12 Eylül 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Türkiyede ilk defa taze inek sütlerinia vitaminlerini bavi pülverizasyon usulü YENİ SÜT TOZU Yakında Piyasaya Çıkacaklir SÜT Karsta TOZU FABRİKASI 22 ıncı yıl umhuriyet 7567 İSTANBUL CAĞALOĞLU Tel^aJ ve mektub adresi: Cumhuriyet, lstanbul Posta kurusu: Istanbul No 248 Teleion: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298, tdare ve Matbaa kısrm: 2429924290 r Cronin ömer Rıza Doğrul (Citadel) ismile bütün dünya^fcaglarına tercume edilen bu meşhuıÇdmarıın 4 üncü basımı yapılmıştır. 2WTrafuştur. Çarşamba 12 Eylul 1945 AHMED HALİD Ktftf&EVİ Niifus sapı hakkı noa Londra konseyinde görüşülecek meselelerin bir çok münakaşalara Milli Şefin direktifleri yol açacağı anlaşılıyor GumhurBaşkanımız diyorku «Sayımın doğru olması esas hedeftir. Bu neticeyi memleketin bütün köşelerinde sayım işine ciddî bir vatan vazifesi gözile bakılması sayesinde elde edebiliriz» Ankara 11 ( a a ) Istatistik Genel Müdurü CeIâl Aybar, bu sene yapılacak nufus sayımı hakkında Cunhur Başkanına etraflı malumat vermiştir. Sayım 21 ekım 1945 pazar gunu yapılacağmdan, her tarafta hazırlıkların .lerledığini ve doğru bır netice alınmak için butun meTi'eket idaresmce butün teferruatın düşunüldüğunu ızah etmiştir Cumhur Başkanı demiştir ki: < Bu yıl yapacağımız dordüncü sayımdır. Her sajam, bize matematik olarak bir çok Tiakikatler oğrettiğinden, Cumhuriyet hukumetlerının çahşma'.arına ve yeni tedbırlerine feyizli bir yardımcı olmustur. Sayımın doğru olması esas hedeftir. Bu neticeyi birinci derecede memleketın butün köşelerinde ve milletin butun tabakalarmda sayım işine ciddi bir vatan vazifesi gbzıle ba'tılması sayesinde elde edebibrız Geçen her uç sayımda. dalma bir ilerleme kaydettık Bu sa' yımda halkımızdan daha ileri bir ilgi goreceğimizi kuvvetle ümid edıyorum. Işin nazik tarafı idare makamlarınca yapılacak hazırlıkların, daima daha iyisme ihtiyaç olmasıdır. Nasıl oha sayım makinesinm işhyeceğini zannetmenın. bizi az dıkkate ve bazı hazırlıkları ihmale sevketmesinden sakmınm. Ulaştırma Arkast sahife 3. Sü. 7 de konseyi açıldı Atom bombasını alâkadar eden işler, hiç bir suretle müzakere edilmiyecek Londra totılantısı un Londrada toplanan Dış Işleri Bakanlan konfcransı iki bakımdan miihimdtr. Bir defa bu toplantı harb hareketleri her yerde sona erdikten »onra yapılan ilk toplantıdır. Vakıâ bugunkü netice ajağı jukan bir buçuk yıldır ufuklaıda belirmeğe başlamışü. YalU konferansı açıldığı gün. Almanyanın ve ondan sonra da Japonyanın ergeç yere serilecegine herkes inanıjordu. Fakat ne de olsa savaş cephelerindeki hareketler bitnıediği bir sırada japılan toplantılara faâkim ruh durıımunu o hareketler son bulduktan sonraki ruh durumile bir tutmaya irakân joktur. Yalta konuşmalan devam ederken Alrnanya sendelejordu, fakat henüz j ıkılmamıstı. Potsdanı loplantıları sürüp giderken de Dün Londrada çalısmalara baslayan beş devlet Dıs Bakanlan. Soldan sağa doğru: Mr. Bevin, M. VanŞiÇi, M. Molotof, Japonya can çekişiyordu, fakat son >I. Bidault, Mr. Bvrnes ve beş sene sonra ışığa kavuşan Londradan bir gece manzarası nefesini henüz vermemişti. Londra 11 (U.S I.S ) Berlın Kon rahhas heyeti, 5 büyük devlet muraîıhas Bujrün artık hiç bir Mihver devleti feransmda kararlastırılan Birleşik A heyetleri arasında en kalabalığıdır. Ingiajakta kalmamıstır. Müttefik hiikuraet merika, Büyük Britanya, Sovyetler Bir liz murahhas heyeti 30 ve Amerikanınki •damlarım karşı karşıya geüren mese Hği, Fransa ve Çin Dış Işleri Bakanla ise 13 kişiden mürekkebdir. Konseyin çahşmaları Lancaster Housleler, en ufak bir blçüde bile harb me rmdan teşekkül eden Konsey, Bugün «eleleri değil, baştanbaşa sulh mescle öğleden sonra Londrada Mr. Bevin'in da oereyaaedecektir. Bugünkü. veyarın Jeridir. Bu itibarla diinya efkârı Lon başkanlığı altında ilk toplantısını yap ki gorüşmeîerin ihzarî mahiyette olacağı dradaki konuşmaları bambaşka bir ilgi mıştır. ve asıl gorüşırelere perşembe çunu baş33 kişiden mürekkeb olan Sovyet muile takib edecek; toplantı neticelerinin Arkası »ahije 3, Sü. 5 te •z veya çok basarılı olması. pnlitika âleminde daha açık gelişmelere yol ha«rlayacaktır. Londra konferansının ikind ehemmiyeti, gündeme alınan mevzularm güç ve çeşidli bir çok meseleleri kucaklajacak kadar genis olmasıdır. Bu mevzıılardan bir kısnıı daha önceki toplantılarda ço/ülemiyen bahisleri. bir kısmı da Dıs Bakanlan konferansına bııakılması Potsdam'da kararlastırılan nıeseleleri saklamaktadır. Trieste meselcsi, Itahaya imzalattırılacak barış ımıahedesi meselesi. Bulgaristan, Macari«tan, Bütün münazaaların halBumanya gibi kiiçük Mihver ortaklarına karşı tatbik edilecek muamelenin ledilmesi ve müstakbel çekli meselesi, milletlerarası su çeçidanhışmazlıklara meydan lerinin, bu arada Boğa7İann tâbi olacağı rejim meselesi. Londradaki Dıs Babırakılmaması arzuya kanlan konferansının üzerinde dııracaLondrada toplanan mılletlerarası Tiğı başlıca konularriır. caret Odası kongresine memlekethıuz şayan görülüyor On gün kadar süreceğl tahmin olunan namma iştirak eden delegelerden lstanLondra konferansı. >ııkaııki meselcW bul Ticaret Odası meclısi başkanı AhLondra 11 (B B c.1 Dıs İsleri Baden hançisini ö'n plâna alacak? bun med Kara ve Izmir Ticaret Odası başkanlan knnseyi. Türkıyenin bılvasıta alardan ne kadarını inceleyip ne kada kanı Şerif Remzi dun şehrimize gellâkadar Lı.lunduğu Balkan meselesıle rını bir neticeve bağlayacak? henüz bil mıslerdır. fevkalâde ilgıli bulundugu Boğazlar memlyorıız. Bildiğimiz bir sey varsa IngiGerek Londradaki kongre, gerekse selesiri de tetkik edecektır. liz baMnının konferans sonuclarına Londra ve Isveçte yapılan temaslar Birleşik Amerika, bütün su yollarmm karsı umurai; etle kbtümser bir gözl° hakkında delegelerimizden Ahmed KabejnelmıİPl bir kontrola tâbl tutulması baktığıdır. Haıb bojunca toplanan kon ra şu izahatı vermiştir: prensıpini ortaya attıktan sonra. Mr. feranslan dusiinürsek, bunlardan her « Beynelmüel Ticaret Odalarının Bvrnesln bu husıısta hazırladığı projevi birîııin gayet parlak lebliğler yaparak harb yıllarında faaliyetinin durmuş olalâkadar hukumetlere avrı avn göndedağıldığım. fakat aradan birkaç haftn duğu malumdur. Harbin bitişini müterip göndermediği bilinmetnektedir. gc^cr geçmez, Rus ve AngloSakson akıb yapılan bu ilk kongrede bundan gazelelerinde karsılıkh çekişmclcrin sonra milletlerarası ticaret odasınm ne Türkiye milli hâkimiyetinl ve emnige'ikmedigini hatirlarız. Bütün c?phe şekilde çalnması lâzım geldiği mevzuu jetmi tch'.ıkeye drşıirmeyen her hangi lerde sa\as hareketleri olanca hızile üzerinde görüşülmüs, bu faaliyetin bir tPklifı tetkik edecektlr. devam ederken gorülen o tatsız ve ü tanzimine aid teklifler yapılmış ve kaBoğazlar meselesi haricınde Türkiye mid kırıcı manzara. gene olduğıı gibi rarlar verilmiştir. Bu mevzuda bir hafRusya munasebatı meselesi de vardır. ayakta duracak mıdır? Bu sua!e evct Bütün münazaaların halledilmesi ve Arhası sahife 3, Sü. 6 da Ahmed Kara diyenler, bıi\ük bir ibtimalle haksız müstakbel anlasmaz'.ıklara meydan bıçıkmıjacaklardır. Daha harb hedefinc rakılmaması, Türkiyede her zamandan ulasmadıklan günlerde bile birbîrleriziyade arzuya şayan • görülmektedir. ne karşı bu kadar cekingen davranm.tktan sakınmıyan Miıttefikler, o hedefe Amerika ve lngiltere arasındaki vardıktan sonra aralarındaki uyusmazgörü; birliği lık noktalannı cozebilmek icin herhalAnkara 11 (R) Kanada radyosude daha büyük güçlüklerle uğraşacaknun bildırdığine pöre, Buyük Britanya lardır. ve Birlesik Amerika. Balkanlar mesele Eski Japon Başbakanı kışa intihara teşebbüs etti Pearl Harbour baskımmn yegâne mes'ulü olan General Tojo, kalbine Mr kurşun sıktı, fakat henüz ölraedi Tokjo 11 (USISı 1941 de I'eni 1 Harbour'a karşı kahpece yapılan taarruzu emretmış olan eski Japon Basbakanı Tojo, Geneıal Mac Arthur'un emrile kendisini tevkif etmek üzere Amerıkan subayları bu sabah ikametgâîuna geldıklerı zaman intihara teşebbüs etmiştir. Tojo, kalbine bir tabanca sıkarak »ğır surette yaralanmıştır. Kendisini muayene eden bir Japon doktoru, yaramn kalbe yakın olduğunu ve netıcesı vafı.m olacağını soylerr.'ştır. Bununla beraber bılâhare Tojo'ya kan verılmış ve bir Amerıkan askerî doktoru, yara'ının yaşıyabileceğıni ümid eyledığini beyan etmiştir. Tojo, Amerikan subayları harb muhabirlerile bırlikte ikameteâhına geıdıkleri zaman intihara teşebbüs etrr',?tır. Tojo yazı odasından iki defa Dence Arkası sahife 3, Sü. 2 de hazırlık Soğuktan ve açlıktan mezarlar kazılıyor... İngiltereye giden tacirlerimiz gelâi Tacirler: «Ihrac mallarımızın fiatlarını düşürmenin kat'î bir zaruret olduğuna kanaat getirdik» diyorlar TürkîyeRusya munasebatı Londra konseyi, bu meseleleri de müzakere edecek Londra 11 (a.a.) Berlinden ahran haberlere göre, Almanyadaki belsdıya başkanları, bu kış soğuktan ve açbkten olmeğe mahkum yuz bmlerce ınsan için şimdiden mezarlar kazdırtmaK emnni almışlardır. Yiyecek ve mahrnKat bakımından evvelâ Avrupanın diğer mttnleketlerini tatmın edecek olan Arkası saHife 3, Sü. 4 te Bizim için günün meseleleri 10 sıınl ; Muhtelif san'at ve mesleklere : mensub münevverle.r ne düşüniiyorlar? General Tojo Son günlerde, matbuatta, hususî gorüşmelerde münakaşa edilen ve otedenberi üzerinde durulan bir ta. kım mevzular vardır. Bunlar bizim için gunun meseleleridır. Siyasî şahsıyetler, muharrırler bu husustakı duşuncelerini, aiınması lâzım gelen tedbirleri soyledıler, söylemekte devam edıyorlar. Lâkin bu bahislerle yakmdan a 1 !kadar başka sanat ve mesleklere mensub munevverler noktaı nazarlarmı bildirmek imkânma sahıb değillerdır. «Cumhuriyet» bu mevzuları on sual halinde tespit ederek her biri, cemiyetin muhtelif faalıyet sahalarma mensub bitaraf ve münevver şahsiyetlere sormak suretıle hır anket tertıb etmiş bulunuyor. Cevabları bir iki güne kadar neşre başlıyacağız. Verem mücadelesi haîa hızlandınlmıyacak ıtıı ? Mütehassıslar bütün yurdda esaslı bir verem taraması yapılmasını, mekteb çocuklarının her yıl röntgenden geçirilmelerini, hastaların derhal aile ocaklarından uzaklaştırılmalarını istiyorlar I Vaaay efendim, nereden boy San Frandsco'dan. Bıroz gecikıvış gibısiniz. Evet... Oyle oldu. Sebcbı? yadır. NADİR NADÎ Vasıta bidamadık, Arkası sahife 3, Sü. 4 te Tayyare yok muydu? Vardı amat pahah ohıyordu: devlete y ,k olmak isternedık.. Y A RI N Devlet size böyle bir ta.sa.rruj tavsiyesvde tni bulunmuştu? Bazı gazeteler hayatın ucuzlamasına Hayır. te^ır edecek tedbirler ahnırken bilhassa O halde belki lüzumsuz bir hiiSnn Sümerbank mamullerinin fia*hıının uniyet gösternnşsıniz. cuzlatılması sırasında isçi 'icret'erinin Dün Eminönü Halkevinde yapılan toplantıda milli o\ıınlar oynayan yavmlar Bırnz öyle oldu. de indirıleceğıni yazmaktadırlar. 194546 yılı ilk öğretim haftası Emi seferberliğinin bir yıllık bilânçosunu ya Türkıyece teşekkür ederiz. Fakat Dün temas ettiğimiz salâhiyttlı manönü Halkevinde yapılan törîn'e öun parak derrmtir lü: tayyare masrafından haçmarak kaldiğı kamlar şimdilik işçi ücretlerını indirCEMAL NADİR'in :ıçılmıştır. Talebe korosu tarafından c Geçen yıl, ilk öğretim çpğmdaki n\z ginılerin yei'mıyen ne olacak? menin kat'iyyen bahis mevzuu o!masoylenen Istiklâl marşmdan sonra V&li çocuklan saydık. 716 yaş arasında O başka iş.' büyük renkU dığmı söylemişlerdir. Bu mevzu tetkik ve Belediye Başkanı adına muavini Alı 129140 çocuğumuz olduğunu öğtendık. Bıraz tuhaf oluyor. edılmiş fakat Sümerbank mam'j'lerinkarikatürü Rıza Unal bir nutuk sovlsmistir. Valı Bunların % 80 inin okullara kayıdîı Aaaaaa.. O kadar tuhaflık her yer de maliyete vasati olarak ham mad Arkası sahife 3, Sü. 6 da de var. ^ ^ muavini geçen sene ılân edilen ilk okul Arkasx sahije 3, S ü . l d e Son Potsdam toplantısı üzerine fikir jüriiten biıcok yazıcılar. Müttefikleıi bir araya getiren bu konfcransın ne ilV, ne de son toplantı sayılabileceğini ileri sürmüslerdi. Aynı düsünceyi Londra konferansı hakkında da tekrarlamak lâzırndır. Beş Haricne Nazırı bir salouda on. on beş gün beraberce çalnmakla cldeki dosjalann temizlenivereeeğine inanmak cocukluk olur. Bunlardan nisbeten en kolayı sanılan Trieste ve ltalya raeseleleri bile. hiç ümid edi'medik gelismeler sonunda aksamak, yahud askıda kalmak tehlikesile karsı karsı Vali muavini, söylediği nutukta, ilk öğretim seferberliğinden alınan neticeleri anlattı ilk öjretim haftası Son yıllarda memleketimizde veremin etmektedir ki bu hesaba nazaran veremçok arttığmı, esasen az olan sağhk mü den 944 senesinde ölmuş olaniarm sayısı esseselerimizın ıhtiyacı karşılamaktan 1800 ile 2000 arasındadır Maamafıh. bu uzak olduğunu yazmış ve gereken ted Arkası sahife 3, Sü. 5 te birlerin ahnması içm yetkililerin dıkkat nazarını çekmiştik. Bu yaymlarımız her tarafta genel bır ilgi toplamış ve bu nokta üzerinde duru'.ması lüzumu ortaya çıkmıştır. Evvelâ şunu sbyleyelim ki, memleketimizde veremin, trahom vesaire gibi. genel bır taranması ve bunun neticesi olarak da kesin bir istatistiğı maa'esef yapılamamıştır. Belediye Hıfzıssıhha mütehassısı doksile Bojazlar me?e!esinin görüşulmesin tor Arif durumu şu şekilde belirtmekde avni müsterek hareket hattım takib tedir: edeceklerdir. t Şehirdeki verem vefiyatma dair yapılan grafik yan'.ış anlaşılm'ştır. Graf:kte 944 senesi vefiyatı filvaki 14 bin Kendi kendimizi tenkid: küsur olup, burada umumî vefıyatın değıl, ancak entanî hastahklardan vukua gelen vefiyatın beşte üçü veremi teşkil Hoş geldiniz! îşçi ücretleri IŞ BIRLIGI.. 1 Yevmiyelerin indirilecegi hakkındaki haberlerin aslı yok Hangimizi ... Mavi boncuk kimdeyıe...