7 Mayıs 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

San'at İskender Ardan SKENDER Ardan, biz arka- sma O daşlarını, dostlarını, hay. tânlarını, ve kendisini tanıyanla. rı sonsuz bir :stırap içinde bıraka“ sak âni bir şekilde öldü. Onun bu beklenmedik ziyar kar şısında kalbimiz kan ağlıyor, İs. kender Ardan memleketimizin en kıymetli bir viyolenisti idi. İleride göğüslerimizi iftiharla kabartacak ve Türklerin nelere muktedir ol duğunu Avrupaya da gösterecek kuvvetli bir virtuüz olmağa nam. zetti. Çaldığı eserleri harikulâde bir hassasiyetle ifadeye muktedir, teknik ile hissi bir araya getirebil- miş müstesna bir san'atkârdı 6... Onun hâyatı gençliğe ibret ola. rak gösterilerek bir kıymettedir. Bundan yirmi sekiz sene evvel 1s- tanbulda dünyaya gözlerini açan İskender Ardan musikişinas bir babanın oğlu idi. fki gözü de âmâ olan bu san'atkâr baba, eski de. vir konaklarını kemarından dağı- lan hüzünlü taksimleri ile tes. hir etmiş ve o devirde bir keman mualliminin göremiyeceği derece. de büyük bir teveccühe ve döst- luğa nail olmuştu. Küçük İskenderi pek çabuk ye- tim bırakan bu baba oğluna miras olarak memba şüphesiz gökyü - alinde olan ilâhi bir san'at kabili- yeti terketmişti. İskendere irsi bir şekikle intikal eden bu kabiliyet, daha pek küçük yaşta kendini göstermiş, bin meşakatle oğlunu büyütmeğe çalışan fedakâr anne. nin mümanaâtine rağmen, çocuk müthiş bir inatla israr ederek ken- disine küçük bir keman aldırmağa muvaffak olmuştu, En büyük zev- ki kemanla oynamakta bulan bu hastas çocuk mektebe gitmeğe başladığı zaman, annesinin wtu raplarını hafifletecek yegâne in. san kendisi olduğuna kanaat ge. tirmişti, Bundan on beş sene evveldi. Bir gün Kadıköyünide Kuşdili si- nemasına gitmiştik. Beyaz perde- deki sessiz hareketlere aşağıdan bir kemanla piyanonun s€s verdi. ği bir devirdi. Yaşı, zayıf bir ma. dam piyanonun kapağını kaldırdı. Arkasından kısa pantalonlu, be. yaz gömlekli on iki, on üç yaşla. rında mavi gözlü bir erkek çocuk elinde bir keman kutusu ile gö- ründü. Arkadaşlarım ve ben onu viyo- lonistin kemanmı taşıyan bir ço. cuk sandık, Halbuki o olgun bir adam tav- riyle kutusunu açtı, beyaz mendi. ini boynuna soktu, Ve hiç arkası. na bakmadan filmin icap ettirdiği parçaları pişkin bir müzisyen tav- riyle sonuna kadar çaldı. Hepimiz bu çocuğa hayran ol. muştuk. Kapıdan çıkarken #or- duk; Ad:, İskenkler, dediler.. Öğleden sonra mektepten izin alıyor, burada çalıyor ve aldığı pa ra ile annesine bakıyor. On iki yaşında.. çalışıyor. sını. Aynı zamanda kemanına da hu dutsuz bir aşkla çalışıyor. Radyo. da ve sahnelerde verdiği konser. lerde garbin en güç, en güzel eser lerini kendine has bir kudretle ifa de cderek takdirkârlarının adedini hergün biraz dana arttırıyorüu., İskender Ardan, on iki yaşında başladığı faal ve yorucu hayata yirmi sekiz yaşında da ayni hızla devam ediyor, terakkiye ve imu - vaffakıyete doğru yetişilmesi im- kânsız olan dev adımlarla gidiyor du, Hakiki bir artist tamperman: ve antuziyazmı içinde en büyük gayelere doğru durmadan koşan İskender ,idealini tahakkuk ettir. meden gece yarısı uçuruma yuvar lanan bir yolcu gibi sessizce âra- mızdan kayboluverdi, İskender, ahlâk itibariyle de çok mükemmeldi. Nazik, hassas, fedakâr ve samimi bir arkadaştı .. Onun ziyaı memleketimiz için bü.| yük bir kayıptır . Karacaahmedin selvileri altında «bedi uykuya dalmış olan İsken- der Ardan! Seni, san'atı seven gençlik hiç bir zaman unutmıya - cak.. Sen, san'atm, nezaketin, he- yecanın ve iradenin. bir sembolü gibi dalma kalblerimizde yaşaya - caksm, LK. inigliz hükümdarları fımr geçiyor ve annesine, evine bakıyor!. Arkadaşlarının çayırlarda bi- perva top oynadıkları saatte ke. manı ile hayatmı kazanan küçük İskender, Evde de gece yarılarına kadar kendi keman ve “mektep derslerine o çalışıyordu. Seneler geşti. Eşine ender tesadüf edilen bir enrji ile çalışan çocuk konsre. vatuvara girmeğe muvaffak oldu. Orada da hocalarının takdirlerini kazandı. Liseyi bitirdi, Yüksek Ticaret mektebini bitirdi. Çok par Jak bir şekilde konservatuvarı da bitirdi. Artık mihnetli günler sona eri. yordu. İskender Ardan konserva. tuvara muallim ve Kadıköy Halk. evine de orkestra şefi olarak alın. yarattı. Amerikaya gitmek üzere Kanadaya hareket ettiler Londra, 6 (A.A) — Hüküm. darlar yanlarında küçük prenses- ler de bulunduğu halde saat 12.18 te otomobille Bucl i yından ayrılmışlar ve saat 12.45 te trenle Portsmouth'a hareket et- mişlerdir. £ Hükümdarlar saat 14.25 te “Empress of Australia, vapuriyle Kanadaya müteveccihen yola çıkmışlardır. Londrada olduğu gibi Ports. mouth'da da hükümdarlar halk tarafından hararetle alkışlanmış. lardır, İngiliz hükümdarları Kanada - dan Amerikaya gideceklerdir. Belediye ve Toprak mahsulleri ofisi Ekmek işini kökünden halle karar vermiş bulunuyorlar İstanbul belediyesinin bir ekmek fabrikası kurmak yolundaki teşeb büslerinin bir hayli ilerlediğini yaz" mıştık. Bu arada O belediyenin te şebbüsile muvazi yürüyen İkinci bir) teşebbüs daha vardır: Toprak mah. sulleri ofisi de Türkiyede ekmek meselesinin kati bir şekilde halli i- çin bütün memlekete şamil (geniş bir tetkik üzerinde bulunmaktadır. Topfak mahsulleri ofisi, bundan bir müddet evvel hükümetçe ehem- miyetle ele alınmış olan bütün mem, lekette tek ekmek (meselesinin bir devamı olarak ve bunun tahakkuk Rumen mektep gemisi ,Bir kazaya sebebiyet verdi Romanya bâhriyesine mensup Mirsea mektep gemisi dün Kara denizden limanımıza gelmiş ve dur- madan Akdenize geçmiştir. Gemi Yunanistan limanlarını ziyaretten sonra geriye dönecek, limanımızda da birkaç gün (kalacaktır. İçinde 300 kadar bahriye mektep tale- besi vardir. Rumen mektep gemisi limanı - mızdan geçerken bir de kazaya sebep olmuştur. Haydarpaşadan arkasina taktığı mavnaları lima. na getiren Namazgâh romorkörü | birdenbire süratle Sarayburnun. dan geçen Mirses ile karşılaşmış kaptan ani bir manevra yapmak! mecburiyetinde kalmıştır. Bu si.! rada romorkör arkasında bulu -| nan mavnalardan 292 numaralı N tir. İ olana çarpmış ve parçalamıştır. Arkadaşının kafasını kesen adam Ruhsatsız dvfine aramaktan muhakeme ediliyor Geçen sene Bakirköy civarın- da beraber define aramağa gitti- gi arkadaşı Süleymanı, kız kar - deşi Ayşeden bahsedince kızıp, satırla başmı gövdesinden kopa. rarak öldüren ve sönra: — Bu benim peygamberimdir. Şimdi başımı yapıştıraıcağım di » rilecek; diye kesik baş koltuğu * nun altinda olduğu halde saat - İleree köy köy dolaşarak halkı heyecana düşüren Osman İle kız kardeşi Ayşenin asliye Üçüncü cezamahkemesinde “ruhsatsız de- fine aramak,, suçlarından muha. kemelerine başlanmıştır. Osman yakalandıktan $önra Tıbbiadiide müşahede altma a - lınmış ve deli olduğu tesbit edi - lerek, timarhaneye yatırılmıştır. Mahkemeye Osman tabiatile ge- tirilememiş ve kızkardeşi Ayşe - nin sorgusu yapılmıştır. Ayşe ifadesinde: — Benim define aramakla fa” "Jan alâkam yoktur. Bir gün kar- deşim Osman Süleymanla bera - ber eve geldi. Biz define arıyaca. ğiz, limba ver, dedi, Sonra boğ - ettirilebilmesi imkânlarını o temi.|, ma inerek sabaha kadar top - Den ekmek işine devletin önayak ol-| ağı altüst ettiler. Fakat bir şey ması mevzuu üzerinde işlemektedir. bulamamışlardı. Bahçeyi de kaz- Bu tetkiklerin esasını Ankara, İs-İdılar, Bu bir kaç hafta sürdü. tanbul ve İzmirde ilk defa ve dev-| Nihayet Süleyman birtakım plân. let sermayesile üç büyük ekmek fab-|lar çizerek, Bakırköy civarında rikası kurulması teşkil etmiştir. İs-İdefine bulunduğunu söyledi ve tanbul belediyesi de İstanbulun ek-İbir sabah kardeşimle beraber meği işinde nAzım rolünü oynıya/arabaya binerek gittiler. Benim bilimek için bir ekmek fabrikası kur| hicbir şeyden haberim yoktur. mağa karar vermiştir. İstanbul belediyesini ekmek fab) Timarhane demiştir, müdürlüğünden rikası kurmağa sevkeden şey geçen) Osman cezaya ehliyeti olmadı - sene İstanbul fırıncılarınm beleği.İğma dair tezkere gelmişti, Mah- yeyi yok yere şiddetle tazyik ederek keme şahitlerin celbi için duruş- ekmek fiyatlarını yükseltmek iste-mayı baska bir güne bıraktı. miştr. Halkevinde kendine lâyık) meleri olmuştur. Fırıncılar ayni ha- bir çalışma sahatı bulan genç|teketi bundan tam bir ay evvel delmurluğurdan aldığım nüfus kâğr #ena'(kâr orada bir avuç müptedi. | yapmışlardır. O zaman da devletİdımi kavbettim, Yenisini çıkarta. den, müziğin oldukça güç parça.|namma top#X mahsulleri ofisi pi-|cağımdan eskisinin hükmü yoktur. larm: kusursuz çalan bir orkestra| yasaya ucuz buğday çıkararak ha. reketi önlemiştir. ZAYI — llgaz kazası nüfus me 321 doğumlu Derviş oğlu Mehmet Dinç dışına ve Kâğithanele gi- rağbet Gelecek sene yeni hatlar açmak için faaliyete başlanmış bulunuyor Bu ay başından itibaren munta- (İımda devralmış ve bu yılm 25 ma- zaman başiryan İstanbul . Ankara - İzmir - Adann hava seferleri fevka- lâde rağbet görmüştür. Bilhassa bu sebe ilk defa iğlelmeğe açilan İz - mir ve Adana hatlarında yolcu rağ beti her türlü tahminin fevkinde ol. muştur, Bu suretle cumhuriyet hü- kümetinin en zönç ve en modem bir müessesesi olan hava yolları İ- İdaresi gelecek sene yeni hatlar açılması için çok ümitli bir faaliyet yılma girmiş olmaktadır. Devlet hava yolları işletme idare- si 1933 senesinde başlıyan askeri İstanbul . Ankara seferlerini 936 yi - Büyük bir döviz kaçakçılığı Kaçakçıların “evleri ve”“yazıhaneleri basıldı | çıliğı tesbit edecek evrakların ele! Alâkadarlar çok büyük bir dö - viz kaçakçılığı şebekesinin tah - kikatına başlamışlardır. Yapılan ihbara göre, bu şebeke biri borsada resimi vazife almiş meş. hür bir kimse olan dört büyük banger ve borsacıdan mürekkep- tir. Senelerdenberi muhtelif mem leketlerle ve bilhassa Yunanis - tanla aramızda döviz kaçakçılığı yaptığı bildirilen şebekenin Dör. düncü Vakıf Hanın birinci ka - tmdaki merkezleri bösilmış ve araştırma yapılmıştır. Evvelki gün vukubulan aramada kaçak - 14 Sene devameden bir dava hükme bağlandı Tam 14 senedir devam eden bir alacak davası, evvelki gün İstanbul asliye “kinci hukuk mahkemesinde nihayetlenmiş ve hükme (bağlam mıştır. Danyal Nuri isminde birisi tara- fından Tokatliyar oteli sahibi Ni. kola Mediç aleyhine bir ücret mese. lesinden açılmış olan bu davaya 925 senesinde başlanmış ve mah kemenin bir çok safhalar geçirmesi dolayisile 14 sene sürüp gitmiştir. Mahkeme evvelki günkü kararım da 14 sene evvel istenmiş olan ücre. tin tediyesini hüküm altma almış ur. #pippzeli Yeniden orta mektep açılması için tetkikat yapılıyor İstanbulun muhtelif semtlerinde kl ilk ve ortamektep (ihtiyacı çok artmaktadır. Bu yıl ilk mektepler. den mezun olacak talebelerin adedi diğer senelere göre çok fazladır. Bu talebelerin devam edeceği ortamek” tepler az olduğundan yeniden orta- mektep açılması için Maarif mü dürlüğü tetkikler yapmaktadır. Ö. nümüzdeki ders yılmdan itibaren ortamekteplere bir çok şubeler de ? lâve edilecektir. Dün hakiki yazın başlangıcı Hilrellesi, karanın güzel olması yü (ni eğlendirmek için kıptilerin oyunlarım seyrederek, şarkılarım günden İstanbullular iyi geçirdiler. Surlar denler de kemen kemen bütün günlerini böyle neşe içinde ve kendileri ekinden w Devlet Hava Yollarına yerek yazın ilk gününü kutlulamışlardır. Evkaf o“ FaydaSiz em'âk ve ars& arı satmak işine deva edecek Evkaf idaresi, vakfa hiçbir we hile faydası olmıyan akar ve DAİ ratın satışı için yeni bir İste Wi” sim etmiştir. Ny Evkaf idaresi 15 yıl içinde ms” | but vakiflardan 3,573,022 ve mjlii yısında işletme başlamıştır. 3 -| yakıflardan da 418,506 Ilralık Ol” 907 seneleri zarfında 2608 yolcu ta-| mak üzere ceran 3,992,525 lira d” şnmış ve 1175 kilogram posta ve | Serinde akâr satışı yaparak peri, gnzete taşınmıştır. Bundan başka, ! çevirmiş ve bu aatışları vakıflar Wi Ankara ve İstanbulda tertib edilen | çesine hiçbir menfi tesir 4 tenezzlih seferlerine de 1451 kişi | yürütmüştür. Bu paralar mevcut © iştirak etmiş ve 30 husus! sefer ya, | kar ve hayrat ile âbidelerin e pılmıştır. Tenezsüh seferleri hava-! 29 ve Hbyasına sarfolunmuştur. lar düzelince pazar ve cumartesi pe inn mektum ğer 7 dg günleri yine tertib edilecektir. e ai Devlet hava yolları idaresi bes| vakıfların geliri yükseltilmiştir.“ senede 2,114,052 lira gelir temin *t| Vakıflar idaresi bu tasfiye işiNiğ miştir, İdarenin masrafı ise 1 mil-| goyam ederek bü kabil diğer e yon 950,296 liradır. ve arsaları da satacak ve vakfa ba fazla gelir temin edebilecek d/| jer emlik yapılmasına sarfedecek” | tir. r Su fiyatlarında tenzilât Vakıflar idaresi, vakfın mak 9 lan Defneli ve Teşdelen suları ff larında yeniden tenzilât yapmıştır” —— fazla İ ) , geçirilemediği söylenmektedir. Yazıhane şebekenin elebaşısı sayılan ve borsada çok tanımış | i iğ nger e * . Br a ar iie'ten |Yeni şimendifer tarifeleri kalardaki kasularında araştırma. | Devlet Demiryolları idaresi Sir&€ lar yapılmıştır. Bütün bu taharri-İ ci - Edirme ve Kırklareli kısımlar” yatların neticesi gizli tutulmakta ve | beynelmilel Semplon ve Konvan” i tahkikat da mahrem olarak ya”| yorel trenlerinin yeni tarifelerisi pilmaktadır, devletler arası anlaşmalarına İ Şebekede bulunanların ekserisi | hazırlamıştır. Bu tarifeler aym 8. Rumdur. Bunların piyasada çok | inden itibaren tatbik olunacaktır. tanmmış ve borsa işlerinde mü - tehassıs kimseler oluşu kaçakçı. lığın çok vâzi olduğuna bir delil iel Veremle mücadele sayılmaktadır. cemiyeti ahkilatiş gümrük muhafaza) Senelik kongresini dün teşkilâtı ve diğer resmi memur - YAP > lar meşguldür, kaçakçılıktan| Veremle Mücadele cemiyeti, K memleketin ne kadar zarara uğ” |lik kongresini dün Etibba radığını şimdiden tesbit etmek| yapmıştır. Toplantıyı cemiyetin © mümkün değildir. Çok büyük bir) isi olan general Tevfik Sağlam #7 * yekün tutacağı anlaşılan bu mik- | mış ve kongre reisi ile kâtipler * dar ancak tahkikat sonunda mey. | çildikten sonra senelik mesai ve dana çıkacaktır. Bunu tesbit İçin | sap raporları okunmuştur. Bu ai sebeke mensuplarının birkaç 88 -| da Atatürkün hatırasını taziz roi nelik hesap ve munmelâtlarını| agi üç dakika ayakta süküt eğik meydana çıkarmak İcap edecek” miştir. parasız Ki Raporda, 934 senesinde başlanan, fakat ie yüzünden yanıda kalan ErenköY Dr. Necaeddin Atasagun | sanatoryomundaki kâgir paviyon“” b Laborantlar Kurumu (| bittiği ve hasta kabulüne başl” kanlığına seçildi dığı, Eyüp dispanserinde çalış” en ale yıllık kon. ların arttığı ve buraya bir ront gresini yapan Türk lâborantlar cihazı alınmak üzere olunduğu kurumu, başkanlığına Doktor Nece | diriliyordu. ceddin Atasagun, yarbaşkanlığa Ha- Mesai ve hesap raporları umuf j bib Man, sekreterliğe, Recai Ayhan, | heyet tarafından tasvip edildik muhasebeciliğe Mehmet Seyhan,, |sonra vali ve belediye reisi a azalığa Şükrü Önceli seçmiştir, Konyre kararile sayın Milli Şefe, | içi sayın Başvekile, , sayın Sıhhat ve Dahiiye vekillerine hürmet ve ta- zimlerini iblâğ etmiştir. Kurumun yeni başkanı Necaed. din Alasaguna Cumhur riyaseti u mumi kâtipliğinden şu mealde bir General o Tevfik oi karşılık telgrafı gelmiştir: General Galip Pasiner; Neşet © “Kurumun temiz duygularından | man, Gureba hastanesi 3 Aş'avı Reisicumhur İsmet İnönü-| Ömer Letfi; Osmanlı Bankası © nün teşekkürlerini arzederim. müdürlerinden Nuri; Salih ÖZ” Umumi Kâtip o |rak; Belediye medisi o az8 K. Godeleç |Mustafa Aşkın ve Satiye Hür” tunda izahatta | bulunmuş ve DV” dan sonra yeni idare heyeti seçi? tir. Azalar şunlardır: Sağl”