25 Temmuz 1946 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Şarkm en büjrük raasalı Binbir Geceden GÜLNİHAL SULTAN Şehrazad hikâ.. elcrinin sonu GÜLNİHAL SULTAN GANLI MEZARLAR İÇİNDE kitabı çıktı 100 Kr. Başlıca kitabcılarda. UGUR KİTABEVİ 23 Uncü yı! Sayı: 7881 mhuriyet KURUCUSU: YUNUS NADİ Telgraf n mektub adresl: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: İstanbu] No. 248 Telefonlar: Umuml Santral Numarası: 24296. Yaa Işleıt 24299. Matbaa: 24290. r HAL1L CİBRAN'uı HAK ERENLER Omer Kıza Dofrulun şaheseı okuyuculara sunduğu ve müst bile tercüme ettiği bu eser fikir şahikasına yükseltecekti, Perşambe 25 Temmuz 1946 AHMED HALİD Ki Inönünün beyannamesi "Şimdi Türkiyenin millî hayatında yeni bir devre giriyoruz,, Cumhur Başkammız: "Seçim zamanının sinirli sözlerini karşılıkh bağışlıgarak ve unutarak vatanda huzur, çalışma devrinin açılması ilk vazifedir,, diyor Bir datıa sefere ne yapmalıyız? ek dereceli olarak yaptığımız ilk seçimin cereyan tarale neticeleri iızerinde durmak, lyi yapılan safhalan ovmek ve iyi yapılamıyan işleri tenkid etnıek, memleke. timizde demokrasi hayatını geliştirmek Için çok Iiizumludur. Herşeyden önce üzerinde ittifak ettiİ'uniz noktalardan başlamak çok isabetli olur. Bu da halkın tavır ve hareketidir. Türk halkı tek dereceli seçimle adeta tıacirden kurtuldtığıınu anlamıs ve reyi. ni kullanınak için koşmuştur. Onun "için eeçime iştirak nisbeti, esine rasgelinmi. yecek üstünlüktedir. Türk millcti namı. na büyük bir uyanıkhk ifade ettiği gibi milll kültiir seviyesi bakımından ilerili. .lik ifade eden bu tavır ve hareket. yerli fsmet tnöntt yabancı büriin müşahidler tarafından genis takdirlerle karşılanmaktadır ve bu lekilde karşılanmağa lâyıktır. Halkın, seçime iştirak etmekle beraber, hakkını kullanmak hususunda gös. terdiği vakar ve ciddiyet, erçinlik ve olgunluk da ayrıca kayda lâyıktır. Onun Için hiç bir yerde arbede vuku bulraamı», umnmiyetle Tiirkün edeb ve fa»ilctı. ağırbaşlılıfı ve serinkanlıiıçı kendinl gostermisttr. Üzerinde ittifak ettiifimiz nokta budur ve bu nokta üzerinde ittifak etmek, Turk halkının atılan ileri adımlara liyakatini apaçık gösterdiği için ayrı bir değeri haizdir. Bu, böyle olmnkla beraber gerek sc. çimin vukuu sırasmda, gerek seçimin bitmesinden sonra ortalığı kaplayan şikâyetlerin sebebi ne olabilir? Şimdiye kadar al'.sık olmadıgımız tek dereceli seçim usulünün tarbikahndaki bir takım toylnklar ve aksakhklar mıdır? Yoksa oyları tasnif etmek hususıında tutulan hattı hareketin bir takım siipîzmir 24 (Arkaflaşımız Doğan Nadi eıyette, miting yarm yapılacaktır. Mlheleri* uyandıracak mahiyet arzetmcsi büdıriyor) Izmir D. P. nin yarınki tmgde dört D. P. hztibi: Avukat Rauf midir? (bugunkü) büyük protesto mitingi ha Omursan Haydar Cmdar, avukat OsBütün bu noktaların aydınlanması ;ırlanıyor. Bugün Izmir Valisi Şefik man Kapani ve muharrir Burhan Belge Icin. zannederiz ki en Hoğru bareket, ye Soyer büyük kü;iık bütün emniyet â konuşacaklardır. Diğer taraftan Vall Sefik Soyer, yarm ni meclisin toplaıımasını beklemek, mu. mirlerini toplamış ve kendilerine yarın rafık. muhalif yeni milietvekillerinin bu için direktifler vermlstir. Vali memur Demokrat Parti tarafmdan yapılacağı bahislere dair söyliyecekleri soTİeri din lara fazla taşkn'îk edecek olanlarm ilân edilen açık topiantı hakkmda şunderhal toplantı sahasından uzakîaştınî ları söylemiştir: lemektir. * « Toplantı tertib edildiği takdirde Şimdiden sBylsnmeŞe değer bir nokta, malarını bildirmiştir. Dığer taraftan, D P. merkez binasmâa müdahale edilmiyecektir, Ancak bu açık bizim oyları tasnif ve ilân için tuttuğutoplantı esnasmda beyannamelerinde muz hareket tar7imn. tatmin edici olma. da bugün bir toplantı yapılmıştır. D. nin İzmirdekı ocsk reisleri ve diğer gösterilen e^aslara ve kanunun kavıdladıktan baska sinirleri bozacak derecede lerı gelenleri ,ç*ıtiBda buhınmuşlirdır. rına riayet ediİTieiıği veya herhangl üzücii ve çok ağır olıiııjjudur. 7080 kadar ocak reİE'nin hazır bulun yolsuz bir harekete tevessül edildiği tak. Dünyanın ba«ka memlckctlerinde yir. duğu bu içtimada D P. namına «Izmir» dirde alâkalılar hakkrmda gereken kami otuz milynn oy bir günde tasnif olu. gazetesi başmuharrıri Burhan Belge iti nunî muamele yapılarağı tabüdir.> nuyor ve daha mühiınmi dakika basında dal ve sükunet tavsıye eden sözler söyVali, Demoknt Partinin beyanname. ve saat başında hetnen her netice üân lemiş ve «Mitingin ksnun mucibince sinde bahsedilen hcyecanlı havaya te. ediliyor, bu sayerte herkes her açılan serbest olduğunu, kanunla beraber olun. mas ederek: «Momlekette hiç bir heye. sandığın neticesini o anda öğrenmek im duğu müddetçe kimseden korkulacak canlı hava j'oktur» demiştir. kânını elde ediyor ve onun için herkes ir şey olmadığmu bildirmiştir. Bu vs Arkast Sa.. 3, Sfl. 2 de vermiş olduğu OMin nereye vardığını ve neye hizmet ettiçini anlnvarak rahat edi. yor ve zerre kadar sinirlenmeden, üzül. meden, uztın uzad'.va beklemenin ıstırablarına uğramadan neiiceyi takib edebili. yor. Bu bizde böyle olmamıştır. Pazar gürü / ^ ^ •• •• I IM •• •• aksatnı son bııian setimin neticesi ancak çarsamba sabahı ilân olunabilmis, halk hiç olmazsa altmıs saat üzülerek bekle. miş ve bütün bu müddeti karanhk için. de geçirmiştir. Halbuki her sandığın açılarak tasnif neticesinde maz*>atası jazıhr ya7ilmaz verdiği neticeyi hemcn ilân etmek. ve böylece halkı bilvasıta da olsa, oylann tasnifile alâkalandırmak, aynı zamanda halkı dakika başında aydmlatmak ve herhangi itiraza gercklestiren bir sey varsa onunla hemen mesgul olmak mümkündü. Böyle yapılmantası mevzııat yu«indense, mevîuatı doğrulamak îcab eder. Başka bir sebeb •süzündense o se. bebi ortadan kaldırmak. herhalde çok faydalı olur. Çünkü bu sayede halk, ken. di reyile oynanıms olduguna dair >çinden geçebilecek her süpheden kurtulur ve verdiği reyin yerinl hulmuş olduguna inanrr ve her secimi Wr çok şikâyetler ve itirazlar takib etme7. Bu volda alıtıacnk tedlıirlpr demokrasi haystımızı hiis'ıiiHin temellestirir, des. tekler ve halkın inanını ve giivenini kat kat sağlamlar. Bn cesid tedbirl?ri almakta gecikme. mek, Türk milletin:n apaçık gösterdijji ileri sevijenin, ve Türk genel oyunun DUn Universitede yapılan toplantıdan bir intıba göstermiş olduğu hassaslyetin kesin bir Lozan zaferinin 23 üncü yıldönümü hitabede bulunmuş, Lozan barışını hugereğidir. • * münasebetile Devletlpr Hukuku Türk kukl bakımdan inceleyen uzun bir koRuslar, Azerbaycan hudu EnstlMl^U tarafmdan hamlanan kutla nnîma yapmıştır. nıa töreni dün Ünıversite merkez binaBunian sonra doçent Dr "Hıfzı Timur duna asker yığdılar Lozar.n tarihmden, Lozan murahhaslasında yapılmıştır Londra 24 (a a.) Tahrandan bildi. Tdrene saat 16 da İstıklâl marsıîe rınm nasıl seçıldiğınden. müttefıMerin rildiğine göre büyük Rus kuvvetleri başlanmıştır Kürsüye gelen Enstitü di menfaatlerınin burada nasıl çaıpıştığmAzerbaycan bududunda toplanmaktadır rektöru Ord Prof. Muammer Raşid Sa dan bahsetmiş, murahhas heyeti başvig fAçış ve Lozanm değeri» konulu bir Arka&ı Sa. 3, Su. 3 te lar, T Ankara 24 (a a.) Cumhur Başkanı Ismet Inönü bugün aşağıdaki beyannameyi yayınlamışlardır: Vatandaşlahma, Yeni seçim sona ermiştir. Türk milleti kadın ve erkek seçmenleıin büyük nisbette iştirakıle mılletvekillerıni seçmiştir. Yeni Büyük Millet Mecıisinln rauhtelif partililerden ve bağımsızlardan kurulmuş olması vatnımız. için büyük muvaffakıyettir. Milletimizi yü. rekten tebrik edeTİm. Şimdi Türkiyenin millî hayatında yeni bir devre girlyoruz. Her şeyden evvel seçim zamanının sinirli sözlerini karşılfth bagışlıyarak ve unutarak vatana huzıır, çalış ma devrinin açılması İlk vazLfedir. Büyük Mecllsteki çalışmalarda lse karşılıkh saygı içinde olarak fikir ayrılıkla^ rını vatan için yapıcı blr şekllde ayarla mak gelecek vazifemiz olacakhr. Iktidar ve karşı partılerini Büyük Mecüste, Belediyelerde ve basm âleminde bir arada verimli olarak çalışabi'.me lerinln milletç* imtlhanııu vereceğiz. Bu imtihanm muvaffakıyeü* v«rilmesl bugiînkü v« gel«wek nesiller Için' çok f«ylzli olaeaktır. Vatandaşlarımm ar«sında doatluğun bozulmaması içln bütün dikkatimizi kullanacağız. Yeni Büyük Millet Meclisinin «ziz memlek«t ve milletimize kıymetli hizmetler başar. mssmı dilerim. Ismet İnönü Ankarm 24 (Telefonla) Cumhur Bafkanı v« C. H. P. Gen«l Başkanı Ismet Inönü bugün saat onda Parti Genel Sekreterliğine gelerek üç buçuk saat kalmışlardır. Cumhur Ba?kanımız seçimlerin netrc«leri hakkır.da baa malumat almı* ve saat 13^0 da Çankayay» dönmüîtÜT, D. P. seçimler için bir Son seçimlerde Demokrat Partinin kazandığı yerler v» çıkarSığı milletvekili sayısı Seçimin kat'î neticen Ankara 24 (a.a.) Alınan son malumata göre, »eçim neticeleri ajağıdadır; Cumhurivet Halk Partisi 396, D«mokrat Parti 62 v« bağımsızlar 7 mületvekilligi elde etmiştir. heyanname hazırlıyor akisleri . P.) nin izmirde bugunkü mitingi Sıkıyönetim komutanının tebligi Seçim sonuclan hakkında vatandaşlaji süpheye düşürücü ve memleketin huzurunu rarsıcı nesriyat menediHi Celâl Bayar dün beyanatta bulunarak partiye gösterilen itimaddan dolayı millete tesekkür etti Ankart, 24 (Telefonla) Demokrat Parti Genel Başkanı Celâl Bayar, bugün seçimlerin sona gazet««ciler« beyanat. ta bulunarak bunların tam oereyam hakında eski noktai nazannı tekrarlamı?, bir kaç gün sonra Demokrat Parti Genel Idare Kurulunun bir beyanname neşredeceğini bildirmişir. Celâl Bayar, beyanatmın sonunda: « Son söz olarak milletimizin Demokrat Partiy* gösterdiği emsalsiz itimaddan dolayı Partimız ve ahsım namma duyduğumuz derin jükranı heyecanla ifade ederim. Seçimler sırasmda milletimizin gösterdiği oîgunluk Seçimlerin haricdeki Times ve Journal de Geneve gazetelerinin ileri sürdükleri mütalealar Vaîi mîtinge müdahale edilmiyeceğini, ancak kanun kayıdlarına riayetin şart olduğunu bildirdi Londra 24 (a.a.) Timea gazetesi, Türkiyede yapılmiî olan »eçimlerdea bahsederek diyor ki: Geçen pazar günü Türkiyede yapılan seçimlere altı parti iştirak etmiştir. Fakat seçim mücadelesi başlıca iki teşekkül arasmda cereyan etmiştir. Bunlardan biri tabiî Türkiyeyi son yirmi dört sen« içinde idare etmiş olan ve başkanı Tsmot İnönü bulunan Cumhuriyet Halk Demokrat Parti Genel Başkaru Celâl Bayar Partisidir. Oteki de bundan ancak yedi ve itidal, her türlü takdirin üstünd« ol ması, genel merkezln de Ankardan lzay evvel kurulan ve eski Başbakan Cemire nakli burada Celâl Bayara teklif muştur» demiştir. lâl Bayarın idaresinde olan Demokrat Izmir, 24 (Telefonla) D. P. W edilmiştir. Bu hususta henüz bir karar Partidir. Her iki Parti de Atatürkün rinci genel kongresinin izmirde toplan verilmediği öğrenilmiştir. varisi ve onun eserin* devam etmekto olduğunu iddia eylemekte ve her ikisi Lozan zaferinin Dün Universitede bir kutlama töreni yapıîdı. İnönünün Müttefik murahhaslarile nasıî çarpıştığı belirtildi i Kalkınma Partisi iki grupa ayrıldı A:rkası Sa. 3, Su. 4 te 25 uncu yılaonumu Mllll Kalkınma Partisi Uderi Nuri Demlrağın Parti tdare Heyeti kararüe liderlikteo ıskat edildlginl yazmıştık. Nuri Demlrağ, dün, gazetecllere bu hususta çunları söylemiştir: < Partimlz umuml kftta>l Vahid Çadırcıoghı, Idare kurulu Uyelerlnden NuKorgeneral Asım Tınaztepe Sıkıyönetim Komutanlıgından dün şu teblig bildirilmlştir: «Millet lradesinln tam blr serbesüiMe tecelllsini güçleşttrlr endlşesile lstanbul gazetelertnde eeçtaıe takaddüm eden ^ünlerde ya.pılmış olan çeşidll ağır neşriyata karşı hiç blr tedblre basvurulmamışü. rakat seçim büyülc bir sükunet ve emniyet havası lçlnde bitmiş oldu^ından halkımızın artıi karşüıklı Arkası Sa. 3, Sii. 5 te reddln Arcüçotlu, Asaf Göreç, Salâlıaddla Bikümir ve İsmall Sidkmın seçimler münasebetile partimiz aleyhine ve diğer muha^ım partiler lehine çalışmalan, lçlerinden blr kısmının muhasıın partilerle glzU anlaşmalar yapmak üze Arkas\ Sa, 3, Sii, 6 da İzmir, 24 (Telefonla) Izmir Halk Partisi makfilleTİnde soylendiğine gö^e kabinede bazı esaslı değişiklikler olacak, Ticaret, Ekonomi, Gümrük ve Inhisarlar, Adalet Bakanlıklarında yeni simalar görülecektir. degisiklikler olacak Kabinede Istanbulda ağustos sonunda yeni bir seçim yapılacak (D. P.) nin iki veya uç yerden seçilen adaylarının diğer yerleri tercih edecekleri ve bu suretle bir kaç milletvekilliğinin açılacağı anlaşılıyor * Seçim bürosu yeni milietvekillerinin mazbatalarını hazırlamaktadır. Iç Işleri Bakanhğı Vilâyete gönderdiği bir ta. mımde mazbatalarm ne şekılde hazırlanacağına ve ne gibi evrakın buna raptedileceğine <jair talimat vermiştir. Bu seçimden sonra Istanbulda ikinci bir seçimin daha yapılması mecburiyetı kendini göstermektedır. Bunun sebeo şudur: Mare^al Istanbuldan maada diğer ikt yerde kazandığı Için bunlardan yalnr birini tercih edec^ktir. Kezalık RefıV Koraltan Yusuf Kemal Tengirsek İcel ve Sinobdan da peçilmislerdır. Bunlar'n da, bu iki yerden birini tercih etmesi D. P. adayı Fethi A r k a s ı S a 3, Sii. 1 d e Can Erimçağ Dün gece bir atom tecrübesi daha yapıldı Bomba, suyun altında infilâk etti, sular beş bin kadem yükseldi San Franclsco 24 (A.P.) Beşincl atom bombası bu gece Green\fjcrı ayarile «.1 a t 21,35 te Blkıni körfezlnde suyun altında infı'âk etmiştir. İnfılakın sesi radya vasıtasile vuzuhla. ışıtilrrıştir. tnfılâk neticesinde sular derhal 2000 kadem irtıfaa yükselmlş ve Arkası Sa. 3, Sii. 2 de Istanbulda ikinci bir seçim mi? Edirnenin yeni millctvekilleıinden durdu D. P. adayı Dr. H. P. adayı Mahmu3 H. P. adayı Bahaeddin ögütmen Nedim Gündüzalp Edib AğaoguUın