5 Haziran 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

ARSEN LÜPEN Harikulâde maceralar Zabıta romanlarmın en güzeli. MARSEL LÖBLAK'l Beynelmilel şöhret yapan eser. Yeni çlktl. 196 büyük sahife 125 kuruş. GÜVEN Y A Y I N E V İ 21 inc! yıl Sayı: 7115 umhuriyet »STANBUL CAGALOGLU Telgraf ve mektub adresl: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: Istanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyetl: 24298 tdare ve Matbas klsmi: 24299.24290 mm Boğaziçi Şirleri Hazlıyan : \ Hikmet Şi Divan edebiyatı şaire kadar Boğaziç. çilrleri top en genc en güzel Pazartesi 5 Haziran 1944 İstanbnl: ıbevi U ĞJ*ît^dfca üttefik Ordular Dün Romaya Giftli Beşinci Âmerikan ordusu Japonya endişe şehir varoşlarında halkın Âmerikan uçaklarına tezahuratile karşılandı üs verildikten sonra Çetin savaşlardan sonra mağlub edilen Alman orduları şimale doğru sür'atle çekiliyorlar Tarihimize gösterdiğuniz kayıdsızlık taturk inkılâblannın yetişcn gencliğe aşılanması ve railli butünlüğün hergün daha sağ. lam bir durııma yükseltilmesi maksadi. le harcanması gereken gayretlere dair birkaç gun arka arkaya ileri sürdügüm lıkirleri bngün biraz daha açmak istiyorum. Atatürk öleli altı yıla şnrada fiç dörb •y kaldı. Bu niüddet içinde Ebedi Şefi. ır.iıin hayat ve eserlerinl aydınlatacak ciddî bir faaliyet gösterilmemlştlr. Altı yılı bir tarafa bırakahm, ylnnt yıllık Cnmhnriyet devrinde Atatürke ve Tütk inkjlâbına dair meselâ tngiliz dilmde basılan kitabların sayısı Türk dilile ba. sılanlardan fazla, hem de bir hayli faxladır. Bu geri kalış belki o kadar mü. him olmıyabilirdi, eger Atatürk, inkıl&h ve inkılâbın ileri gelen şahsiyeüeri hak. kında vesika toplıyan, vesikalan tasnif eden, mukayeseli araştırmalar yapan ilmiğ bir teşekkiil ortada bulunsaydı. Müttefik ordular tarafından zaptedflen Roma şehrinkı Sen PVer kiUsesinin kubbeslnden tunum! göıüniişfi Halbuki Atatürkü yakından tanıyan, yahud Millî Mticadelede veya mkılâb Londra 4 (B.B.C.) Bu akşam ileri Akdeniz MütteŞehrin sdcaklarında muharebeler oluyor yıllarında vazife gören şahsiyetlerden fik umumî karargâhl tarafından neşredilen hususî bir teb. Napoli 4 (a.a.) Reuter: Bu akşam gün kavuşurken bir kısmı ölraüş ve ölürken de bir daha liğde beşinci ordu kıt'alarlnın Romaya girdikleri bildiril. Roraa müdafaasl sona eımektedir. Roma şehrinin düşmeyerine konması imkânı olmıyan bllgilemiştir. Almanlar yer yer mukavemet göstermektedirler. sini geciktirmek İçin Almanlar tarafından sarfedilen büri beraber götBrmüştür. Tann uzun Beşinci ordunun di|er blrlikleri Albano dağlarile şehir yük eayretleri klrmak üzere zlrhll ve piyade devriye kol. ömür versin, geri kalanlar da elbette bl. araslndaki ovada İlerlemektedirler. Şehrln cenub doğu larl İleri süren beşinci ordu Alman ardcllarlna karşı şehrer ikişer ölecekler ve bn gidişle aradan ucımda bir tank muharebesi cereyan etmektedir. rin kenar mahallelerinde çetin savaşlar yaptıktan sonra birkaç altı yıl daha gecti mi, Kavayl Şehre giren klt'alar Forum'a kadar İlerlemişlerdir. Arkast Sahife S. Sü. 5 te Milliye devrl veya inkılâblanmız hak. kında eser yazmak istiyen Türk ırencleri yenilmesi imkânsız güçlüklerle karşılaşacaklardır. Kendl tarîhimiıe karşı gösterdigimiz kayıdsızlık hazindir. Atatürk, bnnn yenmek İçin çok çalışmış. Dil ve Tarih Knrumlannı binlerce yıllık medçniyeti. rciz aydınlatılsm ve yeni nesillerin ru. hunda medenî mânasile tarih şnuru belirtilsin diye kunnuştu. Atatürk Enstitüsü adı altında Dil ve Tarih, Cografya Fakültcsine bağlı bir Londra 4 (a a ) Bugar naıbi M lar. <Zarja» gazetesi Ba^rianof'un, daOıa ilim kununnnn luznmln kılan sebebler. Filof, yanında bsş.rekıl B^grlanof oldu. e\T€İ Ziraat Nazm sıfatıle genış halk den biri bndor. halde bugün tekrar Berchtes^aden'e tabakalarina kendlsinl tîn;ı.mış olması Birineisinden daha az ehemmiyetü gitaıiştir. vakıasımn ba^lıbaşına bir prosram t«şolmıyan ikinci bir sebeb de şudur: Dün. kil ettığini ve bundan dolayı ahah tara. Yeni Bulgar Başvekili ya, eskisfle mukayese edilcmiyecek defmdan menmuniyeüe telâkici edıldjğini, tznıir 4 (a.a) İnkılâb şehidi Kubi. Naibler nezdinde recede hızh ve sarsıntılı bir çaga gir. Sofja 4 (TP.) Başvekil İvap Bag. bıiyuk facıamn cereyan ettiği bir devirde lây ile arkadaşlan şehidler namına bumiştir. Nufns çogalması, teknik ileri e. iş başmda ve rnilletinln m'JtlaİJ ittlhadı. gün Menemende Ayyıldız tepesindeki yiş, ahşveriş munasebetleri gibi bir rianof curnartesi günü naibler tarafınnı temine çalıştığını s55'liyen mezi'ftr Kubilây arutı önünde hazin bir toren takım sebebler yüzünden cemiyet öıın. dan kabul edUerek, carî işler haSkmda gazete söTüne devam ederek divor ki: yapılmıştir. Törene, İzmir, Manısa, Po. yeleri, yeni yeni vaziyetlere intibak ih. kendılerine malumat vernrstir. «Yeni kabineye mensub nazırlarır ça; Dıkilı ve Bergamadan gelen Parti tiyacını şiddetle daynyorlar. Âdetier, Bulgar basınmın yeni kabine çahıslan bu şartlann yerine getirilme;L ve genclık teçekküllerile bırçok genclik an'aneler temelinden sarsılıyor, düne kahakkmdaki yazıları nin birer zımanıdır. Ba?rianof, memle. iştirak etmiştir. dar şaşmaz bir kannn sayılan prensipler Sofya 4 (TJ.) Bulgar basırıı ysni kette halk tarafından sevilmekte ve ge. tzmir heyetinln başında Vali Şefik bngün kıymetinden kaybediyvr. tabineyi ve ezcümle başvekil İvan Ba^. niş ahali kütlelerinin Itlmadına mariıar Soyer, Belediye Reisi Reşad Leblebici. İnkılâbcılık vasfını rejimimizin altı rianofun şahsiyetini selâmlamaktadır. bulunmaktadır.> Arkasi Sahife 3. Sü 3 te okundan biri olarak seçmekle, Ebedî Şef Atatürk, bn sosyal zarnreti görmüş ve şimdiki Türk devlet yapısını şekiljerest. lik tehlikesine karşı kornmnştur. Fakat mükemmel bir ahenk bütünü olan Cumhuriyet rejiminde bu nokta çok mühimdir. Halkçılık, devletçîlik, müli. yetçilik prensiplerinde oldnğu gibi, bnrada da ahenk doznnn kaçırmamağa dikkat etmelidir. Kaçınlırsa siyasî, iç. timaî, hnttâ ferdî ve ahiâkî bir oppcrtünizme yol açılmış o!ur ki millelimiz için büyük bir tehlikedir. İşte Atatürk Enstitüsü, yalnız inkılâ. ba ve inkılâbın şahsiyetlerine dair çalış. malar yapıp tarih içindeki olaşumuzu aydmlatmakla kalmıyacak, ayni zanıanda bizim inkılâblarımızla beraber dtinya. da başgösteren diger siyasî ve jçtiraaî harckPtleri de ilmî bir gözle tetkik ede. cek o hareketlerin doğurduğu yenilikleri kıymetlendirecek, bizim sosyal bünve. mizle yabancı sosyal bünyeler arasında. ki gelişme münasebetlerini gözden nzah tntmıyacaktır. Calatasarayhlar Takshn Atatürk âbidesi önünde hep bir ağtzdan tstiklâl marşmı söylüyorlar Mektebîerimizde sosyolojl, tarîh, cografya ve felsefe okntan ö>r?tmrnVr!n, Gablaîaraylılar, meşhur püâvlarını yuzlerce Galatasaraylı çocukluk devir konlerans salonunda toplanm'şlardır. hattâ bazı ytiksek ırektph hocatanrmı dün gene her senpki gibi zevk ve neşe lerinin halecanile büyük kapıdan gir. Şehir bandosunun çaldıgı tstiklâl ve NADtR NADİ çinde yemislerdir. Saat 10 <3an itibaren mişler, önce büyük bahçede ve sonra müteakıben Galatssaray marşlarıle Arkast Sahıje 3, Sü. 4 te genc, ihtiyar her yajtan, her meslckten emekiar Ahmed Ağanın trampelüe Arkan ŞaJıife §, ŞÜ, \ ğ& Moakova 4 (aA.) Dogu Avrupanm durmadan bombalanması İ5I, Rns . A. merikan hava kurvetlerinin birbirlerlle birleşmelerinden sonra daha fazla artacaktır.Doğu Almanyada ve Alman pey. ki memleketlerde bulunan harb endüs. tri meıkezleri yakında genlj ölçtyie taarruzlara ugratılacaktır. Bundan böyle dogu Avrupadaki he<Jfiileri dÇvdükten sonra hergün artan yüksek sayı^a A. merikan uç&klannın Rue üslerinde y c re lneceklerl kanaati h&kim bulunmaktadır. Âmerikan hava kuvvetlerlnin dogu kumandanlığının thdası suretile Ameri. kan ve Rus hava kuvvetleri arasında dogrudan dogruya münasebete girişilmlg olması müşterek kudretlerin, hajatt e. hemmiyette düşman hcdefleflne karşı şiddetll hareketlere glrişüeceğlne delll + i J Rınyada mükim neticeler bekleniyor Doğu Almanyadaki hedeflere de yakmda geniş ölçüde hiicumlar yapılacak sayümattadır. Ruslar, dma Uk berl mekik usulü tnmbErdımanı l&tlandınnak İçin her şey yapmışlarâu^ Rus üslerinde yere Inecet Amerftan nV çaklanrun malzeme ve akır yakıt ihtü yacları her şeyden önce t«min olunacsSj* tır. Hava. meydanlannın nşası için 4Ü* merikan ve Ingiliz kıt'alan birlikte ç*»' lışmışlardır. Âmerikan uçaklannın ta«, Arkası Sahife 3, Sü. Z de i Heyecan uyandıran birhaber! Londradan NewYorka çekileti bîr yıldırım telgraf İkinci cephenin açıldığını bildirdi, fakal on dakika sonra haber tekzib olundu New.York 4 (a.a.) Fransaya Mütefik kıt'alan ihrac edildigi hakkında General Eisenhawer tarafından resmi bir teblig neşredildiği hakkmda dün akşam çekilen yıldırim telgrafi Amerikan haberler dairesince bir yanlışlık neticesi olarak yayınlanmıştır. BUtün Amerikan radyo Istasyonlan bu habert vermek için neşriyatlannı derhal tatil etmişler, fakat birkaç dakika sonra yanlışhğı Jzah ederek ÖZUT dilemişlerdir. Karpatlar cephesinde Alman ve Macar askerleri bir btirahat anında Şark cephesinde Yaş kesiminde Alman taarruzu devam ediyor kaybetmlştlr. Sovy«fc kıfalarînm nm. vaffakryetll karşı hücumlan sırasında düşmandaa esir ve malzeme alınmıştır. Yas'm şlmalinctekl bölgede sik sik hava savaşları olmaktadır. Yeni Bulgar Başvekili dün Âlmanyaya gitti Kubilây ihtifali Inkılâb şehidi için dün Menemende hazin bir tören yapıldı Haberler dairesi Londradan gelen bu Moskova 4 (a.a.) Sovyet tebliği: telgrafın bir yanlışlık eseri olarak veril. Yaş'ln şimalinde ve şimal batismda digini bUdinniş ve bu hatanın neden 1 leri geldiği hakkında tahklkat yapılmak başliyan çetin savaş devam etmektedir. Almanlarm tank blrliklerile takviye etLa olduğunu ilâve etmiştlr. Bir müddet sonra vertlen tamam'ayı. tlklerl klt'alar birbiri ardından hücumcı malumattan anlaşıldığına göre, Lon. larda bulunuyorlar. Sovyei Safaları bu drada istihbarat dairesinde meaıuriye hücumlan düsnana ağır kayiblar ver. te yeni giren genc bir toz teletlp maki. direrek püskürtanüşlerdir. Düşman bu nesi üzerinde tecrübe yaparken bu yan. savaşlarda pek çok asker ve malzeme hş telgrafi yazmıştır. Tahrir heyetînin her nasılsa gözünden kaçan bu telçraf e'sizciler tarafından derhal çekilmişt'r. Berlin 4 (TP.) Resmî tebliğ: Doğuda Alman . Rumen kıt'aları, btU Arkast Sahife 3, Sü. 2 de A^nıan tebliği Yanlıs haberi bir Amerikan ajansı vermif Lizbon 4 (E P.) Portekiz basını palar nüshalarında <Associated Press» a. jansının bir haberlni neşretmektedırler. Bunda ajansın Londradan verdıği ve Fransa sahillerinde istilânm başlıyaca. ğına dair olan haber geri alınnıakta ve ıu malumatm salâhiyeti olmıyan bir imse tarafından neşredildiği bildlnliiektedir. ( Galatasaraylılarm pilav ziyafeiT) Akdenîzde bitaraf vapurlarm sefer yapmamalan bildirildi Lizbon 4 (a a.) Buradaki lcanaa^e g5re, istala traşladığı zaman Kızılha Arkast Sahife 3. Sü. 7 de Balkanlarda Almanlarm çefelerle mücadelesi Londra 4 (a.a.) Mareşal Tito umumî karargâhınm tebliği: Batl Bosna ve Banija'da birliklerlmiî, :uvvetli motörlü Alman kıt'alarına kar. şiddetli savaşlar vermektedirler. Bu Uman kıt'aları hava himayesi altında aarruzî hareketlerine devam ediyorlar. Devam eden savaşlarda düşman şlmdiye adar mühlm kayiblar vermiştir. Çetelere verdirilen zayiat Zagreb 4 (TP.) Hırvat haberler ıjansinın bildirdiğine göre, çeteciler ms. ayında 9148 ölü, 1502 yarall ve 2007 sir vermişlerdir. Çetelerden 9 tank ve top iğtinam edütnlştir. Raporda, çeecilerln mayıs aylnda hlç bir ciddî ta. ırruza girişmeyip Hlrvat ve Alman kat. lan önünde telâşla firarı tercih ettlk üâve olunmaktadtf. Muhafızbası Korkmayın bayanlar, bayiar!.. Biz varken kimse &izîn hürriystinize tecavüz edemez!..