9 Mayıs 1947 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r D O K T O R L A R I N Kıtablığında mutlak biıhıancak eser Prof. Dr. ZEKİ ZEREN Lâtince Türkçe Osmanhca ANATOMI SÖZLÜLÜĞÜ VE TÜRK ANATOMİ TERİMLERİ Yardım Proiesiniıt Müzakeresi Çetiıfle Mümessiller Meclisinde projenin iptaline dair teklif reddedildi v.. Fıatı 375 Krş. Taşraya 4 lıra MAZLUM KITABEVI; ISTANBUI. n .. ıo UnGU yil Oflfl l 0 1 0 * ^ * * umhuriyet fllP GENERAL Turkıye K O Ç T İ (Istanbul CTRIC . KURUCUSU: YUNUS NADf Telgraf v mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: îstanbul No 248 Telefonlar: Umuml Santral Numarasu 24293. Yan Islerk 24299. Matbaa: 24290. Cuma 9 Mayıs 1947 Yardım tasarısımn tasvibi bekleniyor Dün Mümessiller Meclisinde muhaliflerden bir kısmı yardımm Türkiyeye yapılmamasmı istediler ve tadil teklifleri yaptılar Fransanm karşılaştığı hâdiseler ransanın bu sırada çok mıihim hâdiselere sahne olduğu goze çarpmakta, hattâ bu bâdiselerin daha fazla ehemmijet karanması beklcnmektcdir. Bir kere Fransanın denizaşın ülkelerinin hemen hepsi, bağımsızlık kazanmak üzere ajaklanmıştır. Vietnam'dan başlıyarak Madagaskar'a \e Şimalî Af rıkaj a kadar her j erde halk, kendi mukadderatuıa hâkim olmak îstemekte ve karşılaşmakta olduğu mukavemet turlu turlu tatsızlıklara sebeb olmaktadır. Fransanın Akdeniz eahillerindeki Tunus. Cezajir ve Fas gıbi memleketler balkı ile ne yapacağı ve nasü anlasacağı en geniş alâkayr uyandırmakta, bu memleketlerde jaşayan ve arabca konuşan tnilletlerin Arab Bırliği ile munasebetler kurmak ve bilhassa Arablar arasındaki kültürel bağlantılan sağlamlandırmak, aynı zamanda hurrij et ve bağımsızlığına kavuştnak istemesi, Fransayı, haüolunması gerekleşen büyük bir dava ile karşılaştırmaktadır. Fransanın denizaşırı ülkelerde bu durumla karşılaştığı sırada iç durutnu da istikrar ve güven arzettiği sbylenemez. Çunku bir taraftan General de Gaulle >eni bir anayasa kurmak davasile ortaya atılmış, diğer taraftan da komunistlerin tahrikleri yeni bir mahijet alrruştır. General de Gaulle un ortava attığı davaya gore Fransanın iki yıl uğraşarak vucude getırmiş olduğu ana>asa birbirini tutmamakta ve bu j uzden Fransanın başına kuvvetli bir hukumet gelemeraektedir. Onun için anajasayı değiştirerek memleketin kuvvetli bir hukumet kurmasma îmkân vermek ve bu sajede Fransız kalkınmasını hızlandırmak icab eder. Fakat de Gaulle'un davası bundan ibaret değildir. Ona gore Fransada komunistlik tehlikeli bir mahiyet almışhr ve bu tehlike ile savaşmak gerektir. General de Gaulle'un bu tarzda ortaj a atılmış olduğu sırada komünistler de Fransayı yeni buhranlara sürukliyeeek bir durum abnışlar ve son gunlerde kabineden ayrılmak suretile iktidar mevkiindeki koalisyonu yıkmak, yahud işçi ücretleri yüzünden hasü olan ihtilâflan kendi istekleri dairesinde halletmek yolunu tuttnuşlardır. Sosyalist olan Başbakan ve sosyalist Bakanlar bu şartlar içinde kotnunistlerle işbirliği yapmağa imkân bulunmadığma kani olduklan Için, dfsvayı sosyalist konseyine sunmuşlar ve neticede komünistlerden aynlarak işbaşında kalmak için rey kazanmışlardır. Boylece komünistler iktidar nıe\kiinden aynlmış, ve muhalefete geçmiş bulunuyor. Bu yuzden komunistlerin bundan böyle yapacağı tahrikât da ayn bir amil olarak «rtaya çıknuş sayılır. Fransadaki komünistler îse, Fransanın menfaatine Rusyanın menfaatini ustun tutmakta ve onun menfaatıni mudafaa etmektedir. Meselâ Saar *** Arkast Sa. 3. Sü. 4 te NewrYork 8 CRadvo) Başkan Mr. Trumar'ın kongreye takdim ettigı Turkıye ve Yunan'stana yardım proı»si Amensa rmımessıller meclisinde son derece sert ve şMdetli bir mukavemet gonnefctedır Siyast muharrirlere gore yardım projesi sonunda muvaff ajcij etle geçe'ektır. Fakat bu vıteden son derece ş'dc'etlı tartışmalar olacaktır Yardım tasarısı âvan meclisinden k'i/vetli bir ekserıve*le geçmiş ve 23 muhalıfe karşı 61 revle kabul olunmuştu Fakat âyanırı bu tasanyı kabul <>tme^ndenberi yardım lşıni Birleşmiş Mi letler kuruluna bırafcmai cere\ aru kuvvetlpnmi'ş ve bu yuzden mumessiller mTİısı t'san aleybinde mühim bir mücadele açmıştır. Muhaiiflerin manevKSi Bugunku müzakereler sırasinda mılteadd.d tadil teklifleri ilerı surulmuş \» yardım i^ınm Bırleşmış Mılle*ler Kuruluna bırakılırasım isMven murıalifler muzîı'kcre'erin altmış gtltı geciktinlmesıni istemısîerdir Bunlann malcçadı Birîeşmiş Milletler Kurulunun eylulde yapacağı toplantıya kadar muzakereleri uzatmak, ondan sonra Birleşmi? Milletler kurııunun toplanmış olmasmdan isReısıcumhur, bundan sonra Rektoır Sıddık Sami Onarla toplann halind» Reisicumhur tsmet İnönü dün saat 18 dt tstanbul Ünlversitestne gittnis. ve tifade ederek işı olduğu gibi oraya haRektor Sıddık Samı Onar ve genel sekreter Ferid Zuhtü Orucu tarafından kar bulunan Unıversite Senatosuna gırerek toplantryı taklb etmif ve çalısmalar \ale etmektir hakkında izahat almıştır Fakat muhalıflprin bu manevrası mu çılanmıştır. Yukarıkı resımde, İnonü. Üniversıte Senatosunda profesörlerle bir arada Inonü, inşası tamamlanmakta olan Fen ve Edebıyat Fakultelerınde tet\affak o.mamı^ ve müzal.eıeler buna kıklerde bulunmuf ve izahat almıçür. gorülmektedir. ra|m?n de\am etmiştır Proje reddefrllrse DePıokrauar, mecLsın son toplantılanııda artmış olan muha'^fete hucum ırin eskı mecli3 ba^kanı Sam Rayourn"u s'çrrişlerdır Rajburn Trvrran dok'rlnirın muh?kka't olarak harbe goturecegı iddıa'anru yalanlam1?, fa^at bunun reide^'lmesinin butün O't'dolru ve ktızey Afnka memle'îetlennı saracak bir savasın çtkmasına sebeb olacagını bıldırmı^ır Hasan Âli Kenan öner Niha\et cumhuriyetçilerin son hatiM I • I » bi James Wads Worth şunları sojle davasmın ortaya attığı bu m ştır meselenin C. H. P. Mecli» « Dunya hıırrivet ve nizammı müGrupunda görüşülmeti Arkasi Sa. 3, Su. 2 de «Müttefiklerin siyaseti bende bir ev inçasma Cumhur Başkanı Üniversitede Bazı okul kitabları meselesi Dörtler Konferansı Viyanada toplamyor Avusturya Dış Bakammn denteci başlayan ve birdenbire rîetleri bırakıp birbirlerile , İmzalanan barış andlaşmaları Pariste büyük başarıîar kazanan Türk sanatkârı Yunus Emre oraforyosunu besteliyen vs muvaffakıyetli konserier veren Adnan Saygın dün memlekefe döndü ve törenle karşslandı ihtimalinden bahsediliyor Ankara 8 (Telefonla) Son gunlerkavgaya koyulan insan lar karşısında bulunduğum' de Kenan Öner Hasan Âlı Yucel da\ası vcsılesıle de dokunubnuş olan bazı hissini veriyor» okul kıtablan ve bazı hocalar mese esm'n C H P MeeliS Grtfpuna^ mtıkalı Londra 8 (a a ) Avusturva ile »2mtıhtemeldiT p:la"s.lı sulh muahedenamesırun tanzımı Bu konuda iîeri geri mutalea ve ıd ısıne de%am etmek üîere 12 majista dıalar ılen surulmekte oldıığundan barı .Vıvanada toplanac?k olan dortler konmılletvekıllen, hakıkî durumun ılgül f<"r>nsında Ingiitereyi temsil edecek tnBakanlıklar tarafından açıklanma<!uıı ' gılız eks^^rlen ile Dış tşleri Bakanı Mr geekh goımektedırler. Be' i a'asmda bu son gurUer içinds Bazı partıh çevrelerde bu münase n Uzakereıer cercjan etmiştir i bet'e ızhar edilen dılekler, şoyle ıfade Bu konferansa Jştlrak edecek olan olunmuşturİngihz murahhas^'ının Uımleri yarın«Genc ruh'an, koksuz murebbılrr e dan evvel açıklanmıvacaktır hne bırakmamalı>ız «Insanî gave t*lAvı sturva sulh anlaşmasının bir an k n edıyorum» dıjcak kendını veja ev\el akdi hakkında Mr Be\in taraf'nkarşısmdakı aldatmalarına artık bir dan gösterılen istek merkezi A\Tupa ve nıha>et vermehvız. Yalnız bılgıkn ve doğu A^•rupa memlekoler'ne karsı yeni otorıtelen değıl, Turk olmanm guru Irsiliz slvasetinin yeni bir delili telâkki runu dtıyduklan sabıt olanlar, genclerın edalmektedir. Avnsturya ile barış anlaşmasının imbaşma getırılmehdır. Yurd bılgısı programlarında, okuma kıtablarinda, tarıh zalanması ve tasdıkı 90 gun sonra bu tedrısatında bır esaslı değiîiklığe ıhtıyaç memleketteki Muttefık kuvvetlenle Tuna havzası memleketlerındeki Sovyet vardır > kuvvetlerınin geri çekılmesinı gerektıre. Arkasx Sa. 3. Sü. 5 te A\usturja Dış Işleri Bakanı Gruber Amerikan âyaemda Mihver peykleri ile yapılan moahedeler m»haWe*le karşılandı tlewYork S CR )' Başkan Trumanın, tasdik edılrrvek üzere Ayan meclısıgondermış oMugu sabık Mihver pe ki olan devletlerle yapılan muahedeler A yan meclisinde şıddetlı mulıalefet gormektedır. Gneral Marshall dun Ayan mclısı, dış ısler encumenı azasıle karşılasarak, bu muahedeler tasdik olunıradığı takdırde Avrupada baıışı kurmak Içın sarfolunan butun gayretlcın bo=a gıdec°â;ınt ve AmerJıarun 1920 de terşılaştığı vazıye'n tıpkısıle karşılaşı'acaSmt soylemış ıse de muahedelerm dış encumenden çıksa da âyan genel heyetnd« gerekleşen eksernetı kazanamıjacağı anlsşıhyor Avan genel hevetının bir muahedeyı tasdik etmesı ıçın uçte ıkuım khte rey vermesi ıcab eder Bu bujui ekse^ıyet tmın olunmadıgı takdı~de muahede tasdik edıbnenuş sajılır Ayan mechsuun dı? ıçlerı komıtesı, yarın sulh andUşmaları hakkında rey verecek ve durum bunun uzerıne anla» şJacaktır. Köylüye toprak tevziine başlanıyor Sanatkftr; kendbina takdim edilen buketle Ankara 8 (Telefonla) Köyiüye AvTupsya, yabancsı olduklan nnııı kü, onlar, bizım musıkimiz* tamamen Hattâ Turk toprak dağıtımına, iflc defa Ankara; Urkımizı yakından duyurarak buyuk tak. yabana bulunuyorlardı. d kazanan kıymetli kompozıtör Ad kompozıtdrü filân denildiğı laman ade fa ve Malatyada 16 haziran toprak baynan Saygın dun Ege vapurüe memle ta yadırgıj orlardı. Benı en çok mem rammda başlanacaktrr. Bıhndıği gıbı daketın« donmuçtur. Sanatkâr, yuksek ntın eden şey, Yunus Emre oratoryosu ğrtılacak olanlar, devlet malı topraklartahsil genclığı, dostları tarafından kar. nu Parıste, La Mouretuc orkestrası v« dır. AnkaradaU dağıtıma NaUdıandakl jılanmıj ve kendısıne buketler verıl St. Eustache korosıle Salle Pleyel deLondra 8 (A P ) Türkıy* Büyuk , safiri olan bu grup, A\ am Kamarası başki umumî konserınden ve Antropolojıe devlet topraklanndan başlanacaktır. miştir. • verdığim konferanstan Yapılan ınoelemelerde, yurdun bir çok Millet Meclısine mensub 8 kısılık bir kanı tarafından Ingütereye davet edılAdnan Saygın,' Avrupa Intıbalarmı, cemiyetmd* + grupun yarm hava yolu ile Londraya mıştıtr. dün kendısıle gorüşen bir srkadaşımıza sonra, Pari« matbua mm hakkmuzda yerlennde devlete aid olduğu anlaşılan vmrmaları beklenihnektedır. 10 gun sürecek olan ziyaretleri sıraiyi tabirler kullanarak yazdıklan ma hayli arazi bulunmuştur. çoyle anlatmıştır: . Milletlerarası parlamentolar birlığı mi. Arkası Sa. 3, SiL 3 te kaleler olmuştur. « Fransaya gittiğim zaman Wç kimAntropolojıe cemiyetinda rerdiğim seden alâka gönnedim. Antropolojie cemıyeti, benden folkîor mevzuunda konferansta, Anadolu türkülerinln, esbir konferans istedi, fakat komporitör ki Yunan musiküınden mulhem olma Arkas\ 5a. 3, Sü. 6 da olarak, knnse beniml* ilgilenroedL Çün Ankara, Urfa ve Malatyada haziranda tevziat yapılacak Türk Ingiliz destluğu Büyük Millet Meclisi heyetinin bugün Londraya varması bekleniyor Avam Kamarası Reis muavininin demeci Başbakan bugün şehrimize geliyor Ankara 8 (Telefonla) Başba'an Receb Peker, bu akşam, Istanbula hareket etmiştır Başbakan Istanbulda ıki gun kalacaktır. Sipariş edilen çaylar Ankara 8 (Telefonla) Haber verildığıne gore Tekel Idaresı, dış m«mleketlere fazla müctarda çay sıpariş etmıçtır. Onumuzdeki aylarda yurda gelmefe başlıyacak olan bu s^ıpari'ler arasında dunyanın en ivı çaylarmdan sajrılan 300 ton Mozanbık çayı da vardır. Kitab resimleme sanatı Şehrimize gelen Parisli bir sanatkâr, burada enteresan bir sergi acacak FTaıısa, dost memteketlere, en te«drll! elcüerıni, sanatkârları göndennekte d^vam edlvor. Bir yandan, Jea,n Marchatnın trupu temslllerine devam ederken, dlğer tpraftan başka bir sanatkâr, kitab <!ohı sandıklarüe, «erglslnl açmağa hazırlaTvor Bu sanatkâr JeanOabnel Daragnes'tJr. Açacagi sergisuıde de vüz kadar kitab teşhlr edecektir Fakat bu kıtablar Fransız zevkl seliminin en lnee örnekleridir ve aralannda bazıları dort beş bin llra kıymetindedlr. M Daraçn^s, ortaboylu, lnce yapılı, mavl R Ö 7 İ U gayet sevimll Wr insan Artık bevazlasmış saçlanna ragmen, blr zamf.nlar sarışın olduğu belli oluvor Gö?!İukIerir>ın camı ortadan böMnmiıs sanatkâr, bunlann ustıl ile uzagı alh ile \akını sejredıvor M Daragn^s ı, Perapalastaki odas>nâa. go.auğum zaman üzerinde bir sveter onun üstjnde de kalın bir <robs de Arbasi Sa. 3, Sü. 5 U. 1 Fransız lanatkân Darames îngilterede mecbnri askerlik Hizmet müddetinin 12 ay olmasına dair teklif kabul edildi Londra 8 ( a a ) Avam Kamarasında mecburl askerlik hizınetL kanun tasarısı hakkında cereyan eden muıakereler sırasinda askerlik hızmetının 18 ay olmasmı ıstıyen bir teklif 163 e karşı 311 oyla reddedılmiş, buna mukabıl hizmetin 12 ay olmasmı derpış eden hükumet tekhfı 17 oya karjı 368 oyla kabul edılmıştır. Savunma Bakanının demeci Londra 8 (a a ) Savunma Bakaru Mr. Alcocander, askerlik hızmetının kısaltilması munasebetıle sık sık alkışlarla kesılen bir nutuk söylemiş ve ezcumle demiştir kı: Inşılterenin îktisadt durumiı ve aneie kıtlığı yu7und^n a=ker'ık hızmetı j «uresım kısaltmak lâzım g^lmı?*!1" » Ankarada dolu ve yağmurutı yaptığı büyük tahribat Şiddetli bir sağanak halinde başhyan yağmur, üç kişinin ölümüne ve birçok evlerin de yıkılmasına sebeb oldu Teşekkür Gazetemızin 24 yaşına basması dolayısıle başta saym Vahmız Dr. Lutfı Kırdar, Basın Yayın Umum Muduru Nedım Veysel Ilkin olmak uzere telgraf ve te'efonla ve bızzat matbaamıza kadar gelerek tebrıfcte bulunan okuyuculanmıza ve Akşam, Va*an, Memleket Son Saat, Son Posta. Marmara refıklerımıze candan teşekkürlerimızı sunarız. Bakanlar Kurulu Ankara 8 d » ) Ba\anlar Kurulu bugün ogleden sonra toplonmıçtar. Ankarada sellerin asfalt yola yığdığı molozlar; kenarda nronadaa yıkılaa Ur iuntt förüliyor tifi i