13 Mayıs 1946 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r MEZARIN KIZI Kemal Samnacıgil Aşk ile kıskançhğın, ümid ile ısürabm acı safhalarını, genc bır kızın aşkı uğrunda mezara kadar yeıs ve kederle nasıl boğuştuğunu gosteretı bu eser, günün en acıklı romanıdır. 336 sahıfe 250 kuruş. Kitabcılardan arayınız. Çemberlitaş, Vezir Han EMNİYET KÜTÜBHANESİ 23 UncU yıl Sayı: 7808 mhuriyet KURUCUSU.'TUNUS NADİ Telgrai r» mektub adresk Cumhuriyet, İstanbu] Poeta kutusu: tstanbul No. 248 Telefonlar: ümuml Statr&l Nunaraa: 24298. Yaa İaleri: 24299. Matbaa, 24290. r YENİ ÇIKTI ! MİTHAT AKÇİT'in Türkçe izaklı Teni terimli K OL \ V GRAMER'ini bulabilirsinlz. ra. Pazartesi 13 Mayıs 1946 Azerbaycan Irana Harbmi ilân Etti? Tebriz radyosu, Azerbaycan ordusununTahran üzerine yürümekte olduğunu dün gece bildirdi Paris konferansı ve diinya barışı irinci Dun\a Harbi 1 ağustos 1914 ten 11 kasım 1918 e kadar 4 yıl 3 ay 11 gnn sürdükden sonra, filen bitmi?, Versailles barıçının imzası ıçın de 28 haziran 1919 a kadar, 7 a}, 17 gunluk bir zaman geçmişti. Bu zaman içinde, galib Muttefikler birbirlerıle anlaşmışlar ve barış andlaşmasını kabul etmek istemijen mağlub Alman>a>ı da bu •vesıkajı ımzalamağa mecbur etmişlerdi. Dtinci Dunja Harbi, 1 ejlul 1939 dan 2 ejiul 1945 e kadar devam ederek 6 jaşına bastıktan bir gun soora filen bitmişlir. 2 ejlul 1945, Japonjanın Mıssouri zırhhsında tesllm vesikasını ımzaladığı tarihtir. Avrupa harbi, daha ervel, Almanjanın kajıdsız şartsız teslim olduğu 8 majıs 1945 te bitıniştir. Aradan bır jıldan fazla bir müddct gcçtiğı halde, henuz Almanja ile barmn lâkırdısı bile edilmı\or. Milrver de\letleri zumresmden iikonce mağlubyeü J kabul ederek teslım olan Italjnnın mutarcke şartlarını imzaladığı 1943 ejlulunun ilk gunlenndenberi oe 2 jıl 9 ay geçmiş bulunujor. Hiç olmazsa A\rupa harbi bitmeden Italja ile barış >apılanjazdı. Fakat A\rupa cephelerinde silâhlar sustuktan aşağı >ukarı bir yıl sonra, Italjan barışının eskiden arabca bir terkıble .mukaddematı sulhiye> dediğimiz ilk sulh goruşmelerine MutteOkler arasında Paristc başlandı. Once Ital>aya, sonra, Rumanjaya, Bulgaristana ve Macaristana imzaiattırılacak o|as barış andlasmalarının esasları bn Paris konferansında kararlaştırılacaktı. Dort buynk Mattefikin Dı? Işleri Bakanlan haftalardanberi gorüşüyor, tarfcşıjor, teklifler, mukabil teklifler ileri niru>ori«r; fakat son OTurumda Italyan iomurgeleri meselesinde olduğu gibi, arasıra bazı anlaşma umidleri belirmeBine rağmen, hâlâ esasa taaUuk eder, biç bir kafî cnlaşmaya varamadılar. Biıtun yaphklan konferansın gundemindeki tneseleleri bir turlu halledemijcrek askıja almaktan ibaret kaldı. Paris konferansında, bir tek barifin esaslan uzerinde bile anlasmaya varılamadığını gorunce, insan kendi kendine şu suali sormak zorunda kalıjor: Acaba, Ikinci Dunja Harbinin barıs muzakereleri de, sa\aşlan gibi, 6 vü mı surecek? Işlerin gidişine ve aldığı renk ve şekle gore bakınca bu suale roüsbet cevab vermemek elden gelmıjor. Paris konferansını adım adım akanıetc gottiren anlaşamamazlıkların bep Sovjet Busyadan geldiğini gormemek için kör olmak lâzımdır. Sovjet Rus>a, 1939 daki doshı Almanvanın saldırması uzerine girdiği \e Muttetiklerin buyuk yardımlarile kazandığı bu musterek laferi, bir daha ele geçmez bir fırsat telâkki ederek \e mumkun oldu$u kadar genij olçude istismar eyleyerek kendi strateji siyaset, iklısad \e ıdeoloji hedef ve gayelerine varmağa çalısıyor. Avrupanm ortasma kadar girmiş ve j erle^miş olan Rusyaıun bn hududsuz isteklerine \e ihtiraslarına, oteki muttefikler, temkinli bir mukavemet gosterijorlar. Çunkü bojle yapmağa mecburdurlar. Yapmazlarsa, Sovyetler BirHğinin, yalnız küçuk milletleri değil, kendılcrini de hıçe sajarak dunyaja hâkim olacağını bilijorlar. Hıçe saymak sozunü istikbale atfetmeğe bile luzıım >ok. Bu, daha şimdiden bir emri vakidir. Paris konferansında Molotov ve NewYork'taki emniyet konseyinde de Gromiko karşılarındakilere ehemmiyet Tahran hükumeti orduya mukavemet emri verdi Âzerbaycanda beş sınıf daha silâh altına çağınldı. Tebriz sokakları muhafaza altında bulunuyor, her tarafta devriyeler geziyor Müslümanlarla Hindliler anlaşamadılar Simla'da yapılan müzakereler akamete uğradı Yugoslavya Dış Işleri Bakanı Simie (sağda) Dortler toplantısından çıknor Pariste iyimser bir hava esmcğe başladı Ruslar. isteklerinin mühim bir kısmmdan vazgeçiyorlar ması jartile Trablusun idaresinl İtaly** ya bırakmaktadır. Mr. Bevın, Sıranayka üz«rinde Ingiliz vesayetınin ilerıde Birleşmiş MıCetlerin güvemlık plânile imtizac ettirılebileceğini, fakat Rusyanın doğu Asya il« Pasıfıkteki Kuril adalarında yaptığı gıbl Arkast sahife 3. Sü 5 te Sımla 12 (a .a ) Kongre Partist He Paris 12. (a a ) Fransanm yaptıgı Musluman Blrhği arasındakl porüşmelerin ak£m.et>e ujradıgı bu akşamki top teklıflere göre Rusya, Trablus üzerınde vesayet talebmden va7geçmevı kabul elant'dan sonra açıklanmıştır Musluman Bırlıği ikı ayrı ıller grupu dçrek bu bolgenın ıdaresını Bırleşmı? T teskllinde ısrar etmekteAr: MuslümaJi Mılletlerin kontrolu altmda Ita yaya bıSağda Iran Başbakanı GavamusSaltana, solda Azerbaycan Basbakanı Pişevari. Ortada, Pişe\aıinin unlt!§H bOtHhânkarıa Hındn çogujı rakmağa razı olmujhır Ingıltere de Lıb•"•= '~~5^ ,T • muhafaza «Itmrfr T»brana vanşt görübnektwKr ğ n u tasıvan ıller. Bunîann her lkiâ yanm ıstıklâli plânından vazgeçerek SiAnkara 12 (R.V ^*NewYprk radyasunun üzerine yürümektodir. > de mllll sa\unma. dış ışlen ve ulaştırma ranayka'nm vesayetl kendisine bıraVılBundan evvel verilen bir habere göre, Tah meselelerinde merkezl huirtımet kararTebriz radyosuna atfen bildirdiğıne g gore, Azery ğ ran hükumeti, hududu geçmek teşebbusunde larına bağlı bulunacaklardır. baycan hükumeti Iran hükumetine harb ılân etmışKongre Partisı, geçici Wr hükumet bulunacak Azerbaycan kuvvetlerine mukavemet tir. Tebriz radyosunun yayımında a>nen şöyle deetmeleri hususunda Iran askerlerine emir ver kurulmak sıuetıle Hmdistana derhal nilmektedir: ~ bagımsızhi: vermeslnl Istemlş ve bu miştir. A «Bütün dünya bilsin ki, biz Azerbavcan milöükumetin merkezî blr parlamento kar Arkast tahife 3. Sü. 2 d» şısmda sorumlu olmasını şart koşarak, leti, irana harb ilân ettik. Millî ordumuz Tahran Kongre Partislle Musluman Birligi a' rasinda tahakkuk edecek her anlaşmayı ı tafblkle mukellef bulunmasını taleb et | mlştlr General, kuvvetli ve Yurdumuzun muhtelif bölgelerinden disiplinli bir hükumet alınan emanetler. Ankaraya getiriliyor istiyor Ordu 12 ( a a ) La Roche surj onne 12 (a a ) General De Gaulle bugun burada Georges Clemenceau'nun mezarına blr çelenk koymuş ve bu munasebetle soyledığı nutukta demıştır kı: < Başkan Clemenceau, düşman mem leketımızi çığnediğı sırada, senin bıze veıdığın orneğe sadık kalmağa yemin ettik. Bu yemınimizi tutup tutrnadığımızı takdır tarıhe aiddir. Zaferi kazandıktan sonra blze vermiş oîduğumız kıy. metli dersler İçin şukranımızı ifade etmek uzere mezarınızın başrna gelmeğe kendi kendımıze soz vermiştik. Işte bugun o sözu jenne g€tirmiş bulunuyoruz. Bugun bu mezarm başında bızi dun. ya facıasının tam ortasma getiren ve bazan da uçurumun kenarmda bırakan millî mukadderatımızın acüığını her ramandan fazla duyuyor, esM de^rlerde mıL letıraızin oz kızı genc Jeanne d'Arc ile aznıimizin dehasım, yurdumuzun topraklarını mudafaa için inatla çarpışan ıhti. yar Clemenceau'nun millî timsal olarak yükseldiklerini görüyoruz. Harb yüzünden yaralı, fakat ayni zamanda muzaifer olduğumuz bu dakıkada hürriyet, güvenlık ve disıplinin dün olduğu kadar yarın da toplu ve birleşmiş roilletimızin candan hamlelerile kuvvetli blr iıükumetin »evk ve idaresi altmda bizim için ne derecede kıymetli olacağını şimd1 bütün manasile takdlr edebiliyoruz. Yaşasın Fransa > Millî Şefe sunuiacak mukaddes sınır toprağı Gl. De Gaulîe bir nutuk söyledi Ingiliz heyeti vazîfesîne devam edecek Slmla 12 (A P ) Bntanya kablnesl, temsilcl heyetl ve Hindistan umuml! Vallsl tarafından müştereken yayınla I nan blr beyannamede Hınd müslüman ı lartle Kongre Partlsl arasındaki konferansın flkamete ugTamasının, heyetln lşine hiç bir suretle nihayet vermedlâi ve temsilcl heyetin salı günü Tenl Delhıve hareket edeceğl bUdlrllmıştir. İstifası beklenen Kongre Başkanı Mevlâna Abdülkalam Haıat, partlsinln konferans hususunda daha blr kaç giisı hiç bir t=fsırde bulunmıvacağını blldlrmiş ve buttln olaylann^yayınlflnmasın dan o'nce basınm sansür edılmesini temennı etmlştlr. Kongreye başkan seçilecek olan Pandlt Nehru. halka hltabla: <lngıllz kabinesl heyeti veya Müslüman Birliğine kabahat Inüarak ve küfür ederek hedeîınize ulaşamazsinız. Ancak yannin mes'ulivet yükünü omuzlannaa aldığıniî takdlrde Hindistan bağımsiîhğına yardnn etmlş oİTirsunua» demiştir. Bursada büyük bir imar (aaliyeti başladı Şehrin su işi halledildi, şimdi de yollar, modern binalar ve hastane yapılıyor 19 mayısta Millî Şeflmıze sunulaca,. olan sınır toprağı dün saat 11 de atletlerimlz tarafından teslim alınmiş ve bu esnada Vall bir hltabede bulunnvıştur. Ecıanet saat 12 de şehrimize getirilmiçtir. Şehir baştan başa bavraklarla > ü =s lenmiş bulur.uyor du Sınır toprağı sa '• at 12,30 da Perşembe atlet'erlne teslım \ edilmiştir. 1 Malatja 12 ( a a ) Ebedi Şeften gelen bayrak Milli Şefe takdim edilijor Nusajblnden ge İ€m sınır toprağı dun saat 13 te Malatya I köprüsüne ulaşmış ve binlerce köy'üABİDİN DAV'ER Arfcos» sahife 3. Sü. 4 U Arkası Sa. 4, Sü. 4 U E'âzığ hududunu teşkil eden Komürhai | Tarihi Bursadan Mrl. Antonescu'nun muhakemesi Sabık Rumen Başbakanı hâdiseleri nasıl anlatıyor? Bursa CMuhabirimizden) Yıldırmıdan Çeksrgeye kadar 8 kılometre geniş. liğinde yapılmış olan Bursa şehrınin yollan bugün kazmalarla delık deşik edilmiş vaziyettedır. Büyük ve topyekun gorunuş bir bayındırlık kalkınması şehri tozu dumana katmış ve tanmmaz bir ha!« sokmuştur Yer yer yapılan yollar, yua yıllarca imar elı gırmeyen tarıhî Bur Arkası sahife 3. Sü. S da Beşiktaş, dün Feneri 2 1 mağlub etti Bükreş 12 (a a.) Anadolu Ajansınm özel muhabıri bıldiriyor: Rumen umumî efkârı Antoneseu da\asi üz«rinde ilgi ile durmaktadır. Yapılan soru sırasmda eskl Mareşal hulâsaten junları söylemiştir: <1944 ilkbaharına kadar Odesa katliâDe Gaulle seçimlere namzedliğini mı hakkında hiçbir şey bilmiyordum. koymıyacak Bunlar katliâm değildir. Benim emrettlParis 12 (AP.) General De Gaulle ğim mlsilleroe hareketleridir.> dnümüzdekı hazıranda yapılacak olan Antoneseu, Alman kuvvetlerinden İlk Fransız intihablarında herhangi bir y l müfrezelerin Rumanyaya gırmelerlne almaktan tamamıle imtina etmiştu Oımkân veren anlaşmayı imzalayanın Arkas\ sahife 3. Sü. 3 te kendisi olduğunu kabul etmekte, fakat 6u yolda ilk sondaj hareketlerinın eski /tral Carof tarafından yapıldığını ilâve ^tmektedîr. Amerikada ekmek vesikaya tâbi lutulacak Millî Eğıtım mukâfatı kupa maçları dun sona ermış tır. Şehrımizde yapılan maçlarda Beşiktaş Feneıbahçeyı 21 yenmıştır. Fakat Fenerlıler kupa çampiyonu olmuşlar dır. Yukarıdaki resimde Beşiktaş kalecısının bır kurtarışı görülmektedir. Bu maçlara aid arkadaşımız Eşref Şefığuı yazısı 2 nci sahüemizdedir. Washington 12 (A P ) Yuksek rutbeli bir hukumet memurunun pazar akşann beyan eteıiş olduğuna gore, Amerika hükumetmin ağustosta gıda madd«leri için yeniden vesika usulunü kabul etmesi ihtımali vardır. Et, tereyağı, peynir ve muhtemel olarak ekmek mıktarları tahdıd eddecek. tır. Şımdıye kadar Amerika tarıhınde ekmeğın vesikaya bindirildıği görulmemiştır. yanudi aleyhtarı mevzuat kendislne halk tarafından zorla kabul ettirilmiftİT. ve bu yolda çok daha ağır tedbhler istenmekte idi. Antoneseu, Sovyetlere karşı askerî harekâta geçtiği zaman hiç bir muhalefetle karşılaşmadığını behrtiyor. Tarıhî partıler liderlerı, başka bir hal çaresi olmıyan bu mesele uzerinde kendısıle mutabık idıler. Butun gazeteler, eskı Mareşahn mahkeme önünde takınmaya yelt«ndığı kah Arkas\ tahif» 3. Sü, 1 de Herkes gidip seçim defterlerini yokluyor mu?.. Hayır, eski defterleri yoklayanlar da oluyor!..