29 Mayıs 1947 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

palitika meselesine gelince, biz, mflte Baştarajt l inei sahifede jgün sıkıyönetim yoktur. Hülâsa bugün mesinin sırrı buradad:r. Vatandaslarm de fikirlerimizi arzetmek istiyorum. acidid beyanatımızla. ve resmi beyannaTürkiye oyanık balumnab reket başgösterddkte ilân edilebileceği | kü şartlar içinde sıkıyönetimin uzaül önemli bir kısmını daia uzun zaman gibi temdidi de anca!: ve anc3k bu hal j rnası, feer bakımdan, memleketm aley eıkıyönetm altında tutmağa hakkumz Receb Peker, bu sebebleri izah eder melerimizle ne yolda yürüdüğümüzü ve olduğu da aykuı lerdcn birinin veya bir kaçının vücudü I ki l d ğ gibı ib anayasaya d k yoktur. Hükumet, bunun, daha yıllarca ken bilhassa §u noktalar üzerinde dur ne suretle hareket ettiğimizi büyük milletlmlze Ifade etmiş bulunuyOTTist uzatılmasıru istiyebilir. Biz, böj'le şe du: dır. Ue kabildir. D14 siyaset »e DJ». ye meydan vermenıeliyiz. Ciddl ve kaMİIli Savnnma Babantnın iıahaü Bugünkü şartlar alünda sıkıvön'tim « Şkndi Balkanlardan saldırmakta Bugün gazetelerde sayın Başbakanın Millî Savunma Bakanı General Cemü nurıî bir sebeb yokken ne iç emniyet, olan bir nazi ordusunun Türkiyeye girsüresinin uzatılması, Anayasanın 86 ncı beyanatım okurîum ve ondaıı evvel saCahid Toydemir soz aldı; ezeümle dene dış sslâmet bakımmdan bir zarure' maddesi muvacehesinc'e fuzulî ve tamamesi artık tarih meseiesi olmuştur, fa yın Devlet Başkanmın dış politika bakyokken bu idare uzatıîarnaz. Ml!let, kat malum olan Mihver cephesile Sovmen kanunsuz bir tasarruftan ibaret di ki: îandakl bir gazeteye beyanatım da e? Hasan Dinçer arkadaşımız, benim «•artık yeter, hak benimdir, £Öz benim yet Rusya ve AnglaSaksonlarm ittifaîsakhğı apaçık bir hakikat olarak tezahür velce okunıuştum. Haricî politikamızın Istanbula giderek gazete kapatılması idir!» diyor. Bu gür sese kulak vermek, kı ile vücude gelen cephe arasmda sa bu ana hatlarında, ben şahsan kendıleetmektedır. Bu kadar açık bir hskıkat çin sıkıyönetime emir vermiş olduğunıu ujTnak, şaşmaz bir şianmız olmalıâır. karşısında sıkıyönetimin kabulü, bunun vaş bugiin fiiîen bitmiş olmakla berabeı ıüe beraber oldu&umu ifade etmekle besöyiediler. Bu şayia, kat'iyen yaiandır. Emniyet bundadır, seümet de bunda siyasî bir vasıta olarak kullanılması gaikinri cihan harbinin top, tufek ve bom raber, Demokıat Partiııin de böyle düMe Isfanbula gittim, ne de sıkıyönetim dır. Kınrvetli olma=ını candan dilediğiyesini istihdaf eykdiğınden asla şüphe ba seslerile intikal edi^eTi mevcudiyeti şüncüğünü ifade edersem yanlış bir hale gdrüştüm. Millet kürsüsünden üân nüz hükumetin hakıkî kuvvcti de bunda bırakmamaktadır. Bu ise faydadan ziyerine, şirr.di sinsi bir seîsizlik içeri rekette bulunmuş olmam. (Salonun sağ ediyorum ki bu rivayet kat'iyen yalan olacaktır.> yade mazarrat tovlid eder. Ve bunu istismde ne vakit. hergi noktada, zayıf var ve sol tarafiarından alkışlar). ! dır.» Kapatılan gazeteler lıkiarı avlıyac?ğı belli olmıyan iştihayen hükumtti de şiiphesiz zaafa düfü j «Sıkıyönetimin harekâtı» General Vehbi Kocagüneyin sözleri İsmail Hakia Çevik (D.P.), eıtıyöne lar kaim olmuştur. Ya=adığımız giinlerrür. Zira Anayasa i)e tesi5 edilen hürSıkıyönetime gelince, arkad£}lar, aDaha sonra General Vehbi Kocagüney timin yalnız siyasî bir siiâh clarak kul de top scîi gibi peşin bir istilâ va=:ıtariyetlerin sıkjyönetimle tahdid ve tatili, kıyoneLimin haıekâtmı uzaktan ve ya(C.HP.) kürsüye geldi, dedi ki : landıgına datr bir iki misal verdi. Bu sırın sesi kulaklarımızda çınlamadığj tdemokrasi umdelerıle asla telif kabul t. 6 ay ör.ce SLkıyönetimin uzatıl arada Yarın gazet€"=ıcin kspatıimasvna çin görüşü eksik olanlaım sezmekte te kmdan biz de takib etük. S:kıyönetimin etroez. Bu kabil yollarla memlekîtte demasında mevcud sebebler, bugün de sebeb olan hâdisenin takib ettiği siyasî r^ddüd ettikleri tehlikeli hava içerisin ae maİLsadla tıuulduğunu bıliyoruz. Farookraıiye gidildiğini inandırrnaya imkat füiyat sıhasmda'il hareketlerini âa j aynen mevcuddur. Dünya vaziyetinin pkide değil, Dovlet Eeisi aleyhindeki de, Türkiye uyan.k bulunmaya mecburkân yoktur. Buna ne dahil kanar, ne de î yakından biüyoruz. «P'.kıyönetim. tstehükede oldiığunu, muhtelif devlrt neşriyatı olduğundan bshisle: dur.» tanbulun stratejik bakımdan, orada buharic inanır. baîkanları zaman zaman beyan etmiş Ben, şahsan Devlet Relsi aleyhine Iunması lâzım bir unsurduı» dedller. EDimyanın sulh ve süiuna doğru git lerdir. Yakın komşuîarımızdan birinda Stratejîk ehemm3yeti en küçük neşriyat yapılnıaana dahl tağer bu unsur sadece askerî bakimdan otiği devirde ve asayişin tam ve rnükern cereyan eden hâdiseler, sınırlarımıza Başbakan, Türkiyede toprak parçala rada vszife görmü§ olsaydı, bu memleraftar değılim. Fakat sıkıyönetimin, mel olduğu memleketimizde sjkıyöneti kadar d3yanmıştır. DünyBda hangi mil şaîısl tsoavüzljıi seise'o sayarak gazete rı fiilen istendiğini, Boğazlar böigesinde ketin siyasî hayatına karışmamış bulunmin d«vamı, bunun hükumetçe bir şiddet let vardır ki komşusunun evi yanarken Kapatmasma da tirsît.ar .d<:ğ:lim> dedi jtnüşterek müdafaa adı alünda bir yasaydı, Demokrat Parti, bu meseleyi bu vasıtası olarak kullanılması ve Matbuat tedbirler almaz, pasif ve aktif tedbirleı ve şoyle devam etti: bancı üs teslsinin de resmî nota iîe ıs udar önsmle ele* almazdı. Kanununun mülga meşhur 50 nci mad de kusur eder? Bizim tedbirlerimizin « Tasvirin kapıt'.lması da, bfr mil tcnmiş olduğunu, bu taleblerin geri aBir vatanda^ veya herhangi bir gadesini tadil eden 4935 numaralı kanun başmda sıkıvcnetim gelmektedir. Eğer letveîcilinin seçitne dair Itirazlarvnı nak Imacağına dair ufukta henüz alâmet zste, «21 temmuz seçimleri yanlış yapJhilâfına gazete ve hattâ matbaa kapata bir iki gazete kapatılmıssa belki taşlerin görülmediği bir dış politika halan yazmış olmasıdır. Seçim münakaşacak ve b a a ahvalde de umumî efkâr kınlıklarından, yazılarmdaki aeılıktan lannın yapılması suç mahıyetîni alırsa vasınm tesıri alttnda yaşadığımızı söy mıştır, bunda hata vardır, bunun tahlâzımdır. Kanunsuz hare::Ptl=r olüzerinde baskı yapacak bir miiesseseyi ve memleketin birliğini bozmaktaki ka adll otoritenin haTek?te geçn'.esi lâzırn lenıiş ve stratejiain ehemmiyetirıden rr.uş:ur> dediğl zamanda bu Ktdar t a elde tutmak gayesini istihdaf ettifi artık sidlerinden ötürüdür. dır. E^er Adnan Menderesin bu ifadesi, bahisle sözlerine şöyie devam etmiştir: (üphe göfürmez bir hakikattır. c Turk vatanınu^ sıkıyönetim böl biî bir hakkı kullanması. blr kütlenin Cihan ihtilâfmm köprübaşında oldu h a l u tahrü: Tr.ahJvetlrKİe i?3 adalet mevardır? Demopirasl Meali altında çalıştığîni, ğumuzu unutmıyalım. Bu vazıyet, bi kanizması harekete geçsin. tecziye et şesini ihtiva eden mıntakası bildiğinia sıkıyönetimde ne miinasebeti hiç degilse ona müteveccth rnreket et zim daimî olarak uyanık bulunrr.aka sin. (O da yamlaeak sesleri). Bu iki hü aibi Boğazlar mmtakasjdır ve Boğazla Bızım anlryamad'ğımlz noktalar budur. Istsnbul matbnatı tigini her vesile ile ilân eden bir hüku tımızı icab ettirir.» dise gösterlyor ki. sıkıyBnetlm, iç po!i rin etrafını teşkil eden Marmara havzameUn, bSyl« zor kullanmağu elverîşll a cereyanlannda bir tazylk vasıtası sıdır. Süayönetımin İstanbulda İdame edilBfr Demokrat daha konnşnyor vasıtalara müracaat etmeme.si gere'sir Osman Nuri Köni (D.P.), sıkıyöneti ve slvasi blr ba^kı olarak kuüaıulımîTürkiyede herhangi* blr tecavüz vaki mesi sebeblerinden bîrisi de. noktai nakanaatindeyiz. Kaldı ki bilindiği veçhile min tatbik stıreti hakkmda göruşlerüı' tır. Bu bakımdan tatbikatia hüSumetin olacaksa bunun en tesirli ve Ok yapı'i zarımıza göre, İstanbal matbnatı ve nsozleri arasınia cîddî bir lrtibat yoktur. şahıs ve mesken masuniyetlenle mat söyledi. mumî efkârı tazyik altında tutmaktır. ması akla gelen isrikametlerden biri de fcuat, muhabeTe, cemiyet ve şirket hürMeelis ve Turk mıliptinin biîyiiç ço bu böl^edir ve böyle olması itibarile fstanbul, hâli müesseselerile neşir va• « Sıkıyönetim, kanunsuzluk demek riyetlerinin muvakkaten tahdid ve tadeğildir. Onun da başı kanuna bağlı ğunluğu, komünizm aleyhindedir. Fasıtalarile butıin memleketimizde birinri tülnden ibaret bulunan sıkıyönetlmm dır. Bu kanun, 3832 numaralıdır. Ana kat bunun için de sık:yÖne»im kâfi de Türkiye emniyetinin sağ'anması gerek^n derecede bir şehir olmsk va3f:m muhaen nazik noktssı da burasıdır. En bümemleketimizde ilânında da hukukî bir yasada bu kanun hükümleri haricinde ğildir. Çar zamamnda ittibaz çdilmiş faza etmektedir. Orada matbuat basö fayda görememekteyiz. Zira. ba$ka mem tedbir alınamıyacağı tasrih e<tlmi§ askerî ve siyasî tedbirler, bucrün bizİTi yük şehrimiz de buradadır. altında. kaldığı zaman, lüraf etmek Bir muhterem arkadaşım, sözieri a mecburiye'i vardır kl, bütün memlsiet leketlerde mutlak olan bu hürriyetlsr, tir.> ittihaz ettigimiz askert ve sirasl tedbizde hususî kanunlarile esasen takyid birlerdon hiç de daha asaŞı deŞildi. rasında Istanbul mmtakasında sıkıyö matbuatı da tazyik altındsdır. ( D : m ' j t Osman Nuri Köni: ve tabdid edilmiş bulunmaktadır. Nite1917 yılında Rusj'ada komünizmin mu netimi ilân ettlğimiz halde hudud sa rat Parü sıralarından alkılsar). Biz, bu« Hakkalinsai, şunu da arzedeyim fciın halen mer'iyette bulunan polis vavaffak olma;ının sebebi, iktisadî zaru yılacak başka yerde bunu niçin tatbik nu bu suretle mütalea etmekteyia. 1 ki diyerek seçim çevresi clan Istan Ktfe ve salâhiyet kanunu, şahıs ve m?sret ve sefalettir. Iktisadî bakımdpn etmediğinıizi sordu. Mak?adı bilinmt Hükumetten tenıinat ken masuniyetlerini sıkıyönetime hiç de buldan edindiği intibaa göre askerî ko memleket büyük bir zaruret içindedir. yen bir tarafin açıklanmasmdan ziyade mutanlığın ve askerî idarenin kanun Sayın Başbakanın bir sözlerini memEolşevirrnin manevî cepheini yıkrrak îrapılmış olan şeyin İstanbul bölgesiihtiyaç göstermeden ihlâie pekâlâ mühükümlerine azamî itina göstermeğe çanuniyetle ifade ve kaydetmek istsrim. iiyor^ak sefalet ve ıstırab'.a mücadele ne müteveccih siyasî bir maksad oldusaid oldufu gibi, diğer hürriyetler de dediler ki: «Memlekctimizin inzibat etmeliyi l » matbuat, cemij'et ve şirketlere mütea! lijtığını belirtmekle beraber ğurru belirrmketi. Ifade edCTim Jd, hükuvvtleri, herhangi bir yolstızluğu ber« Ancak, komutanı rahat bırakmılik kanunlarla daimî takyid altındadır. . Bundsn sonra Münir Birsel söz aldı. kumeti, muayj'en bir zor kullanma, bastaraf etnek, yani asayişi nr.utlaka maar. Merkezden geor r> kı altında tutma vaziyetinde göstermek Bu kanunlara zamimeten kurulan sı!?^ * . Fuad Köprülünün sıkıyönetimin geçen n nasında t?min etmek kudretindedir.> l?n kanunsuz emirlere nasılsa kendini byönetim müessesesi, tatbikatta kendi ı ^ defaki •uznfıİTiası sıra.=:nda söyle^ikle için ileri sürülen bu fikird* hakikat tırıyor. Meselâ seçim tartışmasınm rini ele alarak Denokratlarm bugürkü Biz de böyle görüyoruz. Şu halde sıkıyoktur. Muhtfiem arkadaşlar, biz Is sini hiç de kanunlara bağlı gormiyscek I .. komutanlığm tebliği, görü^lerile o sö'Jer arasmda tezadlar jönetimin ayrıca mtıavenstine ihtiyaç bir hale getirümiş bulunmaktadır. Ni [ tanbul bölşecinde ısıkıyönetimi iuzat maalesef hâlâ devam ediyor. Halbuki r.ereden doğııyor? Bunun izahı jîzımdrr. tefıiim seçimlere tekaddüm eden ve onu j rrak için vatan varlığmı aıâkadar eden askerî idarenin, kanunen bu emri verBu i.'ahlar, bizi tatnin etniş dcgiîdir. takib eden günlerdo kanun dışı gaze~e«Hocsnin na<=i>ıa{1erini dlnie. bir maksad gütmüyoruz da hususî bir salâhiyeti yoktur. Meselâ geçenDiğer memleket'prde, fıkıyönetlnün ler kapatılması, seçimlere müt#allik tebyoldan fitro?» mrksad güdüyorsak bu bölgede yaptığıİstanbulda iki gazete, matbaalanerede bulunup bulunmadığmı hepimiz liftler yayınlanması bir tarafa. bu müKemsl Ö^çoban fD.Pl, Ş»flk Tjgramız sıkıyönetimi meselâ Izmir, Adaıile birlikte kapatıldı. Fakat dava adbiliyorıız. Biz hükumetten hiç olmazsa essesenin kanunsuz icraatı o k?dar ileri yın Demokrstlsrın bu işi bir parti takıi3, Samsım veya Erzurum bölgelerinde liye mahkemesine ikame edildi. Nasıl götürülmüştür ki, milIetvekıllerirJn Ai yaptt&ı hakkındaki TrötpJea^ma ce buna benzer teklifler getirmemize ne şu teminatı almak istiyorduk: «Sıkıyönluyor da işin yarısma askerî idare d rrayasa hükümlerile teminat altına. al 1 koyuyor, davaya gelince el uzatamı vab rerdi. Kemal Örçiban. Başbakaıiî: rnârj vardır. Biz bu idareyi elz«n ola r.etimi ilk fırsatta kaldıraoağız!» Bu, nan konuşması hakiuna a<1eta tecavüz yor? Mademki askerî mahkemede dava Sayin hocam, diye hitabla şöyle de na hasredip mümkün mertebe içinde bu ifade edilmeH idi. etttrilm'4, bu hak maalesef kayıdlanSon söz olarak arzedeyim ki biz, siaçamıyor, matbaayı kapatmak için ve vam etti l'induğuır.uz günün tazyikinin bizi sevtnıştır. • Kr?ndis:nd«n inkılâb derslorl o ketüği argarî mmUka ne ise dışma y?sî tazyik olarak sıkıyönetimin muharilen emre boyun eğerek istemiye istea Bir mllletvekilinin beyanatım sütun miye yaptığı anlaşılıyor. Hulâsa, sıkı kudum. Her zaman hocamdır. Hususl çıkmak istemiyoruz. Çünkü stratejik fazasının istenilddği hakkındaki kanaalanna geçirmiş oknssı sebsb tır,ularak vöne+ım müesseseçi, bir ksnun ırıüesso olarak hürmetim vnrdır. Fakat bir d« bakımdan, teknik duşünceler bakımin timizi muhnfaza ediyoruz.» (Aücışlar) «esidir. Onun da icraîtında dürüstlük millî vaüfemiz vsrdır. «H^can'n nes'. dan, yann bir harb olursa, yurdun her Başbakan tekrar körsüde o gazetenin ve hattâ m?tbaasınm k ve adalet aramak hakkımızdrr. Gazate hatlerinl dinle, gittigi voldan pitmef> tarafı da tehlikeye maruz kalabilir, dotılmasına gidilmesi, Baysrdan sonra Başbakan, tekrar söz ve matbaa kftpatma mahiyetınd» kalmı ve matbaaları kapatamaz. Aksi takdir diye bir atalar söz'j vardır. Bize ;böyle I . ğıı bölgesinde de butohlike belirebilir, aldı. Ve Celâl Bayaruı konuşmasını övöğretip hukuku aaşka yoldan göt irürI de sıkıyönetim, kanunsuzluk kaynağı jrera't o hududu çoktan aşmış ve apaçık fakat doğu bölgesindeki iç vaziyctin kese millet zarar görür, biz de ne yapa I safet duramu crada büyle bir tedbiri a' mekle soze başladı. Bunu ileriye doğru olarak bu müessese sijnsete alet edil olmakta devam edecektir.» almacak mesafenin iyi bir başlangıcı cağımıa şaşınnz., | mi«tir. mayı i'.tizam edecek Jstanbula benzer saydığını belirtü. Bayarm sorduklaruıa Bir bagımsunn fikri Rssih Kaplan da söz alarak, dış teh bir hassasiyet ve kesafet arzetmemekEsasen sakıyönetlm, lcraatını malıalli Bundan sonra kürsüye Reşad Aydınll birer birer cevab verdi. Bir nokta kalzabıta kuvvetlerile yaptı^ma gore, bir fbağımsız) geldi. Ezeümle şunları söy likelerrn devamıpdan heyecanh bir tedir.» mıyarak istediği teminatı da vermeğe kunoanda koprÜ9Ün<îe iki kaptfln aynı dille bahsetti, Receb Peker, bundan sonra^ bu vata âmâde olduğunu belirtti ve kendisinin zamanda icrayi hükmecîiyor deinektir. ledi: Bunu müteakıb Afyon milktv<ekili « Teklifin gerakçesi müphemdir. nın hiç bir parçasının, hiç bir yerde, zapta geçmiş olan sözîerinin aynmı tekSulh ve sükun halinde sıkıyor.eümin, Bu itibarla sıkıyönetim hakkuıdaki ka Sadık AldcŞan kürjüye geldi ve ayrı hiç ki.'nseye verümiyeceğini sık sık al rarhyarak kanunun tarif ettiği çaı'ların siyasete vasıta ve âlet edilmesi, askernaatlerimi arzettikten sonra gerekirse ca bildirdiğimiz sözleri söylyerek ma kışlanan sozlerle anlattı. ortadan kalkacajjı ilk anda sıkıyönetilerin siyasete karıştı: ılma'iidan ınu'ehükunıet tarafmdan bazı bilgilerin bize lum hâdiseye seb<;b oldu. Bu mesele min kaldırılacağım bcyan etti. \'ellid biitün mahzurları mucibdir ki, Celâl B^yar kürsüde hallolunduktart ve bu arada Meclis bitarih boyunca bunun z?rarları hepimiz lutfedilmesini rica ede^eğim. Hükumet, rinci colîesini bitirip ikir.ci cels^ye Ce39I Bayar, E»ceb Pekerden sonra Sıkıyönetimin uzatılması kabul edildi 15 inci defadır ki sıkıyönetimin uzatılCe malîim bulunmaktedır.> başladık'an s^nra Süreyya Örgee\ren söz istiyerek kürsüye gelii; dedi kl: Bundan sonra görüşme yeter görüldü. nasını Medisten gene istemistir. SıkıyöSuphi Batur, sdzlerini şoyle bitirdi: Feyzullah Uslu, Emin Halim Ergun ve < Aziz arkadaşlar'.rn, evvelâ blr nok Demokratlar, sıkıv önetimin uzatılmasına r.etim, vatandaşların her çeşid hakları« Sayın arkadaşlar. lüzumsuzhtğuAli Rıza An konuşhdar. tayı tebarüz ettlrmaS isterim. Haricî po dair tezkerenin reddini isteyen takrirlena ve zararlarına miHetee kani oldu r.m ve hürriyetlerinln kayıd altına alınlitika hakkında Dsmokrat Partl, hüku rinde ısrar etüklerind«n önergeleri oya Başbakamn dcnıeci gumuz bu müessesenin artık de\amma ması veya durdurulması demektir. Bu ır.et vasıtasıle lâzm olduğu veçhile ten kondu; reddolundu. Sıkıyönetimin 23 kadar ağır neticeleri tevlid edecek Bu tartışmalardan sonra kürsüye genihajet verilmesi zamanmın geldiğine v« hükumet teklifinin redd;dilmesi böyle hududsuz bir salâhiyetin veril len Başbakan Receb Peker sozlerine vir edilmemlî veya edllemem^tlr. Bu haziran 1947 den itibaren 6 ay daha u hakikati, bu suretle huzurunuzda ifads zatılmESi kabul edildi. gerektiğine inanıyoruz. Sadece buna mesini tecviz etmek çok güçtür. şöyle başlamıştır: Meclis, cuma günü toplanacaktır. Sıkıyönetimi gerektlren bizim bildiğiinanıyoruz. Fakat biz istiyeceğiz, siz « Deri, medenî vasıflı bir devlet e'mek mecburiyetinl duydum. Karicî miz ve blr türlü akıl erdirömedığimiz şu içindıe sıkıyönetim gibi tabiî tayatnı gen« kabul etmiyeceksiniz.> ÖLÜM Teşekkür revkalâde aöval nedir? Bugun harb ha biraz üstünde mahiyet arzeden bir sisHasan Dincerin sözieri lir.de miyiz? Yurdun hangt köseslnde is~ temin tatbikı, böyle >Tİce bir kamutaya Kartalh Hafız Mehmed Sald Efendl mahSevgiii babamiz Bundan scnra kürsüye gelc?n Hasan yan vardır? Bugün vatan ve Cumhuridumu. Maide Gömeçll, Arif Erajanın baZEKİ DEMİREL'in Dinoer, (Demokrat) Arayasanın 86 ncı yete karşı lcuvvetll ve eylemli bir kalkış teklif edildiği zaman veyahud mevcud baları, İbrahim Gomeçlirün kayınpederl, olan bu idarenin uzatıimasını istendiği Melek Eragan, Hayri Erağanın amcaları, 6a gerek rahatsızlıgı esnasında batırını gormak maddesinde sıkıyönetimin hangi ahval ma oldugımu kesin olarak bellrtecek hftzaman bunu önemle, altını üstünü, fay. hil Sıhhıye Merkez muhaseb»cil3ğlnden lutfunca bulunan akraba ve dostlarımıza ve de ilân edilebileceğini açıkca gösteren diseler mevcud ise nelerdir? emekli: gerekse bizleri teess.ıre garkeden ve£atı tıradasını zararmı nazarı dikkate alavak çartları birer birer inceleyerek dedi ki: sında telefon, telgraı ve mektubla Uzlyede Yahut harbi gerektireoek bir durumım esaslı bir tartışmaya tâbi tutmak kaAHRIED RECAİ ERAĞAN « Harb hali ile ayaklanma, vatana kıstası nedir? Şayed muhakkak \arlir, mutayın yiiksek vasfının ifadesi olan uzun süren bir hastahktan kurtulamıyarak bulunan ahbablarımızla cenaze törenir.de Ve Cumhuriyete karşı kuvvetîi ve ey diye lddia edilecekae neden dolayı tehvefat etml;rlr. Cenazesi 23 mayıs 847 günü bulunmak nezaketlnl gösteren Dtvlet Defcir haldir. (Bravo sesleri).» Karacaahmeddeki makberes'.ns tevdl edll mlryolları meslek arkadaşlarma ve diğer lemli bir kalkışma olduğunu gösteren tıkenin gelecegi bütün hududlarda sıBaşbakan, bundan sonra, sıkıyönetidostlsrımıza ayrı a y n tesekküre ıcıır.ız miştir. kesin belirtiler mevcud olduğu ileri sü kıyönetim üân edllmemlstir? Emniyet mânl olduğundan bu husustakl tejekkürlemin uzatılıp uzatılmaması hususunun * * * rüleni'ez. Harbi gerektirecek bir du teşkilâtımızm çok kuvvetli olduğunu, Bakanlar kuTulanda önemle ve dikkatrimİ2in gazeteniz vasıtasile ulaştırıljnaunı Boğazlçi, Sanysr, AU oğlu Osman ecranes! rica ederiz. rumun başgöstermesi demek, siyasî ve iyi kullaruldıgı takdirde yurdun emni le gözden peçirildiğini, neticede hükume=ul m'idürü Feridun Izzet Ansen eşi, merMerhutnun e$î, kızlan. damadlan «skerî bakımdan harbin kaçmılmaz bir yeüni sagüyabüeceginl bilmeseydtk hü metin bu fevkalâde idarenin memleke hum All Paşa kerimesi ve İstanbul Elektrlk hale gelmesi demektir. Şurasını unut kumete hrfc verebilirdik. tin mahdud bir bö!gesind« uzatılması Idaresi memurlarından Mücteba Ansen anB Ü Y Ü K ••• raamak lâamdır ki, Bakanlar Kuruluna Benim şahsl kanaatime göre, hükum« lüzumuna derin bir iç inanışile kani ol nesl her an sıkıyönetim ilânı salâhiyeti ve. tin maksadı, Türkiyemizla en kuvvetli duğunu belirtti ve: .Bazı muhalif arkaNÜZHET ANSEN rilmiştir.» dimağı oîan İstanbulda baskıyı idame daşlarin yanhş olduğuna kar.i olduğum dün sabah aal olarak vefat etmiştlr. CenaHasan Dincer, sıkıyönetimir., vatan ettlrmek, yani Demokles'in kıharu lk fikirlerinin aksine olarak hökumet, Tür zesi bugünkü perşembe gıinü Yenimehalledaşların hürriyetlerini kayıdlayan bir tSdara hlzmet etUnnektir. Bu İ3e demok kiyede dahilî sükuneti mahfuz tutmak dekl evir.den kaldırılarak öğle nanazını roüYazan: teakıb SarıjerdekJ aile kabristanına defnetdar« sistemi clduğunu kaydederek: rasinin gellçmeslnl frenlemektir. Benim için sıkıyönetim gibi fevkalâde bir vadilecekttr. İSTANBUL MÜFTİSt « ^ Bunun içindir ki Anayasamız, bu lstirhamım, artık bu konuya nihayet sıtaya kendisini muhtac saymaktadır.» *•• | ÖMER NASUHİ BİLMEN hürriyetlerden fedakârlığı, ancak mem. verümesi, hükumetin bu tasanyı geri dedi, Halk Partisi sıralarmda (Bravo Aıkert matbaa müdOrltiğünden emekli Alleket tehlikede olduğu zaman caiz almasıdır.» bay Kadrl Kandemirin eşl ve Kırklarell esgesleri) yükseldi. Neçreden: gönnüş ve bu halin mümkün olduğu Alt Rıza Esen ve Şeflk Togay da m Receb Peker, muhalif milletvekilleri bak kumandam Faik Paşa merhumun kerikadar kısa sürmesini arzu etmiştir. rssile kürsüye geleTek görlişlerini bellrt nin bazı iddialarmı reddederek: «Sıkı mesl, müteahhld Mustafa Celâleddln KanSITKI BİLMEN demirin valides), Şevket Manioglunun kaHal böyle ikea son günlerin oiayları tiler. Şefik Togay, ezcümie dedi ki: yönetim de Türkiye devletinin mevcu yınvalidesl ve Meraurin İsühlâk Kooperatlfi On kitabdan mütejekkil olan na bakıp da sıkıyönetimin sadece mu* Demokrat milletvekili arkadaşlan diyetinin ve bekasmın teminatmı teş muamslât jefi Zeki Bajolun baldızı sallhatr bu eserin birinci kitabı Bihalif gazeteleri ve matb=iaları kapatTnak mızın, partilerinin kurulduğu zamandan kil eden kanun unsurlarıdan bir tane r.lsvfndan rinci cüz bir haziranda çıkaeuretile baskı ve şiddet tesisi ile meş beri C. H. P. ne ve hükumetine yönelt sidir.» dedi. cak ve her ay yeni bir cüz yaLEMAN KANDE3\ÜB gful olduğunu söyliyenlere hak verme tikleri tenkid taktiğinin bir mihraiı varyınlanacaktır. Her cüzün fiatı Iç Biiven ve hnztrr tnek ve bu yüzden esef du>mamak Hakkm rahmettne kavuştmıştur. Cenazesi S O dır. Bu mihrak, parti ve hükumetinin. 50 kuruştur. Siparişler ve abone îzahatına devam eden Başbakan de mayıs 947 cuma günü sabahleyln saat 11 de tnümkün değildir, dedi ve şunları ilâve vatandaşların hak ve hürriyetierini tah miîtir ki: müracaatleri posta kutusu 8 AkBeyoğlunda Taksimde Yenl Tarlabasında Ay etti: did ettiği iddiasıdır. Mukaddes mefapartırnanmdan kaldırılarak cenaze namazı âaray istanbul adreaine yapıl< Türkiyede io güven, huzur ve is Sıkıyönetim, seçimîerden Trahsetti hıiTr.larm yanında memleketini sever ve bğle ramnzını müteakıb Eyüb Sultandâ kımahdır. Umumî dağıtma yerl: veya bir mılletvekiünin sözlerini yazdı hakikatlerini görür her vatandaşm tak tikrar. Türk devletinin bugünkü şart hndıktan sonra «lle katrist*nım defnedileAnkara caddesi Bürhaneddin Elar içindeki bütün varlıklarmm temecektir Merhumeye rahmet ve mağfiret ve kediye gazete kapataır.az, matbaa hiç ka dir edeceği bir m\ıkaddes mefhum daha renler matbaasıdır. derdide ailesine eabır dileriz. patamaz. Siyasî sebeb^erden gazete ve vardır ki. btı da memleketin yüksek lidir. Çelenk gönderilmeraesl rica olunur. Emniyet, huzur ve istikrar, kanun! ya matbaa kapatmak, sıkıyönetimin menfaatldir. Vatanm yüksek menfaatleri müesseçelerle ve kanunî vasıtalarla maksadı dışındadır.» bahii mevzuu olurksn bunun yanmda taıbik edilir oldukça onun aslına ve Mîllî Savunma Bakanının îstanbul bir parti politikası yapmak doğru de mahiystine itiıaz etmek, iyi duygulu | seyahati hakkındakl dedikodıılar ğildir. bir vatandaş ijin yanhş bir hareket olur Hasan Dinçer, halk arasinda d^l^ar 2 BÜYÜK FİLM BİRDEN Sıkıyönetimden şikiyet edenler, bu zannederim. Bugiin vaziyetimizde hubir şayiaya işaretle sözlerine şöyle dezurlu, güvenli ve istikrarlı ve dış vamilletin yegâne mesnedi ve mukadderavam etti: ziyetimizde azimli ve kararlı olusumu Deniliyor ki, son defa iki gazete tına karar salâhiyetini haiz Meclisin zun bedih! bir neticesi olarak gcrmekmesuliyeti hskkında söı söylemek istenin kapatılması için Istar.bula gönderlErroll FLYN Ann SCHERİDAN teyiz ki, milletlerarası âlemde Türk len Millî Savunma B»knnı, bizzst emir yenlerdir. Onlar, bu karardan daima devleti itibar msvki'^irı zirvesinde tevefıniş ve ayrıca Sıkıyöctim komuta müşteki olaeaklardır.» lâkki edilmektedir. (Bravo sesleri, alnınm yazılı emir istcmesi karşısmda Tezkcrenin srerekçesl kışlar).» Georges BRENT Linda MARSHAL bunu da yapmıştır. Doğrulyğuna gönlüFuad Hulüsi Demirelli, tc^kerenin ge SıkıyöneHmin uzatılmasmın sebeblerî mün inanmak ist«mediŞi bu şayia do rekçe.sini kısa buldu, bu sebcbl^rin Receb Poker, bundan sonra, sıkıyölayısile Bakanm bizi tenvir etr.ıesini ri gizli grup içtimalarında hükumetçe annetimin uzstılması sebeblerini soran ca ederim. laülmiş olduğuni', fakat kendilerir.ee hatiblere cevab vererek şoyle demiştir: 2 F İ L M B İ R D E N Sözlerimi bitirirken şur.u da if?de bilinmediğini, Türk mill«tinin sükuna <Göriivori'.m W sınyönetimi uzatetmck isterim: I??al altındaki yerler âşık olduğunu, ancak cebir ve şidd«t mak işinin dayand'.ğı haricî aebebler heriç, hür ve müst.kil rremle!"ctlerin po'itikasını hiç bir zaman kabul etmiye bsi'i olmakla berrber bunu istiyer> bugiin sıkıyanetim mevcjd ceğini kaydederek dedi ki; me";ul hükumctini^.in Bfl;zından yoni aHumplirey BOGGARD İngrid BERGMAN değildir. Dahildeki çstcleTÎe uzuri zaç'iklam!» isiiyoniır vardır. «Millst hak bcnimdir diyor^ 2 BA R K I Z L A R I (nandanberi mücade'.e halinde ekn ya Her Türk hür doğar, hür yaşar. Tr.Bu sebebl?r bu kürsüden r.çıkça koAnn SCHERÎDAN Ronald REAGAN k a komşumuz Yunanistanda b ! e bu ılhi bojimca hayativetini muhafaza et nuşulması caiz olacak bir ölçü içerisin. i Mecliste dünkü fırtınalı toplantı CUMHUBİYET 29 Mav» FOTOGRÂF ve SİN1II4 Âmatör ve ELE GEÇMEZ FIRSAT Amerikada. mukabüinde bir otoroobil veîilecek kadar kıtlaşmış yiiksek evsafta Kontax III fotograf makinelarile R. C. A., Sieroens ve Kodak marka sesli ve sessiz alıcı ve verioi 35, 16 ve 8 mm tam takraılı siüema ve film kopya makineleri satılıktır. Bugünden itibaren Beyoğlunda Foto Spor vitrinlerinde görülebilir. Açık arttırma ile satı* ganü 3 haziran 947 saat 14 te. KIRAN KIRANA BÜYÜK GÜREŞLER KAOIKÖY FENER STADINDA 1 Haziran PAZAR günü saat 13 ten itibaren Başaltma ve büyük ortaya 1000 lira Küçük ortaya 500, ilâvelere 200 lira ikramiye. Hakem beyeti: SUl'OLCU MEHMED PEHIjİVAN'ın baskanhğmda Gürejler yenişinceye kadar devam edecekttr. Bugün Matineleıden İtibaren I P EK S İ N E M A S I N D A 2 nci H A F T A 2 F İ L. M B ! R DI c k SU PERİLERİ ESTHER WİIXİAMS RED SKELTON BL D A B B O T T 1. O U C OS TEL R İO R İT A Ş A RK SİNEMASI ÜÇÜNCÜ HAFTA CEYLÂN ftu Bilhassa gozü yukseklerde olan genc kızlara bîr ibret dersi... Kıskançlığı yüzunden bir cinayeti dahl göze almaktan Sekinmiyen canavar ruhlu bir kadın... Karının servetini kumar masalarmda eriten bir sefih... Oynıyanlar: EMİNE NUBEDDİN YAHYA ŞAHİN ÜLVÎYE CEMİL MAHMUD MİLtCİ VOkuyanlar: ML'STAFA ÇAĞLAB SUZAN GÜVEN İSLÂN İLNİHÂLİ Bu film ayni zamanda T U R A N Sinemasında gösterilmektedîr. BUGÜN A R SİNEMASINDA 2 BÜYÜK FİLM BİRDEN BUGUN LALE SINEMASINDA 1LİZBON Hedy LAMAR Paul Lorefla PERİS! HENREİD LADD 1NARVİK BASKINI 2ÇİN HARBİ TOU\TG Alan Bugün Matinelerden İtibaren 2KİMSE KURTULAMAZ Eugün Kadıköy SÜREYYA Sinemasında SÜMER İ K İ SİNEMASINDA F İ L M B İ R D E N 1 KAZABLANKA Yeni bir Ş?rlok Holmes fi'mi Basıl RATHBONE Nigel BRUCE CEZAYIR ESRARI Bsştanhasa renkli MASİA MOKTEZ SABU YILANLI MABUDE