31 Mayıs 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

2 ATE A a YA Ek VAKII CUMHURİYET Sadri Erlem haşmakale sütununda,) Nadir Nadi bugünkü © yazısinda İnönünün nulkunu dinlerken başlığı | MİM müdafaa bütçemizden © bahset slunda makaleler silsilesine haşlıya; | mektedir. Muharrire göre, cağını haber vermekte ve bunlarda 1 — Türk demokrasisi, evvelki gün, Büyük Meclisin o müzakere ve münakağasız kabul elliği bütçemizin 2 — Dünya buhranı Türkiyenin | çle birini aşan Mim Müdsfaa bütçe- görüşü, 3 — Köylünün kalkınması hakkın- daki o mütalealer direktifler mevzularını © ele alacağını r re adimi taşımakta, vasıl sevilmiş bir şef olduğunu an latmakta ve onun nulküna şöyle bir hava içinde başladığını şu satırlara anlatmaktadır: İnönü, Büyük Millet Meclisine halk srasından böylece yüzlerde, gözler de derin izler bırakarak geçti, ulan, sevilen adamın yolu rın gözbebeğidir. Sevilen adam gözbebeklerinden a. sılan bir yoldan geçer, kalblerde taht kurar , Aklıselimden ve sevgiden bu hisleri böylece insanlara deruni kudretlerini izhara vesil rir, İna insanlar doğan kendi ve IKDAM H. Reşit Tankut Büyük kurultay a- diyle (yazdığı başyazı © sülununda Cumhuriyet halk partisinin bizdeki mevklini konuşuyor ve parlinin da yandığı kuvveti anlatıyor, Yazısının son kısmı şöyledir; Büyük Kurultay kendisinden doğ- Ağu, kendisi için çalıştığı ve kendi, sine dayandığı (halk) ile bazı sosye- telerin tanıdığı manadan bambaşka | sinin manası büyüktür. Milletler ara- sında, Türkiye cumhuriyeti bugünkü mevkiini alınışsa daha ilk teşekkül günündenberi, Muf müdafasya ver liği ehemmiyetin kend dırdığı ikibar sayesin Muharrir yazısını şu satırlarla maâmlamaktadır : “Türk mille: seve seve katlanııZ fedakârlıklar sayesinde, manevi gü-| cüne,baha biçilemiyen kahraman or dusunun maddi kudretini de derece derece arttırmış ve onu “bugünkü yüksek mevkiine ulaştırmıştır. Onunla ne kadar iftihar etse yeri" diri; TÜRKİYENİN MEVKİİ Pariste bulunan Abidin Daver Nalına, Mıhına o sütununda o Tür. kiyenin dünya devletleri arasındaki mevkiinden bahsetmektedir. Fransız ekseriyetinin Türk dostluğunun ne olduğunu anladıklarını, yüzde dek san dokuz Türk olan Hatayı Türki, yeye vermekle tereddüt edilmemesi Mizimgeldiği fikrinde olduklarını işa ret ettikten sonra şöyle diyor: “Büyük Mimi Şef, Türk - Ingili? dostluğunu kurmak ve memleketimi- rin taliini, ufuklarındı güneş batmı yan büyük imparatorluğun — taliine bağlamakla Türkiye için yeni bir ia. rihi devir açmıştır. Bu güzel hakika- ti, Ankara veya İstanbuldan ziyade ve üstün bir varlık lanır, Bizim anla; | Pariste anlamak mümkün oluyor. İs- yışımıza göre halk; hak birliğine ermiş, bay: nıfsınlaşmış, | met İnönü, bu siyasi hamle ile, Tür. atılırken, | kiyeyi, birdenbire, de, hayat için çalışırken de müsaçi | dünyanın hayatı ürerinde Avrupanın ve müessir şartlardan müsavi derecede fayda |olan büyük devletler sınıfına çikar İanmak imkânlarını bulmuş “İçtimal | mıştır. bir varlıktır, İmliyazın en siliğine, soy ve boy üstünlüğüne kıyam etmiş, mill hâkimiyet bahsinde (önlük ve geriliğe, zümre menfaatine, hususi gayeler inadına cephe (almış olar t: Büyük Kurultayın ve Partinin halk diye tarif o ettiği kütleyi teşkil eder. Bu bakımdan Törk milleti Türk halkı demek olur. Zaten Büyük Türk İnkilâbıma iş lediği milli vicdan Türk milletine bu! halkçılık şlarını kerandırdığı gün. denberi Türk sosyal varlığı içlimal teşekküllerin en ilerisi, Türk Devleti siyasi teşekküllerin en üstünü olmak yolunu tutmuş değil mi? YENİ SABAN © Hüseyin Cahit Yalçın, Loodrayt Bilmek üzere yoldadır. İlalyan sulz- rıadan geçerken, gördüğü İtalyan gâ- yeteletinde İtalyan ve Alman iktifa kının İrmzalandığını görmüş ve ma kalesinin mevzuunu bu ( bâdiseden seçmiştir. Hüseyin Cahit Oo Yalçını söre, İtalyan ve Alman askeri iltife, ki tedafül değil tecavürldir. Delllle- rinden biri de munhedenamede her iki tarafın “hayat sahalarından,, bah! sedilmiş olmasıdır. Giornalı danın dair olan Şikâyetler, temenniler Mecidiye köyü halkının Belediye reisimizden ricası Mecidiye köyünde oturan oku” yucularımızdan Cezmi Enver ga .| zetemize gönderdiği bir mektupta | şöyle yazıyor: “Mecidiye köyünde belediye . ninn şükranla karşıladığımız ter kos şebekesini genişletme faali - yeti devam etmekte olduğu bu - günlerde muhterem Vali ve Bele diye Reisi Lütfi Kırdardan rica ediyoruz: Köye bir tek Hamidiye çeşme- si mevcutken bu çeşmenin suyu ikiye bölünerek ikinci bir çeşme ihdas ve bu çeşme asfalt şose üze. rine konuldu. Halkın kesif olduğu 'llalin gazetesinde Gal: | mahalle esasen uzak bulunan bu|Bir renge boyanacak! makalesinde, | ikinci lüzumsuz çeşme, köyün muharrir “yapıcı bir kuvvetin ifade| merkezinde bulunan ve tamamen sini,, izhar etmekle ve “Hayat saha- Tarından,, bahseylemekte imiş. Fakat hangi hayat sahalarından? bilhassa fakir halkın ihtiyacını karşılayan çeşmenin suyunu azal| tiyle yeni bir imar hareketine ga- İşte bu nokta meçhölmüş. Hüseyin | tyor ve bir iplik kadar su akıyor. Cahit buna bakarak muahedenin bir| Bu susuzluk yüzünden halk mü -| Pararetli imar hareketine karşı bi. 'de gizli kısmı bulunduğu kansatinde.. balâğasız sabaha kadar çeşme ba. dir. Diyor ki: “İşte bugünkü vaziyet bütün çıp- laklığile budur. Avrupanın göbeğin- de yalnız kuvvete tapar, yalnız kuv-| vetin sözünden anlar büyük bir isti- li kütlesi mevki almış bulunuyor ve| etrafına taşmak için fırsattarıyor.,. VERGİLER ve NÜFUS MESELESİ A. Cemaleddin Saracoğlu her ss, bah sütununda çok çocuklu ailelere parn mükâfatı verilecek yerde, bun- lardan alınan vergilerin © muayyen bir nisbet dahilinde tenzilâla (o tabi tutulmasını, bekâr bir adamla dört beş çocuklu bir aile babasının ayni nisbet dahilinde vergi vermelerinin doğru olamıyacuğını söylemektedir. TAN M. Zekeriya Yepyeni © hamlelere doğru adını verdiği yazısında, Be şindi Parti kurultayının bize hazır Jadığı hamlelerden, zaten Parti ku- rultaylarının hep hamlelerle dolu ol. duğundan bahsederek © bilhassa bu Kurultayın özerinde (o durduğu köy kalkınması ve müstakil Oo mebuslara işaret ediyor ve diyor ki: “Başkaları yıkmak ve yakmak için hazırlanırken, biz yapmakla ve ileri hamleler almakla meşgulüz, ORaşka milletler harp korkusu icinde yaşar- ken, biz istikbal ümitleri içinde te- rakkiye doğru koşuyoruz. Yalnız bu hâdise bütün dünya ( milletlerinin gıptasını tahrike kâfidir. şında sıra bekliyor. Bilhassa geceleri su arabaları - nm dâmâcâna ve şişelerini asfalt yoldaki çeşmeden doldurdukları görülmekte bu suretle iç taraftaki çeşmenin suyu geceleri de az ak- maktadır. Bütün köyde hiç mevcudu bu - lunmayan ve lüzumu izaha muh- taç olmayan yangın muslukları - nın ihmal edilmemesi, ekseriyeti fakir ve yoksul köy halkımızın zâruri ve insani olan ihtiyaçlarını karşılayacak bir terkos çeşmesi - nin köyün merkezi ve en kalaba - hk mahalli olan câmi avlusuna varı bu zavallı halkın en büyük derdini gidermiş olur, İstanbul şehrinin en büyük nok sanlarını büyük bir dikkatle gören ve k'ma zamanlarda gideren vali - misin nazarı dikkatini çekmeğe mühterem “Haber, in delâletini saygılarımla dilerim, Sultanhamam - Cihangir otobüs servisi Sultanhamam ila Clbangir «ra. haziranın ik haftası zarfında baş- lanacaktır, > 9 Dün akşam Çapadaki kız enstitüsünde bir kıyafet sergisi tertib edilmiş, genç küler büyük bir davetli kütlesi önünde elbiseleri giyerek göstermişlerdir. Talebelerin diktikleri elbiseler çok beğenilmiştir. TEE ekinden we Dayakla adam “je .. öldürmüşler Silivride geçen bir : : isenin muhakemesi Silivride Ramazan isminde bir genci dayakla öldürdükleri iddia €dilen Silivri jandarma karakolu kumandanı Kasım çavuş, muavini Mustafa onbaşı ile Silivri mahal . le bekçilerinden Yusuf ve Hali - nin muhakemelerine dün ağır ce- zada devam edilmiştir. Diğer bir suçlu olan bekçi Şevki hâdiseden sonra ele geçirileme mişti. Fakat son günlerde yaka larldığından dün o da mahkemeye getirilmiş ve sorguya çekilmiştir. Bekçi Şevki ölen Ramazan ile şoför Sait ve kasap Vitaliye da - yak atılırken kollarını, bacakla - rınr tutarak yardım etmekten ve! Ramazanı cesedini çuvala ko “| yarak denize atmaktan suçludur. Şevki sorulan suallere karş: şuaları söylemiştir; İ “— Ben o gün karakola defter! imzası için gitmiştim. Vitali ile! Şait âyakta duruyorlardı. Vitaliye ! kefil olarak serbest kalmasın! te. Min ettim. Karısı ile beraber karakoldan! evine doğru giden Vitali yolda in-| liyordu. Bana “karakolda beni dövdüler,, dedi. Başka bir şey bil- miyorum, Mahkeme Şevkinin de diğer suç! Ialarla beraber muhakeme edilme sini kararlaştiri.. Duruşma 13 ha. irana kaldı. — binalar İstanbul şebri belediyenin gayre- hid olurken İstanbulluların da bu güne kalmadıkları ve belediyenin bu çalışmasına yakm bir alâka gös- tererek şehrin dahn fazla güzel - leşmesin! temine çalıştıkları görül“ mektedir, Bu hareket şehrin ber tarafıma sirayet etmiş ve halkm gösterdiği gayret sayesinde şehrin yürü daha başka ve muntazam bir şekil almağa başlamıştır. Asfalta çevrilen Ankara ve Ba balli caddelerindeki bina (sahibleri binalarının da caddenin güzelliği i. le mütenasib bir şekle girmesi için aralarında anlaşarak binalarını hep birden sarıya boyatmağa karar vermişlerdir. Tabif kârgir ve betou binaların renkleri olduğu gibi ka- lacaktır. ! Beyazıd . Aksaray caddesi üze- rindeki binalarm sahibleri de bu bu harekete o uymuşlar ve dünden itibaren binalarını süratle boyatma En başlamışlardır. Şebrin birçok semtlerinde de ayni bareket vardır. Eyüb kazası halkından ana cad, delerde binaları bulunanların yaya kaldırımlarının kendi önlerine te - sadüf eden kısımlarını çimento ola. rak yapmağı karar verip faaliyetle geçmişlerdir. Sümer Bankm Fes hane fabrikası da bu güzel karara uymuş ve fabrikanm boyunca ya- ya kaldırımnı beton yapmağa baş. Jamıştır. Trenlerde gümrük kontrolü daha çabuk yapılacak Trakya gümrüklerinde bir tet- kik seyahati yapan İstanbul güm rükler başmüdürü Methi dün geh rimize dönmüştür. Başmüdür Ka pikule, OEdime ve Uzunköprü | gümrüklerinde tetkikler ve tef . tişler yapmış, dönüşte Yeşilköy. deki tayyare gümrüğüne de uğ. ramıştır. Methi bilhassa 15 mayıstan dutları üzerinde müşterek bir gümrük hangarı yapılacaktır, Yakında gerek Bulgarlar ve gerekse hükümetimiz hudut Üze. rinde birer gümrilk binası inşası. na başlıyacaklardır. Bina şose ü. zerinde yapılacak ve Bulgar hu . dudundan çıkarak Türkiyeye ge- çecek ve ayni şekilde Türkiyeden evvel saatleri değişen Avrupa | Bulgaristana gidecek yolcuların trenlerinin gümrükte tabi olduk. | eimrük muayeneleri bir defâda ları muayeneleri gözden geçir - miştir. Yeni ve yerinde bir ka. hem Türk ve hem Bulgar memur. rarla evvelden ancak 2,30 saatte | Jarmın buzurunda yapılacaktır. gümrük muayenesi bitirilebilen | Böylelikle bugün Türk ve Bul . konvansiyonel trenleri zam bir şekilde muayene edilmek. tedir. Ecnebi yolcular Avrupanın hiç bir yerinde bu kadar seri biri | gümrük muamelesi yapılmadığın: | söylemektedir. Ekspres treninin | muayenesi ise 20 dakikada yapıl. | maktadır. simdi 1 | gar hudutlarında ayrı ayrı güm. saat 10 dakikada ve çok munta. | rük kontrollerine tabi tutulan! İ yoleular bir defalık muayene üs) muamelelerinden kurtulmuş ola, | caklardır.. Gümrük başmüdürü Methi bugünlerde tetkiklerine a. | tüphanelerde de talebenin it raporunu Vekâlete göndere . cektir. İskele kalası kırılınca... ! Altı amele üçün-! cü kaftan düştü Dün Fatibte bir kaza olmuş, dört kişi muhtelif yerlerinden ya- ralanmışlardır, Fatihte okumuşadam sokağında kutucu Mustafanın yapısında ça - şan amelelerden altısı üçüncü Hususi mektep talebeleri Olgun'uk imtihanlarını nerelerde verecekler Maarif Vekâleti hususi, ekalli- | yet ve ecnebi liselerin olgunluk | imtihanlarına ait programı hazır- lamış hangi mektep talebelerinin hangi resmi liselerde imtihan edi” kat hizasında üzerinde bulunduk”) leceklerini tesbit etmiştir. İ lari kalas birdenbire kırılmış vel Bu listeye göre; hususi okul- hepsi yere yuvarlanmışlardır. Amelelerden Edirnekapıda Sul. tan mahallesine 30 numarada o. turan Salihin sağ bacağı kırılmış Mustafa oğlu Remzi karnından ve sol kolundan, Taşköprülü Mehmet ve kardeşi Halit vücutlarının mub telif yerlerinden ağırca yaralan - mışlardır. Yaralılar Cerrahpaşa hastane - sine kaldırılmıştır. Hâdise hak . kında tahkikat yapılmaktadır. e Ticaret ve sanayi odaları ayrılıyor Ticaret ve İktısat Vekâletleri- hin yeni teşkilâtları dolayısile tiça İret ve Sanayi Odalarrayrr ayrı birer teşekkül haline konulacak - tur. Bugün, birarada olan odalar ayrılıktan sonra İstanbul, İzmir, Ankara, Samsun ve Adanada sâ- nayi odası teşkilâtı kurulacaktır. Bu hususta hazırlıklara başla - rulmıştır, —— Müsamere Kızılay cemiyeti Beyoğlu şube- sinden: Kızlay Kurumu menfaatine 3 Ha- riran cumartesi akşamı Zozo Dal- masın iştirakiyle Bomonti bahçesin de bir müsamere verilecektir, Mü, samerenin programı şudur: Yeni büyük revü, orkestra, balet heyeti. Görülmemiş sürpcizler, Taf. silât el ilânlarmda, ği İm lar; Darüşşafaka, Vefa Erkek Ji- sesinlic, Işık lisesi Kabataş İse - sinde, İstiklâl lisesi İstanbul er. kek lisesinde, Şişli Terakki Tisesi İnönü kız lisesinde, Yüca Ülkü lisesi İstanbul erkek lisesinde, Boğaziçi lisesi Kabataş Jisesinde, Hayriye lisesi İstanbul kız lise- sinde, i Ekalliyet okulları: Musevi lise si, Pangaltı Ermeni lisesi, Bezez yan Ermeni Jisesi, Getronogan Er meni lisesi Pertevniyal lisesinde, Yovakimon lisesi cumhuriyet kız lisesinde, Fener rum lisesi Cum- hutiyet kız lisesinde, Zoğralfyon Pertevniyal lisesinde, Zapyon li - sesi İstanbul kız lisesinde, Yabancı okullar: Senbenova er kek lisesi, Kadıköy Senjozef lise. si, Galata Senjorj lisesi, Alman lisesi, Beyoğlu İtalyan ticaret li- sesi, Amerikan erkek kollej oku- lu Galatasaray lisesinde, Ameri - kan kiz kollej lisesi İstanbul kız lisesinde, Usküdar Amerikan kol. lei de Erenköy kız İisesinde imtihan vereceklerdir, ——. Balkan iktisat konseyin- deki murahhaslarımız Balkan Antantı iktısat konse - yinin Bükreşteki içtimama iştirâk eden, Trabzon mebusu Hasan Sa. kanın reisliğindeki heyetimiz dün Romanya vapurile şehrimize dön“ müştür, Kapıkulede Türk — Bulgar A YO A AXBER— Akşam Postatt İL MAYIS —1 Üniversitede imtihanlar bifiy©” Muvaffakıyet nisbeti sene daha yüksek.- Üniversite fakültelerinde a mış olan yazılı elemeler UKÜ iktsat fakültelerinde yarn ta lanmış olacaktir. Bu fakülte” imtihan şekli bunlara beye” iv on ğer fakültelerde haziran k şinde sörlü imtihanlara başl , tar, Bu (o imtihanlarda vaffak (oolamıyan (o veys y larını geri bırakanlar eyiğide verdi ptlacak sözlülere girebilecek e Yalmz bu fakültelerde üssü tutmak esaatır. gg T:b fakültesi başta olmak “4. diğer İmtihan şekli başka Siret kültelerdeyse (doğrudan sözlülere girilecektir. yezes İmtihanlar dolayıslle ÜNİ, mahafilinde büyük bir hi ii | lunmaktadır, Bü meyanda gi site kütüphanesile birlikte Siyer sı lüzumlu görülen eserler de tetkik ve tetebbüler için Miğün teşebbüsü üzerine bUt” kân ve kolaylıklar Yapılan elemelerden bu ip Dt ek <*x niversite fakültelerinde / Sedar, 54 NYADA NELER OLUYOR? a m dır. Muharebe çıkarsa yatı çeklimesin diye, >. y MERİKADA 1914” umumi harbi di pa