8 Mayıs 1947 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

8 Mayis 1947 C1JMHUKİYET Yardım Filistin meselesi eylule kaldı Ilisttn meselesini hal lçln bir çare aramak üzere hususi su rette toplanan Birieşmiş Müietler kuruln, meselenin tetkikini ve bir rapor hazırlanması işini siyasî komiteye bırakarak işlerini bitirmiştir. Siyasi komire alâkalı her tarafı dinliyerek ve gerekleşen incelemeleri yaparak önü rr.üzdeki eylulde toplanacak olan Gcnel Kuruli raporunn takdim edecek ve taporun tavsiyeierl o n n u n mnıakere ve mıınakaja edilecektir. Siyasî komite de dünden başhyarak faaliycts girişmlş ve her şeyden önce b:r tafckti kMnisyonu vücude geil'fli istemiştir. Bn tahkik komisyonnr.cn tarafsm üevlttlsr tcmsilcilerindea kurnl nıasına ehemmiyet verdigi güıe çarpmaktadır. Amerika mnrabhası, bn noktal nazarı iltizam ederek büvükler'n de tahkik komisyonuna seçilraemelerinl istcmiş, Kr.nr.da, Çekoslovakya, Iran, Holanda, Peru, İsveç ve Urusuay devletlerinin mnrahhaslanndan muteşekkil yedi kişilik bir komlsyon kurulmmnı teklif etmıştir. İngiltere de bn bususta Amerikayı desteklemlf ve tahkik heyetlnîn tamamile tarafsız ve ax sayüı olmasından hcşnud olaca£mı anlamıştır. Kalifomiya temsilcisi Cumhuriyetçi Siyasî kcmlsyonun bu Işi başarmasın Leroy Johnson, Rusyanın «mukaddes dan soora tahkik heyetl işe başlayacak andlaşmaları» ihlâl ettiğini ve Rusyjmın ve meseîenln haJlini kolaylaştıracak ça kargasalık, ayrüıklar yarabnağa çalı^tırelpri arayacaktır. ğını ve hattâ Yıman hüiumetinin mahTahkik heyeti tarafmdan ifa edUecek vına uğraştığını beyan ederek şunlan vazifenin çok mühim ve çok ağır oldngn ilâve etmistir: çi'phe götunnez. Çiinkii alâkalı tar&flar Husyaya bu şekilde hareket etmek arasmda bir anlaşma zemini bulmak hakfa olmadığım ihtar etmeliyiz,» Johnson dercce guç oHuğu fibi bunlan bason, büyük bir heyecanla ve bağırarak rtştırmzk içln çare bu'mak da adeta InıVânyızdır. Sebebi işin ta baştndan yar.Iış tntnlmu;. olması ve alâkalılar arasmda husumct ve münaferetin azami baddi bnlmasıdır. 1539 da tnrfltere, Ikl taraf, yani YsLondra 7 (a.a.) Türkiyeye göndehodılcrle Arablann elele vererek yaaa rilecek olan îngiliz cMoECfuito» uçakmaUrını sağhyacak hal çaresinl bulmuş lannın sevkl şimdi tacil edilmektedir. ve nöjrettij] Beyaı Kitabla işln tatbl Uçaklann hareketi fena hava yüzünkatına girişmiştl. Bn çareye före Arab den pek fazla gecikmişti. Bu uçaklara lar, Filistin nüfnsnnun flçte tklsini, Ya yedek parçaları taşıyan ve İngiliz pilothndiler de flçte birinl teşkfl edecekler, larının avdetlerinde Ingiltereye getireYahudi muhacereti dnrdnrnlacak ve Fi cek olan «Dakota» naklıye uçaklan relislinde Arablann ve Tahudilerin lş fakat etmektedir. birliği ile müstaJdl bir hükumet kurulacaktı. Çimdiye kadar bnlnnan hal çarelerlnin en dogrusn ve en faydahsı bn idi. Fakat. bllhassa 8iyonistlerin ifratlaü Izmit 7 (Husust) Adapazannm ve bııtün Pilistinl benimsemege kalkışan iddlaları bn bal çareslnln snya dtiçme EbceleT köyü ile Tavukjar köyü arasmsine ve Filistinin emnlyet ve huzurdan da eşine ender rastlanan korkunç bir cinayet işlenmiş, iki çocuk annesi genç nıahrum yaşaınasına sebeb olmnştnr, FilJstinin yeniden emniyet ve hnzcra ve güzel bir kadın, aşıklarile bir olakavuşmasım tenıin edecek hal çaresinin rak kccasını Bldürmüştür. gene bn çare oldugv «üphe göturmez. Ebceler köyünd* 30 yaşında Mehmed Onun lcin alâkaUları dinllyecek olan Cengiz kansı 22 yaşında Hanife ile tahkik feomisyonnnun bilhassa bn çare Tavuklar köyünd<în Eboelere gelirken durarak onn tensib etmesi de yolda kadının eskidenberi münasebette nınlıtemcldir. bulunduğu Aîiklanndan 19 yaşında NeBnnunla beraber eylulü beklemekten catl Yıldızla 18 yaşında Mhmed Yılbaşka bir çare bnlnmnaâığı açikâraır. maz, pusu kurarak önlerlne çıkmışlar, Muhatkak kl her taraf aradaki müd yolda kocasının tabancasım bir bahar.e det »arOnda kendi davasını belirtmek ile alan kadın, kocasma ateş etmeğe lçin çalıçacaktır ve gene muaakkak ki baslamij, fişıklan da bıçaklarmı çıkaSiyonisUerin rlrlşt&leri tethl} siyaseti rarak yaralı adamı, on beş yerinden ve kan dökme faallyetl, diinya naıarm fed bir şekilde öldürmüşler, kulakladaki Hibarlannı kat kat diişünneSe de nnı ve bumunu da kesmişlerdir. Katıl vam edecek ve »onnnda belM de ber kadınla âsıklan yakalanmıj, Cumhurişeyi kaybetmelerine sebeb olacaktır. yet Sava yardımcısı Rifat Aslanoğlu ömer Rıza DOĞRUL 'ikata elkoymu§tur. Bu cinayet, muhitimizde nefretle karşılanmıştır. Ce\det Baştarafı 1 tn<H tahijede 'müdafaa ederben, neticelerinden asla korkmadıklannı ilâva etmiştir. Bender bunun üzerine sunları söylemiştir: c Bugün bizi diğer bir harbe sürüklemek üzere Amerikada korkunc bir komplo mevcuddur.» Rusya ve Birlsşmiş Milletler Bundan «onra söz alan Güney Karolina mebusu demokrat James P. Rlchards, Rusyanın bu teşekkülün gayelerini yıkmak için Birleşmiş Miletlere iltihak ettiğini soylemiş ve şunları üâve etmştir: « Kusyanm Birleşmiş Milletlere iyi bir niyetle İltihak etmediğini ne kadar çabuk idrak edersek o kadar iyi olur.» Richards, tasarıya muhalefet edenletin, programı «Birleşmiş Milletlerin ktdbine saplanan bir hanger» şeklinde vasıflandırdıklarmı hatırlataıak şunlan ilâve etmiştir: «Birleşıoiş Milletlerin kalbine bir bıçak saplandı ise, bunu batıran Rusyadir. Bunda asla şüphe yoktur.» Bundan sonra Ricnards, Birleşmiş Miile<tlerin kuruluşundanberi, buna bağlı okrak ihdas edilen teşkilâtları zikretmiş ve her teşkilât adını saydıkça, bir müddet sükut ederek, ju cumîeyi ilâve etadştlr: «Rusya, bu teşkilâta da girmeği reddetti.» şunlan söylemiştir: cEzici bir ekseriyetle kabul edelim» c Mukavelelerin kudsiyetine inanmakta olduğumuzu dünyaya bildinnek için tasanyı ezici bir ekseriyetle kabul edelim. Yapılan andlaşmalara ittiba lüzumunu tatutmKk için, mukadderatunıza ve kudretımizi tehlikeye bile atmak istedığimiz anlaşılsm.> Bundan sonra, söz alan Ohio temsilcisl Curahuriyetçi Frances Bolton da şunlan söylemiTtir: < Rusya bütün dünya milleüerini komünist hayat tarzına uydurmak peşindedir.> Müzrkereler 9 saat sürecek •Washington 7 (a.a.) Amerika Mümessiller Meclisi, Yunanistan ve Türkiyeye 400 milyon dolar yardımda bulunulmasına dair Başkan Truman tarafmdan yapılan taleb üzerindeki muzakerelerine dün başlamıştır. Oturum başlayınca meclis, müzakerelerin 8 saate ihhisar ettırilmesini kabul etmiştir. Projenin bugün kabul edilmesl bekleniyor •VTashirgton 7 (a.a.) Tahdid edilmiş bir zaman çeroevesi içinde çalışan Kongre üyelerinin tahsis edilmiş olan bütün zamar.ı müzakerelere hasreâecekleri ve bu suretle yarın tâdil tekliflerile bu projeyi baltalamak için yapılacak şiddetli hücumlara karşı son karar safhasını hazırlamış olacaklan beklenmekteydL Bununla beraber, hükumet çevTeleri, tasarmm kabul edileceğinden ve Yunanistan ve Türkiyeye yapılücak ikrazlarm yann geç vakte kadar kongrenin müfbet tasvibine iktiran edeceğinden emindirler. T j Güvenmek lâzım.. Mecliste dün tartışma ve gürültüler oldu Bafta.ra.jx 1 inci sahifede m • Her feyden ve herkesten süphe • edersek ialerinüzi yürütemcyiz. Vâİ hime ile hakikaü birbirinden ayır: mak için hâdiselerin acı da olsa ifa: delerini dinlemek zorundayız. Bütün • kannnlar, nizamlar, kontrol ve tef• tişler nihayet şahıslara itimad teme• line dayanır. Her şejden evvel ve ; her çeyin sonunda bu itimadın sar: sıhnamflsma, onu sarsacak olanlann : islerinin amansız bitlrihnesine. dik: kat etmezsek halimiz harab olur. : Bütün teşebbüslerimfede ve işleri• mizde birbirimize güvenmek lâzım • oldnğtınn bir an habrdan çıkarmı• yalun. Değişmiyen Başma.ka\eden devam vazifemiz, milletimizin yaşına före değil, devrimizin tarihine göre iş başarmaktır. Ve bu de^Tİn tarihinde yirmi sene azımsananuyacak derecede heybetli bir mesafedir. Tabiî kayııaklan itibarile yoksul bir millet sayılamayız. Toprağı bizimkinden çok daha kısır olan Finlandiya, yirmi beş yıl içinde umumî hayat sevi>'esini bizimki ile kıyas kabul etmiyecek kadar yükseltmeye muvaffak olmuştur. Akdenizin öte ucunda bizi andıran İspanya, çok yıpratıcı bir iç harbinden sonra, on yıl içinde, nüfusunu on milyon arttırabUmiştir. Ankara ile beraber kurulmaya başlanan Gdynia limanını, Polonyalılar, daha az masrafla, ve daha kısa zamanda, daha başanlı bir şekilde imar edebUmişlerdir. Millî rcfahın kaynağı, tabiî sen'etlerden, sermayeden ve krediden önce şuurlu ve programh gayretlerde saklıdır. Bütün iyi niyetlerimize rağmen bu hususta oldukça başıbozuk davrandığımızı ve çalışmalarırruzı bir türlü plânlaşüramadığuruzı kabul etmeğe mecburuz. Türkiyeye verilen İngiliz uçakları Adapazarı köylerinde fesi bir cinayet Ankara 7 (Telefonla) Haber verilfcğine göre, Mareşal Fe.zi Çakmak, ör.ümdziek'. günlerde bir yurd gezisine çıkacalrtır. Mareşahn Kastamonu, Zonguldai, Afiana, Hatay, Ödemiş, Gölcük. Ay^'alık; Balıkestr ve Erzurum da dahil olımk iizere bir çok yerlerden davetler aldığı bildlrtlmektedir. Osmanlı Padişahları devrindenMareşalm. yurd ge2islnde, bu yerlerden bir :"~nvnı zıyaret edeceği anlaşil beri ihmal edilen bir yurdu bu kadar zamanda işte ancak bu kadar kalkınmsl'tsdu, dırabilirdik! Mareşa! Çakmak yakında yurd gezisins çıkıyor 7 (Telefonla) Karısı Ifihriban F.rçini petrol dökerek yakıp öldürrr.ekten suçlu Sorgun Askerlik şubesi başkanı Halid Erçin hakkındaki karar, busün tefhim edildi. Savcı, Halid hakkmda öUim cezası istemişti. Oturum açılınca ağırceza başkanı, sanığa hitaben: J DuruşTnanız bitti. Mahkeme, rfzin, karjrna kasdfn yaktığmıza vicdanen kanıat getirmedı ve beraotiaize karar verdi. EŞer başka sebebden dolryı ır.ahkum dcçitseniz derhal tahliye edileceksiniz.» dedi. Kansını yaktığı iddla edüen ssm;k beraet etti Demiyelim arhk. Onuncu yıl için doğru clan yukanki söz, yirminci yıl için yanüş, otuzuncu yıl için pot, kırkıncı yıl için ise gülünçtur. Hâlâ aynı nakaratı tekrarlamakta inad etmemiz, ilk hamlemizin kınldığını ve elâleme karşı yerünizde sayan kimseler olduğumuzu kendi ağzımızla itiraf etmokten başka bir §ey isbat ctmijecektir. Zengin memleketlerde kredi bulmak, onlarla iktisadî sahada işbirliği kurmak da bir kabiliyet meselesidir. Durduğumuz yerde bağdaş kıırup oturursak, kara gözlerimizin hatm için bize el uzatan dostlarımızı da boşuna beklemiş oluruz. NADİR NADİ lzmitte bir fcasın davası Fransada, muvaffaklyetll bir konser vererek kendi eserl olan «Yur.us Emre îzmlt 7 (Hususi) Sadeddin Yalım Oratoryoxu> nu, Parisin en büyuk sa BaştaTaj% 1 Inci sahiieie admda trfr şaias, şetorimlzde çıkan Türk lonlarmdan Pleyel saloaunda çalan deBulgarların üzerinde zannedildiği kadar Yolu gazetesinde bundan bir müddfît gerll bestekârımıa Adnan Saygun, buevvel yazılan bir yaada kendislne haiyi bir tesir yapmıj değüdir. Tanıdığım gün Ege vapurüe memleketlmize dönebir çok Bulgarlar, bana Dimitrof vo kaıet edUdltini iddla ederek gaaete sacektir. Pariste bütün lcardlplomatilfin, hibini, yaza muharrlrini ve Belediye onım takib ettiği siyasetten m«mnua rransamn en meşhur musikl münekbaşkamru dava etmiştir. Duruşmaya olmadıklarını söylemişür. Bulgaristankidlertnin ve blnlerce münew«rin önünda genl« ölçüde bir Ruslaştırma siya bugün başlanmıştır. Belediye ba?karuds verilen konserile, Türk mttziğlnl tanın da dlnlenmesl lçin duruşma, baş"*a seti giidülmektedir. Ba siyasetin en acı nıtan Adnan Saygumı, Ünlversiteliler Atinaya giden tenisçilebir güne bırakümıştır. tarafı Bulgaristandaki Türklerin pek tfcrecle karşıl'.yacak ve Ünlversite Takötü duruma düşürülmesinde görülür. lerimizin muvaffakıyetleri lebe BİTİigl tarafından kendlslne butetTekel Bakanı hudud Komünist idare, devletleştirmek bahaAnkara 7 (a.a.) Atlna tenia ku ler verilecektir. nesile Türklerin elind* buljnan ima bölgesinde lübünün 59 nci yıldönümü münasebelâthaneleri almakta, v« bedçlini ödeMardin 7 (a.a.) Gümrük ve Tekel tile, Elen tenia federasyonunun davetmemektedir. Artık camüer, Islâm ce Bakanı Tahsin Coçkan, beraberinde Bi lisi olarak Atinaya giden 6 teni'sçimiz Çankırıda bereketli maatinin ibadet yeri obnaktan çıkmış, riaci Genel Müfettiç Avni Doğan birinci tur karşilaçmalarmda Muallâ, yağmurlar bir«r kulib halini «lnuşür. Içi tablo ılduğu halde dün Diyarbaktrdan şehri Gorodesky 6,0 6 0, Bahtiye Musluoglu larla doldurulmuş, üstüne bir Kızıl mize gelmjştir. 6/1 6/4, Fehmi Kızü 6/0 6/2, Şeftk Çankırı 7 (a.a.) Çankınnm Kızılasılmış olan camilerin dıırumu Fenmen 6 2 6/2, Suad Güler 7/5 6/3, ırmak bö'lgesine bereketli yağmurlar baiTa ş Bakan, burada bir kaç saat meşgul l bd Suzan 6'0 6/3 kazanmışlardır. yağmış ve köylüde büyük sevinc uyanTürklere yapılan hakaretlerin. başmda olduktan eonra hudud bölgesindeki gelm«ktedir. Bulgaristanda Türkün adı gümrük muhafaza teşkilâtında ir.cele Stalin, Ortaşarkta ve Mısırda dırmıştır. g k Lk melerde bulunmak üzere Derbesiyeye cçingene» clmu^tur. Türkiyey« Ingiltereyi de«teklemiş! istiyor ve alâkalı makama müracaat e gitmiştir. diyorsunuz, aldığmız cevab şudur: «BüLondra, 7 (AP.) ingiliz hükumetün eşyalarınıa burada bırakacaksıtine mensub bir kaynağın bugün bilEv almak lstlyenler* nız!> dirdiğine göre, Stalin, Ingiltere Dış kolaylık Bulgaristan, yaşayıs bakunından pei I§leri Bakanı Ernest Bevin'e, Rusyanm nsüşkül durumdadır. Komünist reiimigerek Ingilliz Mısır andlaşmasmın Göztepe üe Çirtehavuzlar ni istemiyenlerin yekunu her güa biraz Başta.ra.f\ 1 intA tahijede yeniden gözden geçiriİTiesi hakkında arasmda daha artmaktadır. Slav Birliğine de pek tezvirler, Türklyede bulunan Ermeni iki meın.ieket arasindaki münazaada ve aldırış edenler görülmeır.ektedir. Halk, vatanöaşlanmızı pek haklı olaralc bü geTek Sijdanın gelecekteki dımırnu Güzel Bahçeli Sağlam daimî bir baskı altında tutulduğu içın evlerc bir teessüre, iniiale sevketıniştir. hak!:mda tarafsız kalacağmı temin etfikirlerini açıkça söyliyememektedir. Bu meyanda şehrlmizde çıkan ermenlce miştir. Bedelinm yarın peçin, Bütün bunlardan Türkler ravallı çıkı <MaımarE> gazetesl dünkü eayosında yansı bes senede A\TÜ kaynakçı, punlan büdirnüştlr. yor, kendilerine yapılmadıi: hakaret bir maiale neşrederek Amerikadaki Er«Stalin, IngilteTenin Ortadoğu ve Mıbırakılmıyor. Bulgaristan, bugün, Tür meailerin bu hareketinl çiddeül bir üTAP1 ve KREDt B4NKASI A.Ş. kiycye gelnıek istiyen Türklerle dolu sanla takbih etmlşür. «Maxmara» ga sırdaki durumunu umun;iyetle takdir «stesi bu yaasında cher türlü suitefeh eder gibi davranraış ve bundan sonra djr.» K a d 1k 9 y Şubesi hümleri yok etmek üzere derhal beyan Sovyet lideri Ingilterenin, Mısrr veya. Ortadoğudaki menfaatlerini, Rusyanın sdelim ii, Türkiye Ermenikrinin harlcTEŞpKKÜR eSi faaliyetlerle hlç bir ftl&kası yok menfaat!erir.e aykırı telâkkl etmediğini Eşim Doğan Sigorta •'ur» demekte ve jöyle deram etmekte beyan «tmîştir» Anomm Şırketi muhadir: lebe feîı Bugün Matinelerden İtibaren EŞREF <Türklye Ermenileri, Ttlrkiye Cumhuriyeti vatandasa, 9ovjet ErmeıüstaDEMİFXAN'ın nında yaşıyan Ermenr.erin ds SoTyet cena:e torenine gelmekle acıma iştirak etm.§ yurddaşı vaaflarını taşıdıklanna nazabu'unan Bayın akraran, bu İki zümrenln mensub bulundukYeni 2 Film Birden ba ve meslsMaşlan Ue lsrı devletin slyasetia* ve menfaatterlne ç°'.enk gondermek lütBaştan aşağıya R E N K L 1 aykın hareketlerde rol »lınalan batüs fı.nda bulunanlara syn büyük bir dram ayrı teşekkur etmeğe mevzuu dahi olamaa.» oerın teessirum ınânı Marmara gazetesl, Türkiye Ermenllecldujundan sayın gazetenlz vasıtasıle ibUğını (Ever sinee venus) rlnin bütün Isteklerinl dilecliklerl Knit rica edenm. Hollywood'un en güzel kadınlan E}1: Leylâ Demircan bJ3üklerlmlze biMirmek hususunda ge3 orkestranın iştirakile nl? bir maüıariyet« sahib olduklannı MÜZİKAL KOMEDÎ (Thls Happy Bread) yazmakta vs îunlan llâve etmektedir: Meviud «Daha dün Başbakan Yardımaa 6aBosna ejrafjndan Hamza'.ay Beklr kızı. ora Ragıb Sarıca haremi, M. Cemal H. Sarı yın Mümtaz Ökmenle, îg tşleri Bakaruca ve Fethlye Berker valldesi ve Şsvket mız sayın Şükrü Sökmensüer, Kayseride Berkcr ve Hasan Tosun Posta ve Suad Sa satıja çıkanlan üç Ermeni killsesinin rıca kayinvalidrei, v* M. Ragıb Sarıca ve BUGÜN: EUm dünyasında Inkilâb yapan 2 büyük film Şermin ve Güzln Berker \e Nimet ve Jale satışını durduraıai suretUe halkin jükSarıca ve A. Tevhlde Postanın tu.jk vaH ranmı kazaRmiîhrdır. Yurddaşlıir vadeleri «alihatı nlsvandan Fatma Kâmile H% zıfelerini müdrlk bulunan Türkiya Errıitnefendl rubu lçin Eeyoflunda îstiklâl menileri lşte eealerinl bu şekilde duyurBETTE DAVİS OLİYİA de HAVİLLAND caddeslnde Agacamll çerıfmde S nisan 1347 maktadırlar. Bu dürüst ses kcndisile lfcuma günü lklndl nama2inı n.jtcakıb oku2 P E R 1 L Î EV1N E S R A R I nacak ınevludu akraba ve dosllarınm vs dın tihar etöğimlz gene *& giirbüz Curehuriyet neslimlzin vakur sesidlr.» karde;ıeruıuı teşrJlsri rlt» oluniır. Bulgaristandaki Türklerin l actklı hali Ba$tara}\ 1 inci tahijede Bsmard H. Blert barekstinden evvel basma şu beyanatı vermiştir: c B.ze azamî derecede rnisaürperverlik gasteren tstanbuiun resml memurlarır.ian ve halkından gayet nazlk ve cıişfik bir muka"beie gördük. Porsamuzda bulunan her ferd lçln oomerdce vakltlermt sarfedip bizi candan karsıüyan, nezaket gostsren ve yaptüları tezahüra,tla mlHeÜerimiz arasındaki üstün dasthığu beltrten Türk milletine bilhassa mlrjnettera. Güzei şehrinlzden namütenahl slyaret haöralanmızla ajTilayoruz.» Dost fHo dün gitti Adnan Saygun bugün geüyor düi, kanunun koruyucusu ve âmme vicdaTT.nın kulağıdır. O halde kurulun bu şartı haiz yargıçlaruı riyaseti altında teşekkülünü bir prensip olarak lüzumlu saymaktayız. Oy verme nraamelesl Tasannın oy verme muamelesinden bahis olan muaddel 11 inci maddesiniıı yazılış şekli, tatbikatta büyük tereddüdler husule getirecek mahiyettedir. Kullanılacak oy pusulalarının matbu olabilecegi ve siyasl partilerin işareti mahsusalarını ta5i>"abıleceği hususlarının maddeten tasrihen yanlmmn da gerektır. Hemen kaydedeyim ki tasan halihazır şekli ile oyların gizll verilmesi prensipini sağlamağa matuf tedbirleri ihtiva etmemektedir. Halbuki seçimin en basit ve tabiî kaidesi de budur. Seçimin gizll yapümaa Bir yandan hükumeüa silâhlı kuvvetleri, öbür yandan parti teşkilâtları ve dijer taraftan da sıkı surette birbirine bağlı zümre menfaatleri karşısmda kendini zayıf ve âeiz gören vatandaş, rey vermede serbestî prensipini ancak ve ancak seçimin gizli yapılmasmda bulmaktadır.> Hanra Bozca, seçimlerde gizlilik aağlanmazsa halîtan, hürriyetten, tecelli etımş millî iradeden bahsetmenin ne dereeeye kadar mümkün olacağmı bilmediğiru kaydederek sozlerıne |öyle devam etti: < Vatandaş, oyunu sandığa indirirken her türlü tesirden izâde kalmah ve yalnız vicdanmın sesini dinlemelidır. Bu da şüphesiz ki ya bir kapalı oda temini veya çok basit bir halde hücre tesisi ile mümkündür. Mühim olan bir cihet de komisyon başkanmm daveti olmadık;a zabıta âmir ve memurlarınm vesaır silâhlı kuvvetlerin, d«ğü sandık başlarına, sandık clvarlarına dahi yaklasmamalannı temin edeoek surette tasarıya msdde ilâve olunmalıdır. Hulâsa arkadaşlar, görülüyor ki tasarı, halıhazır duıumu Ue çok partıh sistemin gerektirdigi oy vermede gizlilik, tasnifte alenilik ve binnetice seçımde teminat unsurlarmdan mahrumdur. Bu cüvetlerin Bağlanması için tasarmın komisyona geri çe^Tİlmesini arz ve teklif ederim.» Demokrat milletvekill, başkanlığa bu hususta bir önerge de verdi. Tartışmalar Bundan sonra kürsüye gelen Ihsan Olgun (Yozgad C. H. P.) söze başlarken Demokrat Partiye mensub olanların her seçtmde yolsuzlut, madd!, manevl tazyıklar yapıldıgını. gerek matbuat vasıtasje, gerek diğer şekülerde ileri sürdüğünü anlatmakla söze ba^ladı. Bu arada Demokrat Parti sıralannda gürültüler oldu: « MUlet de ayni feyi söylüyor.> sesleri yukseJdi. Emin Sazak, başkana hitaben: « Ikaz bu>urun, sadede gelsinler!» Dedi, başkan Feridun Fikri Düşün sel: « Saded budur lşte» oevabını verdi. «Dolab» îhsan Olgun, mütalealanna' devam etti ve Demokratlann oylann gizli olmasını temin içın lüzum gordükleri hücreyi «dolab» kelimseile vasıllandırarak bunun mahzurlannı saydı ve meselâ bir vatandaşın oy vermek üzeıe bu dolaba girip de bir türlü çıkmadıgı takdircie ne yapılacagını aordu. İhsan Olgun: «Devlet ve millet ha.yatınaa İyi nıyetin esas» oldugunu kâydederken Demokratlar da «bravo!» çektp C.HP. 1 1 hatıbi gülerek altoşladılar. Emin Sazak kürsüde Emln Sazak, usul hakianda söz istedi: « İşi inada binürmelcten vazgeçelim. Sinirienmlyelim, bizler faniyız. Bu, bır memleket davasıdır. Bir defa daha komJsyona gltsin. Etrafaca tetkilc olucfiun» dedl. Bu sefer de CH.P. sıralanndan gülerek soylenenler, «Sag ol!» ssslerl işitüdl Cemll Barlasm sözlerl Cemil Barlaa, muhtarlann esasen siyasl vazifeleri olmadıSmı, ldarl İş gördUkleıl ve noktai nazanna gore bu kftnun, mahs.I1in.in en namuslu, en mutemed adamını seçmege kâîi geliyor mu, bu cepheden tetkilc edllmesi gerektlglnl, adll cihazın, seçim muamelelerlne kanşOnlmasına Anayasanın müsaid olmadıgını, kaza, kuvvetinl beyhude yera politlkaya alet etmenln memleket menfaata aleyhtne oldugunu söyledl Ahmed Tahtakıhç kürstide Bundan sonra Anmed Tahtakılıç söz al dı ve DJ". milletveklllnin tasan hakkinia görüşlerini kaydederken C H. P. yi şu veya bu çekilde hareket ettiğinden dolayı ima yolu ile dahi ele almadığını, halbuki soz alan CJLP. li arkadaşlarınin, Demokrat Partinin çimdiye kadarki faallyetlermi küçümseyici sözler söylediklerini belirterek bunu yersiz buldu. Dedi ki: « Vatandaşa «mniyet telkin eden bir gekil teklif ettik. Bunların karşılanma şekll, bu yoldakl gayretlerimizi kırıcı bir manzara arzetml?tir. Kasaba muhtarlarınm vazifeleri, muhterem Cemil Barlasın dediği işlerden ibaret değildir. Hâkimin seçim kuruluna başkanlık etmesi ise anayasa prensiplerine hiç de aykırı değildir. Geçid encümen sözcüsü, yıl geçtıği halde dedikodusu bitmeyea eeçimlerden bahsetti. Ben, bunlan unutarak diyorum ki: Vatandaşlann seçim emniyetini sağlayıcı tedbirler alıcmadıkça vatandaşlan ruh! bir rahatsıilık içind« görmek gibi bir manzara devam edecektir. Bu müzakereleri, seîmiş hâdiselerin münakaşası gibi bir noktaca toplamaktan ziyade, hakıkaten demokratça seçim yapılacaksa, Vatandaş reyinin masuniyeti sartsa, biz, her İki partiye mensub olanlar, aramızâa bunu temin etmek yolunda yaraj eteneliyiz. Bu temin ediimezse, bu intıkal de\Tesi uzadıkça uzayarak rahatsızlık devam edecek vs memleketin umuml Idaresinde, simdi olduğu gibi zaman zaman sarsıntılar olacaktır.» Gürültüler Bu sırada CJH.P. sıralarından gürültüler işitildi. Ahmed Tahtakıhç devamla: « Seçmenlerim, beni, kanaatlerimi serbestçe »öylemek üzere buraya gönder diler. Siz de çıkar söylersiniz.> dedi. Ahmod Tahtakiîıc, ortada âcil bir va ziyet bulunmadığmı ve muhtarUk vazifesinin göriUmekte olduğunü, ihtiyar heyetlerinin süresi bittiğine dair bir kanunt hüküm karfisında da buhmulmadığını anlatü ve sözlerini şöyle bitirdi: Şikâyetler < Seçim sikâyetlerinin haklı haksız bizi dereoe derece düsünmeğe sevkettiği no&talar yok naudur? Hazım Bozcanın teilifi sadece demokrat Mr memleketin kanununda bulunması gereken esaslardan ibarettir. Hal böyle iken münakaşayı derhal fâsid noktalara intikal ettirerek batıl bir istikamete sürjldemiyelim. Vebali hepimiz için çok agırdır.> Muzaffer Akalm, eldeH tasannın madde ve hükümleTİni birer bırer ele alarak izahlarda bulundu. Muhtarlığm tarihçesinden de bahsetti. Yeni hükümleri, eski kanunla mukayese etti. Aradaki demokratik farkları belirtti ve dedi ki: c Görüyorsunuz ki tasarı, baştanbaşa çok iyi niyetle düşünülmüş bir tikrin ifadesidir.» Diğer hatiblerin sözleri Vasfl Gerger (CJiP.) komisyon adına izahlarda bulundu ve muhalif parti arkadaşlarından, her işte şiiphe ve tereddüde yer verme huylarında biraz irvsaflı olmalarını istedi. İhsan Yalçın (CJHJ>. Bolu), seçimler serbest olmasaydı Demokrat Parti milletvekiUerinin de, bugün Mecliste bulunamıyacaklaruu kaydederek söze başladı, Vatandaşlarm hücreye terkedilmesini, bilâkia oy serbesthğine mânl gördü. Secime nezareün, adlî cihaza tevdıird de doğru bulmadı ve bu yoL. daki mütalealarını misallerle lzah etti. Doktor Kemal Satir (CflP. Seyhan) ezcümle dedi ki: < Biz de Türk adliye cihazma inanan ve güvenen insanlarız. Demokrat arkadaşlardan aynldığımız cihet, siyasl lşleri adlt cihaza bırakmamak noktasıdır. Bİ2, bir çok seçimlerl kazandık. Ekseriyet bizim taraftadır. Millet, bütün tahriklere rağmen Halk Partisl etrafmda toplandığını isbat etmiştir.» Demokratlar, bu son cümleyi gülerek çiddetle alkışlamışlardu. Fuad Hulusi Demırelli, söz alarak Hazım Bozcanm ileri sürdügü mütalealan destekleyici izahlarda bulundu. 15 dakika dirdenmek üzere oturuma ara verüdi. tkind oturum Dtinci oturum gene Feridun Fikri Düşünfelin başkanlığında açudı. Said Köksal (Isparta) Demokrat Parti adına ileri sürulen mütalealara, tasarıdan da maddeler okuyarak ayrı ayrı cevablar verdi. İç tşleri Bakanı kürsüde Bundan sonra İç Isleri Baianı Şükrü Sökmensüer kürsüy» geldi v« ezcümle dedi ki: « Arkadaşlarım, mevzuun her noktasuıa da viikufiu bir sekilde temas ettiler. Ben, bir noktajT belirteceğim. Eürnırde bugün yajamakta olan kanun, bizi 15 mayısta mahalle muhtar ve ihtiyar heyetleri seçimini yapmağa mecbur ediyor. Huzurunuzdaki tasan, kanuniyet kesbetmediği müddetçe, biz, seçimi, elimizdeki kanunla yapmak mecburiyetindeyiz. Bu tasannın komisyona iadesi arzu buyuruldu. Tekrar komisyona iadesi demek, bizi eski usullere göre açık oyla seçim» sevketmek de mektir. Kimden kime şekva edsüm? azelelerde çıkan bir küçnk bize İstanbul Kasablanm Kimaye (!) cemlyetinin İstanbnl Belediyesio] BaşbakanUga şikâyet ettiğtai bUdiriyordu. Telgrafı oknyunca merhanıet hislerimiz uyandı, düşündük ve acıdık. Ama telgrz.il çeken kasablara değil, tstanbnl halkına. Niçin? Şunnn lçin ki, ey benim sevgili okuyıuiüaran, Istanbalda en az kontrola tâbi, en az Belediye nizamlarına uygun, en az cezaya maruz, fakat en çok hile yapan, en fazla karaborsacıuk eden esnaf kasablar arasmdadır. Eğer İstanbulda anî olarak baston şeklinde bir sıtahi re beledî kontrol yapılsa yüzde seksen kasab dükkânlarınm kapatılması icab eder. AUah ruası için bir kasab dükkânına girdiginiz zaman kasabın, çiratmm ve dübkândaki avadanlığm temlzU^lne bir batunul O size, hiç bir belediye nİ2amına vâkıf olmasanız bile, kasabın derhal cezalandırüması gerektiüni soyler. Gene bir kasab dükkânına girdiğinlı zaman, teraziye bakınız. Mntlaka yüzde sekseninde daimî olarak bir gö:de dirhcm, ötekl gozde bir kâğıd bulunıır. Biliyor musunui bv kâgıd kaç gram felir? 80100 gram. Yani her tartıda o kasab 80, 100 gram eksik tartar. D»« hasl rar Bngün koynn etine nark konmuştur. Bu narka rağmen koyun etinl narktan yukan satan ve bnnu yaptıgi malâra olan bir takım kasablar mercuddor. MaaJesef lokantalar ve halk bn kasablan himaye ederler. Böylece h:m etl p&halı satarlar, hem karaborsacılüc ederler, hem de tstanbnl Belcdiyesinl Başbakana sikâyet ederler. Ben de tstanbul Belediyesinin azası sıfalile tstanbul Belediyesinden sekvacıyım. Kasablan temiılik, dürüstluk ve fiat bakımından mX nk kontrol etn.lyor, en dislilcrinden bir kaçinın dükkânmı kapaınıyor dlye. Bufrün bir perakendeei kasaba kilo başına 22 knnıs k&r bırakılmıştır. Ortv> lama olarak bir kasabın 10 bayvan «attıgını, beher hayvanm 20 Ulo reldiünl farzedenek 200 kilo et aaüyor demektir. 22X200=4400, gunde kırk Uradao fazls kâr. Sermayesi? Eti iki llradan aldıi^nı faıcedersek 400 lira. Bnnun üo mislini, dört Kİsllnl de veresiye kovnnnz 1500 2000 lıranm içinde. Hangi esnaf 150B lira sermaye Ue fünde 40 lira kazaıur? Denecek ki, bunun kirası, vergist, masrafı var. Onlar da bu kâr nisbetindedir. Kirası çok, masrafı büyük ve verafır olan dükkânlar daha çok satifl yaparlar. Onlan siz, dükkânlarmdakl buı dolablanrun büytiklüğil ile ve akşam Usttt eUerlnde et kalmajişue derhıl anlarsinız. Te işte bu esnafı Himaye cemiyetl tıtanbul Belediyesini Başbakanlıfa çlkâyct etmiştlr. Ben de ediyornın, fakat kasablan degil, zabıtai belediye nlzamnamesinln 149 uncn maddesini harfl harftne tatbik etmiyor diye, tstanbul BeleâiyestaL B. FELEK Ermeni kongrasi ve Türkiye Ermenileri İPEK SİNEMASINDA Yuvamız Nekadar Mes'uddu VENUSUN RAKIBI Sinemasında Kadıköy SÜREYYA 1 A Ş K Y A R I Ş I reddetmek usulüne nihayet verUmelidir. Biz, şahıslardaa değil, sistemden baheediyoruz. Bazı arkadaşlanmız, işi karşılıklı siyasl münsebetlere döktüler; tahrikten bahsettiler. Eğer Türkiyede demokrasinin yerleşmesi ve kökleşmesi adı altmda birleştiğimizi iddia ediyorBiz, idaliet adamlarız. tl genel mecli sak, herşeyden önce seçim emniyetî si, belpdiye meclisi, hattâ köy muh ve seçim kanunlarının gözden geçlriltarlan seçiminde bir mekanizma kur raesi bahsinde de birleşmeliyiz.» •Siz sahsan sinirlenirsiniz» duk. Antidemokraük telâkki edilen açık oy sisteminden artık uzaklaşmakBu sırada bazı gürültüler oldu. Tahtayız. Ayni iyi niyeüerle bu tasanyı Ukılıc: huzurunuza sevketmiş bulunuyoruz. D. « Siz, şahsan sinirlenirsiniz. Biz, arkadaşlar, bu tasannın komisyona ia vazife ifa ediyoruz.» dedi. C. H. P. sıralarrndan: deslru istemekle, bizi, yakın günlerdec Biz de vazife ifade ediyoruz'» ki muhtar »eçimlerini, anüdemokratik olan açık oyla yapmağa sevkediyorlar sesleri işitildi. Ahmed Tahtakıhç: « Sinirlenenler vazife ifa edemez. H, bu, bir tezad teçkü eder. ler. tç tüzükte sinirlenme diye bir Mjlletvekillerl ceçimleri madde yoktur.» dedi Yakında yüksek huzurunuza mületDemokratların itirazlan vekilleri seçiminde yapılması istenen General Vehbi Kocagüney, kürsüy« tadillere dair bir kanun tasansı gelecektir. O teklaf üzermde görüşkrımızi, geldi ve seçimlerin emniyet içinde yatabiatile arzedecegiz. Seçimlerin ser pılıp yapılmadığmı tetkik etmek üzera beslaği, iktidar partiai içın de en ulvî Hasankale köylerile Afyonda ve Istanbir gay« ve istektir. Bizim kanaatimiz bulda yapUğı temaslardan bahsetti. Demokrat Partdnin son îstanbul se>o merkezdedir ki bu tasan gerek bizim, gerek arkadaşlarm arzu ettikleri çimlerlne girmemesinl bir hata olarai gayeyi sağlıyacak esaslan bünyesind« tavsjf edeıken, bu konuşmayı, başrn» danberl saded harici buian Demokrattopîamıştır. lar, gurültüye başladüar. Baskandan da Seçmenlik.vasfuu hafa her Türk ço hatibi mevzua davet etaıesini istediler. cugu, bu vazifesini cesaretle ifa eden Vehbi Kocagüney, anlatmağa devam millî karaktere sahibdir. Ona vazife ettikçe gürültüler de arttı. Bir çok Degörürken korkaklık atfetmek, yal mokrat ayaga kaTkarak: nız bir vehimden ibarettir.» < Bu mevzuda devam edecekse bla Atlaülan bir aday de söz Istiyöruz!» dediler. Başkan, Ve"a« Saim Ali Dılemre, elindeki fransızca bi Kocagüneye lhtarda bulundu. bir eserden ftansızca bazı satırlar o Bundan sonra Fuad Hulusi, onu taWkudu v« »eçimlerde her tarafın hakkiie ben oe Aktf tyidogan söz aldılar. Akil •(«msilinin arzu edilen bir jey olduğu tyidoğan, uzun lzahlannın sonunda Denu, fakat davanın hiç bir yerde yüzde mokrafc mlllet'ekillerine, komisyon ça« yüı halledibniş «ayılanuyacağını, ken lışnalanna gelmemelerinden dolayı ba« di şahsî kanaatine gelınce, fau propa a tarlzlerde bulundu. ganda, bu miting usulleri varken ne Demnkratlann seçim hakkında kanun şurada, ne burada hakkiie bir seçım teklifi yapılması kabil olamıyacağmı kaydetBu sırada gene gürültüler oldu; Başti; işi uzatmanın aleyhinde bulundu >\n îhtarda bulundu. ve sözkri arasmda Trakyada bir adayın, Tç İşlerl Bakanı tekrar kürsüye geîmılletvekıh seçılirse bataklığı kuruta dl. Bu sefer de bir noktayı ta\zih etti. cağuu bilen filitçilerin 5000 lira dağı şükrü Sökmensüer biraz önceki konuştarak adayı atlattıklannı hikâye etti: masında milletvekili se'jimine aid bir « Gidin d« Faık Oztraktan «orun» tadil teklifinln Kamutaya geleceğinl bildirmişti Battâ D.P. mmeUekillerinden bir kısmı da, hüiumetın. böi'le bir Ahmed Tahtakiîıc tekrar konuşuyor tadil teklrfi ile geleceğinl sanmıslırdı. Aimed Tantaküıç tekrar kursüye Şükrü Sofcmensuer, bu sefer dsdl ki: geldi ve ezcümle dedi ki: « Bizim taraîımızdan yapılmış bir « Tadil teklifi üzerinde muhtelit tadil teklifi yoktur. Bahsettiğim tekhf, noktai nazarlar dinledik. Sayin I5 lşleri Demokrat Paxti taxafından yapılip iki Bakanı da: «Elimizde antidemokratik encümende reddedılen tekliftir. bir kanun vardır. Bunu mutlaka düTabiî umumî heyete de gelecek ve gözeltmek lâzımdjr., diyerek bir vakıayı, rüslerimizi bildirceğiz. Sonra Ahmad mesuliyetini idrak etmiş bir Bakan sifatile itiraf ettiler. Bu düzeltme keifi. Tahtakiîıc arkadaşımız, bu tasannın geyeti, bugüne kadar geciktirilip şimdj tirilmesindeki gecikmcnin sorumluluğuaoeleye getirümek isteniyorsa, mesuli nu bizim omuzlarımıza yuklstiyorlar. yeti bize nü, yoksa idsalıst olduğunü j Sorumlulueu üzcrime alıyorum. Hiç bir sdyliyen Iç lşleri Bakanma mı aiddır? i mîmlskette oçi clmıyan bir muhtarlık Hükumet, bu tasanyı vaktinde gstj: I fbtenir'.in t?*kiki İ£zım3ır. Tetkik etük. memiş olabilir, bunda zaruretlsr bu'u I Araya mîthfin kış tatilı girdi.» nabilir, ancak memlekette bır sistem 1 Ba.kar. cundnn joja gorüşmenin yeden bbr sisteme geçiş gibi b'r vak:a k:r | t : : h | i tafcrırlcrini oya sundu. Müzaîisında seçim kanununun ana prensip j ksro kâlı eor'a'dü. Pemokratlar muhalif lerine göre Mecliscı uzun muzakere ve i kaüılar. Hatzım Bo^camn, tassnmn kotartışmalarına imkân vermeden kanun misyona geri çevnlmesi teklifi de redçıkarmak yerine takib edUecek usul. dedüd'. Maddelere geçildi ve bazı ufak mevcud muhtarların salâhiyetlerini bir kslims degiçiklikleri ile tasan, kebul tnüddet temdid etmekten ibarettir. olundu. M«clis cuma günü toplanacakMukabil noktai nazarlarınuzı, toptan tır.