15 Eylül 1947 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

15 E y l u l 194V Türkiyede soıt on seııe içmdeki siyasî olaylar Bajtaraft 1 hvH sdhifed* Btuafaedesile sona crmij buhınuyordu. I Türkler, dokuz senehk harb halinden, trazice bir imparaterluk kaybetmis, en naatmur memleketleri büyük tahribeta tığramıj, ve maddeten yorgun bir haiâe çıkmışlardı. Fakat, millî davalannı fcriitün dünyaya kabul ettırmiş olmanm verdiği manevî kuvvetler ve itimadı nefis, kendıierini büyük kazançla çıkmış kadar azimli ve iradeU kılmıstt. Türkiye Cumhuriyeti, millî iradenin fau «zimli karariie meydana gelmiştir. (1923) Modern Wr devlet Mr WDf«t Sftd&bftt f OrUç*rttaki dyss! tart&Iar da, Sâd&bAd paktuu d* dkredebilirtz. Tüakiye, Iran, Irak •• TtgmUton, ba pait* dahiktL Daatluk; tyl münBasbetler v« bunlann lcabı olarak liyftJİ r* içtimat galıalarda birbirine yardım r* yakmlık, paktton beklenlyordu. Fakat, otomaük iflly«oek bir «jk«rl hhd bu paktta yoktu. Türkiye Cumhuriy«ü için muhlm Mr iıâdise, 1936 Montreux muahed»H«rtdy« Vekül Mojkoraya 28 eyluld* i baıladı. tkl meml«ketin devlet adamlan gltmiş ve 17 •kiınde ayrılnuçür. Uk mü I mülâkatlar yapıyor ve bu mülâkatlarzakerelar müsbrt eereyan etrnlş ve &ov i dan sonra, husuaüe, Türkler aleyhinde yetler. Türklerî* hir ittifak muahederi [bir çok havadis yayılıyordu. cHerşey Türkiye aleyhinde. yapmak için. îngillrierle hanrlanan 1941 subat ve martmda, Sovyetlerla projede hir iki tadllât isteınifllerdir. Tttöya, btt tadfliöu tngül» n Ymt Bulgaristan arasındaki münasebetler de «zlardaa tıtedi. Uzun mtlzakerelerden güstariçli idi. B a s Sovyet dyasllerinin sonra, İngilU re Fratunzlar, bu tadilâb Bulgaristana memuren gitmeleri üzerine, Bulgariatanda. Türkler aleyhlne türlü kabul «ttilar . Tttrk . tngfüt . Wr%oaa nMuhedeal havadlsler yayılryordu, Hulâsaı berıey, Şu halde, 6ovyetlerle bir muaheda Türkiye aleyhinda bir taamız hazırlığı y&pmak için )ftrn« olan sartlar tamam işaretleril» dolu idi. Ingülzler, Irakta. lanmı* olduğunu, Türkler rannettller. Suriyede ngrafiyorlardı ve muvaffak Tam biı anda Sovyetler, Montreuz mua oluyorlardı. Bu esnnda, Almanlar, Türklere taarhedesinln hükümleriade. Sovyetler lehln* bir n1»yn* ileri «ürdüler ve bun ruz etmiyeoeklerini ve blr dostluk mudan baska. muahedeye Almanya için bir ahedesi teklifini bildlrdller. TOrkler. gereserv* koymak istediler ve buniar ka. niş irükumlerle istedikleri bu muahebul olunduktan sonra, daha bir iki nok deyi, îngiltere Üe ittifak muahedesinin ta gorüşüleceğlni de blldirdiler. Büabü hükumleıi mahfuz kaltnak şartile yapatün yeni ve beklenmedüc bu vaziyet bilecaUerini tSyledHer. Almanlar bu karsısmda, Türkiy» ile Sovyetler ara saru kabul ettl Anlasılıyordu kl. Almnda ittifak muahedejri müzakereai ke manlar, Türklere taarruzu, münasib aildi ve Hariciy» Vekili Saracoglu Moa görecekleri zamana tebir etmislerdi v* Türkler de, zsman kazanmayı kendi emkovadan ayrüdı. 19 ekitn 1939 da Törk îngiliz Fran niyetleri ve müttefiklerlne yardun basa muahedesi Ankarada bnza edildl. Bu kımradan zanırl saymışlardı. Alman ordulannın Rusyaya karsı nmuahedenin imzasından Sovyetlerin memnun olmadıg:, resml deıneclerden zun taarnızlan ve Afrikada, Mıszra karsı hücumlaril* geçen bu Mnelerde. anlasıhyordu, Türkiye, Almanlara yol vennemek va1940 unesk Bu »ene, Fransaıun harbden çeklldi zifesini ifa ediyordu. Bir taraftan, Monğmd ve İngilterenin yalnızbaşma adalan treux mukaveleslnln bekçisi olarak, müdafaa ettiğini herke» billr. Bu »ene, Akdenlzden Italyan donanmasını KaraRumanya ilk taksime uğramıs ve Al denize geçirmiyor, diğer taraftan, dsmanyaya kapılarnu açmıahr. Suriyede, nlzden ve karadan bir baskına karşı büVichy hükumeti, otoritesini muhafaza tün kuvvetlerüe hududlan bekliyordu. etrniş. yanl, Türkiyenin müttefiki olan Sovyetler ve Ingilizler, Alman tecavüzîngiltereye karşı cephe almıştır. Keza lerine karşı savaşırken, Arab memleketlik, Irakta Rafid AÜ harekeü basgö^er lerinde, Iranda. kendi aralarında emniyetle münasebetta bulunuyorlar ve mijtir. Türkiye, bu suretle, yalnız olarak 3u bütün kuvvetlerlni dıs cephede düşmana riyt v« Irak hududlarmdan çevrilmi» karçı kullanıyorlardı. 1941 sonunda, Amerika tecavüz* ujbulunuyordu. Türkiye Cumhuriyeti için en mühlıri hâdise de, Almanyanın, Tür rayarak harbe glrdlkten sonra, üç bükiye aleyhinde en tehdidli jiyasl taar yük Müttefik, Türkiyenin vaziyetile ruza geçmesldlr. Fransaıun işgali esna alâkalı ohnağa başladılar. Türkiyenin •mda, Ahnanlann eline vesikalar geç durumundan Büyük Müttefikler memmi» ve bunlara g3re, Ingiliz ve Fransız nundular.' Amerika Cumhur Ba&kanı 4 aralık ların. Ruslar aleynlne ban taaavvurlarma. Türklerin taraftar olduklan ilin 1941 de, Türkiyenin »avunması Atneriolunmuştu. Alman . Sovyet anlasması kanın savunmasma faydalı olduğundan, gereğince, Rusyadan Almanyaya gönde iare ve lcareden ona yardım edeceğini rllen maddelerden, İnglllz ve Fransızlar ilân etti v* 1942 ocak aymın 19 uncu mempun değildiler. Ingiliz ve Fransız günü Sovyet hükumeti, Ankaradald larla Türklerin müttafik bulunmasın büyük elçisi vasıtasile, Turkiy* hükudan, Sovyetler, menmunlyetsizllklerini metine, durumundan dolayı memnunl•aklamıyorlardı. Almanlar, Fransız ve yetlerini ve sadece tarafsızlığma karsı •ikalannı neçrederlerken, gergin ve d mükfifatlandırılması kanaatinde bulunnlrll slyast hava içlnde, Ruslark Türk duğunu teblig ediyordu. 1942 yıhnın sonn lerin arasında bir süâhh ihtil&f cıkarmaMihver dtvlctleri, 1941 ve 1941 de ğa, yürekten çalıçıyorlardı. Yahud. Türk ler yalnıı kalmış olduklan lçin, blr Türkiyeye karşı fikirlerini birleîtiremeSovyet tecavüzüne karsı, Rumanya gibi, mişlerdi. kendilerine yaklaşacağını tahmin ediItalya. bütün felâketlerinİB sebeblnl, yorlardı. Türkler, hâdUeleri sükunetle Türkiyenin çignenip ArabLstana karaaldılar. Neçrolunan vesikalarm kıymeti dan giriknemesinde buluyordu. Japonya olmadığını ve Sovyetlere karsı dürüst Türkiye üzerinde tecavüze geçilerek politikalarmı, Türkler, Moakovaya an Hind denizine inümesini slddetle arzu lstmağa çalıştılar. Hâdiseler* intizar ediyor ve geçirllecek nunanların telâfl ederken, Almanyanın umdugu gibi ken edilemiyeceğini «öylüyordu. Elâlemeyn disine yaklaîmak lstldadını asla göster günlerinde, Türkiyeye bir ültfanatom mediler. Aksine, ttalyanın ekim 1940 ta verümesi ciddl olarak düşünüldüğü anYunenistana taarruzu üzerine, vaziyet laşünuştır. Bütün bu tasavvurlar blr lerini daha zlyade kararlı ve cesaretli noktaya dayanıyordu: Türkiyeyi zorla olarak ilân ettiler. ve büyük kuvvetle geçrnek lâzımdı. Bu Türkiye Cumhur Bajkanı, 1 kasun imkânı bulmağa da, henüt müsald za3940 ta, Büyük Millet Meclisinde ver mnn gelmemişti. Türkiya Cumhuriyeti, harbin dördündiği nutukta, Ingiltere için suriu söyledi: <Ingilterenin zor şartlar içinde kah cü senesinde, yaînız kendi mall kaynakramanca bir mevcudiyet harbi içinde larile. kendi memleketini türlü ihtimalbulunduğu bir zamanda, onunla ittifak lere karsı korumağa çalıjırken, Amerlbağlarımızın sağlam ve sa'sıbnaz oldu ka Ingiltere ve &ovyetlere mernnunğunu söylemek benim için bir borcdur.> iuklaruu söyletecek hizmetleri ifa etmlş oluyordu. 1941 1942 seneleri Almanlar, E'âlemeyn'den ve Stalin1941 ilkbaharı, Almanyanın Balkanlara inmesi, Yunanistan ve Yugoslav grad'dan geri dönmüşlerdi. Amerikalıyayı işgal etmesüe geçti. Bu suretle, Al lar Afrlkaya çrkmıştı. (Kasım 1942). 1942 bu suretle bitti. manya ve Italya, karadan ve denizden, 1913 1944 seneleri Türkiye hududunu sarmış bulunuyor1943 başında, Mr. Churchill Adanaya lardı. Almanya, gerek Suriyeye ve gerek Iraka. Türkiye içinden ve üzerinden geldiği vakit, Türklerin vaziyetLil takyardım vasıtalan göndermek İçin çok dir ettiğini bildiriyordu. Kazablankadan çalıştı. Her vesi'e üe müzakerelerin ve Mr. Roosevelt'in de vekâleüni alarak teşebbüslerin arkası kesiliıiyor, çok ıs gelmiştl. Türklere, istedikleri. alabilrarlı oluyordu. Türkiye 1941 nisanında, dikleri kadar harb silâhı verecektl. bütün ordusunu, seferber etmls olarak, Türkler, Almanlara yolu kapamıştı Trakyada ve İzmlr kıyılarında bulun Türkîerin vaziyetini çok iyl anladığmı duruyordu. Balkan devletîerinden son söylüyordu .Türklerin tealihi için^ büra, kendi sırasmı, azimie bekliyordu yük bir program süratle yapılacak ve Meric nehri üzerindeki köprüleri atmıç hemen tatblka kontı\acakü. Harbin bunve Trakyadaki kıtalarmı müdafaa hat dan sonraki cereyanmda, Türkler harbe larına çekmişti. Bu askerî durum içinde girmek zamanmın tayinine kendileri karar verecektl. Aiman taleblerini reddediyordu. Ikinci Cihan Savaşmda, Türkiyenin Rumanyanın işgalinden sonra, blr aralık durgun blr çekil almış gibi görünen Müttefikler davasma yapabüeceği en Sovyet Alman münasebetleri, 1941 büyük hlzmet 1943 başında temin edilkışında tekrar sıcak manzara göstermeğe mişti. Bütün Avrupaya hâkim olan AJıcanîaT ve îtalyanlar, Ortasarka girememişlerdi, Bu hal. harbin siyasî ve askerl D«ticeleri üzerine baçlıbasına bir tesir vapan unsurlar arasındadır. Türkler, 1939, 1940, 1941, 1942 senesi sonuna, yani Stalingrad ve Elâlemeyn muharebeleri kazamlıncıya kadar ve kuzey Afrika, Birlealk Amerika ve Ingiltere tarafından işgfd olununoıya kadar, Ortasark yolunu kapalı tutmağa muvaffak olmuslardır. Kahlre mUIakaü 1943 senesi. Müttefiklerin, Akdenllde ve Rus ovalarında ileri hareketlerile geçti. Büyük devletlerin liderlerl sık görüştüler. Her görüşmede Türklerden bahsolunuyordu. 1943 sonunda, Türkiye Cumhuriyetinin harbe davet olunmasını, Tahranda görüştüler ve bunu Türklere haber verdiler. Türkiye Cumhur Başkanı Kahireye davet olundu ve orada Mr. Roosevelt ve Mr. Churchill ile bu meseleyi konuştu. Türkiye, 1943 te kararlaştırılan silâhlandırma ifinin tatbik edilmemis olduğunu gösterdi. Bununla beraber, eski programda ısrar etmiyerek, harbe girmeyi esas itibarile kabul ediyor, Almanlarla Bulgarların müşterek hücum ihtimalina karsı. iki üç ay zarfında mümkün olan asgarî vasıtalarla teçhiz olunmasını ve hareket va lşbirliği tarzının kararlaşürümasmı istiyordu. Bir Ingiliz askerl heyeti, Ankarada bu meseleyi uzun uzun görüştü. Ingilizler^ Türklerin muhtac oldukları malzemeyi veremîyorlardı. Türkler de Ingilizlerin vermek istediklerini kâfi bulamıyorlardı. Harbe davet olunan Türkiye iîe konuyma tarzı da talihsizdi. Türkiyenin harbe girmesi konusu Tahranda görüşülrnüş, hattâ, yazılmış, fakat, ne görüsülüp ne yazıldığı söylenmiyordu. 1944 şubatında. Ankara müzakeresi neticesiz kaldı ve Türkiye aleyhinde basm polemiği başladı. Geçen beş »ene unutulmuştu. Almanlarla münasebaün kcsilmesi 1944 ağustosunda, Ingilizler ve Amerikaiılar, Almanya ile siyasî ve iküsadl münasebetlerin kesilmesini, Türkiyeden taleb ettiler. Türkiye, münasebetleri kesti, hattâ harbe derhal girmek temayülünü gösterdi. Ingilizler, harbe girmek İçin. birinci adımm atılmıs olduğunu ve zamanı gelince bunu da istiyeceklerini bildirdiler. Anlasılan, bu esnada Türkiyenin harbe girmesi, Ingilizler Amerikahlar ve Ruslar arasında ihülâflı blr mesele idi. 1945 şubatında, Ingiltere ve Amerikanın lekllll üzerine. TürkJye, Almanya ve Japonyaya harb ilân etti. Türkiye. Birieşmia Milletlere aza oldu ve San Francisco'ya davet edildi. 1945 1948 seneleri Bu senelerde, Türkiye Cumhuriyetinin en ruühim meselesi, So^yetlerle münasebetleri olmustur. Türkiye üe Sovyet Rusya arasında 1925 tenberi mevcud olan dostluk ve saldınnazlık paktmm yenüenmiyeceği. 1945 martmda Türkiyeye bildirümiştir. Kasım 1945 te iona erecek olan bu muahedenin, yeni şartlara uymadığmı ve esaslı surette lyilestirlhnesl lcab ettiğini, Sovyet hükumeti bildirdi. Türkler, esaslı surette lyilestirilmlş yeni hir muaheda yapümaşını kabul ettiklerinl. eevabda söylediler. Yeni çartların ne olduğu, uzun müddet meçhul kaldı ve nihayet, 1945 haziranmda, yeni şartlar hakkır.da ehnan İlk malumat, Türkler için büyük bir desillusion oldu. Slnir harbi Bu esnada, Tüıkiye alejrhlnde radyo ve gazetelerde devamh sinir harbi açıldı. 1945 mayıs ve haziranmda, Türklerin cihan harbi içindeki hmnetlerinden, fedakârlıklarmdan hiç bir sey haturlanmıyordu. Türkler, bu haksız propaganda deVrini sabula geçirmeğe çalısülar. 1945 yazında Potsdatnda üç büyük devlet Montreıuc muahedesinin değistirilmesi için, Türklerle görüsmeğe karar verdiler. İngiltere ve Amerika, fikirlerini söylediler. Bu fikirlerde, Montreux muahedesinin tayin ettiği usul içlnde bir görüşme ve tadil arzusu meydana çıkıyordu. Bosazlar bakkında Rtu notalan Sovyetler, 7.8.1946 tarihtnde bir nota vererek, fikirlerini söylediler. Onlar, esaslı fark olarak, Boğazlar refiminln yalnız Karadenlz, devletlerl arasmda göruşülmeslnl ve Boğazlann Türkler ve Ruslar tarafından müşterek olarak mü. dafaa olunmasmı teklif ettiler. Ikinci bir nota üe bu teklifl teyld ettiler. Türkiye, bu talebîerl kabul etmedi. Montreux mukavelesinln tayin ettiği procedure'le, hükümlerinia değişürllmesi tezini müdafaa etti. Sov>et Rusya Ue Tttrkiye aranndaki münasebetler bu durumdadır. G«4ecek inkijafiann, sulh ve adalet içlnde, Birlesmis Milletler prensiplerl içlnde zuhura gelmesi umld olunur. 1945 ten berl Avrupada v* Ortasarkta geçen hâdiseler, Türidyenin; Birlesmif Mflletler içinde, inaanlığm hayrına oîarak, bir emniyet T» istikrar unsuru olduğuau göstermistir. Ingiliz mUletl, Turkiyenln geçmist* hlzmetinl rm İyi dostluk rabıtalannı daha iyi kavramıs g6riinüyor. Ameriltanın, Türkiyenin dürüst «iyasetin* itimadı da yenüenmiş v« artmıştır. Türkiye, bansa, geîeeekte dddî hianetler yapabileceğine inanmaktadır. Türidyanin Içertde felismest fldnd Cinan Savaşında Torkiye, m«îî ve ekonomik bakundan çok ıztırab çekti. Kendi sosyal hayatını üerlet mek lçlıı dddl gayretler gösterdL Uk öğretimden başlıyarak, kültflrün her sahasında tesüler yapü ve büyük g>rogramlar tatbika koydu. Toprak reformuna cesaretle gtişti. Siyast hayamda tek dereceîi suffrage universel'i kabul etti v« Türkiyede »yasî partil«r faaliyeta geçti. Türkiye, çalışma hayatını düzenle mek ve teşkilâtlandırmak için ciddl reformlara girişmiştir. Şündiye kadar, her nevl »osyal sigortalar için mühim kanunlar çıkarmış ve işçiler, garb demokrasileri modelmde teşkilât yoluna irmişlerdir. KOK KÖMÜEÜ TEVZİÂTI lurkıye Komur Satış ve Tevzı v Müessesesi îstanbul Şubesinden: 1945 1946 kısı lçin aoba kömüru beyannamesi vermls olanlara yapılacak kok kömürü tevziab aşağıda gosterilmiştir: 1) MUAMELELERİ YAFILACAK BEYANNAME NUMARALARI 139001/139500 139501/110000 140001/14050O 140501/141000 141001/141500 141501/142000 No.lı beyanname sahîMerine 15 Eylul Pazarted 16 > Salı 17 » Çarşamba 18 > Persembe 19 » Cuma . 20 » Cumartesi Cumhuriyetin getirdlğl dağig&IjV, Lausann» muahedesO* Turklyeye sade devlet jekline münhasır kalmamıs, yüklenmif olan Boğazlar rejiml, Monınilietin siyasî ve sosyal bünyesinda tıeux ila tadil olunmuftur. Lausanne engin v» derin değişiklikler yaratmış muabedeslnde, Boğazlar gaynaskerl idi br. Osmanlı Imparatorluğu, <ÜQ ve f? ve harb gemileri için geçid, en kuw«triate lstinad ediyoıtiu. yeni Türîc dev li Karadaniz devleürJn tonajı nlabeünleti, lâik Cumhuriyet oknua, üstüsfce de olmai şartile, Akdenir devl«tlerirı« kabul edil*n refarmiar, devletm tek açık buîunuyordu. Bunu, Sovyetler oni, Ortaça£ esaslanndan, tamamlle tasdfk etmemijlerdi. Sovyetlerin d« mümodem esaslara çevinni|tir. Kadmlan zakeresine katüarak imza v« teadik etkapah bir cemiyetın, şahsî hflkiknl«iru tlkleri MoırlreTut m\ıkavele»dnd« tee, tanzim için fcviçne oodecivii'i kabul Boğazlann t«>>V<rw v« müdafaa» hakkı, olunmu», kadın, cemiyet hayatmda her Türklesr» tanmmiîtır. Ticaret gemüe vazifeye girmis, Btiyüi Mill«t Meeli Tİne tam •erbestlik tanınsuf, harb ge•ine kadar, »eçmek ve •eçUmek haklan mileri İçin barif aamanında Karad» nizde kıyısı olan devleüerin gemilerl, •Imıştır. Türk dütnİH ycjilmaM içdn • zamana tonaj tahdldl olmakaozm, aerbeat gikadar kuUanılan alfabe terkolunarak reoekleKflr. DiğWr devleiîler, kmldeten Lâtfa» harilerl kabul edilmi»tir. (1928) 30,000 toaden rukan mecnm tonajda Bunun gibi «saak devrimleT, reformlar gemi geylı utiyeoeklerdlr. Harb tama yanında, baçhi olarai gapkanın kabul nında, Türklye m\iharlb değilse, muedilmesi, ınemlefcetia feklinl dı* gSru harfb devletlerin g«eıtileri geptnvez. Türkiy» muitarib ise, veya kendblın tıüştv de degisiirınistir. yakın bir h«rb tehdkfl altında «ayarIşte, asırlann geleneklerüıi bes altı •ene lçinde «kğisÜmMk ürare fcurulan sa, harb genülerinln geçlrilip geçiril memesi, TOık hökumetlnla flıtiyanna Türkiye Cutnfauriyeti, metnleketl tonar etmek, «koncwn4k, körtürel Jfctiyaçknr.ı kendi mcmbeJarnâiaıı temin (tmck Mantrauz •rukavtlesin» blr lihlka mecburiy«tinde de buhmtryordtt. <ıfrWiTidfti. (3 numaralı) Bunda, 1938 TTmond bflçOeı tarihli Londra öeniı andlafntau esasIsmet InSnü dab* •oor* memleketl lan, baman aynen k»bul edllmijtL Yamiz hakkntda mesaha, nufos, buyuk ni. haofl tonajda T* haagi evsafta geşehirler, Aneyasa< deviet ve trflkumet milerin, harb g«rdjl veya tnuavin fBaşkanlanıun fcdmlerl gfM « n g n t bil BÛ «ayılacaftı terii ediliycrdu. gileri vennekte ve s8yW devam etmekDdnei Ctban Harbi •snaamda, Iru t«teaır: rtQ«rİB ktfi olmadığı »abH olmustur. tç poHttkad» Mjrfik hftdbe 1937 1933 oenelerinin, îkind Cihaa 1937 1938 *w«4«rinia İ Ç bayeta *• HarMnln içaretlerile dolu olduju, Türel'.uk eden «an mtihin» tarfh hAdİMMİ, kiveden d« cSrülmüftür. Cumhur »»JV'TI^ AtatflrkGa 10 kasıın Tflrkly* hem Sovyetler*, hem Ingi1933 <^ Shn^kfiT. Lrtildll Haı*inln llxl«rle lyl BÛnaatdıett* bulunmaga eeşsiz kahramam. T« büyök rtlonnlar hemmlyet T«riyordiı. Tttrkiye Cumhudevrinin ldealiat v eesarttil kılavTiaı, rtyetini mtmnun edea bir nokta da, Türk mllletüıia jrürelrteıı mlnnetlerü» Ingillzlerla Ruskr arasında, bu aen«ağırlanınışbr. Medenl miIl«Ü«r, eski lerd» iyi münasebetlerin inkişai rtmedastlan ve dGşmanlan •ynlmaksmıı, aiydl BirUrlne nd Ud dost arasında Atatürke kodirfinaslığın hürm«tlni gö« kaknak tatntlığından, T&rkiye cakuutererek Türklerl tnüftehlr etml?lerdlr. yordu. Bu bakundan dyasî durum, Atatürkten »onr», TOrk devletinin «1 1938 Münteh anl&jamsından ccmra. en. yasl ve »osyal aland* nasıl blr geliçme di^ell görünmeğe bafladı. Fakat, Mihgöstereceği, dÜByanın merak ettiği bir ver devletlerine karfi, gerek Sovyetfeydl. Türk mületl, Cumhuriyett» U lerin ve gerek Ingiltere ile Fransanm durumlannd* esaslı bir fark olmıyacatikran ispat e^ıniştir. Jııa, Türkiye zannediyordu. Dtş poUUk» Iktaıcl Clhan Harbi baflarken Tttrkiye Cumhuriyetinin dıy politika1939 ilkbaharı, Türkiyede r« Balkan m, bütün komşularila eiddt v« kalbl olarak iyt geçinmege müstenid, aaml memleketlarinde büyük heyecana *emî bir barı« tiyaseün* dayanmaita beb oldu. Almany», Çekcalovakyayı ve idi. Yunanhlark 500 «eaelik bir mü Italya Amavudluğu iffal eimişlerdi cacîele, iki tarafın yürekten arzusu ıl« Ingiltere, Abnanyaya inanmaktan umiteTkedUmi} ve onun y«rine dostluk v« dini keserek, Avrupa »arkında taarruza müşterek emniyet dileği faâkim ol maruz bulunan küçük devletlere, biı t»raflı olarak, garantl rerlyordu. Anmuştu. *' '••••' cak, Polonyadan baska, kendisine gaArab ulkelerile, Iranla lyl komçuluk ranti verilml» olan hiç blr devlet, muhavası vücud bulduğu gibl, Bulgaris kabeîa etmiyordu. Hatta, bazı küçüt tanla da, diğer Balkan devletlerind«n devletler garantileri de kabul etmemi}farkh olarak, Türkiy*nin, arası; nis lerdi betle, *n iyi v« normal sayılırdı. Bu «anad*, Tflrldye Cumhuriyetile Büyük derletierle mtines«bst Ingiltere r* Franâ* arasmda karşıhkb 1937 senel«rine doğru, Türkiyenin garanti beyannameleri müzakere edll hüyük d«vleüerle münasebeti, fu t«meğe bajlandı. Bu beyannameler, tmldlde hülâsa olunabilir. za edenlerin blrfcirlrıe karjı vaziyet • Sovyetlerle, lyl dostluk mönasebetleri lerini bütun dünya ftnünde tayin eiidevam ediyordu. yor v* bunların, ittifsk muahedelerile Ingiltere Ü«, Istiklâl Harblnln duj ikmal edileoeğini «asrih ediyordu, manhgından eser kalmaırnş, iki m«m Türkler, beyanname müzakeresl açdu lekct araaında, yakın bir dostluk, göı* açılraaa. Sovyetlerle d« bu müzakerelerçarpseak »urette teessjs etmişti. de işblrllğl yaijmai lüzumunu; Uk anda Fransa 11« tek ihtilâf mevruu olan ilerl «ürdüier. Ingilizlerle Fransızlarm, Hatay meseiesinin adalet yolunda inki Ruslarla da işblrliği yapmak niyetinds çafı üzerine, Türkiy» ve Fransa ara olduklanna mütaıain oldular. sındaki münasebetler lyilejmeğ» yüz Rna . Alm«n paktı tutmuştn. Türklerle ln«lllz!er araamdakl beyan Italya jl« Tflrîriye CumhuriyetinlTi nam« 13 mayu 1939 tarihinde ve Pranmüna9ebetleri dalgalı idi. iki tarafta sızlar arasmda 23 haziran 1939 tari da, kaiîilıilı ziyaretler \*s doatluk hinde imza edılmijtir. Sıkı çalışma ile, Jestlett, mklt raJdt görülürdU. Fakat fa^ Süratle meydana gelen bu beyannamefist idaresinin genişleme politikası ve lerden »onra, ittifak muahedesi hazırcalımh nutuklan, Türkleri ciddl olarak lığı, niab*tle, yavag yTJrüınu» ve uzun pipbtiendtriyordu. Habeşistan seferi £ürmüftür. Bu «rada Ingüiz ve Franesnajttda, Turkerin Milletler Cemiye sız heyeüeri Moskovaya giderek, Rustf karanna uyarak Saaksiyonlara ka Jarla müzakereye baslanua bulunuyortılma» v* Akdeniı «nniyeü için In lardı. gilteı» lle açıktan açığa görü» ve tedTürkiye, SovyetlerU îngfflı ve FT»Bbir blrliğine jitmesi; Türkiye ve Ital sızlar arasındaki 1939 müzakereslnin yanın durumlanıu, birbirine karşı zıd içyüzunü bilmiyordu. Fakat, müsbet biı re emniyetsiz bir ha^e g«tirmi}ti. neticey* varılacağma eok kuvvetle fiTürkiy.çnin Alnıanya ile münasebetle midll idi Almtnya v» Italya, Türkleri, 1937 ye kadar, daha riyade ekono rin; Ingilizlerle v» FranMzlarîa bir bemikti. 1929 danberi tesirleri devam eden y«nname ile bağknmasını büyük hidbüyük ekonomik krizin neticesi olarak, detle karşıladılar. Turkler», radyolarda telvCdl» v« »Türkiye de, dı« ticaretini güdümlü blr ve gaaetolerde, tm Her tfirîü evsaf ve kalite üstünliiğü ile piyaisttkamete sokmuş ve ddviz müşkülâ hanüar yapıldı, Bu hava içinde, Moatı, Aîmanya ile alışverişe, kendieini kovada eereyan eden Ingüiz Fran «amîzda ün alan K 1 R E M î T lerimizi inşaat mecbur etm!§ti. Bu sebeble, Almanya ! n Sovyet müzakerelerinin neüoesi »ahîblerine tavsiye ederiz. ile ticaret, Türkiye için ehemmiyetll bir beklenlyordu. Günün birlnde, nüza kerenln kesildlği fiân olundu Sovyet mevki tutuyordu. (Sipariılcr firasOe mnnfataman |*nderfflr.) Rusya Üe Almanya arasınd* bir pakt Birleşik Amerfta, Tfîrkiye CumhttrlImıa edildlği Bğrenildi * yetinin inkişafını ve r«forr»!aruıı seraTel: Keramik Kfitabya 1 eylulde Polonya harbi başladığı tapatii« takib etmiştir. Cumhuriyetin baTelf: Küt&hya Keramik şmdanberi, Türkiyede Amerikayı tem man, Türkiye Cumhuriyeti, Sovyetlerla sii eden bütün büyük eloiler, Türklerl, IngillzleT arasında içbirllgl v* »iyaset yeni h3yatlarmda açık bir surette te'« birliği İçin beslediği siddetli anunun dir ve teşvik etmîşterdir, TürkleT, A tam tersini görmek gibi bir desilîusion (U918) miral Brıstol, Mr. Grew ve General içinde bulundu. 1939 eylulünde Polonya «eferi devam Sherrill adlarım ar.maktan ze\'k du ederken, Türkiye il* Ingiltere ve Franyarîar. 3i arasmda ittifak muahedesl müzakeKoüektlf banş eaiışmalan resi yeniden başladı ve «üratle 1lerleTürkîer, koliektif emniyet için, Jül di. Projeyo göre de, Ingiltere ve Franletler Cemiyetinde çc\ hevesle çalış, Türkiyenin, tayin olunan blr nlsnuşîardır. Kendi et'sflarmda koliektif bette silâhlandınlmasını ve Türkiyenin emniyetl sağlıyacak tejekkülleri ko So\yetlerle silâhlı bir ihtilftfa sürük laylaştırmışlardır. tdaremizin Şehlr Hatlan îşletmesine aid Azapkapı mağazasında bulunan Ipntnemesini jart olarak kabul ediyor16 kalem muhtelif köhne esya 18/9/1947 tarlhine musadif persemba günü saat 10 1934 te Ruman3a, Yunanistan ve Yu lardı. da mahallinde açık arttırma üe satılacaktır. goslavya üe beraber, Balkan Antantını Ruslaria mozakere İstekliler sözü geçen eşyalan tatil günleri haric her gün taat 14 ten 17 ye kurmuşlardır. Balkan Antantınm asıl Bu eanada Sovyetler, Türklerle bir (12211) maksadı, bu dört devletin iç hududla j ittifak muahedesi akdedilmek Û2ere, kaclar Azapkapı rnağazasında gBrebilirler. rında emniyeti sağlamak ve r^manîa j Türkiye Hariciye Vekilini Moskovaya Bulgariîtanı dost olarak, içine alm?ğa çağırdılar. Türkiye Haridye Vekili, Inçalışmak; rcümi^ün oknaz^a, Bulgaris giliz ve Fransızlarla müzak«esl tekemtanm blr karışıkhk çıkarmasına maha! mül eden projeden So\yetleri haberdar vermemekti. Fakat, Balkan de^^etleri etü ve Diuhtemd Sovyet muahedesine, nin dış hududlarmdaki bü>ük devlet Ingiliz ve Fransızlar için bir reserve lerle münasebe'Jerinde, Bulgaristanla istiyewğini söyledi. Bundan sonra, Intnr ihtilâf çıkmödıkça, Mmseye hir ta gite ve Fransızlarla hazırlığı bitmiş ahhüd yüklemiyordu Hattâ, Italraya moaJıedeyi imza etmeden, Mj.kova kaısı Yunanistan, Eusyay» karşı Türki ya gidip; Sovyetlerle görüfeceğini ve Damızlık ve kasablık hayvanîarüe şöhret buları Karacabey îlçesl ye, ayrıca reserve koymuşlardı. Hel«, dostluğuna ehemraiyet verdiği iki tasonhahar hnvvar. ve eşya panayırı her yıl devam etmek üzere bu yıl ilk Balkan Antsntı devlet!erinden h'iinin raEa mün?sebetini korumak için, arodefa olaıaV 26 eyluî 1947 cuma günü Kocagöz mevkünde açıiarak dört Aîmenya veya Italya üe yalnız başma le emrivâkilerden sakınmak isied ğı> i gün devam e'iccpği ilân o'.unur. (12254) jnuharebeye tutuşması halinde, diğer, Ingiliz ve Fransızlara söyledi 2) MEMUR, EMEKIJ, DUL ve YETİMLERİN a) Emekîl; dul ve yeömlerln: b) Sıra numarası geçmls beyanname sahfbJerlnln c) Toplu olarak mutemedleri vasıtasile muracaat edecek memurlarm muameleleri; aıra numarasma tâbi olmadan; hergün 6ğ!eden sonra yapılacaktır. 3) MÛRACAAT YERÎ Kozluca Han alt kat Tophane Galata 4) GİŞE SAATLERİ ögleden evvel t 12 öğleden sonra 1850 16;30 5) ÎSTENEN VESİKALAR 6) 1946/1947 kışı kok komürünu alırken tebdilen verllen beyanname kuponu (raavi) ve hüviyet varakası. Kuponlarını kaybedenlerin mahalle muhtarlanndan numaralarnıı öğrenmeierl kâiidir. Her hafta zarfında muameleleri yapılacak beyannaaıelerln numarası pazartesi günleri sabah gazetelerile ilân edilecektir. (12625) Tekel Genel Müdürlüğü Müf ettiş Yardımcıhğı Müsabaka İmtihanı Açık bulunan müfettis yardımcılıkları için üntihan açılmısür. Imtihana kabul edilmek için aşağıdakl sartlar aranır: A) Hukuk veya Iktisad Fakültelerile Siyasal Bilgiler ve Yü. Ticaret ve Iktisad okullanndan veya bunlara muadü yabancı memleket fakülte veya okullanndan mezun olmak, (yabana memleket fakülte veya okullanndan alınan diplomalann Mülî Eğitim Bakanlığınca muadilliginin tasdik edilmie olması l&zundır.) B) Imtihan gününde 30 dan yukan yaşta olmamak. C) Sıhhl durumu iklim deği^ikliklerine ve her çesld yoleuluk güçluklerine dayanaıağa müsaid olmak. D) Ahlâk v« seciye bakımmdan müfettiçlik mesleğlne manl Hı b*M bulunmamak. F) Fülen askerlik hlzmetinl yapmıs ohnak. Istekli olanlann 20/9/947 gününe kadar düekçe Üe G«nel Müdurlük Teftiş Kurulu Başkanhğınn basvurmalan ve dilekçelarine: 1 Niifus kâğıdı aslı veya tasdikll örneğini; 2 Tahsü vesikası aslı veya tasdikli örneğinl} 3 iyi hal kağıdını; 4 A3kerlikten terhis vesikasının asıl veya tasdfldi Srneğiai, 5 4,5X6 boyunda altı fotoğrafmı, 6 Tam teşkilâth bir htstanenin sıhhl raporu (îstiyenlerİB sıhhl muayeneleri idaremizoe yaptırılır.) eklemeleri lâzımdır. Imtihana kabule ehil görülenler önce yazılı fanühana ve bunda kazananlar *5zlü imtihana tâbi tutulacaklardır. Yazılı Imtihan 29/9/947 v« sözlü untihan 6/10/947 gününde Istanbulda yapılacaktır. Imtihan programı a) Maliye: Bütçe, Vergi nazariy* v» sistemleri, Muhasebei umumlye kanunu; b) Iktisad: îstihsal, Vedavfil, Inkisam ve btihlâk; e) Amme Hukuku: Anayasa, Memurlar Kanunu, Memurla Muhakemat kanunu; Danıstay kanunu, T. Ceea Kanunu, ve Ceza muhakemeleri usulü kanunu; e) Hususl Hukuk: Medenl kanun, Borçlar kanrunu, Ticaret KanunH. Deniz Ticaret Kanunu. d) Ticarl hesab va Muhasebe: Basit ve mıürekkeb £alx, Iakonto, FaiıH hesabı cariler, Ticarl Muhasebe. e) Yabancı Diller: Fransızca, Ingillzce veya Almanya diUerinden blrl. (12139) Ma'iye Miifettiş Muavinliği Müsabaka İmtihanı Maüye Teftiş Kurulu Başkanlığından: 35 üra maaşlı Maliye Mufettis Muavinliği İçin 17 kasım 1947 tesl günü Ankara ve Istanbulda Maliye Teftiş Kurulunda mttsabak» Jmtihanı yapılacaktır. ^ 1 Taliblerde aranılan fartlar aîa|ıda gosterHmlstlrî A Memurln Kanununun 4 OncO maddeslnde tayuı erselı b«la obnak, B Imtihan açüdığı senenln ocak aynun baslangmemaa w yaşını İkmal etmemiş bulunmak, C Siyasal Bilgiler Okulu ve Hukuk ye tktlsad Fakulteleri •e Yüksek Ticaret Mektebinden pek lyl veya İyi derec* İle mezun olmak «veya bunlara muadll ecnebl okul» larından», D Yapılacak tehkikat neüceslnde karakter ltfbarile mufettis olabüecek vasıfîan halz olduğu anlasılmak. 8 fcntfhana tallb olanlar 1 kasım 947 tarüıine kadar Maliye Ba. kanlığı Teftlş Kurulu Başkanbğına blr dllekçe İle möracaat edeceklerdir. DUekçeye tallbln «^01 adresl yazılacak Te asağıdald veslkalaı eklenecektir: A B Nüfu» cttzdanınıa esh veya tasdftH fureÖ, C Kendi el yazısile hal tercumesl, Askerllğlnl yapügı veya imtihan tarihlnden ltibarea bir D •ene tecil edilmls oîduğunu gSsterlr resmî vesika, B Okul dlploması veya tasdlknamesl, Sağlam ve yoleuluk zahmetlerlne mötehammfl olduguna dalr tam tesekküllü bh" hastaneden alınaeak sıhhl heyet raporu. 8 Taîlblerden aranılan şartian halz olanlar tahrlrt ve ştfahl olmak özere iki İmtihana tabi tutulacaklardır. Tahrlrî Imtihan Ankara ve îstanbulda, bunda muvaffak olanlann şifahl imtüıanj Ankaratîa jrapılacakte. 1 îmtflıan programı asafıda gosterilmiştir: 1 MALTYE: A Bötçe B Vergl nazariyelerl C tstikras 2 İKTİSAD: A İstihsal. bıVbam, tedavffl, Istîhlâk bahlslerl B İktisadl meslekler 5 HESAB VE HENDESE. 4 USULÜ DEFTERİ: «Ticarl ve sına! muhasebelerle devlet muhasebesi hakkında nazarl ve tatbikl malumat» 8 HUKUK: A İdare Huktıktj B Ceza Kanunu ve Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun esaslan ve tahkikata müteallik hükCmleri, C Medenl Kanun, Borçlar Kanunu D İcra ve tflâs ve Ticaret Kanun!armın Maiiyeyi alâkadar eden hökümleri 6 ECNEBI LİSAN: «Almanca, fransızca. tnKİHzce Usanlarından biri. «Teadül Kanununun hususî macirleflne göre komfeyon hururunda Hsan imtihanı verenler ayrıcs İmtihana tSM tutulmazlar.» 3 tmtîhan neticesinde Müfet+iş MuavinliŞine ehnanlar üç sene sonr» yapı'a'ak ehüvei Irrtihanında muvaffak olıırlarsa Mplive MGfetHşliâine tavfn edi!rP"k!er ve tetkıkpt icin hir senp ecnpbi memîeketlere 1 KİREMİT 1000 adcdi 150 Lira Somerbank Küfahya Keramfk Fabrîkası Devlet Denizyolları İşletme U. M. İlânları Muhtelif Köhne Eşya Satılacak Karacabey İlçesi Sonbahar Panayırı f Beşer odflı. konforhı apartıman daireieri. Ni^antaşı, Rumeli caddesl üzerinde tramvay ve otobus durağında Telefon: 41871. SATSllK m