14 Ekim 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

İ ! i re Na biç Şi m Kk k ağn demektir. Bu değişik- İ j » , Meseleler çıkarır ki bunları en ATEK Yine aş iz Çekorlavakya bir ziraat mem- dı Dn h RE iş Südet arazisinin Almanya birşey kazanmış değildir Bilâkis memlekette gıda meselesi daha müşkül bir vaziyet alacak | mntakasının Almanyaya ühakt- Börek aya Çekoslovakya için, gerek Al. hem siyasi, hem iktmadi bazı tir. Bilhasan İktisadi te- Mar İl Zi e kadar ehemmiyetsiz * Zira ekseriya siyaset iktrsadi- N bikim olmakla beraber, frtzsadiyat » ikamını almakta gecikmez ve orta- Yüset halletmek mecburi- kalır, Arazisi küçülen bir mem. i eski müvazenesini tekrar bu- il İçin ekseriya çok uzun bir za- lâzımdır, Hattâ Avusturya ! #e Muvaffak olamamıştır. ki Çekoslovakyanın vaziyeti | yanmki gibi olmiyacaktır, çünkü | akya, bilhassa o iktısadi sahada, > ve teşkilâtçılığını. isbat eyle- kat mühim bir mesele var ki anlaşmasının Çekoslovakya için | Batieeler vereceğini gösteriyor. Arizisinin Almanyaya fikakm, Evvel *iyade #nnayi memleketi idi. gimdi sanayi memleketinden 2i- Sist mamleketi olacaktır. Bu da iç ıvlek ih Di iktrsndi vaziyetinde baştan. Kararı Me a ayatta doğuracağı netice- ka memleketin harici vasiye. * de mühim neticeler verecek. ve Düğün sanaylini kaybeden bir | İstiklâlinden bir şey kaybet- tir. Eğer bu memleket, istik- d Teni kazanmak için eski sanayi. İ “R Yaratmak isterse buna an. yn #üren ve çok şiddetli nizam. sdrtek muvaffak olabilir. Bai, yöekoslrakya o vaziyette de- yy rağ mahsullerini satarak kurmakta kendisine lüzmm 0- Almaya mecbur kalır. O za. © beyaz ekmek satarken Yndaı, Kara ekmek yemek mecburiye- Mİ, Sovyetler Birliğinde olduğu gi- # Ve k aça doğuracağı diğer bir netice “ap, © Sekoslovakyn fakirleşmekle ir. ça 'nanya da zenginleşecek de- eni, yk mesele bir tenaatip mese. tee ba, “8 milyon rası olan bir zeemle- bie İki milyonunu olli müyon sa- NE np komşusuna verirse, kondisi üçte Dalay me fakirleşir, fakat komşunu 7 - DİRİM vk 4 ağlar — ime Diğ, C A? zenginleşmiş olur. “ina (iraftan, Bohemya ötedenberi is bir ahenk gösteren bir likeme 4 Saha ket teşkil etmiştir. Bura- | Ak Bana, #iraat mmtakalarmı etrafın. | Mp Yİ Mintakaları tamamlamakta | Büy Alaş Moravyanm ve Siler Mar, v larla meskün olan muhiti ki- gan a bir Çekoslovakya ise Yaty,,, ndan natamam ve iktmaği mahrum bir memleket o hâkim olan bir çok se. iktrsadi meselelere pek | yan plânçosu | iyi, mu şu şekilde tesbit Hida ba kya, Avusturya — Macaris. i tok ba, Memleketin sanayi zengin- Mk Ay Yük bir kassamı elde etmiş- | Dig ein ye Macaristanın meden | & 5 ei ĞÜ 1, kimya annayiinin 9: ve 9 kelen saeayiinin yüz, N "VE cam saneyiinin yüzde | ya ayinin yüzde 100 ü “2 verilen arazida bulunu- “da lime a! Yong A Cak Maş, “oyak. Maç Yüvüz mi bütün bu zenginlikle. RS Yani tarı Sini da Bohemya yaylğ- vent, Ar det ramtakasında idi 74 Çer Alsan ti e kalayay Rohemyasmm ayrıl. ilhakı ile Çekosiovakyanın en mühim ihrseat mad. | delerinden biri olan Mğnit yüzde 50 4, Çek istihsalâtınm yüzde 75 ni teşkil e. den Morava Ostrava mıntakasındaki kö- mürler; dokuma sanayiinin Üçte ikisi o- lan Rayhenberh ve Aş dokuma sanayli; Ostrava Eeşen mıntakasında teksif edil. miş bulunan hemen hemen bütün meden sanayii; Çekoslovsky'anm kimyevi sanayi, İnin yüzde 30 u nisbetindeki Elbe -Üzeri- Aussig sanayii; keramik sanayiinin yüz. de 70 K, cam sanayiinin yüzde 95 i Al. manyaya geçmiştir. Seyyah celbi de bir sanayi zenginliği sayılabileceğine göre, Karlsbad gibi meş- hur su şehirleri de Çekeslovakyanın kay, bi arasındadır. Her Henlayn Karisbad. | da sekiz maddelik programmı tesbit et, | meden çok daha evvel Klemanso İngiliz kralı VII net Edvardia görlişmüştü Bu zarar batesini istediğimiz kadar uzatabilirz. Fakat bu kadarı bile vaziyeti bütün sarabati ile göstermek için kâfi - dir. Madalyanın ters tarafı Görünüşte bütün bunlar, kazanan a - | raf İçin büyük bir servettir. Fakst şu- RU göz önünde bulundurmak lâzrmdir ki, Almanyanm, esasen haddinden fazla sa, nayileşmiş bir memleket olduğu İçin, ne sanayie ihtiyacı vardır. ne de dokuma tezgühlarma. Onun toallarını satacak bir yere ihtiymer vardır. Fakat Südet mınta- kası bilâkis Almanyanm istihsslâtmı ve İbracatma bir rakip halinde ortaya gık- maktadır. Dahâ mühim olan bir şey var. Çekor- lovakya Almanyaya nüfusunun yüzde 15, yüzde 20 sini verirken bütün memlekette buğday yetiştiren mmtakanm ancak yüz. de onunu terketmiştir. Yani, Südet ara. #isinin buğday istihsalât: oradaki Alman. ları doyuramıyacak kadar azdir. Halbaki Almanya zengin, fakat gida cihetinden fakir bir memlekettir. Südet Almanlarmın da ilhakı ile Almanyanm müstehlikleri artmış, binesaleyh yiye . cek meselesi daha zor'sep'a © halde, Almanva, bu Ke Ülkesi nin kıymeti ile milletlerarası veni ihti lâflara sebebiyet verserk bir siyaset ta “AUYOR, kihine mi mecbur olacak? Care Bundan başka, iktisadi m i mü him bir nakliyat meselesi büsbü müş ve Olmütz mıntakalarını eline geçirmek | bakkındak! arzuları tatmin edilmiş ol makla beraber Bohemya ile Slovaky: arasindaki demiryolu münasebatı kesil miş olacak. Bu da mühim dir; Almanyanın, nakliyatımda OÇekoslo İ vakyı Çekoslavakyanın Almany: lan ihtiyacından daha fazla muht ğunu anlamak İçin haritaya bakmak kâ fidir. Meselâ, Berlin — Viyana hatt | külleştiriyor. Çünkü, Almanyanın Brür | | | bir mesele | | MELEEVKEL: ne gönderilmesini istemekte, klübüne ifa etmiş olduğu Herşeyi düşünen futbo'cu rânsanın #eşlur profosyonel futbol kl; birisinde Lehman isminde çok tanınmış bi boleüi vardır. Lehman İsviçrelidir, Fakat bir kac #öne ev, vel Fransa tabiiyetine göçerse dahi düşünmüş ve bu arzusunu yerine getirmiştir. Hattâ a ketliğin! de Pransış ordusunda yapmıştır. Fâkât Çekoslovakya meselesi meydana çıkıp ta Fran- sada kısmi seferberlik ilin ödilinee, Lehmon telâşa ka. pılmiş, kimseye haber vermeden bavulunu soluğu tekrar İsviçrede almıştır. hayırlı olacağını Hablii — Aaşum pususu İMESELE| Dün şöyle bir mektup aldım: “Sayın bay: 15 inci yıldönümü arifesindeyiz. Bu- gün Türk milletinin en büyük bayramı olduğundan her Türk vatandaşı küdreti kadar evini dükkânını süslemek böylelik- le.bugünü kutlulamak istiyecektir. Bazı kimseler bugünü (kaçırılmaz bir İırsat bilerek vatani hizmetlerinde Sulis- timal yapıyorlar. o Bayrağımız en başta olan tacımız ve şerefimizdir. e Herkesin buna hürmet (etmesi ve kanun dahi- linde bayrak yapıp (satması ve asması Wzımgelirken maalesef o Mısırçarşısında ve Galata perşembe (o püzarındaki bazı yorgancılar gelişi güzel ve renkleri biribi- rine uymıyan kumaşlar ile evlerinde bir ka; kadın ve çocuklara bayrak yaptırmak ta ve mahalle içinde eli dikiş tutanlara dahi bayrak yaptırmaktadıralr. Bu vesi- ie ile vergi de vermemektedirler. İşbu yap tırılan bayraklar kanuni değil bir defa yağmur yağmasile solacağı o gibi kuru” duktan sonra da büzülerek kanuni evsafı nı kaybetmektedir. Halen piyasada satıl- makta olan ve hergün daha gayimuniş- zam piyasaya çıkarılan bayrakların fiya” tı dahi günden güne sebebsiz arttırılarak Prağdan geçmektedir. Silezyadan Avus turyays, Bohemyadan geçmeksizin git. mek te son derece masraflı bir yol da laşmayı icap ettirmektedir. Onun için düz hatlardan münasebata girişmek İH» imdir, Bundan başka Almanya, büyük bir İn. Şaat memleketi olduğu için, bir taraftan Elbe ve Ober nehirleri arasında, diğer taraftan Almanyanın cenübu yarkiye doğ ru tabii yayılmasının yolu olan Tunada nehir nakliyat seferleri tesisimme teşeb, büs edecektir. Zira, çengellihaç Tunaya iniyor diye haber verdiler. Bütün bunlar da ancak Çek arazisinde tatbikat mevkiine konulabilir. Fakat Çe- koslovakya müstakil bir memleket oldu- Eu için, Almanyanm hâkimiyeti gireceğini düşünemeyiz. O halde bir tek çare görülüyor; Çekoslorukya mühim geçitler veren bir memlekettir. Almanya Çekoslovak, yanın arazi bütünlüğünü teminat altma alacağına dair de vait vermiş bulunuyor. Binaenaleyh, Çekoslovakya Almanyaya bazı ticari anlaşmalara girişmek suretile yardım sahalarını açabilir. Bu anlaşma - larla da Çekoslovakya, bozulan iktisadi muvazenesini düzeltmek imkânmı bula. caktır. Çekosloyakya ile Almanya, biribirlerile şiddetli bir ihtilâfa düştükten sonre, her ikisinin de menfaati icabı, beraber İş birliği edebilirler, O zaman iktisat, siya. setin açtığı yaraları kapatmış olacak . tr. — (dJarnal'dan). Şanlı bayrağımız vatandaşlara haksızlık O yapılmaktadır. Bir defa anide yapılacak bir kontrolün hakikatleri meydana tamamile çıkaraca” t Kına eminim... Okuyucumuzun yerden göğe kadar hak) kı var, Son günlerde, piyasada (çeşit çeşit Ve bayrak kanununa tamamen muhalif şeki) de imal edilmiş bayraklar (o satıldığın görüyoruz: Bu iş yalnız seyyar satıcılara | münhasır kalmış olsa, belki de o kadar telâşa lüzum (O görülmiyecektir. Fakat maalesef, bayrak satan bazı dükkânların da çoğunda, iki türlü bayrak bulunmak» tadır. Birinci kısmı kanuni evsafı haiz bayraklar, ikinci kısmı da, gelişi güzel, daha doğrusu eldeki kumaşlara göre & lelâcele imal edilmiş bayraklar teşkil edi- yor. Elinde bu şekilde iki cins bayrak bulun duran esnaf ise, müşteriye doğru bayra- İı göstermekte fakat paketi sararken, el çabukluğuyla kâğıdın içine ikinci kısım| bayraktan koymaktadır. Yahut müş dört beş bayrak birden alıyorsa, bunun bir iki tanesini doğru ya” pılmış bâyraklar veriyor üst tarafını kanuni evsafı haiz olmıyan bayraklarla tamamlıyorlar.. Bayrak imalinde en fena ve göze bâtan nokta ise, bayrağımızın kanuni rengine katiyen riayet edilmemekte olmasıdır. Yalnız biçim biçim değil, renk renk hay rakların da bugün piyasada satıldığı in kâr edilmez bir hakikattir. Yaptığımız tahkikatlarda, bazı esnafın büyük bayraklardan arta kalan kumaş parçalarile, kanunun ölçüsü dahilinde de- gil, kumaş parçasının müsaade ettiği öl çüye göre, şekilsiz birçok küçük bayrak büyük hizmetlere karşı klübün şükran borcunu ödemek re kendi fut» birisine tavsiye etmesini rica etmektedir. Fakat mektup bu kadarla da bitmiyor. Lehman mek- tubunda şayet bir gün Fransaya dönecek olursa klüp. teki yerini tekrar alrp alamıyacağını öğrenmek arzusun- İsviçrede çalışan Fransız şirketlerinden | * bugünlerde; bayrak satanların, zabıta ta- rafından sıkı ve amansız bir kontrole tar Bayrak kanununu dinlemi-4 yenlerle mücadele edilmeli Satılık bütün bayrakların, devlet kontrolünden geçirilmesi için başka memleketlerin yaptığı gibi bir teşkilât kurmalıyız lar yapmaktan da geri (OKalmadıklarını göstermektedir. Cumhuriyet bayramı münasebetile bay” rak satış faaliyetinin pek fazla çoğaldığı bi tutulmaları, hakikati bütün açıklığile meydana vuracaktır. Fakat; bu kontroller, ne kadar sıkı o ğ nizamsızlığın r iştir. Bunu bildiğimizden, bayrağımızın kanuni şek» Oi lini her zaman, her yerde muhafaza etmek için bizim de, bazı yabancı (devletlerin tuttuğu bir yolda yürümemizi (tavsiye etmek icap ediyor. Hükümet, bir emirle, satılık bütün bay» raklarm, yeni kurulacak bir müessesenin. kati kontrolünden geçmesini temin edebi” Tir Bu müessese de tabii ölçüler ve ayarlar müfettişliklerinin metre, terazi ve ölğüle #etlerine yaptığı gibi, bütün bayraklarm muayyen bir yerine meselâ kurşun mühür vurmalı ve bayrağın kanuni evsafı haiz ece taayyün etmelidir. sesi, kızılay gibi bir na kurur vurmak için paralarla, bu çok kıy» yüksek bir menfaat da temin edilmiş olur ki, ğı bay“ raklara kontrol masrafından dolayı vere” ceği beş on kuruşu, gerek oObu paranın Hi inhmerin cebine girmiş bildiğinden, gerekse aldığı danmadığıma inanmış bulun: ve seve verecektir. Bu mühim memleket meselesi içi tık daha bir dakika düşünmeden kâti ka: rar verilmesini bekliyoruz. HABERCİ en insan, maymun ve dilenciler İR maymunun taklitçiliği Riga'da bir tüccara hayli pahalıya malolmuştur. Bu tilosar ara #ıra dükkâ, nmm kapısı önünden geçen dile yüzden şehirde iyi bir adem olarak tanınmıştır. Tücca, ran bir de msymunu vardır. Bu maymun sah verir, Bu er» Bardak bütün hareketlerini taklit etmeğe çok meraklıdır. dadır: “Vakıa şimdilik Fransaya dönemem. Çünkü asker sırtladığı gibi dönerim,. Acaba klübünüz bana eski vazllemi iade eder mi?” İsviçreye yerleşen futboleü, buradan eski klübünün reisine bir mektup yazmıştır. Bu mektubu ancak utan. mak denilen histen mahrum olan bir adam yazabilir. Lehman mektubunda, acele ayrılmak mecburiye mde taya okumuş, bir suretini | kaldığı için alamadığı eylül avlığınm İsviçredeki adresi- göndermiştir. kaçağı olduğum ve emre itsatsizlik ettiğim için polis yakama yapışır, Fakat tekrar İs cek olursam o vakit kollarımı sallaya sallaya Fransaya Lehman bu arsusuna mail olamıyacaktır, Çünkü mâk- tubu alan klüp reisi, bu mektubu vadyo ile bütün Fran, re tabiiyetine geçe- Bir gün dükkâner dükkândan dükkânda yalnız kalmıştır. Bu sırada dükkânm kapısm- da bir dilencinin durduğunu gören maymun sahibinin ba reketini' taklit etmek istemiş, kasayı açmış ve alabildiği ayrılmış, maymun kadar parayı dilenciye vermiştir. Bir ikinci, bir üçüncü dilenci de geçineo kasadaki bütün paralar dilencilerin cebine intikal etmiştir. Tüccar geldiği vakit kasusmı bom- ün spor teşekküllerine Şu, boş ve dükkünin kapısı önünü dilenellerle dolu bulmuş