CUMHURİYET 12 Haztran 1940 Saaaî Dsgnyasii.Ha Harb Sonrası HUKUKI 250 bin lirahk köatür komisyonu DÜSÜNCELER c MIHINA İHEM NALINA lurk ışçısının kabiliyetleri eçen cumartesi günü, Tekelin * Cibalideld kuta fabrikası iş*^^' çileri tarafından verilen müsamerede, fabrikaıun müdürü dostum Cevad Emecenin nazik daveti üzerine, ben de bulundum. Stratford tiyatrosunun üslubunu begilterenin en büyiik münakkidlerinden Hemen ilâve eıle}"iın ki gördüklerimğenmryenler de beğenenler kadar rck. (İvor Brpwn) bile tamamile tatmin eden büyük memnunluk ve iftihar duyDünyanm hiçbir yerinde görmediğimiz, dum. Bu duygulanmda yalnız değilim. gOTmeğe alışmadığıınız çıplak tuğladan dilmiş görünüyordu. I ıBricgesAdaıns) müdürlükten ayrü leviçreye satılan kömürlerin Müsajnere>1 se>Teden bütün ynrddaşbir tiyatro. İçi dışı öyle. Uzun zaman tejhir etmek {öyle ların ve bu arada ntuhterem doktor komisyonunu bir yahudi oraöa yaşıyan Viyanalı bir doktor bu dıktan. sonra yerine (İden Payne) geldi. O da Amerika'da bir çok eserler Bir insan, herhandursun, ağızla bu Adnan Adıvar iie güzide eşi, kıjinetli sıvesız tivatro için bana: almış sahneye koymuş, üstad bir tiyatro adagi bir ilim veya samahremiyeti aç'.ğa edibimiz Halide adnan Adıvaruı da, Bu tiyatro değil, bir fabrika, fabmıydı.Fazla olarak (Payne) tiyatrosunnat gayesile çıplak \mrmak dahi bir FUÇ benim gibi duşündüklerirü, memleket rika... Yalnız bacası eksik'.. Memleketimizden Isviçreye satılan olarak teşhir edileda yenilikl;re geniş imkânlar veren^ceteşkil eder. Meselâ hesabına ayni memnunlnk ve iftiharı Dedi. Halbuki ben kendd hesabıma bu KUT bir müdürdü. Nitekiro (.Theodor kömürlerin bedei ve komisyonu üzerin bilir mi, edilemez bir erkpk, vaktile duyduklarım biliyorum. tiyatroyu Stratford çehrile, şehrin öKomisarjevsky) nin sahneye koyouğu de mühim bir iddia ortaya atılmif ve bu mi ve bu teşhirde alâkalının rızası rol beraber yaşadığı bir kadmın gizli kalIV Kutu fabrikası diyip de geçmeyiniz teki binalarile pekâlâ bağdaşmış gibi lUltra Modern) Shakespeare temsilleri mesele alâkadar maîî makamlara intikal oynar mı oynamaz mı meselesi bir îlim sahasında bu böyle olduğu gibi, ması lâzım gelen hususiyçtlerini. vücu ve bu müesseseyi küçük bir ttölye sangörüyorum. Yeşillikler arasında, su keetmiştir. İleri sürüldüğüne «göre, tamahep onun müdürlüğü zamanındadır. kız çocuğunun tıbbî bir toplantıda çıp sanat sahasında da böyledir. G:i~el bir dünün teferruatını şuna buna söylerse mayuuz. Burası 1000 cen fazia i?çinin narıırda kızal bir âbide. Uygun olmıyan, Fakat geleneğe bağk halic Shakespeare raile memleketimize gelmesi iktiza eden lak hale konulması ve oradaki hekimie kadrn, ressamlara veya heykeltraşiara bu dahi bir suçtur. çalıstığı büyük bir fabrika dır ki Tekelin gözü incrten bir tarafmı bulamadım bir bu kömürlerin satışmdan mütevelîid kotiyatrosunda bu yenüiklerden pek hare gösterilmesi dolayısile Cumhuriyet model olmağa zorlanamaz. Fakat ker.d:si Bugünkü kanunlartmız insSn şahsiye bütün kutularını. ambalâj malzemesini, türiü. Sıvanmarruş tuğlanıa da kendine zetmedi. Hattâ Amerika ve Ingilt.?renin misyon, ortaya konulan deliller ve tel sütunlarında bahis mevzuu edi'.di ve çıplak modellü yapmağa raiı clırsa. tini yalnız cezaj bakımdan değil, hususî eüketlerini, bandrollarını yapar. Büyük mahsus bir güzelliği var, hele böyle son en meşhur artistlerinden biri olan ve graflara göre bir Amerikan bankasına alâka topladj. Biz, bu son hâdise uze bunun 'bir suç teşkil edip etmij'eceği, hukuk bakımmdan da' korumuş ve teca ve son sistem makinelerle mücehhez bir derece sanatkârane işçiliği olursa. Tuğla geçenierde vefat ettiğini büyük acıyla yatırılmıştır. rinde durarak neticeler çıkaracak de hareketin mahiyetine ve yerine göre vüzde bulunanın, ce^adan başka bir de matbaası vardu. olup da cephe=i o kadar çırıljıplak da Isviçreye 150,000 tonu kafî, 100,000 ğüiz; zira bunun nasıl cereyan ettiğini hslledilir. Bir cadde uzerinde bir reduyduğum (Mary Anderson) u vBroadtazminata mahkum etülmesini rnümkün değil, gene tuğladan örülmüş bloklar Fabrika işçilerinin çoğu kız. ka'iın ve vay) caki malikânesinde ziyaret etti£im tonu da ihtiyarî olarak satılan kömürle bilmiyoruz. Fakat gerek tıbda, gerek sim atölyesi açılır ye önünden hîlkın k.ılmıştır: Medenî Kanunumuzun 24 ün(Eric KenningtoB) isminde bir heykelzaman bir yaıvdan bana (Shakespeare'in rimiz için Isviçrede büyük bir firmamn sanatta insan vücuöünün, daha doğrusu g°!ip geçtiği vitrinkrin arkasında bir cü ve borclar kanunumuzun 49 uncu çccuktur. Burada gene Tüvjt kızlaıının traşm çekici ve keskisile, gömülü heymetnine hürmetsizlik sayılacak bütün sahibi olan Bercman i'.e anlaşma yapı! çıplak insan tcşhirinin çok büyiik bir erkeğifı veya kadınm çıplak modellik maddeleri şahstyetin dokunulmazhğını ince ve usta ellerL otomatik makinelerkeller haline getirilmiş. le yarışu". aşırı yeniliklerin Shakespeare'in nıhunu mjş ve bu işin komi?r.'orıculu§unu Hsim Iç kapmın bir kenarmda durup içe inciteceğini) söylerken bir yandan da Benbasat yapmıştı. Bundarı bir kaç gün yeri olduğundan, meseleyi içtimaî ve yaptığı görülürse, hiç bir fena makçsd temin husuEunda fn geniş himaj'eyi ve Bu fabrikanın işçileri, yalnız san'atolmasa ve münhasıran estetik rr.aksad bunu sağlavan kaideleri ilıtiva etmekteumumi bir şekilde riye girenlere bakjyorum: el bu Mnsevinin aiacağı komisyonu hukukî bakımdan Stratford tiyatrosunda (Komisarjevsky) larının ve islerinin ustası olmakla kallarl» hareket edilse dahi, bu hal ceza dir. ele alacağız. Eski festiva.lierde, dünyanın en pahalı nin yaptıklarmdr.n acı acı şikâyet etmiş: Amerikan Ek=pres bankası hesab'.na madıklarını, ayni zamanda iıfan, kültür kanununun çevresi lçine girer. Denilecek ki: «Belki nazariyat böylegiyinen en zengin kadınlarile en ş;k ern Buna yenilik değil, buna hiirraet yatırmaları îçin Isviçreye çektiği bir ts' Fakat aynı hâdise kapalı bir fessam dir; fakat tatbikat başka türlü oluyor; ve güzel san'atlar gibi sahalarda da makeklerini bu çatı altında görmek kakım telgraflar ele geçrr.iştir. Bu şekikle Halka çıplak gjrünmek, derece de atölyesinde veya Güıel Sanatlar Akaderifctli olduklarını gösterdüer.' fciîdi. Bugün artık manzara yok. Vakıâ rizh'k derler... şimdilik 250.000 Türk lirası ses.siz fa rece cezayı mucibbir suçtur. Ceza ka misinde cereyan etse bu hareket, yani inîan şahsiyeti ve iijpanın vücud rna'nKutu fabrikası da, bütün devlet fabDiye köpürmüştü. . gene hepsi temiz, fakat belli ki bu eldasız Amerikan bankalarına Haim'm nunumuzun 576 mcı ma4de?ine göre: bir kimsenin kendini çıplak olarak teş remiyeti, bilhassa hastanelerde da'ma rikalan gibi bir okuldur. Burada, ilk Bu haklı infialine sebeb rejbör (Ko hesabma şreçmiştir. ihlâf edi'iyor.» Dojru! Maa>sef bu böybiselerin en yenisi yedi yaşında... Hele «Bir kimse erîebe muhEİif bir surette hiri bir suç sayılmaz: Burada edebe ayledir. Hastaneye düjen talihsiz insan öğıetim çağında bulunan çocuklar akfraklı, smokinü hemen hemep kimse misarjevsky) nin (Yanhşlıklar KomedFakat bunun lıabor slındığmı öğren halka görünür veya ±>ir yerini göste kırı bir şekilde halka görünmek değil, eğer çok nadir bir hastalıkla malul o' şamları ders görürler. 5 sınıfta 200 çoyok. Bu eski, fakat temiz kılıklarile se yası) na bir takım hafif müzikler yapdiği tahmin edilcn Haim da pazar günü rir.=e bir aya kadar hafif hapse veya sanat gayesile ve estetik bir şekilde san mak bahtsızlığına da tığramışsa, sirkler. cuk okuyor. tki yıldu, dersler, millî Eyirciler göze eskismden çok daha asil tırarak operet şekline sokmasıydı. Bu kalkan vapurla şehrimizden Isviçreye beş lira^an otuz liraya kadar hafif ce atkâra görünmek bahis mevzuudur. Bu de teşhir edilen nadir lıayvan niuameİ3si giüm Müdüılüfünün gönderdiği öğretgörünüyorîar. Çünkü eskiden gözü ka iyi mi olur, kötü mij olur? Uzerinde sayı nakdiye mahkum olur». Gene ayrıi nunla beraber resim, estetik hududlarımüteveccihen hareket etmiştir. fiörür: Kendisine çok itina ile bakıiır, menler tarafından idare ediliyor. Bu yıl, maçtıran maddî varlığm ihtisaraıydı, münakaşa edilebilir, fakat Shakespeare Yabancı bir devlet tebaasından o'up kanunun 419 uncu maddesi «alenen ha nı aşarak jehvet hududları içine girdiği fakat ustasmdan çırağma kadar bütün okullarda tahsili yarım kalmıs çocuktiyatrosunöa bunun yeri var inıdır? Bu, Bimdiki asalet duygusunu veren (ferayasızca vaz'ü hareketlerde bulunan".5rın andan itibaren müstehcen olur ve kabej yıldır memleketimizde ticavet isi üzerinde durulacak bir lorudur. 'hekimlerin, bütün takbelerin gözlerîn lardan 35 i ilk ögretim dipjoması algat) in msnevî serveti. yaptıgı söylenen Haim Banbasad':n, 1;u on beş gündcn iki aya kadar hapis o nunî himayeden mahrum kahr. Bu hu den fırlayan tecesEÜs oklarına boynunu tnaktadır. Bu 35 yavru, kutu fabrikasıİşte galiba bu yenilikler, bunlar 6eİngjlizler devletin tatbikında menfaat gidişinden pasaportu hazır olarak bek lunacağııu ve on beş Hradan elli liraya dudların aşılıp aşılmadığı modele ve büküp tahammül etmek ve buna rıza nın ilk eğitim ve oğrelim nahsülüdür. kadar ağır para cezasına mahkum edi resme verilen vaziyete göre hâkim ve bigöriüğü mahrumiyete inana inana kat ğilse harbin doğurduğu bazx «ebebler lediği. anlaşılaıaktadır. Minimini yavrular, bize mannımeler leceğ:ni> söyler. Görülüyor ki kanun, lirkişiler tarafından takdir ve hallolu. göstermek mecburiyetiade kalır. lanmaktan zevk duyarlar galiba kl her (Iden Payne) yi bu tiyatrodan azakokuyarak aldıkları derslerden nekadar Şimdi me?ole totkik o!unmak*sdır. laştırdı. Geçen sene bir aralık müdürYalnız hukuk ve yarrtız his cephesinbir kimsenin kendi rızasile kendi vü nur. Dünyanın bütün müzelerini doldutabakası, her sınıfı yüksünmeden aynı faydalandıklanm gösterdiler. Kiğe (Robert Atkins) geimişti. Kuvvetden ayrılarak mesele bir de sırf ilim, cudünü çıplak tejhir etmesine müsaade yolda yürüyor. Kim fakir, kim zengin? Demokrat Parti İstanbul başkanı etmemiftir. Şu halde bizde meselâ Bi ran çıplak erkek ve kadın heykel ve hattâ ahlâk cephesin.ien mütalea olunurli bir aktör olduğu kadar titiz bir Fabrikanın yetişmis kızlan ve gençSeçmek, ayjrd etmek güç. resimleri müsteljcen değildir. Fakat ha. ve varadıhçAnkaraya gidiyor rinci Dünya Harbi sonunda Almanya rab Pompei'de Vetti e\rinin kapısmdaki sa, nadir bir hastalıŞa müptelâ olantn leri bir taraftan çalışarak hayatlarını Kendd yaptıklan kumaşlardan sırtia Shakespeare rejisörü Demokrat Partl merkezlnln davett ü??rına birer ko»tümlük bile eyırmadan tan klasiklere bağlı olan bu sanatkârın rlne Partlnln Istanbul başkanı proftcör nm bir çok yerlerinde kurulmuş, fakat erkek resmi müstehcendir; çünku birin llme hizmet maksadile hareket ederek kazanırken diğer taraftan <la güzel sanniçin ayrıldığını bilmiyorum. Fakat bu atlar ve kültür işlerinde de istidadlarını harice gönderen ve ancak böyleükle Kennn Oner pazar günü Anltaraya glde. sonradan kaldırılmış olan cemiyetlere cilerde sanat, sonuncusunda çehvet hâ vücudünün bir tıbbî toplantıda veya derste gösterîlmesine müsaade etmesini, geliştirmek imkânını bulmuşlardtr. Işznemleketlerinin iktisaoiyatını destekle sene yerine getirilen (Sir Barry Jack cektlr. Ankarada yapılacak toplantıda çok ve kamplara benzer bir Çıplailar Ce kimdir. en büyük bir feragat, ahlâk ve insanlık çilerden mürekkeb mUzik ve koru heyeceklerini düsünen bu «engin Ingiliz son) tiyatro âleminde hiç kenclinden mühlm mevzular ele almacak ve 'billıa'îsa miyeti veya çıplaklar kampı kurulmasıııa İn^anın vucudü, Jnsan çahsiyetinin bir arattıracak adam değildir. Psrtlnln. erkene Blınon yenl seçlrr.ler karşı kanunen imkân yoktur; zira bugünkü nümunesl sayraak lâzım geldlği neticed yetleri güzel parçalar çaldılar, okuduleri görünce, üstumdeki «ibiseden utan e\r\'elkileri parçasıdır. Bunun bir maddî, bir de ma•ındakl durumu tesbit edlle«elctlr, ahlâkî ve içtimaî telâkkilerimlze göre ne\î cephesi vardır. Maddî cephesi vü ne de varılabilir. Zira böyle bir kimse, lar; milli oyunlar ve baü danslan oydım, alırken cıhz düzdanımı boşaltan bu Şahsan tamşmadan önce (G. W. Bishop) un U933) de nejrettiği (Barry Jackson tngiliz kültür heyeti genel başkanı bir çok insanlarm bir kampta bir orsda h«mcinsinin bu Ületten «tırab çekme nadılar; hemde taV^ire değer bir zara. kumaş şimdi «ırtımı yaktı. IVirf te TürKlvpyl ziyaret etmlş bıalu çıplak dolaşmaları edebe aykırıdır. Bu, cud tamlığıdır .Hiç k'mse diğerinin vü mesi için gerekli çarelerin bulunmasına fet. ahenk ve çe\«klikle . ve Londra Tiyatrosu) adh büyük eserDünyanın bu buhranlı günlerinde, bu cud tamlığını ihlâl edemez. Onu dövüb de onun beynelmilel tiyatro edet%atın nan IDE;1I1K kültür'heyetlnin gonel başkanı bütün medenî ve bu suret'e ilmin ve fennin terakk:?imemleketlere mahsus Fahrikada. is bilgisine, kafa terbiyejsengin milletler böyle davranırlarken, dan seçip sahneye kayduğu üstün pi 6lr Maieolnı Bobertwn'un par.amentodakl umumî bir telâkkidir. Buna mukabil yaralıyamaz; burlarl yaparsa ceza gö ne hizmet etmiş demektir. Ne çare ki sine olduğu gibi. beden terbiyesine de vartfesl dolayulle bn^kanlıktan ayrıldıgını kendi koyunumuzdan eğirdiğimiz yünle yeslere ve sahneye konuş prensipleri e ycrtre Gcnıral Elr Hor4ald Forbes A bir çok vahşi kabilelerde bu meflıuma rür. böyle vakalar pek nz ve insan şahsiyeti önem verilmiştir. Boksörleri, futbolcüdokunan çul bile bana çok.. diye düsünManevî cephesi de vüctıd mahremiyene dair istifadeli malumat edinmiştim. dam'ın t«y1n edlldijinl hahcr aldık. rastlanmaz, Hattâ Kuba gibi, az çok, tidir. Hiç kimse bu mahremlyeti de ihlâl nin lüzumlu lüzumsuz ihlâli ise pek çok leri, kız ve erkek atletleri vardu ve düm. Ciriş yeri tıklım tıklım doldu. SeSir Rcnald Adnm gcrpfc ldarl ve gereksa dünya medeniyet çerçevesine Stratford riyatrosunun başına böj'le bir tur! girmiş girdikleri • müsabakalarda kendilerirü yirciler dıuvarlardaki sanatkâr resimleriçahüyetin geçirUmesi her Shai??peare askerl lşlerde bliyük bir başarl göst"rmİ5, olan bazı adalarda bile yerli kadınlarm edemer. Bir kimseyi zorla soyarak onu göstermektedirler. Tezgâh haşında kamnin önünde sıralanıp \eni temsil heyetile Brtttnya ordusunda mubtcllf hlzrnetlerde, severi yalmz sevindirir. yaverUklcrde bulunmuştur Son lıarbde göğü.slerini saklamadıkîarını ve öyle doburlaşmıs suilar, bir yana yatmıs otamşıyorlar. Tjyatronun ilk açılıs gecesi 4 Fraıua TC Italys cephelerlnde bulunmuş ve la^tıkîarını bir Avrupa mecrmıasnda omuzlar, battallaşmış \iicudlar yerîno oimasına rağmen, bilrneoı neden, bir UstOn b&$vısınd&n) dolayı D. B. O. ni kumuş ve bunlara dair güzel resimler beden terbiyesi ve spor sayesinde cevik, fevkalâdelik, bir bajTam hali yok, daha tanı İle taltlf edllmlştlr, Kendlstne hayırlı görmüştüm. Uzalî bölgelerdeki bu gibi Perde açıldL (Fırtına) baçladı. canlı ve gürbüz gençler görüyon>unuz. çok bir arife havssı esiyor. Fırtına, Shakespeare'in tiyatroy» ve beçanlar dil«rlz nndir istisnalar bir tarafa bırkıhrsa, Fabrika işçilerinin habası ve başöğretNihayet ziller çalrmya baçladı, içeri edebiyata veda ettiği eserdır. Hattâ daha Tekel Bakanlığı emrine alınanlann bü\ük dinlerin tesiri altmda yaşayan meni vaıiyetincle bulunan müdür Cevad ye geçiyoruz. ileriye giderek bu piyes için, Shakes. bütün dünya inSanları muyyen yerlerini Emecen ile ban münk parçalarile dansdurumu peare'in hayata ve insanlara vedaname. 2 Bir müddet evvfl Bakanlık emrine. alıtı kapamağı ve başkaiarma göstermemeği Urı hazırlayan ve besteleyen müzik Bu, insanın ruhuna sükun verici bir si diyebiliriz. Fırtına, olgun ve tyi in mış bulunan GümrüK Te Tckel Bakanlığı bir ahlâk vazifesi sayarlar ve kanunlar , öğTetmeni Ya*nz Enereni, rnusamereyi samn kötüleri ve kötülüğü topyekun murakabe'heyetl ı d u ı Kenan Yalterle Tekel tiystrodur, oturrr.ak için, seyra'mek için Bdftarafı I inei »ahifedo küdar halkı Üsküdardan tasınınayacak idare eden işçi baf mümessili Süreyja da bu görüş tarzını nümuneleri yune rahattır' ne oksayıcı havası vardır. affedişidir. Bir banç yılı baş!ang;cı için Umutn müdür muavlnl ülvl Venalm hak. karı<Ja görüloüğü gibi müeyyidelerler. lerek depoların oradaki halkın sağlığınu tır. Herkes evini satıyor, müşteri buiur Biroln ve müsameredeki vazifelerini verlıml; , Hattâ şu sahne önünieki derr.ir yar.gın ne güzel, ne derin tnanası olan bir eser. kındaBckanlıkçaolan kararın gerl alınmasi bozduğunu hatti bu sebeble oradaki sam ben de satacağııu. 120 rakımlı yo kusursuz yapan Işçileri tebriJf eHerim. bazı teşebbüsler yapıldığı m Fırtına piyesinde Shakespeare, kazaya çin perdesi bile iVladimir Polunin) in şu kuşları. ihti^erladık, çıkamıyoruz, de»öyienmektedlr. Yakinda Istanbula gelerek Fakat anl tebrik, takdir ve ifrihara Kendi rızasile halka çıplak görünmek halkın mahkemeye müracaat ederek detatlı renklerile ve ortada dimdik duran, .uğrıyarak bifr küçük adaya sığınan beş yenl fabrlkaların yerlerinl tetkllt edecefc 0poîarın buradan kaldınlmasma dair ka di. Otobüslerin tavuk itiyadile erken lâyık o!an Cumhuriyet rejimidir. Çünkü on kişinin şahsında bütün bir insanlığm lan Gümrük ve Tekel Bakammn bu mev bir sııç oldueu gibi, bir kimsenin r.'zası aceta hal ve tavrile misafirlerine: garaja tıkılmamasını tstedi. Türk Isçisinin ruhundaM istirlad ve kaçeşid çesid örneklerinj vermek istemiş. ru üzerlnde de duracagı rtvayet olunmak olmadan elbiselerini çıkarıp onu çıplak rar aldıklarını, plânda burasının yeşil Stratfcıd'a hoş geldiniz dostlarım! Tramvay ve Elektrik Müdürü Huiki biliyetleri geliştirmek irnkânlarını hatadır Tekeldekl ümum müdür muavlnllk bırakmak veya çıplak teşrıir etmek de sahaya asTilnv.ş olduğunu, bu tesisat'.a tir. Prospero, son insandır. Gele^kteki Diyen (Shskespeare) in resmile bu mütekâmil insanın, lcsanın tanritasma lerlnden blrlle milşavlrler kurulu azallk bir suçtur. Bu işte tıbbî bir zaruret buranın yeşil saha değil, kara saha o'a Erem, bir buçuk saatten fazla izahat nrlayan odur.. IVÎeselâ, daha evvel ec. ılık salonu bir kat daha ısıtır, demiıden dah bnceki üstün brneğidir. Bunı karşı. larmdan üçü mllnha!dlr Bu yerlere henüz olsa bile alâkadarm Jizası şarttır. Bina cağuıı, bu tesisatın Zeytinburnunda ya vcrerek İdarenin Eelediyeye harbden nebi Rçji İdaresinin zaınanında, bu fabkimse taylu olunmamıştır. çalıstııılrr, hk (Galiban), hayvanın, ham iıısan olenaleyh ameliyata muhtaç ve hattâ 6 pılmasmı, liman için de bir mendirek üç ay evvel teslün edildiği zaman sipa rikada işçiler. makine gibi Nasıl (Shakecpeare O'.eli) altmış o ! mâdan evıelki, yani i!k insanm geçmi?Tek tip ekmek çıktı liim tehlikesine maruz hasta bir kadm ir.şasile en mür.asib yerin burası oldu liş edilmiş tek bir yedek kayışı olma fakat, makinelere «tösterilen IrırimaraTek tlp ekni?k İçin verilen Kararın tatdasma numara yerine Shakespeare'in | teki halidir. Fırtına'da Shake3(>eare'in hattâ erkek razı olrhadıkça, doktor onu ğu bildiriliyordu. Cemil Topuzlu takri dığını söyleyerek harbin • müşkü'âtla dan bile mahrum kalırlardı. Reji İdapiyesierinin veya kahramanlarınm ad ! göstermek istediği şey, kuvvete, hileye, bltuna dün başlaıımıştır, Fırıalara verilen cebren mııayene edomez. İnsanın vücud rini açıkladı. Bir çok üyeler Cemil To dolu seneleri arasında yapılan sipariş resi onları sadece sömiirür; irfan, külunla yspılan H" rftndın'.anlı ekmefele^ dü.> larını koyrnussa bu tiyatro da en güzel desiseye, bir kelinıeyle, kötüiüye ve ne kadar rntılan ekmeklcre cazarajı daha tamlığı masundur. Her ne aebeble olur puzluyu destekledi. Vali, hükumetin li teşebbüslerini an'.attı ve bu muhaberata tür. beden terbiyesi ve sosyal yardım koltuklarına, ingiliz tiyatro tarihinde nankörlüğe karşı hilmin, dürüjtîüğün, esniir oiniRkla berabcr lçtnde eskiden ol sa olsun, ona kimse müdahale edemez. manın Haydarpaşada inşa edi'.mesine aid koca bir dosyayı tetkik edilmek ü bakımlarındaa bugün işçilerin, Mitü» yer almış değerli sahne sanatkSr'armın doğruluğun, bir kelimeyle, iyıllgin ve duftu gibl çavtfar olmaması ve dalıa ziyade Bu sebebledir ki operatörler bu hususta karar verdiğine göre k5mür depoların zore Meclise sundu. Haîen Amerikaya devlet fabrikalarındaki iş;iler gihi Umini vermUtir. Sahne dünyasmdan e o'.gunluğun galebesidir, bun'arın hep yuır.uşak bu"'day olma.5indan dolayı 8zlU ve çok dikkatlidirler: Ameliyattan önce ya dan bir kısmmın burada, bir kısmmm ikisi 11, dördü yedi ay evvel sipariş edil gördükleri dikkat ve ihtimaıcı onlara Vkln olmiLştur Bununla beraber fınneıbediyete göçmüş meşhur sanatjılarm birden umulmadık bir anda raferidir. r ççşnl 4çln Ofis taraımdan verllml» olan bir §ahid huzurunda sözlü olarak veya sanayi bölgesi olan Yedikulede, bir kıs miş altı kablo olduğunu, otobüslerin ne göstermeği aklına bile getirmezdi. adları, numara yerine, pirinç levhalara Fırtına'yı yazarfcen Shakespr«aro> h â . unun simdl ıırınlara verilmekte olandan hud da yazılı olarak hastanm rızasını mının da Halicde inşa edileceğini, De nıüşkül jerait altında tedarik edüdiğini Her gezdiğjm fabrikada Cumhuriyetyazılarak koltuk arkalarına tesbit edil kim olan ruh haleti yalnız bjlur. Mu daha lyj olduğunu lddla etmektcdirler, Pı istihsal ederler. nizyollarınm muvakkat bir tesi'at vü ve bugünkü durumun otobÜ3 servisi, tramvay yardımcı servisi olduğunu söy ten evvelki Turk işçisi Ue bugünkii miştir, bu, sahnedeki sanatkârlara, ö harrir, ölümü bu kadar yakında, belki rmcılar bugün. verilen ıından memmın olcude getirmek «uretile Kuruçeşmede makla beraber, eSer bunun lçine ÇukurovaHasta kendini bilmiyorsa ne olacak? Türk işçisi arasındaki fark. bir cild dolIedL lümden sonra untulmanın aciEinı hafif de içinde duymasayi, piyesin çocuksu nm ve Trakyanın sert buğdaylan elrerse. Faraza bir otomobil kaza?ma uğramış 1600 metrelik bir sahadaki kömür depoduracak kadar büyüktür. Dün, jalnıı tekniğine bu kadar yan çizmezdi. Yalnız letecek, muhakkak ki hoş, fakat boş bir rcngln daha esnıerleşmeîinl, hem de bir kadın bayguı bir hald» hastaneye larmı üzeri kapalı bir silo halinde 400 Burhan Felek «dosja Defterhanede iş verenler için çauşan istiriadlı, çahşruhuna ehenuniyet vermeseyili, k'mbiür kallteuia bozulmasını .tabll görmektedlrler. tesellidir. getirilmis. Derhal suyulup amellyat ya 500 metrelik bir sahaya sıkıştırmak iste olur, Adliyede clur» dedi. Vali «Biz kan ve fedakâr Türk işçisifcugünkenİngiliz tiyatrolarmda her akşam piyes 0 sihirîi kalemile ne mucizeler yaratrrdı. İzmir tstanbul postaları pılması lâzım; > ayılması beklenirse ha difini, muvakkat yapılacak bu tesisatm halktan ziyade ıstırab ,çekİ3'oruz. Biz de disi için de çalışıyor. Hepsi, fakir ve îzmlre bir üçüncü seîer tesls edllmçs'.le yaü tehlikeye gireoek. Bu durumda, he Bclediyece müsaid karşılandığını söy halktanız. Bugün bu idare ecnebi şirket baçlamadan önce Kralm marşı çalınır, Bence Prospero Shakespeare'dir. Sihiıli mütevazı insanlar veya bu sınıf aileiaIrmir . Istacbul yolculuğu da kısaltılmışledi. Limanın Haydarpaşada olamıya elirde olsaydı işler iki araba buîamaz rin çocukları olan ist.i!er, yalnız maişeU seyirciler ayaiîta bu marşı dinîerlsr, on değnek de onun kalemi. tır. Pan»r günü »aat 15 te Galata nhtımm men bütün dünya memleketlerinde kaBu güzel piyesin sonunda dokika'arca dan hareket edecek vapur tam 21 saatte bul olunan kaide, onun rızası mevcud ca§ma, Halicde de kömür deposunun dınız. Müşkül harb Eer.eîerinde bu iş.leri lerini kazanmakla kabnıyorlar; yarınladan £onra piyes başlar. Bu bir gelenektir Bu akşam ayağa kalktığım zaman alkış orta'.ığı çınlattı. Ingiüz sahr.esinde îzmlre varacaktır, Diğer seferier vasatl 2^ farzedilerek gereken tıbbî ve1 fennî mü insası uygun bulumnadığına dair uzun yüriitebüdiysek şahîi dostluklar ve ah rını da kazanıyor, knmetli ve bilgili, orkestra yerini bomboş gordüm. Eski çok hoş bir âdet var. Sanatkârlar kendi »aatte yapılaMlecektir, Dîsjer taraftan ayda dahalelerin yapılması merkezindedir; sözlerden sonra bu inşaata*aid ruhsat bab'ık sebcbleriledir> dedi. sıhhatli birer yurddaş oluyorlar. den tanıdık simalara alışık olan gcılerim lerini alkışlıyan halka teşekkür ettikten b!r deîaya mahsus olnıak ü/r;re t«İ3 edll çünkü ortada bahis mevzrju olan var talebi geldigi takdirde durumu ince'.eBir çok müzakerelerden sonra takrir ml| o'.an bitl Akdenlz seferlerlnl de îzmlre İşçi sınıfının başka mEmlekstlerde eok orkeEtra yerinde on oparlör jördü. Bir sonra birbirİerini selâmlıyorlar. lık, doğrudan dpğruya hayat olduğu yerek Meclise arzetmek üzere takrir, Muht?lit Encümene havale edilmijtir. v^ratmak lçln blr teşebbüs vardır, çetin mücadelelerle elde etriği hakları, birdenbire için, yaralı kendine malik olsaydı, böy encümene havale edildl ysndan marşı dinliyor, bir yandan do . Meslekten olmıyanların Bunâan sonra. Sadi Pekter, Belediye isCumhurîyet rejimi onlara temin etmij • Savarona geldi le bir müdahaleye izin vereceği muhakkuma tezgâhından insan elini uzaklaş kavrıyamıyacakları bu sönsue neıaket İkinci takrir Burhan Felek ve arka leri•ı''i plânlaştırılmEEina sid bir takrir tir ve daha da edecektir. Bu yol, açırj D<jst Irakın küçük Kralı Foysal n . yi Is kaktı, düşüncesi hâkimdir. tıran şu musibet makine medeniyetinin tezahürü (tiyatronun herşeyden önce kenderundan alarak Mars'.lyaya gotürmüş daşları tarafından verilen 3 maddelik vcrı iş, uzun müzakereye yol açmış ve ölçüsüz sırnf ıhücadelelerile mcmleşimdi de tiyatrodan musiki sanatkârla kolektif bir sanat) olduğunu bir anda o!an Riyasetlcumhur yatı Bavarona düa Fakat yapılmış olan ameliyat gayet bir takrirdL Bunun birinde Tüneîin tır. ikinci oturumda merkezde beş, ka ketin içtimaî hayatını sarsılmaktan kosabah saat 9 da istanbul llmanma gelmlş ender rastlanan vak'alardan olduğu için, kablosu gelmediğinden İdarenin 100.00O zalarda da beşer kişilik seçim komsiyonrını kovmaFina karçı içimde isyan duyu insanın gözünde canlandırıyor. ruyan hayırlı yoldur. Doltnabahçe önünde demlrlamlştlr, 6a 5 yordum. Kaldı ki bu tiyatronun yıllarlarma üye seçildikten sonra ohırjıma son varona bugünlerde normal tamlre glre. operatör bu kadını sonradâa başka ar lira zarar etmekte, halkın bu sıcakta eanberi orkestra şefliğini yapan, her Tiyatrodan eve döndüğümüz zaman o oektlr, kadaşlarma göstermek ister ve bu da ka Yüksekkaldırımdan çıkmak zorunda verilmiştir. sahneye kor.an piyese ayrı bir beste ha güzel (Mason Cıoft) binasınm salonundınm soyunmasını icab ettlrirse buna kalmakta, bu gecikmenin makul bir seBüyükadada çîçek bayramı zıriayan (Anthony Bernard) benim pek da, harıl harıl yanan şöminenin başında % onun mutlaka muvafakat etmesi lâzım bebe istinad etmediği kanaati hâkim buyapılacak samimî bir dostumdu. Her festival yı toplanmış on, onbeş kişi vardık. Biri kadır; onun ayılmasını beklemeli ve rıza lunmakta olduğundan bahsedilerek izaBüyükada GUzelle$tirme EflrHatay Belediye üyeîsri imtihanda Iıryn sanstkârları değişir, fakat o bu dın, biri erkek iki Fransız, bir Yunanlı geme kumllarl'.e Çiçekçllcr ve ÇocuS tara sını almalıdır. Aksi halde o hekim, hu hat istenilmekteydl. Takririn ikinci cemlyet! muvaffak olamadı tiyatronun demirbafi gibi daima yerin rejisör, bir Lübnanlı profesör, aktris ol fındau müîtereken 2^ haztran pazar günü kukun ve ahlâkın kendislni bağladığı maddesi Üsküdar Halk Tramvaylarının Actakyada^ yeal seçilsn 24 beltdiye mecduklarım tahmin. ettiğini iki Ispanyol Büyükndada blr çlcck bayramı y&pılacak kavıdları ihlll etmiş olur. de kalırdı. halkm ihtiyacmı karşllayamamakta, Sanrîundan bndl:tlcii|ine g6re eşins en lisı üyeslnlrj ckuyup yazma bilmed'.ği iddî» Geçen ««nelerd» beni yeni reji=örler kadını, beş altı Arab, civar buyük şe tır Çlçek bayramında çlçeklerl» «üslü araarabalann v"e tesisatın eskiliğinden gü der ra^ar.an tüyler ürpertici blr clnayst eüıllnce. bunların tmtihana t&bl tatulacab»lar süslenmlç küşkler müsabale, sanatkârlarla tanıstıran, otomobilile hirlerden gelen birkaç gazeteci. Biz? çay kalar' muhtellf sporlar vearasında arasmda nün birinde her hangi bir fadamn me! olmuş re lntlkam yüzünden blr gene, 7 gım yEzm'ştık. Belediye meclisinin okuyup gencier klşlyl Oldürmttş ve dfirt klçlyl de a#ır 'su yazma lrr.tihanları yapıimıştır. ilk lmtihacivarlarda dolaçtıran, her ak?am temsil ikram ediyorlar, ama şekersiz. Zatsn bu çlçek' savaslle çeşldlt eğlenceler olacaktır. MUALL TEĞENE huz bulunmakia olduŞundan bahsedile rette yaraİEmıçtır. na glren 3 aîadan ancak blr tanesl muvaîsonunda y« bizirn otelde, yahud sanat gün İngilterede şekeıli çay içen, ecnebi Programa gjre Büytikadnya ıridecekier neşrek burada hiç olmazsa bir miktar otoile T Clnayetln lçyüzü şudur : AI1 Aslan adın. [ak olabijrr.iş diğer iki tanesinin okuyup kârların evinde toplanıp ojTînan piyes î'erden gayri, kimse olduğunu' gaıımıyo ell blr gün geçireceklerdlr V apur Beferlerl büs işletilmesi istenilmekteydi.. Talcrir dakl katll blr müddet evvel kardeşl Os yazma bllmeciiJi anlaşılmıştır. Üye;»rin iraYüksek Mühendis arttırıîacaktır. Aynl gün de Beledlyenln uzerinde sıcağı sıcafına münakaşaıar rum. HALİD KÖPRÜCÜ sahibleri otobüslerin muntazam tarifeye man Aslan İle blrilict* Mehmed Aktürlc a tihanlarına devam ed:lece'£tlrt Herkes, tenkid bayrağım »çtl, bllhasss tesls ettlrdigl park ve 'çocuk bahçeslnln dmda blrlni oldürmüşler; fskat All, yayapmamıza önayak olan hep bu pek seNikâhlandılar. fneraslml^ açılma törenl yapılacaktır. târji olmadıkJanndan akşam erken ta şının küçük olrnası yüzünden İki sene ağ'r vimli ve anlayışh orksstra şefiydi. Me İn'iliz gazetecileri temsilden memnur. Aklı bczuk mu? Feneryolu: 10,61946 til edilerek pazarları Işletilmediâinden hapîsle kurtulmuştu. Mehmedln kardeşl Nîmet Karasinanın cenazesi ğer o da. orkestrası da, taîarruf dü?ün cieğiller,.istiyorlar ki şimdiye kndar hiç Blr kaç ay evve^ Haskoyde Hamdi Tekin şikâyet etmekteydi. Üçüncü olarak da Rlfat Aktürke de kln besleyen All. hapUkaldınldı adlı blrl karısı Nazlfeyi bıçakla boynundaa cssiyle, tiyatrodan uıaklaştırıl.nış. Şim \)\r ^ e fa birbirlerile oyun oynamarnış b'.r fehrin nakil vasıtaları, havagazi vesaire tec çıktıktan sonra onu da öldürmek İçin ağırca yaralamıştı. Talıkikatla. Harntii TeVefatını diln t«eBsürle blldlrdlğlmte Nlterasil heyeti hemen ahenkll, mütecanis ci piveslerae orkestra yerine plâklardan gibi hizmetlerinl konrrol etmek üzere fırsat kollamala başlamiîtır Nîhayet onua klnlü bir mesEleden öoîayı mevkuı bulunraet Karaslnamn eenazeal dün kaldırılmışoluversin. Meslekten olmadıkları nasıl geçeceği yola pusu kuran All. birden Rlîarr.i:.ziıî çalınacak. tır Cenaze mera'îim'ntle merhuır.mı enişMeclis üyelerl arasmdan bir Umumî tın karşısına çıkmif ve dört el ateş ederek ciuğu Izmlt haplsanesinden kac^rak IstanteM IskendeHye Tlcaret Odası rel»l Yahya Bıimem neden bu canlı musikinin tl belli. Hizmetler Encümeni teşkili istenilmek on'J cansiü olarak yere aerml5tir Erden, bula geldlği ve orada lke£ hıkkında bazt Öteki misafiıler de tenkide teşne. Ya Paşa, aJlesl erkâm ve tendlslnl seven çok yatrodan sürülüşü içimde soğvık bir yai vak'ayı görüp koşan Rtfatın 15 yaşındaSl declkcdulaı lşltt'.ği karısım. kıskançlık teydi. nıma ilk gelen Yunanlı rejisör oldu. Onu ka'abalık blr dost Sütlesl hazır bnlunmuşki7J Fethlye UB 18 yaşındakl kızı Azlae de tahrlklle bıçakladığı eğrenilmijtir. Hamıtl havafi yarattı. Lübnanlı profesör ve Fransıriar *akib tur Nimetln cenazesl Alman hastanestnden Burhan Felek takririnl açıkîayarak: Allnln karçısınüa bELbalarının aklbetlne uğ Tekin, e"» glzllce gırerek t i r koseye sak 3 Yaymevimize gelen bir okuyucu, Teşvlkîj'e eamllnd? namaBi kılınettiler. Sözîerinden öyle anlaşıhyor ki l l m n ı ; , sonra Zinclrllkuyudakl Açrl mezar€ Takrirds yazılı i$leri tetkik îçin ramışlar ve onlar da blrer kurşunla yere lnnmış ve blr aralık, blrdenblre ortıya çıÖiKtan Bu tiyatroda üç müdürle tanıştım. kv, yaJnıa bulucan karısına bıak »apla(Fırtına) piyesini ilk defa seyrediyorlar lı*a KBmOımtlçtCr. Pek gene yagında hakendimi mükellef addetmiştim. Tünel cansız olarak serllmlşlerdlr, Allt trundan rnıştır. Taîıkikatı yapan blnncl sorgu, Bıri 1919 öan 1334 e kadar on beş sene, sonra kardeçL Osmanın evlne glderek orave tiyatro bilgilerile görgüleri çok fis yata gö?!erinl yuman Nimets Tanrıdan kablosunun teahhurundaki sebebler dan baçka blr tabanca alnııa ve Mehmed H.imdl Tekinia Nazlfeyi öldürmB katdile a^rni zamanda rejiîörlük ecen ve eski tünkörü olduşu için tenkidlerinde uluor rahmet dller, alleslne sabır ve tevekSül tebence sayanı kabul değildir. Tünel se Aktürküiı kızj Rçfianm evine koğmus ve yaralamaktan muhakemeslne karar verrrüştıvatro 1926 da yandıktan sonra bu ti ta piyesle rejiyi. reji ile temsili birbirine mennt ecerln ferlerinin kesihnesi, Tünel erkânının burada da kadını, Rliatın kardeşlnı ve tlr ve muhakemeye Istanbul İkinci Ağırccaa yatronun yapılmasmia şahsan büyük karıştırıyorlar. Israrları karşısmda on!a. raahkemeye verilmesi zamanma tesadüf auneslnl de ağır surette yaralamijtır E J n'ahkcnıesince fcaîlanmıçtır. romanı hakkmda böyle. söyledi! hizmeti geçen (W. BridgesAdaaıs) dı. ra şunu anlattım; miş, o kadar da görüş var. Hamdl Tekin^ mahkemedekl sorgu ediyor. Sonra temas ettiğim kimseler nunla da kalmıyan katll, Rlfat İle Mehmefiu roman, sizin de hayatmızda dln küçük kardeşleri Alımedln evlne gitHayatını tiyatroya, bilhassa Shak3îp?are Bunu anlatan Strindberg, Goethe, bütüh ömrünce sanat ve edehükumetin, lstenilen her çeyin ıtaml ml; ve orada da Ahmedln 9 aylık h&mıle eöcasında? kendlslnln akli melikele okuyacağmız en güzel romanlarbozukluk olduğunu lfad» eden etüdlerile Stratford'a vakfetmiş bir a biyatta b'taraf ve dcğru bir hüküm ve der ki: on beş gün zarfında verildiğinl söyle karuııu karnındatl çocugu İle blrllkte 61 rinde sözler scvlemljtlr p.Iaîıkemece; kencîyollu dajj biridir. Fiaü 300 Kr. dam. Bu zat. sahneye koyduğu eserlerde, rebilmenin kabil olup olmadığını araş Bjzzat tiyatro muharriri olup pidiklerini, hakikat olan çeyin 945 sene dürmüştür. Bu esnada dolaba Baklanan «inln Adalet heklmli'lne gönaerllmf6l^ orakendi anlayışına şöre, sanat kay^ısın tırmı», lâkin hiç bir müsbet netsccye yeslerim oynanmağa başladığı zaman NEBİOÖLU YAYINEVİ. sindenberi İstanbula bir çift kâb'.onun Rlfatln ifl yaşındakl oğlunu da üolabdan ca muayene socunda lüzum gSsteriîdiğl <ian gayri bir de geleneğe çok baglıydı. var?.mamıs. Bunu okuyan Strindberg, anladım ki profesöıün hakkı varrnış. getirtilememiş olduğunu söyleyerek he çıkarmlş ve beynlne lkl kurgun sıkarak o taMlrdp Adli Tıbdg rr.uçaiıedeys alinması nu da öldürmüştür. Katll bil&hare muhtar Halkın yadırgıyacağmı tahmin eaince, Upsaia Üniversitesinde (Estetik) tahslli Kaç kafa varsa o kadar da görüş var, yeti aliyenizin seçeceği bir komisyon. bu Mehmcdln evlne gitmlş ve kardeşt Ismall icârarlaîtmlmıştır. yeniliklere hiç müsaade etmiyen sıkı için giderken, böyle kesin bir hükmün ancak hangisi doğru, hangisi iğri? işi tetkik etsin. Şurasını söyleyeyim ki Ue kızı Hayrlyeyl de öldürdükten »onra Gelen ithal malları Dün doğru dediklerimize bugün iğri ve mazbut bir idaresi vardı. Temsi'.lerin ancak böyle bir tahsilden sonra veri'.ebugünkü ve«aitle beş ayda Galatadan flrar etml;tlr. Tchllkell katll çlddetle aranDtin Isveç bandıralı John vapuru lthal&t derken hangi babayiğit kendi göıüşüden, azlık sımfı müstesna olmak üze bileceğine kani olmuş. tnaktadır. dan İKMALE Beyoğluna bir tünel açılır.> malı yükü Ue llmanımıza gelrr.l«tlr Bugüa Art:k tam olgunhığuna inandıktan nün doğruluğunu iddia edebilir? re, seyircilerin ÇO.|^J sahiden pek memAmerlkEdan Esanthla Isveçten Forsvlk şiBurhan Felek, bundan sonra otobüsOdama çıktığım zaman kendimle baş kalan talebeleri muvaffakıyetle hazırsonra günün birinde profesöıüne: nun gözükurriü. Hattâ 1934 de bir temDenizde boğulmalar baş'.adı leplerl Urr.anıroıza yiıklü olarak gelecsK bsşa kaidım ve hükmümü kafamdan de larız. Müşterek derslerin aylığı 10 liradır. lerin tarife zamanmda hareket etme Bence Shakespeare'in bütün komeBaiattu Tamburcu sokağmda 14 nunıa ve Italysn bandıralı Francesca tllepı Cesili müteakıb otelde b'jluşt'jS''.rnuz t n Hususî dersler dahi verilir. Bahçekapı diklerini, Üsküdar tramvaylannm dışa ralı erde ı oturan Ahmed Özdamlr aimda r.rvava hareket ede"ektir. ğil, bundan önce aym tıyatroda gördüdihsri değeraiz, bir »'ay moloz... Selâmet han, İstar.bul. nya cerej'an verdijini, Üsküdar h?!kı b!r geno Ayakapı«lan derılze B'.rml*. takat ğüm iki (Fırtına) temsilinin Yarm da Isveç bandıraü Sagoland şüepl (*) Tlk yazı 9 haziran tarihii sayı ! Demiş. Profesör gülmüş, gülmüş: Pıuf. ALELRT ANJEL nın nakli için on otobüs verilir?e Üs yüjnıe bllrr.edlslndsn bojTjlmııştur. S'ır.ey Arnerlkadan llmammı?,» gelEtaktlr. 1 Dünyada kaç kafa varsa oğlum. dî süıden çıkardım. mızdadır. Stratford'da ilk gece Yazav: l Muhsin Ertuğrul İlim ve sanat karşısmda vücud mahremiyeti Yazan Prof. Dr. Hıfzı Veldet Şehir Nedisinde dünkü gürültülü müzakereler Samsunda tüyter ürpertici bir cinaye! ~ı\ BİR HİZMETÇİ KIZIN HATIRALARI FRANSIZCA