17 Mayıs 1946 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r A R K PEYNIR MAYALARI yalanda piyasaya arzedilecektü. Ortaköy Maya Imalâthanesi Şakir ve Abdulrahim Suter Kardeşler 23 üncü yıl Sayı: 7 8 1 2 mhuriyet KURUCUSUî YUNUS WADÎ Telgraf ve mektub adred; Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu:' tstanbul No. 248 CUftlâ jt I 7 MâYIS | 9 4 W * SES TİYATROSU ÂDÂLI K l Z Tellf Operet 3 Perda Yazan: Münir Hayri EgeM Müzik: E. Cenkmen Bu nükteli ve zengin operet büyük takdirle karşılandı. Hakkettiği muvaffatayetle deyam ediyor. Telefon: 49369 Dortler Konferansı ögleden sonra dagıldı Italya ile yapılan mütarekenin yeni metni imzalandı, Almanya meselesinde anlaşma olmadı Diinyayı saran istikrarsızlık icinde vazifemiz er tuttuğu meseleyi hallet. mek imkânını bulamıjarak askıj a alan Dortler konferanBi, nihayet kendi kendini de askıya al. maktan ba?ka çıkar veya çıkmaz yol bulamadı. Konferans, Amerikan Dış îsle. ri Bakanı Mr. Bjrnesun teklifini kabul ederek toplanhlarını 15 hazirana lalik etti. Avrupa barısmı iade edecek olan sulh konferansmm tarihi, bu 15 haziran toplantısında tajin edilecektir. Mr. B>rnes, Avustur j a meselesini Dortler konfe. ransının gündemine aldırmağa çalısmışsa da, bermutad Moloto\'un mukaveraet ve muhalefetile karşılasmıstır. Amerika Dıs Isleri Bakanı Alman barış Hnin 12 ka. Eimda görusülmesini istemisse de, bunu da kabul ettirememistir. Bo\lece Molotov, nihajet Amerikan u Ingiliz mıırahhaslarını bezdirerck Dortler konfe. ransını bir ay daha geri attırraağa rnuvaffak olmuştur. Barısın tekrar kurularak Mussolini'cin Babeşistana saldırdığı zamandan, yani 11 yıldanberi şirazesi tamamile bozulmıış olan diinyada sükun ve nizamm avdet etmesinden hoslanmıyan tek de\letin Sovyet Rusya olduğu artık açıkça anlaşılmış bulunujor. Londra konferansında orta>a çıkan bu hakikat Paris konferan. sının neticesiz tartışmalarile bir daha teeyyüd etmiştir. Muttefiklerin 7aferi gerrekleştiğindenberi Sovjet Rıis\amn tuttuğu yola ba. kınca, harbin doğurduğu normal vaziyetin devamından bu devletin faydalanma. ğa çalıstığı gorulür. Moskovanın istediği barıs herkesi memntın edecek bir bari' değildir; onun istediği bir Rus barısıdır; yani valnız kendisini rnemnun edecek bir barıstır. Bojle bir sulh japılmadıkça, Sovyet Rusya için, bugünkü karışık du. rumun sürüp gitmesi daha fa\dalıdır. Kızılordu, Baltık dcnizinden Adriyatiğe kadar uzanan bir hat üzerinde. Avruparun üstüne orurmuş bulunuyor. Çoktan jutulmus ve hazmedilmekte bulunmuş olan küçiik Baltık devletlerini bir tarafa bırakırsak. Alnıanyanm yarısından çoğu. Polonya, Macaristan, A\usturj anın >a. rısı, Rumanva, Bulgaristan Rus isgali al. tındadır; Yugoslav>a ile Arnavudluk da bu işgalin batıya doğru bir devamıdır. Rus orduları tarafuidan at nalı seklinde sarılmış olan Çekoslovakya. Moskova ile iyi geçinmek zorundadır. Daha şimalde zavalh Finlandiya da aynı vazij ettedir. Orta Doğuda Iran, her an bir Rus tehdidi ve tazjikı altında buhınmaktadır. Uzak Doğuda, Çarlık Rusyasırun 1905 te mağlub olarak terkettiği PortArthıır'da, 40 yıl sonra, sadece rengi degişmis olan Rus bayrağı dalgalanmaktadır. Mançuri, Kı. zılordu tarafmdan boşaltılmıs ise de yerine Çin komünist kuvvetleri yerlesmiş. tir. Japonyanın tepesindeki Kuril ada. lan Rusyaya ilhak edilmiştir. Böylece Sovyet Rusja, Pasifik Okyanusundan ve Asyanın en uzak kösesinden Avrupanın ortasına kadar uzanan muazzam bir dünya parçasına hâkim bulunuyor. Moskova, bu ucsuz bucaksız sahada, içeride ve dı. şarıda kimseye hesab vermeden ne isterse yapıyor. Barış sürüncemede kaldıkça ve bilhassa Kızılordu, Avrupanın yarısmdan fazlasmda. astığı astık kestiği kestik ve ilâve edelim. vurduğu vurduk vaziyetinde oturdukça, Sovyet Rusya barıs için neden acele etsin? Bu barıs. onu kendi hududlan içine dönmeğe mecbur edecektir. Bir bolsevik sömürgesi haline gelmis olan Doğu ve Merkezî Avrupa ile Bal. kanlarda şimdi temin ettiği siyasî, stra. tejik, iktisadî ve ideolojik faydalar ve nimetlerden mahrum kalacakür. Hürriyet ve istiklâllerine kavusan Avrupa memleketleri bu ağır ve ezici baskıdan kurtulunca baslarına mnsallat edilen ko. nuinist rejinıini atacaklardır. Kızıl ve sahte demokrasinin yerine muhakkak bejaz ve lıakikî dcmokrasi kainı olacaktır. Çünkii bu insan kiitleleri. o rejimin ne olduğunu pek iyi anlamıslardır. Tokrcağı kafalarma indiği için. davnhın uzaktan hoş gelen sesinden nefret duyduklarma şüphe yoktur. Moskova, bunlan herkesten iyi bildiği Sçindir ki barı<un raümkütı olduğu kadar gec gelmesine calısıyor ve bıınun icin Amerika ve İngi'terenin her isteğine «olmazj» diyor. Bu si\nsel. Paris konfe. ransında da muvaffak olınu'tur. Harb jılları icindeki intnatli ve basi. retkâr siyasetini. uzaği eriıüsumi. yalnız biz Türklerin değil: So\jet Rusyadan Edenın demeci "Dünya, muvazenesini kaybetmiş haldedirw Eski Ingiliz Bakanı hâdiselerin seyri karşısında endişe izhar ediyor Londra 16 (a a?) Şehrin kuruluş beratının 400 uncu yıldonümü münasebetile Waewıck'te bir nutuk «oyleyen Eden demiştır ki: Mı'Jetlerarası hâdiselerin seyrini derin bir endişe duygusile takib etmemek imkânsızdır. Dunya muvazcnesini r ka} be1:miş bir haldedır. Büyük devletler arasında şüphe ve gövensizlık hüküm sürmekte, halbuki bu devletler ar «vvel müşterek harb «ahalannda beraberce kanlarmı dbkmekteydüer. Muzaffer koalisyon şuna kanaat getirmeiidir ki barışı takibde birîik, harb esnasmdaki birlikten daha ar önemli değildir. Mıllet bunu samlmiyetle ve derinden arru edıyor Bu meselelere bir hal çaresi bulmak devlet adamlanna düşen bir vazifedir.> Yirmi bir milletin iştirak edeceği sulh konferansuun tarihi tesbit edilmedi Fuad Köpriilü son beyanatım izah ediyor Kars milletvekilinin bazı yazıcılara cevabları Ankara 16 (Telefonla) Kars milletieki'.l ve Demokrat Parti kurucularından Fuad Koprulü bugun gazetecilere şu beyanatta bulunmuştur: < Birkaç gun evvel bazı Amerika gazetelennin muhabirliğıni yapan Arslan Kumbaracı adlı bir vatandaşla tanışmış Dört Dış Işleri Bakanı konferans koridorlarında gbrüşürlerken Londra 16 (B B C.) tîç haftadanbe. mek emelmde olduğu için Avusturya ve kendısıle hususl ve şalısî mahiyecte sırasında ri Pariste toplanmakta oîan Dortler kon mese'esı uzerinde hıç bir anlaşm ıya ya goruşmuçtum. Goruşmemız vazıyeti hakkında feransı bugun çahşmalarmı 15 hazirana naşmamıştır. Dığer t^ıaltan, Tııeste, Partımlzan ınkışaf kendısine bıraz malumat vermiştun. kadar tatil ederek dağı'n.iştır Italyan mustemlekeleri ve I'alvadan aİ!. Bugün yapıîan son laplantıda gerek nacak harb tazminatı mese'eleri de bu Adanada Altkapı ocağının açılması öğleder. evvel, gerek sonra bılhassa Al esaslı ihtilâftan dolayı halleilememjş. Arkası sahife 3. S ü . 1de manya meselesi üzeriıd* görüşülmüş ve tir. net'cedc gene bir karara varı'sTian^ştır. Bir saatten fazla 3Üren dünkü otu21 milletin iştirakile toplanması düşünü rumda dort Dış Işleri Bakanları Italya l e i uırumî sulh konrs^insının tarihi de ile yapılan yeni mutareıcen n metnini im. tesbit edılememiş bulu ımaktadır. zaladılar. Susst mehafilde ışaret edudığıne göAlmanya meselesi re, Faris konferansmm akamcte uğrama. Paris 16 (a a ) Dış İsleri Bakansmın başlıca sebebi Ruslsrla batı demoK larının bu sabahki toplantısı netlcesinrasheıı arasında doğu Av:ııpa ve Akde de hiç bir anlaşma husule gelmemiştır. niz meseleleri üzerindekı esaslı fıkir ay Molotov. Almanya meselesl ha'skında rıhğıdır. Rusya, doğu Avrupaya yerleş Arkast sahije 3. Sü. 2 de Bukreş 16 'a a ) Anadolu ajansınm özel muhabıri bıldıriyor: Halk mahkemesmin dun akşamki oturumunda, her iki Antonescu sdz almıştır. Iki saat korrjşan Mareşal Antonescu batun sorum'uluğu kendi iızerıne aldığını soykmiş ve daima Yahudılerle komıiristlerin vaziyetlerini iyıleştırmekle meşgul bulunduğunu ilâve etmiştir Arkası sahife 3. Sü. 4 te Bolu muhakemesi 5 hazirana kaldı Hâmid Şevket söylüyor: ((Bu davada hakikate belki geç ulaşacağız. Belki de ummadığımız bir siyasî sebebe varacağız» Reşid dün öldürüleceğinden korkarak sıhhi durumunnn tesbitini taleb etti, avukat mahkemeden Reşidin temin "*"*" edilmesini ve yalnızca dinlenilmesini istedi Cinayet mahallinde bulunan şapka Reşidin başına uymadı Mahkemenin, çağırılmalarina karar verdiği şahidler Boludaki muhakemenln son celselerinde şahidler dinlenirken, söz btiyen Ha^oıet i 1 Mareşal Antonescu halk mahkemesinde vasiyetnamesini okudu Halk Partisi, adaylan tesbit elmeğe başladı Fatih ve Üsküdar kaza merkezlerinde adayların seçimi için yapılan toplantı bir hayli münakaşalı oldu Beledij'e seçlmine iştirak edeoeklerle beledıye üyesi olabileceklere aid listeler as^ıdan indirıldıği cıhetle şimdi Seçim Hazırlık Bürosu noksanlarm ikmaline çalışmaktadır. Yalnız Şchir Meclisi üye'.erinden bir kısmı bilhassa ikametgâhîarmdan uzak yerlerdeki sandık başma memur edılmiş olanlar mazeret ileri sürerek istıfa ettiklerinden yerlerine kazalardaki seçim komisyonundan üye taymi ilçelere bıldiriİTnektedir. Bugünlerde en ziyade alâka uyandıran iş, Parti kaza merkezlerinde yapılan adaylarm seçimi işidir. Evvelki akşam Fatih kazasmda Parti Müfettişi Alâeddin Tirıdoğlu ile Vılâyet Idare Heyeti baş kanı Faruk Dereli ve Parti İdare Heyeti üyelerinin huzurile yapılan toplantıda, gosterı'.en 28 aday adedi diğer bazı tekhflerle 49 adedine çıkarılmışür. Alâed Ç Talebeler arasında model uçak yarışı Bolu 16 (Sureti mahsusada giden ar. kadaşımız Mekki Said bıldiriyor) Ankara cinayeti davasmın gdrülmesine bugün de devam edıldi. Cels« saat 9 da a. çıldı. Celse açılınca Ankarada doktor Neset Nacinin apartımanında yapılan keşif ve temsilî tatbikat raporları okundu. Bolu mahkemesi naiblerinin hâdis« yerlnde yaptırdıkrarı kroki de raporlara • Boludaki muhakemenin son celsesinde avukatlar "ilişikti. Hâmid tnce rapor dolayısile dedl kl: Kemaî Boranın imzasını taşıyan va hâdiseden iki saat sonra hazırlanTiış o« lan ilk keşifnameyi huzurunuza gelmeden okudum. Bu keşifnamede yedi boç kovanla bir aded atılmamış merml bulunduğu esasen tesbit edilmiş. EvveleHer celsede yeni bir Tsim, yeni bir ihtimal mirde size maddeten gelen esja arasın» da bu da var mıdır, yoksa bilâhare her Kâtibin yaptığı büyük yanlışlık Muzaffer ne sebeble olursa olsun emanet dairesindin Tıridoğlu, ilçe adaylarmm ehemnıiden almdığı anlaşıhyor ki, bu da çok muamması Haşmet ile Reşidin neşesi Esrarlı yetle gözönünde tutulacağını, yalnız kaönemli bir vaziyettir. dın adedınin muhafaza edilmesini istekülâha yeni bir baş bulmak lâzım Zatürrieye Başkan, emanetten gelen eşyanm lismiştir. tesini okuttu: Belçika markalı tabanca tutu'an şahid Yapılan yoklamada aslî üye olarak se. bir aded, atılmış mermi dört, boş kovan çilmesi istenen 14 kişi arasırda şu ısırayedi, fötr şapka bir, gri kaşe pantaloa ler vardır: Eski üjelerden Melrıa Avni, bir aded. Ziya Banko, Vasfi Aktin, HalJ Hılmi Cürmü meşhud zaprmda bahsedilen Uyguner, Biycan, Hamdi Senal, Sırrı Bolu 16 Ağıroezada bugün sakin çet Nacirdn odasında bulunan patlama mahrutî, galvanlzli patlamamiş merml Enver, Sudi Otyakmaz, Sanü Sonmez, yoktu. bir gün. Esasen bu dava bir gün slnirli, mış tabanca mermisi nerede? Akif Lâtıf, yeni o'arak da Müctpba Arkast sahife 3. Sü. 5 tt Arkası Sa. 2, Sü. 4 te bir gün sakın, böylece daha bir hayli Belediye Tahsil Müdüru Remzi ve Besürüp gideceğe benzer. Her celsede orlediye eski Levazım Mudürü Naci var Mareşal Antonescu halk mahkemesinde taya yeni bir isim, yeni bir fikir, yeni bir dır. Kitabcı Halid ile eski Şehir Mec'ıihtimal atılıyor. Bu defa da gene, hiç sinde Bütçe Müdürü avukat Cemaleddin değilse şimdîlik, cevabsız kalan bir taFazıl, Zahid Uraz ve muhendis Cevdet kım sualler çıktı: Doktor Neşet Nacinin bu aday listesinden haric kalmışlardır. cinayet gıljıü odasında ele geçen üd reİkinci seçim dün sabah. Üsküdar çetenin yazıları birbirinin aynı mıdır? Halkevinde yapılmıştır. Burada hararatElde mevcud yedi tabanca mermisl boş sahife 3. Sü. 7 de kovanları, çap bakımmdan acaba cüıaye. tin lka edildiği iddia olunan tabancarun çapma uygun mudur? Ankarada hazırlanmış olan ilk kesif raporunda bahsoluDün Avam Kamarasında nan ve cinayetl hemen takiben Dr. Ne Muhakemeden intıbalar (Arkadaşımız Doğan Nadi bildirlyor) j Hindistatı hakkındaki yeni plân Churchill bazı tenkidlerde bulundu Londra 16 (a a.) Başlıca altı maddesi bildırilen HindUtan hakkındaki yeni plân bugün oğleden sonra Attlee tarafından Avam Kamarasma sunulmuştur. Bu teklıfler, Simla konfsransırun akamete uğramasından sonra Ingiliz heyeti tarafmdan başlıca Hmd pErt'lerme yapılmıştır. Plânda azlıklar meseleslnin bir hal şekli olarak Pakıstan projesinin reddi sebebleri de izah edilmektedır B:r beyaz kıtab seklinde nesrednmış olan bu plân halen Hındistanda bubanan 4 Ingiliz bakanı tarafındın nazırlanmıştır. Londra 16 (A.P ) Hındıstan meselesine dair bugün, Avam Kamarasmda yapılan müzakerelerde Mr Attlee ezcumle I ştınları söylemişt.r: «Eğer, Hıt'distanda dan verilerek, öğrenciler tarafından imal ] sulhun temini isteniyorsa, bunun ıçm edilen bu model uçak yarışma yüzden müslümanlarm kültürltrini, dinleımi ve fazla talebe iştirak etmiştir. Modsller iktisadî menfaatlerım a^kadar eden bü. beş tip üzerine yapılmış olduğandan bu tün meseleleri kendıleri terafından kon Arkası sahife 3. Sü. 4 te yarış çok alâkayı çekmiştir. Bir İraıt heyeti Tebrize gidiyor Bir habere göre Azerbaycanda el'an Rus kıt'aları bulunuyor Tahran 16 (&&.) Kablne erkanından bir! bu sabaiı hükumetln, müzakerelere devam edilmek üzere Tebrize pek yakıada bir heyet gonderecetinl ve bu heyete gazetecüerin de refakat edeceğlnı soylemiştir. Attlee'nin sözleri Ruslar Lıse ve öğretmen okulları talebeleri arasmc'a tertıb edilen, model uçak mü, sabakası dün Balmumcu Erkek OğretABİDİN DAV'ER raen okulu önündeki sahada yapı'mıştır. • Arkası sahife 3, Sü. 4 fe [ Malzemesi, Türk Hava Kurumu taraiın Tahran 16 (A P.) Gari Mehmedin Kurd cumhunyetıne muhalif bulunan Kurd şeflerinden birinin bildlrdiğüıe gore Azerbaycanda el'an Rus ve Kafkas kıt'aları bulunmaktadır. Arkast sahife 3. SU. 2 d* Azeybaycandan çıkmamışlar « Fuad Köprülünim Ame rikadan görünüşü!..