25 Eylül 1947 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHUHİYE'l 25 Eylul 1947 FİKİRLER Okuyucu ile Şair arasında Yazan: M. Şekib Tunç İKTİBASLAR Fındık fiatları düşüyor snu? v .r [HEM NALINA MIHINA Gümrük ve Tekel Bakamna vrupa ve Amerikaya tetkik seyahatlerine gönderilen hejetlerin çoklağn, bugünlerde bahis konusudur. Hattâ miUetvekilleOkuyucu Eski şiirin hükmünü ı Okuyucu O halde bu dille yazan rinden biri, Başbakana bir sual takrirl •avdığı, gadeoe ona alışoııs. olanların ' gairlere divan şairleri demekten ziyaSovyet Rusyanın şu veya bu memlekete muntazam ordularla harb ilân etmesi de vermiş. Takririn, Millet Meclisinin aevkile yaşadığı söyleaiyor, zamanın ' de ümmet, yahud imparatorluk şairaçılmasından kırk gün önce verilmesibeklenemez. Onlar, almak istedikleri kaleleri içlerinden zaptetmeğe çabşacaklardır aşındırmadığı şey olmaz <j»rler anaa ]eri demek daha doğru olmaz mı? nin, Başbakanın tetkikler yapmasına ve Şair Içtimaiyat gözile bu ad: hangi dilde ve hangi zamanda söyhncevab vermek üzere haurlanmasına imnüş olursa olsun kıvamını bulaa bir vermek daha doğru olur aanıyorum. kân ve zaman hazırlanıak için olduğunu şiir, siir olmak haysiyetile, nasıl aşı Çünkü bu oamiada hâkim olan ruh bu sanıyorum. Bu takrir, Büyük Millet nabilir ki tarifi iktizası en mükemmei immet ruhudur, ülkü de bir ümmet ülMeclisinin açıuşını bekleye darsun, dün1 küsüdür. NiSekim Islâm mabodlerinİE jeklini bulmuş bir jnana, bir ruh ve 1944 ^enesi, bir cumartesi akşamt, jir hükumet midir? dij"e bir sual hatı ve kandırma siyasetile Avrupaya hâ kü gazetelerden birinde. «Avrupaya çien büyükleri ve en kıymctlileri bu ülbir ahenk olmak gerektir. sırası decek yeni Tekel heyeti» başlığı altında Sovyet Rusyanın Amenkarla bulunatt ınıza gelebilir. Hayır. Boyle yanlış dü kim olacaklardır. Amerikanın Şair Nazik bir mesele. Yalmz dil kede kurulduğu gibi bütün hars haünmek en vahim neticelere yol açaancak bundan sonra gelir. Sat\nalma Komisyonuna bağlt yüksek şu Inanılmaz haberi okudum. lerin zamanla eskidiklerine bakarak Lİneleri de bu ülkede toplanmıştır. Kandırma sliyasetinin usullerinden rütbeli bir Rus mcmuru taksiye ath )üir. Moskova, dünyayı isgal emeble «Amerikaya giden Te'sel Genel müFındık Tarım Satış kooperaüfleri blrOkuyueu İmparatorluk şairi clbir kelime sanatı olan şiirin de eskiyarak dünya miUetlerini ik\.ye ayiran aamıza geçtiği vakit; işe Avrupadan birini surada açıklamak istiyorum. Az dürü Hüsnü Kortelin başkanlığın'daki mesi lâzım geldiğine hükraediyorlarsa mak Türkten bahsetmeye, hiç olmazsa ügi tarafından fındık baremiade 5 kuruşluk bir teniilât yapılmıştır. Ortaya hattı geçti ve demokrasi sajlarında jaşlıyaeaktır. Avrupanın garb demok bir müddet sonra Moskovanın Avrupa hej'etten başka Tekel Genel müdurlüçok mücerred bir mantık yüriitmüs, duyurmaya mânimidir ki Divan şiirıtılan bir taJam. lddialara göre, birliğin yer ald\. Bu yüksek memtırun ad;, V*tc asiieri arasında ise, İtalya ve Fran kalkınması için muazzam bir yardım ğü Avrupaya ikinci blr tetkik heyeti alelâde dille şiiri birbirlerine karıştır lerinden bu vadide pek az koku alı >u hareketi Iındık fiatları uzerinde sür tor Kravchenko idi. Kravchenko hiir a ilk kurbanlar olarak göze çarpmak plânı hazırladığuıı ilân etmesi ihtimal daha gönderm^ğe karar vermiştir. rms oluyorlar. Dil, zamanla eskiyebildi ayor? dahilindedir. Bu suretle, son haftalar Orta Avrupada lşçilerin sosyal vazlıtli ve sürekli bir sekilde fiat düşüklük riyete kavuştuktan sonra Sovyet Rusya adır. ği gibi değişe değişe yeni denebilecek Şair Bu ümmet devleti ayni za ^erine sebebiyet vermlştir. Gene bu şa n\n iç durumunu. açıklıyan bir kilab Rusya taarruza başlamağa karar ve zarfında gittikçe daha az isahsolunan; feleri etrafmda tetkikler yapacak olan 1 bir hal de alabilir. Fakat malzeme ııe manda bir imparatorluktıi Bu kabil yiaları ortaya atan mahfillere nazaran, yazdı. «Hürriyett Seçtim* adîı bu kitah inoe, bazı memleketlerde hükumet Marshall plânına karşı bir cephe alın heyet, Tekel Neşriyat şubesinden Neriolursa olsun zaman ve mekânlara hâ imparatorluklarda imparatordan gayri ıu hâdise fındik piyasasmda mühim blr rr.an Kutbay ile Genel müdürlük fotogher tarafta büyük alâka «yand.trdt. Mu arbeleri başgöstereoektir. Insanlar so mıs olacaktır. kim olan »iir, daima şiirdir. herkes tebaa sayılır. Millet, kavim far iurgunluk husule getirmiştir. Bu şerait harriri Rttsyanın can düjmcnt ilân kaklarda birbirlerile dövüşecekler ve Fikirlerimi ve kanaatlerimi hülâsalan rafçısı Turgud ve ressam Atıftan müOkuyucu Eğer aldanımyorsam es kı gözetilmez, millet yerine sadece üm :çinde kooperatifin müiııjn zarariara uğ edildiğinden, Kravchenko'nım hayaU ıetic€'de komünist partileri iktidan ele dırarak ve Rusyanın askerî bir harbe teşekkıldir.» ki siir denen jey, yeni neslin artık met tanılır. Ideoloji de ona göre dinî •ıyacag., da ileri sürülmüştur. Bu habere o kadar hayret ettim ki bugün tehlikede bulunmaktadır. Ke'idt alacaklar.. Vaziyıete resmî cepheden başlaması ihtimalini yüzde bir nisbe anlıyamadığı şiirler olacak. ılur. Bu içtimaî yapının din, hukuk Dtin bu şayia ve soylentiler etrafmda sini Amerika jederal polisi korumakfa ıakıldığı raman Moskovanm bu işler tinde bile görmediğimi söyliyebilirim. bir türlü doğruluğuna inanamıyorum. Şair Bilmiyorum tmı, anhyama e ahlâk alanrndaki mücerred fikirle malumatına müracaat ettiginüz Fvndık dır. Fakat Trotckı/nin ba}Wa gelenleri de parmağı yok gibi görünecektir. Za Moskovada, düşmanlan içten vurmak Şasacak ve inanmıyacak ne var, dıkları şey bu jiirlerin sözleri mi, yok inl temsil eder. Bu mahiyett« bir ide~ Satia Kooperatiflerl birliği Uaıum mü unutmıyan bu sabık Rus memuru, ha :en Kremlin'in cevatt şimdiden hazır politikası tercih ediliyor. Bu tehlike ilk işte orta Avropa işçilerinin sosyal vaca özleri mi? jloji çevTesinde vücud bulan şiirler dürü Şakir Tural bir muharririmize 3/att?ıı fcorumafc için gayet ihtiyaîlı ha dır: Başka memleke'tlerin dahilî 15 bakışta, uzak ve tesirsiz gibi görün zifelerini tetkik için bir heyet gönderıliOkuyucu Daha çok sözleri olsa ge îe hâkim olan da müoerred bir düşÜB funlan söylemiştir: erine karışmak âdetimiz değildir! mckte ise de, büyük bir dikkat ve ti yor? diyeceksiniz. reket ederek gizli yaşamaktadır. ce olabilir. Nitekim Leylâ ile Mecnun < Biz fındık bareminde iddia olun Öyle ise niçin hayret ettigimi ve «k. Böylece, önceden karşı gelinemediği tizlikle karşı koymaya çalışmak zaruAşağıda okuyacağmız yazısında Kravinanamadığımı anlatayım. Şair O halde d«diğim gibl sözle :e Hüsnüajkta görüldüğü gibi en hadugu gıbl şu veya bu şekilde bir lndir;akdirde; Ruslar yavaş yavaş kuvvet ridir. chenko, Rusyanın açıktan açığa mun1 Orta Avrupadaki işçilerin sosyal jiir blrbirine kanştırılıyor. Kelimelere yat! ve şahsî olan ajk bile mücerred me yapmış değiliz. Yainız müstahsilden yapüan mübayaalarda yüade beş katazam ordularla harb ilân etmektense, vazife veya vaziyetlerinl tetkik etmek karşı olan körlük tabiatile şilri de ka olarak tasvir edilir. pital hlssesi ayırarak bankaya yatın gb'zü olan memleketleri içcriden vnrTekel İdaresinin degil, Çahşma Bakanranlıkta bırakacaktır. Biltnem nasıl Okuyucu Tanzimat devrinln jii •ız, Orcaya atılan bu kabil şayiaların •mayı hedef tutan bir yol seçtiğini anıı|mın vazifesidir. Binaenaleyh Tekelln söyliyeyim: Sadeoe alışma zevkile ya rinde de aşağı yukarı ayni dilin devam üir rekabet hırsmdan doğdugunu kabul Zatmaktadır: yalnız kendi fabrikalannın çalışmaları•ıyan bir sanat olamaz. Kendi ettiği görülmüyor mu? efcmek lâzımdır. Çünkü bir kooperatifin Bundan bir kaç sene evvel <Tovariç» na veya fabrika siparişlerine aid tetkendinl yasatacak, Hayran edecek kud Şair Yeni bir havanın esmesile henüz piyasada her hangi bir haıeketi kiklerde bnlunacak bir heyet gönderVictor Andreievitch Kravchenko oiarette olmadıkça hangi sanat yaşıyabi buzlann çözührıeğe başladıgı bu de görülmeden zarar ettlğini ortaya atmak mesi makul ve mantıkî olabilir. lir? Şürin haîikalarile ülfetimiz olma vird.e, Fransız ihtilâlinin tesiril« halk blr çekememezlik sayılmasa dahi niha rak, Sovyetlerin siyasî ve ekonomık Z Tekel İdaresinin, kendi fabrikaşahsiyetleri arasında mühim bir yer •aydı bir kıt'asına bile hayretler için şuurunun uyandığı hissolunur. Fakat yet bir kehanettea ibarettir. Bütün bu larında binlerce işçi çalıştırdıginı gözoAe kalmaktan ba» alamazdık. IBöyle imparatorluk iyi kötü berdevam oldu dedikodulara rağmen kooperatif normal işgal ediyordum. Bugün ise, Kremlin'in nünde tutarak haydi Avrnpa işçilerinin blr harika bilm«m ki nasıl eskiyebi ğu gibi ümmet ruhu da zayıflamağa ihracata hazırlanmakta ve ortaklartna nazarmda 1 numaralı düşman ve her sosyal vazifelerini tetkik için bir heyet bllir?. ne pahasına olursa olsun, yok edilmesi göndermesini de hoş göreüm. Bu takbaşiamıs olmasına rağmen atalet ka îaydalı olmakta devam etmektedir.> icab eden bir kimseyim. Benim bir vaOkuyucu O halde eski slir tabiri nunile devam edegehnektedir. Bu badirde gidecek heyet bir gene kızla bir doğru olmıyacak fotografçı ve bir ressamdan mı mürekkeb lile Tanzimat ancak bir atlama tahtası, Iiselerde felsefe öğretimi hakkında tan haüti olduğumu zannetsmeyiniz, şimdiye kadar vatanıma leke sürme oimalıdır? Böyle bir heyet ancak reklâm, Şair Öyle ym... SanatU eski vt ye bir intikal devri olabilirdi. Kaldı ki bir toplantı afiş. etiket ve kutu kapağı resimlerini ai tâblrleri eserlerin kıymet ve mahi yeni bir kültüre temel olmağa henüz Bugün Emlnönü Halkevinde taat 16 damek için elimden geleni yapmışımdır. tetkike salâhiyettardır. İşçilerin sosyal y«tin« nisbeüe defil, »ncak vucude g« ne dili, ne de bünyesi müsaiddL Yalnız lelsefe Profesörü Mustafa Şekib Tuncun Düşmanlığım, yalnız denıir bir elle vazifelerini tetkik İçin lüzomlu iimi satirildikleri zamana nisbetle bir mâna jevşemiş olan eski ideoloji havası i bajkanlıgı altında bir komisyon toplana Rusyayı insafsızca idare ederek, enterc&ktır. Istanbul Mualliraler Birliği tarafınlâhiyeti, asla haiz değildir. taatyabUirler: Eaki zaman aanatı, yeni çinde bir batı kültürü ve onun müş dan düzenlenen bu çok önemH toplantıys nasyonal ihtilâli hazırlamaya çalısan Malumdur ki şimdiye kadar yeryüzün tir. Bu hayal zaman zaman tekrarlan3 Merkezi A\Tiıpa denilen yer ne7JIW^»T» sanatı denir ama hangi zamana terek ülküsü olan terakki iştiyakı eser liselerde felsefe dersi öğretimi ile ilgUı bü kimselere karşıdır. de dört atom bombası patlamıştır: tlk mış, uzerinde romanlar yaalmış, iimi residir? Merkezi Avrupa cografî tabirl Kremlin'in plânlanm on senedir ez bomba ile, Amerikada New Mexico'da projeler hazırlanmıştır. aid olursa olsun »aheserler hiçbir yaş ka gibi oluyordu. Nitekim bu istiyakın tün öğretmenler davet edılnüşlerdir. Adresbul etmez, hiç bir zaman eskimezler. en kuvvetli akislerini Namık Kemalde lerinln bilinmemesinden dolayı kendilerine bere biliyorum. Meselâ yeryüzündeki gizll bir tecrübe yapılmış, iidnci ve ü Atom kuvvetinin keşfl üzerine bu me içinde. A'manya, Avusturya, Çekoslotebligat yapılamıyan fclsefe oğretmenlerirün Bej»îrî ıeaerl«T araısında bu imtiyaza görüyor; Hâmidde de özü doğuda, ka de toplantıya ge'.melerl gazetemlz Idaresine herhangi bir memlekette Rus bes'ncd çüncü bombalar Htroşima ile Nagasaki sele tekrar ortaya çıkmış bulunuyor. vakya, Macaristan biraz daha doğuya doğvu genişletirsek Pnlonya vardır. lıbı batıda olmak üzere on üç bin kesahib olan bajka hiç bir eser de gösgönderilen blr tezkerede rlca olunmaktadır. kollannın, gece gündüz Kremlin'in e ye atıhnıştı. Dördüncü bomba da geçen Çünkü, şimdiye kadar bu projenin ta Polonya ve Çekoslovakyadan başka nasıl çalıştıklarından sene Bikini adasındaki tecrübede kul hakkuk etmesine en büyük mânilerden lime içinde cevelân ederken edebiyatı Toplantıda verilecek kararlar, bir muhtıra mirlerine göre terilemez. hepsi askerî işgal altında bulunan, açUk Okuyucu Daha doğrusu y€iü rıe mıza yeni bir istikamet vermeğe çahs halinde Mllll Eğıtim Bakanlığına sunulacak haberdanm. Hem bu beşinci kolların lanıldı. Beşinci bombanın da, atom kuv biri, mermi şeklinde yapılacak bir cha ve sefalet içinde çırpınan, işçilerinin tır. Diğer derslerin öğretimi hakkındakl top kuvveti o kadar büyüktür ki, Naziz vetinin denizde ne gibl tesir husule ge va sefinesini> yerden gök boşluguna fırsiller, eskilerin fiirlerine yabancı kal mak yolunda koşan, hududsuz bir ha liintıların da bundan boyle sıra ile tertib sosyal vazifeleri, Işgal kuvvetlerinin min en dehşetli devrindeki Alman Be üreceğinl enlamak için «ulann içine latabllecek muazzam kuvvetin elde edil milliyetine ve sosyal prensiplerine göre reış görünüyorlar demek daha yerin yalle karşılaşıyoruz. Ümmet dilinin ye edlleceği haber alınmışlır. mesinin lmkânsızlığı İdi. Atom kuvveti atılacaktı. HattA tarihl bU« tesbit edilşinci kolları bunların yanında çıraklık rine millet dilinin, halk dilinin, ana dide olmaz mı? Misafirler şerefine suvare İse ufak bir maddeden büyük bir kud değişen bu memleketlerde, bir gene kızla Vall ve Belediye Relsl Lutfi Kırdar, dün bile edemezler. Bugün Rusya, harbde mişü; sonra vaegeçildi. Niçin? Şair Şündi de eskilerin hangi es linin geçmesi için imparatorluğun sona bir ressam ve fotografçı ne göriip ögreakşam limammızda bulunan La Argentina ve sulhta, pervasız blöf ve şantaj poüBu h&dlse adeta unutulmustu. Fakat ret elde etmeyi mümkün kılmıştır. O neeeklerdir? Polonya ile Çekoslovakyaya kiİCT olduğu tasTİh edilmek ister, sanı ernüş olması mukaddermis. nun için, yeryüzünden aya 6eyahatl tekruvazörü komutam ve denizcileri jerefine tikasını gütmeğe karar vermiştir. son zamanlarda Amerikada <Atomun yorum. Âşık Pasalar, Yunus Emreler, mln edecek büyük hava gemilerini ha gelince, Polonya, Moskovanın bendegâOkuyucu Serveti Fünun ve hattâ Taksim Belediye Gazinosunda blr «uvare Rus hükumeti garb dünyasını y:k Hikâyesi> ismi ile çıkan bir kitab bu Mevlid sahibi Süleyman Çelebiler, bü Fecriâti şiirlerinde ayni dilin alafran vermlştir. rekete getirebilecek kuvvet, hiç olmaz nından komünist Polonyalılar tarafınmak için, emrivâki plânnn seçrniştir. meseleyi açmış ve tecrübenin yapılmayük halk şairkri hep bu eskiler ara galaşmış olarak devam etmesi bu d?sa şimdılik nazarl sahada artık im dan idare edilen bir memlekettir ve oDanimarka ile yapılan hava rad?, komünist rejiml hâkimdir. ÇekosBu usul sayesinde Amerikanın rru sı na mâni olan sebebleri izah etmiştir. kânsız bir şey olmaktan çıkmıştır. smda oldukları halde eskimis sayılmı diğinizi teyid ediyor. Yalnız bu devrin anlaşması Kitabm muharriri John Campbell'e lovakya rejimlnin hakikî rengi heniia kavemet ve aksülâmelini ölçmek kabil yorlar, öyle görünüyor ki asıl mesele şiirlerine nasü bir ad vermeli? Memleketimizle Danimarka arasında bir Atom kuv^'eti, bomba ile insanların anlaşılamamakla beraber, bir komönfst göreı beşmci atom bombasının patlatıl«Divan şairleri> denilenlerin kullandıkhava anlajması imzalanmıştır. Bu anlaşma olacaktır. Son Macaristan hâdiseleri bu mamasına âmil olan sebeblerden btrl, gözünü korkutmakla beraber, sanayi ve sosyalist halitasıdır ve bu nıemleket daları dilde toplanıyor. Filhakika bu dil Şair Namık Kemal ve Hâmidler gereğince Danimarka uçaklan tstanbul ve siyaseün bir misalidir. Budapeşte hüiktısadidir. Çünkü, böyle bir tecrübe fen sahasında vadettiği terakkiler ve ha ziyade Bolşeviklerin tesiri altında de olduğundan daha çok alafrangalasAnkaraya uğrayacaklar ve dahili yolcu alkume't darbesinin arifesinde Molotav ile yazılaıi şürlere ana dilinin şiirleri mıyaeaklardır. Yeni seferiere Bnümüzdekl «Politburo> nun iîeri gelenlerinden üç için Amerikan hazineslnden 35 milyon açtıgı yeni ufuklarla belki btraz teselli solcu bir idareye tâbldir. Polonyada da, mış bir şür, fakat dil esas itibarile gedemek çok güç. ay İçinde bajlanacaktır. Bu esaslar dairesmdolar earfedümesi lâzım gelecegi hesab verecektir, denilebilir. Çekoslorakyada da Türk işçilerine ömek şy şunları söylemiştl: AroeriOkuyucu Ruhun en derin ve sa ne o dil. Tektük müstesnalar olsa bile de yakında Irakla da memleketimiz arasınlanmıştır. Diğer mühim bir sebeb de, olacak sosyal vazifeler yoktur ve bizirrr buzlar henüz çözülmüs değildir. Diinyadaki cahiller kalılatın reaksiyonunu siz de görecekhava seferleri yapılacnktır. mimi bir ifadesi olan şiirin ana dilinbu tecrübenin çok feci neticeler verecerejimirr.izin, bu me^fzuda komünist işçi Okuyucu Bir de yeni şiir davası siriz. Protesto edecekleri muhakksk, Birleşmiş milletler maarif ve küitür Açılamıyan dispanser den bu derece uzaklaşması, sonra da ğidir. Hakikaten, âlimler atom bombateşekkü'lerinden ders ve ibret almasına Tramvay ve Elcktrik Jdaresl, Şişll depo fakat daha il«Tİ gidemiyeceklerdir!. asırlarca devam etmesi nasıl oluyor?. var. Bu davaya göre eski şiir bir müsının azamt tesirinin ancalc su içinde teşkiiâtı, muhtelif memleketler arasında ise hiç lüzum ve ihtiyac yoktur. *** ^ Şair Ilk bakışta anlasılmaz bir kemmeliyet dünyası içinde yaşamış, her sunda bir diapanser açmak mecburiyetlnde patladığı zaman anlaşılablleceğini söy fikır münasebetleri ve bilgl alışverişi olduğu halde uzun zamandanberi bu dispanteminine çalışmak için bir çok kollardan 4 Eğer bn heyet, reklâm, afiş, etigarabet gibi göründüğünde hiç şüphe şeyi ilfihlaştınr gibi ohnuş, bizde yal ser açılamamakta ve oradaki alâkadarlar Rusyanın artık açıklıyabüeceğim bir kmişlerdi. Gene onların tahminlerine çahşmaya başlamıştır. Bu arada, okur, nız hayranlık ve saygı uyandyrmıs. ket ve kutu kapağı resimleri uzerinde olmamakla beraber sebebsiz de hiç br muayene için müracaat edecek yer bulama emeli daha vardır: Dünyanın zaptı! Bu ve hesablanna göre, su içinde patlıyayazarların sayısını arttırmak en başta mahud tabirile lncelemeler yapmağa cak bir atom bombasının husule getiresey olmaz. Bu, fevkalâd* oluşun da bir Halbuki yeni şiir alçak gönüllü olmuş; maktadırlar. günkü halile, Rusya arzu etse bile, hergönderiliyorsa buna da asla lüzum yoksebebi olacaktır. Aramak lâzım. Osman tapılacak bir dünya değil d* ar Yeni ufak paralardan şikâyet ediliyor kesin anladığı mânada üçüncü bir dün cegi dalgalar korkunç bir manzara ar gelmektedir. kadaş olunacak canyoldaşı bir dünya Bu münasebetle, dünyanın bir çok \ tur. Çünkü bu Işleri memlekette müSon zamanlarda tedavüle çıkarılan elll ya harbini göze alamaz. Fakat bu Krem aedecek ve büyük felâketlere sebeb olalılara takaddüm eden Selçuklular sıyapaçak mütcha&sıslarımıı kı bir Müslümanhk gayretile ana dil veriyor. Tabiatten, hayattan, ruhtan blr kuruşluklar eski yirml bes kuruşluklardan, lin'in diğer memleketlerde'ki beşinci bilecekti. Çünkü, infüâkın tesirile su o meırUeketlerinde «cahiller> ln bir liralıklar lse on kuruştan tcfrık edılemelerini, Islâm kültüründe ilerkrniş dil pança obnak istiyor, başinı bunların dlğinden halk, alı» verişte pek çok zarar kollanna meşru hükumetleri baltalama derece büyük bir tazyik altında kala gösteren bir istatistik neşredilmiştir. Bu vardır .Hem de bunlar, Tekel Genel ier yanında, resmî ve edebî bir dil göğsünde dinlendiriyormuş. Ayni za etmektedir. Maliye Bakanlığı buna blr çare emrini vermesine mâni değildir. Rus caktı ki netlcesinin ne olacağını veya istatisüğe esas olarak alınan «cahil> müdürlüğü binasına beş dakika medalgaların ne yüksekllğe çıkacağını tah tipl. sade okuma yazma bilmiyen değil safede, Güzel Sanatlar Akademisinda olarak kullanmaktan çekinmiş gibi gö manda kendilerini ancak ana dilinde bularak halkı zarardan kurtarmalıdır. ya enternasyonal ihtilâl gününe kadar min etmek bile güç:ü. Hattâ, tecrübeyi dir. Ayni zamanda, okuyup yazdığı hal çalısan ve yüzlerce gene yetistiren prorünüyorlar. Bu hal üç asır kadar sür rahatlannı buluyor, samimî kaldıkça Sanayi Umum Müdürünün böyle vakit kazanmak eroelindedir. uzaktan taklb edecek müşahidlerin bile, de malumatı üçüncü sınıftaki bir çocu fesörlerdir. İçlerinde Berlinde yıllarca dükten »onra bunların yerini tutan istenilen kelimeyi bularak bir dil sıtetkikleri ğun hilgisini geçmiyen kimselere d?, profesörlük etmis, milletlerarası bir kurtulabilecegi tahmin edilemiyordu. Ruslar, emellerine sed çekebilecek blr kıntası çektiklerind duymuyorlarmış. Osmanlıların resmî düi türkçe olmuş, Bu »ene çıkacak olan ana Sanayi Kanubu sıfat verilmiştir. şöhreti olan kıymetli sanatkâr Kenan tek devletin m«vcud olduğunu biliyorSonra da konuşma. dilile şiir dili aranunun tatbikatı etrafmda tetkiklerde buşairleri de türkçe yazmışlardı. Yalnız Bunun İçin, su içinde atom bombası Bu vasıftaki «cahil> ler bakımmdan da vardır. Onlardan istifade etmek \o lar. O devlet de AmeTİkadır. Bu sesmda bir ayrılık, bir engel görmüyor, lunmak üzere sehrimize gelen Ekonoml BaOstnanlı devleti daha Muradı Hüda tecrübeslnden. cşündikl halde> kaydile kanlığı Sanayi Umum Mudurü Kemaleddin en başta Tc90 la Mısır gelmektdir. Di bu gibi işleri, bn değerli Türk sanatkârvendigâr zamanmda bir millet devleti hattâ konuşur gibi şiir yazmanın bile Apak. dün, beraberinde Bdlge Ekonomi Mü beble gelecek sene seçimleri dolayısüe Tazgeçilmiştir. Pakat bundan sonra da ğer memleketlerde de bu nlsbet şu şe Iara doğrudan doğrnya veya bir müsaAmerikada çıkması beklenen, dahilî çok güzel ve ahenkli olduğunu, bunun yapılacagına pek ihtimal verllınemekteolmaktan çıkmağa başlamış, az za dürü Halil Öngör ve Sanayi Umuml Kâtibi baka açarak yaptırmak mümkundür. kilde tesbit edilmiştir: manda büyük bir imparatorluk devleti için de dili, zekânın tesirinden kurta Kalld Güleryüz olduğu halde muhteUi 6a müşkülât ve kargaşalıklara Moskovada dir. Öyle lse merkezî Avrupaya neden bir çok güvenilmektedir. Kremiin mensubrarak duyguya bırakmakla konuşma diHindistan %88; Çin %80; Brezilya nayl müesseselerinl ve fabrikaları gezmiştir. olmustu. Âşık Paşa ve Yunus Emre Ağlamaktan kör olanlar Umum Müdürün bu tetkikleri bir hafta BÜ larmı iyice tanıdığım için, bunların linin yumuşayıp bir şiir dili haline ge9t70; Meksika %62; Bulgaristan %55; lıeyet göndermeli? Böyle bir heyet teslerin başladıklan dilden gelişer^ek bir recektlr. «metodik> kimseler olduklarını söyliPorteklz %54; Küba ve 'Siyam %52; kil edip Avrupada tetkikler yapmağa lebileceğini, fakat konuşan değil de Eski sairler, ağlamaktan kör olan âgiir dilinin devam etmesine mâni olan Hacce gidecekler aşılanıyor yebilirim. Icad kabiliyetleri kıi olan konuşur gibi olmak istiyen fairlerin Şüi %50; İspanya Peru %42; İtal göndermek flkri sadece gülünçtür. Ay« şıklardan çok bahsetmişlerdir. Bunun sebebi hemen bütün Islâm diyannı kuBundan sonra hacce gidecek olanların, bu bürokratlarda, her şey en ufak tebu yumuşatmayı yapamayıp zekâ ve söz ya %27; Guam %22; Amerikadakl zen rıca sarfedilecek paraya ve dövize de bir mübalâğa sayılamıyacatını son tıbbi caklıyan büyük bir imparatorluğun p<îk Sahll Sıhhiye Mudurlüğünde aşıları yapıyazıktır. ferrüatma kadar önceden karar veriloyunlarında kaldıklannı söylüyorlar. ciler %16; Havayi Arjantin %13; tecrübeler pekâlâ göstermiştir: «Amerilacaktır. Bu münasebetle günde 25 30 hac kısa bir zamanda vücud bulmasında 5 Heyetin üç azasmdan iktsinl Şair Bu iddialarda söz götürür ta yolcusu sahil «ıhhlye merkezinde aşılanmak rrriş, hazırlanmıs ve düzenlenmi^tir. Me kan göz hastahkları mecmuası» nda çi Amerikadaki beyazlar %1.5; tsviçre, Al şahsan tammıyorum. Fakat Neriman aramak lâzımdır, sanıyorum. Bu de manya, İngiltere, Finlandiya. Danimartodları gibi bu adamları da iyice biltadır. kan ve KaJiforniya Üniversitesi profer^ce süratli bir imparatorluk gelişme raflar olmakla beraber buzlann çözülKutbay. benim Musevi Iisesindeki eski Dünkü maç yapılmadı diğim için bütün dünyaya ihtar edi sörlerinden Dr. Harrington'un çalışma ka, Holanda %1. si millî bir yapının mayalanmasma el düğünü duymaktan doğan bir ferahlık talebemdendir. Mektebden çıktıktan sonDün Istanbulspor ile Arjantln gemlsl fut yorum: Dikkat! Onlan yola getir larını anlatan bir yazıda, uzun müddet verecek bir zamana yazık ki meydan var. Bilmem nasıl söyliyeyim, jair ar bolcuları arasında yapılması kararlajtırılan ra, bir müddet öğretmenlik etmiş ve son ruhu mustarib eden düşünce ve derdlemiyecek olur ve hazırlıksız bulunur bırakmamış, esasen bir islâm d«vleti tık tam manasile ana dilinde yasıyor, tutbol maçı oynanmamıştlr. zamanlarda gazeteciliğe merak ederek sak, kısa bir zamanda çok tehlikeli o rin, gözde retina tabakasınm ortasında ruhu da doğrudan doğruya ana dilile olmak ve İslâm camiasını toplamak Panamerikan uçaklan Şama bazı röportajlar yapmakta olan ecnebt bir dellk açılmasına ve görme kuvveülabilirler. tibarile Türk dilini bir ümmet dili ıs çalkanıyor, ifadesini, en saf ve berrak dili bilir, müstaid, fakat henüz gitmekten vazgeçti nin azahnasına nasıl sebeb olduğu Temiz işçilik ve malzeme ile güzelliğini onda buluyor. Bu da Türk Beria ve Mikoyan'dan da sık sık işit izah edllmektedir. Dr. Harrinpton, tectikametinde gelişürmek bu impara Panamerikan hava postası servsinln kış müptedi bir muharrirdir. Fikrî inkişafı 1 imal edilen torluğun içtimaî ve siyasî yapışı dola dil ve şiirinin kendi aydınlığma kavuş aylarında îstanbuldan Şama gideceği yazıl tiğim için, harbin Kremlînce kaçmıl rübelerini bilhassa harbde yaralanan, için Avrupayı gidip görmesini isterim Panamerikan Seyrüsefer Müdürlü maz bir hakikat olarak kabul edildiyısile âdeta bir zaruret halini almış, bu ması, daha doğrusu bir aydınhk dev mıstı. amma küçük bir memuruıı böyle bir sancılanndan ziyade endişelerindea ısJünden aldığımız blr mektubda, Idarenin, tetkik seyahatine gönderilmesini tamadilin kurucusu olduğunu övünerek du rine girmesi oiuyor: Türk şiirinin Ue halen Şama gtmeğe nlyetl olmadığı bildi ğinden haberdarım. Fakat bu harb her tırab çeken kimseler uzerinde yapmış ve kesin beklediği gibi cephelerde otau bunlarda. ıstırabm tesirile damarlann mile yersiz ve manasız bulurum. satışma başlanmıştır. yan Bâki meşhur mersiyesile bu impa risi için ne büyük, ne güzel bir beşa rilmistir. yacaktır. Hİ9 bir zaman, mühim blr büztllmesi neticesinde körlük başladığım İşte bu sebeblerden dolayıdır ki o küPerakende satışlar 27,5, 10 ratorluğa ne kadar bağlı bulunduğu ret.. Devlet iktisadl teşekküllerinra kı.tmı Amerikan malzemesile teçhiz çük haberi hayretler İçinde kalarak oadedlik toplu siparişler 25 liradır. nu göstermiş, imparatorluğun asırlarca Okuyucu Merak ediyorum, btı betesbit etmiştir. kontrolu kudum ve inanamadım; hâlâ da inanaSinarişlerde tam bel ölçülerile sürmesi de kolayca ihmal edilecek bir şaretin ilk ışıklarını yakanlar kim? İplik Dokuma Müessesesl muamelatımn dümiş olan, 300 küsur Rus tümeninin Aya seyahat plânlan mıyorum. Bn haber doğru lse Gümrük bedelleri gönderildiği takdirde ve Amerikaya saldırmas: devir olmadığmı isbat etmiştir. Şair Eskilerden Yunus Emre ve murakabe edllmekte olduğunu ve bu srada Sa İngiltere Müdürü Muhtarla Toptan Mağazası Mü mevzuu bahsolmadı. Hayır, MoskovaInsanlann eskidenberi en başta gelen ve Tekel Bakanından hemen «veto!»yu 1 haftada teslim edilir. Rabia Hatunlar Yenilerden kimin ol tış dürü Latif Erenelin, lstifa etmişlerse de bu Okuyucu Bu hâdise de dilin ne kaarzulanndan biri de. havada kuşlar gibi bzstırmasını rica ederim. Sırmacı duğunu şiir dünyamızı doldurduğu müs istifaların kabul olunmadığını yazınıştık. nın taktiği bu değildir. dar içtimaî bir müessese olduğunu ve Ş. KENAN BOYLA tesna havasile pekâlâ bileceksin ama Aldığımız mütemmim malumata göre, müVaziyeti iyice kavrıyabilmek için u uçmaktı: Boıgünı tayyare ile. buna muiyi kötü cemiyetin yapısına göre dsessese muamelâtının kontrolu her sene ol zağı görmesini ve her jeye Moskof gö vaffak olunmuş eayılabilir. Fakat o esİstanbul Mercan yokuşu No. 45 bırakalım da onu tarih söylesin... ğiştiğini göst€Tmiyor mu? duğu glbl bu yıl da Devlet tktlsadl TeşekPş,afl bn heyet, reklâm „ Jrl ^eEE külleri Yüksek Murakabe Heyetl tarafından zile bakmasmı bilmek lâzımdır. Tek ki arzulardan bir digeri de aya gitrnekŞair Evet, Türk dili bu içtimaî Elîm bir zıya olarak yapılmaktadır ve yukarıda rar ediyorum, ancak Sovyetlerin araM. Sekib TUNC normal zaruretin sürekli baskısı dolayısile Gsadlan geçen her ikl müdürün de lstifa et smda uzun zaman bulunmus olanlar Eski Halkalı Ziraat Mektebi âlisi proMüşterilerimize : ANKARA Sayın medikleri anlaşılmıştır. manhca denen bir ümmet dili olarak onların nasıl hareket edeceklerini kesfesörü ve Ziraat Vekâleti eski Umum Saim Ali Dilemrenin konferansı Telefon ve mektubla istemiş olduğunuı LODEN tip PALTOLtJK devam ettiği için bu muvakkat istihaYunan opereti Maksimde tirebilirler. Müdürü ve eski Konya milletvekili Prof. Dr. Saim AI1 Dilerare. 15 lncl Di: kumaşlannızı şehrinizde: Havaların an! değişmesi üzerlne Helen lede neler kazanip ncler k'aybettiği de halen Toprak Mahsullerl Ofisi İdare Bayramı münasebetile yarın saat 18.30 da operetl temsillerine Maksim salonunda devam Yukarıda da tekrarladığım gibi, as o şanlı ve şerefli zarurete göre muha Kadıköy Halkevinde bir konferans vereBANKALAB CADDESİ No. 23/25 YÜN İPEKİŞ meclisi başkanı etmeye başlamıjtır Trup, şehrtmizde oyna kerl bakımdan; Rusyanın bu sıralarkeme edilmek lâzım gelir. cektir. SALİH TAŞUCALI, RAHMİ DEMİRTÜRK KOLLEKT1F ŞtL yacağı Iklncl revüye önütnüzdeki cuma gü da harb ilân etmesi imkân ve ihtima AHMED HAMDİ DİKMEN nünden ltibaren başlayacaktır. Hakkın rahmetine kavuşmuştur. Cenave haricidir. Şu halde Sovyetler hükumeti Bu yeni revü, Yunanistanda »onsuz blr ANAFARTALAB CAD. No. 186 ÜÇER MAĞAZASI NECATİ ÜÇEB zesi bugün 25/9/947 perşembe günü öğle sulhsever ve yalnız sulhu arzulıyan muvaffakıyet kazanmıştır. namazını müteakıb Teşvikiye camiin'ien fîrmalarmdan temin edebilirsinlz. İsveçe giden miihendisin babası kaldırüarak Asri mezarlıktaki ebedl isREMZİ PEKEB, Âşirefendi caddesi No. 57, İstanbul ne diyor? tirahatgâhma tevdi olunacaktır. Mevlâ tsveçe giden mühendislerden Rauf hakTHOMAS MİTCHELL MARY ANDERSON gani gani rahmet eylesin. kında yapılan neşriyatın berveçhl fitl tavtarafmdan yaratılan z^hini rica ederim. «Rauf bir kadınla yaşamak İçin degil, Isveçte Elektrik Şirketlne ald vazifeslni bitlrdikten sonra 940 senesi tahsilini ikmal ettlgl mektebden İstanbulda ruhsatiyeslnl alabll(Within these Wa,Us) Millf Eğititn Bakanlığrnm 947 948 mek İçin ders programını almak maksadile mezkur mektebe müteaddid müracaatlerde ders yılı kitap listesinde ilkoluıl için Büyük, hissî ve heyecanlı film başlıyor. tarafından çok güzel bir tarzda yaratılan bulunduğu halde cevab alamadığından Pamevsimlere göre hazırlanmış üç kitap Bir hapisanenin demirleri arkasında geçen beşerî bir dram... Bir rise gitmek mecburiyetinde kalmıştır. dikkati çekmektedir. İlkokul Birincl cinayetin hikâyesi... Babaların hatası... gibi kuvvetli ve Rauf, azimet avdet dahil olmak üzere 1«Sınıf Kitabı, ikinci Sınıf Kitabı, Uçünc? hareketli sahnelerle dolu bir film. veçten 48 saat gaybubet etmlştir. MemlekeSmıf Kitabı Adlarını taşıyan bu kitap. te döndügü 2aman kendisine verilen vazifeyl tamamen yapmış olarak gelmlştir. Ancak lar ders kitabı bulunmıyan Hayat Bilgi(Black Swan) >"i HER AKŞAM Saat 21 de • • • Elektrik Idaresi Raufun mezunlyet almadan jsi içindir. Bu kitaplar bakanlık emrinia Parise gitmesinden dolayı istifaya davet etES T İ Y A T R O S U N D A 7 inci maddesine göre, Hayat Biljid miş ve bu vaziyet karşısında vazifeslnden I Hayall Oyunlar Üstadı Yüksek Sanatkâr Ders Kitabı olarak kullanılabilecektir ayrılmıştır. Kendisine avans olarak verilen filminin gördüğü fevkalâde rağbet üzerine paralann hesabmı tamamüe ve meşru olarak Baskı, resim ve hacim üstünlüğünt BİR HAFTA DAHA UZATILMIŞT1B. Z A T Î S U N G U R ' u n tesviye etmiştir. Bu suretle tdare İle hiç blr rağmen her kitap 30 kunıstur. K=?ı'?1 guna ılişiği kalmamıştır.» 2 nci ve yeni program İlâveten: RENKLİ MÎKİ ve DÜNYA HAVADİSLERÎ BİR YATINEVl Cihanglr, Bakraç sokak No. 24 tarefınJan yayınlanmıştır. Çarşamba, Cumartesi ve Pazar 15 te MaÜne Babası: Bürhaneddln Dalayman istilâ Ben de, bir veto istiyorum! Kooperatif Müdürü. çıkarılan şayiaları tekzib ediyor Yazan: Victor Kravchenko Beşinci atom bombası denize niçin atılmadı? rı Sayın Subaylara; (Merasim Kemerleri) Bu Akşam S A R A Y Sinemasında KATİL EVLÂD f • • ÎPEK Sinemasında \ İlkokul Kitabları TYRONE POWER MAUREEN O'HARA r KARA KORSAN RENKLİ TÜRKÇE • İ