7 Mayıs 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2
-2 Dış ticaretimizde | Istanbulun mevkii Mart ayınm ihracat * yekünlar: da, da yaltiz Timanismiz 3.660.000 Vira kıa harici ticaretimizin çok parlak bit in. | metinde 5.802.500 kilo yapak ve yün şaf seyrine doğru gitmekte olduğunu göstermektedir. Türkiye iktisâdi vazi- | yet bakimından Tormale doğru hem de hızla yöl almaktadır. Normalin ne ols ik fikirler serdedi adıya münakaşa- aca diyelim ki rında en yüksek seviyelerine vârmış bu Yunmaktadır. Bu nunda İstanbul limanı yalnız 3,704,5D0, şubat Oğyında 3.685.000, martta da 3.650.000 lira rymetinde ih râcat yapmıştır. Bu ihracat geçen sene nin mukabil aylarındaki de İ0 den yüzde 35 nisbetinde fâzla- ikincikâ başına senenin dır. 1936 senesinde İstanbul limanının | umumi İhfacatı 33260.000 Wza kıyme. tindeydi. Tezayiidün bilhassa ham ad delerde olduğunu söylemek ayrıca s€. vinç verecek tir. Çünkü para doğrudan doğruya köylüye gitmiş, bur ların son senelerdeki sıkıntılı vaziyet» lerini tamamen gidermiş olduğu gibi, devlet vatidatınımn yapılan bütçe tah. minlerinden fazla yekü dilmesi, refahın geriye gelmekte öldü. Zuna en büyük delildir. 1936 senesinde şimdiye (kadar hiç kaydedilmemiş bie ihracat hâdisesine şahit olduk. Türkiye bütün tiftik ker. kımını ihraç etti ve memleket dahilin- 7 yeni kırkımma devrolunacak hi stok kalmadı. Mezkür yl zar. fonda (yalnız İstanbul limanından 6.985.000 lira kıymetinde 7.218.478 ki ihraç ra tahsil e- e Memleket dahilinde mensucat sana, hir inkişafla ilerlemekte olmâ- ihraç etmiş bulunmaktadır. Sanayi ham mâddelerinden deri ihra. catmın da, mühim yekünlar olduğunu görüyoruz. 1936 yalnız İstanbul limanı (o kendi başına 2.523.77$ lira tutarında 3.720.000 kilo ham deri ihracatı yapmıştır. tutmakta senesinde İzmir ve Samsundan sonra İstanbul limanı da yaprak tütün ihracatında es- kiden olduğu gibi geçen yıl da çok mü. him bir yer almıştır. Mezkür sene zar- fında limanımızdan yabancı memleket lere 8.000.000 lira kıymetinde 7.785.165 kilo yaprak tütün göndermiştir İstanbulun kıymetli bir milyon fire. yı tecavüz eden ihracatı arasında #irg. sile 1.622.310 Tira kıymetinde © afyon; 1.364.675 Tiralık yumurta, 1.230.000 liralık bağırsak vardır. Yumurfa ihracatı, mühim müşterile imizden biri olan İspanyanın'bir türkü bitmiyen dahili harpleri yüzünden bu sene biraz düşük: Tutarları yarım milyonu geçen mad. deler arasında 720 bin Tira ile iç fın. dık; 657 bin lira av derisi; 635 bindira ile yaş Toeyve; 600'bin lira halı; $95 bin lita ile paçavra; SBS bin lira ile taze balık gelmektedir. Dış tiçâretimizin memleket hesabına çok hayırlı bir inkişaf yoluna girmiş cl masındaki esbab ve âmilleri araştırır. ken, en başta İktisat vekâletinin cid. den büyük bir nüfuzu nazar ve İsabet le akdettiği mubtelif ticaret ve klering anlaşmalarını görmekteyiz. Sözün sıra, sı gelmişken Türkiye cumhuriyeti Mer kez bankasının bu klering anlaşmaları dolayısile yüklendiği ağır (o hizmetleri men 1936 senesinde yapak ih. | büyük bir liyakatle başarmış olduğunu da durmadan artmış oldu. yoruz, Merkür sene zarfın- zikcetmek hakşinaslıkk olur. EKONOMİCİ Yeni bütçemiz 230 milyon lira Ayrıca 30 miyon liralık fevkalâde bütçe var 937 mali yılı bütçesi kati vaziyeti Başvekilimizin Ankaradan hareketi akabinde tesbit edilmiştir. Yeni mali yıl bütçemiz 230 milyon lira üzerin den tesbit olunmuş ve 30 milyon li” ralık 'da fevkalâde bütçe konulmuş” tor, Gelir fazlalaşıyor Maliye vekâleti 936 mali yılının VI aylık tahsilâtmı tesbit etmiştir. Çok memnuniyet verecek derece- de olan |l aylık vergi tahsilât 219,486,288 liradır. Bunun 207, 880,644 lira mali senesinin vergiler | tahsilâtı, 12 milyon 105,644 lirası da geçmiş senelerde tahakkuk edip de o zaman tahsil edilmiyen bakaya vergilerdir. 935 yılmın . Vİ aylık tahsilâtma göre hu senenin tahsilâtı 21,900,785 lira bir fazlalık göstermektedir. Bu rakamlar 936 mali yılında belli başlı bütün vergilerin tahsilâ* tında çok mühim bir inkişaf oldu. ğunu gösteriyor. 935.mali senesi sonlarında ve 936 mali senesi baş” larında muhtelif vergilerde yapılan esaslı tenzilât mükelletlerin tediye kabiliyetini artırmakta çok mühim bir rol oynamıştır. Son senelerde memleketimizin zirai ve iktisadi sahalarmda artan faaliyet halka daha geniş bir refah temin etmiş ve bugünkü neticeyi meydana getirmiştir. Vergi tahsilâtmda görülen fazla- ikta yeni maliye teşkilâtının da bü- yük yardımı olmuştur. Tahmin olunduğuna göre 936 tahsilâtının aynı senenin tahminle- rine nazaran 20-25 milyon bir faz” lalık meydana getirmesi beklenmek* tedir. 11 aylık tahe: si bütçesindeki varidat rakammı da * bugün 936 sene- | ha şimdiden 6.725.288 lirayı geçmiş bulunmaktadır. Denizyollarında Yolcu navlunu Devlet Demiryolları kadar teshilâtlı oluyor Denizyollarının bu ayın 15 inden iti- baren tatbik il rifesinde en ziyade ara © iskelelerde ve Akdeniz hatlarında ucuzluk temin edil- İzmirin güverte kuruştan 280 kuruşa ind miştir, navlunu 350 irilmiştir . Antalya hattına birinci kamara 16 Wi- ikinci kamara 12 lira. üncü kamara 6,5 raya, güverte bileti de 475 tan 400 kuruşa; Alanya hattına biri ik mara 12,78 liradan 11, liraya, üçüncü kamara 8,5 liradan 7 liraya; güverte üc- reti de 5 liradan 425 kuruşa; o Mersin hattıma birinci kamara 17 Hradan13)i. raya, İkinci kamara 12,75 liradan 11 1i- raya, üçüncü kamara 8,5 liradan 7 Jira- ya, güverte beş liradan 425 kuruşa in. dirilmiştir. Gidiş geliş biletlerinde yüzde tenzilât vardır. Ayrıca, asgari iki kişi- den mürekkep bir âile için . alınacak gidiş geliş biletlerinde, o yüzde .yirmi gidiş geliş tenzilâtından başka, yüzde otuz aile tenzili yapılacaktır. Bu'su- adan uş» kamara 17 İiradan 12.5 liray retle aileler için yapılacak tenzilât yüz. de kırk dördü bulmaktadır. Geçen tarifede Trabzon hattı birinci kamara yolcularile, İzmir ekspres pos- talarında birinci kamaraya (o yolcuları için vapurda yemek mecburi idi. Şimeli, hatlarının birinci kamara yolcularına da bu mec- Bartın, Mersin ve Ayvalık buriyet teşmil edilmiştir. lecek yeni tenzilâti; ta. ğini yazmıştık. Sâbık kral trende ve derhal Mistera Warfi bik kralı, şatoya gelirken göstermektedir. çe, valizlerini idin *(satik Madam Simpson) ikameti ettiği Kande Şâto- suna gitmiştir. Kendisine birkaç sivil polis ve Fransiz jandarmal lerdir. Büyük bir heyecan içinde sabık kralı bek! İ tonun kapısında, karşılamış-ve gözyaşları içinde koll Sabık Kral sevgilisile buluştu Bir müddettenberi Viyanarla ikamet eder Vi r dükünün, Fransaya geldi. izzat otömobile yerleştirmiş ı refakat etmiş yen Misterm Warfield, onu rna atılmıştır, Resmimiz, w Montreux, 6 (A. A.) — Kapitülüs- paşanın başkanlığında muahede metir leri ni tasvib etmiştir; Mukavelö yarın (bugün) son celsede merasimle İmza edilecektir. Muahedenin ;6sas: “kısmı mündericatı malüm olan mukavele- dir; Kapitülâşyonlar. - kaldırdacaktır. Men : aaa am bgecek olan bir intikal devresi zarfın- da kalacak ve fakat toşrii salâhiyetle. rini muhafaza ştmiyereklerdir. Kon. Suger mahkemeler cezai selâhiyetleri. ni muhtelit mahkemelere bırakmakta. dırlar, Sivil işlerde konsulermahkeme- yabancılarm şahsi. meseleler için sslâhiyellerini ihtiyari olarak muha- faza edeceklerdir. Adil teşkilât için volan “hükümler, muhtelit mahkemelerden Misir kanun ve kararnamelerini tatbik © imkâü tetkik gg kaldırmaktı Keza nizamname hükümleri nu mahkemelere tâbi olarak yaban, küdudumu da tesbit etmektedi Mlihim birçok mesöleler beyanatlar. Is tesbit edil Bunlar arasinda hastalara bakan müesseselerle hayır | müesseseleri gibi yabancı müessessle. rin hukukt vaziyeti de mevcuddur. | iyetini bulunmaz. Ba khfatları da vereceğiz. Kaç portakal satmışlar ? © dört portakaler oturmuş satış bazırlanıyorlardı. Bunlardan birincisinde 88, ikincisinde 79, öçlincisünde 37 ve dördüneüşlnde de yalnız 31 portakal vardı. Bu-sarada 35 yortakal sahibi olan birine sahet arkadaşlarını dedi kiz — Arkadaşlar burada rekabet biribirimiz! zararı sokidanin Mallarımızı hep ayni fiyattan satalım. Bu sözleri söylüyem portakalcr en İ malın kendisinde oldağunu hessp | işten Şok kâri çıkacağına emindi: bana rağ İ men birinet satitınm tekini diğer arkadiş ları kabil ettiler. Yalı en az portakalı 6 lan dördüncü portakaleı & garşula karşı yapmağa yaparak manası vok. bir şartım var. Satış fiyatlarını tayin etmek hakkı da benim olucak, yonlar konferansı bu akşam Nahas | mam | ! — Benim topu topa 21 portakalın olduğu | halde bu teldifi kabuk ediyorum, dedi, Fakat Mısır kapitülâsyonları Ilgaya dair muahede bugün Montröde imza edildi Asayişe ve örf ve âdete mugayir ol. k şartiyle din ve mezhep bütri, zıman altıma almacaktır. Parlâmentolar kon- feransında Türkiye 17 mayısta Parisle topalnacak par. lâmehtolar birliği"tisaret könferandi. na; SOYNAN” mehil ta üye va pl yk la birligi FK grupu reis vekili General Naci Eldenizin * başkanlığında dört mebuüsumuz “iştirak edecektir. Gire - sün-mebüsu general İhsan Sökmen, Beyazıt, mebusu Halid Bayrak, Niğde mebusu doktor Rasim Ferit Talay, ve İsparta mebusu Kemal Ünal... Heyetimiz pazartesi günü Ankara. dan hareket edecektir “Iktisat mektebi talebelerinin vapur gezintisi Yüksek İktisat ve Hcaret mektebi talebe kooperatifi tarafından pazar günü bir vapur gezintisi tertip olunmuştur. Gezinti İçin tu zda Sirke Kadıköy, tulan vapur o gün sabahleyin cide yap Adada sast on sekize kadar eğleniiss ara tekrar binilip Boğaza bir tenezzüh ktır. Vapurda cazband bulunacaktır. Mü Mr? Yorgun başm verocdği Iş «olur. Ayni şeylerle uğraşmak kadar İnsanı yoran bir #8 yiğzden okuyucularımız hergünün ağırdüşüncelerinden ; biran olsun Ayırmak, kendilerini baska âlemlerde oyalamak istiyoruz. İşinizde yorulduğunuz zaman aşağıdaki suallerin cevaplarını bulmaya çalışımız. Görrceksiniz ki siz bu ten sonra tamamile değiştiğinizi hizeededeksinir. Swallerimizim bir kısmına Böylelikle hem eği meşguliyet para mü miş, hem cmükâfatlanmeş olacaksmız. Hepsi bu tekliri de kala) ettiler. Ve Üç por takah 14 kuruşa satmaya karar verdiler. O gün çarşidn alış veriş fevkalâde #nlikren meldi, Mallar kapış kapış — satılıyordu, Bu vaziyet karşısında partukaledar da — ellerin de kalan mallarmın som kınyımı da fiyatı art birarak tanesini 10 kuruşu sattılar. Akşam üzeri bütün mallar bitmişti, Dört arkadaş hesiba oturdular, NeHcede iepsine Ayni miktarda para düşün. Bu nasıl mümkin oldu. Bir kere de siz be sap edin. Bulabilecek misiniz bakım. Bi mearla mükâfatlıdır. Doğru halledenler den 4 kişiye muhtelif hediyeler verilecektir. Ovapineıi 14 mayıs tarihin Kadar garetmize gönderilmiş hakınmnar Hâzmıdır. Haledemi yenler cevabını 14 mayıs tarihti müshamırda bulacaklardır. Aceleci müsteri Merdiven saniyede 3 1/3 basamak nisbetin de yükseliyordu. Müşteri saniyede altı bass mak İnivordu. Fakat ayni zamanda 71/5 ba samak da yükasli yordu. Binadenleyk bakizst te, saniyede ancak 2 2/3 basamak 8 3/4 saniyede in dai Makine ayata B ÜT d O zaman şöyle bir gey İns Tb, “tabiat fetmek, imX&ânlar mek, güzellikler ; âkalelere g Vazife ye vardır. de tabiati yüşümak #çin, birtakım de'r ğır meğe © Yüksek işleri bir ha imkân ye lor ve asilza; işleri görerek hem & ötekilerini yaşatacak kalaba iki kısmın daha birtâkım sınrfisfiğ kil etmesi i Bu belki bir haksızlıkt Yapalım? zaruridir. O h ığ8 olmazsik insan oğlunu durd roi lazım gelir. Zaten bütün insanlar? kül teşkit ettiğini söylemiştik: © de bazı kısımların, fani ferdleti sıkıntı, göreceği baki tünür, ebedi bütübün hefineğir, ki o ferdlerin de buna memnu katlanması lâzımdır. i roa böyel düşü esi ri, orta leri, köleleri olmasaydı! 4 Uk ilerliyemüzdi. Müsavat modi gardı, Birtakım . Pi m. vücud bulması için a haksızen bir farkli lâzım gelmiş. ar işlerden kaçmak öl ablati iktizasındandır. C7 dan kurtulmak için hayvanı » a” iğinde be erinin en ağırlarmı onlara 8 başlarış. Bu kadarla da K makineyi” İcad etmiş, M inde #sire, köleye iktiyac K8 miştarodetniyeceğiin, akt ne Keli erince insan Oğlu ağırişlerinden kurtülmuş — olaf Bugünün baslica “stkmtaları den evelki zarıri farkların, ş#' kineğen #onra da suni bir $$ devamrettirilmesi arzusundan alı meshut bir devlet * yet, azami dercede giüs” r yaratmak demektir, gibi akine hesaba vd olabilir: ye de inkâr etmeyince ii i doğru olur: “Medeniyet ins arasında azami derecede bir mü tesis etmek ; bütün ağır işleri m8 yg ye gördürüp bütün ferdleri yüksÜi aliyetlere eriştirebilmektir.,, Bu düşünceler bugün bir hays “btopie" “sayılabilir. Fakat 4033” unun şanı, kurduğu Hayalleri hakikat etmektedir. i Nurullah ATP Yeni demir yollarımız | Çetinkaya - Malat*” hattı ay sonundö! , açılıyor Yakmda Sıvan — Çetinkaya ” yasi? ylemiş u söz doğru # Malatyaya bağlıyacak olan mamlanacaktır. Ve mayıs nihaY bu yol işlermeğe açılacaktır. Bundi” ra Diyarbekir tarafına gelen ve eği kadar Malaya » Adana istikar*” oi dolaşarak: Ankaraya, oradan İt“ giden trenler doğrudan değruy? Ya - Çetinkaya » Sıvas yolu ile A ya, oradan İstanl gelecektir: retle Çetinkaya. Malatya hattımı sı cenup. vilâyetlerile (orta, $' garbii Anadolu, İstanbul arasınöö | safeyi kısaltacaktır, | Çetinkaya—Malatya hatınds” | ra Çetinkaya — Divrik hattının atı da bitmek üzeredir. Bu b ması da önümüzdeki eylül ayi” eti 4 Malüm okluğu Üzere Sıvas.Ç hattı 938 senesi eylülünde ve 939 senesi eylülünde d€ varmış olacaktır. 7 MAYIS — 1937 B
