26 Temmuz 1946 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Shakespeare • Seniha Sami RICHARD III FACİASI Büyük İngiüz edıbinin meşhur eserL Tanesi 100 kuruş. AHMKD H A L İ D . K İ T A B E V İ m h u r iyet 23 Uncli yıl Sayı: 7882 K U R U C U S U : Y U N U S NADİ Telgrai r* mektub adresl: Cumhuriyet, îrtanbu] Posta kutusu: tstanbul No. 248 Telefonlân ümuml Santrftl Kunurası: 24298. Yaa Ulerl: 24299. Matbaa: 24290. HAL1L CİBRAN'm HAK ERENLER Omer Bıza Doğrulun şaheser okiıyuculara sunduğu ve mt bile tercüme ettiği bu eser fikir şahikasma yükseltecek Cuma 26 Temmıız 1946 AHMED HALİD evı Mitinge 30,000 kişi iştirak etti, Parti ne düşünüyorlar? muhtelif hatibler söz aldılar, en Demokrat Partide genel idare kurulu daimî toplantı halinde, partinin Danıştaya küçük bir hâdise dahi olmadı Barıs konferansına doğru ütiin dikkatimiri iç iflerunlze I hasrettiğimiz sırada dünya ' derdleri ve gaileleri eksilmeinis ise de barif konferansının toplanacağı tarih yaklaşmıştır. Ba arada Italja, Macaristan, Rumanya, Bulgaristan ile yapılacak banş andlaşmaları hazırlanarak alâkalılara gonderilmiş ve alâkalıların hepsi de bu andlaşmalarda menfaatlerine uygun düşmiyen maddelere karşı mukabil tekliflerini hazırlamağa başlamışlardır. Amerika gazetelerinden birkaçı bu andlajmaların bir sutetini ele geçirip neşrettikleri için Anıerika Dış Bakanı Mr. Byrnes bunları konferansın toplanmasından evvel neşretmeyi Ingiltere, Fransa ve Rusyaya teklif etmiş ise de, galiba Fransadan fcaşka bir taraftan müsbet cevab alamantış ve onun için andlaşmaların mahiyeti hakkında fikir edinmek imkânı, Amerikalılara münhasır kalmıştır. Fakat mihvcrin eski peyklerile harbde galib gelen devletlerin hepsi, bu sırada, bu andlaşmalarla meşgul olmakta ve her devlet barış konferansında tutacağı battı hareketi kararlaştırmaktadır. Arada Iran hukumctile Mısrr hükumeri, sulh konferansına iştirak için müracaatlerde bulunmuşlarsa da bu muracaatlcrin kabul olunacağını gösteren biç bir belirti goze çarpmamıştır. Sebebi, konferansın harbe fiilen iştirak eden devletlere münhasır kalmasıdır. Yoksa Müttefikleri destekleyen bütiin devletler konferansa çağırılmış olsalardı, biitün Birleşmiş Milletler kurulunu Farisde toplamak icab edecekli. Galiba sulh konferansını, Birleşmiş Milletler Kuıulunun toplantısından ayırdetmek için jalmz harbe fiilen iştirak eden miHetlerin konferansa daveti kararlaştırılmış \e bunlara da jalnız Itaha ve sabık peyklerle yapılacak muahedeleri kararlajtırmak ve ımzalamak imkânı verilmiştır. Almanya meselesile Avusturja nıeselesi ve Japonja ile yapılacak sulh meselesi bu konferanstan başka konferan:,lara bırakılmıştır. Şimdiden anlasıldığına göre İtalya başta olmak iizere mihverin eski peykleri, kendilerine sunulan tekliflere itiraz edecekler ve haklarmda daha fazla in!>af ve merhamet gdsterilmesini iste\eceklerdir. Gerek Italyanın, gerek sabık peyklerin bu taleblerini desteklemek için kullanacakları en esaslı sebeb, harbe girmek için mukavemet edilmez baskılara uğramış olmak, ve iik fırsatta bu baskıyı atarak Muttefiklere katılmış, onlarla beraber zaferi kazanmak üzere müşterek duşmanla çarpışımj bıılunmaktır. italya, Rumama, Macaristan ve Bulgaristan bu şekilde hareket etmiş olmanın, zorla ve istemeye istemeje isledikleri suçu affettirmeğe kâli geldiğine inanmakta ve Müttefikleri buna inandırmayı ummaktadırlar. Inandırabilip inandıramıyacakları hakkında henuz kesin bir şey söjlemek mümkün değilse de Müttefiklerin bu bahis üzerinde de geniş ayrılıklara düşecekleri vuzuhla gorülmektedir. D. Partinin îzmirde Seçimlerden ün yaptıgı miting . Partisi ve Demokrat müracaat edeceği söyleniyor söz söyliyenler Millet Medisi açılınca yardun muhtelif köşelerinde yeniden toplantılar tertib edeceklerini bildirdiler •• • • • Ankara 25 (Telefonla) İsmet tnönünün «eçim sonu münasebetile yaptığı beyanat Ankara mahüllerind« umumiyetle iyi karşılanmıştır. Cumhur Başkanmın beyanatına muvazi olarak (Ulus) v« (Ankara) gazetelerinin bugünkü başmakaleleri de bir müddet. tenberi kullandıkları çok sert dili bırakarak mılleti elele çahşmaya dtvet etmektedir. Butün bunlar, seçira"leri kazanan Halk Partisinin, geçen mücadelelerri srtık unutmak ve seçim neticeleri üzerind* her hangi b:r münakaşaya meydan vermeme'k arzusunun tezahürleri olarak kabul edilmektedir. C. H. P. mahfilleri, her şey olup bittikten »nra se çimler hakkında uzayıp gidecek münakaşalann ancak j milletin yüksek menfaatlerini haleldar edeceği kanaatindedirler. Demokrat Partiye gelince; parti. rrserkezinde seçimlerin cereyan tarn etrafında vcsika. ve delillere müs | tenid bir beyannamenin hazırlanmasına hummah bir faaliyetle devam edilmektedir. Demokrat Partide hüküm süren umuml kanaate göre parti, seçimlerin fesbi ' için Daniştaya müracaat edeoektir. I Parti merkezi, bu müracaati kabul edilmediği takdirde ne jekilde hareket edece§i«i henüz kararlaş Arkam. Sa. 3, Sü. 4 te Universite penclen dün Mareşalı ziyaret eltiler Heyet, İstanbul milletvekilliğine seçilmesinden dolayı gencliğin tebriklerini bildirdi. Mareşal çok mütehassis oldu Demokrat Partinin izmirde seçimlerden evvel tertib ettifi son . mitingde , Celâl Bayar nutkunu söjlüjor îzmir 25 (Telefonla) D«mokrat Partinin'bazırîsîdıgı Manisadan, Ayduıdan,' ödemişten, Tir« v« diğer bazı miting bu akşam Cumhuriy«t meydanmda, tahminen 30 bin ilç«lerden gelen halk kütieleri ve heyetler d« mitinge iştikişinın iştirakıle yapılmıştır.. D. P. hatiblerinin nutukltrak etmi}l«Tdir. D. P. erkâmnın meydana gelişi sırasında rında hayli şiddetli cümleler vardı. Hatiblerin heyecanı Karşıyaka Demokrat Partisi> ibareâni havi bir çelenk zaman zaman dinleyici kütlelerini sarsmış, fakat hiç bir Atatürk heykeline konulmuştur. Şehrimizin muhtelif semttaşkınhk olmamıştır. Zabıta tamamen seyirci variyetind* lerinden miting» iştirak eden heyetlerin ellerinde üzekalmıştır. Arkast Sa. 3, Sü. 2 de Secimlerde kendikrine oy verenler Bir tek rey alanların sayısî 2000 i geçiyor Dünden sitibaren mılletvekili seçim bürosu Vilây«tten Befledıyeye nakledilm,?. tir. Seçim mazbataısının bugün yola çıkarılmasına çahşılmstktadır. Mazbataya seçim esraasında oy slan bütün vatandaşlarnı Jsimlerinm yazılması istenilmistir. Halbuki mesell bir rey alanların isimlerinin tesbıti oldukça müşkül bir iş olacaktır. Yapüan t'îtkiklere nazaran bazı kimseler kenriiier.ne oy vermiş^rdir. Bu suretle oy almak suretile ismi geçenlerin sayısı 2000 i tecavüz etmiştir. Bu seferkl tecrube eeçim kanununda yapılacak tadilât meyanmda aday'.ık . koymak işinin de bir zaptü rapt altına alınmasınıicab ettirmektedir. Bazı memleketlerde adayhğını koyacaklardan mu. ayyen bir miktar harc; alınmakta ve en az binde on,nisbetinde oy almadıkça bu para lade edilmemektedir. Bu suretledir ki adayhkfbazı kimselerin eğlence ve reklâmına'vasıta olmaktan çıkabilmekte» dir. Arkası Sa. 3. Sü. 5 te Filistin için bir konferans toplanıyor Kcnferansa, beş Arab devletile Filistinin Arab ve Yahudi mümessilleri iştirak edecek Londra 25 (B.B C) İngiltere hüku Toplantı tarlhl henüz kararlaştırılmış meti Filistin meselesini konuşmak üzere değilse de eyluldjB yap.ılacalk Birleşmiş bir yuvarlak masa konferansı toplama Milletler assamblesinin toplanmasından karar venniş ve Ingilterenin Orta evvel yapılaca^ı mıüıakkak sayılıyor. şarktaki sefirleri Arab devletleri temsilSuudî Arabistan petrolleri cilerine davetnameler göndermege me Londra 25 (B.B.C.) Mısır Başbakamur edilmişlerdir. Konfera.nsa, beş Arab nı tsmail Sitkı Paşa bugün Mısır meclidevleti ile Pilistinln Arab ve Yahudi mtl' slnde' Amerikalılann Süudl Arabistan messil'eri İştirak edec°k ve Pilıstin me | petrolleri İçin tskenderlye veya Süveyşselesmln halll görüşulecektir. I Arkan Sa. 3, Sü. 4 U Kızılordu değişiklikler Rivayetlere göre Mareşal Zukov'un kurmay subayları ortadan yok olmuş erkânı arasında Mareşal Fevzi Çakmak'm İstanbula gelirken trende alınmış bir resmi İstanbul Üniversitesi ve yüksek okul. lar öğrencileri birliğinden ikisi kız, ikisi erkek olmak üzere bir heyet dün öğleden sonra ellerinde büyücek bir çiç<»k demeti olduğu halde Mareşal Fevzi Çakmağı Erenköyündeki evinde ziyaret etmişler ve istanbul mılletvekilliğine seçilmesinden dolayı tebrik etmişlerdir. Vasil Konos Aç Avusturya, çocuklarınm bîr kısmını bize yollıyacak Avusturya hükumetl tarafmdan kurulmuş «Çocuklara Yardün cemiyeti», Beynelmilel Kizılhaç komitesl ve Kızalay delâletlerüe Dış İşlerl Bakanlığımıza müracaat ederek, Avusturyadaki çocuklardan bir kısmımn Turkiyeye girebilmeel için müsaade isteınlştir. Bu çocukların, İstanbulda muhtelil ajleler nezdinae birer sene müddetle kalacakları, ılk olarak 50 kişilik bir grupun yola çıkarılacagı, bunlar İçin jimdıden hayırsever aıleler yanında yer aynlmı§ olduğu belirtilmlştlr. İstenüen müsaade alınınca, çocuklar, hususl uçaklarla VIyanadan İstanbula gelecekler, yerleştırileceklerdir. Seyahat masrafı, cBasler Nachr:cht«n> isimll bir tsviçre gazetesmin okuyucuları tarafmdan ödenecekür. Çocukların bütün iase, ibate masrafiarı da, kendilerine bakmağı kafojl eden aılelerce verüece'itir. Bu teşebbüsun yerine getlrilms sebebile gözetüen gaye; bilhassa Avusturyada tesıri aşırı derecede hissedilen açlıktan, hele önümuadeki kış devresinde hiç degılse çocuklan mümkün olduğu kadar uzaklaştırmaktır. Hitlerin lsgaline uğrıyan ilk memleket olan Avusturyada harb felâketinin tesirl sürekli ve ziya.de olduğunöan, Avrupanm bir çok memleketleri ,harb sonundanberl bu memlekete ve bu arada çocuklarına geniş öl Arkası Sa. 3, Sü. 6 da Çiınkü Müttefiklerin bir kısmı sabık mih\ ercilerin bir kısmını, diğer bir kısmı da başkalarını desteklediklerini gizlijemiyorlar.Ve bazı sabık mih\ ercilerin galib devletler arasında yer alan Müttefiklerden arazi isteyecek derecede ileri gitmeleri bu durumu açıklamaktadır. Konferansın bu yüzden bir takım mühlm tarüşmalara sahne olacağı ve bu tartışmalarm büyük devletler arasındaki görüş farkını büsbütiin açığa vuracağı kolaylıkla tahmin olunabilir. Bunun bilhassa italya ve Yugoslavyajı. Bulgaristan ve yunanistanı alâkalan : dıran meseleler üzerinde pek hararetli ı bir mahiyet alacağı şüphe götürmez. Neticcde iki noktai nazardan biri galebe çalacaktır; l'a nüfuz mmtakalan politikası temelleşecek ve Balkanlarla orta Avrupa Bus. yarun peyki haliae girecek, Yahud âdil ve hakiki bir bans kurmak ve milletlerin hağımsızbğına riayet göstermek zihniyeti galebe çalacaktır. Butün dünj a buçiin bu iki şıktan hangisinin galebe çalficağını tereddüd, merak. heyecan ve korku içinde bekle. mektedir. Çüııkü nüfuz mmtakalan siyaseti, her ne yapılsa barısı kuramıyacak, bilâkis uzun bir ıstırab. gittikçe keskinleşen bir rekahet devri açacaktır." Bugünün bütün gösterileri içe ferahlık verecek mahiyette dcRİIdir. Onun j için b'arıs konfenn^mn toplanacağı gün âirinci Diuıja Harbini müteakıh 18 ocak 1918 da Versailles cla yakla«anakla beraber dünya sıkıntı ve toplanan banş konferansından bir gorünüş âzüntü lcindedır, uhıkta hiç bîr kuvLondra 25 (a.a.) Sluh konferansuı cagı soylenmektedlr. Londranın mılletvctli iimid ışığı görülmemektedir. da İngiltereyi temsü edecek olan heyet lerarası slyasetle Hgili bütün mahfüleDurumun, son rlerece ihtiyatlı. tedbirli, n>anık ve tetik davranmayı gereklestir. cumartesl günü Parise hareket edecek rıcds konferans İçin büyük hazulıklar Arkan Sa. 3, Sü. i u tlr. Heyetin 300 ta$um mürekkeb oladiği aşikârdır. • *» Barış konferansı çok çetin olacak Küçük milletlerin sesleri ve İngiltere İlk kafile olarak 50 çocuğun Turkiyeye girebilmesi için hükumetten müsaade istendi Mareşal genclere iltlfat etmiş, Universite " İstanbul milletvekilliğine gencliğine daha geniş şartlar temin etseçilen doktror dün meğe çalışacağını, hür fikirli genclerin memleket için daha hayırlı olabıleceğiniı istifa etti talebe birliklerinin böyle çoğalmasmm her talebenin ihtiyacmı karşılayabilecek îstanbul milletvekilliğine seçilmiş obır durum arzettiğ'nl, genclerin gözle lan Vasil Konos kendisile görüşen bir Arkasx Sa. 3, Sü. 6 da arkadaşımıza şunları söylemiştir: « Hayatımı kazandığım günden bugüne kadar yalnız doktorlukla uğraştım. Bundan sonra da mesleğimle meşgul olacağım. Milletvekili seçilmem benim için büyük bir zevktir. Vatan'Jaşlarıma minnettarım. Ancak çok uzun düşünerek şu neticeyi çıkardım ki, ben, mecliste boşuna bir sandalya işgal etmiş olacağım. Bunu gözönünde bulundurarak dun, seçim kuruluna müracaat ederek istifa edeceğimi bildirdim. Ne yapayım, mesleğimi ve hastalarımı çok seviyorum.» İki yüz kişiden mürekkeb İngiliz heyeti cumartesi günü Parise gidiyor Odesa komutanlığma tayin edildiği söylenen Mareşal Zukov Londra 25 (a.a.) Dün Sovyet başsehrinl terkeden Dally Telegrapb muhablrine göre Moskovanın her tarafında, Kızılordunun vtlksek komite erkânı arasında yapılacak esash değişikliklerden ve bunların sebeblerl hakkında dolaşan şayialardan bahsedilmektedir. Sovyet baaını Mareşal Koniev'in Kızılordu ( başkomutam olarak Mareşal Jukov'un yerine getlrlldiğl, Jukov"\in da Odesa komutanl'Sına tayın edildiği hakkmdakl haberl bu ana kadar teyid etmemiştir. Arkast Sa. 3, Sü. S da Rumanyada bir tethiş teşekkülü meydana çıkarıldı Bukreş 25 (a.a.) Rumanya Iç Işleri Bakanlığmın dun akş?m yaydığı bir tebliğe göre, emniyet teşkilâtı dah'iî harb çıkarmak için uğraşan ku\*vetl bır tethiş teşekkı'üü meydana çıkarmıştır. Sıkı Yönetlm komutanlığinın 24/7/ Tebhğde ilâve edildığine göre, bu tethiş faşıst ve yahudi düşmanı unsur. 946 tarıhli tebliğine aykın neşriyatta lardan mürekkeb olup yabancı bir dev bıüunduklarından dolayı Yenl Sabah ve letle münasebetler id;.me etmekte idi. Ç3erç.ek gazetelermin müddetsiz olarak Bir çok kimseler tevkif edilmiştir. İki gazete kapatıldı Ankara radyosu İç haberler îhf haberler: Füistin Erzurumda orta şiddette bir zelzele