25 Şubat 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURİYET 25 Subat 1945 Haıkevjeriîîin yıldönünıünde ürkiye Büyük Millet Mcclisi, oy birligile Mihver devletlerinden henüz ayakta bulunan Almanya ve Japonyaya harb ilân etri. Türkiye Cıımhuriyeti. aıtık bu iki devletle harb halinde bulunuyor. Bu durum, 12 mayıs 1939 da Ingiltere ile ittifak beyannamesini imzalatîığunız gündenberi devletimizin takib Ne kadardırlar Halbuki tenlerile ettiği siyasetin tabiî neticesidir. Ak;lîı bilinmez. Manevî çıkarlarının kölesl ve uzağı görür bir siyaset bir bora gihaller olarak heolamıyacak kadar bi patlamaı; bir tekâmül seyri takib Kurtuluş savaşlarile, siyasî istiklâl ! telkin eden bir toplantı yeri olmahdır. ^»ba gelmedik'.eri iyi yaratılmış seçkin eder. Türkiyenin 1939 dan değil. hattâ kEianılrnış, hür ve müstakil bir Türk Bütün Halkevlerini, güzsl sanatlan için olacak ki istave yüksek ruhlu in 1936 danberi güttüğü politika da. böydevleti kıırulmuştu. Bu devlet, İmpara sevmeleri ve sevdirip yavma'.arı içn tistikieri yoktur!... sanlar bu tensever le bir tekâmül yolu üzerinde yüriiyetccluktan miras kalan her cihetçe ha j bir heyecan duyır.ağa teşvik ediyorum» Fakat daima aramızcadırlar. Bir çok lerine zıd bir şey oldu mu ateş piiskü lerin yanında pek saf kalır, kolaycı al rek nihayet tabiî sonucur.a varmıştır. rab ve fakir vatanın üzerine eğilinca | demişti. tip ve çeşidleri, her zümre ve mesiek rürler. Benlikleri o kadar kıymetli ve datılabilirler. KDUI ki ten ve çıkarlakii'.tiir davasmı en evv%l ele alı.ıması Bugün birçok Halkevierimizde: OrUzun >illardanberi biri AvTiıpanın Yardımsevenler Cemiyetmin İstanbul J ten nevileri, jüksek ve aşağı çaptan mühimdir ki hep onu düşünürler. Bun rına yapışık oımadıkları ve tensever öteki Asyanın. rahatını kaçıran, barıgereken davslardsn biri olarak bulcu kestralar, bandolar, keman, mandolin, ve derhal kararını verdi: Bir yandan I v.s. grupİErı teşekkül etmişiir. Bu hemerkezi kongresi dün Taksimdeki mer ve hattâ fevkalâde olarak çok sevimli larla konuşurken o nazenin benlik göz lerde olduğu gibi kendilerini ve dünya ?ım bozan, ihtirasları yüzünden büresr.iî kültür müesseseleri vazifelerini yetler konserler ver?r?k halkımızın kez binasında toplanmıştır. Bajkan cinsten olanları vaıdır. Bunların hemen lerinizm içine bakar; ne suretle olursa yı etrafında döndürecek bir merkeze, tün dünyayı kan ve ateş içinde bırakin yaparken, diğer taraftan halk teşkilâtı müzik küitürünü yiikf?itmekiedir. Bu Hayriye Kırdar kongreyi açtıktan son bütün şahsiyetlari tenlerine muhabbet, olsun ona dokunacak en kaypak bir tecrübeye hacet kalmadan bilinen her iki saldırgan devlcte karşı harb ilân ve ra kongre başkar.lığına Prof. Halide zevk ve çıkarlarına sadakatle yuğrul gölgeyi bile kaçırmamak için bütün şeyin üstünde bir nefse sahib oimak edişimizin en mühim saikı. gene dünya kurarak halkı yetiştirecektik. İşte bu cümledsn olaıak tanınmış dünya muştur. En canlı ve unutulmaz hatı varlığile. size yalnız size dalar. Bu da tan uzak bulundukları için bunların bnrışına hizmet etmektir. «Barış için düsünceden hareket edilerek, halkm bir Türk sanatkârları da Haîkevlerimizde Edib Adıvar seçiimiştir. Idare heyeti eenel kâ'.ibi Iffet Halim raları hep bunlara aiddir. Vücudlerine lış o kadar kuvvetli ve dik olur ki söz kendi hesablarına, kuracakları tuzak savaş» ilk bakışta hir paradoks. bit araya toplar.acağı, birbirile görüşeceği, konserîer vermektedirler. Güzel SanatİDİldiğini öğreteceği, bilmediğini öğre lar çubesine bağlı olarak Halkevieri Oruz 944 yılı çahşma raporunu oku gelecek en ufak bir ısürabdan korkar lerinizi şaşırır, bütün Lhtiyatınıza rağ lara, biihassa genciik çağlarında, kolay »ykırı fikir gibi görünürse de bir haneceği, başka bir deyişle. yetişeceği ve mizde, resim. heykel ve fotoğraf ça muş, merkez ve şubelerin faaliy°tleri lar. Tattıkları lezzetîeri seneler geç men ağzmızdan bir şey kaçar korku ca tutulmamaları kabil değildir. Ban kikattir. arasmda iş evleri koliarımn faaliyelîe tikten sonra bile ağızları salyalanarak sile önünüze bakar, bir manyatizmacı ları onlardan ayırnn esas nokta da buyetiştheıeği bir müessese küruldu. Bu hşmaları hızlandırılmıştır. Her harb. bir sulha istediğimiz gibi ayni heyecanla hatırlarlar. Sofrayı bir na, içtimaî bünyeraize çok uygun bir Üçüncü kol temsil fub.^dir. Bu sa rile hastabakıcı kursları, ayni yardım sefa âlemi gibi görür ve öyle yaşarlar. gözlerinden sakmmak istersiniz. Bu, radadır. Bir taraftn anadan doğma bir bir sulha varmak için açıhr. Türkiye işi. hacta yardım işleri anlatılmıştır. adeta son derecîde uyanık ve emniyet b«ncillikle her şeyi kendi zevk ve çıka ise, 25 nisan 1945 te. müstakbel dünya isira verilerek Halkevi dendi. hadaki istıdad ve hevesleri işîiyen ve Yemek yerken en iştihasız olanları bile siz, telâşlı bir tino bakışı değilse yavrına göre koklamayı bilmesine karsılık ııizamını knrmak için San Fransiskoda Bımdan 13 sene evvel; 1932 yılınm 19 , ha'.kın tiyatıo ihtiyacını ve mua>yen 945 bütçesi 111 bin lira olarak teklif imrendirirler. Sofraların şenliği de rularmı gözeten alinğan ve erkek bir edilmiştir. diğer tarafın hakikî tecrübe ve an.iama toplanacak olan Birlcşmiş şubatmda 14 Halkevi açılarak, bugün j fikirleri yurddaşa telkin eden piyesier Milletler Prof. Halide Edib Adıvar, hastane bunlarla gelir. Lezzetlerin konuşulması kaplan bakışıdır. Çabuk alınır, farkın ile ilerlemek tıynetinde yaradılmıj ol Konferansına katılmak emelile harb kültür hayatKnızın birer dirs*i ni..n oynıyan ve yarınki Türk t:yatr.su sibile onlar için bir nimet oîur. Bunların da olmadığmız ve iyi niyetle söyiediması hay%'anla insan arasındaki açıklı ilân etmiştir. Göriilüyor ki Türkiyenin Halkevlerinin temeli mütevazı nir tö lesine katılacak olanlara :lk basamak lere yatırılmak üzere nıüracaat eden fevkalâdelerini birer tarih başlangıcı hastaların reddedilmemoîini; Fatih şuğiniz bir söz, çıkarlarına ve kendini ğı andıran bir fark kadar olmasa tu!e Almanya ile Japonyaya harb açması, renle atıldı. hlzmetini gören bir subedir. yapar, diğer zamanları bunlarm etraDördüncü kol spor şubesidir. Eu şu besi delegesi Saadet de iş evleriniıı şu fmda sıralarlar, bunlara dayanarak na beğenmişliklerine dokunmuşsa derhal her halde insandan çok hayvana yskın ı tam manasile bir «ıbarış için savaş» tır. O gün sekreter tarafmdan söylenilen mullendiriîmesini ve bu suretle fakirgizli bir kin bağlarlar. Ve bunun zehir olmak gibi büyük bir fark teşkil eder. I San Fransisko konferansı. müstakbel bc her türlü spora yer verir. Vücud hanytjıkta şöyle deniliyordu: lere yardımın bir hizmet mukabilinde tırlarlar. Hırsla yanan gözleri lezzet lerini dökmek için fırsat ve zaman geiin Bu itibarla dünyanm nimetlerini, esasdünya nizamını knrmak varifesini ve • En kuvvetli ders vasıUlarına ve reketlerine. aletll ve aletsiz çaîışmabekliyen dudaklarilc birlikte çahşarak yapılmasını teklif etmişleıdir. ciye kadar gene yüzünüze gülmekte, ve lı olmamakla beraber kolayca ve ;sbuk yetişkin muallim ordularma malik olan | lara. salon, saha, sporlarile denizcilik, ! gürevini üzerine almıçtır. Dünyanın daima bir şeyler arar. Her hanği bir Yeni idare heyetine: Hayriye Kırdar, çıkarlarını kollamakta devam ederler. avlamakta bir taraf ne kadar çok gir yarınki nizamı demek, barış nizamı deen zengin memleketler bile halkı ye I binicılik. atıcılık, boks, güreş ve esşeyin yendiğini görmek bile onların Iffet Halim Oruz, Dr. Semiranıi;, Hatiştirmek' halkı bir kütîe haline getir krime geniş ölçüde yer ayırarak sporu eözlerini parlatır, dudaklarını ıslatır. Fakat bunları koltukhyarak tekrar ka ğin, becerikli ve aç'ık^Bz ise diğer taraf, mektir. Yarınki barış ise hak, hürriyet sene Ilgaz, Safiye Elbi, Fahriye' Yen. Bunları o kadar haberleri obnadan ve zanmak da kinlerini kazanmak kadar aksine saf, beceriksiz ve çekinğen k^îır. ve adalet gibi rüksek insanhk ve demek için ayrıca milli bir halk ınesaisi memleketin kültür, fizik davası olarak Münevver Ayaşlı, Baha Alptürk, Ismet mokrasi prensipleri üzerine kurulacakhiç kimseyi görmiyerek öyle bir dal kolay olur. Çünkü birbirlerine yapi'jik tanzraini ihmal etmiyorlar. ahr. Gökçe seçilmişlerdir. ğınlıkla o kadar otomatik yaparlar ki iki karcleş ucubesl gibi bunlar da ten İnsanîar birbirlerine ancak ker.iüe tır. Konferans. Almanya ile JpponyaHalkevierimizde beşinci kol sosyal Genclik istikbalin ışığıdır. Gsnclik rine yarar taraflarını gösterirler. Bnnurı nın, ve nazizm ile fasizmin takih ettikgülmemek elden gelmez. Lezzetlerin ve çıkarlarına yapışıktırlar. Onlarla bemütemadiyen yetişen ve yetiştiran Hr yardım şubesidir. Halkevleri Türk Uç ayhklar elcsikliği kadar kifayet;izliği de onlara raber doğmuş, onlarla beraber ölecek için de başkalan hakkındaki bilgimiz leri saldırganlık, zor ve şiddet, cebir ve çahşmamn içinde yaşatılmalıdır. Milla mületini kaynaşm:ş bir kütle haline geumumiyetle tam clmaz. Hele sinsileri gasb sistcmini, küçiik ve zayıf milletleEmlak ve Eytam Bank&smdan para alan bir öksüzlük gibi gelir, anî bir melân lerdir. Zekâları da ten ve çıkarlarınm ti şuurlu, birbirini anhyan, birbirini so îirme volunda. hnlkın birbirinin derdleyetim, dul ve emeklllerin üç ayUklarımn koli yapar. Bekledikleri bir lezzeti sof kölesidir. Tenlerinin 4ve çıkarlarınm tanımak büsbütün zordur. En şüpheli ri ezmek ve esir etmck politikasını orven, ideale bağlı bir halk kütlesi halin j rine ortak olmaUrım telkin ptmenin, 1 303 5411 girdablan içinde sürüklenmeğe mah olanlar da bunlardandır. Hk çocukludağıtılmasına 1 mnrttan ltibaren b&şlanade teşkilâtlandırmalıdır.> ! derdlerin aîları Ü7.erine, merhe^n sür eaktır. Malmüdürlerl de bu tarlhten üç rada bulamazlarsa çocuklar gibi rüya kum olan bu insanîar zekâ gözile ba ğun saf güzelliği henüz kendini sak tadan kaldırmağa val ? ! " «İÇeride nılüm ve dışarıda tahakküm» prensipi larında görürler. En büyük tiryakilikBir yıl sonra, 19 ?ubat 1933 te Ismet ' menin ve yoksulları korumamn da ilk gün sonra tevziata başl'.yacakardır. leri çatlaymcıya kadar vemektir. Tam kılınca ne kadar gülüncseler, his gö lamasını bilmemesinden geliyor. Ten?e yerine Türkiyenin Lozandanberi takib Incnü: plânda geldiğfini goımüş, sosyal yardiîn Zeytinyağını kimler satacak? olarak hiç bir zaman doymazlar. Yeni zile bakılınca o kadar acınacak bir verlerin açık olanları zekâ ve his gö edegeldiği «Yurdda sulh, cihanda stılh» «Halkevleri vatandaşların külfetsiz dava?mı prensiplrrir^den birisi olaraV BakkalUğı teme'.i: oiarak kendine meslelt bir lpzzet görünce mutlaka bir yer bu haldedirler. Ayni zamanda tabiat ötesi zümüze gülünç yahud acınacak b : r umdesini dünyaya hâkim kılmak için toplanacakları, memleket ve millet isle kabul etmiştir. Vatandaşa iş bulan. edenlerin zeytlnyagı satışma müsaade e . lup atıştırmak isterler, hiç olmazsa ilk her türlü hayalî kudret ve mucizelere halde görünmekle beraber çocuklar gibi toplanan bir konferansta. elbette Türrini bilhassa ulusun yüksek kültür rıe derdine derman clan, iaşe ınndcleleri, dllecek, bunların Islnılerl yarmdan ltiba fırsntta kursaklarına indirmek ümidile kolayca inanmak ihtiyacındadırlar. Tâ sevimli olabilirler. Ancak sinsiieriır ki kiyenin de bir yeri oltnak lâzundı. Daren llân olunacaktır. Llsteye ciahll olmı. «elelerini, düşündükleri gibi zahmetsjz giyecek eş; ası dağıtan evlerinvr halkm yanlar tllerlndekl zeytlnyağlarım diğer satı heyecanh bir hatıra olarak saklarîar. ki kâinatm pidişinde kendi gidişlerini hiç kuyruk sallamıyan köpeklor kadar ha geçeıılerde, bir Amerikalı profesökonuşabilecekleri bir yer oldu... ruh ve kafa selâmetile birlikte beden cılara devredeceklerdlr. bularak avunmak ümidine sığınsınl&r. korkuncdurlar. Çünkü ne vakit ısıra rün söylediği gibi, iki kıta, iki deniz, Her yerde vatandaşlarm Halkevlerin sıhhatini de konımr>ktadırlar. lzrr.tr Tarını Kooperatlfl zeytlnyagı RaBunların çoğu kendi çıkarlarına, Fakat buna rağmen aldanmak korkusu caklar, seviyorlar mı, sevmiyoriar ır.ı, ve dolayısile iki okyanus arasında bir de toplanarak ilm! ve içtimaî mese!»ler Altıncı kol Halk dershane'.eri »u tışında nâzımlık rolünü Ifa edeceti gibi münhasıran kendilerine bakarlar. Her ve aldatmak kurnazlığmdan yakalarım anlamak kabil değildir. köprü olan Türkiye, yannki diinya niSlmdlye kadar zeytlnyafı ve pamuk yağı için fikirlerini birbirlerine zevkle sey besidir. zamı kvırulurken sesini işittirmek vasatan toptancılar da grıtp vesikalanm Tl şeyi bu gözle görürler. Dünyayı buna kurtaramazlar. Prof. M. Şekib Tunc zifesile mükellefti. İşte. Büyük Jfillet lecikleri, memleketin siyaseti ve iktıCJîJ 1 . prensinieri her şeyden önce caret Odasınp. lmza ve tasdlk ettirmelc su. sadiyatı hakkında malumat almak için halkın kafasıaın ve kalbinin aydmlatıl retlle zcytinyagı satış.na devarn edecekler pöre çevirmek isterler. Neden bahsoMeclisi. devletimizin bu tarihî vazifeyi bu vasıtadan istifade ettikleri görüldü.. ması esasına dayamr. Bugün mütekâ dir. Eilerlndc yüzde sekizden aşaftı asldll •unursa ohınsun bunlar derhal kendiyapabilmesi içinılir ki harbe giımek lcrini, kendi çıkarlarını düşünürler, Halkevleri, muhitlerindeki okurmjş o mil Halkevierimizde hiç okuma, yazma /eytlnyağı bulunan sabıın fabrikatorları kararını vermiştir. uzaktan, yakından kendilerine dokunan lan, bilen, öğrenmesini ve öğretm'îsini bilmiyenlerin kursur.dan Ingiliz edebi bunları bir beyannarce lle Vüâyete bildl. receklerdir^ en ııf.'ik şeylere karşı tilki gibi öyle bir sevenlerin çahşması için, idealini mü yatnıa kadar bir çok kurs vaıdır. Bu Zeyttnyağı satışma Izln Terllenler bunu kulak kabartışları vardır ki konuşulan essir kılması için hazır bir vasıta oldu... arada orijinal dertar.elerden 41ıasfaba btr îevha !!e llân edecsk'.erdir. B'.ı yajl&n şeyleıden kafalarına giren hemen ya!Halkevlerinde geçirilen millî hayatın kıcılık, daktilo, istinografi, farsça) kurs başka yağlarla karıştırmak memnud\ır, nız bunlar olur. Çıkarlarına ve nahvetinkişafma bugün maddî kuvvet noktai larım sayabiliriz. Zeytlnyagı İçin azarr.i toptancı kârı nazarmdan dahi başhca ehemmiyet veYedinci kol kütübhane ve neçriyal '•J den "cr< e çıkarılmıştır. riyoruz. Kibar hırsız sinemada yakalandı şubesidir. Blr kaç a;iin evvel Üskudar Tev'iifevinSilâh kuvvetinden. her türlü cebir Ismet Inönü: den kaçan İki mevkuf, zabıtamn sıkı tave madde kuvvetlerinden daha mües«Okuma hevesim çoğaltma Halkevle klbl netlceslnde lzlerl bulımarak. tekrar Beşikta? kazası ilkokijllarında çalışan sir olan nokta, bizim itikadımızca Hal rinin başhca işlerincfendir.» diyor. ole geçmîştır Bunlardan ^AlkapoG^ lakave meslekteki emeklerı 30 yılı aşan öğkevleri gibi müesseseler, fikirierie Bugün her Halkevinin bir kütübhane blle tanmojı İ!haml ı dün sabah, Beşiktaşt» retmenler şerefine tertib edilen saygı bütün millet içinde millî hayatın ka si ve bir iki okuma odası vardır. Bazı tutulmuçfjr. Kaçaklardan klbar hırsız ve sevgi toplantısı dün Nişantaşı 15 inci zanacağı beraberlik, yüks?klik ve sağ şehirlerde halkevlerinin okuma salon Muzaffer Ayciın da dün akşam üstü. flllm ! ilkokulda yapılmıştır. Jübilede Maarif lamlıktır. Her silâhtan üstün olan fcu! ları şehrin tek okuma yeri halinde spyretmek ü»ere glttljl Su'.tanahmedde AMüdürü Halil Vedad Fıratlı, maarif dur» diyerek 21 Halkevinin açışını yap i dir. Türk neşriyalı halkevlerinin bu lemdar jlnemasından çıkarken Ikincl çube memurları tarafından yakalanmîştır. Her erkânı, öğretmenler hazır bulunmuştı ve Halkevlerinin sayısı yıl arasında j kolu sayesinde geniş mikyasta fayda iki suçlîi: bu kaçmalanndan do!a5~ı ayrıca lardır. açılan 20 Halkevi de sayılarak 55 i Semih Lutfi Kitabevi tarafmdan neşrelanmış ve bir çok değerli eserler kazan mahk?meye verlleccklerdlr. buldu. dilmekle olan .Yeni Türk Romanlan Toplantı Beşiktaş maarif memuru Umumî satış ve Aynî yarchm kuponlarının 32 sahife mıştır. Seneler birbirine ulandıkça yekun Serisi. nin 43 üncü kitabı nlarak çıktı. Nurettin Atasayar tarafından açı'mışSekizinci kol köycülük şubesidir. sahtekârı yakalandı müracaat yeri : kabardı. 1935 te 103 Halkevimiz oldu. tır. Bunu tekiben 30 yıllık emekliler Fiatı 100 kuruş. 19 resim, Memleketi köyden tanımağa başlaEnmivet m'ıdürlüîü enıekll, dul ve yp10 yıl sonra bugün (700) e yakın Hal mak, milleti köylüden yükseltmeğe uğ timlere ald ayni yardım kupoa'.arı sahtetakdim edilmiş ve kendilerine Maarif Fen ve Sanat kevine ve Halkodasma sahibiz. 1 rcnkli tablo, Müdürü tarafmdan rozetler takılmıştır. kiirlıgı ctrafındakl tahklkatını netırelenraşmak Halkevinin razifeleri arasmdadırmlş ve bu Bahtekârlıçı yapanın SümerHalkevlerinin bütün vasıtalardan ve dır. Emeklilere buketler de venlmiştir. Ansiklopedisi bank İatantul "Yerll Mallar Pazarları kapı2 büyük tablo, nin bütün eserleri seri halinde Semih şartlardan istifade edebilmesini temin Kürsüye gelen Hanian Yiğitbay, grnç Halkevlerinde dokuzuncu kol: Müze cısı Mııstafa Öz olduğunu tesblt ederek bu Lutfi Kitab?vi tarafından basılmaktaŞeref sokağı, ve çeşidli Oıtisas ve kabiliyerlere göre öğretmenler namma çok heyecaniı bir ve tarih şubesidir. adanıı yakalamıştır. 7 harita. dır. Büyük roman üstadının intişar her yurddaşm bir çahşma alanı bulahitabede bulunmuş ve mesleklerinin şeNo. 3 5 3 7 Bu sahtekârlık şu şekllde yapılmıştır: Bu şube, tarihi bir konu ve nazarî bir eden eserleri: bilmesini sağlamak için bu müesseserefini belirtmiştir. Aynt yardım kuponlarının Galatada blı ilim tecessüsü olarak değil bir inkilâb Çalıkuşu cildli 225 ler şu şekilde <9) şube ile çalışırlar: matbaada tecrübe basımları e?r.a?ında boEn yaşlı öğretmen Fatma Angı da heyecanı içinde arnştırır. Bunun için z\ık olanlar blr aandığa konarak lmha edllDudaktan Kalbe 150 Bunlardan biri: Dil, Edebiyat şubekendilerine gösterilen kadirşinaslığa tebuîunduğu şehrin tarihini yazar. tarih m»k tiîere Yerll Mallar İstanbu! mağazaAkşam Güncşi cildli 200 sidir. Burada çah?an arkadaşlarımız şekkür etmiştir. şezileri yapar, tarihî eserleri top'.ar ve sına getirllmlştlr Bozuk kuponlar, yakılAteş Gecesi cildli 2 0 O vatandaşlarımızı her sahada aydınlataBundan sonra öğretmenlerden Mümak iızere kalorlfer dalresine lndlrlldlğl korur. Yaprak Dokünıü 100 cak konferanslar tertib ederler. beccel Gürlcut, Perihan Akçaylı, KıyHalkevlerinin !ç yapısmı pördükten sırada kapıcı Murtafa Öz, bunlardan blr Damga 100 Mütekâmil dil edebiyat şubeleri takısmını aşırmış ve üzerine Yerll Mallar met Pekdeğer. Melek Göksuna ve muAcımak 75 11 kollara bölünmüştür. Meselâ Kültür ponra Prof. Yavuz Abadanm dili :ls bu mağazaları zarfları tlzerino'ekl yazıyı. yazı harrir Ercümend Ekrem Talu öğretkültür mabedlerinin tarlflnl yapalım. maklneslle kopya ederek damga haline geGeopolitik, Dil araştırmalan, Türk inmenlik hayatına dair duyuşlarmı snlat«Halkevleri. Türklüğün manevî haya tlrdlkten scnra krıponlan dışarıda satkılâbı araştırmalan, Şiir kolu, Miîlî mıştır Muştafa Ö". sııçjmı ltlra' e'.mlçtlr. mışlardır. oyunlar, Tercüme, Sosyal araştırmalar, tmı. kültür istlklâ'.lni. medenlyet üsToplantıya öğretmenler tarafmdan Altın fiatlan düşüyor tünlüğünü kökleştirmek ve ktırmak üPropaganda servisi v.s. gibi. Altm flat'.arı düşırekte devarn etmekt*. oynanan milli oyunlarla nihayet verilzere kurulmu? fildr ve iman kaleleriHalkevlerinde ikinci kol, Güzel Sandlr Dün blr Reşad alt'.n: evvelkl güne r.aır.iştir. dir.» İngiliz radyo tekniğinin harb tecrübelerine atlar şubesidir. zaran 15 kumş daha düşerek fî ıî7.", kuruşa Bu ocakların samim! havası iç'nde ve külçç altsnın grarnı da beş kuruş ekBtiyük Şef Ismet înönü: «Halkevi dayanarak elde ettiği en büyük başarıları vatanda güzel sanatlara muhabbeti ve her yjrddaş vazife ve mes'uliyet yükle sikle Tffî. kurTişa düşmüştür. güzel sanatlardan vatandaşm terbiyesi nebilir. Enerjisini büyük Türk istikbaNüshasj 10 kurnştur. için, vatandaşın azminin kuvvetlendi linin gerçekleşmesine harcıyabilir. BİR İKİ SATIRLA ^ TRANSATLANTİK Türkiye Harlc rilmesi için nasıl istifade edileceğini Şevket EVLÎYAGlL ıman mın haberiori Tenkrine ve çıkarîarsna Yardımsevenlerin kongresi HEM NAL1NA MIHINA Barîş için savaş Adedleri 700 e varan halkevi ve halk otiaiarımızın içyapıiarına toplubir bakış yapışık insanîar Yazan: T Cemiyetin bir senelik faaliyeti memnııniyetle karşîlandı Prof. M. Sekib Tunc FEN ve SANAT H A L K Reşad Nuri'nin Yeni Bir Eseri: ANSİKLOPEDİSİ 30 yıllık öğretmenler için yapılan tören DEĞİRMEN REŞAD NURİ Semih Lutfi Kitabevi STERNE Sayı 6 Bugün Çıktu C STERNE T Ü R K  B A C A B O Ğ L U ÇOCUK ŞİİRLERİ ANTOLO JİSİ Öğretmenler ve anneler, çocuklarıruza seçme şiirler öğretmek isterseniz mutlaka bu kitabdan edinmelisiniz. Kitabda şairlerin hayatı ve 150 seçme şiir vardır. 150 kuruş. BERKALP KİTABEVİ Ankara. Ben geceleri dışarı çıkmam. Gece eokağa çıkmaktan korktuğum için değil, bizim tarafta sokağa çıkmalî külfetli oluyor da ondan. Tramvay ya bulur, ya bulamazsınız. Semt soğuk, hava sert. Avdette otomobil lâzım, o da zümrüdüanka. îyisi mi picamacığjmı giyer, radyomun başına geçerim. Bundan evdekiler pek memnun değillerdir ama ben ralıatım ya!. Lâkin bu kapalı hayat saadeti de, her saadet gibi, gölgesiz değildir. Arasıra şu veya bu mecburiyet sizi giydirip kuşatır ve gece sokağa salar. îşte böyle zaruretlerden birile bundan bir ay kadar evvel bir dostumuzun evine misafir gittik, refakati mutad zat iie! qt Devlet Demlryol'.arı urr.um müdürluğünden blldlrlldlğine göre, Erzurum sınır hatlarında da ana hatlarda olduğu glbl talebeye yüzde elll tenzilatla bilet verllmesi kararlaştırılmıştır, if. Beledlye, lkine! ekmelclerln 000 gram!ılc t e i ekmek haltnde çıkarılrr.ası İçin fınncılar tarafından yapılan tekllfl kabul etmemlştlr. STERNE RAP CUMHURİYET İçin İçin 3114, Kr. 600 ş o o » İHOO löOO » 2fiOO 2ŞO0 » 5400 SUPER TRANSATLANTİK Abone Şeraiti Bir aylıs Cç ayhlc Altı aylık Senellk RADYOLARINDA ENKA Buiacaksınız. ŞİRKETİ Kr. » » » KOLLEKTİF D i k k at Gazetemlze göndertlen evrak ve yazftar neşredilsln. edllme<:!rj lade olunmaz Bizden sonra iki üç kişi daha geldi. Aşağı yukarı on kişi kadar olduk. Ipsiz sapsız konuşuyorcz. Kadınlar hep birden söylüyorlar, erkekler hep birden dinliyemiyorlar. Çünkü her biri ayrı bir kadından yılmakta veya çekinmektedir. Böyle toplantılarda şimdi en çok konuşma mevzuu olan şey mavsim, kalörifer, hastalık ve ilâç.. Ben de bu sonuncuya bayılırım. Zorla değil ya! Bir yeni ilâç ismi öğrenmek veya öğ Bezik oynıyabilir misiniz? retmeden büyük bir zevk duyarım. AHani hiç niyetim yoktu ama kadmın cayib bir tiryakilik! bu şüpheli tavrma kızdım: O akşam da misafirden biri yeni bir Tabiî hammefendi! Artık çocukuyku ilâcı söyleci. Şimdi hatırımda de lar bile bezik oynuyor, dedim. Bezik ğil. Hattâ bunun bir uyku ilâcı değil marközleri ve kâğıdları da orada idi. de bir sofukkanlıhk devası olduğunu Oturduk, başladık ovnamağa. Kadın: ilâve etti. Hemen cebimden stilomu çı Ben büyük oynamam! Diyince ben kardım ve küçük ceb defterime ilâcm mahsus: adını yazdım. Malum ya bizim gibüeri Yaa! Ben de küçük oynamam ama ne bu ilâç pek faydalı olacak. Yazdım zararı yok. Cevabını %erdim. Bir parti ve kalemi cebime koyarken gördüm ki bitti. Karı iyi oynuyor. Az kalsın rübiparmaklarım boyanmış. Bu harbde ka kon olacaktım Bir şey değil arada bir Gittiğimiz ev haftada üç dSrt gece litesi en çok bozulmuş olan şeylerden de: toplanılan bir yer olduğu için daima biri de kalemlerdir. Artık ele alınır Yanlış oynadınız. Diye ihtarda buyeni simalara rastlamak ihtimali vardır şeyler değil. Benimki de eskimiş, şuralunuyordu. Sıkıldım, arkam kızıştı. diye kendimize başka bir çeki düzen sından burasından sızıyor. Sızdı mı pek sinirlerim. Ya cebime akarsa?. Ne ise Terledim. Başladım öksürrr.eğe.. mendiverdik. tarafile Hane sahibi burada ev sahibi de uzatmıyalım. Kalemi mendilime sildim limi çıkardım.. mürekkebsiz yüzünıü sildim. Mendil de iyica kirmeiiğimin sçbebi bu son tabirin çoğu ve cebime koydum lenmiş. Lâf olsun diye kadına gosterkiracıya karşı kullanılmakta oluşuaur Konuştuk, susruk, bir daha konuşbizi iyi karşıladı. 2^ten pek misafir tuk. bir daha sustuk Derken esneme dim: Stilo aktı da mendile sildim. Bir sever bir adamdır. Hanım da güler yüz fash başladı. Aman çenelerim çıkacak lü bir kadıncağızdır.^lJlah dirlik dü yahu! Kâfir şey sâridir de.. Benden ö şey değil! Mürekkeb hammefendi! Kazenliklerini arttırsın. Salona girdik.. tekilere de geçmeğe başladu Nihayet dın birdenbire kaşlarını çatarak sordu: Terbiyesizlik ediyorsunuz, demez Bizden başka beş kişi daha var. iki ev sahibi: çift karı koca, bir de singl yani tek Haydi çocuklar, oyun oynıyalım! mi? hanım. Karı kocalardan birini tanıyo diye bizi yan salona çağırdı. SalondakiKıpkırmızı oldum Kar başıma çıktı: ruz. Otekjieri de tamttılar. Yeni tanı ler dörder dörrier iki briç karesi yap HHnımefenrli aifedersiniz. Merkep dığımız çift bönce bir koca, ?özü açık j tılar. Bir ben. bir de tek kadın dediğim demedim. Mürekkep deâim, mürekkeb! bir kadın. Tek kadın sinirli bir şey gözlerini kırpıştıran sinirli hanım açık Hâlâ söylüvor. kaba herif! diye ögörünüyor. Muttasıl gözlerini kırpışfı ta kaldık. Kadın şüpheli bir eda ile nündeki markozü kaldırıp kafama atrıyor, ağzını seriyor falan. maz mı?. i bana sordıu MUREKKEB Geçer inşallah! Nasıl yutruraDiye. Birkaç aün kuraklıktan jonıa yım bilmem ki.. bir gece yatak ger.e ıslamyor. Canım başağrıBey ümidsiz bir halde djktoruna sı bahanesile.. Zakoşuyor. Ağlıyarak: ten ağrı sızıya da Doktor, Allahaşkma! elektrik mi iyidir. r yapacaksm, ilâc mı v ereceksin, duş mu Adam reçeteyi alıp tavsiye edeceî^sin? Ne yapacaksan yap! yaptırıyor ve bir Ben mahvoldum, ıtzil oldum, diyor. gün sonra da bir vesile ile kansına haDoklor: pı yutturuyor.. Vallahi bey kardeşim! Sizde bu Hem vakit geçer, hem de tuhaf bir çey Ertesi sabah acayib bir hâdise.. Haöğrenmiş olursun dedi ve başladı an belgevşekliğini icab ettiren hiç Oir arınım uyanınca beye soruyor» za bulamadım. Tahliller, refleks mualatmağa.. Ayol, nedir bu yatağın hali?. Mü Efendim, bundan dört beş sene yeneleri falan hep iyi.. onun için şaşı rekkeb lekesi içinde. Sen yazı falan evvel dostlarımızdan bir mühendis yorum doğrusu. Aklıma bir şey geliycr mı yazdın? Kolej mezunlarmdan bir genc kızla ev ama bunu size söylemek istemiyorum. Yatakta hakikaten masmavi lekeler!. Muhakkak kadın delirdi, delirdi ama lenmişti.. Hep sevindik; lâkin aradan Bugün artık... A\TII lekeler hanımın geceliğinde de Aman biradar! Teşrifatın sırası var. Bey o kadar kirlenmemiş... Fena dayak mı yiyeceğiz?. bir ay geçtikten sonra bunların ayrıl Ne oluyorsunuz hanım! Ben ne dıklarmı işiterek halde telâş!.. Hem hanımda, hem beymüteessir olduk. mı?.. Yatağınızı ıslattığınız zaman gece de.. Bu nedir bu?. dedim?. Deyinciye « Ayol neden ayrıldılar?» diye sorkadar öteki masadaDerhal bey doktora telefon ediyor» duysak da kız tarafı bir şey söylemedi liğiniz de ıslamyor mu?.. Dikkat etmedirr. ama, tabiî ıslamr.. kiler başımıza üşüş Hanginizin çamaşırı lekeli?. ği gibi erkek tarafı da sükutu muhatüler. Kadın hâlâ Hammınki!.. fazada ısrar etti. Meraktan çatlıyaca başka türlü olur mu? Olabilir? hakkımda ağzma Gecmiş olsun dostum! Hanırm ğız. Nihayet günün birinde dostum olan Nasıl olur?. gönder de tedavi edelim. Kendisine geleni söylüyor. ben mühendisten işin esrarını öğrendim. Belki siz değil de eşiniz... Farkıns blö dö metilen verdim. Bu ilâc idrarı de durumu izah için Bakınız ne acayib şey! maviye boyar. Eğer son ıslaktık renkîiz şuna buna: Efendim, yeni evliler gerdeğe girdik vararak veya varmıvarak.. Yok efendim! Ne söylüyorsunuz olsaydı. kabahatin sende olacağını an Hayır birader. ten bir hafta, on gün sonra bir sabah lıyacaktık. Yataktaki lekeler ancak haVallahi bir şey söyyeni gelin ayni yatakta yatan kocasını canım? Böyle şey clur mu?. Vallahi benim için başka bir izah pı yutan hanıma aid olabiiir, diyor. lemedim. Mendilimde mürekkeb ieke erkenee uyandırıp kendisine yatağı ısBunu öğrenir öğrenmez hanım h e leri falan diye izahat verirken kadmı lattığını söylüyor. Adamcağız o yaşa şekli kalmadı.. i;eri odaya aldılar. Bir hıçkırık sesi gelinciye kadar başma gelmemiş oian Ben bunu nssı! söyliyebiUrim?.. men mantosunu giyip babasmın evine duyoum.. Kulağıma ağlamış sesli söz bu hâdiseden son derece mahcub olu Hem mümkün mü efendim?.. Bsa ya dönüyor ve ayrılıyorlar.. Meğer çocukluğundanberi kadıncağızın bu marıfeti ier geldi. Ev sahibi erkek oeni, kadın vor. Oziir diliyor, çsmaşır değişiyor tağı sırsıklam bu'.uyorum.. da onu teskine ugraşıyordu. Ben artık Görüyorum k' bu mesele hayarı varmış Bu hâdise üzerine kötü dilliler iki gün sonra hâdise tekerrür ediyor. yitmeğe hazırlanııken kapı kapandı ve Adam pek müteessir oiuyor. Böyle bir nızı zehirliyor. Onın için bazı tavsiye kendisine «Mürekkeb hanım> diye ad kadın gitü. hal malullük alâmetidir diye endiseye lerde bulunacağım, eğer kabul ederse takıyorlar. İşte kardeşim senin bsşına marközü atan kadın bu «Mürekkeb Canım! Otur bakalım! Sinirlenme! düşüyor. Doktora gidiyor. Kendini çös niz.. Ama ben <ın3 birşey söviıyemeıTi. Hanıms d'r. Sen mürekkeb lâfı edince teriyor. Belgevşekliğine karşı i'âr:!ar Bu kadın derdüdir de.. Hayır. 'ıayır. söylemeyin! Y.ıin:z alay ediyorsun ı=anmış olacak.. Aldir iyi ama birader her derdliden da alıyor ve karısına ayrı yatakta \'ı'.mağı teklif ediyor. Kadın bu tekliii kesin ben size bit güllâc vereceğim. Ondmı ma! dedi. Maıközün acıttıgı y?ri kpşıyak yersek şamar oğlanına dönsriz. Obir iki tane karm^ra yuttur3 sksır.ı/ . yarak güldüm. olarak reddediyor: lur mu böyle şey? dedim. Ev sahibi: B. FELEK Iasan hali bu! Zararı yok .anım! birşey değil.. sadece kontrol için. Uzatma! Bırak aruatajım ds.. II\\I>IÎ Yazan: Burhan Feteh