20 Temmuz 1934 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

| | İ » huriyetçi, milliyetçi, devletçi, lâ- —209 Temmuz 1934 Benim görüşüm: lîw—-w—-r llnlîümet ve Fırka ha ve fırka ile uzaktan S an .llikıdır nazariyeci evverlerin dimağını, birkaç arşu Mmesele kurcalıyor; h“_'v iki gündür, mevzu, ııııîbu- At sütunlarına da düştü: | — Vilâyetlerde ve — kazalarda, | ka et makamlariyle fırka ma- mları arasında ekseriya ihtilâf Wur ediyor, Husule gelen ikili- ıi’kl öl_iüne geçmek için, fırka reis- > 'ğnni de valilere vermek doğ- Tu cimaz mı?, | ça yöyle düşünüyorlar: — Şimdiki Aziyette, Türkiyede, bilfiül, tek *ka mevcuttur ve kayıtsız şart- ;" hâkimdir. Halbuki, — muhtelif irkaların mevcut bulunabileceği- Nİ gözönünde tutan kanunlarımız, f"_mu-lırın herhangi bir fırkaya ntisabını menetmiştir. Ona göre| hidilât yapılsa yeri değil midir?. Zira, bugünkü günde, Halk Fır-| Sasının programı haricinde “Cüm- | ik, halkçı, inkılâpçı,, olmryan bir Temuru havsala alamaz. Binae- Daleyh, Türkiyede tek fırkınınl Hevcudiyeti emri vakiini kanuni- | tirmeli, ve bütün memurların Fırkasına girmesini şart l mı?, Bu meseleyi dün ve bugün mev- Zuubahseden (Akşamcı) ile Va- Başmuharriri Mehmet Asım Bey, asıl müşkül olan ilk kısmı Müspet surette hallediyorlar. Ya- Ri, tek fırkanın kanuniyet kespet- Mesine taraftarlar.. Lâkin, her hedense, en kolay cihette, birinci- Si, Sbhama kapılıyor; Mehmet A- #im Bey ise şu sualleri soruyor: — Fırka ile hükümet, bu suret- deki fırka - teşkilâtlarını kaldır- Mak mı lâzemdır?. Ondan sonra, firka noktaj nazarından valilerin Murakabesi nasıl olacaktır?. Vilâ- Yetlerde, hükümet - teşkilâtı hari- tinde olarak, fırka noktai naza- Tından yapılacak bir şey yok mu-| dur?. Olduğu takdirde, bu - işler, De suretle ve ne gibi bir teşkilât | Vaşıtasiyle idare olunacaktır? , Türkiyenin tek fırka ile idare | Titemi, kanuni şekilde tesbit edi- | lecek olursa, Mehmet Asım Beyin | / vapsız bıraktığı bu cihetler müş- "ğll:hııı halledilir. Mesele, asıl birinci kısımdadır: Tek fırka ka- Runileştirilmeli mi?.. Eğer buna karar verilirse netice basit olarak Töyle halledilir: | — Vilâyetlerdeki fırka teşkilâtı dırılmaz. Bir vali, nasıl ayni Zamanda belediye reisi ise, üçün: Sü bir vazife alıp fırka - teşkilâtı- ı" başına geçer, Üç kuvveti elin- birleştirmiş olur. Reisicümhur d:"“İol'inîı hem devlet, hem fırka reisi olması, vaktiyle ya-| Pilan münakaşalardan ve tatbi- ndan anlaşıldığına göre, na -1 ir tenakuz teşkil etmediyse, | T vali ve belediye reisinin ayni | ea firka reisi olması da öy-ı Ki mantıksız düşmez. Vali, fır-| £ '“hlı nazarından, fırka mü-| &_İı"'lna kontrol edilir. Fırka ilâtı lâğvedilmiyeceğine göre, | :Hi! suallerin cevapları ve-| ilmiş oluyor. | hç “Erar edelim: Bu cihetler ko- p ” Lâkin, ilk cihet mühimdir: Fansız inkılâbının — parlâmento :':!llünu terkederek, harpten son- Va bur eden ve bizim de- bilfiil ettiğimiz tek fırkalı devlet kanı a — bu sefer, resmen, ve uzun ruh zübdesini de- u“ireı. 8l bi k, — Biriyoruz demektir.. | mesi bulunmıyanların B a halle Dört mahalle bekçisi dün ak- şam üzeri polisçe müddeiumumili- ğe gönderilmiş, müddeiumumilik de bunları Sultanahmet — birinci sulh ceza mahkemesine vermiştir. Bu dört bekçiden Mustafa oğ- lu Ahmet ve Adil oğlu Ahmet e- fendiler, rüşvet almaktan suçlu- durlar. İddiaya göre, gece. Ka- sımpaşa ile Kurtuluş arasında dev- riye gezerlerken rasgeldikleri bir Manifaturacıların bir müracaatı Manifaturacılar Cemiyeti Yilâ- yete mühim bir müracaatta bulun- muştur. Bu müracaatla Avrupanın bir çok:şehirlerinde” olduğu | gibil dükkânların muayyen saatlerde a- çılıp kapanması istenilmektedir. Vilâyetce tetkik edilmekte olan bu müracaatta mağazaların birbir- lerine rekabet için uzun ve cehen- nemi yaz günlerinde sabah saat 7 buçuk 8 den gecenin geç vakitle- rine kadar açık kalmalarının za- rarları gösterilmekte ve mağaza- ların açılış kapanış saatlerinin tah “didi istenilmektedir.. — < <. ——— ——— TçEA Berberlerin ehliyetnamesi Berberlerin — ehliyetnameleri yenilenecektir. Ehliyetname - teb- dili için dükkân sahibi berberler- den üçer, kalfalardan birer lira harç alınacaktır, Diğer taraftan, ellerinde usta ve kalfa ehliyetna- imtihan - larına da Berberler Cemiyetinin mektebinde başlanacaktır. Bu bu- susta belediyece kaymakamlara tebligatta bulunulmuştur. Mirim Recep bey gitti Şehrimizde bulunan Cümhuri - yet Halk Fırkası Umumi Kâtibi Recep Bey dün akşamki trenle An karaya gitmiştir. Recep Bey önümüzdeki hafta içersinde tekrar — şehrimize gele- cektir. Bu müddet içersinde, fırka merkez bürosu da şehrimize ta- mamen nakledilmiş olacaktır. ai Adliyede yaz tatili İstanbul adliyesinde bugünden itibaren yaz tatili tatbik edilmeye başlanılmıştır. Ceza — mahkeme- lerinde yalnız ağırceza ve üçün- cü ceza mahkemeleri çalışacak- lardır. Tatil esansında — kapalı mahkemelerin işlerine de bu mah- kemeler bakacaktır. Hukuklarla, sulh mahkemele - rinde de müstacel işleri nöbetçi mahkemeler yapacaklardır. P ARFAPEZ Mezünen geldi Temyiz mahkemesi âzasından Kemal Bey dün mezunen Ankara- dan şehrimize gelmiştir. Bu, yaptığımız inkılâpların, na- zariyece, &n büyüklerinden biri olacaktır. (Vâ-Nü) bek adamın hal ve tavrını şüpheli gör- müşler, peşine düşmüşler, lııttıl , girdiği evden çıkararak, karakola götürecekleri kaydiyle kendisini bir hayli yol yürütmüşlerdir. Son- ra da dört lira rüşvet mukabilinde serbest bırakmışlardır. Öteki bekçilerin vaziyetine ge- linceş Nazım ve Niyazi efendiler, evelki iki bekçinin yanına sonra- dan gelmişler ve gene iddiaya gö- re, evelki bekçilerin yolsuz ha- reketini haber vermemeleri için.' kendilerine de bu paradan bahşiş suretiyle hisse düşmüştür. Hâkim Reşit Bey, — dosyayı gözden geçirdikten sonra, bekçi- ' leri birer birer ve etraflı surette sorguya çekti. İnkâr şeklindeki ifadelere karşı, her birine muhte- Kf sualler — sordu, verdikleri ce- vaplar arasındaki tenakuzlara işa- ret etti. Bunun üzerine suçlular- dan, iddia olunan hadiseyi teyit edici cevaplar aldı. Ve sorgu bi- tince, kararını bildirdi. Suçun, asayişle alâkalı suç - lardan bulunması itibariyle, mev- Korsanlar yakâlandı ' Beşiktaşta Hayrettin İskele- sinde demirli bulunan yelkenli ka- yıkta çalışan Yusufun cebinden yirmi dokuz lirasını çalıp — kaçan | Korsan Hüseyin ve Mehmet yaka-| lanmışlardır. 55 kuruş çaldı Sabıkalı Koço, Taksim çeşme - sinden su almakta olan Nusretin cebinden elli beş kuruşunu çalar - ken yakalanmıştır. Denizde boğuldu Kızıltoprakta Tevfik Bey soka- ğında 32 numarada mütekait Ce - mal Paşanın yanında hizmetçi İs- mail oğlu Hüseyin, dün akşam de- nize girmiş ve bir daha geri dön - mediğinden denizde boğulduğu anlaşılmıştır. Elbise hırsızları — Arap camiinde Alaca Mescit sokağında oturan Mehmedin bir takım eubisesini çalan Mehmet ve İsmail yakalanmışlardır. Fücceten öldü Harbiye — Fatih seferini yapan 755 numaralı tramvoy arabası Meş rutiyet caddesinden geçerken ara- banınm içinde bulunan Kadıköy Ce vizlikte 33 numaralı evde oturan sabık maliye müfettişlerinedn İb- rahim Bey fücceten düşüp ölmüş - trü. ———————H Ihtikarla mücadele ı_ İhtikârla mücadele komisyonu dün saat yedide Belediyede top- lanmıştır. Bu toplantıda Ticaret O- dasından gelme toptan aşya fiyat- larının beş senelik inip çıkması tet- kikolunmuştur. Komisyon yarın tekrar toplanacaktır. çi rüşvet al dan dolayı tevkif edildi Iddiaya göre, bekçiler devriye gezerlerken şüpheli gördükleri bir adamı hayli gezdirmişler, sonra dört lira alarak serbest bırakmışlardır dıkların- cut delillere nazaran Mustafa oğ-| u Ahmet ve Adil oğlu Ahmet e- fendileri tevkif etti. Nazım ve Ni-| yazi efendilerin, ikametgâh gös- terebildikleri takdirde serbest bı- rakılmaları yolundaki kararı, mü- teakip bunlar ikametgâh göster- diklerinden, serbest bırakıldılar. Hadisenin tahkikatına devam olunacak, tahkikat derinleştirile- cektir. | | Limanlar umum müdürü geldi İktisat Vekâleti limanlar umum müdürü Muhsin Naim Bey Anka- radan şehrimize gelmiştir. Muhsin Naim Bey yarın Ankaraya avdet edecektir.Yakında limanlarımızda bir tetkik seyahatine çıkacak olan Muhsin B. Akdeniz limanlarından başlıyarak bütün Himanları ziyaret| edecektir. LA LN Muallimlik istiyorlar Maarif idaresine şimdiden mu- Almanya tek başına.. Almanyadaki son hâdiseler, bu memleketin başında bulunan - firkaya ve reislere karşı, diğer devletlerin iti- madını kırdı. Fransız politikacıları, bu haleti ruhiyeden istifade ederek, dere hal teşebbüslere giriştiler: Almanyanın şimdiye kadar en c . saslı müzahir ve müdafü İngiltere ol- duğu için, Paris hariciyesi, bu zuhur eden fırsattan istifade ile, exki mütte- Ekini daimi düşmanı Almanyadan a- yırmak yolunu tuttu. Hariciye — nazırı M. Bartu, Londrayı <ziyaret ederek, Fransanın mevzü anlaşmalar prensibi- ni ora mühitlerinde kabul 'ettirdi. İngiltere şimdiye kadar beynelmi - lel “Tahdidi teslihat" — diğer — tabiriyle “Silâhsızlanma,, için cabalıyordu. Bu yol silâhları mevcut bulunmıyan — ve diğer devletlerle eş olmak istiyen Almanyaya da hoş geliyordu. Halbuki — tepeden tirnağa — ka « dar — müsellâh Fransa, eski muahede « delere riayeti esas şart koşuyorı * Si- Jâahsızlanmak, ilerude olabilir, şimdilik yer yer emniyet misakları aktedelim!” Diyerek, Almanyanın etrafında âdeta bir çenber yaratıyordu. Böylelikle, Sove yetleri, küçük itilâfı, ve Balkan misa. kı devletlerini ayni düsturlar — etrafın « da anlaşmış gördük. Şimdi, İngilterenin de, “Şark an » laşmaları” denilen bu cepheye müza - heretine şahit oluyoruz. Büyük Britan« ya, “Silâhsızlanma” siyaseti yerine, bu “Emniyet misakları” tarsmı tasvip etmiştir. Öteden beri İngiltereden ay- rdmamak yolunu tutan İtalya da, der- hal Büyük Britanyaya uymuştur. Sa- de Lehistan, hem Fransa, hem de Al- manya ile iyi geçinmek çaresini ara « maktadır. Dün neşrettiğimiz bir habes | re nâzaran, “Fransa, Lehistanın Al « | manyaya fölrt etmesini hoş görmemek- te' imiş.. Bittabi, artık Polonya'da İn - giltereye bile nafiz olan bu siyasetin allimlik için müracaat edenler ço- | galmaktadır. Müracaat edenlerin ekserisi ecnebi ve ekalliyet mek - teplerinde ıııııllîıııli'k istemekte- dirler. Rumlarda bir tayyare alacaklar Şehrimizdeki Rum vatandaşlar da aralarında para toplıyarak bir tay yare almağa karar vermişlerdir. Bu hususta görüşülmek üzöre yarın Tayyare Cemiyetinde bir toplantı yapılacaktır. A Tayyare ile geldi Lehistan meclisi meb'usan re- isi Mareşal Fwitalski evvelki gün tenezzüh maksadiyle tayyareyle şehrimize gelmiştir. Mareşal, dün şehrimizde gezin- tiler yapmıştır. Bu sabah tayyare- siyle Romanyaya gidecek, ora - dan Varşovaya avdet edecektir. St Hukuk Fakültesi imtihanları Hukuk Fakültesinin imtihan- larının sonu alınmış, numaralar o- kunmuştur. Birinci sınıfta 748 ta- lebe kaytlıdır. Bunlardan 283 ta- lebe lisan kurslarına devam etme- diklerinden hiç imtihana alınma- mıiş ve ipka edilmişlerdir. Geriye kalan 465 talebeden de ancak 82 si doğrudan doğruya geçmeğe muvaf fak olmuşlardır. Talebeden bir kıs- mı imtihanlarda muvaffak olamı- yarak dönmüşlerdir. ——— Parise gidiyor Maarif Vekâleti umumi müfet- tişliğine tayin edilen ilk tedrisat dmum müdürü Reşat Şemsettin Bey dün Ankaradan şehrimize gel- mişti. Reşat emsettin Bey, Fransa da tahsilde bulunan talebemizle cazibesine kapılmaktan kendini mene- demiyeceğe benzer. Kai Demek ki, Almanya, “tarh ma- nasiyle bir siyasi yalâizlik işinde kalı- yor. Halin vahametini anlıyan Alman- ya hariciyesi, yakında, emniyet mitak- ları hakkında mütaleasını beyan ede- geğini, fakat, şimdiden Milletler Mac- lisine girebileceğini söylemiştir. An « cak, bir şart koşuyor: “Müsavi hu « — kuk”... Yani, mevcut muahedelerin ye- | niden tetkiki ve tadili... Halbuki, Mil- letler Meclisinden Almanyanın ayrıl - ması, sırf müsavi hukuk istemesinden- di. Böylelikle bir dairei faside — içine — düşülmüş oluyor; Almanya, müsavi hukuk — istediğinden dolayı Milletler Meclisinden çekilmişti. Müsavi hukuk verilirse gireceğini söyliyor. Bu vadi. de değişmiş bir şey yoktur. Değişmiş şey, ancak, Almanyanın büsbütün yapayalnız kalmış bulun » — masıdır. Hüseyin Faruk Adliyede değişiklik İstanbul Adliye dairesinin tabe lası asılmıştır. Tablaçok şıktır. Ve beyaz mermer üzerine, siyah mermer taşlarla işlenmiştir. Met - halde sağ tarafta baroya ait, sol tarafta umuma mahsus vestiyer — vardır. Dünden itibaren adliye dairesi- — ne şapka ve bastonla çıkmak me- nolunmuştur. Kapıaltı karakolu da en alt kata ve methalin tam karşı- sına getirilmiştir. eei Dekanlar toplandı Dün sabah Üniversite meclisi, yeni Rektör Cemil Beyin viyase- tinde ilk toplanışını yapmıştır. U- mumft kâtiple FakülteDekanlarının da iştirak ettiği bu toplantıda Üni- versite işleri, bilhassa Fakülteler için, yeniden alınacak kitaplar me- selesi görüşülmüştür. ğ Cemil Dey, öğleden sonra Ede- meşgul olmak üzere yakında Pari- se gidecektir. biyat ve Fen Fakültelerini gexzmiş- tir.