5 Mayıs 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r NAPOLEON'un ROMANI Octave Aubry Baha Öngel Dâhi adamın. atesli ve hırslı bir sevei ile süslü olan, bn büyük hayat romaıunı zevk ve alâka fie okuyaeakmniz. Fiatı 150 Kr. KİTABCILARDAN ARAYINIZ. v.. 20 nci yıl sayı: 7084 umhuriye ISTANBUL CAGALOGLU Telgraf ve mektub adresJ: Cumhuryei, tstanbul Posta kutusu: tstanbul No. 346 Telefon: Başnıuharrir: 22366. Tahıır heyatl: 24298 Idare ve Matbaa tasmı: 24299.24290 evyork Dünya Sergisi ahat Hatıraları ahat zevkini ariyanlann Iritab. ÇİOĞLü'nun klvrak üslubile. İKBAL KTTABEVİ 150 kuru* Cuma 5 Mayıs 1944 ıncı cephe Almanyaya batı, doğu ve İtalyadaıı taarruz Dr. Gobbels diyorki:" îstilâ hazırladığımız birçok sürprizleri meydana çıkaracaktır„ Berline gitnıek Mr. Churcill dün Dominyon Başvekillerine izahat verdi Âmerika Harbiye Nazırı Âlmanyanın bütün nakliyat şebekesimn tamamen tahrib olunacağını söylüyor Papen raporunu verdi Alnıaıılann bir resıtıî tebliği bekleniyor Lordlar Kamarasında hakkımızdaki müzakere Stockholm 4 (a.a.) İsveç basuunm Berlinden öğTendiğine göre, dün Von Papen, Hltler'e umumî kararg|LhiDda Türkiyenln krom işi haikmdaki raporunu vermîştir. Yafcında bu meseleye dal resmi bir Alman tebllgi neşredilecektir. Alarm tecrübesi bu gece Jecrübe saat 22 ile 23 arasında yapılacak! Teerübeler sık sık tekrarlanacak 1 Alarm işareti düdüklerin sürekli ötüşile verilecek, tehlikenin bittiği de ayni tarada bildirilecek aily Ezpress gasetesl, en tanınırny harb muhabirlerindcn iklsi arasmda mıinakaşalı bır anket haıırlamış; bunlan neşredlyor. Suallerin biri şn: Berline ilkönce hangi ordu girecek? Tanınmış ikl guıetecinin bu husnstakJ fiklrleri birbirine uddır. Her ikisi de larktan olsun, garbdan olsun Berline varmak için ayni mesafeyi aşmak lâzıın geldiğinl hesablamakla beraber, blri Rusların, oteki de Anjlo Saksonlann daha önce hedefe ola;aeafuu iddia ediyor. (tafsilâtlı telgrafı bugünkü (azetelerde okuyabiUrsiniz). Suallerden biri de «öyle: Harbi kazanmak için mutlaka Berline kadar gitmek icab ettigine inanıyor musunuz? Sayın gazctecller, bn snaJe de birbirine nd cevablar veriyorlar. Daily Eıpress'ln Moskova muhabirine cöre, taferi kasanmak, ancak Berline kadar fitmek, hattk daha da ötelere geçmekle mümkündür. Öteki gazeteci ise, bu sahmetln lüzumsuzlujuna kani. Alman harb makinesi, taamn savaşian gözönünde tulularak kornlınuştur. Ana ynrd topraklan düşman l}6» Almanlann Atlantik sahillerinde vfictıde gettrdikleri tetihkâmlann arkasmda Utiifiym karsı Ulim gören askerltr llne ffirmege başladı nu, bu boınlnr, diyor. Stockholm 4 (a.a.) Berllndeki taBerllndeki sözcfi. dün s5yl« demlştir; Nihayet, bn ankettn bir snali de iste: rafslz muharibler, Müttefiklerin istllâ «Bu hazırlıklar, batlda Rusya ve İ Almanlar Ruslara mı, yoksa Anglo hazırlıklarl karşısında Aİmanlarln bo talyada tamdır. Klt'alar, hiicum emrini Sakosnlara mı tcslim olmayı tercih ede yun» artmakta olan asabiyetlerlnden bek'emektedlrler.> bahse tmektedlrler. cekler? Arkası Safılfe S, Su. l de Bn suale karşı da gazeteeüer tamamHe ayni fikirde değillerdir. Moskova muhabiri, Alnıanlann daha ziyade Anglo Saksonlara teslim olacaklannı sanmakla bcraber, Ruslara teslim oimalannı da lmkân dışmda görmüyor. öteki mohablr ise, Anglo Saksonlann tercih edilecelinden «üphe etmiyor. • > Alman matbuatı Türkiyenin karan hakkında tefsirler yapıyor Berlin 4 (TP.) Perşembe sabahı çıkan Alman gaaeteleri, Anglo Ameriican tazyıkı karşısında İspanyanın g&3terdlği tepkinin Almanyada beklendlgini ve Almanyanın buna haarlıkü oldugunu yazmaktadırlar. İspanyanın hareket hatü hakkmda yürütülen bu flkir, Türkiyenin krom sevkrjatını keernesi tlzenne gösterllenden esaslı surette larklıdır. Malum oldugu üzere, Türk.iyen!n aldığı tedblrin <beklenmedlk mahlyette> oldugu resml demeclerde tebarüz ettirilml^tlr. tkl memleketin verdlkleri kararlann Almanyadakl tara telftkklsindekl tjıklan kanuimak ve mAskelemek tiaser» dün «ehriiBİzde jmpum. hazntftiartİMi Od mtıba fark da bu noktadır. Türkiyenln karan hakkırjda henüz Alman matbuatında Bu gece saat onda baslıyaeak ve on Alsrm İ9«reti düdüklerin «ç dakika sd tefsirler intlşar etmemisse de Hermann bir« kadar devmm «decek olan •lann rekli fekilde ötme»il» bajhyaeak, tehli. Arkası Sahıfe 3. Sü. & te tecrttbesi için hazıriıklar devam «tmek kenln btttifi ise kuvvetlenip a«yrfljyan tedir. Hazırhklar bu aksama kadar ik vt fen« ttç dakika devam eden dudOk mal edilecektlr. Resmt ve hususl dsire. seslerile ilân edilecektir. ler dün maskeleme tertlfcatı «lmıyft deEmniyet Müdiriyetl ihtikar» meydan «tmislerdir. Arkası Sahife S, Sü. 6 da Valinin beyanatı "Yangm yurdunaza da sirayet edebilir. Tetikte bulunmak mecbııriyetindeyiz» Almanyanın Ankara Böyuk El{isi Von Papen Başvekil dün malul gazileri kabttl etti Şükrü Saracoğlu bu feda. kâr vatan çocuklarına âyn ayfı iltifatta bulundu Ankara 4 (Husust) Başvekllirriz bugun Çelikpalasta İstirahat etmiştir. Şükrü Saracoğlu bugün kendisini ziyar«t eden malulgazileri kabul etmiş ve heyete iltifatta bulunrauştur. Bunlar antsmda Blrlncl Dünya Harbinde Gallçv» cephesinde ikl kolunu birden kaybetml» olan lpek fabrikatoru Faik Yll Arkast Sahife S. Su. 8 de • Şark cephesinde büyük fırtııta kopmak üzere... Lutfi Kırdar dün gazetecilerle yaptıgı hasbıhalde muhtelif şehir işlerine de temas etti İstanbul gazetecileri h«r ayin İlk Vilâyet madürl«riad«n bazllan hazir perşembe günü Vali ve Beledlye Reisi bulunmuşlardlr, Lutfl Kırdarla yaptıkları aylık hasblVall, gazeteciler* fv lzahatı vtnntfhall dün de yapmişlardır. Bu toplantı tlr: da Örff tdare Komutanı General Sabit Panf korunma Noyan İle şehrlmirde bulunan Basın € Boğaz üzerindt şüpheli uçaklar ve Yayın Umum Müdürü Seliın Sarper, Emniyet Müdürü Demir, Beledlye v« Arkan Sahife Z. Sü. Ste Tukarıki havadise ilei gösterjnekten maksadım, şimdiye kadar hiç bir harbde eşine raslanmıyan bir ruh haletinin bir bnçuk yıldanberl Müttefikler arjasında enikonn yer buldufuna. işaret etmektir. Geçen harb etrafında sonradan yapılan etudler, omumiyetle, Marn meydan savaşı neticesinde harb talihinln belli oîmaga başladığını yazarlar. Bu sa.vaş İse, harbin ilk aylannda yapılmif oldntu halde, 1918 birinclteşrinlnin onuna, y»ni Almanyanın resmen mütareke istedtgi giine kadar, Müttefikler eepheginde, lafere karşı bn derece jölgesiz bir inanç beslendiği görülmemiştl. Halbnkl • zamanlar, ikincl cephe gihl, ne de olsı az çok rizikoya bağlı bir teşebbiu bahls meTznu değildi ve sınırlan çevresinde hapsedilen Almanya, yeryüzfinde yapayalnız denecek bir vaziyetteydl. Bundan sonra Mütteflkleri o kadar ngraştıracngı tahmin edilcn Japonya da o sıralarda Müttefiklerin müttefikıydı. Alman tebliği Seret nehrinde Sovyet taarruzunun devam ettiğini bildiriyor BİR ANKET "Mütteîiklerden Berline ilk varan kim olâcak?,, İngiliz gazetecileri cevab veriyorlar Londra 4 Oı.P.S.) Dally Express gazetesi yazıyor: Dally Express'in Moskova muh&biri ve tanınmış muharrirlerden Alarlc Jacob ile ayni gazetenin başmuhabiri olan Alan Moorehead bir ankete aşağıdaki cevablan vermlşlerdir. Arkası Sahife S. Sü. 7 de Esnaf Odası on bin kişiyi icraya veriyor Henüz yakalanmıyan 30.000 esnaf bu hesabdan haric! Bükreş bombalandı İngiliz bomba uçakları sabaha karşı çok ağır bir taarruz yaptılar Şimdiki harbe gellnce, Stallngrad bozŞark cephesinde bir Alman tank kolnnun ilerleyişi gtınnndanberi harb dnrnmunun Almanya hesabma hep ters gittigi meydandakullanılmaz blr hale konulmuştur. Hava Moskova 4 (a.a.) Sovyet tebliŞi: dır. Zafer perisl, Miittefiklere bakarak 4 mayısta cephedö hiç bîr de^işiklilî muharebelerlnde 34 düşman uçagı düBöz kırpıp gülümsüyor ve bnnn gizll kac^mamıştır. Bütün cephe üzerlnde 47 şürülınüştür. p:ılı değil, herkesin göıü önünde açıkça Arkası Sahife S, Sü. 4 t e düşman tanfcı tahıib edilmiş ve yahud yapıyor. Şimdiye kadar oldnğn gibi. hâdiseleT bnndan sonra da MUttefik hcsablanna nygnn bir ^küde gelismekte devam ederse, zafer tacmı ergeç onlar ba?'arına geçirebileceklredh". Fakat, En basit ihtlmallerin bile bir fakati yok mudur? Hiç bir knmandan, hiç bir gtnelkurmay, kararlannda yüzde yüz bir emniyetle neticeye bağlılık duyamaz. Çeşidli karşılık tedbirlerlnin lıazırlıyabilecegl ihtimallerden başka, frenklerin «imponderable» dedikleri, hiç bir hesaha sıgmıyan, önceden tahmlni imkânsız bazı Semra .çıplak kollarını, üzehâdiseler vardır ki, büyük hareketler rinde beyaz bahar çiçekleri açbaşlıyacağı sırada onlara da bir pay amış erik dallan gibı, pencerenin yırmak, ihtiyatb bulnnmu? olmak şartpervazlanna dogru kaldırarak. tir. Nitekim, mes'nliyetll Anglo Sakgözlerinl, karşıda kararan sırtson şefleri bu hususta ellerinden geldigi lara götürüyor.. bakıyor.. belki kadar halkı uyanık bnlundnrmayı hâlâ bir dakikadan fazla bakıyor. ihmal etmiyorlar. Fakat mes'nliyetli bir Sonra, endamının kıyraklı^ koldevlet şefi halkla sabah akşam temas larının güzelligi ve yürüyüşüruin halinde bulunamaz. Miilete esash fikir zarifliği ile ayaklarının üzerinde. gıdasını veren gündelik matbuattır. Aneşsiz blr hazine değerinde taşıglo Sakson memleketlerindekl bir bndıgı nefis, taze vücudünü, şehvet çnk yılhk neşriyata bakarak, bn memdağıtan bir titreyişle tahrik edeleketler matbuatmın her şeyl olmug bitrek, gene ıhtiyann oturduğu ye.miş görmelerini biraz fazla cesaretll bnlre geliyor. Kamaga lmkân var mı? Yann, her han Pekl diyor, bu delikanlıyı gi ufak bir talihsizlik karşısında kaldısevdigi kadının elinden alır, size gi zaman, halkın bunu zlhninde btiytttteslim edersem, bana ne verecekmesi ihtimali vardır. Bn da fazla cesasiniz? retli neşrjyatm zararlan arasmda savıl Derhal beş bin Hra takdlm malıdır ederiz. Gendik bayramı hazırlıkları Londra 4 (B.BC.) Akdenlz bölgesindekl üslerinden hareket eden İngiliz ağır bomba uçakarı dün İlk defa olarak Bükreşe blr. gece akmi yapmişlardır. ağır bomba uçakarı dün ilk defa olarak berator ve Wellingtonlar büyük teşkiller halinde şehrin 3 kiiometre uzunluğjında blr sahayı işgal eden demiryolu tesisatını bombalamlşlardır. Taarrus gece yarıslndan sonra sabaha dogru yapilmiştır. İstaabul Esnaf Odası, gerek geçen «ane teeasüsfinden sonra, gerekıe bu se* nenln İlk üç ayl zarfinda Odaya kaydoluıımryan ve isimlerile adresleri tesbif 14 yaş arasmdaki çocuklarını şehlrden edilmiş e k n Esnaflar Odası ve Borsalar çikannak istiyen alleler resmî makam kanusuna gör* icraya verecektir. Esnal lara müracaat etmeğe d«vet «dllmekte Odasmd» tertişleT yapan Tlcaret Vekâ'* Arkası Sahife S, Sü. 6 da • dirler. Pasif korunmaya dair: Hava akmlannda ölenlerin cesedleri teşhir ediliyor Bükreş 4 (a.a) Bükreş gazetelerl, bombardlmanlardan sonra ölenlere ald cesedlerin teşhlr edllecekleri yerleri blldlrmektedirler. Diğer taraftan 5 İle 1 Pazar günü başlıyoruz 1 Sokaktan Gelen Katlııı Esad Nahmud Karakurdun son romanı Romandan bir parça Muhtekirler mukabil tedbir alıyorlar Başkalarına aid grup vesikalarını kullan mağa başlamışlar Ortaoloıl talebelerinin dün yaptıkları provalardan bir göriinüş 19 mayıs genclik bayramına aid hazirlıklar ilerlemektedır. Şenliğe iştirak edecek talebeler, kendi okullannda sık sık provalar yapmakbadırlar. Bu yıl da llse ve ögretmen okullan talebelerl Fener, orta okul talebeleri de Şeref stadında hareket yapacaklardır. Bütün orta okul talebeleri, dün öğleden sonra Şeref stadma ^iderek ilk umumî provalarmı vapYen! 510 saylll ihtikârla mücadele ve ticaretin tanzimi hakklndaki karernanie hükümlerine göre verilen grup vesikalarınm ihtikâr müoadelesinde büyük faydalarl görülmüştür. Fakat yapllan kontrollar, bazj vatandaşlarln bu lşe de çareler bulmakta gecikmediklerini meydana çlkartmlstlr. Bilhassa İsimleri karışlk vatandaşlar bundan İstifade de geri kalmamlşlardlr. Vesikalann Qzerinde resim bulunmamasından istlfade eden bu şahlslar başkalarlna sid grup veslkalarile lşlerini yüıütmeğe baş'.r.mlşlardır. Bu şekilde yakalananlar hemen adliyeye verUeçeklerdir, .BU NE DÜHOCO MEMCT? âLÂBM , DÎYLEH !.. «EL£ BAH, MM DE TEHUKE DUDUCÜ SAMMtSTIM!.. JCABARTMA OBMEMESİ CECF YAPtLACAKMIŞ i U BVCECB PARLATÂMIYA. NADİR NADİ VST KATA KVM •YEBLBŞTİRDİNİZ Mİ ? „ • . HAYIR , AMMA usr KATTA%TAŞ Ü ; BİR HVHTEKİft VARl.z LARI Vf CCAKİÖNCHJRHESEK V£ OLUŞ? OlACAK