8 Ağustos 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

6 AğustcK 1945 CUMHURIYET Bombaya Japonyanın bundan böyle uzun zaman harbe devam edenıiyeceğine şüphe yokParls 7 (a a.) Petain muhakemesi kisvesi altında gizli bir anlaşmanın za . tur. Üstün Amerıkan endüstrisi karşınin buşfünku oturumunda ifadesi ah rureti üzerinde ısrar edlyordu. Petain, sında geri şartlar altında hesabları ysnL nan ilk şahid 1940 senesi erlul'Jnden Londraya tr.m mutabakatını bildirm'ş ve lış çıkan bu millet, atom bombası olmaChevalier'ya telgraf çekerek İngiliz hü sa da ergeç yenilmeğe mahknmdn. merika Cumhur Başkanı Mr. 1941 şubatına kadar Viciıy hükumetinın İç İşleri Bakanlığını yapmış olan M. kumetinin anlaşmayı kabul ettigini biiFakat Anglo Sakson gazetelerinin Truman'ın düştüğü her yeri dirmiştir. Chevalier, anlaşmanın tatbis ikinci düşüncesi, yeni silâhlann bir baharab ve turab ederek düş Peyruton olmuştur. Peyruton ha'.en ediimiş olduğunu ve bunun her iki man mııkavemetini adeia sıfıra indiren Presnes cezaevinde mevkuf olup k?ndi memleket için buyük bir yardım ceşkıl nş bekçisi olarak kendi ellerinde kalamuhakemesini beikemektedir. cağı ve zorba devletlerin kolayca yola yepyeni ve müthiş bir silâiun icad edilPeyruton, 13 aralıkta vazifesine ni ettiğini söylemiştir. getirilebileceği düşünresi, bence biraz miş ve Japonya üzerinde denenınîş olduBu anlaşmadan sonra, Birleşik Ame fazla iyimser sayılmalıdır. ğunu ilân eden nutku. bütün diinya ba hayet verilmesl ve tevklfi İle neticsıerika büyük elçiliği kanalile Vichy ile Kısa zamanda başanlan teknlk yenisımnın en büyük ve en önemli komısu nen hâdiselerden bahseunlştir. Peyruton, 1940 ekimmde İnglllz hü J Londra arasında münasebetler idame likler sosyal hayat, hattâ milletlerarası olmuştur. Olmamasma da imkân yoktu. Çünkü icad olunan yeni silâhın, apa kumetinin teşebbüsü ile Londra ve VI ' edilmiştir. Chevalier mukavemet gös münasebetler düzeninde blr takım tepçık anlattığı ilk hakikat, insanın tarih chy arasında müzakereler cereyan et termesi için İngiliz hükumeti tarafmdan kilere herhalde yol açacaktır. Yarınki boyunca sürüp giden emeklerinin veri miş olduğunu söylemiştir. Bu müzake { Fransız devlet şefine gönderilen mek yaşayış şartlarını bu tepkilere göre nıi olan medaniyetini, bu medeniyetin reler bir netice vermemişse de, 1940 se ' tublardan bahsetmiştir. 1941 senesi şu ayarlanıak, bazı yeni prensipler arayıp bütün başarılannı ve bunlarla beraber nesi eklm ayında Petain'ln şahsî dostü j batında, Chevalier, Petain ile uzun bir bulmak insanlar ve milletler için belki görüşmede bir zaruret olacaktır. Fakat teknik icadkendi varlığını, bir anda imha edebilecek Jacduee CİJevalier tarafından tekrar' görüşme yapmşıtır. Bu j Petain, Almanlarla işbirliği etmekten lann ebediycn lnhisar altında tutulamıkuvvet ve kudreti ele geçirmekte olduPeyruton tarafından yapılan bir ihtar nefret ettiğini ve İngilizlerle anlaşmak yacağını diişünürsek, devamlı banş isteğudur. Acaba bu kuvvet ve kudretle (ihazlanan insan. bir takım ihtiraslara üzerıne Petain, Laval'i tevkif etmoği ka istediğini söylemiştir. Şahid, Petain'in ğinin sadece atomlu bomba korkusile mukave yeryü/ünde gerçekleştirilemiyeceği kenhoyun eğerek her şeyini yoketmek yclu rarlaştırmıştır. Pejruton bütün ihti Almanlara karşı gösterdiği tnetten bazı misaller gösternıiş ve bu diliğinden meydana çıkar. Bugün Amenu mu tutacak, yoksa bu yeni kuvvet ve mamlarüe bu tevkifi hazırlamıştır. Dinlenen ikinci şahid, Vichy ile Lon meyanda, güney bölgesinde bulunan rikada bulunan bir yenilik yann Fransakudretle banşı destekliyerek saldırganJıgı ortadan kaldınnağa, medeniyeti dra arasında 1940 senesinde girişilmiş binlerce Alsace'h muhaciri teslim et da. öbür gün Rıısjada da başarılabilir. yükseltmeğe, insanhğı refaha kavnştur olan temaslar hakkında maiumat sahibı mekten imtina etmiş olduğunu söyle Biljfi hudud tanımadığı için bütün dünbulunan Amiral Feney'dir. Şahid, iik miştir. yada pasaportsuz dolaşmakta, her yere mağa mı çalışacak? vazifenin Mareşal tarafından profesör istediği gibi girip çıkmaktadır. Mr. Cburchill dün yaymladığı bîr deBundan sonraii şahid, Petain'in eski Rougierye verilmiş olduğunu söylemişBu itibarla yarınki harbleri önlemek mecle, bu suallerc cevab vermek isteıniş, Maliye Bakanı Jvesbouüller idi. Şahitir. Rougier bir raporla dönmüş ve Peve bu müthiş silâhların banş ve refah din verdiği izahattan anlaşıldığına gö için atomlu bombaya fazla bel bağlaınatain varılan neticeleri tasvib etmiştir. mak lânnıdır. Bakarsınız biri çıkar, daamili olması" lehinde söz söylemiştir. Bu anlaşmanın Fransanın Madrid bü re, Vichy imkân dairesinde maliye ve ha dehşetli bir silâh bulur ve bombaniTi O halde bu yepyeni silâhlann icadı, yük elçiliği yolile derhal tatbik sahas;na ekonomi bakımmdan Almanyanm tâbüyeti altına girmemek içia mukave elinizde bnakır. YeryüzUnde devamlı bir dünyada bir devrim başlangıcı ve bu geçirilmesi için tedbirler ahnmıştır. barış, her zaman olduğu giM, hürriyemet gösterrniştir. devrim genel bir yıkılmanın değil. haMüteakıb şahid, Petain'in ıdaresi altini seven ve hakkma püvenen milletleyırlı bir kalkınmanın amili mi olacak?. tmda Eğitim Bakanlı»j yapmiş olan Tehdid mektubları rin bir araya gelip güclerini artırmalaMııhtelif kaynaklardan akseden haber Jacques Chraller ldl. Şaiıld, 1940 seneParis 7 (a.a.,) Petain mahkemesinde rile miimkündür. Amerika he«!abına. bn ler, icad edilen yeni silâhlann dehşeti sinde Vichy'nin Kanada orta elçlsi jüri heyetini teşkii eden azalara tehdid milletlerle dalraa beraber olmak. yarınIik tecrübe nasıl yapıldı? erttıkça, bu silâhlann tahriblerine uğ Plerre Depuisnln zlyaretini kabul et mektubları gönderıidıği gibi, bir adalet ki barışı kurmak ve yasarmak bakımmArr.erikan Harbiy" Bakanlığı Atom ramaktan hissolunacak korku. insanlarm tnlştlr. Elçl, İnşiliz D15 İşleri Bakaru sizlik gosterdiğı takdirde halkm bundan dan atomlu bombaya kıya^la mııhakkıık bombasının ilk tecrübe?inin nasıl yave milletlerin harb hırsını yenecek. harb Lord Halifaksdan bir mesaj getlrlyodu. kimin mesul olduğunu öğrenmek istiys daha sağlam bir teminartır. pıldığı hakkında şu malumatı vermekhırsuım yenilmesi ister istemez barışı İngiliz D14 î?îeri Bakanı, münasebete ceğine dair Pariste beyannameler dağıtedir: NAHfR NADI kuvvetlendirerek ve harb hırsram sön geçllmeslni lstiyor ve bir anla$mazlık tılmaktadır. Yapılan ilk bombanın denemesi 16 mesile banş en kesin zaferi kazantnış otemmuzda, Amerikada New Mexico 'll'llfllllUlllllllllılıııııımı ... lacakfır. eyaletinin ıssız bir bölgesinoe, AlhuQureque'in 200 kilometre kadar güney doFakat bu mfltaleaya inananlar buiun Ba}taraf\ 1 inci »ahlfede ğusunda Alamogordo hava üssünün Hnğn gibi inanmıyanlar da vardır. Çuntipte bir bomba kullanılmıştır. Çok tah teerid e<1ilmiş bir kısmında yapılmışkü bn çeşid silâhlar, yalnız dünya banribat vuku bulduğu kabul edilmektedir.> tır. Tecübe sahasında ev\relâ bombavı şmı sağlamak Istiyenlerin elinde buluJapon radyosu bu yeni bombanın te üzerinde yerleştirmek üzere bir çelik Baftcrafı 1 inei sdhifede Baştaraiı 1 inci sahi;ede nur ve bunu yalnız bnnlar dünya bansilâhlarını bile atomik enerji ile doldur ması Ahnanyada bir intihar salgmına sirlerini tetkik için uzmanlarm bomba kule inşa edilmiştir. şını sağlamak irin kullanırlarsa me?e1e sebebiyet vermiştir. Keçen hafta yalnız nm düştüğü yere gitmiş olduklarmı Uft14 temmuz cuma gününden itibaren kalmaz, Fakat dünya banşmı bozmağa mak mümkündür. Amerikada yapıian ilk tecrübede hazır Berlinde 1200 kişi kendini öldürmüştür. ve etmektedir. tecrübe bölgesinde ve madenî kulede kalkışan taraf da avnı vasıtalarla cihazWashington 7 (a.a.) Atom bomlanmışsa ve aynı vasıtalan kullanmak Im bulunanlarm hepsi yeni bir devrin, atom Leipzigde 600, Hamburgda 450 ve Ko basının atılması Japonyaya yapılan son son hazırlıklar yapılmış bulunuyordu. kânını elde etmişse o zaman iş değişîr ve kudreti devrinin açıhşında hazır ohnak lonyada 300 intihar v&kası kaydedilmiş bir flıtardır. Bombanın düşmana karşı Bomba tecrübe gününden 5 gün evvel tir. buraya getirilmiş ve metruk bir çiftiste o zaman insanhk belki de iflâs eder. intıbaı altında kalmışlardır. Him adamkullanıldığı hakkında verilen heyecanh ları, tarihte ilk defa olarak bu muazzam Mareşal Stalîn'in detneci ükte saklanmıştu. belki de iftihar eder. haberden hemen sonra Japonyaya yekudreti idare etmek hususundaki vaziMoskova 7 (a.a.) Moskova radyosuNihayet 17 temmuzda bu işle meşgul Onnn Için yeni silâhlann banşı desni bir ültimatom verileceği emin kayfede kendilerine düşen mesullyet hisse nun bildirdiğine göre, Mareşal Stalin, olan âlimlerden ve ordu mensublarınteklemeğe yardım edeceğini ümid edennaklardan öğrenilmiştir. lerini ölçmüşlerdir. Berlinden dönüşünde şöyle demiştir: dan mürekkeb büyük bir grup tecrübe Jer, harb hırsını körükleyen iktisadî ?eBu ültimatomda şöyle denilecektir: < Potsdam konuferansı adaletin inHazır bulunanlar arasmdaki heyecan sahasma gebnişlerdir. Bu heyet arasınbebleri de ortadan kaTdırmaji, iktisadî «Atom bombasını 48 saat müddetîe hosmıdluğu yaymayı çok lüzumlu gör son haddini bulmuştu, bunlardan çoğu kâr edüemez bir zaferidir. Nazilerin iş iullanmıyacağız. Size teslim olmak İçin da General Gruves de bulunuyordu. aynı zamanda büyük bir muvaffakıyet ledikleri cinayetler bir daha tekerrür Tecrübeyi görecek olan bütün bu grup ınekte ve ancak bu sayede barb hırsırun mühlet veriyoruz. Aksi takdirde Japon kuleden 1617 kilometre uzakta haividen iyiye" kırılacağını, dünya barışı elde edildiği takdirde kontrolu imkânsız etmiyecektir. Almanya ve onunla bera mi'leti ortadan kalkacaktır.» ber emperyalizm, bu defa «bediyen, zulanmış olan mahfuz bir tarassvc ve emniyetini sağlarnlamak ve ebedileş ve bu itibarla kuManılamıyacak bir süâh ileri sürülen kanaate göre, Japonlar mevkiinde yer almışlardır. Bomba da mağlub edılmiştir.> tirmek isteğinin kat kat kuvvetleneceği meydana getirilmiş olacağmdan end"'?e ediyorlardı. General Eisenhower'in Almanlara teslim olmayı reddederlerse Atom bom çelik kulenin tepesine oturtulmuştur.. ni anlarmaktadırlar. balarının tahrib tesiri o kadar büyük Daha başka tarasşud mevkileri hazırBugün haber verildiğine göre, atom hitabı îlmin kazandığı zaferler, sfiphe yok kl, olncaktır ki Müttefik kuvvetler hiç bir bombasının keşfi ve yapılan denemeleri Berlin 7 (a.a.) General Eisenhower, mukavemetle karşılaşmadan istilâyı ba lanmıştır. Bunlardan en yakım kulsye beşeriyet tarihinl dönüm noktalarının 13 kilometre mesafede idiler. Bütün elen mühimmine vardırmış ve insanhk bu hakkında yorumlarda bulunan profesör Amerıkan işgal bölgesindeki Almanlara şarablleceklerdir. raf askerî bir kontrol altına alınmıştı. Gilbert Murray, keşif haberinin etrafa ihtarda bulunarak ge'ecek kışm çok çeyüzden !ki yol ile korşılaştnış bulunuyor. Bundan sonra bomba şu şekilde iştial Bunlann biri aydınlık yoludur. Ve bn yayılmasının dünya barışı için nazik ve tin olacağını, eide yiyecek, kömür, mes^ttirilmiştir: Bombayı a^eslemeye Mastehlikeli meseleler çıksrdığını beyan et ken ve taşıt bulunmadığmı bildirmiştlr. yol, banş ve refah yoludur. Diğeri kasachussetts teknoloji enstitüsü müdürü ranlık yoludur. Boğuşmak ve mahvol mi?tir. Maamafih, profesör, ilim sahasm Mahsulün iyi olacağma dair ümid besleDr. Bainçbaidge memur ediimiş ve bu da bir inkılâb sayılan bu keşfin birkaç mekte ise de, herkesin hasadı kaldırmak yoludur. zat bombayı patlatmağa mah=us otomillet arasında bir sır halinde kalmasını mak üzere bu işe sarılması lânmdır. insanhk âlemi hiç bir valdt bngünkü temin etmer.in çok güç olacağına da işaLondra 7 (B.B.C.) Madridden bildiGeneral «Bu durum, harbin kaçınılmaz ri,ldiğine göre, bpanya hfiVumett bugün. matik mekanizmayı idare etmiştir. Bu kadar yol ağzına yaklaşmamış ve karar ret etmiştîr. neticesidir. Bununla beraber ıstırabınızı Potsdam kararlarını protesto etmek otomatik mekanizma sisteminde bir de, vermek zonında kalmamıştı. Profesör Murray şunları da ilâve et aznltmak ancak çalışmanıza ve dayamş maksadlle İngiltere ve Amerikaya birer makine adam vardı. infilâktan 15 saVerilecek karar, mukadderab tayin niye evvel Dr.. Bainsbridge âletin bamanıza bağlıdır.> demiştir. nota vermiştir. ' edecek olan ölüm veya kalım kararıdır. şından çekilmiş ve onun ^azifesini bu General şunları ilâve etmiştir: « Fîkrlmee, bugünkü keşif ortaya Ve bütün ümid, insanlığın kendi canına « 25 yıl içinde iki dünya harbinden kurmak ve milletlftr ailesine katılmak makine adam görmüştür. kıyacak derecede çılgınlık göstermesi çok llgi çekici bir mesele atmaktadır, bu eonra Almanyanm, bir kere daha dünya sizin elinizd«dir.> infilâk viıku bukluğu zaman evvelâ, meselenin telâş uyandıracağım da sakladir. sulhunu tehJid etmesine mâni olacağız. müthiş bir alev sütununun yükseldiği Tesir hakkında ke?if raporu İcad ohınan yeni müthiş silâh dolayı mıyacağım.» Alman harb kudreti yıkılacaktır. Fakat ve kulenin bulunduiju yerden kilometel'an b«kleniyor sile her yerde konuşulan, her yerde Uegayemiz mutlak surette menfi değildir. Washington"dan bildirildiğine göre, pa rflerce uzaklara kadar uzanan sahaların ri sürülen, her yerde tartışmalara sebeb Alman mületini alçaltmak isterniyoruz. 2artesi gün erken saatlerde Hiroshima görülmemiş parlak bir ışıkla aydınlanolan noktalar bu mahiyettedir. Hayatınızı demokrasi esası üzerinde teküzerine atılan İlk atom bombasının tesi dı^ı görülmüştür. Bundan sonra en korrar tertibliyebilmeniz için size yardım ti hakkında tam keşif raporu elân bek kınc eök gürültülerini ?ndıran bir tarömer Rıza DOĞRUL edeceğiz.> lenmektedir. Bu bombayı atmış olan pi raka etrafı sarsmıştu*. Tecrübe yerinden EisenhoWer, Amerikan bölgesinde senlotun beyanatı Amerika Bahriye Bakan renk renk bulutlar muazzam sürunlar NewYork 7 (R.) Amerıkan Cum dika kurmak serbestisinin süratle yapılığı tarafından incelenmektedir. Diğer halinde yükselmiştir. Bu bulutlar 13000 Doğu Akdeniz; seferleri hur Başkanı Mr. Harry S. Truman, bu lacağmı söyledikten sonra şu neticeye taraftan, bombanın atılışmdan sonra 16 metre irtifaa kadar çıkmışlar ve bütün başladı gün A'Ugusta kruvazörile Amerikaya varmıştır: saat geçmiş olmasma rağmen, infilâktan gökü kaplamışlardır. Semadaki diğer bu^ «Dünya nazarmda hatalarmızm keYunan", Mısır, Suriye ve Filistin 11 varmıştır. Başkan bir aydanberi Amehasıl olan toz ve duman bulutlarınm lutlar bu renkli bulutun içinde kaybolfaretini verebilirsiniz. Almanyada demanlarıie adalara uğrayarak ilk defa ' "•:?^an ayrı bnlunuyordu. Hiroshima şehrini hâlâ baştanbaşa kap muşlardır. mokrasi hayatını salim esaslar üzerine Bombanın Infilâkmdan çıkan ışık o doğu Akdeniz tecrübe seferlerini yapa ' lamış bulunduğunu bildirmektedir. kadar kuvvetli olmuştur ki, tecrübe sacak olan Devlet Denizyolları işletmesihasından 200 kilometre uzakta bulunan nin Güneysu vapuru dün saat 1 de bir yerde, kör bir kız bu ışığın farkma limanımızdan hareket etmiştir. Güneysvarmıştır. İnfilâktan hasıl olan hava aar<Ja bütün kamaralar ev\relden tutulmuş Moskova 7 (a.a.) Çin Başbakanı Birikmiş paralannı smtısı ise 450 kilometre mesafeden his.clduğundan vapur hayli kalabaliktı. Va General Soung refakatinde Çin Dış İşleri sedilmiştir. Bu sarsıntı ile tarassud yepurda bulunan seyj'ahların uğranılan Bakanile bazı Çin generalleri ve bir Çin ÎKRAMİYELt A1LE CÜZDANrna rlnde bulunan kimseler blrbirin« çarplimanlarda kolaylıkla girip çıkmalarmı amiralı olduğu halde tekrar Moskovaya mışlardır. temin için bir Türk polisi ve gümriik gelmiş, hava meydanmda Sovyetler BirHerşey sükunet bulduktan sonra Infimemuru da vapurda bulunmaktad». liği Dış işler Bakanı Molotov'la Birleşki yatırıp işletmek istiyenler !âk yerine gidildiği zaman, bombanın Vapurun limanlarına uğrayacağı mem Amerika, Büyük Britanya ve Fransa elüzerine yerleştirildiği çelik kulenin eri31 AĞtSTOS 1945 AKŞAMDTA KADAR leketlerin de ayni kolaylığı Türk sey çileri tarsfından karşılanmıştır. diği ve tebahhur ettiği v« yerde ise bir yahlarma gösterecekleri ümid edilmekCüzdanlannı abnıg obnalıdırlar, eğer, Eylul 1946 Başbakan Soung'la beraber Sovy»tler yanardağ ağzmı andıran büyük br çutedir. Güneysuda bazı lîamaralar da Birliğinin Çin elçisi de Moskovaya geîE V kurasına istirak etmek de isterlerse. kur açtığı görülmüştür. Pireden İskenderiyeye ve îskenderiye miştir. Böylece deneme parlak bir muvaffakıden Suriye limanlarına telgrafla tutulyetle sona ermiştir. Elde edilen neticeler Eski Rumen Kralı Lizbonda muştur. YAPI ve KREDİ BANKASI A. Ş. en iylmser tafominlerden üstün olmuşLizoon 7 (a.a.) Eski Rumanya Güneysu'da ticarî eşya da evvlce yatur Kralı K&rol bir İspanyol vapuru İle Lizpılan tahminden fazladır. Bombanın imali için geçen Seyahat 20 gün devam edecektir. bona geîmiştir. Petainin muhakemesi Yeni icadın akisleri A Bo?tarafı 1 inci sahifede < Herhangi bir şehre atılacak böyle bir bomba, müthiş bir zelzeleye muadil olacak ve hiç bir iz bırakmadan herşeyi yıkıp harab edebilecektir. Şimdilüs bunun tesirlerini tam doğrulukla ölçmek mümkün değildir. Almanya bunu başarabilmiş olsaydı, hiç birimiz bugün burada bulunamazdık.» Diğer mütehassıslar, böyle bir bomba ile üç mil kare üzerinde bulunan herşeyi tahrib etmek kabil olacsğını tahmin etmektedirler. Bomba yapılmasında Uranium cevheri kullanıldığı açığa vurulmuştur. Bu madenin Radium gibi tabiî radyo aktivite hassasma malik bulunduğu maludur. Atom bombası infilâk ettiği zaman Uranyom maddesi, her biri büyük bir en«rjiye malik olan milyonlarca ve milyonlarca cüze parçalanmaktadır. Bu suaca müthiş bir hararetle beraber felâketli bir infilâk husule gelmsktedir. Bombanın içinde 25 gramdan az bir miktarda Uraniyum madeni vardır. Dünya Uraniyum kaynakları çok mahduttur. Fakat «ciyclotron» denilen bir âlet sayesinde, cambridge ilim adamları başka maddelere. bir atom bombasuıa hiç bh1 zerre mukavemet edemez. Hiç bri uçak atom bombasının havadaki seyrini takib veya tehir edemez. Tankları, bu yeni infilâk maddesi ile doldurulmuş bombalarm tazyikine mukavemet edebilecek hiç bir zırh ile teçhiz etmek mümkün değildir. Aşağı yukarı 25 gramlık bir cevherin infilâkile Niyagara şe'âlesinin bir haftada vücude getiremiyeceği kadar bir enerfi meydana ^eldiği tahmin edilmektedir. Bombaya dair tafsilât Millî piyango Ağustos kesidesi dün Ankarada yapıldı Millî Piyangonun 7 ağustos 1945 çekilişı dün Ankarada Sergievinde saat 13,30 da yapılmış ve çekilişi kalabaiık bir halk kütlesi takib etmigtir. Bu çekilişte ikramiye kazanan numaraları aşağıya yazıyoruz: SOftOO lira kazcman 210777 numara işçiier, fabrikalarda bir kaç ay çalıştıktan sonra bile kendilerine veriîmif olan işin asıl mahiyetini anhyamamışlardı. HarJord fabrikası için 80,000, Clinton fabrikası için takriben 90,000 ve Manj hattan çevresinde kurulmuş olın küçük fabrikalar için de takriben 9000 işçi toplanmışlır. Fabrikalarda bu silâhla ilk defa olarak uğraşan mühendis ve işçilerin büyük bir sinir dayanıklığı göstermeleri lâzım geîmiştir. En küçük bir hata, en bilgin kafaların yıllarca çahşarak meydana getirdikleri bu eseri ve sarfedilen 500 mılyon ingiliz lirasını berhava edebihrdi. Londra 7 (a.a.) «Reuter> Atom bombasmın ingiliz ve Amerikalılar tarafından keşfine yol açan ilim adamlarından biri de profesör Pierre Kapitzadır. Bu zat, 1935 senesinde Sovyetler Birliği hükumeti tarafmdan davet ediimiş olup halen Moskovada bulunmaktadır. Cambridge'deki Mond lâboratuvan, profesör Kapitza'nın bu çok mühim araştırmalarma devam edebilm«si için bilhassa inşa edilmişti. 10,000 lira kazanan numaralar 011962 248369 311833 383660 338580 360494 Sovyetler Blrliğinde de bu i?le uğraşan âlimler var Bomba paraşütle mi atıldı? Washington 7 fa.a.> Japon radyosu bir ya>Tmında atom bombasının paraşütle atüdığını ve daha yere düsmeden patladığını söylemiştir. Bütün dünyada heyecan ve korku Baştaraft 1 inci sahifede ve hayale gekniyecek bir fecaat tJline sokacağmı ve Amerikamn, boyle bir ^ e önayak olmaması ffcab ettiğini, iierde başka memleketlerin bunu Amerikanın yüzüne vuracaklarmı söylemiştir. Bunun uzerme tasarı birkaç gün evvelıne gehnciye kadar geri bırakılmıştır. Bu bombayı kullanmak kararının Potsdam konferansmda alınmış olması ihtimali vardır. Washington'daki siyasi mahfiller bu yeni silâhın siyasî neticeleri üzerinde ş:mdiden tahminler yürütmektedirier. Bu mahfülerde ileri sürülen fikre göre, bu kudretli bombadan Amerikadan başka hiçbir milletin elinde yoktur ve Amerika ilmin bu son buluşu sayesinde harb sahasında tam bir hakimiyet kazanmıştır. • Her ne kadar ingiltere de bu işe iştirak etmiş ve bombanın tekâmül ettirilmesine çok yardımda bulunmuşsa da, bu bombadan imal edecek dummda değildir. Washir.gton 7 (a.a.l NewYork Times gazetesi atom bombasınian bahsederken şöyle diyor: <t Bu bombanın iyi veya fena vadetüği imkânlar çok büyüktür. Bu bombanın ortaya çıkmasır.dan sonra medeniye* ve lnsanlık ancak slyasî düşüncede bir inklâb olduğu takdirde yaşayabUir.> NewYork Herald Trlbune de şunlan yazıyor: «Bu haber, lnsanlık tarihl için harbin ifade ettiğinden daha m u a s a m neticeler dogurabilir. Bütün kalbimizle ümid edelim ki insanlık bu büyük kuvvetl tahribden başka gayelerde kullanmak akıllılığım göstersin.> Washington Post gazetesi şöyle yazıyor: «Dünya milletlerl şimdi barm lçinde birleşmiş olarak yaşayamazlarEa hiç yaşayamıyacaklardır.> NewYorkta bu hususta ileri sürülen mütalea şu olmuştur: Bu, ya harbin veya dünyanın sonu olacaktır! Londra 7 (a.a.) Atom bombasmın müthiş tesiri ve bunun bütün insanlık için nasıl bir ihtar teşkii ettiği bugünkü Londra gazetelerinde başyazı olarak belirtilmektedir. «Harbde Atom» başlıklı yazısında Daily Telegraph gazetesi şöyle demektedir: «Atomun parçaîanmasından doğacak muazzam kudret mefhumu uzun zamandanberi bilginlerin kafalannı yormuştur. bu keşfin medenıyet dünyasına tahayyül edilebilecek en ağır sorumluluğu yüklettiğinl kabul etmek lâzımdır. Bu durum karşısmda harb tamamüe ortadan kaldırılmadığı ve tam bir banş kurulmadığı takdirde insanlık müthiş bir felâket uçurumu içdnde yok olmağa mahkumdur.» Daily Express gazetesi şunları yazıyor: ıDünya bir gece içinde şeklini değiştirdi. Hiroshima'da patlayan bomba fikir âlemini altüst etti. Şimdi tahakiuk sahasma çıkan atom enerjisinden istifade etmek meselesi zamanımızm en büyük ilmî başansıdır. Bu muhteşem ve müthiş başarının, milletierin düşünüşlerini sürekli bir barışa çevireceği ümid olunabilir mi? Milletler arasmda tam bir dostluk ve barış içinde yaşamak için samimî bir arzu varsa, bugün tahrib işinde kullanılan atom enerjisi dünyanın refahını sağlamak uğrunda iaydalı hale getirebilir,> Atom kudreti devri başlamış bulunuyor Almanyada intihar salgını başladı Japon kabinesi toplandı 5,000 lira kazanan numaralar 004938 074232 227528 257290 275337 298160 299898 325313 362705 399724 J,000 lira kazanan numaralar 6085 6401 9092 12807 16008 17272 18570 20831 26379 26858 3037S 32450 38159 42649 43169 43177 49861 54293 54800 60252 62449 63576 64541 64779 64929 67391 68883 72697 76590 78587 81269 81580 84134 84162 85080 90974 91153 92173 96953 98071 98083 101020 102524 116506 119572 120232 121112 121847 122025 125246 125550 129431 132310 137839 138570 138925 İ39627 141513 141552 144679 145699 146323 150879 150990 152892 155823 156333 156302 156342 157159 157990 159346 159568 160900 162585 162754 169780 174211 174399 178000 179625 182227 1S7237 187437 188188 189287 .191923 193038 193S97 194462 194941 195050 195707 19795$ 201982 202849 204625 206851 207646 21037.4 210921 212273 216643 217341 219166 222398 223248 223497 226307 230258 237188 237190 237916 239493 239947 240399 248414 24S823 249368 249718 249735 250634 251703 252138 254186 254430 258433 261459 264499 264617 265505 266706 270023 274123 274531 274638 276060 285025 286029 292443 293120 295019 295588 297414 298054 298883 299632 301441 309165 310676 311403 311578 323748 328881 331924 331974 333175 335479 336439 336684 336S44 342791 342910 346051 348247 348330 350713 354557 355769 359959 361285 364070 364475 365951 367744 368764 372622 374417 377716 378686 378794 381798 383148 385560 386004 387185 389027 389790 390880 391133 392488 393289 393458 394418 394797 395308 395917 396556 396904 399664. 100 lira ikramiye kazanan numaralar Son üç rakamı (034, 110, 441, 979) il« nihayet bulan 1600 bilet. 10 lira ikramiye kazanan numaralar Son iki rakamı (14, 55) il« nihay bulan 8,000 bilet. 3 lira ikramiye kazanan numaralar Son rakamı (2) ile nihayet bulan 4 0 , bin bilet ikramiye alırlar. Dünya basınında akisler İspanya, İngiltere ve Amerikaya birer nota verdi Hasaıt Saka dün Reyrutîaıt hareket ctti tki memleket Dış Bakanlart ne görüştüklerini söylemek istemediler Beyrut 7 (a.a.) Türkiye Dış işleri Bakaru Hasan Saka Suriye Dış işleri Bakanı Cemil Mardam Beyle görüşmelerde bulunduktan sonra, bugün öğleden sonr maiyeti erkânile birîikte, Ankaraya müteveccihen Beyruttan hareket etmiştir. Her iki memleket Bakanı da neye daüH görüştüklerini açığa vurmaktan imtina| etrcişlerdir. Maamafih görüşmelerin dosJ tane bir hava içinde geçtiği söylenmektedir. Beyrut 7 (a.a.) Türk heyeti üyeleri dün öğle y^meğini Lübnan Cumhur Başkanile beraber yemişler ve akşam yemeğinde de Lübnan Dış işleri Bakanmnı misafiri olmuşlardır. Türkiye ile Lübnan arasında elçi t e atisl hakkında hazırlık mahyetinde j?5 rüsmeler yapılmıştır. yalimlzi sarsmaktadtf. Bugünkü k&şif,| halen insanlann elinde bulunan bütüı enerji kaynaklarınm hepsinin üstündedir. Yeni bir âlemln eşiğine ayak bas1 rmş bulunuyoruz.» Daily Herald gazetesi şu flklrdedlr: «Nihayet atom enerjisi böylece İnsanlığın uizmetkân ve ayni zamanda tahribcisl olmuştur. Bu keşif o kadar geniş bir saha kaplamaktadır kl, bunun milletlerarası kontrol altma almması meselesinln görüşülmesi gerekecektlr.ı Mancfcester Gııardlan gazetesi lan yazmaktadır: «Bu hususta ekseriyetin aklına bir i'ikir gelecektir: Beşeriyet için bu kadar tehlikeli ola bu silâh kötü elîere geçecek olursa na kontrol edilebilecektir? Şimdilik şu dan söylenebiltr ki, bu bombanın sım îngiltere ve Birleşik Amerikanm lindedir. Atom bombasmın imal edilc Ikl fabrika da Amenkada bulunuyor' Ancak, ilmin gelişmesi millî hududlarla önlenemez. Bj hususta hiç bir garanti mevcud değildir., Başkan Truman Amerikada Çin Başbakanı gene Moskovada senelerin esran Esnaf, tezgâhının başma güler yüzle geçti. Batarya tazelendi, hayat yeni bir hızla dönebilir. Fakat bunun böyle olması için Keremin kül oluncıya kadar yanması ve sonra da «destandı. efsaneydî...» diye kendi kendini inkâr etmesi lâzımgelmişti * * * Ürkiye hala, elinde kalaylı küçük tepsile akşam ysmeğimi getirdi. Birkaç kasık tarhana çorbası içebildim, biraz da tulum peyneri yedim. Serin durması için pencerenin dışmda sepetle asılı portakal, mandalina, limon var. Içim yanıyor, bu j'emişlerin sayile bastırıyorum. Sobanm korunu aldığım bakır mangala üstüîte kahveler sürüyorum. Oyle de uykusuzum böyle de... Gece saat üçe, dörde kadar çalışıyorum. İstanbula yeni desen kâğıdları ısmarladım. Trakyamın imar pîânı geîişiyor. Ben bu" plânlarm kabataslağmı Istanbulda iken yapıp bitirmiştirn. Şnbat aymda Harbiyedeki apartımanımda yangm çıktı. Çıktı değil, yan^ma kendim sebeb oldum. Felâketimin başıma saldığı da'gmlık içinde sigaram hergün halı üstlerine, minder kenarlarına düş«rdi. Farkma varmazdım. Otede beride yanıkları gürdükçe dur bakalım bu sersemlikle halimiz ne olacak derdim. Nihayet olacaklar cldu, hizmetçimln izinli oWuğu bir pazar sabahı sigaramı yatak od">sma ekmişim, haberim yok, vurdum kapıyı fırladım karh sokaklara. Aki^ma doğru eve döndüğjm vakit eşyalarımın yerinde yeller esiyordu. Yangm ön'.enmiş, fakat atölyede bırakmağa kıyamıyarak apartmıanda gözüm gi'bi esireediğSm plânlarım, CİGERDELEN SAFlyEEROL 31 dosyalarına gitmişri. Daha neler gitmişti? Möblelerim. Dıyebilirim ki Türkiyede benim yedi odalı dairem kadar zevkle döşenmiş bir daıre az bulunurdu. Senelerce süren bir gayretle hep eski Türk eşyası ve ilk rönesans Italyan möbleleri toplamıştım. Silâh, yüzük, bardak koleksiyonlarım vardı. Hiç birisine acımak elimden gelmedi. Yalnız plânlarıma, etüdlerime içim sızlar gibi oldu. Fakat eldeki elde, baştaki başta kuru canımı belM kurtarırım ümidile Keşana gelip yeniden işe koyulduğum zaman anladım ki eski eserlerim tam bir sanat kıymeti taşımıyormuş. Onların hayat püskürmeA, son şaşaayla ışıl jlşıl göz ve gönül alrnası için kanımla j'azıhp çizilmeleri lâzımmış. Rahatlık ve mutluluk çağımda vücude getirmiş olduğum eser, bugünkü mahsulümün yanmda ne kadar cılız kaldı. Ölümün eşığine ayak basmadan kendimden son randımanı çıkaramamıştLm. Canziyi tanmadan evvel ben tanrıları kıskandıracak bir durumda idim. ŞHhret?.. vardı. Servet?.. vardı. Genclik, sıhhat, kadmlar... Ne ararsan. Fakat her şeyin dolu dolu köpürüp taşması ben'e bir nevi tiksinti ve tokluk uyandırmıştı. Eski Yunanhlarm bir hikmeti hatırırna geliyor. «Nerede tokluk orada Hybris, yani küfür ve sünah. Biz Türklerin bir atalar sözü de aynı şeyi söyler gini «Kula belâ gelmez kul azmajınca; kul belâsmı trulmaz hak yazmaymca>. Azmak burada büyümek, şişmek, azmanlaşmak manasınadır. Demek mükemmelleşen, dolan, tamam olan herşey ya dışarıdan. ya içeriden yıkılıp boşalmağa mahkumdur. Benimkisi elhak noksansız oldu. Hem dışardan, hem içerden gümbür gümbür çöküverdim. *** Bir garblı meslektaşım şu satırları okusa beiki der ki: «Imkânı yok, bu adam bir mimar olamaz. Kendi hicranına gömülü, kendinden dışarı çıkamıyan bir şahsiyet bir şarklı.» Ona karşılığım şudur: «Senin kusurun da bir türlü kendi içine girememekliğindir. Siz garblılar, iginize bakmağa vakit bırakmamak gayesile kumpası kurmuşsunuz. Daimî hareketle sarhoşsunuz, hafifsiniz. Marjfet değil, biz nöksanız, siz de noksansmız. Elele verıp meziyeflerimizi harman etmek kabil olsaydı belki dünyada yeni bir altm çağ gelışebilİTdi.> Ben garbm bugünkü mimarlığmı beğenmem, ruhsuz bulurum. Maddeden son raddeye kadar faydalanmak için ruhu öldürdüler. Hiç zannetmem, artık büyük musiki, büyük şiir yaratabihinJer. Belki son merâiyeleri ,azacak bir kaç dâhi daha çıkar, hepsi bu kadar. Ben, ecdadımın eserlerinde olduğu gibi, dış nizamı ruh ahengile, faydayı güzellikle kajnaşmıs görmek Uterim. Ah dedelerim... Bana ne büyük kuvvet ve zenginliksiniz! Kutsal Türk dllinde, köylümün geleneğinde, camiden, kışladan ta yazma yorgana, oymalı mangal maşasına kadar her şeyde sizi bulurum. Kavuklu, mecuzeü, türlü serpuşlu mezarlarmız, en büyük insanlık vakarını en alçak gönüllü bir ifadeye sığdıran kitabeleriniz bana neler söyler. Bazan sizden kaçmak «biz boşuna mı yaşadık? O kadar cengicefa karşılığı vücude getirdiğimiz âlemden bugüne aktarılacak değerde hiç bir şey mi kalmadı?> diye sitem eden küskün ve asil edanızdan kurtulmak isterim. Deniz kıyılarına koşarım. Ne mümkün sizi unutmak? Denizde kalyonları, kadirgaları, irili, ufaklı çektirileri görürüm. Kaptan paşalar, reisler, levendnapılar üzerime üşüşürler: «Bire nankör, biz ne olacağız? Biz de vardık» diye çağrışırlar. Canzi, bir çekişme sıra5inda Haşmete «Dedelerimin kılıcı başucumda asılıt demiş. Haşmet bu sözleri pek farfara bulmuş, atma Receb! Makamında alay ediyordu. Hnlbuki benim icin biricik bir hakikattir. Sevdiğim, eserim, evim, ruh sükunetim kaybolduktan sonra. başucuma asıh dedeler kılıcını keşfettim. O kılıcm iki manası vardır. Biri: Vücudüme gönül yolundan pençe atan ecele karşı beni korumak. TKincisi: Yurduma borclu olduğum vergiyi bana habrlatmak. (Arkası var) Wa^hL*:gtondan bildirildiğine götre, atom bombasının gelişmesi Birleşik Amerikanın en önemli ve en lyl muhafaza edilml^ harb esrarını teşkii etmiştir. Fabrikplarda çalışan lşçi ve teknlsyenler ne. için çalıştıklarını bilmedlklerl gibi. araştırmaların yapıldıgı 3 başlıca fabrlkanm mevcudlyetinden halk da Vatikan'm teessürü haberdar değlldl. Roma 7 (a.a.) Vatikan'ın sözcüs Daily Mail gazetesi şunlan yasayor: «Bu huber müthiş tabirile vasıflan Japoaya üzerine ilk atom bombasını Bu hıiîfusta o derece sıkı bir esrar muhafaza edilmekte ldl M meb'uslar dmlabillr. Yeni keşif, hayatı tamamile atıldığı haberinin papalıkta a n bir meclisl tahsisat komlsyonu, kabul ettiği başka türlü görmemizi gerektiren bir essür uyandırmış olduğunu bugün soy«ı kredllerin neye sarfedileceğinl bildir flklr Ihtllall yaratnuştır. Vakıalar, ha lemiş*.ir. mekten içtinab etmiştir. Bu müthiş silâhın imaline iştirak etmiş olan bütün SUADİYE ÇINARDİBİ âlimler vc mühendisler, bu hususta tam Tiyatrosunda BU AKŞAM bir ketumiyet muhafaza edeceklerine yemln etmişlerdi. Araştırmalara İştirak MÜZEYYEN Senar Işıl etmi? olan bir çok ünlversite ve lAborave Arkadaşlan Halk Sanatkân tuarlar, çalışmalanndan maksad ne olİSMA1L DÜMBÜLLü duğımu bilmemekte idiler. Keza aıaştırmalara İştirak etmiş olan DanımarSabriye Tokses birîikte İncili Ça^Tiş kah allm Dr. Niels Bohrs, gördüğü 'ş komedi 3 P. Zengin varyete. Yarın hakkında mensub olduğu sefarete blr akşam Bağlarbaşında Incih Çavuş tek kelime bile söj'lememiştir. Danünarka sefaretinde, doktorun sık sık vâki olan gaybubetlerinin hakjkî sebebi ne olduğunu hiç kimse bilmiyordu. 1 înekhane ihtiyacı için (75) ton çayır otu şartnamesine tevfikan açıl Fabrikalarda çalışan işçiler için hususî eksiltroe suretiyle satın alınacaktır. Muhammen bedeli (7500) lira, muvakka bir şehir inşa edilmiştir. Çalışma böl teminatı (562) lira (50) kuruşrur. ge3İ, yalnyj muhafızlarla değil, ayni la2 Eksiltme ile 3/8 '945 tarihinde Tekirdağı İl Veteriner Müdürlüğünd manda uçaklarla geceli gündüzlü nezaret toplanan Komisyona bu iş için hiç bir kimse müracaat etmediğinrlen (2490)1 altında tutulmaktaydı. Bu bölge üze sayılı kanunun (43) üncü maddesine tevfikan eksiltmenin on gün müddetlş rinde uçmamaları için ticart uçak'.ara temdid edilerek 14'8'945 salı günü saat 16 da gene Tekirdağ İl Veterine' emir verilmişti. Haber yayıldığı zaman Müdürlüğünde ikinci eksiltme yapılacaktır. gazeteleri ilk defa elden ele kapışanlar 3 Eksiltmeye gireceklerin kanunî vesikaları ve teminat makbuzu ve atom bombalarının imaline iştirak eden banka mektubile komisyona müracaatleri. işçiler olmuştur. 4 Evsaf ve şartnamesi İnanlı İnekhanesi Müdürlüğünde ve Tek Bombanın imali içâı toplanaaış olan Ü Veteriner Müdürlüğünde mevcuddur. (10598)1' İnanlı İnekhanesi Müdürlüğünden :