7 Ekim 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

Hitler nutkunda ne in Alman devlet reis iler 7 istedi? “ Talep- ..derimizi kuvvetimize d.ya- narak alacağız! ,, diyor ane eyaletine ahut bü eyü- etmekte baber p edil. haberi bi rafından dekz sı, ba Ahal etmektedi: nümü münuse fazla kalmışlar, Iyan trans ile Ce ki Mu w 2 bin yolcu ileniinin te de bulunmaklur Hizme Mbüren günde lilere 1 günde 9 pen Gönüllğler vapura 1 olarak w lefsir- bu samlmileytiği ya elmekite m KİLLİK çi , kledir , le kati «doktor müna #elle bildirildi Şahi, Masko için » bildirilen “smtaş 7-10 tarihinde Me X olen Alman heyetine Almanya » Amerika tig İNİZaKorOye Urmağı. reddetti Mi Litvanya ile zakerslere tekrar slanıyor ya r çe 2 Mazırlar meci <lisi Sovyetler birliği #“ m edilmesine Finlândiy Letonya ve eket ederek Sov» demi tecavüz misa- tememekte, Lu malümatı vyet Rusya ile mü- ekten kati surette söyledik hükümeti €namesi eki, ie Mos ür *N katş b, de, 8 ında uy heyet g surette imtina et- » darpbancde ayar “retlerinin gram başı - Bat, sdlilaşa dığını b Hitler ki ge kâmiz hattı hareketi odo almağa mecbur olduğum kararları bildirmek zaturetinde kalmış O zamandanberi beş halta Size bu beş halta zarfını ere dair i arasınd: salsiz bir #aleri test etmek N Düşman tard ve imha edildi. Po- lonyalılar Varşova ve Medinde tutunmuşlarsa, bunu kudret ve ka | biliyetlerine değil, | lüzumunda fazla adam teda edilmemesi için emir almış olan ordumuza med va kumandanı ner it mukavemetin fay, dasızlığı hakkında yaptığımız te şebbüs akim kaldı, On beşgün sonra Polonya ordusunun en bir yük kısmı tahrip edilmişti, | teş. rinievvele kadar tutunan diğer kıs mi, bu tutunmasını âlicenablığımı ğ İsteseydik Varşo üç gün içinde Alman milleti em undur. va mukavemet kırabilirdik. Ordumu kendimizi tamamen emniyette his” sediyoruz.,, Hitlere göre A'man zayıalı sayesinde Polon' atını me. ardan ayakta din'emelerini ri etmiş ve demiştir ki: nanlar o 10000 ölü, 30.00€ z ve 3.000 kayıp vermişt | Muharebenin neticesi ise Polony' Hitler, ki Rus münasebetleri Müteakiben Alman - Rus müna sebetlerine temas eden Hitler, iki rejimin karşılıklı olarak biribirine rürmet ettiklerini ve iki memleke- tin barış yolunda birlikte yürüye rek her birinin kendi heleflerinin refahına hizmet ettiklerini söyle miş, prensipine riayet e''lmesi İ- cap eden milli halinden sonra iki memleket ara- sında bütün ihtilâf mevzulai ortadan kalkacağını bildirmi Hitler, Versay o muahedesile ve milletler cemiyeti ile istihza etmiş ve İngiltereden müstemleke iste in haklı olduğunu bildirmiştir. şimal devletleri, Holanda, Belçika, İsviçre, Macaristan ve Yugoslav- ya ile olan münasebetleri kayd. eylemiş, İtalya ile yeni bir dest- luk temhir edildiğini ve Fransadan bahsederek müna- sebetleri tavzihe (çalıştığını Sar meselesinin dürüst bir suret. te hallindenberi iki memleket a* rasında hiçbir toprak mütalebesi olmadığını bildirmiştir. Hitler şöyle devam etmiştir: “Demökrasiler Almanya Rusyaya karşı herhangi bir taar- ruzda muvaffak olamıyacaklar - dr. Onlar bana teklif edecekleri şartlarm kabul edilmeyeceğini İ bilmelidirler. Çünkü Almanya esinin me Danimarka, ve ve söylemiş | | | | | yaçlarından vâzgeçe - 2. İngiltere büyük bir dün parçasına el koymuş bir halde - dir .Bunları ne hakla ve nereden ve kim ver ayati iht Bize müstemlekelerimizi iade etmelidirler. ÇÜ kımızdır. Alman £ elinden e hakkın alınmasına müsaa- e etmiyeceğim 80 milyonluk bir halk kütlesi nin yalnız şimdi değili istikbalde de yaşaması Alman ta- lepleri ortadadır. Bunu ne Millet başka bir devlet bahsedebilir. Almanya bun dayanarak rımdır. ler Cemiyeti, ns de ları kendi kuvvetine alacaktır. Almanya kaybettiği buluncaya kadar çalışacaktır. Meseleler Almanyanm şarktaki hedefle- rini ve Polonya meselelerini, teakiben milletlerin £ lâk eden şu diğer mesele eylemek lâzımdır: Şarktâki hu devlet ve milliyetler meselesi, ya. hudi meselesi, ekonomi meselesi bu topraklar emniyetinin ga- ve Rus - Alman münasebetlerini” bozmıyacak ve- ekmeği mü atını iğ” leri hal- Almanyanm larınm tesbiti, ranti edilmesi saslara dayanan bir Polonya dev. letinin tekrar tesisi asleerleri hangi bir Alman ingiti sevk denizaltısının tahlisiye Fransaya İ etmeğe Avrupa, Rusya ve Almanya İ gibi iki büyük devletin bütün bu şeyleri halle muvafakat etme den dolayı memnun olmalıdır. Almanya vaziyeti aydınlatma" ğa ve silâhsızlanmağa tevessül âmadedir. Barışın esas larını kurmak için bir konferans lâzımdır. Fakat sında deği) ve milyonlarca insan top sesleri ara. hayatı feda edilmeden ve şehirler rap olmadan önce... Daima bir Fransız - Alman hududu mevcuttur ve bu beyanat münderecatını anlamazlarsa, s0 nut beyanat olacak! şeceğiz ve 1918 bir daha tekerriir etmiyecektir.,, Hitler sözlerini bitirirken Ak man zaferinden şüphe etmediğ ni söylemiş ve harpten galip çı. kanların da mağlüplar kadar ezi- leceğine inanan milletlerin ve on arın şeflerinin, kendisi tarafın- dan uzatılan eli kabul ettiklerini bildirmiş, “diğerleri isterlerse Bu eli red edebilirler.,, demiştir. Hitler, nutkunu saat 13.25 de bitirmiştir. Müteakiben Göring söz almış ve: "Führer, seni takip edece. , der Bundan sonra celse tatil,edil, miştir, edilirken, Manş denizinde her barruzu endişesiyle, boyunlarına imidi geçirmektedirler, Yugoslavya Macar hükümetiyle anlaşıyor. ! 'Tuna havzasında mevkii sarsılan! Italya buna önayak oluyormuş (Baş tarafı 1 incide) talya, son hâdiselerle Tuna hav, | zasmda sarsılan mevkiini sağlam- laştırmak için bir Ma. car , Yugoslav grupu vücuda ge, tirmeğe çalışmaktadır. Belgrad - dan bildirildiğine göre kral naibi prens Pol, dün Macar sefi bul nüştür, Yugo - sla lâfını Hırvat ilde, ri doktor Maçek de iltizam et - mektedir, İtalyan ni ka. Alman diplomasisi Romanya Hande, 6 A. A) — Taymis gazetesinin Bükreş muhal ziyar: Alman diplomasisinin Roman- daki faaliyeti, Rus , Alman münasebetlerinin samimiliğine rağmen, iki hükümetin ekseriya ve ya. İ i inarrur, halinde olduklarını gös teren yeni bir delildi Görünüşe bakılırsa, Almanya Romanyaya Rusya cihetinden en olduğu takdirde kendisine © güvenebileceğini ve Transilvanya meselesi hakkında Macaristandan gelebilecek tehdid sebebi dişesi mevcut in de geçen mart Macaristanın © Çekoslovakyadan aldığı Rüten akalliyetini Ukran- a çekmek istiyen Kremlin o. lacağını izaha çaltşmaktadır. Musolini Alman sefiriyle görüştü Roma, 6 (A, A,) — Müselini bu sabah Almanya sefiri Von Makenzeni kabul etmiştir, Kont Çlano mülâkatta hazır bulunmuş- tar. ayında | Anlatan: ağa Vatan muhabbeti ve hamiyet iza hitsp ederek soru yorum size: Merileketin maruz dah btn ilâveten bir de der duyg lunduğu ve harici ikeler& t hükümet bel olursa; bu hel, düşmanlarımızın — ekmeğin sürmez mi? Eeni, bir taş gibi dinliyen Na. m Paşa e ehditkâr bir İşaret yaptı: “— Bana bak iokt ma böyle şeyler gibi cepheye gö mderi Deği! Harbiye nazırınm ediği ve nezaket ka- mevkiine g Yenerek ik ideleri icaplarına göre, bir tabir ile, çok yersiz olan bu sözler karşısında. hiç teredd etmeden ve hattâ belki de güle- | rek şu mukat»lede bulundum. kadar Benimle — Paşam, düne konuzmayordun! ve harici vaziyet hakkında lei efkâr” nezzül buyuruyordur! Ben, buraya, ne şahsrm ii ne de ahbap ve akrabamdan için rleada bulunmağa, sizden iltimas temenni gelme- dim! Sırf, davetinize icabet et- nezaket icabr olduğunu düşünerek geldim! Sövlediklerime gelince: Bunlar, emleketin hayatı menfaatlerini korumak gayesinden mülhemdi kü, her ferdin, vatan ve mil- letine faydalı olmağı bir vazif: telâkki ederek çalışması Jâzmm geldiğine kaniim. Fakat, size karşı bu xihniyet ile hitap etmenin faydasız ve hal tâ lüzumsuz . olduğunu -görüye-. rum. Bühaldeğartik»Mmüntsebet- lerimisi idame #itirmenin yersiz dah Yü e te. fen “müdave etmeğe menin liği anlaşılıyor, demektir! , Nazım Pasa hiddetten kıp Kır, mızı kesilerek beni Onun. bir kelime söylemesine pieydan vermeden odasmdan di- sari çıktım! Yolda giderken, Na İ sam Pasanın bu âöngelliğine hay- ret etmekten kendimi alamayor, hattâ üzülüyordum! | Filhakika, Nazm Paşa ile bir daha ne yüz yüze geldim,.ne de görüştüm! Prona Sabahattin be, İ ye arkadaşları barbiye nazır il İ aramızda geçte, mürakaşayı &n- İ Hattım. Hepsi de, benim gibi, hay- etler içinde kaldılar... Aradan çok geçmeden Babılli vakası oldu, Şair Tevfik Fikretin dediği gibi: “Lükin dinlemişti! ! zamat, saman... O heyulayi müntekim. Harbiye nazırınm yak sını be rakmadı, Nazım “Paşa, bu tarzda hareketini hayatı De ödedi! Allah. taksiratmı affatsi ... Protesör Doktor Nihat Belger, filosofune başmı Reşat sal — Yaptığım teşebbiislerle Bazı #li vakasınm patlak vermesi a rasında geçen zaman nibayet o gündür, dedi. Herkes o tarafinder bilindiği veçhile. Hâdise, Jekette büyük bir tesir ve teessür hasıl etti, Talât , Cemal . Azmi müsellesi datüli idare mekaniama. sını tedvire Lwsladı ve böylece ir terör devri kurulmuş oldu Ortalıkta sonsuz bir heyecan, dehşetli bir hava göze çarpıyor » du, Bütün halk endişe içinde idi! Bu, yetmiyormuş muhtelif muhit ve hiziplsr arasmda baş gösteren ihtiras tufanı da mem. leketin bütür içtimel mem gibi, bünyesini sarstyordu, İttihat ve Terakki cemiyeti bu vaziyeti önlemek, etrafı yatıştır. mak lüzumunu hissetmiş olacak ki o zaman dahiliye nazırı vekili bulunan Talât bey (Pasa) ortava atıldı. Mumaileyhin bu liyeti, muhtelif şahıslar ile yaptığı mü. | lâkatlar “ezhanı teskin” gayesini | Nazım paşa bana: gibi cepheye gönderirim! , bavada #allayarak | en hafif böyle « Dr, NIHAT REŞAT BELGER, Yazar: SABİH ALAÇAM “seni tuttuğum dedi Talât voçhesini, izah ediyor güdüyozdu bey, harp felhketle. atıyor ve ordumuzun ek galip ge. fi bir sulh yapmak imkânınin hast olacağı- * söylüyordu. İttihat ve Terakkinir in bulunan gazeteler de, dahi nazırt vekilinin dilinin altındaki sözlerin sadık bir nâkili oluy Bu suretle hem halkın, hem de at ve Terak muarız şahı, tlerin her ne şekilde olursa olusun tavrı Nn takın bertaraf edilmek isteni- yordu, Tulât bey, muhtelif zatlar ile »Ülâkatlar yapmaktayken, göz TF: E Paşa merhum da beraberinde olduğu halde Prens Sabahattin beyi de ziyaret eyle - meği unutmamış ve zahiri bir dostluk ifadesinin sempati mas- kesini göstermiş! Bu arada Talât beyin muhab . bw ve uhuvvet dağarşığından bna da bir kısmet çıktı: Dahiliye - nezaretine bağlı ol. pmak üzere “Umuru sıhhiye mü- lüriyet umumiyesi,, teşekkül et. mişti, Mezkur umum müdürlüğün Hıf. assıhha o şub: müdürlüğüne “40” altm maaşla tayin edildim! Kanaatımca bu memuriyet, bir “tevcihi .vecih,, değildi! Zira, 40 altın bir nev t hak kım idi! Halbuki, t ve Te rakki erkânınm pek iyi bilmeler lâzım idi ki ben ne para içir mansap için muhalefet etmiştir vene de para İle, “mansüpi muhajâfetten vargeçerdim. Doktor Nihat, kesesi ne Kk; dar fakir olursa * olsun, gayer zengin olan bir adamdı! Netekim “Umuru sihhiye müdürü umum!li fine” çok sevdiğim ve saydığım am General Pesim Ömer Aka ın tayin edildiği halde ve onun refakatinde çalışmak, benim İçin büyük bir zevk olmasına rağmen Hıfzıssıhha şübesi m üğünün koltuğuna bir gün bile oturma. dım! Profesör Dökter Reşat Belger biraz düşün #onra: — $imdi size gayet mühim ve tarih! bir hâdiseyi anlatacağım, dedi, Balkan harbi esnasında, Bulgar ordularmın Çatalen önle- rine kadar gelmiş olduğu bir s1 rada, Prens Sabahattin bey tara. 'mdan alelacele davet olundun müşarünileyhin Kuruçeşmodeki lasına hemen gittim, Prens Saba- hattin bey, beni, tekalükle kar- vladı: “e Aman doktor, gayet mü. him bir mesele var, oturda söy. leyeyim!” Dedi, Hâdise gu imiş Patrikhane nzasından Haralam bos efendi ile gazeteci Skalyeri (x) Prensi etmişler ve şağıdaki mar bulunmuş at Nihat ten ziyaret atta İsi (Daha var) (x) Skalyeri'nin babası Murat V devrinde göze çarpan ahrardar olduğu için, bilâhare şiddetli bi sircite takibata maruz kalmıst A, Açık teşekkür Vakitsir keytbile bizleri dilh eden yavrum Feride Ferid Ni ufulü dolayıslle gerek bilba ve görek mektub ve telgra bizleri taziye eden muhterem > kalplerimizle ayrı : rı cevab verme dığımızdan bu İşe muhterem zotenizin tavassut buyurmu candan dileriz, Armes Hikmet Ferid Nil vata yan imkânı bular Bari” Sal