iştihsalinin üçte birini teşkil ettiğini ve yüksek fırınlar. dan, dörtte üçünün faaliyetleri. ni tatil ettikleri takdirde, taş devrine döneceğimizi söylüyor. İşin fenaya — varacağını iddia eden biri gözü ile tetkik edersek görürüz ki: Amerika Birleşik devletlerinde, 1929 senesinde 56 milyon ton çeliğin, 39 milyonu, yani yüzde yetmişi, kullanılmış ve hurda de- mirden yapıldığını gördük. Amerika Birleşik devletleri, se- nelik ihtiyaçları olan 70 milyon tonluk demir ihtiyacını, yalnız madenlerden tedarik etmek iste- se, en verimli demir madenini yirmi Bsene içinde bitirir. Bu memleketin “kapital çeliği” (750) yediyüz elli milyon tön tahmin olunmaktadır; Amerikalrlar, si. derürji fabrikalarının istihlâkini teşkil eden yüzde seksenini, hurda demirden temin etmeyi dü. şünüyorlar. Artık Amerikada ötomobil me. zarlığının ehramlar gibi yükselenr hurda demirlerini seyyahlar göre. miyeceklerdir. meçhul bir âlem keşfolundu Amerikanın en parlak 3 Yıldızı Pol Muni - Atina Louis - Donald Wuds Beşeriyet tarihinin en ıstıraplı, fakat en parlak bir devri olan “LOUİS PASTEUR'un HAYATI FİLMİNİ YARATTILAR AÇ LALE ğ nevverlerine müstakbel âlimlerine en büyük bir gururla tavsiye eder. SF : İlâveten Renkli MİKİ... Paramunt Jurnal — £ A DU DA L L L - MA IK KDADRONOYRLNAIRIRONONCARAADAACIR KN DCIRAMSRMAKAACDCDRCRNAOLMAKDCONOYRYRARAM AYA YRLNCA Londra radyosunun moeşhur İngiliz muganniİyesi PATHYDE KER ASN PARK - OTELİ Örkestrasımı İdare etmektedir. Bugün maline 17,30 da N | TANLLANARANIRAKAKL AAA A | EE PK A VNMN KA MAD zamanda İzmirde MKT hıl 466 NNN DAT M sinemasında TU SEVİMLİ ve DİLBER İSPANYOL YILDIZI GK iMPERİO ARGENTINA nm en gön yarattığı büyük bir aşkın romanı AYŞE M Gözler kamaştırıcı deköor - Lüks ve ihtişam dolu sah- neler - Kızgım çöllerin esrarlı W ve efsanelerine karışan sahraların korkunç sırları - ÜDY 10.000 Terce figüran - Emsalsiz bir tomsil heyeti - Her- kesi coşturan orijinal Arap havaları Memleketimizin şarkı ve gazelleri. BUGÜN “TAKSiM TÜRKÇE SÖZLÜ ve TÜRKÇE şarkılı hayatı - Dünya destan ve rakısları - Sümer siİnemasında TÜRKÇE SÖZLÜ ve İSPANYOLCA şarkılı HUUU Başka memleketler de Ameri « kanın tuttuğu yolu takip edecek ve M. Georges Duhamelin korku- su tahakkuk etmiyecek, raahvol « mıyacaktır. Bugün hurdacılık baş lı başıma bir sanayi şubesi hali. ne gelmiştir. Demirin nasıl hazırlandığını hemen hemen mekteplerde hepi. miz öğrenmişizdir, Madenden töprak ve bir çok yabancı madde ile karışık olarak çıkarrlanrı demir, mini mini vagon. larla havadan naklolunarak yük. sek fırınların içine dökülür. Bu 1800 ilâ 2000 derecei hararette bulunan fırınların içinde, demir madeni,kömürle beraber pişirilir. DEMİR NASIL ÇELİK YAPILIR Kocaman fırınların içine hava cereyanı gönderilerek, fırının İi- çindeki maden pek keskin ve be- yaz bir hararet içinde kalır. Ok- sijensizlik yüzünden demir mey » dana gelir ve kok kömürü ile bir. leşerek dökme olur. Oradan da mayi halinde kumdan yapılmış kalıplara akıtılır. Burada hurdalar, soba borula. rı, kovalar, velhasıl hepsine, saf bir hale gelir. K d, Dökmeler, kalıplardan çıkarıla. rak çelik fırmlarına götürülür. Birçok fırınlar, mayi dökmeyi doğruüdan doğruya işlerler; demi- ri çelik haline getirmek dökme- de bulunan silisyom ve bir mik « tar karbonu (kömürü) yakmak demektir. Meselâ Besemer (çelik elde e. den fırın) tebdil firmı büyük bir Yumurta şeklindedir; içi yüksek hararete mütehammil tuğlalarla döşenmiştir. Dökme, bu fırıfi i « çinde erimiş bir hale gelince, ü. zerinden tazyık edilmiş hava ge. çirilir. Fırmmn dairevi ağzından büyük bir alev çıkar, mühendis bu alevin rengine bakarak bitip bitmediğini anlar, bir manivelaya basar, kotaman yumurta baş a« şağı dönerek muhteviyatını kalın- lara döker, Çelik, silindirlerin altından ge< çirilir, - birçok muamelelerden sonra bir şekil alır. Artık bu yetmişlik bir top, veya bir tank zırhı olmaya hazırdır. HURDA DEMİR NASIL KULLANILiİR? ı Fabrikalar demir kıztağıları ile dolar. Bunların atıldığınt zannet. meyiniz, Fabrikanın, bu kurıntılarla meşgul olan “eskicileri” vardır. _K?Iın ayakkabılarile, baksörle, rinkine benziyen eldivenlerile, meşin bir önlüklerile, ellerinde kürek veya çatallarile bir kısım işçiler bu hurda demirlerle meş. gul olurlar. - Hurdalar, hep bir araya getiri- lir. Tazyıklarla bunlar paketler haline konür, tellerle bağlanır ve kamyonlara yüklenerek fabrika - lara yollanır. İkinci nevi hurdaların elde edi- liş 'şekilleri daha hüzünlüdür. On sene içinde eskiyip demode olan bir otomobil, yirmi sene son. ra hurdaya çıkarılan bir vapur (Avrupada), kilo ile gsatılır; bir lokomotifin ömrü bundan fazla değildir. Eskiyen makinalardan soba bo. rularına yarıncaya kadar aklını. za ne gelebilirse bunların malze. mesi ikinci nevi hurdavatı teşkil eder. Bunlar fırınlara atılır, böylece önce ölmüş, sonra da dünyaya yeniden gelmiş bulunurlar. Bugün hurdacılık sanayii, 10940 teslihatının aşağı yukarı sağ eli- dir. O könserve kuütularını bile toplayarak dünya devletlerinin silâhlanmasını temin etmektedir. /— PİYER Dövo