5 Eylül 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YATILI, YATISIZ, ÖZEL AYDIN OKUL ANA İLK Üç, dört ve beşinci sınıflarda ingilizce, fransızca. almanca dersleri vardır. Her sınıfa oğrenci kaydına başlanmıştır. Taksim Cumhuriyet meydam. Tel: 40181 2 2 İnCİ umhu r i yet .' 7562 İSTANBUL CAGALOĞLU Telgraf *t mrirtub adresi: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: lstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298, tdare ve Matbaa fasmı: 2429924290 Cronin ömer Rıza Doğrul ŞAHİKA (Citadel) ismile bütün ^ tercüme edılen bu mejnur romanın 4 J üncü basımı yapılmıştır •""" 'kunıştur. Çarşamba 5 Eylul 1945 AHMED Ticaret Ofisinin elindeki stoklar satışa çıkarılacak ucuzlatmak ıçin İngiliz tnümessilleri Ortaşarktaki İthalâtın lisansa tâbi tutulması piyasada çok mühim tesirler yaptı, Ingilterede vapura yüklenen bazı malların tekrar boşaltıldığı söyleniyor Drinci Diinya Harbinin kat'î şekilde sona ermesini tesbit eden ilk tarihi resimler: Tokyo korfezinde Missouri Amerikan zırhlısında Japonyanın ka>ıdsız ve şartsız teslim vwikası imzalanı> or. Sağda: Japon Dı? Bakanı Şigenuitsu tarihi vesikayı imzalıjor. Solda: Japon Gcnerali Umeza, Mac Arthur'ün (solda elleri arkasında) huzurunda teslim vesikasına imzasım koyu>or. îthalâtın duzenlenmesine aid 111 nu j bunun neticesi olarak ithalât imkâr^amaralı sırkulerın merıyete gırmesite nnın o nısbette az olması tabıi görulbutun ithalâtm lisansa tâbi tutulması, mektedır Bunun için malıyetı dusürdığer taraftan mevcud durum dolayı mek başlıca tedbir olarak ileri suru.sıle sterlm sahasındakı memleke''erden mektedir. Fakat ihracaattan lısansın kal japılacak ıthalât ıçm muvakkaten &k dırılması, ihracat vergi ve resimiCrırın redıtifın kesılmesi piyasada onetnli bir ilgası içm Ankarada verılmiş ve verilmek üzere bulunan kararlar da piyatesır yapmıştır. Bu kararların doğurduğu durgun'uk sada iyi ve faydalı tedbırler olarak kardış tıcaretın en çok gelışeceğı bir za şılanmaktadır. Dıın piyasaya gelen bir habere göre, mana tesadüf etmiş bulunmaktadır. Fakat, harb yıllarında tecrube girmLiş Ingıltereden Turkiyeye mütevecc.hen tacırlerımiz, bu halin de kısa bir müd hareket etmek uzere olan malların sevdet içınde salâh yoluna gıreceğı kana ki için şimdihk imkân görulmemis ve atindedırler. Ancak, bugun için dış ti bu mallar vapurlardan çıkarılnrştır caretimizin çok muşkül bir dunımda Burıların tekrar ne zaman yukleneceğ* bulunduğu \e alman tedbirlerin esash hakkında bir malumat yoktur olmadığı kabul ve beyan edılmektpdır. Ucuzluk için yeni tedbirler Bugün için ihracat mallanmızın kıyHayatı ucuzlatmak ıçın alınacak tedmetındeki yüksekhk devam ettikçe ih birler üzerınde çalışmakta olan BakanLondra 4 (BB.C.) Dış işleri 3akaracattaki miışkülâtın devam etmssi ve Arkası tahije 3, SiL S da nı Mr. Bevın, İngılterenin Mısır, Suudl Arabistan, Iran, Beyrut ve Irakta bulunan elçilerini Londraya davet etmıştir. Mr. Bevin Orta ve Yakın şark mese lelerı ve Ingılterenin bu memleketlerla münasebetlerı hakkında kendüerıle göruşmeler yapacaktır. Japon imparatoru dün bir beyanname neşretti İngiliz Dış Bakanlığı tarafından Londraya davet edildi Hirohito, Japonlara sakin ve soğukkanlı Boğazlar meselesi olmalarını ve bütün dünyanm itimadını Londrada Dış Bakanları kazanmalarını tavsiye ediyor konseyinde görüşülecek Diyet Medisi de tarihte ilk defa olarak İmparatorun Âmerika Dış Bakanı, Boğazlar hakkında etrafh Almanyada Londraya hareket etti Jbaşkanlıgında toplanarak harb sonmneselelerinigörüştü, knrulan IRAKTA yeni hükumet u millete, bilerek en biiyük kötüliığü yapmak isttyenleriıı birinci hedefi, herseyden once Atatıirkü devirmeğe calısmaktır. Ister San Franeiscodan getırdikleri >eni moda demokrasi maskesıne bürunsünler. ister «ınsanijet» adına ortaya gerdikleri tahtaperde arkasma saklansmlar. varlığımı/ı kıskananların İlk saldıracağı kale daima Ataturk olacaktır. Ataturkü jureğınde duyan Mr Türkiyeyi hiç bir kuvvetin jıkamuacağını bunlaf çok iyi bılirler. Ileri hamlelerimizi çekemi>enleı, inkılâblarımı« n dziine karşı durraak istijenler, sağlığında Atamızı de*irmek için az rnı inlejip oflamıslardı? O 7aman temennilerinde ve teşebbüslerinde mınaffak olamıjanlar, yedi jıldır mâna halinde "*urkün kalbine jriren en büjuk Türku oradan sokup atmak isterken. busbiıtun Imkânsız bir nijcte bel bağladıklaıım naMİ da kavrıyamı>orlar! Yokoharaa 4 (a.a.) Japon Dyet meclısinin 88 ınci oturumu bu sabah saat 11 de (Japon saatı), Imparptorun huzurile açılmıştır. Tar.hte ilk dcfa olarak Japon imparatoru Diyetın otururnunda hazır bulunmaktadır. İlk; oturum kısa surmüstur. Meclıs yaıın tekrar toplanarak Japonyayı tes'.im olmağa mecbur eden vakayi ve harb sonrası meseleleri hakkında tanzim edilen raporu dinhyecektir. Japon âyan meclisı de bugun 13 30 da toplanmış ve memleketı Impara'nrun tahmatma haıfı harfıne itaate davet eden bir karar sureti kabul etmiştır. Ayan meclisinin karar suretinde «zcümle şöyle denilmektedir: «Majeste Imparator, muhasamata son vermeğe ve milletine takib edilecek yeni yolu göstermeğe karar vermi?tir. imparatorun tebaasına karşı âlic?na;J şefkatıni gözönünde tutarsak. şti'crai borclarımızı anlıyor ve majeste Imparatora karşı mesulivetlerimizi tamamile müdt'ik bulunuyoruz » lrnDaratorın millete beyanrtAmesi Ankara 4 (R ) Japon Impsratoru Arkası sahıfe 3, Sn. 4 te Londra 4 (a a ) FrancePresse muhabiri bildıriyor; Ortaşark memleketlerindeki IngiİJ mumessıllerinin Londraya çağırılma Rrı, Mr. Bevin'in, Ikınci Dünya Harb:nın bitmesile ortaya çıkan gelişmcler Arkas\ »ahife 3. Su. 3 te İngiliz mümessilleri niçin çağırıldı? ÇIKAN İSYAN ! Balkanlar ve Sovyet Rusya Rumen Başbakanı 7 kişilik bir heyetle Moskovaya gitti Yugoslavyada 4 parti mııhaiefete geçti, Bulgaristanda seçim hazırlıkları yapılıyor Asi Kürd reisleri iki kasabaya sığmdılar Lond.a 4 13 B C ) Amerıkadan gelen haberlere gore, Amerikan huküm?tt, Dış Işleri Bakanları konseyının bu toplantısıııda, Boğazlar meselesın» goruşmesıni iste^ ecelstır. Bu munas;bct;e Mr. Byınesin Avmpadakı su jolları ı!e Boğazlar haöunda etraflı btf '^lâuîa konsfje geleceğı belırtılmektedır. Amerikan plâuının, Potsdam iconferansını rcuteakıb Başkan Trum^ın taıafmdan so>lenen nuıulcta ilân edilen fıkırlerden mulhem olduğu muhakkaknr. O zaman Tnunan bu hususta Fransa, Sovyetlerin teşebbüslerini çok tehlikeli görüyor Parıs 4 fa.a) Bütün Sovyet Işgal bölgesine şamil bir Alman hükumetinin Sovyet Rusya tarafından teşkıli hakkında yorumlarda bulunan yan resml Monda gazetesi şunlan y&zmaktadır: «Rusların bu Jcararı Amerikan. İngills ve Frarsız yuksek mahfillerinde endişe Arkast sahije 3, Sü. 2 dı Amerika Dı? İşleri Bakanı Mr. Byrnes bu konseye ısrarla tavsiye etmek niyetındedır.> Irak hava kuvvetleri. asileri siddetle bombalıyor Kahıre 4 (a a.) Bazı Kmd rsısllerının kuzey doğu Irakta bir muddettenberı devam eden isyanları de'?m etmekted.r. Asılerın reısı olan Molla Mustafa ElBıazaninin bu hareketl.rı, Irakta büyuk karışıklıklara sebeuıyet vermıştır. Irak hava kuvvetlerınin bombarıhmanına maruz kalan ve karaian da Irak k'.talarımn şiddeth bir baskısı P I tında bulunan Molla Mustafa Erbil dağlık bölgesıne çekilmiştir. Kürd reisi, bariş yapınak endişesine düşmüs görünüyor. * Iraktaki Kürd reislerinin en mühimlerinden biri olan Molla Sadık, Irak hükumetıle barış imzalamak ve Molla Mustafanın affolunmasmı elde etırek ü^ere Bağdada gelmiştir. Molla Mustafa, 400 kadar taraftarile bırlıkte, Erbil dağlarında bulunan iki kasabaya sıemmıştır. Irak kara kuvvetleri bu ıkı kasabaya £İden yol'arı kapamış bulunuyor. Her iki kasaoı ia devamh bir şekilde hava bombardımanına tâbi tutulmaktadır. Kemal Atatürk, o yaradılısta kahramanlardan biridir ki. tarihî va/ıfesini başarabilmek için >asadığı devre sığamaz; zamanın dısına ve >uzyıllann otesine uzanır, hizmet ettiği milletle beraber ileriye doğru >ürümekte devam eâer. Ona Ebcdî Şef dememizin sebebi budur. Bugun yer>üzunde en kuvveHi bir mıllet olarak tanıdığımız Birleşik Amerika. George Washington"un manevî rehberliğini hâlâ iftiharla ^rcçinde tasıyor. Kemal Ataturk önümüzdeki yüzjıllarm btesinde milletimize daha Londra 4 (B.B.C.) Bukreş raivobir çok hizmctler edeceğini bilerek lıasu, Rumen Başbakanı Groza'nın başyata gozlerini kapamıstı. kanlığında bulunan 7 kişilik bir heyeBilerek bize kotıiluk yapmak isti tın, bugun oğleden sonra Moshovaya yenleri ayırd etmek kolajdır: Ataciızm hareket ettığıni bildirmıştir. Radyonun adına bağh butün ileri hamlclcıe ol ılâve ettığine gore, bu heyete Başbakan dumolasıya düsmandırlar. Her fırsatta muavini ve Dış Işlerı Bakanı Tataresbunları çurürmek için bahane arftrlar. cu da danıl bulunmaktadır. Heyet, RuFırsat bulamadıkları zaman onlan bir manya ıle Sovyetler Birlığı arasındı kenarda sinmis gbrürsünüz. Rejimın şımdıye kadar askıda kalan muhte'.ıi âsıkı olduklarını fsanki soran varmıs meseleleri inceleyecektır. gibi) yeminibillâh tekrarlamaktan bıkSovyetlerın Bukreş elçisile, Büireşmazlar. Fakat gb7İerinde bir haval teki Müttefık komisyonunda bulunan belirmiyc gorsün! Pantalonlarını ilikSovyet temsilcisi de Moskovaya gitlemeğe vakit bulamadan derhal mevmişlerdir. dana atılırlar. Bir yeni âlemin kahraRumen hükumetinin bir tebliği manı olarak «ben! ben!» diye mülcle Londra 4 (B B C ) Bükreş radyoboy gostcrirken nckadar güliinc düssu bugün Rumen hükumetinin bir tebtüklerini farkedemezler. liğıni okumuştur. Tebliğ, Kral Mışel Ta,nmması kolay oldıığu için bun tarafından Başbakan Groza'ya yaoılan Iardan bize tehlike gelemez. istifa teklıfinin reddedilmesi ve müteFakat bir de istemiyerek millete kö akıben Krahn daha demokratik bir tülük edenler vardır: Opportünisller, hükumet kurulması hususunda yajım menfaatçiler ve Ataturkü sevemij enler, taleb etmek üzere üç büyük Müttefik anlıyamıyanlar! devlete muracaat etmesi üzerine, ?6 Bunlar ötekiler gibi eikidenberi tahı ağustosta yapılan kahine toplantısmın dığımız, yahııd bir bakısta ayırd ettiği kararlarını anlatmaktadır. miz adamlara ben7etilemez. Giiç göze Tebliğde şöyle denmektedir gdründükleri için her >ere korkıı<ıızca «Bugünkü Rumen hiıkuıneti, Rusokulurlar. Partide. mecliste. bir köşe manyada hakikî bir demokrasi kurmuş edinmis olabilirler. Millet adına, ideal ve mutaıeke şartlarına riaveti sağlaadına konu'ur gibi gorüniirler. Inkı mıştır. Hükumetin şimdiye kadar elde lâbdan bahsedcrken, patlatırcasına gö ettığı başarılar, onun iktidarda kalması ğtislerini sisiriıler. Cumhurivet derken için kâfi sebebler olarak telâkki olttnagözleri vasarır. Fakat o göğüs şişirme cağı gibi, henüz hükumet vazifesini de leri, o gozyaşları baştan aşağı sahtcr'ir. tamamlamamış ve bu meyanda halkm Ötekiler ne istcrlerse sbjlesinler. bı sempatısim ve güvenlnt fazlaaile ka^anrakalım; onlardan hiç bir zarar gele mıştır.t mez. Fakat beıikileri ajırd edip sahici Tebliğ, millî köylü partisi Hderi MaAtatürkçiılerden uzaklas(*rmadıkça, niu ile liberal partisi hderi Bratian'iyu Inkılâbın canlılığını korumak giiç ola • demokrasi aleyhtarı kımse!er> diye Ctkia. tavsif etmekte, bunların Kralla hükum«t ve halkla hükuruet »rsım açmağa NADİR NADt y « Son iki asır ıçmde Avrupala devamlı harb sebebleıinden birı de Avrupadakı denız geçıdlerinin ve suyollarmın hodbınce kontrolu olmuştur. Bununla. Tunayı, Ksradeniz ve Çanakkale Boğazlarını, Rhin'i, Kiel kanalını ve Avrupada ıkı veya müteaddid memleketler boyunca uzanan iç suyollarını kasdedıvorum. Bırleşık Ame:.<a Berlın konferansmda bu iç su/ol'an üzennde serbest ve engelsız bir sevüsefer kunılmasını teklıf etmıştir. Bunun. müstakbcl sulh ve dunyann emnîyeti için onrmli olduğu kanaatindsyiz. Amerika, bütün mılletler hakkında esit bir muamele sağhyacak olan böyle bır seyrüsefer ıçın milletlerarası teşckkuller tarafından muayyen statuler hazırlanmasını tekhf eylemiştir Statüleri hazuhyacak olan bu teşekküllerin uysleri arasmda Bırleşık Amerıka, ln»iltere, Sov>et!er Bırbğı ve Fransa ile bu yolların topraklarından geçtiği mem'cketler temsilcileri bulunacaktır. TekHKmiz konferansta ıneelenmiş ve Dıs ısleri bakanları konseyine sunulmuîtjr. Birleşik Amorika bu teklifin ka^ulür.ii Mr. Byrnes Amerikadan hareket etti NewYork 4 (a a.) Amerikan Dış İşleri Bakanı Mr. Byrnes ve başka Amenkan dıplomatlan, bugün Avrupaya gitmek üzere* Queen Elısabeth» transatlantığme bınmışlerdir. Mr Bymes. Dış İsleri Bakanları kon6eyı toplanhsına iştirak etmek uzere Arkası sahije 3, Su. 4 te KÖREBE!.. CEMAL NADİR'in büyük renkli kctrikatürü I Y A R IN n ı • ıı •, Tersine dönen bir dava Davacı «ıfatile gelen bir polis suçlu olarak mahkemeden çıktı Fatih semtinde; kumar oynayp oynamadiğım tahkık eden polıs me^uru Nıyazıyi tokatladığı ıddıasile, Necatı isımli bır genc, zabıtaca Istanbul Cumhuriyet Savcılığına, oradan da aieyhjıe dava açılarak Istanbul yedinci asliye ceza mahkemesıne gdnderilmıştir. Dün; bu davaya bakıldığı sırada, bir çok şahid dınlenilmıştir. Soruşturma safhası tekmillenince; savcı Saim Gürkol, mutaleasım söylıyerek, şahıdlerin ifadelerinden, sanık Necatinin polisi değıl, bilâkıs davacı polıs Nıyazınin bu genci tokatladığı anlaşıldığına işaretle. sanığm beraetım istemis ve polis:n, vazife ıfası esnasmda bu genci tokatladığı anlaşılmasına gore; memur hakkında savcılıkça takıbat yürütülmek ürere, dosyadaki evrak suretlerinin çıkartıhp savcılığa verilmesi isteğinde bulunmuştur. Yargıc Semahat Çağıl, savcıhğn mütaleasına uygtın olarak, Necatinin beraetine ve dava zabıtları suretle^m'i; polis hakkında takıbat yürüteceğini belirten savcılığa yollanmasına karar verdiğini bildirmiştir. Kendi hendimizi tenkid: Anlatmak istemiyoruz ! Hikâyeyi biîirsiııir: Medeniyette çen fca'mif bir memleket krahndan, ac kgöz bir Amerikan firketi, demiryolu tn?o etmek tnhisnnnt istemij. Demıryobınun ve tretıin tıe olduğunu bilmiyen kral iji anlayamamij. Amerikahlar izah etmtj!er: Tren sayesinde, şimdiye kadar derelerle ktrk günde gittiğiniz yere dort •saatte vanrsvnız. Kral, sakahnı kaşırmş: Peki...., demiş, çok iyi; ama geri kalan zamamı ne yapacağız? Bızim Ankara radyosunun her akşam öksiıre aksıra, diijıine taştva, zaman zaman kekeleyerek, her dakika gaaaak.... gııuuk talıihnalarile hançefesini prova ederek ftstıkt makam konuşan tembel sesli çeştd çeşid hatıblerimi ditı!erke« yvkarıki hıkâyfyi hatırhyoruz. Radyo Müdurüne anlatmadijtmızır sebebi bize ayni suah $oracnjmdan emin olduğumuzdandır. jfc ık Moskova>a giden Sumen Başbakan muavini Titulescu çalıştıklarını ve bir hükumet buhranı yaratmağa uğıaştıklarını söj lemektedir Rumen gizli teşekküllerinin savaş bölükleri de vardı Moskova Radyosu (B Y.U M ) Bukı eşten bildırıldığıne göre. garetelerin hepsi, bundan bir müddet evvel Arkası sahije 3, Sü. 5 te Eski ramazan gecelerinde «hayal» seyreder, eğlenirdik!. Eh, fimdi de hayal kurup eğleniyoruz!..