25 Nisan 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

25 Nisan 1945 CUMHURİYET Berlls! ve San Fraiîüiseo üttefik mületlerin San Fıancisco toplantısı için 25 jıisan tarihini seçmclerinin esaslı bir he^aba dajandığı, harbin bu sııada ta Berlinin içine ve sokaklarına vanr.ış olnlasından ve harbin başladığı yerde sdıımesi ihümaliuin vuzuhla belirmesinden anlaşüıyor. Bu çok önemli ve kesin tesiıli hâdise vuku bulurken Müttefikler bir taraîtan orta Almanyada elele vererek batı ve doğu ceplıelerini biıleştirmek ve aralarındaki elbirliğimn sarsünıaz kuvvette oldıığunu acığa \urnıak üıere hareket ediyor ve harbin en son safhalarının son durağına vardığı anlarda. barışı teşkilâtlandırmak yolile harb tehlikesini önleroek ve boğmak için de barışsever milletlcr. San Fıancisco'da toplanıyor ve çok biiyük bir isi başarmak üzere çalışmağa başlıyorlar. Berliıün düşraesi. yahud düşmekte olması, saldırganhk ve zorbahk zihniyetinin türediği yerde yıkıldıgını ifade etmek hnkımından biiyük bir değeri haurîir. BcrSinin askerî bakımdan da biiyük bir dc^cri haiz oldııçu süphe göturmezse de hava bombaıdımaniarı buradalri lıarb sücü rr.erkezlcrini imha etmis h'.jlunmakİTdır. Ahnanvamn doğu yarı^ının bütün muva^ala şebekesiııin ıverke7İ Bftlindi. Fakat bu muvasala şebekesînin de butün değerini kaybetrciş olduğu so/e çarpmaktadır. Bumınla beraber Beılinin düşraesi. Müttefiklerin, geride kalan Alman ordularını takib ederek ele geçirmelerini kolaylaştıracak. bu da Iıaıbiıı süratle bitmesine yardıra edeccktir. N'apoleon Bonupart'tanberi biç blr islilAya UKiamıyan Berlin daha sonra Alman mi!itarİ7tninin timsali olmuş, nazizmin dnğması üzeıine üstclik bu yeni Sstihdadın meıkezi olarak mevki almıs, ve Alman militarizmile nazizmin elele verınesile zorbalık ve saldıreanlık siyaseti dünyayı kaMp kavurmağa başlamıştır. Bu yiizden Berlinin düşmesi. zorbalıli ve saldır^anlık sivasetine vc rihniyetine en ağır darbeyi tcşkil edecek ve cnun biisbütün ortatîan kalkınası yolunda kesin bir adım sayılacaktır. ^ ^' * Difer taraftan San Francisco konferansı bu akşam toplantılarına başlanmkta ve altı hafta devam edeceği sanıîan biiyük bir faalivet dcvresine girmcktedir. \Vashingtonda yapılan söriişnıoler son hulınuş ve Int;iltere. Amcril a ve Sovyctler Birliği Dış Bakanlırı Fan Franrisco'ya gitnıislerdir. Konuşmalar sıra^ında han<;i meselelerin halline imkân basıl oldıitru hcnüz belli değilse de knmı=maların devamı ve dış bakanlann konfcransı açmak üzere harekot etmoleri. iyi neticelere varmak ürridinin çok kuvvetli olduğuna delâlet edebilir. Mr. Cordell Hııll. konferansı selâmhyan bir mek(ubnnd;i barışsever nıillet]3r araMnda hr.npdi!emiyecek hiç bir mp^ele bulımmadığını söylemekle Anıerikada konferanl=ın muvpffak olacacına dair bcslenen fikir ve kanaati belirtmis bulunuyor. Barı«ever milletler arasında hallol'inmıyacak hic bir mesele bulunmadıînna inanmamp.k mümkün değildir. çün kü bütün millctlerin ilk ve son dileği lıür ve müstakil yaşamak. hürriyet ve îstiklâl içinde diğer millctlerle elbirlie'ı yapmaktır. Bu esas Ü7ere anlaşüktan sonra hallolunmıyacak bir nıesele kalarağı tasav\nır olunmaz. Bu yüzden Polnnva mesele.si daîıi bütün ehemmiyetile birlikte küçülmekte ve bu nıe?elenin halli. Mütfefikler araMndakî ihtilâftan ı^câil, Polonya dahilindeki elenıanların snlaşamamaları yüzünden pecikmektec%. Müttefikler, bu elemanlan anlaştırmak için el!erinden geleni yapmakta cldi'klarından bu meselenin de süratle halli umulıır. Asıl mesele teeavüzî harb zihniyetini ve bu 7İhniyeli hortlatacak amilleri ortadan kaldırmaktır. Milletlerin hepsi de bu nokta ürerinde birleşmiş oldukları icin San Franci^co konferansının muvaffakıyeti en sağlarn esasa dayanmaktadır. Hulâsa, nazizm mutlakiyetinin en büyük kalesi olan Berlinin düşmekte oldu?u sıraıja San Francisco konferansımn loplanmasını çok ugırrlu ve çok hayırlı bir alâmet saymak icab eder. Başna'kıJeden devam yana emniyerte bulunabilraesi, Cumhıır Başkanımızın yazısında çok açık olarak anlatıldığı gibi, en aşağı, bir ilk öğretim kültüriinün yurdda yayılraası ve yerleşmesile mümkündür. Hattâ mumck için ne yapılacaktır? Baftarafı 1 inci ayyen şartlar altında, bazı memlekctCumhur Başkaru Mr. Trııraan kor.feDün akşatn Truman tarafmdan iki lerde bunun bile yetersizliği görülmekransı açış nutkunu saat beşte söyliye defa kabul ediimiş olan M. Molotov, tedir. Meselâ. Almanyayı bugünkü feMaıeşal Stalin'e bir uzlaşma teklifini lâketli duruma sürükliyen Masyonal cektir. Londra 24 (B.B.C) Amerika, ln bildirraiştir. Bu teklife göre Ingiltere sosyalizm, demokratik Almanyanın bir giltere ve Sovyetler Birli|i Dış İ^leri ve Birleşik Amerika. Lublin'li Polonya demagoji krizine tutulmasından sonra Bakanlan bugün hava yolu ile lılardan birinin, üyeleri sonradan tayin iş başına geçebilmiştir. Harbden once \Vashingtondan san Francisoo'ya t a edflecek olan yeni Polonya hükumeti demagoji. Fransadaki deraokrasiyi anarreket eriler ve oraya vardılar. San nin temsilcisi olarak San Francisco'da j şiye çevirmişti. Bunun acısını Fransa Pranciscoda konîeransın çalışnıası îçin bulunmasını kabul etmişlerdir. Başkan ] çok çekmiştir; kolay kolay da unutamıbütün haz.rl:klar tamamlanmiştır. K'.rk Truman, M Molotov'a Birleşik Ameri j yacaktır. altı devletin 1200 den fazla murahhasi kanın daha ileri gidemiyeceğini itat'î Frenklerin bon sens dedikleri doğru San Franciscoda toplanmiş bulunuyor surette söylomiştir. dııygu, denıagojiye karşı bilginin yalar. Şimli karar vermek işi Kremlin'e nında en kuvvetli bir silâhtır. Türk kalıyor. Fakat bazı mahfiller Î.Iareşal miileti bu duygudan yana çok şükür Ingiltere Başvekil muavininin Stalin'in noktai nazarını ckğiştireceğin kuvvetlidir. Yirmi beşinci yılını kutlademeci dığımız Büyük Millet Meclisi rejirai, Londra 24 (R.> Ingilterenin San, den şüphe etmektedirler. Mr. Churchill Mareşal Stalin ve Bir bıınu bütün dünyaya açıkça gösterF.ar.cisco'ya gönderdigi temsüci heye: mektedir. Atatürk ve Inönü adında üyelerinden olan Ba^vetil muavinl Mr. leşik Amerika Başkanı arasuıda yeni büyük evlâdına Millî Kurtuluş SaAtlee bugün San Franciscoya varmiş ve bir bukışma vuku bulursa bu şörüşme vaziyeti değiştiıebilir. Wa3hiniton , yasının^ ilk günündenberi^ bütün yüreker.dislle konuşan gazetecllere şu sczleri bağlanan Türk miileti, etrafmı sada zannedildiğine göre böyle bzir busöylemiştir da zanr.edildiMne göre böyle bir bu ran korkunc ve karanlık tehlikeleri c Biz Sovyetler Blrllğlnln emniyet meselelerle birlikte busüne kadar ayajı sürrmeden atlatakonse;.lnde üç rey sahibi olmasma ta bulusmada diğer yükletilecek sulh şartları bildiyse. bunu, iyi ile kötüyü birbirinraftanz. Mır.takavî mahiyetteki emni Almanyaya den a>ırd eden doğru duygıısuna borcyet tedbirlerinin faydalı olacağmı san meselesi çözümlenecektir. ludur. mıyorjz. Blzce bariş bölünmez bir büVeto haîdii ve küçük devletler ilk öğretim kültiirile desteklendiği tündür.» San Francisco 24 ',a.a.'ı Holania gün. l.ıı duygu. Türk milletini en parlak Polonya meselesinde bir karara Dış Işleri Bakanı M. Van Kleffens bu hayat ve emniyet şartlarına ulaştıracakgün gazeiecilere yaptığı bir demecde, tır. varılamadı NewYork 24 la.a.) Mr. Eden'le yeni millet'.er kurulunda büyük devletNADİR NADt Mr. Stettinius'ün M. Molotof ile hernen lere veto hakk: veren Yalta plânına Hohemen arasız yaptıkları göriişmelerde landanın muhalefet edeceğini söylemişsarfettikleri bütün gayretler, Lublin tir. hükumetinin San Francisco konferanRadyo ile yapılacak yaymlar sına davet edilmesi lüzumu hakkındaki Washingtan 24 (a.a.) Amerikan Sovyet noktai nazarını hiçbir tadüe uğ Harb Haberler Bürosunun radyo posratamamıştır. San Francisco'da aynı talan. tarafsız memleketler ve Mihver mesele yeniden ortaya çıkacaktır. memleket'.eri dahil clduğu halde, büDünya güvenlik konferansmda bir tün dünyaya San Francisco konferannevi heyulâ haline gelen münhal Po nnm bütün safnalarını 23 muhtelif dıllonya rr.urahhashğınm yerini doldur den yayacaktır. İlk öğretim ve 23 Nisan Hidisefşrflrdsında, Baştarajı 1 inci sahifade ı gilızler tarafmdan verüen ültimatomu Regensburg'un 30 iüometre kacar ku reddettigi için, İngiliz ağır topçusu, zeyine ula§mışlardır. Regensburg kuze şalıri bombardımana başlamak zorunda yinde, Amerikan kuvvetîeri yıldırım hı kalmıştır. İngi'iz topçusu yapılan büyük z:le elli kilometrelik bir ilerlems yap hücumu desteklemek üzere, gece günmışlardır. düz ateş etmektedlr. Bütün Bremen Diğer iki Müttefik ordusu, yediuci A şehri yanmaktadır. merikan ve birinci Fransiz orduları da Naziler kiitle halinde intihar mı üçüncu ordu ile bujikte 300 kilometreedecekler ? den fazla genişlikte olan bir cephs üzeLondra 24 ıa.a.) Alman mağlubirmde ve Almanya güney dağları yor.ünde isviçre hududundan Çekoslovakya yetile beraber nazilerin kütle haıinde hududuna kadar olan sahada ilerlemiş intihar etüklerini mi göreceğiz? AnıeLeipzig beleiiye dairesine bulunuyorlar. Yedinci ordu Ulm şehrini rikalılar almıştır. Ameriklılar Tunaya yeni bir girdikleri zaman, belediye başkamr.ı yazıhanesinde ölü olarak bulmuşlardîr. noktadan daha varmışlardır. Yanmda karısı ve 18 yaşmiaki kızmm Bavyera kalesi istikametinde da cesedleri bulunuyardu. Yandaki yeni ilerlemeîer odada ise başkan muavini ile kızı ve Londra 24 (a.a) 3 üncü Am=rikan karısımn cesedleri buluntnuştur. Uçü ordusu kıt'aları, Munich istikameıin de siyanür ile zehirlenmişlerdir. îCehir deki üeri hareketleri sırasmda 28 kilo şişesi masa üzerinde buluumujiur. metre ilerlemişlerdir. Başkan muavininin odasımn yanmda 1 inci Amerikan ordusu da, Regens haik hücum taburu komutanı olsn bjr burg'a 19 kilometre mesafede ouiun sîeneralin ölüsü yatmakta idi. O da zemaktadır. hirlenrniş bulunuyordu. Yukarı katta 7 nci Amerikan ordusu kıt'alan, Tu üç S.S. subayının ölüsile karşılaşılmışna'yı Dillingen'de aştıktan sonra Augs tır. ŞakaŞmda bir kurşun yarası buluburg'a 32 kilometre mesafede bir nck nan bir subay elinde tabancayı h,\lâ taya varmışlar ve Ulm şehrini zaptet tutnaktaydı. Yanyana yatan iki subay mişlerdir. da birbirlerini vurmak suretile intihar etmişlerdir. Naziler Bavyera kalesinde Mahzende gene intihar etmiş dört 140 tiimen toplamışlar erinin cesedi bulunmuştur. Londra 24 (a.a.)Salzburg ve Berdı Alman Al/nan r.azı şefitrijıin tesg»den nazilerin dağlık kalelsrinin Ha'.k, bütün merkezinde bulunmaktadır ve bundan yanlarmdan hiç ayırmadıkîarı birer sonra bu şehirler Hitlerin askerî kral siyanür şisesine sahib olduklarını iddia lığınm merkezi olacaktır. Sanıldığma etn.ektedir. göre. Himmler şimdiden gıiney AlmanVon Ribbentrop'un karısı yada karargâhmı kurmuştur. Isviçreye sığınmak mı istedi? Şirndi 100 den fazla Alman türr.eni Londra 24 la.a.) Daıiy Express (r.azilerın Süney kaleîerinde toplanmiş gazetesinin Isviçredeki muhabiri. Von bulunuyor. Bunlardan başka 40 tümen Ribbentropun karısımn Isviçre hududen fazla bir kuvvetin Ba.yera kalesi dundan geçmek istediğini. fakat miinin doğu kenarı olan A^ısturya cep saade edilmediğini ve Göring, Himmhesinde Rusların karşısmda savaşmak ler ve Göbbelsin refikalarının da Bavtadır. yera kalesine şittikierini bild'.rmiştir. Bremen yanıyor! Bir çok Alman diplomatı da gizli Paris 24 (a.a.ı Bremen garnizon vesikalarla dolu sandıkları taşıyan komut3nı. teslim olrr.ası hususunda In kamyonlarla buraya gitmi?lerd:r. Gene zeytinyağı işi n yazı tenkid maksadile değll, ikaz niyetile yazılmıştır. Kinrsenin kocunmamasını rica ederim. Dün akşam rastlaıiığım eski dostlarımdan biri bana sereeniş etti; Bre kuzum: Boyırna leytinyağcı| lara çatıyorsun; Bizim de diyeceklerimiz var. Zeytinler hastadır. tlâc yok. Gübrsyi vekâlet 65 kuruştan veriyor. [ Masraf fazla.. Şu? bn.. Bir de bizi dinlesen e! Sana dokümanlar vereyim, dedi. O bunîarı diye dursnn, sıcaŞı sıcafına Balıkesir bölgesinden aldı|ım malumat oralardaki fabrikalarda bir damla zeytinyağı kalmadığını, mevcud yaglan yaçcılıkla alâkası olmıyan, nalbur, tenekeci, attar gibi adamların bile satm alip daha fabrikada iken el degiştirmek suretile başkalarına devrettikleri. bcylece burada milyonla halk y a | beklerken oralarda madrabazlann ceblerinl doldurduklan merkeîindedir. Bütün bunları hikâye edişim, kimsej nin malumu olmıyan şeyleri ortaya dökmek için değüdfr. Bunlar hep bilinen şeyler. Bunnnla şunu belirtmek istiyorum ki bu ya§ işini her halde bir çarpık tarafından veya ekslk olarak tutuynruz ki bövle her tedbir mutlaka aksi tesir yapıyor. Aksi tesir yaptıka tedbir sıkıştırüıyor, sıkıştırıldıkça tepkl artıyor. Bunun neticesi meydanda. Altı senedenberi zeytinyağ işini bir türlü halledemedik. Bunun inkâr edilir tarafı yoktur.. Geçende birinin dediji £ibl Türkiye her zaman zeytinyağı ihrae eder bir memleketti. Hiç bir zaman hattâ cn fena rekolte yıllarmda bilezeytinyağsız kalmamıştık. Şimdi neöen böyle?. Muhakkak bir şey varsa yağlaf kaçıyor. Nereye?. Dediklerine göre kcntrolsuz vilâyetlere.. Belki de hudud dışına!. Büyük şehirlerde y a | satışmı kontrol etmek için evvelâ bakkallan tahdid ettik. Her tahdid gibi bu da karaborsayı sevindirdi. Gözü acıklar bakkal bakkal dclaşip yag toplarken harazaya girmek istemiyen adamlar ya&sız kalıp şikâyet ı ettiler. Buna karşı yağin vesika ile da' ğıtılması kararlaştı. Lâkin bu kararla, ] y a | tevzii arasma bir hayli mesafe koyduk. Halk hâlâ bekliyor. Zeytlnyağt piyasadan çekilince sadeyağ ihtikârı d» başladı. O da elini, ayagını çekti. TJıfa yagı altı liradan yukarıda dolaşıyor. Istanbul halkının yüzde kaçı bn fiata yag yiyebilir?. Haydi ycdi diyelim! Kaç gün yiyebilir?. Adam başına günde 30 gram yag hesabile İstanbulan blr milyon nüiusu j için otuz ton yag lâzım. Bu nereden ge| lecek?. Gelmezse bn halk yagdan a'ai cağı gıdayı hangi maddeden alacak? DaiSıtma karan verilirken Istanbuld» I kâfi miktarda yag bulunacagı nmulclaçunu sanıyorum. Halbuki beyannameler şehirde pek az yag bulundugunu göstcrdi. Belk' yok, belki saklı. Hepsi bir kapıya çıkar. Stok yapmadan bir maddenin. hele gıda maddesinin satışmı | durdurmak, arkasından da teTiiatı hzCtalarca geciktirmek doğnı değildir. Zeytinyag! satışı serbest iken tevzi tedbirleri alınacak ve bn tedbirler bittiktcn sonra serbest satiş durdurulacaktı. Fakir aileler demlyorum, hali vakti yerinde bir çok aile biliyorum ki bir li*ro için avuç açmaktadır. Bunn gören t yağ kimselpr bundan sonra ihtiyath davrarup evine teneke ile yağ alırsa yanlış bir hareket mi yapmiş olnr?. Metnurlar kooperatifinde iMi.ıuMiııılllllülllIIIIIIIIlllllllllllllllllHIİlllillUIinıınııımınuiMm, »« Baştaraji 1 inci sahijede Bilhassa Alman başkentlnin kuzey doğosundan ilerliyen ve bir çok mahalloleri işjal eden Sov?et kıt'alan Spree ırmağına ve Stettiner Bahnb.o!'a kadar ilerlemişlerdir. Güneyden şehre giren Mareşal Konlev ordusu kıt'alan da Tempelhof hava meydanmda savaşmaktadırlar. Berlinin kuzeyinden ilerliyen Zukov kıfalan Spandau'a varmışlardır. Burası şimdi şiddetli topçu ateşi altındadır. Güneyden gelen Koniev kuvvetîeri de Potsdam'a girmek üzeredir. Bu suretle Beriinde savaşan Alman kıfalarının batı ile olan irtibatı, Spandau ile Potsdam arasındaki korldora münhasır kalmış ve şehir böylece filen çevrilmiştir. Berlin çevrildi! Nazilerin mezalimi Bcştara/ı 1 inci sa'uf.:a'e lerden haberi olmadığı hususunda ısrar etmişlerdir. Buchen\vald k a m p ı n d a n d ö n e n bir Fransızın anlattıkları Paris 24 (a.a.) Figro gazetesinin bir muharriri, millî kütüphanenin eski müdürü olup BuchnWald kampından kurtarılan Julian Caen ile görüşmüştür. ı jÇampı cfennî şekilde imha teşkilâtı» olarak vasıflandıran Julian Caen, şunları anlatmıştır: « Bütün rüzgârlara maruz bir yaylada kurulan bu meş'um kampta ve kış ortasmda üzerlerimizden elbiseleriıniz alındı. Olümler çoğaldı. Eski Belçika Başbakanı Albert Janson'un ve müverrih Henri Maspero'nun öldük'.erini gördük. Rhone belediye başkanı Bollaent bir sabah yalmayak götürüldü. Kendisini bir daha gören olmadı. Kampta iş mecburiyeti vardı ve bu iş çok yıpratıcı idi. ilahpuslar 12 den 14 saate kadar toprak işierinde çalıştırılmakta idi. Geçen yıl yalnız şubat aymda 5,400 reahpus ölmüştür.» Müdür ve müdür muavini istifa ettiler Şehir Tiyatrosu DRAM Kısmında 28 Niîan CLTMAİITESİ akşamı. 29 Nisan PAZAR gündüz ve gece Müthiş savaşlar Londra 24 (a.a.) Tahmin edilöiğine göre, Berlinin iç müdaîaa bolgesmde 100 binden fazla lnsan şiddetle sivaşmaktadır. Bunların büyük blr kısmi S.S. lercir. Şelırin tamamile Sovyetlerin eline geçmesi daha bir müddet gecfeebilir. Berlinde bulunan îsveçli muhabirler, şehirde geçen çok kanlı hâdiseler lıakkınâa malumat vermektedirler. Henüz Alraanların elinde bulunan mahalleler bir bomba ve obüs yağmuru altında bulunmaktadır. Düa akşam, pek çok siviller, ağzına kadar dolu sığınaklarda 60 saat geçirmişlerdir. Bir çoklan sığınacak yer bile bulamamışlardır. Halka şehirde kalması için yapılan müteaddid üıtarlara rağmen batıya doğru kaçış. çok geniş ölçüde devam etmektedir. Berlinin dogu mahallelerinden gelen büyülc yaralı kaflleleri traravayiar, otobüsler, kamyonlar ve atlı arabalarla şehrln batısına taştnmak Esirler, fenni tecrübelerle kobay vazifesi görüyorlardı Ne^York 24 (a.a.) Alrr.an topUma kampiarmda esir bulunan bedbahtlar fenni tecrübeierde kobay gibi Vullanılmışlardır. Bu tecrübelerin bazıîarı muvaflak olmuş, fakat çoğunda muvaffakıyetsizliğe uğranılarak, üzerinde tecrübe yapılan esirler yokedilmiştir. Kıs:r'ıaştırma tecrübelerinde kullanılmak üzere muhafaza edılen genc kızlar, teorübeye elverişli bir halde bulundurulmak üzere iyi besleniyor ve bakılıyorlardı. Almanlar bu kamplarda, küçük çocuklar üzerinde de tecrübe imkâmnı bulmak için cinsî mür.aîcbetleri tsşvık etmekts idiler. Istanbul Memurları Istihlâk kooperatifi müdürü Ihsan Kozan ve muavini Burhaneddin istifa etmişlerdir. Istifa! y a sebeb, idare meclisile müdür ara! sında çıkan ıhtilâftır. Binierce azası olmasma rağmen ancak yüz kişile yılhk toplantısını yapan kooperatifin son uı mumî heyetinden sonra kurulan yeni , idare meclisi müdürün bazı isteklerini kabul etmemiş, bu durumda müdür I için istifc zarureti hasıl olmuştur. Verilen malumaU göre, bu harbin ilk yıllarmda kurulan ve şimdiye kadar meşhur Unkapanı ekmek fabrikası işi de dahil olduğu halde bir çok buhran'ar geçiren Memurlar kooperatifi, son zamanlarda un. şeker, pamuklu ve daha bir çok maddelerin bütün şehirde daj ğıtma işi verildiği halde, ^gene bir bu'nran geçirmektedir. Halbuki kooperatifin kalkınması ve dağıtma işlerinde daha ' önemli bir rol alması arzu edilmektedir. Bunun için kooperatif işlerinde ihtısası olan Mıntaka Ticaret müdürü Remzi Sakaya kooperatifin durumu tetkik ettirilmiş, Ticaret müdürü, kooperatifin kalkınması için Istanbul Valisine bir rapor vermiştir. Rapor. kooperatif idare meclisirve verilmiştir. Bu rapor üzerir.e alınacak tedbirlerin de müdürün istifasmda rol oynadığı anlaşılmaktadır. İdare meclisi bugün toplanarak bu işi tetkik edecektir. Ertıığrul Muhslıı Emekli Sahne Sanatkârları Yurdu Cemiyeti menfaatıne NECİB FAZIL KISAKÜREKin BİR A D A M NEBIOĞLU YAY1NEVI; YARATMAK BÜYt'K SANATK.4R CEMAL NADÎRin SİYASİ nü birkaç güne kadar size takdim edecektir. Bu albünı İkincı Dünya Harbinin bir tarihçesidir. Cemal Nadrr'in ölmez çizgilerinde milletierin ve hâdiselerin geçid resmini seyredeceksiniz. Albümde ayrıca Cemal Nadir'in üç renkli bir tablosu vardır. Albüm kâğıd darlığı yüzünden az basılrr.ıştır, şimdiden gazetecinize ısmarlayınız. 23 Nisan bayramı Asarı Nefise Merakhlarına Müjde: B E R R A K L.D. BERESİİER Bu ayın 27 nci cuma gününe kadar meşhur yağlıboya ressamı M. İzzet Kaya Kanzler'in bir kaç tablosunu vitrinlerinde teşhir etmektedir. Beyoğlu îstiklâl caddesi No. 67. Telefon: 44054. B. FELEK C. H. P Isfculrrsa Kurtarma yurdundan; Her türlü lşlerde ça'.ıştlrılrr.ak üzere aranılan vatandaşiarm Nuruosmaniyedekl Yurdumuzdan lftenllmesl rica o!unur Hiç blr rr.asraf almmadan bu ıstekler en kı>îa bir zamanda yerine getlrlllr. Tel: 22177. Sabık Bartın kaymakamı merhum Molla Arıf Beyir torunu. Kocaell esl&ha fabrıkasl sabık müiuru emekli den'.z *ubayla.rından Kad1 Talaym kızı Saray Cumrroriyet Savcısı Sureyya Daglardelenin. baldızı Berin Talay ile emektar oğretmenlerimlzden Omer Ozen o|lu yuksek maden muhcndisi Galıb Ozsnin kardeşl genc bankacılanmızüan Tallb Ozenln evlenme torenleri l64r'45 pazartesi gunu akşamı Orduçvl salonunda guzlde abraba ve dostları ara=mda kutlanmıştır. Genc evlilere saa« detler tcoıenni ederlz. Almanlar mezbuhane müdafciada bulunuyorlar Moskova 24 (a.a.) So\jît ek tebîiğlnde bildirildiğine göfe, dün Berlinin kuzey doğusunda şiddetli muharebeler yapılmıştır. Almanlar, muharebeye bir kaç piyade alayı ile 40 kadar müstakil tabur sevketmişlerdir. Tahkimli mevziler vücude getiren düşman bir çok hücumlarda bulunmuştur. Kıtalarımız düşman mevzilerine karşı açıIsn şiidetli topçu eteşindsn sonra Alman müdafaalarmı yarmış'.ardır. Belediyeye aid bir havagazi fabrikası ile şehrln bir çok mahalleleri işgal edilmiştir. Alman kumandanlığı, kıt'alarınm mukavemetini takviye etmek maksadile şiddetli tedbirler almaktadır. Dün, Alman topçusu ricat eden Alman kıt'alanna ateş etmek üzere radyo ile eırıir nlmıştır. Alman kumandanlığı, bütün Alman teşkillerinin kumandanlıkları tarafmdan yapılan müracaatlere «Her ne pahasına olursa olsun yerinizde tutununuz. Geri çekilenler kurşuna dizilecektir!» cevabını vermektedir. Baştarajı 1 inci sahijeîe cuklarına kutlarız.> Moskova radyosu da. Alrr.an istilâsmda Rus çocuklarmın katlandıkları müşkülât hakkmda bir konuşma yapılacağını bildirmiş kara günlerin ıstırabmı belirtmiş, çocuk marşları çalmış ve türküler söylerr.iştir. Belsen kampı kumandanı Raiyonun spikeri sözlerini şöyle biidam edildi tirmiştir: Londra 24 (a.a.) Buraya gelen «23 nisan bayrarr.mda Türk çocuklahaberlere göre, Belsen toplama kampı rım selâmlar ve samimî dileklerimizi kumandanı Joseph Kramer kısa bir mu sunarız.> hakerr.eden sonra idam edilmiştir. Ankara 24 (a.a.ı Yurdun mulıteÜf yerlerinden a'.dığımız telgraflar, u'usal egemenliğin kuruluşunun 25 inci yıldönümü ve çocuk bayrammm tezahüratla kutiandığmı bildirmektedir. Bu güzel bayram vesilesüe bir çck yerlerde Çocuk Esirgeme Kurumu ile diğer yardım kurullarmın elbise, çamaşır ve hediyeler dağıtma suretile ya^c'ıma rr.uhtec yavruları sevindirmişler ve Başîarajı 1 inci sah'.'cde muhtelif toplantılar tertib etmek suredır. O zamana intizaren şimdiden iki tile çocuklarımızın bayTaır'armı neşe emekli sanatkâra ayda eilişer lira ve ile kutlamalarını sağlamışlsrdır. rilmek suretile yardım edilmektedir. Geçen sene olduğu gibi bu sene de Şehir Tiyatrosunda Cemiy^t menfadiine üç temsil verilecektir. Yukarıda bildirdiğimiz tarihlerde Muhsin Ertuğrul ve Şehir TiyatrosuTrun en kıymetii elemanlarmm iştirakile Necib Fazılın (BIT Adam Yaratmak) piyesi Baştarafı 1 inci sahifede oynanacaktır. kâeıda dayanmıyarak birleşip karıMuhsin Ertuğrulu tekrar sahnede gör koca ha'.inde yaşamış ve evlenmelerine mek zevkine^mekli Sanatkârlar Yurdu k a n u n î b i r m â n i bulunmamış olanlarr.un tesisirde hisse sahıbi olrr.a^ gibi çok | d a n ç o , u k Q İ d u ğ u t a k d i r d e ) b u birleşhayırlı bir maksad da eklendığine göre m e l e r e v l e n m e suretile, çocuklarda netemsillerin göreceği büyük alâkayı şim sebi .sahih olarak kadın ve erkeğe izaîe diden tahmin etmek pek güç olmaz ka olunarak tescil edileceklerdir. Evli bir naatindeyiz. erkekle evli olmıyan bir kadmm yi.ıkarıda yazıldığı gibi yaşayışmdan doğmuş Trabzon, İzmirden de yeni çoeuklar da nssebi sahih olarak kadm ve erkeğe izafe ile tescil edileceklerdir. yük aldı Izmir 24 (Telefonla) Trabzon va Ancak bir kadmla evli erkeğin birleşpuru bugün Izmirden de isviçre için meleri evlenme suretile tescil edileyükünü aldıktan sonra, Toulon'a müte mez.» Gene tasarıdaki bir hükme göre, bu veccihen hareket etmiştir. Trabzonun getireceği ithal malları arasında, ilâclar hususta yapılacak muameleler, tesciller, verilecek dilekçeler, ilmühaberler ve ada vardır. çılacak davalar her türlü harc, resim Dış memleketlerdeki talebe ve cezadan muaf olacaktır. Tasarıyı inceliyen Meclis komisyonmüfettişleri larmda karı koca halini andırmıyan Ankara 24 (Telefonla) Dış membirleşmeler haricinde doğan çocuklarm leketlerdeki falebe müfettişlerinin dipdurumları da uzunuzadıya görüşülmüş bmatik heyet içine alınmaları uygun ise de aile bağının kutsiyetini koruma görülmüştür. Buna dair tasarıya göre, bakımmdan tasarıya bunlar hakkmda talebe müfettişlerine diğer ataşelere bir hüküm eklenememiştir. verilen temsil tahsisatı da verilecektir. lşci istiyenlere Sorrell ve Son zamanlarda Ingılterede yetişen, eserleri kapışıhrcasına okunan asri büyük romancılardan biri de Warwick Deeping'dır. Bu verimii müellıfin en meşhur romanı SORRELL ve OĞLU kitabıdır ki yalnız AngloSakson muhitinde bir buçuk milyon nüsha satılmıştır. Bu eserde, bütun gaye ve emellerini biricik oğlunun yetişip erişmesine, tahsil ve terbiyesine. haj'aıta başarı elde etmesine tercih eden azim ve irade sahibi fedakâr bir baba ile, anlayışlı ve duygulu oğlunun iftihara lâyık tahsil ve meslek hayatını hikâye eder. Ingilterede bir ayda üç defa basılmak şerefine naıl olan bu asrî şaheser hiçbir cümlesi atlanmaksızm ve üslubundaki güzellik bozulmaksızın büyük bir itina ile türkçemize naklolunmuştur. fercüme eden Behlül Toygar, basan ve büyük kıt'ada 400 sahife olan bu eseri 250 kurusa satışa çıkaran H İ L M İ K İ T A B E V İ ' dir. Mes'ud bir evlenme Maidanek kampına aid Rus filmi Bayram yurdun her tarafmda çok neş'eli geçti Paris 24 (a.aA Harb esirleri bakinı Frenay, «Maidanek» adlı Rus filnV.nin Franîada gösterilmesini menetmiştir. Bu fi'im Polonyada Maidanek'teki Alman toplama kampını göstermektedir. ömer R:=a DOÖRUT. Emekli sahne sariatkâriarı için Kareşal Pefain Fransaya dönüyor Baştcrajı 1 inci sahifede verildiğine göre, pierre Laval bugün Lichtenstein prensliğine girmeğe teşebbüs etrr.iştir. LIchtens:e:n prensliği A\iısturja ve İsviçre arasındadır. Lavalin buraya girmek talebl reddediLniş.ir. Senenin en muvaffakıyetli filmi: YILAN KADIN Senenin en canlı romanı : Tescil edîfmemiş birleşrceierle bımîara aid ço«uklar YILAN Filtnden alınmış bol fotograflarla Toptan siparişler: Posta KADIN Ç I K T I . kutusu Fiatı 60 kuruştur. 1609 GALATA Kıymetli eşlm ve babarr.ız zablre tüccarlarmdan Etem Dalyanoğlunun ö!ır.ür.'an kırkına rr.usadlf 27 ntsan cuma günü öğ'.e namazmı rr.üteakıb Maçka Teşvikıye camilnde Mevludu Şer:î okutulîoak'ir. Kendisinı seven akraba vccDStlarının ve arzu eden zevatm teşriflerinl rica ederiz. Eşl ve çocukarı Mevlud Bayiinize şimdiden ısmarlaymız. Belçika Kralı da İsviçrede bekleniyor Şehrin üçte biri alındı Moskova 24 (a.a.) Berlinin takriben üçte biri şimdiden Sovyetleün elinde bulunmaktadır. Bern 24 fa.a.) Bu gece. Belçika Kralı Lenpold'ıın İsviçre hududuna ge1.me;i bekienmektedir. Dantzig harabe halinde Moskova 24 (a.a.) Polonya kaynaklı haberlere göre, Dantzig şehri tamamen tahrib edilmişse de liman, bütün tesisatı ve tersanelerüe sağlam ve kullanıltr bir vaziyettedir. Halbuki Sofya 21 (a a.) Halk mî'ı'cemesi. Gdynia şehri az tahribata uğramış, liBirinci cihan iiırbinde BuUjr ordu mam ise baştanbaşa harabe halir.delan başkomutarüığını yapınış clan Ge dir. Almanlara göre neral Nicola Lekov, Gerteral Nac:ha Londra 24 <a.a.) Alman teViğinde Gueorguiev ve Bu'.car Dış Bakanlıg! eski umumî ktibi ve BulgarİE:anın Stock şöyle denmektedir: «Almanyanın başkenti için yapılan holm büyük elçisi drktor Nicolas Nicolaev de dahil olmak üzere. 17 kijiye mııharebede, kıt'alarmızm ve halk. hücum birliklerinin mukavemetine rEğmen ölüm eozası vermiştir. Sovyetler Brandenburg'un güneydoğuİstinye dokları tamir suna, Potsdam'm güneyine ve başkentin doğu ve batı kısımlarındaki dış maedilecek hallelerine kadar ilerlemişlerdir.> Ankara 24 (Telefonla) TJlaştırma Enkanhğı Istir.yedeki dok'.ann or.arıimasma karar vermiştir. Bunun için Hafif alkollü içkilerin £10,000 lira harcanacaktır. SES İJ 2 TİYATROSU OPERETİ Bklgarisianda yeni idamlar Bugün saat 15.30 da Tenzilath IMctine. Her akşam saat 20,45 te. Mevsimin en güzel opereti E M A I L 3 saat NEŞE, EĞLENCE KAHKAHA Pangaltı YENİ F İ L M Sinemada B İ R D E N Ask Hüzünleri Cambazhane Kralı (Carole Landis Adolphe Menjou) (JEANETTE MC. DONALD) Müzikal komedi R E N K L İ Geceleri balkon numaralıdu:. Boğaziçl llEeöi onuncu smıf taaebesinden . m Bıüend Muammer Aytana, Teşviklye Sıhnat Yurdunda, Profesör, operatör AU' Eşref tarafından çok müvalfakıyetll bir 3me!ıyat yapr.mıştır, Sayın proîesore Sıhhat Yuıduııda oğluma katşı gösterllen şefia: iht.mim ve iyi bakımdar. dolayı Yurd rcuduru Dr. Ibrahime, asıstanlanna^ hemşırelere candan teşekkürleriml sunarım. Nazll Aytan * * * Eşim Nazmlye Macunım rntinakaşa'ıi oian hastalığmın teşhisini yuksek bir hazaSatle l:oyan Prof. Dr. Naşid Erez ve Pakıze Tarzi'ye ve ikinci doğum kliniğluus ameliyatını yapan doçent Dr. Ertuğrul Ycnen'e, asistanlara ve hemşirelere alenen. teşeüurü bir vicdan borcu biiirım. Eşi; Yusuf Macun * * * Sevgili annemiz Şefika Gökoğlunun vefatı hasebile cenaze merasımine işt.rak etmek mektub ve telgraf göndermek) blzzat acılarımıza ortak oimak lutfunda bulunan sayın dostlarımıza ve arkadaşlarımıza minnet ve şükranlarınuzı sunarız. Kızlnn; Cemlle Gckçe, Kaime Gökoğlu, oğlu: Remzl Gökoglu Teşekkür İzmir Belediyesi on üçüncü maaşı veriyor Izmir 24 (Tc!efon!a) Belediye meclisi bugün yapıfğ: toplantıda rr.emur ve müstr.hdcm'.erine birer aylık nisbctinde ikramiye verilmesini kafcul etıniştir. fiatı indiriliyor Ankara 24 (Telefonla) Hafif almahalline vardı kollü içkilerin fiatları indirilecektir Londra 24 (a.a.) Brüksel rasyosu Şarab âmillerine istedikleri kadar saf ispirto verilebilecsktir. Şimdiye kadar 'cugün. Türkiyenin, Belçika orta elçısi480 kuruştan hesablanan bu ispirtola nin Brüksele geldiğini ve yakında Kral rm 180 kuruştan verilmesi takarrür Naibine itimadnamesini sunacağmı biletmiştir. dirmiş tir. Brüksel elçimiz memuriyeti Keten ve kendir ihracı Ankara 24 (Telefonla) Her nevi yünlü ve pamuklu paçavralaria kendir ve keten elyafm, artık fiat ve fon kaydına tâbi tutulmıyarak ihracma mü saade edildiği Ticaret Bakanhğı tatafından alâkadarlara bildirilmiştir. Bugün A R Smemasmda İKİNCİ DEFA SEVGİLIM BÎR CASUSMÜ MAITIEEN OHARA ve JOHN GARFİELD ^ ^ ^ Seanslar: 2,30 430 6,45 9.15 Kars tüccarlarından Bay Nâsır Kazak'ın büyük hemşiresl ve tüccardan Mesım va rCasım Cobankerenin annesi. TUKAZBAN ÇOBANKERE ı uzun zanıand^nbert mUptelâ o'.duğu hafta» ] aktan kurtulamıyarak dun vefat etr.ıış.ir. Cenazesl bugun saat 3 te Kurçuluş caddesi Feriköy Tramvay d^frag: karşısında Ulkii apartımanı No. 3 ten kaldırılarak Teşvıkiya camlmde ikmdl namazı kılındıktan sonra defnedüecektir. ölüm