10 Aralık 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Meşsiyat öleminde. TANZİMAT MALİYE MAZIRLARI — Maliye Vekilimizden bir rica — Bay Diehmet Zeki Pükalm, fikri hayatını tarihi tetebbülere vermiş sayılı kaymetlerimizden biridir. Muhtelif gazele ve mecmuaların sayfnları, kitab baline gelmiş birkaç eseri bu gersi? mesainin seme- relerinden bize seyrek de olsa hakiki bir okuma, tasıma, öğrenme ve muhakeme etme zevki verir, Bu eserlerin nasıl bir sabır mahsul olduğunu bilenler de verilen büyük emekleri hayret ve hürmetle kar. şlarlar, (Tanzimat maliye nazırları) eserinin , ki henüz birinei di. di basılmıştır - bizde tazolediği bis de bu olmuştur: Onu zevkle oku. duk, Mükemmel bir Türk tarihi yazabilmemiz için son asra git en sağlam vesikalar hazırlıyan bu sayfalar o tzerinde hürmetle durduk. Sona erdiğimiz zaman hürmetimiz hayranlığı müukalib oldu: Dün bankalarda, boxün mali komisyonlarda rakamlar ve bukuki ihilâ!- lar hal ve fasletmeğe vermek mecburiyetinde kaldığı maddi hayatı. nm üstünde bu kadar verimli bir memevi hayat İnkisaf edebiliyor! Bunun için bir adamm İçinde nasıl bir ilim aşkınm kaynamakta olma. sı Mizmgeldiğini anlıyoruz ve bir eser, ilim eseri, sanat eseri vice da getirebilmek için de bos saman, teşvik, para bekliyonlerin asal *ar- ra eremediklerine hükmediyorüz. Filvaki Bay Mehmet Zeki Pâkalın eser vermenin lik sart ve cev, heri olan aşkı içinde duymuş bir tarihçimizdir. (Tanzimat waliye na. gırları) yalnız bunu ispata hizmet etmiş olsaydı yine üstün bir de Beri olurdu. Halbeki biz burada yarım asırbk bir devrin cn çetin idare işlerine elkoymuş insanların hayatını takip oediyurez. Kitatm adı, zâhirde bizi sadece maliye nazırlariyle tanıştırıyor zehabinı ve- rir gibidir; fakat bu şahsiyetlerin o devirde zaman zaman ameli ba, yatm hemen her safhasma karışmış simalar olmas, ve eserin bu sah. siyotleri adetâ baçün hayata inde ediyormuş gibi teferrönla kiymet vermesi kitabdan edilecek istifadanin hadudunu gerişletiyor, Bunun için müellifi tebrik ederken bu zibi değerli eserlerin Türk kütüpha- nesino nasi olması için mahtaç olduğumuz alâkıyı bir husus? miles- seseden umalmıyacak bir kuvvetle gösteren Kanaat kitabavine te, #ekkür etmeyi yerinde buluruz ve kitshm Ikinci cildinin geeikmeme. sini temenni ederiz, Temcanllerimiz bundan da iharet değilir: (Tangimci meliys ga arları) süellifinin 27-28 cilde varan ve henüz basılmıyan telifleri İçinde (Tarihi tabirler ve rtılaklnr aniklopcdtsi) gidi 4 eld, (Mali, ye tarihi) gibi & cild, (Sicili Osmani zeyil) gibi 2 cild tulan wer leri vardır ki bünler bir an evvel basılı zörmek İstediğimiz kitab lardandır ve bunlardan minliya tarihi gibi muazzanı bir elifin basılı e gelmesi zannederiz ki Maliye Vekâleti gihi bir devlet milossese- benimsenmesine bağlıdır. Milyonla maesraf kayösden bu mücsse. senin kücük bir himmeti bu Fitiyacı zidermeye kifayet eder. Bu kim. met Türk irfanma hizmet oldn$ıw kadar. Türk meliyesinin haf ve ie tikbaline de hizmet olacağı ve birçok maji hakikatler bu sayfalarda kendini göstereceği Için bir vazife oldulu ker-al'meiz. ku ge Bay Pest Ağrallan be Memed beküyebilir ve iatiyebi. Pm a ar yi ie 'M. Zekeriya Sertel “Almanlar Sovyetleri nereye ( sevkediyorlar,, başlıklı yazamda, Almanların ve Alman matuaunın Kizi orduya Türkive ilsarinden Baza Körferi. me, #rek dersiera irvazlu! tesi ye ettiğinden bahsederek diyor ki: #— Alman matknntanm bi son neşriyatı Türkiye ile Swveflar ve İngiltere ila Sovyetler arasını aç- muf değil, daha zivada Asana ig Türkive vügnereireni ber, maa hizmet elon lüzumsuz ve ssrarlı taskmirklardan işi geçe- mez, ümidini bütün dünyayı ateşe ver. mekte aradığını ileri sürerek, Al, man propagandasının geniş İaali- yetini, bu teşkilâtm Rus , Türk münasebetini kundaklamak istedi- ğini, Holanda ve saire gibi bita. raf memleketleri İngiliz - Fransız ablokayına karşı mukavemete sev. ketmeğe çalıştığını anlatarak &öz- lerini şöyle Bitiriyor: “Fakat Almanlara ihtar edelim ki, Türklerle Rusları çarpıştırmak, dolaysile Rusyayı İngiltere ve Fransayla muharib hale getirerek İngiliz ve Yransız kuvvetlerinin bir kam garb gm Ruya ü | Kartalda açılacak ine çevirmek yhude- dir; her fırsatta ein ortamektep rmın hesabına bamalirk edemez!, diyen Rus devlet adamlarmın bu tarzda kaba Alman plânlarma al danmıyacaklarnı bilmek için bü. Maarif teüdürü Tevfik Kut bam tetkikler yapmak üzere dün Kart la gitmiştir. Kartalda açılacak or- tameklep İçin kaymakamlık bir bi- Ba bulmuştuk —— Talebeler için iri klinik Manrif müdürlüğü meklep tale- helerinin göz, kulak ve dişlerini 5» kı bir muayeneye tabi tulmağa ka- rar vermiştir. Bir! Fatihte ve diğeri Üsküderde olmek Özere iki ktinik Açılmiştır. İleride iki klinik daha tes edileceletir. yük hir siyasi olmağa hacet yok- tur; Almanyayı içerisine düştüğü ölüm bersahmdan kurtarmak için Sovvetleri bir cihan harbine sü. rüklemek ümitleri de çok sürme den sönüp gidecektir... Cumhuriyet Bugün bitarafların vaziyetini mütslen eden Yunus Nadi, İngi . Ux - Fransız ablokasma karşı bi. tarafların protestosunun tesirsiz RUHLA Yazan: Nezihe MUHİDDİN —60 - başıma gelenler. Bizim hatun da sizlere ömür oldu. Besbelli yüre- Zine indi. Yanımda bir teselli « denim yok. Allahıma dayanarak tahammül etmeğe savaşıyorum, O av'an yürekli Şekip çocuk (Deni yölnız bırakmıyor. Ona tek sual sozamiyorum.. O a bi şeyler di- i i alk i Milli Şef Çocuk Esirgeme Kuru- l mu balosunu şereflendirdi Ankara, 10 — Cumburreisimiz | İsmet İnönü ile refikaları dün ak- şam Çocuk Esir#eme , Kurumunaz Ankarapalaşia verdikleri o baloyu teşrif etmişlerdir. üniversitede kitap! meselesi Rektör alınan tedbirleri anlatıyor Üniversitenin kitap meselesi hak- İ kında Rektğr Cemil Bilsel dün ga- setecilere beyana lunarak ex İ sümle demiştir ki: İ «— Kitabı henüz çıkmamış veya tamamlanmamış dersler vardır. Va- giyeli telkik eden profesör ve dö- çenet her memlekette olduğu gibi Mâzıtlanan nöllar üzerinde de bazı yanlışlıklar görmüşlerdir. Fakat bu yanlışlar tashih edilemiyecek mabi- yetle değildir. Kitabı henüz bazır- lamamış olan profesör ve doçentler de ya bu nollarını hazırlamalarını weynhut da talebenin-tuttukları not- kri teksir edilmek özere tashih et- melerini rica elik, Dersinde üç yıl geçirmiş olay İarı buna msebir tutuyorum... İzmirde şiddetli yağmurlar Bazı kinaların bodrum katlarını su bastı Izmir, 9 (A.A) — Evvelki Ogün böşliyan yağmur devam. . emekle lir. Dünkü şiddetli ve sürekli yağış esnasında yukari mahellelerde ba zi evlerin kiremitlerini o sular sö" rüklemiş ve bazı binaların hodrum katları da seller basmıştır. Belediye tıkanan lâğım delikleri. ni süraile açtırarak biriken — sola rın cereyânını temin © eylemiştir. Sığanaklar esnanada ban yıldr cirolar da düşmüştür. Yağmur kaza» larda da şiddetle deram — etmişür. Hızı kazalarla olan telefon muha boresi inkitan uğramışsa, da süratle mir edilmektedir. Rİ Mahküm olan | kumarbazlar l Uukapasında Tevfikin kahvesin- | de kumar oynarken yakslanın Sa- lih, Mehmet ve kahveci Tevfik Suk tânabmet üçüncü sulh ceza mahke- İ mesine veriflmişler, inahkeme oyn yanları İkişer lira para o ctzssina, krhveciyi de bir gün hapse ve elli lira para cezasına mahkfim etmiştir. Tavla ile ortada bulunan sit li ra için müsadere kararı verilmiştir. —ğ—— Ege mıntakasında salan tütünler İzmir, 9 (A.A.) — Gazeteler tötün satışının 10 milyon kiloya Şaklaş- tığını haber vermektedirler. Tütün piyasası dün misbelen durgun geç mişlir. Ona artık yaralı içim titreye ttre- ye yavrum diyemem. Ama nede olsa kanımdan.. Yüreğim sızlanı" yor.. Ak sakalımla yalvarırım sa- na evlâdım. Eğer öldüyse başı. cunda okut onu temiz pik topra Za koy. Allah taksiratımı affeder belki. Çünkü daha masum sayı ır. Tanrmın rahmeti bâyüktür. Yüzünün karalarile ben ahrette de ondan irak olacağım, hasretim. mahşerde bile dinmiyecek.. O kür çük günahkâr İızn bu haline aca. ba ben mi sebeb oldum? Yav rum bana merhamet et evelâllah onu kurtar 17 yaşında gözlerini yummasın.. Yoksa topraklara gir di mi? Çok uğursuz rüyalar görü” yı ram... ilâh. Doktor Şefkat gözyaşlarını sil- mek için gözlüğünü çıkardı. Gü: mzhkâr kızını afletmiyen ayni 78“ mında yüreğindeki sevgisinin ö. nüne geçemiyen bu zavallı ihtiyar HABER — Akşam Postası (Avukatların dünkü! Sıhhat Vekili toplantısı Adliye binasının kifa- yetsizliğinden şikâyet edildi İstanbul barosu avukatları sene lik içtimularını dön adliyede tica- ret mahkemelerinin önündeki ko- ridorda yapmıştır. Evvelki Köngre raporu ile idare heyeti raporu okundaktan © sonra bazi avukatlar söz ularak muhtelif meselelere temas etmişlerdir. İlk söz alan avukat Vedat İdare beyeti seçim işinin umumi heyele ait olduğunu, bundan sonra böyle yapılmasını baz resmi mü esseselerden baronun mütalcası s9 rulunça müm! heyetin de fikri « lınmasını ileri sürmüştür. Bundan sonra söz elan avukat Asım Sorgaon da tapu dairesi hukuk mahkemelerini, de doğurduğu güçlüklerden, zurlardan bahsetmiş ve İdare heye ti raporunda eski şörsyı Derlet bi- nasına taşınılması ümidine de İşti- rak etmediğini söylersiştir. Son söz alan Celâl Sofu da ayni meseleye temas ederek adliyenin tarı randımanla m an cak modern bir bina ile kabil ola- cağını anlamış, baro reis (vekili Mekki (o Hikmet idare (heyetinin bana çalışacağını söylemiştir. Bundan sonra «lt idere meelisi aznsının seçimine başlanılmış ve Abdullah Gür'76 reyle kazanmıştır. Diğer beş aranın seçilmesi için toplantı on beş gün sonraya bıra- kılmıştir. Türk vakıflar Ankarada bir galeri vücuda getirildi Ankura, 9 (4.4) — Türk vakıf larının tarihini ve vakıflarımıza 4- it âbidelerle içtimal o müessese ve hizmetlerin mahiyet ve ehenimiye- Hal ve burların idare ve idamesini temine maluf bugünkü işleri ve har reketleri toplu bir tarzda izah ge- yesile Vakıflar Umum müdürlüğü tarafından müdüriyeli o umumiye binasında bir galeri tesis edilmiş tir, Pazartesi günü açılacak ve ilk günü BALM, azaları tarafından ge- zilecek olan bu geleriyi, reüleakip günlerde de diğer vekâletler imensu- bini gezeceklerdir. Galeride Türk vakıflarının tari* hin her devrinde Türk dünyasının ber yerinde milli viedanden birer | Mari ve tezyinatını yapmış iyilik, güzelik ve şefkat © öbidesi bullüde masıl doğduğunu ve nasil yükseldiğini tesbit eden vesikalar, resim, grafik ve haritalarla, her çe- şit Türk mimarisine, Türk sanatına ajt seserlerin dölüve ve fotoğraları Erzurumdan Elâzığa hareket etti Erztirum, 9(A.4.) — İki gündem beri şebrimizde bulunmakta olan Sıbhgt ve 1si Müsvenet vekili Dr. Hulüsi Alataş, dün #ğleden ev- vel buradaki sılıbi meseleler üze k de devam eylemiş, a da Hicaya giderek ©- rada yap bulunan yeni banyo” Sir: ve diğer tesisatı gözden geçir- miştir. Doktor İulâsi Alataş © Ticadan şehrimize döndükten sonra (Saat 18.50 de Eliziğ ve Diyarbakıra git- mek üzere Erzurumdan ayrılmıştır. Sıhhiye vekilimiz Islasyonda ve” Wi ile kolordu ve müstahkem mevki kumandanları, daireler müdürleri tarafından uğurlanmışlır. Satye binası meselesi müdür muavini Hâmit (Sarsçoğlu da eses mesele bakkinda (o bilgileri bulunmadığını, sadece Satye bili" sansı, Vekiller heyeti karurulg islim- lâk edileceğin! Yusul Ziya o Önişe bildirdiklerini söylemişlerdir. Elektrik şirketi müdürlerinden Dölakrua da salış işini anlattıktan sonru mahakeme 28 kününuevvele bırakılmıştır. N EN Akademide tezyini sa- d bezi sefüği Çoktanberi boş bulunan oGözel sanatlar akademisi tezyini sanatlar şubosi şefliğine Fransız dekoralör- ler: cemiyeti relsi (Oo mimar Louis Sue tayin edilmiştir. Normandi vapurunun dahili mi olan bu mimar birçok beynelmilel mü külotlar kazanmıştır. öğ Taksim gazinosu nasıl işletilecek? Taksimde inşa edilen yeni gs- zİnoyu idare etmek üzere bir şir ket kurulacaktır. Bü yolda okarar teşhir edilmektedir. ———— Komşusunu bıçaklıyan kadın İstinyede çayır sokağında otüran Kemal komşusu Halime ile bir biç yüzünden kavga etmiş ve (Halime ekmek bıçağı ila başından yaralan» mıştır. Yaralı Kemal tedavi albns alın- vermek üzere dün velinin relsliğin- de bir toplantı yapılmıştır. bii Kauçuk fabrikaları kapandı Şehrimizdeki on katçuk fabrika. sı bam madde gelmediğinden tati- WU fanliyet etmişlerdir. Bu yüzden mış, Halime kanlı bıçağı İle yaka | bir kançak bubranı da başlıyacağı lanmıştır. g TDEEN AD ORES 0 RES) * GEAŞNEESN EN e $ acıklıydı. Çocuğunun günahlarını asla affetmiyerek Allahın mağli- retine emanet eden yüreği yanık baba gene için için onun genç ha- yatı için titriyordu. Doktor Şefkat derhal ihtiyar babaya sükün ve teselli verecek u- zın bir telgraf yazmağa başladı Ona hasta çocuğunun hayatı tehli- kede olmadığını ve onu himaye € deceğini bildirdi. Yazdığı telgrafı hademeye verirken, Zeyneple ko- nuşmasını bitiren müddelamumi kapıda göründü. Bu kanın ada. mının yüzünde sert bir gerginlik vardı. Doktor onu karşılıyarak sordu: — Konuşabildiniz mi beyefen- di? - Tabii konuştum... Bizim en sikr kilitli ağızları bile açacak & nahtarımız vardır. — Demek epeyce yoruldunuz ve yordumüz? babanın Kırik dökük mektubu çok | O Müddetum: sert ve gergin sanılmaktadır. > e AKŞAM POSTAS' Sahibi ve Neşriyat Müdürü , Hasan Rasim U$ EL, tele telelame: 23877 Uykusuzluk gecesi | nin söylettikler! AİRLER geceyi Ben de gençliğimde, kı ilğe lâyık gördüğüm neydi? geceyi sever, hai sin uyuduğu saatlerde if 3 dolaşmaktan, yahut Jambâ da okumaktan büyük bir yordım, Şimdi peşiman fakat itiraf edeyim kio tik anlıyamaz oldum. Ger severim; ama yorgana uyumak, vücudumu srtip ç N Nafile kepdinizi yormayİ. eh mak zevkini gençlere #mız. Çoruklar, uykuları iiraf etmek istemezler; gözlerini uğa uğa uyumak Iigırlar, Geneler de onlar uykudan kaçarlar. Uykunul gayi manm ne büyük bir haz anlamak için, ihtiyarinmak yeceğim, fakat hayatın vi g Sk ? ğ 8 EE iz KA ii vi E Ü te İ & kederli kimseler zaman uykusuzluklarm!, kaç saat olduğumu değü, &5 dürünürler: hiç üyuyamadıklarını bilirler. bir sebeb. yokken uyu! gözlerinden uvku aktığı Şe i ; li 5 ” ve Onlara pece bir düşman , ge AN diyor. Korkun ami Şi ce deği; hiç Bir hayaleti eş gf olmadan korkunç gece! P” ge Hi kusrrlukla birleşen saf ge? te anl onun pa büstü bir lı #1 W-#anu bir dürünün. Okumak mı* Mavr, na müsaade etrsiyor, dit amivalar kurmak mr? Hayr | wen kabi» seye mi Gzleriniz kavranır, kaf pr i mer elimor: hına raren Ve adi Türvap, üümeemzla meşe vorannne İsa inen ve , karsi kendine karsı da NB zenan anirvör. e Krala ATAĞ R 0 yelniz vw birare olduğunü EB :EH OREIİ yüzünü büsbütün geren zor bir gü seye kas e gülüşle: — Endişe buyurmayınız . de | yade zulüm görmüş bir di - Hastanızı yormamağa çalış tım. — Zavallı genç kız! O her türlü şefkate ve hayat hakkına maliktir. Teşekkür edetim.. meyiniz aziz doktor. Ben mıyım. Halbuki sizin mesleğiniz en gaddar mücrimlere bile hayat msvzuubahs olunca derin bir şef katla doludur. Biz ölüm — halinde hasta ve ali) bir müerim İçini dam cezası taleb ederiz. Siz ise o hasta mücrim üç adamın o katili 'bile olsa onu hayata iade etmeğe çalışırsınız. Sizin tekrar hayata İ- ade ettiğiniz mücrimi de biz tek. rar sehpaya göndeririz. Doktor Şafkatin içinde soğuk bir ürperme dolaşarak sesi titredi: | ki iki üç günlük fetirahst (Devesi » Fakat bu çok ağır bahis kür İ de acele ettiğinizi — Teşekkür etmekte acele et | Zeynep tasavvur hakkı | Zibi zulüm görmüş bir kanunla ölçen bir mesleğin ada. | Zil bilâlds zulme alet olm? O bir mücrinm sayılmaz. pabi yeğ” Müddelimumi ağır se sh torun sözünü kesti: m marlal bir mücrimdir. ope yar ebeveynini kaprislefi yaf | terkederek birtakım kirli "7 gaf lara etilan bir kızın cezasi Doktor sarararak titredi gf — Zeynebi api Yıracaksmrz? Bir de VW re mi atmak istiyor — Hemen bugün defi” e” şince onu hâkimlerin i ağırmak varf'emdir. a ef)