2 Haziran 1946 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURtYET 2 Haziran 1946 ÜNÜN MEVZULAR1 İCTİMAÎ BAHİSLER M1HINA |HEM NALINA L on Belediye seçimî neticesinde teşekkül eden yeni Şehir Meclisi, dün ilk toplantısını yap Dört yıl müddetle Istanbulun Belediye hizmetlerini ve imar işlerini idaıe edecek olan yeni meclise başarilar dileriz. Demokrasi sözusonunu beklemei, 19i Şehir Meclisî, vazife ve salâhiyetlcri nün aniamı da aslı oluruna bırakmak, tstanbuhın Belediye ve hvsusî idare isgibi Elendir (Yuoemaat Teya cemi leri çerçevesi içinde kalan şehir çapmnan). Bundan yedi ay evvell cereyan eden sözcüler ve yazıcılar, çok ihtiyatlıdıryetln yakasım çuur da bir millet meclisi demektir. RlüzaHalkm halk tara21X.945 Frans'.z seçlmi ile 5V946 da lar. Komünistler, 21 ekim 1945 seçisu* hâdlselere kap kere ve tetkik etmek, karar vennekle fından idaresi siste ki referandum başlıa baska zaviyeler minden a'dıkları cesareti kaybetmiş tırarai, önun men mükellef olduğu işler arasında l'ülçe, den bütün dünyanın hayretini celbet görünüyor!ar. Hattâ orta sımfı ve köymi tarihe göre ilk önoe Yunanistan faat ve hayatını körükörüne sonu bi 1 kat'î hesab, şehrin imar, tanzim ve günaisti. Şöyle ki geçen senenin ekım a lüleri elden kaçırmamak için toprak (Ellas) da doğmuŞ, serbest ve tam olalinmeyen maoeralara sürüklemek olur. ' «elleştirme ptogramları, avanslar. ikraz ymda Fransa beklenır.edik şekilde so mülkiyetine hürmet ettiklerini tekrar. rak orada olgmüaşmış tn iyi sonujla lan oldukları gibi belirtüemiyor. Korku ve paniğe kapılıp da telâşlı • ve istikrazlar, Belediye resün ve vergi« la kaj'dı. Sosyalistlerle komünistler ik layıp durııyorlar. Anlarılıyor ki 1789 rını gene orsda vermişür. Atina demokrasisi hakkındaki bilgi yaniıs tedbirler almak da bir miileti lerine aid tarifeler, Belediye tararıiıdan Kasımpaşada Sabrinin içkili lokantatidarı eMe ettiler, Kurucular mec'^si ile ferdi toprak mülkiyetine salüb c!an ifa olunacak hizmetlerin iicret tarifelsri, Ellas Avrupamn güne;inde bir ya ler, faem tam denecek kadar noksan uçunımlara düşürebillr, bu suretle Avruparun garbmda ikincı Fransız köylüsü, 1917 Rusyasındaki smda işlenen cinayet muhakemesine; rımadanın adı, bir coğrafya terimi idi. sızdır; hem de Atinada demokrasi dıçm Tartışmaların zarurî ve faydalı oU mecra, havagazi, su, elektrik, ışık tesibir Sovyet olma yolunıı tuttu. Fakat kolhozlaştırma politikasmm kâbusu meşhud suç davası olarak, dün öğleden Umumî bir tabirle Elen denilen halkı hiç bir tesiri olmıyarak içten gehniş, satı meseleleri, Belediyenin üç yılian bu amellyenın tam olması için, biıinci karşısmdadır. Yapıian tahmin'ere göre sonra istanbul Birinci Ağırceza mahke. (fe pelâjlardan başhyarak sırasıle gelen kendiliğinden olmuş, ufak tefek sende ması, işbaçmdaki adamları. en uzak, en fazla müt'detle veya 10 bln liradan yükkötü ve çeün ihtimalleri düşünmeye mesince başlanmıştır. kurucular meclisinin hazırlaoUğı ana bu defa scsyalistler, komünistlerin sarfınazar sevk, lehte ve aleyhte varid olabilecek sek bedelli icar ve isticar mukaveleleri, ve oray» yerleşen Egelilerden, Giridli lemelerden, sarsıntılardan Arabcamiinde arabaeılar kâhyası Kâyasamn bütün Frana halkı tarafından aleyhine fazla rey kazanacaklardır. Belediye lerden, Akalar<iaıı, Eollardan, İonlardan, sonuna kadar fasılasız devam etmis en aşırı ve azgın tenkidleri gözönüne menafii umumiyeye mahsus «Evet» üe karşılanması gerekti. 5 ma. Belki de sosyalist f:rka şefi L. Blum'un, mili tabanca kurşunile öldürmek+en Dorlardan ibaret kavim nre kabilelerdi. Her siteden ziyade orada siyasal bir alarak tedbirlerin lhtiyaca en uygun emlâkinin bir hizmete tahsisi, menfaaü yı* 946 tarihi, bu işe hasredildi. O gün oldukça bol bir Amerikan kredîsi ha maznun Kasımpaşada arabacı Sabri Bunlar aralarındaki rekabetlere, ge iman hnijni almıştır. ve en isabetli olanlaruu bulmaya meC umuma aid olmak üzere Belediye adına bu sütunlarda şu mütaleada bulunmus mvlesile Fransaya dönüşü buntın baş Taka, dünkü sorgusunda, bir gün önoe verilecek imtiyaz mukaveleleri, Beleçimsidiklere, kavgalara rağmen, on beş Bir anayasa her zaman her yerde bur etmesidir. tuk: «Bütün dünya gözlerini Frsnsız hca sebeblerinden biri olacaktır. Sultanahmed üçüncü sulhceza mahke. diye zabıtası talimatnameleri, tramvay, asır süren komsuluklar TO münasebet boş bir çerçevedir; ona canhlığı ve gerhalkının üzerinde (Evet) veya (Hayır) «Cemiyet hayatında şikâyet ve tenkid, Bu defa «Cumhuriyetci haık hare mesinde verdiği ifadeyi tekrarlamıştır ler yüzünden dil ve kültür itibarüe bir çekliği veren fasıllarmdaki, maddelerintünel, otobüs Karaağaç mezbahası gibi yazıh rey puslalarımn sayısına dikmiş ketl . Mouvement republicain populair» ve gene «Onun bana hücumunu önleo cemiyeti İdare edenlerin İyi ve düBtlediyeye bağlı müesseseler tarahndan birlerine benzeınişler ve ara sıra birkş deki sözler değil, hükümlerinin millettir. Sol cereyanlara me'nsub gazeteler, ismi altında toplanan ve F. Gay tara. mek için havaya kurşun sıktım»> de. rüst çalışmasının nâzımı, işlçrde temiz! Işleülen hizmetler ilâ... mişlerse de hiç bir vakit t e i bir devlet çe, devletçe anlaşılması, işleülmesi, ya1789 ruhunun (Evet) diyenlerin ekse fmdan idare edilen fırkalar, daha kuv. miştir. liğin ve başarının müeyyidesi, ilerleşatılması tarzıdır. ' Ayrıca, gene meelis üyelerinden seçikurmamışlardur. riyetinde belireceğini ilân ediyorlar. vetli görünüyor. Paris radyosunda bir menin teşvikçisl, idare başında buluBundan sonra; hâdisenin şahidleri len Daimî Komisyonun vazife ve salâHukukî olsun, ekonomik veya politik Ellas'ta (Yunanistan) ber şehir «PoBuna mukabil cumhuriyetçiler de aymhaftadanberi yapıian konuşmalardan dinlenilmiştir ve muhakemenin tahki lis Site) bir devlet, her devlet, şehırle oîsun sosyal müesseselerin doğ'aşunda nanların dostu V e kılavuzudur. hiyetlert arasında da, artırnıa ve eksiltFransız ihülâlinin bueünku (Hayır) çıkan neticeye göre bugünkü 2 haziran kat s&fhası bittiğinden, Savcılık, esasHer çeyl hoş gören, her işl b e . pevabile devam edeceğini, aksi tekdirde 1946 tecrübesi, bu fırka ile sosyalistle. tan mütaleasını söyliyerek, maznunun ona bağiı Itoylerden, kılardan ibaret yaşayışında, gidişinde zamanın mekânıa genen, şikâyet ve tenkid etmesuıi bilmi me şartlaruun. ihaleleıin ve pazaılık hakikî demokrasinin vs cumhuriyetçi rin müşterek zaferi olabilecek im'.ş: kasden ve tehevvüren öllürmekten ce dar sahalı, az nüfuslu ufak tefek siyas yani, tarihin, muhitia ve bilhassa insan yen veya edemiyen mütehammil ve , kararlaruun tetkik ve tasdikı, istimlâk i kararları, Belediye, tenbihleri, nakliye elemanının tesirleri büyiiktür. liein tehlikede olduğunu iddia eyle. Geçen senenin ekim ayında Moskova zalandırılmasmı, ancak maktul K3mi bir teşekküldü. Tarih denilen çey geçmiş olayların mütevekkillerden ibaret bir cemiyet : vasıtalarmın ücret tarifeleri, zarurî ilıHer şehir (site) ayrı ve başlıbaşma mektedirler. Bu suretle Fransız ihtilâ nın güttöğü komünist fırka tarafından lin hareketinin, cezayı t l r dereceye k a . canlılığını kaj'beder, yaşayamaz. İnsan ! îinin iki taraf elinde propaganda aleti elde edilen muvaffakıyet, bu «Jefa pek dar haîifletici sebeb sayılmasmı Istemiş bir vatandı. Siyasal ve ekonomik icab hikâyesidir. Hikâye ister doğru ister larm dlmağı, vlcdanı eğer hasta ve kö tijaç maddelerine narh konulması, Be' tediyeye aid menkul emvalin satışa yanlış anlatüsın, geçmişteki bir olay, oldugu görülmekted'r. Hâdiseler, halk kendisini gösteremiyecektir. Bosyalist tir. lar, zaruretler, içten dıştan gelen tehlitürüm değiİ!=e maddî, manevî refleks'er eeoiyesi ruhiyatçılarının akll selim yur gazeteler, şündiden a«rı sollaVm arka. keler kar^ısmda, arasura yapıian anlaş ne tarihçinin fikrine veya hevesine gö ve reaksiyonlar merkezîdir. Eğer bu . çıkarılması, Belediye cezalarımn takNetîcede; maznuna, kendisini müda. ; du diye vasıflandırdıkları Fransanın daşlığmı bırakıyorlar, radikal sosya faa için vekil tutmak üzere mühlet ve. rnalar, birleşmeler hep ge;ici olmus, dil re değişir, ne öe geri çevrilip düzeltile tepkiler olmasaydı dünyanm İnsan de. diri ve Belediye memurlanna aid zat nasıl bir karar vereceğinl gösterecek listlere, hattâ «M. R, P.> ye yaklaşıyor. rilmiştir. Muhakemeye 5 haziranda de din. kültür, ahlâk ve âdet yakmlığı, ben bilir. Her hâdise zaman denilen roefhum nilen sakinleri kötürümler, tembeller, işleri ilâ... tir.> Bu satıriarın neşredildıği günün lar. Zira Fransa, dirilme ve kalkmma vam olunacaktır. zerliği hattâ son devirlerde birliği bile içinde olduğu gibi kalacak, geleceğin o dervişler ve keşişlerjen ibaret kalırdl. Bu küçük hulâsa Şehir MeclİMnin vaertesi gün belli olan netice, 21 ekim hareketine muhtacdır. Harb, Fransayı Yunan sitedevletlerinin, bagunsızhk neviden olayları onun iyi veya kötü Şikâyet ve tenkidleri geniş bir müsa zife ve salâbiyetleri hakkında bir filcir 1945 teki hayretin bir başka türlüsünü yetesiye harab etmiştir. Buna bir ds laruıa, egemenliklerine, benliklerine, izini ve damgasmı behemehal sinesinde maha ve anlayışla dinkmek, dürüstlük vermeğe kâiidir. Meelis, şehrin bütün Tekelin yeni kadrosu yarattı. Zira bu defa halk efkân sağa Asya! bir Iptidaillğin modern tabirler bağlılıklarını asla taşıyacaktır. Klbrlt \a çakmak Işletmesl dünden ltl bencü vs kıskanç ve olgunhık şanınd.n, hayatta, işlerde, işlerile ilgilidir. Nekadar bilgi, anlayış, kaydı. Neticeyi şu rakamlarda daha altında süslenmiş elbisesinl giydirmepe bartn Teffel umum mudürlüğüne bağlı bir »evşetmemiçtir. Mekân denilen topografik şartlar ise, bilhassa kanun ödevlerinde başarınnı yenilik ve ilerleme fikrile hareket eder beliğ bir şekilde okuyoruz; ve başan ile çalışırsa. şehre o kadar iyi kalkışmamahdır. Bilhassa Fransız de şube olaralc çahşmaya başlamıştır, Bu a Kadm, erkek, çoluk, çocak Dütun yurd istenildiği zaman, istenilen şekli kolay sırlarmdandır.» (1) rada Tekcün yenl kadrosu da dün Babahtan mokra5İsinin belkemiŞi olan iki mecüs ltlbrjen t a t M t olvmmuştur. Eızı memur daşların toptan öldürülmesi, şehirleri, ka hkla alabilecek yumuşak ve uysal dehiîinet eder. Fransa ve müsteTniekeîerfDevlet idaresine ihtimaller (Conjec. sisteminden hoşlanmıyan komünistlers lann men.urlyet «cvanları deijiştlrllmlş ve leleri, mabedleri yıkılaraik hepsinin esir ğildir. Vali ve Belediye Reisimiz. rtlinkü açı? nin nüfusu (takribî olarak): 60.000,000 karakterlerini tures) sanatı derler. Bu hâdiselerin s? nutkunda, yeni meclise şehrimizi ve karşı demokrasi Fransız muharrirleri şubcler TO servlsler arasında ufak tefek te edilmesi göze alınmadıkça, o vatan şe Sosyal müesseselerin Referandum için kayıdlı beb ve neticelerini, muhtelif ihtimalle. nin ifadesile kendi «tedafüî refleks» ini beddOller olmuşfur Münhal buluaan mü hirlerine değil istiklâllerine el, hfürnyet tayin eden faktörler arasında, en oynak hemşerileriınizi pek yakından alâkalan25,221,474 artık göstereeek, FrprıSiz siyasî muhar dürlükler ve muşavirnfcler lçla lısnüz taolanlarm sayısı lerine, haysiyetlerine dil bile uzatıla ve kaypak olan eleman İse insanlardır. rin mukayesesile tahlil ederek hakika dıran iki mübim mescleden hahsetmiştir. ylnler yapUmamıştır. Referanduma iştirak edente en yakm sebebi ve neticeyi tahmin rirlerinden Raymond Millet'nin «Le Insanlar, veya oemiyet ve millet haîinmazflı. Bunlardan biri İstanbulnn suyrıdıır. ler.n rniktan : 19,731,269 Monde» un 7 mayıs 1946 tarihli nüsha Selçuk Kız Enstitüsü sergisi açıldı etmek, gene ihtimallerin mul^ayesesile Filıp ve Iskenderin tecavüz ve taar deki insan kümeleri zamanlarımn ruh ihtiyaca en uygun tedbiri bulmak de Istanbuldun sıılan, şehrin ihtiyacını deEvet diyenlerin sayısı : 9,280,386 smda 2 haziran 1946 seçimi için yaptıMcnılefcetiRil/t.ıı cn eskl sanat okullarınlarma ve muhitlerinin şartlarına kolayğil, kendi kazancını ön plânda tutan Hayır diyenlerin sayısı : 10,450,883 ğı tahminlerde dediği gibi herhangi bir daa blri olan S^lçut Kız Enstltüsunüa ruzlarile zayıflatılan Yunanistanm son lıkla uydtıklan gibi yaşadıklan zamanın mektir. kumpanyaların elinden abnıp da Beledavre sorm serslsı dıin Çapadakl okul bl lan Romalılar tarafından istilâ ediletek Bu sursf.e referanduma iştlrak eden parlamento diktatörlüeünü önleyecseknasında açılmış ve davetliler tarafmdan Aakaya aclile bir Roma scmürge vilâyeti icablarını ve mekânm şartlarmı da bir Şüphesiz bu sanatta umum! kültür, dijeye bağh Sular Idaresine verildiğl halk, asıl Fransanın yansını, büyük tîr. ' kendilerinin fizik ve memleket ve dünya bilgisl, vatan duy gündenberi, büyük gayretler sarfile esgezilmlçt'.r. Talpbelerin bir yıl lçlnde vü haline getirilebilmesi içim, Roma ordu dere>ceye kadar Fransanın üçte birin; teşkil ediyor. gusu, millet sevgisl, hak ve adalet en kisinden bir misli daha çoğaltılmışsa d«, cude gotlrdiklcrl cldden süzel ve çeşldll larının o şehirleri, kaleleri birer birer psikolojik karakterine uydururlar. Bunlardan fEvet) diyen 9,280,386 FranBununla bern'ber demokrasi oyunla eserler pEk takcllr edllmlştlr. dişesi, medenî cesaret, akıl, tecrübe, gene ihtiyaca kâfi gelmemektedir. Arayakması ve yıkması icab etti. Zaman, mekân, insan arasuıda « k ı sızın neyi kabul etttğini, (Hayır) diyen rmın arzedeceği cilveler karşısmda ihBalODlar talebeler ve öğretmenler tarahassasiyet, uyanıkhk, temkin, kendi ya ikinci Dünya Harbinin girmesi su Bomanın istilâsından sonra Atinaya bir ilgi ve karşılıklı bir bağlantı vardır 10,450,883 Fransızın ise neyi reddeyle tiyatlı oîmak daha evlâdır. Kaldı ki fmdan. gezdlrllmlş ve talebelerln hazırlakendinl ve îşini kontrol, kuvvetll görüş, i?inin ıslahını hedef tntan projelerin c ğini biliyoruz: Birincl kurucular mec yv,karıdaki <evet> il« «hayır» sayıları dıklan pastalar ve llmonataiar lkram edll giden Ciceron, baldırarlar, ısırganlar (interdependance). İsabetli seziş, bükülmez Irade, çelik ka tamamile tatbikına mâni olmuşru. Şimkaplamış, yılan çakal yurasi olmuş ıssız O halde, geçmişte olan blr hâdiseyi rakter şarttır. Isinin har.ırladığı ansvasa, dördüncü arasında büyük bir fark da yoktur. Bidi harb hirmis ve 10 milyon lira ?ibi harabeler karsısında nefcet ve haşıyetle ve sosyal bir müesseseyi, bir gün müFransız cumhuriyelinin anayasası ola rincinin adedi dokuz. ikincinin on mıllş Bankasının Ada ştıbesi açıldı Fakat b u vasıflar ne kadar yük?ek mühinıce bir para ile mevcud Iki procak veya olmıyacaktır. Netice menfi yan! Arada şöyle böyle bir milyon fark 19 Bankasının Büyukadada tesls ettlğl Romalı hemşerilerini kasdederek *Bu talea edcrek doğruya yakın bir netioîduauna göre bu anayasa yerino, görülüyor. Fransaya akm eden Rus «ube dün saat 16 da meraslrnle açümıştır. radan insanlar değil cana/arlar geçmiş!» ceye varabilmek için o hâdise veya mü ve yerinde olursa olsun, bir politika jeden birinin hemen tatbikına glrişilistanbul diye bağırâığıru kendi yazar. essesenin ne zaman, nerede, niçin, n a . cuıın, milletin nabzını yoklamadan, mesi kararlaştırıhnıştır. Bu 10 milyon i'.unei anayasayı hazırlayacak ikinci bir buğdayı, propaganda cihaz'irımn hızlı K.üşa<i meraslmlnde Bankanıa şubtsl müdür ve erkflnUe Ada llerl gelenIsadan önce on beş aiir e\vrel başla sıl doğduğunu, kimler tarafından nasıl yetklîl kişiler ve kurullarla görüşüp liradan başka, her yıl Belediye varidakurucular meclisinin seçilmesi icab et işleyişi, kendisini sık s>k akli ol'mcl ve lcrl bulunmuştur Meraslmdea Eonra darrcktedir. İşte bu?ün bütün Fransa. karteziyen diye gösteren memlekettc veUllere Anadolu kulübünde çay ve kakteyl yarak, İsadan bir buçuk asır önce ka anlaçıldığııu, ne yolda işletildiğini ve danışmadan, kararlar alması hata, böy tından 1 milyon daha aynlarak mümpanan eski Yunan tarihi o site devlet zamanla ne şekiller aldığını, muhitinde le alman tedblrlerin yüzde yüz isabe kün olduğu kadar kısa bir zamanda ikinci kurucular meclisi seçimini yap de Üıtimal ve tahminleri suya düşüren lfcram eüllmlştlr, npticeler gasterebilir. Herhalde çapra. davalarmrn ve muhitindeki insanlar üzerinde ne tine inanmak, yanlış olduğu anlaşılan Istanbulun bol suya kavuşınası temin Iş Bankasının Büyükada şubeslnt^ bll lerin hürriyet ve istiklâl rr^kla me?ffuldür. 21 ekim 1915 ile 5 gibi değişiklikler ve tesirler yaptığım tedbirlerde sebat kaygusile ısrar etmek edilecektir. mayıs 1946 nm ferdalarmda olduğu gi şık dünya hâdiseîerl ortasında Fransa, hassa yaz aylarır.dı halka çok faydalı o!a destanı, o şehirlerin hâlâ ayakta duran cagı ümld edUmektedir. harabeleri, vatanlarını k:>runıak için dö ve kendisinln de zamandan ve rtrahit sadece zarardır. Bu zararlardan v» ha tkinci mühlm mesele de, mesken buhbi bugünün ferdasında da Paris raiyo henüz istikrar bulmamış siyasî hayatile Akıl Hıfzıssıhhası Cemiyeti vü&erek ölenlerin muhte=em mezarları ten ne derece müteessir olduğunu öğ talardan en fazla Ihtimalle, korunmanm ranını karşılamak ve mal! durumlan bir gıvndan birçok tahminler dinliyor, kendısi için olduğu kadar bütün dünya çimdiye kadar, bulunabilen yollann en dır. Yunanistanda demoiuasi tlbette ta renmek lânmdır. Fransız gazetelerinin mütalealarmın için de şaşırtıcı sürprlzler hazırlamakev tedarikine müsaid bulunmıyan hemtadır. Sosyal hâdiseler ktaya ve fizlk aıad kestirmesl, millet lşlerinin, milletle iaTürklye Afeıl Hıfzıssıhhosı cemiyetlnîn 17 rihile beraber başlamantıştır. Her sitehulâsasım işitiyoruz. Fakat b u defa şerilere ev sahibl olmak imkânını tcmin ncl kongresl, dün başkan Ord, Profesdr de de demokrasinin telâkkisi ve şekli deleri gibi malum formüllerile her yer tisare edilerek mllletçe blr karara bağedecek olanbir şirket kurulmasıdır. F8hreddln Kerlm Gokay ttırafından c?ml birbirinin aynı değildi. Fakat demok de, her zaman kolaylıkla ve kat'l olarak lanmasıdır. Me&'ud bir tesadüfle yeni Şehir Mecyetln bir yıllık fa&llyetlnl icmal eden blr rasi hareketi bilhassa Atinada birbirine tahlil ve terkip edilmediklerinden, her Aslında demokraslnin haklkl manası »öylevle açtlmıştır, biri sosyal bir hâdise deraek olan siyasal da budur. Aristo, her rejim, hâdiselerin lisinin ilk işi, hu şirketin mukavelesini 1(147 §enelerl lç'ln Londra ve Isvlçredekl ekli öyle devamlı ve muntazam devreler teşhisinde, telâkkisinde, zaruretinden doğmuştur, der. Nasıl doğ tetkik ve tasdik etmek olacaktır. Halka, nünetlerarası teşekküüerden kongre dave geçirmiştir ki, tarihçiler, filozoflar, hu meselelerin BCGÜN ÇIKTI hem de halkın orta halli insanlar ve iştljeleıi gelcîiŞlnl alcıl hıfzissıhhası davası kukçular tercihan Atina. demokrasisini tenkidinde duyuşun, görüşün, sezişin muş olursa olsun, Atinadaki demokrasi çiler gibi en kalabalık smıflarına mümn her memleket tarafmdan onemle t a r Eazariyeleştirmişler, kaideleştirmışlerdir. payı büyük oluyor, Bilgi Dür.vBsı koleksiyonunun hareketi, süratli, kolay ve yumuşak ol said şartlarla ev tedarik etmek çibl sılandığıcı sdy:emlştlr, Dr, Hüseyln Kenan Konu, ilim ve objektif olmaktan çı. muş, çok sarsınb ve girintill olmadan ilk kitabı: sonralan da Tunakan muhtelll memleketlerde akıı hıf Aradan 2000 yıl geçtiği, cidden hayırh, ayni zamanda da yannssıhbası tlzerlnde nasıı çalışıldığmı lzab. dünyanm bir çok yerleriade demokrasi kıyor, bilginin, tecrübenin yeri ne kaİnsan cemiyetlerinee bugün ideal savı gın yerlerinin iman gibi faydalı bir işin Atomlar ve Yıldızlar etmlj ve bilhassa vera3et üzerinde durrmış ihtiiâllerinin tecrübeleri yapıldığı, demok dar büyük olursa olsun, ayrı a y n his lacak yüksek bir mertebeye çıkmıştır. intacı yeni meclisin ilerideld mesaisi tesirierl altında O n« Romadakl gibl yava? ve ağır yütur Bundan sonra öğretmen Nebahat Ka ratik idareler kurulduğu halde, bugün lerln ve görüşlerin için eski bir tabirimizle fali hayır Yazan: Pierre Rousseau rBorman clnsl terblye üzerlnde blr efJd bile her hangi bir demckrasi davasırun başka başka tefsirler« iığruyor. rumüş, n e Sakızdakl gibi blrdenbire teşkil eder. yapm:s ve bu etfld Üzerinde blr bayli tarÖnsöz: Prof. F. JoliotCurie Muayyen blr mesele üzerinde, bllgln bozulmuş, ne de Ispart43daki gibi karıveya iddiasmın, dürüstliiğü, düzgünlüğü tışmalar oımU5tur Fethin 500 üncü yıhna kadar tatbikı lerin kendi aralarmda ve politikacılarm sık ve dolaşık o'muştur. Her hükumet Tercüme eden: Talât Erben Tapılan seçlmde; Bajkanlığa Ord Prof. hâlâ o ölçüyle ayarlarjyor. Demokrabirbirlerl arasındaki tartışmaların, a n . rejimi gibi demokrasinin iyi v« kö*ü kararlaşürümış oten 10 yılhk imar proDr, Fabjeddln Kerlm Gokayt ıdare r.pyetlne sinin değişmez örneği bâlâ Atinadır. Tercümeyi inceliyen: Ratib Berker laşmazlıklarm çoğu, böyle duyuş ve taraflan vardır. însanların binbir tec gramının mübim bir kısmını gerçekleşDr. Hüseyln Kenan > Dr K?nan Tükel t Dr, Vakıa Romarun ilk a^ırlarmdaki dev görüş farklarmdan 1leri geliyor. Fiatı: 100 kunış All Rıza Tancıl, Dr. Clhad Atasagun,' Dr. Meclisina rübe ile şimdiye kadar bulabildikleri tirmek vazifesi yeni Şehir Faruk Bayulgen ve murakıblığa da Hasan let sistemi demokratikd. Fakat RomaEğer arada kinler, hisler, gizll ve Mr ve son clhan hâdiselerinden alınan düşmektedir. İstanbul için hayatî bir ÜNİVERSİTE KİTABE^İ, İstanbul nuı kudret ve satvetinia aşırı derecede Rcşld Kocacaa Beçllml$lerdlr, li emeller ve menfaatler yoksa, aklm, derslerden anlaşılacağı üzere bundan ehemmiyeti haiz olan hu vazifenin baartması ve hududlarının o zaman büiÇöpler nereye dökülüyor? hakkm, hürriyetin, insafın hâk^n oldu böyle de bulabilecekleri inaanları ln şarılması, bütün hemşerilerin can ve goHarb «enelerlnde yakıt madde'.erl tahdldi nen dünyanın yatısındaa fazlasını içine ğu lşlerde ve yerler'âe, böyle anlaşmazsanca idare edecek en iyi rejim çüphe nülden iştirak ettikleri umuraî bir dimevcud oldugu İçin müteahnldtn istanbul alması yüzünden demokrasi birdenbire lıklar zaruridir; hattâ faydalıdır da. slz ki demokrasidir. Fakat o rejimin her lektir. çöplerlnl sehlr kıyüarmdan pek uzak ol boznldu. oligarşiye kaydı; Sezarlara, Çünkü, sosyal hâdiseler, ülemanın yerde kolaylıkla ve zahmetsizce yerlemıyan noktalara ı batt& Kızkulesl clvanna imparatorlara yer hanrladı, yol açtı. kararını beklemez ve emrinl dinlemezdSkmeslne göı yumuyordu. Halbukl artık şebileceŞini sanmak ihtiyatsızlık olur. yakıt tahd'.dlnln bllhassa böyle mllyonluk Roma demokrasisl, her demokrasinin ler. ÂÜmler tetkiklerîni yapadurstınlar, Demokrasiyl İyi anlarrak ve onu bekHaziran fe\Kalâde saiisı çıktı yolunu bekleyea ve önünü kesen engel hâdiseler olur, yürür ve geçer. İster b'.r şehrln halkım nsa^lıfı İle llgill ljlerdeeyen tehlîkeieri görmek için bu rejl verilen rapordan. Yepyenl bir şekilde ve zengin fctr tnünkaicırılması İcab ett'.^lne gSre, çöplerln e% lere, tehlikelere; yani aligarşiye, dikta devlet olsun, İster bir cemaat veya derlcatla lctlşar eien bu nüshayı bütün min Atinada ve bugüne kadar diğer k:sl glbl Hayırsızada açıklanna kadar ta törlüğe, anarşiye birbiri ardmca çarptı (2)Bu ve bundan sonraki makalelerin cemiyet olsun, kend'lerini, insan top yerlerde nasıl doSdu&unu, nasıl geliştlkaaın!axımız severelc ve befenerek okuyaaınması Iftzım gellr, HalbuSl eseîls göTüyor kaynaklari; csklarctır luluklarınm idaresile ödevli veya llgili ve ldaremlze her gün okuyucılarımız ta ve yıkıldı. ini, ne gibi tehlikelere ve tehd.idle.re hes democraties antiçiues: A. Croisel, Kartacada da demokratflc Wr rejim sayan adamlar, hâdiseleri önleyecek. uŞradığım, hangl sebeblerle yükseldirafmdan yapıian müracaatlerle anlıyoruz kl ^HH Dahiliye Mütehassısı Kmalıada, Fenerbahçe^ Kalamış j Moda k; varmış; fakat tarih, fa?<ialı incelcmeler tesirlerlnl yumuşatacak veya cemaatinin L*3 democratis italiennes: J. Luchaire, yılan evvela o klrllllkîerln. kokularUe, eon yapılabilecek bilgiler Tenniyor. Yuna menfaatine çevirecek tedbirleri derhal ğini veya battıŞını hatırlamanm fayda. Les Fartis Politique: R. Micheîs. Disız olmıyacağı Vanaatile gelecek makara da blzaat Kendllerlle dolrcakta. yollarda, sitelerindeki düşünroek, bulmak ve harekete geçmek leler sırasile o bahlslere tahsls edile cours Po!itiques Demosthiene, Demosbahçelerde penoere önlerlnde rahat b'.r ne nistarun, Atinadan başka Elini, kolımu thiene: G, Clemenceau, Demostienne. tes almak kabll olamamaktadır, MüteahhMl demokrasi hareketlerinıe aid bilgiler ve meeburiyetindedirler. :ektir. (2) Maçka, TEŞVİKİYE. Bayır sokak tereddüdler, şaşkınhklar P. Cloche, La cRe%aı« du Monde Anlkaa etmesl ve yola getlrmesi İçin Beledlye vesikalar da parçalı ve dağıruk olduğu bağlayarak, 44. Telefon: 85012 n'n harekete geçmeslnl rlca edertz İçin o demokrasilerin de gerçek sinıa İçinde hâdlselerin «eyircisi obnak ve (1) Büyük Kulübe 10 mayıs 1945 te tique» etc. e t c Ffansa iklnd mtclislnl fragiiıt seçlyor Kasımpaşa cinayeti " " *:\Yazan: Ahmed Haüt . Demokrasi Yazan Şehir Meclisi YUNANİSTAN: ATİNA KAYA Arabacı Sabri, havaya silâh attığını söylüyor ŞÜKRÜ AliIÜMü Türk Kadıtıı YAKINDA ÇIKIYOR. I Dr. RIZA SAĞLAR Buakın şu safdilliği yahu.. dedim bir katta yatmak istemezdi. Valde de ce: O neslin çocukve idare gazını elime ahp ayakyoluna misafirperver kadın, o geldi mi? ları şimdi artık el Aay! Allahümgıttim. Beş dakika sonra bir kara kö« Haydi Şefik, sen aşağı odaya tame salu alâ. diya krini eteklerini dün pek, bizim kapuım önünde yatan zaşm!» diye bize yol verir, kadını yerduaya başladı. Ben yadan çektiler. Içvallı blr siyah köpek vardı, onu kula. leştirirdi. maskeyi yüzüır/ien lerinde hâlâ dinçliğından çekerek sofaya çıkardım. Iskilipli Hürmüz Hanım, rahat durur çekttm ve ortaya atğini muhafaza ed?n İşte sizin peri! Bundan mı korktakımdan olsa canım yanmaz, gözü ettiktan sonra: tek tük nürr.uneler tunuz... Derken evdekilerin hepsi sofa. rafta.. Açık pencere önünde bahçeye T İşte! dedim, side eski şakraklıkya toplanmışlar, tiril tiril titriyorlardi. bakarken tavuklara «gih, gih, gih» dezin peri bu değil larını, eski uçarıBen köpeği aldıra, sokak kapısmı açsem ak;am valdeye: < Sizin Şefik Bemiydi? lıklarını, şüphesiz yin de gözü dışanda. Artık başgöz ede bir ayaJc sesi, bir çıtırdı Işitilse « İyi çoluk çocuk inanıyor, Hürmüz Hanım Annem şaşaladı.. înansm mı, inanmaîîaybettiler. Lâkin mulıit, arkadaşlar ve Hoşt! diye kovdum. Bir de tekme sın mı?. da gert gert geriniyor. Neyse hikâye sinirler müsaid olursa.Karaköyiü Şefik, cek zarr.anı gebniş. Kardeş böyle genç saatte olsunlar! Okuyun çocuklar, okulerin ayağını bağlamah. Yoksa bir kere yun! Kuleuzüleri okuyun üfleyia her bitti, ben alay ettim, Herkes odasına vurdum. hâlâ o zamanı yaşatır. Tanımaz mısımz? Dur anneciğim, dedim. Bir koşu. çekildî.. Aradan beş, on dakika geçti Hayvan «cav!» dedl gitti. Bu çocuk altmış yaşır.daki çocuk fc>aa havalandı mı iflâh olmaz.> Diye kötü tarafa..» diye valde seslenir, Hürmüz kapmm önünde yatan kara köpeği kukötü nasihatler verir. Valde de bana Hanım da ne olduğu bellisiz bir takım geçmedi... Manyasi zade merhum Eefik Bsy zamaO gece sabaha kadar valide uyuya caklayıp içeri aldım, başma benim masHaaay! İyi saatte olsunlar diyen va madığı gibi evdekiler de gözlerini kırp kemi taktım ve ortaya salverdim. Anmnm hovardalarından, hattâ amatör ar yan gözle bakıp: « Geert!» diye geyi dualan dudakları arasında mırıldamrdı. lâkırdıları yahu! Çoluk çocuk korkuyor. anlatırdı. Hani Asıl sinirime dokunan tarafı bu Hür Böyle şeye nasıl inaruyorsun! Sen ya lidenin sesini işittim. Sonra küt! diye bir madılar. Hürmüz Hanım ertesi sabah nem gene: tıstlerindendir. Es2:i şehir uşağınm bütün rerek meraklandığını Hürmüz Hanun benden i!ç defa yaşlı müz Hanımın boğazı idi. Kardeşim kajnceliklerini, nuktedanlığını, hattâ na Aay! îç+e o kâfir! demekten kenşını başını almış hatxısun! Hani cahil gürültü. Hemen merdiveni çıktım, vali erkenden bohçasmı toplayıp AJlaha deyi yere yığılmıs buldum. Sular »erp ısmarladık demeden gitti. Vahdeye da. dini alamadı ama dalavereyi gördüğü sıl diyeyim bütün hinoğluhinlifini on olmasa kendisini bir daha eve uğrat rı sofraya oturdu mu gözünü açmazsan bir kadm olsan diyeceğim yok ama... mamak üzere kaçıracak teşebbüslere aç kaldığınm resmi idi. Öyle obur, öyle tik... Ayıldı. Hürmüz Hanım da mutta ha geceden veda etmiş ve artık bu eve için ürkmedi ve anlattım. <U bulursumız. Ben ondan bir çok şey Sus be oğlu.ın. Cahillik etrae! Bugelmemiş değildi. pisboğazdı ki sormayın! Ağız değil kaler dinlemişimdir. Bunların hepsi maa girişmek hatırıma Hürmüz Hanımm perilerinden, pisbir daha gelmiyeceğini, «iyi saatte olBJa ütafclarda yeri lesef bu sütunlara geçemez. Maalesef Lâkin koca.varı soğuğu gibi kadına do rıdaki et makinesi. Lokmayı atmasiîe Selâmün Kavlen, Selâmün Kav. 6unlar> m buraya da geldiğini sebeb boğazlığmdan ve dört sene süren miTST. Ülâmâlar söy öiyorum, çünkü bizde açık saçık sayı kunmaya vicdarum müsaade etmiyordu! yutması bir olurdu. Yemekten sonra da kurtulmak için aktardan olarak gösterip defolmuş. Lâkin gelge. safirliğinden lexlş. Camlde çeyh len! diye tesbih çekiyor... lan, kirli addedilen bir çok yazılar Arab Bu iskilipli Hürmüz Hanımm bir h ü «sizin yağlar iyi değil. Gönlüm bulanıyirmi paraya bir maske a'dım. Gece bir Ne oldunuz yahu! Gördün mü «t lelim valide de tutturdu: Us atlaür. Sen hâlâ neri daiıa vardı. Gittiği yerlerde ken yor> diye münasebetsizlik ederdi. edebiyatmda yer tutar. Ne ise o bir Biz bu evi satalım. Ben bu evde aralık kapmm önünden siyah köpeği lnannıazsınl Bu geno tiğini Hürmüz Hanım! Böyle masallar. fcaşka bahistir. Biz gelelim Karaköyde disine itibar etsinler diye mi, yöksa haiçeri alıp ekmek vererek abdesthaneye Ben bu karıdan bıktım. Annem de oturamam.. leıdıs ne dln kaldı, la.« Derken valide: ni kendisine bir hususiyet vermek için Şefik dostumuza. bıktı ama zavallı ne yapsın? Eskiden Sus Şefik, aus! Gözümle gSrdürn! Aman anne! Gül gibi evimizi ne götürdam, yemeğini vedirdım ve başın« Lr.an! Oünün blyahud kendi budalalığmdan mı pek iyi na maskeyi bağlayıp bıraktım. Talihım kalma dost diye ses edemiyordu. Tanrı rmde göresdn de Selâmün Kavlen! derken Hürmüz Ha diye satalım. Geçenlerde bir gün beraberce bir ev kestiremiyorum, hep periden, cinden misafiridir demeye de takat yok. Çünkü nım da: Oğlutn! Ben bu evde oturamam. varmış. Ilkönce Hürmüz Hanım görbahseder, armesinin perilerle konuştude idik. E\'de, şimdi moda ya! İspirtizanlarsın varmıymış, mübarek kadm dediğim gibi bir kere Ben gördüm. Geldim annene söy Bu evde periler var. Gözümle gördüm. müş. Ödü kopmuş.. Işini görmeden, ma, mispirtizma diye bir sürü geveze ğunu söyler, böyle şeylerden pek korkyofcnuymus. Ben daha doğrusu yarısmı donuna kaçıra. geldi mi üç dört seneden evvel gitnıiledim. O da gitti, gördü. Selâmün Kav Köpekti o annec'.fiim.. likler edildi. Bu fırsattan istifade ecen tuğunu kaç defa bu yüzden ev değiştiryordu. Misafir değil frengi hastalığı. dört ev değiştirdim. Binların yüzünden.. Değil yavrum, Ben gözüme mi rak tersyüzü dönmüş. diğini anlatırdı. Şefik bize anlattı. Hij unutmam o sene bir de büyük diye de konuşruk. Süphânallâh diye Neyi gördünüz yahu!. Nerede?. inanayım, sana m ı ! Eeeööö... Ay me. Siiphânallâh. « Gençliğimde valde merhumla Zaten akşam olup da yemek yedik mi yanguı olduydu. Haydar yangını mı, tesbih ctkerek odasına gıderken validaBırakm şu evhaıru.. raklandım. birlikte Kadıkoyünde otururduk. Kar mutlaka bir peri hikâyesi, bir gulya Cüıangir yangını mı doğru pek iyi haAradan üç gün ge^ti vcd geçmodi mi, Şefik! Gözüme ml inanayım, sa Anne, gördüğün perinin sarı sa | ye rastjelmiş, onun sualine ayakyolunu deşim hemşire var, ben varım. Valde baııî lâfı eder, herkesi korkutar. Ken tırlıyamıyorum. Gene bize geldi. Yan bilmiyorum. Bir gece gene peri hikâyele na mı? Ayakyolunda şördüm. Kara bir kalı vardı değil mi?. Başında da kal j göstermiş. Ondan sonrası malum. var. E\ de daha bir iki kadm var. di de evhamlanırdı. gmda evleri yanmış akrabadan bir aile ri anlatıliı. Hasanpa = a karakolunda bir köpek... Bası insan, gövdesi köpek.. Bu hâdiseden sonra bir daha Hürmüz pak.. Moskof gibi bir şey!. Hani tenha değiliz. Misafir de eksik olKaç defa kendisine c Hürmüz Ha de bizde... Ev değil dolmuş yapmış pa zaptiye çavuş!j da periye inanmazmış Bir Yapma anneciğim, sarıa öyle gel. Hah! Aman oğlum, sus.. Selâmür. Hanım evimize ayak basrrsadı. Validenin mazdı. Lâkin bunların içinde bir İsnım te>ze! Bunlar boş şeyler.. yalan zar kayığı. Gene scninki münisebetsiz gece herifi saçı sakaL yolunmuş, çırçıp miştir. 5örecegi pcimesine ve kendisine ba Kavlen.. Nereden biliyorsun? kilipli Hürnıüz Hanım vardı. Uç sene şeyler. Vaz geç bunları aniatmaktan. liklere başladı. Bütün yangm yerindeki lak Iblamurda fcir kjyunun içinde bulHürmüz Hanım Lâfa karıştı.. Bilmez miyim ben. Dur hele.. de ojunu benim oynamış nîduğnmu ge.liğine, dört seneiiğme ınisafir gelirdi. Çcluk çocuğa ürkeklik geliyor» dedilr perileıin yanmamış evlere (Jağıldığını muşlar. Yarı ölü, yarı diri kuyudan çıka Haydi ona öyle göründü, ya ben dim ve odama gittim.. B : raz sonra mu vezeli'c cdip söylemesine rağmen... Meelis azalığı gibi.. O geldi mi benim se de aldrrış ettiği yoktu. Her akşam anlattı. Her!ieste bir korku. Bea tekrar rıldıktan bir ay geç:nceye kadar heri ne gördüm. Bu hikâye Şefiğin. Günahı, vebali d# kav^'adan yapılmış hani karnaval mssL de rahaüm kaçardı. Çünkü kardeşim, hemşireyi ayakyoluna ben götürürdüm. lâfa karıştım. fin diM çözülo.emiş. 5cr.ia da bir daha Ben gider. bakinm., " keleri vardır. Onlardan birini ahp >ü onun boyr.una!. yüz seksen beş yaşında karı. Benimle Hîzmetçiler kapılarmı kilidlerler. Evde « Hürmüz Hanım teyze! Bırak bu iflâh olraamış.. Palavia! Palavra amn Arr.an oğ'^um çarpı1ırsm.. züme takarak geldim. Annem görünB. FELEK İSKİLİPLİ HURML Z Yazan: IIAMM Burhan Felek