13 Eylül 1947 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

DENİZCİLİK BAHİSLERI Amerikadan yeni ahnan 10 gemi hakkında Okuyuculann denizciliğe aid sorgulanna cevablar Yazan: Abidin Dav'er niçin düşmiiyor? haberleri 7 Eylul kararlarından Peynir fiatiarı dönmemiz kabil midir? .•. Yazan : Prof. Dr. Refii Şührü Suvla İKTİSAUI BAHİSLER lîffiM ı NALINA I ; I.MIH1NA 1 Hamiyet komisyonu?! Yıldönümü olmak Masamın üstünde yığılmış olan azız mi 10780 metreküptür. 4000 ton yük munasebetile 7 ey©kuyucularımın dileklerine, şikâyetle alabilir. 160 birinci ve ikinci mevki yalul kararları günün rine. sorgularma ve daima müteşekkiri tağı vardır. Bu gemirün bir miktar gümevzuu oloıakta deolduğum, fakat ayrı ayrı teşekküre im verte yolcusu alabileceği de söyleniyor. vam ediyor. Herkes ı kân bulamadığım takdir ve iltifatlanna İstihsal mevsimının gelip geçmesi ye su iki sualin ceva4 Eski adı Copiapo olan bu gemi aid mektublarıru geçen gün tasfiye İmperial'in eşidir. Yeni ismi Ordudur. piyasada bol miktarda mevcud olmasına bmı merak ediyor: Kararlar muvaffak ederken bunlardan denizciliğe aid olan5 Eski ismi Aconcagua olan bu ge rağmen kaşar ve beyaz peynir fiatia oldu mu? Ohnadı ise bunlardan dönların çokluğu bir daha dikkatimi çektt mi de tmperial'in kardeşidir. Yeni adı rında hlç bir dtışme gorulmemıştir. Bu mek mümkün müdür? Bunlar. sorgularına Cumhuriyet'teki gün piyasada ve istıhsal bölgelerinde Yazımızda bu noktalan aydınlatmağa Malatyadır. günlük sütunumda cevab vermemi istibulunan kaşar peyniri üç »enelık ihtl çalısacağız. 6 Eski adı Monterey olan d8ryorlar. Halbuki buna imkân yoktur. yacımıza karşılıyacak kadar boldur. GeI Çünkü o zaman <Hem nalına hem mı düncü gemi de, Mejcico'nun yani lstan çen sene İstihsal edilen 1000 ton kaşar 7 ei'lul kararlan muvattak oldu mu? bulun eşidir. Şimdiki ismi Çankırıdır. peynirinden bu seneye 50 ton devredilhına> lütununun başlığını değiştirip Maliye Bakanlığı tarafından geçen ay «Denizcilik» demem lâzım gelecek. Hal 5236 gros tondur. 1932 de Amerikada mıs ve bu sene de 2000 ton İstihsal edil neşrolunan bir brosürde kararların bekyapılmıştır. Boyu 123,10, genişliği 17.52, rnoştir. Kaşar peynlnnln toptan 315325, buki bir fıkra muharriri < yalnız denizcilenen neticeleri verdiği izah olunmakta &je£ıya likten değil; herşeyden bahsetmek va azaml çektiği su 7,19 metredir. 7500 perakende 360400 kuruştan ve bir kaç ay daha intizar edillrse vabeygir kuvvetinde türbin makinelidir. düşmeyışinln sebebleri arasında ihrac zifesile mükelleftir. Sonra, bazı okuyudedilen normal fiatlann, yani ucuzluTek uskurludur. sürati 17,518 mildir. mtlsaadesinln daha geniş sahaya teşmll cularım o kadar çok şey sonıyorlar ki. ğun da belireceği müjdelenmektedir. •yn bir denizcillk sütunu açsam dahi. Luks ve birinci mevki kamaralarında edllmesi lhümalidir. Halen Pelemenk Görülüyor ki kararların müdafaasında 134, ikinci mevki kamaralarında 24 yatipi kaşar peyniri istendiği kadar, buna bunlaıa vereceğim cevablar oraya sığtacn muvaffakıyet iddiası yoktur ve maz. Meselâ geçenlerde bir lise öğren tağı vardır. İstanbulun 250, hattâ 500 mukabil diğer tipler ayda anoak 5 tonkat'l netice için bir müddet daha sabır güvert» yolcusu alabileceği vaktile İhrac edilmektedir. Peynlrciler yeni blr cUinin sorduğu suallere, daktilo ile yatavsiye olunmaktadır. Bİmif 45 kâğıd dolusu eevab vermek haber Yerilmiştir ama simdi guverte İhrac mevsimjnin başlıyacağını gözöAcaba kararlarda isabet var mrydı? nonde nrtarak peynrüerinl stolc yaploab rtti k i bu, büyük bir makale de yolcusu alamadjğı söyleniyor. Geçen sene bu sütunlarda çıkan bir yamaktadır. maktir. Sorguların içinde, yıllardanbe7 Vkrtory tipi 10.500 dedveyt tenumızda (16/X/1M6) tedbirlerin raman*i kaç defa ymza yaza bıktığım «eyler de luk 2 yolcu vapurundan birine Yozgad Beyas peynir fiatlan da perakende siz olduğu kanaatini izhar etmis ve dürardu Bunlan gazetede bir daha neçre adı verilmiftir. Sürati 16 mildir. 330240 kuruştan asagı dtlşmemektedir. »üncemid bir takım mudb aebeblere demezdim. Bu gencin hoşuma giden de8 Gene *Victory tipi gemilerden Halbuki bu «ene çok fezla beyaz peynir dayamağa çalısmiftık. nizcilik m«rak v« hevesini tatmin et ötekiaine de Çoruh adı verilmişth, Bu yapılnuştır ve buzhAneler timamen stok 7 eylul kararlarının fizerinden tarn mek için. ucak bir tatil gününde oturup Victory'ler tadil edildiği tekdirde 700 mallarla doludur. bir yü geçü. Iktisadl hayatımızda derin bir kaç «eat çalıstun ve yazdıklanmı kisilik yolcu gemlsi olabilirler. Zeytinyaj: rekoltert lzler bırakan bu kararlann isabet deposta il« kendisine gönderdim. Aynca, İstihsal bölgelerinden geien llk ha9 16,000 tonluk Tanker» Kocaeli reoesini hâdlselerin ışığı altında tayin bir harb gemileri yılhğı tedarik etmeberlere göre bu sene seytlnyatı rekolıesi ismi verilmiçtir. etmek artık mümkundür. Para kaymeti «ini de tavgiye ettim. 4045 milyon kilo olarak tesbit edilmiş10 4500 tonluk tankere de Sıvas adı üzerind» yapılan operasyonlar tesirleriür. Memleketlmlıde gencük istth Ne yank ki türkçe deniz yıHıklan ba verilmiştir. ni umumiyetle kısa zamanda belli rtl â i 1 0 2 5 milyon litre oldu&u aüamıyor. «Sen yazıp bastırsana» dlyeİki fileple üd tanker hakkında henfiz nu lleri süren bazı lhracatçılar, zey tlklerinden beklenen neticelerin tam cekslniz. Söylemesi kolay acna yarması, fazla malumat alamadım. Oğrenince ünyagı lhractna müsaad* verilmesi müşahedesi için daha bir müddet sabhele basürması çok güçtür. Çıinkil bu onları da yazarun, içln Hgill Bakanlıga müracaat etmisler redümesini tavsiye edenlerin düsünoe•peyt» buyük bir kltab elur. Bir çok 10 geminin topyekun tonajı 92,000 dir. Bunlar müsaade içln epey saman leri pek haklı görülemez. fotoğrai, resim ve silüet ister. Pek pagros tondur. Fiatlarına gelince. 6 yolcu danberl ugrasmkatadürlar. Baianlı^n 7 eylul kararları hakkmda tarafsız halıya çıkar. 1947 Fransız harb gemıleri geroisi 2,728,000 dolara satın alınmıştır. buna müsaade etmlyeceğl ümıd edil bir hükme varabilmek için bunların yıllığı 400 küsur lahifedir ve flaü da Fakat tamir ve tadilleri için 4,850,000 mektedir. mahiyetinl ve ahndıklan «ırada hüku36 liradır. Biade böyle bir eıerin baskısı dolar sarfedilecektir. (Bu para. 14 miltekMuamele vergisinln kaldınlması üue metçe lleri sürülen mudb sebebleri muharririn mesaisi haric bUmem 10 yon liradan fazla tutar. 6 yolcu gemlsi rlne Beytinyagı üatlannda en küçük rar gözden geçirmerrdz lSzımdu1. Bllinliraya maledilebilir mi? Bu 10 lirayı venin. geçenlerd» yazdığım gibi, Istanbul bir düsme dahl görtUmenüstir. Umuml diği gibi bu kararlann ağırlık merkezml rip kitabı alacaklann aayısını ise tayin tersanesinde tamir ve tadil edilmiyerek kanaat yeni mahsul fiatlannda pek axdevalüasyon, yani psramıztn dıs kıymeedemem. Bu bir aşk ve ihtiras romanı veya edilemiyerek bu kadar muazzam bir düşüklük olabilecegi merkezindedir. tinin düşürülmesi teskil etmektedir. Dideğildir ki her delikanlı veya genc kız bir paranm hem de dolar olarak Ame Gcmlik bölgeslnln yeni seytinya£ları bir ğer tedbirler tâli ehemmiyet arzetmek•atın alsın da, ne kadar basıldıysa hepsi rikada harcanmasma üzülmemek kabil aya kadar İstanbul piyasasına çıkarüa te ve bunlarm bir kısmı (meselâ devlet nisbeten kısa zamanda satılsın. değildir.) Ayrıca bu gemiler İçin yedek caktır. Ayvalık bu sene daha agır dav pamuklu dokumalaruıın ucuzlatılıp Benim üç kitabımı vaktile Kanaat malzeme, akaryakıt vesaire için de 500 ranmaktadır. serbest satışa arn) daha başlangıcda Kitabevi basmıştı. Bunların biri Cum bin dolar ödenecektir. Muamele vergisinln kaldırtUşı bazı akamete uğramış bulunmaktadır. Bu huriyet'te tefrika edilen «Mülâzimin 2 Victory ve 2 tanker, 4,263,926 dolara nebatl yag Ilatlannda hailf düşmelere cihetle 7 eylul kararlarmı sırf devalüRomanıı adh adapte romandı. Oteki iki gatın ahnmıştır. Bu gemilerin tamiri. sebeb olmuştur. 240 kuruş olan pamuk asyon cephesinden incelemek en doğru tanesi de fransızca resimli küçük anteçhiri ve sefere hazırlanmaları için de yagı 230225 e. ayçlçegi yagı 190160 tan yol gibi görünüyor. siklopedilerden terciime «Gemi> ve 525,000 dolar. işletme malzemesi vesaire 185155 kuruşa düşmüştür. **f «Deniz> idi. Geçenlerde Kitabevine soriçin 175,000 dolar verilecektir. Bu sene ayçlçegi yagının pek fazl» oldum. <Deniz> ve «Gemi» den bir hayli Yanılmryorsak para ayarlaması için Bu dört geminin mürettebatını Bakır duğu istihsal bölgelerinden gelen habermevcuddu. «Mülâzimin Romanı> ndan hükumetçe gösterilen sebebler çöylere atfen söylenebilir. Umumiyetle neise, Cumhuriyet gibi çok baskılı bir ga şilepi NewYork'a götürmüs olup ilkbatl yaS fiatlarında daha esaslı düşük le hulâsa olunabilir: önce bu gemiler sularımıza gelecektir. 6 zetede çıkmış olmasına rağmen, bir tek 1) Harb içinde parammn Iç kıymeti lükler beklenmektedir. nüsha bile kalmaraıştı. îşte bu örnekten yolcu gemisi de tamir ve tadilleri bitdış kıymetine nazaran daha fazla düstikten sonra, geleceklerdir. Bunlarm ne ibret alarak ve aynı zamanda mükemmuş. iç kıymet enflâsyon yuzunden hız,.mrf bir harb gemileri yülığı hazırlatnak zaman sularımızda bulunacağı henüz Biitünlemeye kalan ilkokul talebesi la inerken dış krymet, piyasaya uymıiçin sarfedeceğim çok yorucu ve uzun tnalum değildir. yan döviz narklarile yüksek tutulmuşiçin kurs *** çahşmayı düşünerek bu işe girlşmek bılnOnO Altıncı Okul Basdgretmenliâinden: tur. Paramızm iç ve dıs kıymetleri aButünlemey» kalan ögrencilerimlzln lmü rasmda meydana gelen fark, evvelce cesaretini gösteremiyorum. OkuTucularınu Ugllendlrcn y»rü (emllcr eylulün 20 ncl günü yapılacaktır. BüBu başlangıcdan sonra. denizcilik bahıinden tonr», okuyucumun ötelcl nullc hanlan tünlemell ögrencller İçln o güne kadar de tatbik ettiğimiz klirlng ve takas sisterln» de c«vab rereylnı: meraklısı okuyucularımın sorgulanna Araerlkaduı evvelc* alınmif olan kOçflk Tam edecek yeüftlrlcl bir kurs açılmıştır. ÖJ minde tesirini belli etmezken, «erbest cevab vermek için, arada sırada. iki sü .Vrdahan ve Sarnsun flleplerl 1780 groı ton rendlerimlzln bu kurstan faydalanmaları tav dövize dayanan harb sonrası dıs ticaretinde iki büyük mahzur doğurmuştur: tun karalamağa karar verdim. Cumhu ve 27M dedveyt tondur. Sürntlerl 11 mildir. slye edllir. ltalya ve Holandaya slparlj edilen gemllta) ihracatımız darahp tıkanmak tehliriyet eskiden 81012, hattâ 16 sahife tlk öğretmen yardımcı kurslan kesile karşılaşmış, döviı kıtlığı yüzünçıktığı zamanlardaki kadar geniş olsay tin lnsasına beîlanmi'tır. Halkevınde açılmıs olan İUc öğretmen yarLimandan | t ç m bir atelye gemlslnl, yalnız dl, bu «uallere hergün cevab verirdim Dolmabahçt aırtlanndan gördılm. Bundan dımcı kurslan bugun tamamlanacaktır. Kurs» den ithalât kısılmış. bunun neticesl mal bllhassa lls» mezunu genc bayanlar arasında kifayetsizliğinden kara pazar ve ihtikâr ama şimdilik buna imkân yok. sonra, Cumhorlyet'in muhablr arkadajlann çok rajbet gösterilmlştır. dan blrl llmana gellp giden vapurların tntealmış yürümüstür. b) İhrac mallarımızı Amerikadan aldığımız 10 gemi resan olanlannı, tankin nisbetind», taklb ed«Pratik sanat «kullan istihsal eden vatandaşlann yaşama cektir. Mlll! Eğitim Bakanlığı mevcud sanat okul şartlan gelirleri hayat pahasını takib T. Aslan isminde bir okuyueum 4 «uları haricinde pratik sanat okulları açmış edemediğinden çok düşmuştur. Bu •1 soruyor: Kumkapıda Vasfl Yücelken: tır. Bu okullara İlkokul mezunlarıle orta1 Amerikadan yeni ratın ahnan 10 Yavuza dair sorduğunuz suallerin oevabıdır: okullarda iki sene donup belgeli olanlar alı mahzurlan gidermek ve istihsali tesvik 23.100 ton, 25 5 mil »tirat, 10 Unc ZSOlik nacaktır. Bu kurslara de\am eden çocuklar etmek için paramızın dıs kıymetini de gemi hakkında malumat zlyade ate'yelerde çalışacaklardır. iç kıymeti seviyesine indirmekten baş2 Amerikadan aldığımız Ardahan ve 10 Un« 150 lik top; bir hayll uçaksavaj nazariden top. Saatte yalrtıSı kSmürün tonu, aeylr ha Dündan itlbaren kayıd baslamıstır. Bu okul ka çare yoktur. ' r e Samrun şllepleri kaç tonluktur? llndekl »Urattae eBre değljir. Tecrübelerinde Ur llk olarak Tophane ve Sultanahmed 6aS ttalya ve Holandaya ısmarlanan tarn yolla teyrederken kömOrün einalnt gore nat Enstitüleri içinde açılmıştır. Buradan 2) Birlesmig Milletler para Sandıgına ufak «anat isçl'erl yetiştirllecek ve memlekegemilerin inşuına baslandı mıT saatte 9080 ton yakmıştır. Türk llrasınm dolar karşısmdaki duruUn muhim lhtlyacları karşılanacaktır. 4 Limandan geçen atölye gemlsi munu tesbit edip blldirmek zorundayız. Askerl Tıbblyeden B. Zeki Uyguım: Hiçblr talebe açıkta bırakılnuyacak hftkkında malumat verebllir mlsiniz? Ancak bu sayededlr ki Beynelmilel Tlcaret gemileıinde labah ve ak;am yapıPazartesi günü butün ilkokul bölgelerinde Bu *uallerd«n en muhimml birincllan bayrak çekme v« indlrme, harb geınlle okuma yasındakl İlkokul bğrencilerlnin lsim İmar ve Kalkmma Bankasından, iktisaaldir. Zaten ben de bunlar hakkında rinde olduğu fibl. küçük bir torene tabl delerl tesbit edilecektlr. Bu lene ödenek olma d! gelişmecniz içln muhtac olduğumuz okuyucularıma, öğrenebildiğim kadar, ğildir. Onun İçin Bogaz vapurlannda, bayrak dığından sehrimlzde yeni okul açılmamakla uzun vadeli bol krediyi elde edebilirlz. lndirlllr Teya çeklllrken halkın ayaüa kalkıp beraber Mllll Egitlm Müdürü Murad Urazın Para sandıgına kaydettireceğimiz kammalumat vermeğe hazırlanıyordum: Yeni »abn alınan gemilerin 1 tanesi selâm vaziyeu almajı lstenllemez. Bayrağl In bir muharrlrimize söyledığlne göre ortaokul biyo uzerinde ileride esaslı tadilât yadlren Teya ç*ken tayfanın agzında slgarası yoleu vapuru, 5 tanasi muhtelit yoleu bulunması da bu lsln meraslrale yapılmama ve İlkokul mezunlarile Ukokullara girmek üzer» müracaat «decekftğrencilerdenhiçyük gemisi, 2 tanesi tanker denüen sından llerl gelmektedlr. blıisi açıkta bırakılmıyaoüc, lcab ederse akaryakıt •arnıc gemisi. 2 bıneci de okullarda aubeler açılacaktır. B. Ftkret Barlasa! Victory tipi büyök şUeptlr. tngiUz Kültür Heyeti Reisi Boğazdan geçen Sovyet gtmllerinden baxıYolcu gemileri beyrağımızı çekmedlğint hasta haLetıdradan geldi 1 Bu yolcu gemısinin e«kl lsmi So lsrının llnlzle tlzulneylnlz. Bu, bir nezaket kaldeBtrkaç «ydanberidir memleketlerlnd» bulae* idi, şimdi, buna Ankara adı veril sldlr v« mecburt değildir. Ban bolfevlk g«nl hman inglUz Kültür Heyeti Türkiy» Mümeimiîtir. 6210 gros tondur. 192728 de A kaptanları nazlk deglllern, onlara mllietler slli Dr. L.R. PhilUpı dun uçakla lehıimlze merikada yapılmif; 1941 de tamir edil arası terblye, nezaket T» muaseret adabını gelmlstlr. Istanbulda birkaç gün kaldıktan Bğreteeek biz değiUr ya. Bu nıretle do«t ol sonra Ankaradaki yeni Tazifeslne dfinecek mistir. Boyu 120, genişUğl 18,90, azami madıklannı htr an Mz« hatırlatmıı olu olan Dr. PhllUps'in Türklnglllr kültürel BIÜçektiği «u 6,30 metredir. 8500 beygir yorlar. nasebetlerlnl daha kuvretll bir hale koyakuvvetinde türbin makinelidir. Su bocagına eminlz. Kendlslne basarılar dllerlzrulu kazanlan mazut yakar. Çift usB. Emln Dalkılıca: Kazhçeşmedeki Gecekondn kurludur. Sürati 19 mildir. Ambar hacDolraabahçe meydanına ecneb! harb g«mahallesi mileri geldlkce çekllen bayraklaj bir dostluk mi 2860 metreküptür. 1000 ton yük alır. Sağlık T* Sosyal Yardıra MüdflrO Dr. F«lk Te lfadesidlr. Bununla berabar ıor380 birinci ve ikînci. 150 üçüncü mevki nişanesl punuzu, pek fümullendlrdljlnlı içln, tetkik Yargıcı diin yanında aaglık «klpleri oldufu yatağı vardır. edlyorum. tleride esaslı eevab vereeeğtm. halde Kazlıçeşmedeki «gecekondu» erlerlnln bulundugu ycrde aıhhl kontrollanna dcvam 2 Muhtelit gemilerin en büyüğü. etmisür. eski ismi Exochorda olan, şimdi de E B. Safa Aearbaya: Muhtellf gemi tonajları hakkında torduiuKanada Seflrimizin cenazed dirne adı verilen gemidir. 1931 de Amenuz anale arzu ettlğinlz gibi teferruaül» eerikada yapılmıştır. 9359 gros tondur. vab vapurdan çıkanlamadı vermem için, bu teknlfc bahij hakkında Boyu 141,80, genişliği 18,75. azaml çektiği uıun bir makale yazmam lcab eder. Boyle Kanada Sefirlmiz merhum Şevklnln e«nasu 8,25 metredir. 7200 beygir kuvvetin bir yazı da daha zlyad* tetnii Mr gazeteye zesl dün Kan tileplle Umanımıza gelmistir. de türbin makinelidir. Su borulu ka yaraşır. Bu hurusta, rize Yüksek DenlzcHlk Ancak eenazenln bulundugu unbann O«tü Okulu dğretmenlerlnden Hayrl Baranın G« esya lla lupalı oldugundan dün vapurdan zanları mazut yakar. Tek uskurludur. mlcillk kltabmı tavsiye ederlm. Okuldsn te çıkarılamamııtır. Cenaze bugün çıkarılacnk Sürati 16 mildir Ambar hacmi 11900 darlH mümkündür. ve sabah aaat dokuzda tOrenl* Csküdardaki metreküptür. 6500 ton kadar yük alır. ABtDİN DAV^B alle kabrine demedllecektlr. 150 yatağı vardır. 500700 güverte yolBulgtırln köyünde pilâv bayramı cusu da barındırabilir. Çamlıcanın Bulgurlu köyünde pazar günü buyük b» «bulgur pllâvı» günü yapılaeaktır. 3 Yolcu yük muhtelit gemilerinÖtedenberi bir anane halinde devam eden bu den öteki üç tanesi eştir. Bunlardan mahalll bayramın bu »ene daha parlak v« Imperial isimlisi şimdi Elâzık olmuştur. KOCASI\ daha neseU olması lçln genis Blçüde tertl7279 gros tondur. 1938 de Danimarkada bat ahnmıstır. Pazar gunü, mlsaflrlere nefl* M.ALİ İPARLA bulgur pllavı ve köyün güzel meyvaları ikyapılmıştır. Boyu 134 .genişliği 17,75, ram edllecektir. K0NUŞTUK !. çektiği su 7,20 metredir. 7400 beygir kuvvetinde Dizel motörlüdür. Tek usBir ÇOCUK otomobil altında ean verdi HA2IMMÜLEYYİNEFEPVESAN kurludur. Sürati 16 mildir. Ambar hacVefada Askeri sokağında 1 numaralı «vde oturan All Irtekin 8 yasındakl kırı Kmlne, Atatürk Bulvarında top oynarken karsıdan hızla gelmekte olan soför Osmanın ldareMİDE rahatsızhklanna, KARACİĞER ve BÖBREKLERE karsı slndeki 3583 sayılı kamyonun aadmeslne maruz kalmıştır. Sadme netlceainde beynl paryegâne teda\n çaresi: HİNDISTAN cevizinden çıkanlmıs çalanan Emlne derhal ölmuştür. Cesedl muayene eden Adalet Doktoru Izzet tşcan delnlne ruhsat vermis, soför yakalanmıştır. Nihal AtsızSabahaddin Ali davası Nihal Atjııın, «Marko Pasa» ve «Merhum Pasa» gazetelerinde çıkan üç yazıdan dolayı (Bör vejetal). mezkur gazetelerln sahlbi Sabahaddin All aleyhlne açtığı neşren hakaret davasına dün Üçüncü Asliye Ceza Mahkemesinde baslanFOTO MUHABIRt.. KIZARTMA ve yemeklerde tecrübe ediniz. Tereyağ ve mıştır. Dunkü llk celseye, iki gun evvel Cezaevinden çıkan Sabahaddin Ali lle Nihal diğer yağlardan daha NEFÎS ve daha UCUZDUR Atsız gelmışlerdi. HABERLERTABLOLAR Bflftımnn büyuk bakkaliye dükkânlannda bulunur. tlk olarak söz alan Nihal Atsız. bu yazılarla kendısine hakaret edıldığını iddıa etoıiş KÖPORTAJLAR. V.S. Sabahaddin Ah ise böyle blr ıddıanın varid olamıjacağını soylemıstir. Muhakeme, Savcımn mutaleasını serdetmesl İçin talık edilmlstlr. Tacirler, ihraç müsaadesinin genişletileceğini ümid ederek mallan buzhanelere depo ettiler BUGUN MUHAKKAK BIR eçenlerde bu sütunda çıkan bir yazun üzerine muhterem okuyucularımdan Mustafa Zeki Kilimcioğlu adında bir zartan aşağıdaki mektubu aWım: «Bugunkü yazınızda, IsUnbullu hemserılerlnizin Şiali camıi İçin alâkasızlığından acı act bahsediyorsunuz. Yazınızda hakhsımz. Fakat. bu alâkasızlıgın neden ilerl geldığmi hiç arastırdınız mı? Son yıllarda Istanbulda ve hattâ butun ğl ve lhracatın tıkan yurdda hayır kurumlarına karşı bır alâkasızlık ve kaçınma var. Neden? Başta gelen dıgı zamanlar n&çar sebeblerden birl, hayır kurumları içm topkalınınca başvurulan lanan paraların yüzde 3050 nısbetır.deki blr tedbirdl. (İh mıktarının toplıyanlaja bırakılmasıdır. Cerac atı hedef tutan mıyete yardım her vatandaçın vazifesıdir. Bu vazifeyl kimisi maddeten ve kimisi de madevalüasyonlarda hep nen yapar. Ha!k her Istenen yardımı yapıpamıyacağımızdan döviz narklaruıı I bu duruma raslanır.) Dünya fiatlarının yor. Lâkın bu verdiği paradan bir kısmının şimdiden ihracatımız için elverisli bir yükselip iç fiatlarm düstüğü sırada bi (hamiyet komisyonu) diye çahsî ellere, goz seviyeye çıkarmak, yani devalüasyon zim tertib bir devalüasyon misali bul gore göre geçmesine tahammul edemıyor. Tıyatroya, sınemaya, spor yenne ve bır eğyapmak zaruridir. mak pek güçtü. lence yenne gıdıyorsunuz. aldığınız bir biletle 3) Paramızın kıymeti düşünee ihracat *** beraber blr de hayır kurumu pulu; Denizartacak ve bol döviz girecektir. Bu sa Devalüasyonun ihracatı kalkındırması yollarından vapur bileti alacaksınız, guverte yede ithalât serbest bırakılacak, yaban için bir takım şartlarm tahakkuku lâ yolcusundan 20, uçuncu, ikinci ve birinci cı mallar üzerindeki kara pazar kalka zımdır. Bunlar elde edılmezse sadece pa mevki bıletlerıne sırasıle 40, 50 ve 100 kuruşluk hayır pulu, şayed yolculuğunuz yurd cak, kârlar rekabet sayesinde makul ra opera&yonu devamlı fayda vermez. dışı ise 300 kuruşluk pul; postaneye telgraf hadlere duşecek ve ithalât emtiasmda En başta iç fiatların döviz fiatlarındaki verıyorsunuz, Maliye şubesınde, Tapuda ve devalüasyon yüzünden korkulan paha yükselmeye ayak uydurmasma ınâni ol buna benzer resml ve yarıresml bir yerde lılık yerine ucuzluk belirecek, neticede mak icab eder. FUhakika dolar fiatı 180 işınlz var, makbuzlara çeşidll pul... Verelim darlığı bolluk v* ucuzluk takib ede den 280 kuruşa çıkarılır ve tütünün kl ama, bu paralardan neden başkaları istifade etsin? Onlar da komisyon almadan hamiyecektir. losu da bu arada 250 den 400 kuruşa ten bu işı gdremezler mi Yazınızda bahsetİşte hükumet bu «ebeblere dayanarak yükselirse operasyondan ihracat fayda tığıniz (Mevlıd parası) da bu nevıden değil Türk lirasım yabancı paralara karsı lanamaz. çünkü tütünün dövizle ifade mıdır? Cami için venlecek paradan da konusyüzde 50 nisbetinde düşürmüs ve dolar olunan fiatında ucuzlama yoktur. Bu von alıyorlar mı dıye ınsanın kalbine bır suphe gıriyor. Yukarıda yazdıklarımm doğru narkını 180190 dan 280 kuruşa, sterlin takdirde operasyon sadece millî gelirin olup olmadığını kuçuk bir zahmetle tahkık narkını da 750 civanndan 1128 kuruşa dağılışını değiştirir ve ihrac malları edebllır^miz. Bu çlrkin (komısycnlu hamiyükseltmişür. (Diğer dövizler de aynı müstahsillerinin iştira kudreti diğer yet) isinin onune geçilmesı İçin de yazınızı beklerün.» nisberte zamma tâbi tutulmuştur.) gruplar aleyhine artar. *** Hükumet 7 eylul kararlarile hem ihAziz okuyucumun yazdıklan doğruDevalüasyon gibi beynelmilel mübaracaü teşvik hem de müstahsihn iştira dur. Hayır kurumları için toplanan padelede memleket mallarınm yabancı kudretini arttırmak arzusunu izhar et ralardan bu işi yapanlara bir komisyon mallara teadül nisbetini aleyhimize demiş olduğuna göre iç fiatlaruı yükscl veriliyor. Yalnız bunun yüzde 3050 nisğistiren ve bu sebeble yurdu ağır femesini evvelden kabul etmis vaziyette betinde olduğu iddiasında mubalâğa vardakârlıklara sevkeden bir kararın almbulunuyordu. dır, samyorum. Yüzde 20 ye kadar çıkması için geçen sene de belirttiğimiz Paramn dış kıymeti düşürüldükten tığını vaktile gazeteler yaznuşlardL Hatgibi ileri sürülen düşünceler kifayetsiz ve ihrac mallarımızın* iç fiatlarmın da tâ millî ba\ram günleri, oradan oraya görünmekteydi. FUhakika paramız ayükselmesi arzu edildikten sonra, iç yarlandığı sırada: gezerek, vapurlar, tramvaylar, trenlerde kıymetin yani memleket fiat seviyesinin 1) Bellibaslı ihrac mallarımızın fatı eski vaziyetini muhafaza etmesini iste ücretsiz sejahat ederek bir eğlente haşmda. bizi endlşeye aevkedecek derece mek ve bunu vadederek beklemek linde rozet dağıtan çocuklar bile ellede bir sürüm tıkanıklığı yoktu. Dünya abesti. Filhakika bir taraftan ithal em rindeki kuttılardan çıkan paradan blr istihsali kıvamma gelmediği ve ciddî tiasınuı devalüasyon nisbetinde otoma yüzde alıyorlar. Belki tektük almıyanı rekabet henüz başlamadığı için arada tik olarak yükseteıesl, diğer taraftan olsa bile umumiyetle, bunlar profesyomüşterilerimizin «ızlanmasma rağmen ihrac mallan fiatlarının artması mem nel rozetçilerdir. Ekseriyetle fakir çotütün üzüm ve incirlerimiz sürülmeğe leket fiat seviyesinl peşinde sürükle cuklardan olduklanna göre, elJerine btş devam ediyordu. Baslıca ihrac malları mekte gedkmez. on kuruş geçmesi, gene bir hayır isl mızdan undığa gelince. hepsi kolayca telâkki edilerek hos görübnelidir. 7 eylulden sonra hükumet, ergeç hissatılıyor, hattâ fazla taleb karşısında Kendi şahsıma aid bir misal: Geçen devamlı fiat yükselişleri kaydediyordu. solunacak fiat yükselmelerini tahdid sene bu kurumlardan birine yardım edecek tedbirler alacak yerde aksi is2) Sürümsüzlük yüzünden ihrac malmaksadile yazdığım bir yazı için, bana tikamette bir takıtn kararlarla herkesi larımızdan büyük stoklar bîrikmemişti. hayrette bırakmışür. Bu arada gümriik yazı iicreti göndenneğe kalkıştılar. BüS) istihsal şevksizliği ve issizlik göve nakil tarifelerine yapılan zamlar fi yük bir infialle reddeltim ve teessüflerünmüyordu. atlara yeni bir yükselme hızı vermiştir. imi bildirdira. Kendi hesablanna böyle 4) Devalüasyon neticesinde dünya yapmak mecburiyerinde kaldıklarını söyDevalüasyonla bu zamlar tezad halinpiyasasmda mallarunıza karşı taleb arliyerek özür dilediler. Demek ki bizim tınca, bundan istifade için lstihsalimizi de tedbirlerdir. İç fiatlardaki yüksel de hayır için ücretsiz yazı yazmıyanlameyi frenlemek için bazı mallarda gümmühim mikyasta genişletecek duruında nmız varmış. Belld onlar arasında, bu değildik; ziraatimiz geri, münkalemiz rük resminin tenzili icab ederken büyük hayat pahalılığında maişet derdile böyle zam kararlan memleket içinde ve dıeksikti. apmak zorunda kalanlar da vardır. Maşında hayreti mucib olmuştur. 5) Yabancı memleketler lthalâtı tahzuı görmeli. Millt sanayiin himayesi zaten devalüdide gidiyorlardı. Esas meseleye gelince, okuyucuınun asyonla elde edilmişken ayrıca gümrük 6) Cihan piyasasını pesinde aürükliduvarlarmuı yükseltilmesi bir taraftan hakkı olduğunu kabul etmekle beraber, yen Amerikan fiatlan alü, yedi aydnda bu mektubile beni tasdik ediyor: iç fiatiarı kamçılıyarak para operasyosüratli bir yüksehne «afhasına girmiş 1 Bizde hayır cemiyetlerine kimse nundan beklenen faydalan ortadan kalbulunuyordu. dırmış, diğer taraftan rasyonel çahşamı kendiliğinden otomatik surerte yardım 7) 945 tenberi iç fiatlarımızda devamlı yan sanayiimizi büsbütün başıboş bırak ehniyor, meselâ vaktile Ahnanyada olbir düşme müşahede olunuyordu. duğu g!bi, her ferd menstrb bulundıığn mışür. 8) Bir taraftan dünya fiatlarının yükspor kulübüne veya hayır cemiyerine * * * selmesi, diger taraftan iç fiatlanmızın Bu lzahlar sonunda 7 eylul para ope muntazaman her ay 10 kuruş çöndcrmidüsmesi paramızın iç ve dı$ değerleri rasyonu için şöyle bir hükme varmak yor veya venniyor. Bu yüzden blzde, arasmdaki farkı kendiliğinden tedricen mutlaka malum sekillerde pul yapışhrkabildir: kapatmaktaydı. mak, rozet dağıtmak, ücretli tahsildar 1) Memleket bu operasyonu icab et9) Birleşmis Milletler para sandıgına kullanarak aidat toplamak (şimdi de tiren durumda değildi. nihaî kambiyonauzu büdirmekte o kadar yeni moda eşya piyangosu tertib etmek) 2) Buna rağmen operasyon yapıldı, suretile para toplamak zarureti hasıl istical için hayatl bir sebeb yoktu. olması oluyor. 10) Devalüasyon. umumiyetle dünya fakat ayarlamanm muvaffak fiatlarının düştüğü ve io fiatların türlü için gereken tedbirlere başvurulmadı. 2 Pul ve rozet nsullle para topbsebebler dolayısile bunu takib etmedi Yarın bu mevzua devam edeceğim. ranlar da. gene bizden, halktandır. Onlar da hayır cemiyetlerine hizmerl, kenÇocuklara Müjde dileri lçin bir cemlyet vazifesi telâkki 'tmiyorlar; mukabilinde nuıdd! bir menfaat olmadan bu işi yapmıyorlar. Kimse hamiyeten çalışmazsa kurumlar ne yapMevsimin en güzel çocuk romanı. Fiab 50 kuruştur. n? Satış yeri: Ankara cad. 143 ^ ^ ^ H H B H H H Demek ki topyekun heplmizde ve bflhassa zenginlerimizde onları aynca kaydedlşim, maddi imkânlannın fazla olmasmdandır bayır ve hasenat hıısusunda, cemiyet işlerlnde, sosyal yardım meseEskidenberi tanınmış seçme kitablar ve en son çıkan tercüme ve telif lelerinde atalanmıza nazaran büyük blr eserler bulunur. 150 kuruşla 1 ayda 20/30 Htab okuyabilirsiniz. Aynca cayıdsızlık, neme lânmcılık, bana necigünlük romanlar veriür. Şehzadebaşında NUR KİTABEVrnden araymız. lik vardır. Meselenin esası, mhu bnraYeni ve eski (Her çeşid okul kitabları) ahnır ve satıhr. dadır. Meselâ, Darülâcezeye doğrudan doğruya, pulsuz, rozctsiz, hamiyet komisyonu vermeden yardım eden hamiyetli renginlerimiz parmakla gösterilecek kadar azdır. Halbuki bir tanıdığı fakiri oraya yerlestirmek istiyen nüfuzlu zençin doludur. Kusnrlanmrzı bilelim ve B U G Ü N düzeltmeğe çahşahaı. 1 YUSUFUN KİRALIK BORCU ROMANLAR SAHTE KATİL (Boston Blackie Booked on Suspicion) T Ü R K Ç E S Ö Z L Ü CHESTER MORRİS LYNN M E R R İ C K Programa ilâveten: D Ü N Y A H A V A D İ S L E R İ Yerlerinizi evvelden aldmnız. Seanslar: 12^0 2.15 4,15 6,15 9 da İDEALve MODERN BİR SAYFİYE YERİ Bugünlru hayat v« iktisad şartlannın zorluklarından husule gelen ruhl ve dimağî yorgunlukları ve kederi garb hükemasının aöylemis olduğu gibi <üç şey defeder: Yeşillik, âenız, güzel yüz görüş ve görünüşleri>. Bu itibarla yapacağınız bina, jimal rÜBgârlarmm kapalı olduğund*n h a vası yumuşak ve denizleri ılık Marmaranın plâjlar sitesi olan Anadoiu sahilleri istikametinde olmah ve eenış bahçelerin yeşillikleri içinden mutlaka denizi de görebilmeli. Meselâ: Küçükyalı istasyonunun 56 dakika ilerisinde asfalt Bağdad caödcsinde Idealtepe otobüs durağı mev kiinde 360 köşklük müfrez arsaların ve oralarda yapılmış satılık geniş bahçeler içindeki evlerin haiz olduğu evsafı bir tetkik ediniz. Bu evlerle arsalar, Marmara denizine ve Adalara istanbulun eşsiz panoramasına tamamen sahib bulundugu ve büyük bir şirket marifetile de yüksek bir hayat ve ikamet seviyesine uygun olaran plânlaştırılmış olduğu cihetle buralarda geniş bahçelerin yeşillikleri içind« vücude getireceğiniz veya imar heyetimize yaptıracağmız villâda ika» met sizlere hem zevk ve hem saadet ve çoluk çocuğa da sıhhatle neşe vr şetaret verir. Küçükyalı. Bağdad caddesı Idealtepe otobüs durağındr 85 numara beyaz köşk. SÜNER Y Z N İ SİNENAŞI M E V S İ M İ N B ELLA RAİNES ROD CAMERON'un K AÇIRIL AN Çarşamba akşamı KIZ I MEYVA TUZUj FRUTD50L ISTANBULA GiLIYOR (Runa round) FilmÜe basladı. Yerlerinizi ayniabilirsiniz. YILDIZ Alman gençliğinin SİNENASINDA nasıl zehirlendiğinî .... Hakikî VEJETAİİN Yağı GÜZEL FİLMİ SEÇİLDİ !. ZEHİRLENEN RUHLAR (HİTLER'S CHİLDREN) Fllmlnde göriip, hayretler içinde kalacaksmız. f ^^* Her akşam saat 21 de •^• B SES TİYATROSU Hayall Oyunlar Üstadı Yüksek Sanatkâr ZATİ SUNCUR SİBİR Markaya Dikkat Emsalsiz temsillerine devam ediyor. Bugün ve yann saat 15 te MATİNE