14 Şubat 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

14 Subat 1944 CUMHUKlltı SO.N Luga şehri de duştti İkînci cephe üzerinde İspanyamn lesiri üttefiklerle İspanya arasındaki anlaşamamazUim devam ettigi, Londramn pazar gazeteleri tarafmdan yapılmakta o!an yaymlardan da anlaşılıyor. Sunday Times gaıetesi, bu bahse aid bir yazısında işin yeni T)ir noktasına dokumnakta ve Müttefiklerle tspanya arasında hüküm süren Itimadsıalıfcın, çok köklü oldu£unu bdirtmektedir. Bu İngiliz gazetesine göre, İspanya ile Müttefikler arasında devam eden anlaşamamazhk, batı Avrupasında, bOhassa Fransada açılması bckienen Ikinci cepfae ile alâkalıdır. Müttefikler, bu cepheyi acmajfa treşbbüs etmeden önce, açılacak cephenin cenahında, «tarafsrzlıkla telifi miimkün olmıyan hareketlere hazır, tarafsız bir memleket görmeği göze alamarnaktadır.» Denıek kl, ikinci cepbenin şimdlye kadar açüamamasının miıhim bir sebebi de. İspaııyanın Müttefiklere emniyet telkin etmiyen durumuydn. O halde bu işin tasfiyesinden önce de, ikinei cephcnin açıimasını beklemck icab eder. İspanya. Mihvere karşı sempatisini açıga vuran mptnleketlerden biri oidugıı icin. Dercıokrasl cephesinin fena günlerde dikkat ve ihtiyatla karşiladıjh, oka yayından fırlatacak hâdjselere scbeb olmıyacak tarzda idareye ehemmiyet verdiği bir memlekctti. Fransanm t r s Ijm olmasından sonra vukn bulan HitJer Franko mülâkatı, İngiitereri fena üzmiis, he!e Almanyanın nazistlerine ve İta'yanın faşMlerine tckabül eden İspanya Flan.vstlerinin «Oebelitarığı Istcr'z!» diye nümsyisler yapmalan, t n gülerede ko'ay kolay uıiutuImiTaok derin akis'cr bırakmıştı. Bumınla beraber, İîpanya, harb dışı durumunu bozacak bir harekctte bu'unmamış, yani Demokrasiler, ckun yayından fırlamamasına dikkat etmeleri kadar o da ayni $eyin vuku bulmatnasına dikkat etmiş. fakat hlç bir zaman Mihvere karşı beslediji srmpatrden fedakârlıkta bulunma.mıştı. Çünkii bn fedakârlıgı pöze alması, kendi varlıfmı inkâr ettnek olurdu. Cünkü kendi varlıgını nazizmle faşizmin elbirli. çine dayanan yardımına borcln idi. Çiinkü nazizm ile faşUmin ortadan kalkması üzerine İspanyada Fa'anjizmin yajıyabilecegini sanmak beyhnde olor. Müttefikier dişlerini sıkarak bekiedikten ve durutnlarını düzeltinciye kartar vaziyeti Jdare ettikten sonra sira İspanyayı sıkıştırmaga £.Mdi ve Müttefikier kâh İspanyanın Mihver hesabına çalmn casns şebek<>Vnne yataklık rttijini, kâh tcslim o h n İlalyanm çemllerini tntarak ttalyan halkına dafıtılacak gitia maddelerinl taşıma£a ençel olduŞnnn. kâh Miiltefiklere aid gemilere bombalnr ttonmasına göz vnmdnfnnn ilerl sürerek tspanyayı baskı altında tnttular ve daha sonr3 İspanyaya pptrol sevkiyatını dnrdurmaik suretile bn baskîvı şi'detlerdirdiler. Hedef, İspatıyayı, tarafsızlaştırmak ve (arafsıziığma itimad etmektir. Fakat Müttefikier. İspanyaya karşı itimadsızlıklarına, askeri bir mahlyet vermekle. aradakl anlaşmamnzl'Şın en kesin snfhaya girmpk istidadında oldugıınn da ihsas ediyorlar. Ispanyol tarafsızlığı Başmakaİeden âevam Askerî vaxiyet I • Kızılordu şiddetli savaşlardan sonra 800 meskun yer aldı Başiarafi 1 tnci sahifedo '.enmîş olduğunu İfade ettiğini söylemîş. tlr. Şimdi Kızllordu büyük Abnan müstshkem mevkli Pskov *ehrine dcğru süratle yiirümektedir. Cephenin bütün keslrulerinde savaşlar bütün şlddetlle devam etmiştir. Vitebsk ikirıci meydan muharebeâi namlnl alan çok şiddetli savaşlar dün bütün gün devam etmişür. Dir.yeper kavsl bölgelerinde klt'^larlmlz düşmanln çok şiddetli cerah tazylkına rağmen arad kazanmlşlaTdır. Arazi kazonclarl Çerkassy ve Şaşkof ve Şepe. tovka'nto doğusunda mühim olmuştur. Pıipet batakllklarl bölgeEİrsde düşman Üerl mevzilerini kuvvetleştirmektedir. Dubno bölgesinde cereyan eden muhaıebeler, zlrhll klt'alarımızln taarruzu neticesinde bizim lehimiza olarak nlhayetknmiştlr. Vitebsk meydan muha. rebest esnaslnda düşmanln bir ileri köprübaşımlza karşı yaptlğl şiddetli taarruzlar, kendisi İçin ;ok 9 ğır zoyiat'a tardedilmiştlr. Şimal kesiminde düşmanln bütün yorma teşebbüsleri akim kalmlştlr. Luga bölgesinde klt'alarlmızln hare. kâtl plân ınuciblnce devam etmektedir. Ba bölgede ve İlmen gölünün batlsında, düşman taraflndan muhasarî edllen müteaddid Alır.an müfrezeleri, çok ağir savaşîardan sonra bütün ağlr'ıkîarile ana kuvvetler'.e blrleşebllmlş'erdir. Bütün cephe boyunca cereyan eien hava mu. harebelerinde 40 düşman uçağı tahrib edi'miş ve 3 uçağlmlz üssüne dömaemiş. tir. Aiman tebliğî Fuhrer'in umurtıt karargâhmclan 13 (T. p. ) Alman ordularl başkumandan'iğınm tebliğidir: Şark cepheslnln cenub kesîmlnde Krivoirog'un doğusunda. Çerkassy'nin batlflnda ve Şaşkofun doğusunda cereyan eden çok şiddetli muharebeleTde kıt'alarlmlz büyük bir müdafaa muvaffakneti elde etmlşlerdlr. Dubno bölgesinde mühim düşman kuvvetlerile savaşkr devam etnnektedir. Bu meyanda 16 düşman tank ve zırhll vasitasi tahrlb edllmlştrr. Vitebsk bölgesinde, topçu ve hava kuvvetleri taraflndan desteklenen avcl klt'alarlTMz düşmanm müteaddid yar. ma teşebbüslerlnl akim bırakmlş ve bu esnada 49 düşman zirhll vasltssınl Imha etmeğe rcuvaffak olmuştur. Bu müdafaa savaşlarlnda yarbay Klesllng'in ko. mutası altlndaki 529 uncu avcl alayl ve yaıbay Reinkine'in iomutasl altlndaki 293 uncu topçu alayl çok bliyük yararllk lar ibraz etmlşlerdir. Nevel'in şlmalinde ve İlmen gölü ile Fin körfezi araslndaki bölgeda düşman taarruzlarına bütün şiddetl'e devam etFm tebliği mektedir. Bu kesimin bazl noktalarlnda Helsiriki 13 (TP.) Fin ordulari başdüşmanln hücumlarl puskürtü'müş ve diğer noktalarda ise klt'alaTlmlzın t a . kun andanllğlnln tebliğidir; Cumartesi aksami Finlandiya çimal earruzlarl muvaffaklyetle som etmiştîr. Narva keslminde şiddetîi savaşlar inki yaletierinde düşman hava faaliyeti fazlalaîttişür. Düşman uçakları Rovanlemi, şaf etmektedlr. Aashe ve Tovnio vadisinl bombalamlşBerlîne göre vazıyet tlr. Fakat hasar yoktur. Borr.balamak Berlin 13 (T.P.) Millellerarasl haberler bürosu pazar günü akşamı doğu hâdisesi İsveç topraklarlnian da müşacephesi durumuna dair aşasldaki mü hede edilmiştir. Cephenin diîer keslmlerınde zilcre değer bir şey yoktur. teromîm malumatl vermektedir: mnııınııınHlllllllllllllllllllininnilllllllllllllllllllllııııınıiMHn RusLeh ihtilâfı Baştarajı 1 tnct safrttede Baştarafı 1 inc. sahifede Japonlara göre dir. Bu aralık M. Mikolajczykln Birle gede Japon kuvvetlerinin yaptlğl bir kar şik Devletlere yapacagı ziyaret gerl bı 51 hücumla kuşatılnuştır. Şimdi yapürakılmıştır. Vanlabilecek kanaat şudur makta olan Japon harekâtınm gayesi, bu kuşatma çemberini gittikçe daha ki, bu anlaşmadıgın balll yakm blr lsîiyade sıkmak ve bu suretle düşmam tikbalde gerçekleşmiyecektir.> tarr.amile imha etmekür. Pravda Polonya'ya daha şiddetli Cepheden gelen haberîere göre, bu hücumlar yapıyor kesimlerden birinde, mühim bir kuvvet Moskova 13 (B.O.W.) Dün çıkın her cinsten yüzden fazla nakil vaPravda gazetesi Londradaki Polonya Eitasile birbkte kusaülmış bulunuyor. hükumeti aleyhine, mutadı olan llsanKuşatılmış olan kuvvetlere, yiyecek dan daha şiddetli bir llsan kullanmıştır. ve malzeme taşımağa teşebbüs eden Amerika tarafsız kalacak birçok düşman nakliye uçağı düjürülWashlngton 13 (a.a.) «Ünlted müştür. Press> e gSre, dı|«r devletlerin alacagı Çunking, Çin hükumet merkeıi vazlyet her ne o'.ursa olsun, Birleşlk Anaklediliyor mer&a Rus Leh lhtilâfında taraisız Tokio 13 (TP.) Japon brsmımn kalacaktır. istihbaratına nazaran, Çan.KayŞek, hükumet merkezini Çunkinş'den. Setjuan eyaleti merkezi olan Çengtu"ya nak. letmeğe karar vermiştir. Bu hususta tedbirler alınmağa başlanmıştır. Finlandiya, Ruslarla sulh yapacak mı? Askerî emnlyetsizlik milletleri birbirlerile dövii^mege siirüküyen en mühim âmiller arasmdadır. İngiliz gf zeteleri aradaki anlaşamamazlıîm bn mahiyetine •şaret etmekle, Müttefiklerin icabmda Fin hükumeti Almanyaya bîr İspanya ile mtinasebeti kesmegi göze nota verdi aiacaklannı, 'belkl de tspanyayı Mihver Zürich 13 (a.a.) La Sulsse gazetesi manznmesine dahil bir devlet sayarak nln Alman siyasî mahflllerine atfen b ' l . onunla da harbe gireceklerini ima etdirdiğlne göre, Finlandiya hükumetl, miş olnyorlar. Alır.an Hariciye Nazlrll&ına, bugünkü Müttefikier, fspanyanm tarafsızlıgınaskerî ve siyasî durum vzerir.de kendi dan emin oimadıkça kendflerini tehll noktp! nazarlnl bildiren Mr nota gönkeye atmamağı ve ikinci cephe mace dermistir. Bu nota şimdi Bsrlindc tetkik rasına girişmemegi düşündüklerine ediln.ektedir. dair bir fakrm fpnçlan vennekle İspan Stockholm'a iki Fin diplomatı geldi ya ile aralarındaki münasebeUerin 5Stoclcholm 13 (R.S.) İsveç ba?şehnümiizdeki günlerde yenl Wr mahiyel rine bir çok Finlandiyah dÎDİomatln gel. almak üzere olduÇunn gösterml; oln miş olduğu haber verilmektedir. Bu meyorlaf. Aeaba bn ihtiiâf açık bir mü yrnda Finlandiyanln eskl Moskova e 1 cadeleye soheb olur mn? çisi M. Passikivi de vardır. Bu zat 1940 Vazlyetin her $eye mnsald oldnçn ta Fin Sovyet mütarekesini İmza eden çüphe götünnez ve bn yiizden Mütte heyet araslnda bulunmuştu. fiklerle İspanvanm münasebetierl 5M. Passikivi gazetecilere, Stcckholm'a niimüıdekî giinlerin mühim mevzulan gelişinin şahsî sebeblere m>i=tenid olduğunu ve memleketin siyasî hayatlnd?n arasında yer almaŞa namzeddir. çekilmiş bulundnsuna beyan ömer R;Va Bu çocuk, dedi. Bir aıeslek sahlbi olarak bundan sonra n.üstakil yaşamak kararindadir. Onunla tamamen ayni fikirdeyiz. Leopold amca, güzel tavırlarinı unutarak haykırdl: Onun kadar küçük bir mp.hluk ne bilir? Onun kafaslna bu fikri kim soktu? Annem duvardaki res~ne çevrilerek: Babam, dedi. Kardejin. Yeniden bir sükut. Amca Henri bu sükutu boza'aK: Eğer canmı slklyorsam kusura bskma, amma heplmiz bilır'z ki scnin baban amelî bir adam değüdi. Pek t e . miz kalbli, sevimii ve pek namuslu 1di ama çocuklarlnl, torunlarlnl değil, kendi hayatlnı bile yoluna kojmasinı pek beceremezdi.. Onun heveâlcrini pek cic'dive almamallsln. Annem niheyet ağlaraağa başljyarak: Bu onun bir hevesinden Ibaret de. ğildi çok samimî bir temennl idi bu.. Marion'un bir şey çalmaslnl Isterdi. Hem de yalnlz eğlenmek İçin değil.. Bunu sen de bilirsin. Jean amca homurdandl, ötekiler dc onu teyid ettiler: Delice bir fiklr.. Annemin gözleri, sankl yaşlarlnl içmiş gibi kurudu. doğruldu ve hafifçe yükseldi; çok makul olduğu bjssini ver. mek İçin: Marion eğer oğlan olsajdl elbet onun bir şey öğrenmesine razi olacak v« lyl blr tahsil görmesl için ondan tlçbir parByi esirgemlyecakîlnlz, değil Baştarafı 1 tnci sahlfeâe sulh ve harb meseleleridir. Demokratik bî' devlette haricî siyaset sahaslnda hükun.etin bütün mes'uliyed yüilenmesi kabul edilemez.» Sulh şartlarmı dofrudan doğruya öğrenreek msksadile Finlandiyanm Sovyetier Birliğile temasa girmesi lht''mali kuvvetlenmektedir. Finlandiya kabineslnln lstifa ettlği hakklndakl şayialarl teyid eden mahL yette hiç bir haber allnarramişlır. Bu husustaki haberlerln ihtiyatla tfilâkki edilmesi doğru olur, Japon uçakları Kalküta üezrinde Tokyo 13 (TP.) Japon denlz hava kuvvetlerine mensub blrllkler 11 şubat günü Kalküta bö^esine akın yaparak Gan] deltası munsabında bir düşman deniz tasıtım tam Isabetle hasara duçar etmiştir. Bütün uçaklanmız üslerine dönmtiştür, Barselona limanında alman tedbirler Lizbon 13 (TP.) Barselona emnlyet makamları liman dahıünde bazı takyidat yaparak bir takım yenl tedbirler almıstır. Bu meyanda gece vakti liman kapatüarak hiç kimse^burada bulunmiyacaktır. Ayni zamanda limanda demirli bulunan gemilere yalnız husı^î müsaade ile ginlebilecektir. etmiştir. Stockholm'a gelen diğer bir diplomat da M Vertanon'dur. Bu zat Finlandiya parlcmentosu hariciye encümeni jızaslndandlr, Müttefîk tebliği «Deutschland» İspanya sahillerini topa tutar, Alman topçulan ve nçaklan ve Akdenizdeki Müttefik kuvvetlerinin 100,000, «Mussolini'nm itlrafma gıte, ileri karargâhı 13 (a.a.) Bugünkü 40,000» İtalyan askeri cumhnriyetçilerle tebliğ: Beşincl ordu kıt'aları ecn derecede çarpışırkcn, Avrnpanın irili nfaklı demokrasileri Lyon'da platonik kararlar inadlı bir mu'ıavemete rağmen Cassino civarlnda klsa İlerlemeler kaydetalıyorlar ve kanşmazlık komisj onunda, Alman ve İtalyan mnrahhaslannı, yap mişlerdir. Bu bölgede ve 5 inci ordu. karşı macıklı tehdidleri ve istihzalan arasmd» mn başlıca cephesinde yapılan taarruzlar geri atılmıştır. bol bol gevezelik ediyorlardı. 5 İnci ordunun Anzio cephesinde Nctice, faşistlerin ve nazilerin istedikleri gibl oldn: İspanyada cnmhnriyet ephe hattının merkezi müstesna o'mak son müdafilerile birlikte kanlar içinde üzere üunci derecede mühim çarpışma. bognldu. General Fransisco Franco'nnn lar olmuştur. Cereyan edsn şiddetli bir başkanlıgı altında Falanjlst idaresi kn muharebe esnasında bir nokta 3 defa lden ele geçmistir. ru'du ve devletlerce de tanındı. 8 inci ordu kıt'alan yaptıklan bir Devlctler hayatmda ve ahlâktnda iyikayıb^r Ilfe karşı minnet, çabuk nnutulmasa >askın neticesinde düsmana Bu ordu ceph/sinin bile ilk fırsatta sırttan atılan bir yük verdirmişîerdir. bütün hartı boyunca keşif kolları a r a . mii?. sında çarpışmalar olmuştur. Suiarı taDuçenin düşmesi «Candiüo» nnn (tspanyol şefi) İtalyanlara karşj ba^lılığını şan nehirler, çamur ve kar bütün cep. heîerde harekâtl güçleştirmiştir. gevşetmiş olabilir. Fakat, bir iki gün içinde bütün şehlrAlman tebîiği leripln. yanmasmı, yıkılmasını, linıanBerlin 13 (T.P.) Resn.î teblannın. demiryollarınm harab edilme liğ: İtalya cephesinde Nettuno köpvü. sini göze almadıkça; hissi ve fikri ne başl bölgesinde Aprlliaya karolnrsa olsun Caudülo'nnn İspanya ta l düşmanln yaptığı büyük taar. rafsızhgını bozabüecegine ihtimal ve rut silâhlarimizin isabetli ateşi altında rilemez. akim kalmıştır. Ağlr topçu batary\1arlŞlmdiye kadar tarafsralık sayılmiyan miz. savaş ve stuka uçaklırlmlz Nettuve bngün ne oldnklan bilinmiyen şark no ve Anzio bölgelerinde düşmanln iha cephesindeki gönüllü tspanyol müfreze • c ve deniz hareketlerini isabetli baça. lerinln geri ahnmasına İspanya hüku •ı'arile tarümar etmektedir. Bir büyük lhrsc vasitasi batlnlmlş, Hr benzin demetinin gücü yetmlyecegi aşikârdnv. İspanyanın harbe ginne<d ne düsmana posu ateşe verilmiş ve mühim bir klslm zarar, ne dosta fayda verir; sadece İhıac gemileri geriye dönmeğe lcbar edilmiştir. Sahü bataryalarlmlz Gaeta memleketi harab eder. Büyük kararlar ahrken, hükftmetierfaı. körfezlnde düşman harb gerrilerinl ateş milletlerinîn nabızlannı yoklamalan ve ıltına elarak blr kruvazöre tam İsabet blslerini konamaian mnvaffakiyetlerl kEvdetmişlerdir. İspanyollar Aıablan yendikten, ve bitirdikten sonra dahi, dışta istflâ, fetih harblerinden; içte, sülâle, hanedan muharebelerinden kurtnlamadılar. XX nci asır, İspanyoIlarHi »osyal ve rejim ihtilâllerine şahid oldu. Primo di Riveranın yedi yıl siiren diktatörlüğii (1»23 30). Krallığı kaldıran, cnmhuriyeti kuran Baştarajı 1 tnci satitede limanina malzeme çikarılmasina devam (1931) ihtilâli, ve bilhassa, 1936 dan Müttefik klfaların deniz yoli'.e besienip ediyot ve durumun bir arallk gergin1939 a kadar süren son ihtilâl bütün leşmiş olmaslna rağmen ş1mdi tehüke tcferrüatile hatırlanacak kadar tazedir. iknslleri kolay olamlyordu. Bun'ardan olmadlğınl söylüyor. ChurclıİU Romanin Habeşistan ve İspanya facialan, ikin faydclanan Alrr.anlarln taarruz ve taz. yiltlerl bu esnada tabiatlle artarak zaptı İçin yapllan muharebenin kazanıci cihan harbi dramına kanlı birer başumumileşmek vasflnl »österroişti. Ba laeağlndan emindir. langıc (Prologue) oldnlar. Alınanlar tanklaria taarruzda devam husus Almanlar uzun menzilli a ğır topBer iki facla da bazı devlet adajnlanlara malik olmak sayeslnde Mütte. ediyorlar. Kuvvetleri 45 türoen kadar nın suikasdleri, bazılannın da snikasd fikîerin çıiarma yer ve deoo'arlnl dö olup 50,000 kişi İmlş. Bu taarruzlar şimderecesine varan yanlış görüşieri ve ihvebiliyorlardı. Onun için Reis Roosevelt di. Müttefik gemi ateşlerlnin roenzil! mallerl yüzünden çıkmıştır. 11 şubatta basin mensublnrile yaptlğl İç'.nde olduk'anndan Müttefikier için İspanya Cmnhnriyetinin içerde killse, ;örüşrrede orada durumun nazik oldu fazla tehlikeli olmasalar eerektir. Fakat zadegân dogmadan düşmam idüer. Bn ğunu söyemekle beraber Mütteflklerîn Alman toplarl da kendllerini pek acl ve başka sınıflara mensnb daha bir çok der.lz ve hava hakimlyettni muhafaza hissettiriyorlar. İki taraf ilt'aları araaleylıtarlan da vardı. Bn menfi ve tep ettikJerine dikkati çekmiş ve hava şart. slnda süngü musademele.İ de oiuyor. kinci nnsnrlar içerde bir fhtflâl hazır larlnln düzelmesine dua etttğini llâve muş. Londra buhranll devrenln henüî klfaların hyabilirlerdi. Fakat sdnraikf hâdiseler etmiştir. Almanlara göre, îikarmanln geçmediğini. fakat Müttefik göstermiştir ki, tepkici ihtilâlin yalna baslndanberi Amerikalllarla İngüizler köprübaşlsınl tutacaklarindan emin olve kendi başına mnvaffak olması ih Nettuno bölgesinde 4000 dcn fazla esir duğunu söylüyor ki, şu anda Anzio köprübaşlsındaki durum İçin bundan daha timali yoktn. ormiş ve 89 tank kaybetmişlerdir. açık ve doğru bir şey söyîenemez, Alİkinci İspanya cnmhuriyeti, ferdlerin İngiliz Başvekili ChurchİU'in Akdeniz ve m'TIî ihtilâl komitelerinin gizli ter kuvvetleri kumandanl General Wİ!son manlar nekadar muvaffakıyetîl taarruztib'"r ! ndcn ziyade yabancı f?sîst ve na e İtalyadaki kuvvetler kumandanl Ge larda bulunursa bulunsunlar, Müttefiklerin Anzio köprübaşısmi büsbütün zist devktlcrin politik nüfnzlan, para neral Alexandr taraflndan gönderllen yokederek orada gemi toplarınln ve ları. silâhlan, donanma ve ordnlarile raporlara İstinaden neşrettirdiği tebliğuçak filolarlnm himayesindeki kuvvetyıkıimıştır. de İse Anzlo'da mühim Müttefik kuv leri denize dökmeleri İhtimali yok glbiKolay anlaşılacak sebfblerle. faşistler reler bulunduğundan, bunlarin tank ve dir. ve naziler, kara, hava, deniz knvvetle oplaruun Almanlara ustün olduğundan, : H. E. ERKİLET rile kralcılara yardım ederken, anlasıl ena hava şartlarina rağmen Nettuno ması güç sebebler ve mazeretierle, demokrasiler de «kanşmazlık» çıkmazına girdiler. Papaıun mhanl İmparatorlnğn katoHk vicdanlan İspanyada demokrasi aleyhine seferber ederken, demokrasinin Baştaraft 1 inci sahifede Baştarafı 1 inci sahitede iç ve son kalesi olan Amerika Birleşik devle: durumıı ile kiyas eillmiyeeek bir devletleri de asüerle, resmî ve meşru desteklemektedir. Hava müsaid olma dprecededir. İspanyaya karji reva görühükumet arasında tarafsuUguu ilân masına rağmen malseme ihracına devam len İktlsadî ve slyas! tazyikten dolayl olunmaktadır. etti. hayret etmemelidir. Mese'.enin en müCassino sokaklarında İtalyada şlmdi him tarafl İspanyol mllletinin taarruz İspanya demokrasisine yardımını « sirgiyen demokrat Fransada o zaman ye kadar vukua gelen savaşlann en şid ederleri bilmesidir. Fakat bu fesadclBaşvekil L?.val degil, sosyalist re idea detlisl devam etmektedir. Amerikahlar lar, İspanyanın bir gün onlarln önünde şehre şimal taraflndan nüiuz etmişler boyun eğeceğlni zannediyorlarsa çok yaUst Blum'dn. İtalyan denizalüları İspanyaya sefer dir. Almanlar her sokağı ve evi teker nılıyorlar.» eden tarafsıı ticaret gemilerinl batmr, eker müdafaa etmektedirler. A v r u p a y a çıkacak kılaların Almanlar Müttefikleri denize dökebilir mi? Kimdir bizi soyanlar? üfettişler «Hâl» de incelemeler yapıyor. Gazetelere inanmak lâzım gelirse 19 kadar kabznnal, türlü dalavere yaptıklan için miUi kornnma mahkemesine verilmiş. «Hâl» de tartısız satışlar ve nydurma fatnralar yapıldıfı da anlaşılmış. Bunlar yapılırken Hâl İdarestnin ne yaptigını düşünmemek de elden geU miyor. Ba yolsuzlaklan bulan müfettişlerin eüerinde suiistimalleri keşfeden yeni bir röntgen makinesi mi yar, kf Hâl İdaresinin sönnedigini bunlar gör^ dü. Ne ise borada dnralım da kimsenin günahına girmiyeüm. Bunlar oladursun, bana Adananm, hatta Türkiyenin en büyük portakal bahçesi snhibi olan bir yüksek liraat mühendisi şn mektubu yazıyor. Bnnnn sade oknyucoların değil, İstanbnl piyasasile, halkın yemiş gıdasüe ve Hâldekl teftMcrle aîâkadar olanlann da oknmalarmı isterlm. cOn beş senedenberi, turunç çekirdeğicden başlıyarak rrantakamızın. belld de bütün Türkiyenin 550 dönüm büyüklüğünde ve 12 bin agadı en büyük bahoesini yetiştirmiş bulunuyoruz. Blr kac senedir bahçe kuvvetli verlmlera ba.şladı. Maîlarımızı bizzat tstanbul ve An'sara Hâllerine se%Tkle orada sıkı bir nezaret a'.tında sattırıyoruz. Böyle büyük bir işin en sıkı hesablara lstinadl ettiriltnesi tabiidlr. Bu îtibaıla heir meyvanın ağac üz«rinde blze ne bırak^ tığını en kafl sıhhatle bllmekteyiz. şöyle ki geçen sene kampanyası esnannda ağac üzerinde; Bir mandalina 107 para Bir Finike portakalı 80 > Bir Alâiye portakalı 131 » En nîfis Yafa portatalı 182 » Bıra'rmıştır. Bu arzettiğim rakamlar milyonu aşan meyva adedinln Y 5 5 3 0 leridir. Bu sene (943/944) mahsulü hâla işlenmektedir. Bu itibarla kat'i neticelert henüz malum değüdir. Lâkin şim^ye kadar yapılan satış'.ar, toptan fiatlann geçen £eneye nisbetle yüıde 40 bir noksanhk gösterdigini tebarüz ettiriy.OT. Böylece masraflar da hemen hemen geçen sene ayannda olduğuna göre bu sene ağac üzerinde, Bir mandalina 60 par? Bir Flnike portakalı 50 > Bir Alâîye portakalı 80 » Bir Yafa portakalı 110 > Bırakacaktır. Bu fiatlar bizim içhJ safl kâr değildir. Bir bahcenin senelitc ağır masraflannı bu fiatlardan düsmek lâznndır ki, neticede elimizde yukanda bildirilen rakamlann ancak y a n a nisbeUnde bir kâr kalır. tki nokta üzerine nazan dlkkattaizl celbederim: 1 On beş senelik uzun blr mesainin ve büyük bir sermayenin müstahsile biraktığa kâr, zneyva başına mandalinada 30, portakalda 40 paradır. 2 Biz meyvalannıızı Hâlde bizzat sattırdıgıınız için Hâle kadar araya bs.şka mutavassıt da girmemektedir. Mandaîina ve poTtakallan geçen sene ve bu sene manavdan ve ayak satıcısından kaça aldığımzı blr düşününüz! O vakit İşin fecaatint ve bu lşte en az kazananın müstahsll olduğunu takdir e clerslnlz. Bir nokt? daha: Biz TnüstahslHer büvük s»hir'.erde meyvalann çok TICUZ satılmasını isterîz. Çlnkü Yafa 1 5 2 0 kuruş g^bi rezHSne derecede fah'ş flafarîa sa*ıİ!rsa Vnnetice Istihiâk dursklar ve gittücs çoğalan lst'.hsal mahrec bulp.mıyarak mssrafım koruyarnaa Neler öğreniyornz? Bir kere bn sene portakal ve mandalinanın geçen sene. ye nisbetle yüzde 40 daha ucnz oldngnnu, İstanbnlda tnektub sahibinin ded'.gl gibl 20 knrnşa değil, 30 35 knrnşa satılan Yafaların bahçsslnde 110 paraya satıldığını ve bizzat portakal yetiştirenin bundan ancak kırk para kazandığını ögreniyornı. Arada yüx on paradan otTiz kıırnsa kadar olan aılm farkı bi«den kim çalıyor? İşte müfeıttişlerin meydana koymalan lâzım gelen bndıırii Acaba bir Belediye müteffijl earş.yai | her kabzımala, her manava ne goılo baktığımı bendan sorcnaym! Acaba bir Belediye müfettiiş çarşıyn J girlp şn manava başvursa da: Sn 30 knrnş etiket koydugnn nor1 takalı kara aldın? Göreyim fatnranıjj dese ,bn fatura Adanada 110 para o'aı portakalın tstanbulda reeselâ 25 kumsaî sat'Id:|inı mı gösterecek? TJmmnyonnn,! Bizi soynyorlar. Lâkin hangi açıltgöıT.f İşte onu bnlamadım. Roma yolu üzerinde ' yapılan kanlı savaşlar Müttefikier Madridden şiiphe ediyorlar! yaptığı manevra trıgilterede bir mahal 13 'a.a.) CumErtesi akşaml Kral, Avrtıpa kaîesine yapllacak taarruz esnaslnda bu taarruzun öncülerini teşkil edecek "lan klt'a. larln yaptlklarl bir mana^^da hazır bu'iunmuşhır. Klt'alar kendilerlne verilen hücum vazifelerinl başartıışlardır. Manevra esnaslnda Kralln yanında Geneıa! Sir Bemhard Montgomery ile kurmay subsylarl bulunmakta idi. Rodos bombalandı Kahire 13 (a.a.) Müttefik uçaUannın dün Sfnos'ta 4 küçük laşe e«misl batırdıklan ve Rodosta Maritza i\e Ka.!ato hava meydan 1 arını bombaladı':lan bildlrümektedir. Diger Müttefik uçaklan gecen gece yeniden Rodosu bombalamislardn*. ı Jeşekkür Aramızdan ebedıyen ayrılan ve Allahın rahmetine kavuıan çok sevgılı annemiz , PAŞABAHÇELI FATMA DURAK'ın bızlere bıraktığı büyük acıya b:zzat veya telefon, telgrafla iştirak etmek suretile derin kederlerimizi paylaşan bütün akraba ve dostlarımıza, Elektrık Idare. sinin âmir, memur ve müstahdemlerine ayrı ayrı tesekküre imkân bulamadığımızdan minnettarlık hislerimizin iblâğıaa muhterem gazetenizin tavassutunu rica ederiz. Kızları: Muazzez, Bezmi, Selma Damadları: Ulvi Salman, Cezmi Türküm Tevfik Ayancoğ Müessif bir ölüm Merhum Mehmed Tevfik beyin oğlu, Universite Ord. profasorlerinden i o rahim Fazıl Pelin'in kardeşi, Nafia Ve. kâleti yapı işleri fea müdüıü yüksek muhendıs ADLI PELiN kısa bir hastalığı müteakıb henüz pek genc denilecek bir çağda hayata gözlerini yummuştur. Cenazesi 14 şubat pazarteii günü öğle namazını müteakıb Aikarada Hacı Bayram camündan kaldırılarak ebedi istirahatgâhına tevdi edılecektir. Merhuma Allahtaa rahmet dderiz. Viborg ve Hankoe jehîrleri boşaltıldı Stockholm 13 (a.a.) Bıltanova: Rus larln Fin şehirlerine karşl bundan ev. Üç uçak çarpıştı, 19 kişi öldü velki aklnlardan daha şiddetlüerinl Stockholm 13 (T.P.) NewYorktan { j yapmalan İhtimali karşlslnda Finlandi biMirildiğine göre, cenub Caro'îina eAnadolu Sigorta Şirketi müfettisi siyada yeniden bazl şehirler tahliye ediL yaletinde ksin Greenville, llmanı üzegortacı Hâmid Büke'nia esi, Galatasaray miştir. rinde cumartesi günü 3 bomba ucağı IJsesi talebesinden Zeki Büke ve ŞişU Viborg ve Hankoe şehirleri hemon çarpışmış, her üçü de haıab olmuş ve Baştaraft 1 inci sahifcde Terakki Lisesi talebesinden Sema Bükekâmilen boşaltllmlştlr. si için, Belçika hükumsti Kongoda Leo. nin anneleri, Maarif emeklileriiden Ha. poldville büyük radyo Dostasmı da bir lid Büke'nin büyük gelini, Trabzon eşB. FELEKİ vasıta merkezi olmak üzere ayni saatte rafından ve tüccanndan merhunı KöseRoman: 15 züm budur. Bahsi keselim. Onun hakkında hayırlı olan nedir? bu işe tahsis etmiştir. Bu.un neticesi zade Zekerıyamn kızı Ne bilıyorsun? îstidadları hakkında olarak bu ilk neşriyat Belçika post?sıREMZIYE BÜKE 2 İsveç şehri meçhul uçaklarj maluraatm var m:? J'üzde beş faizli mn tavassutu ile dinlend:ği vakit An. kısa bir hastalığı müteakıb vefat etmiştaraflndan bombalandı tahvilât ve anyacağm iyi koca ile mi karada çok kolayhkla işıtilmiştir. tir. Cenazesi 14 şubat 944 bugünkü pa. onu mes'ud edeceksin? Ben bu fikirde Stocihoîm 13 (TP.) Cumartesi ak1 Bugünkü yayıma başlanırken. Ameri zartesi günü saat 12,30 da Süleymaniye, değilım ve olamam da. Eğer bsni bı. kan . Türk dostluğu hakkıoda bir ko Fetva yokuşu caddesi, tzzetefendi soka sarr.ı Haparanda ve Oevertornea şe raksaydmız da ben de bir şeyler öğren nuşma yapılmış ve bundan sonra Ame ğmda 14 numaralı evinden kaldırılarak leri meçhul 3 uçak tarafınıjan bomba1 seydim. Bugünkünden çok, belki de pek rikanm eski Ankara büyük elç'si M namazı öğleyi müteakıb Yemcaaıide kı. lanmıştır. Bazı hasar olmuşsa da, i n | | çok mes'ud olurdum. Ben daha bir genc ; r e e w ve Türkiyenin Wa=hington hü lınacak ve Maltepedeki aüe kabristam sanca zayiat yoktur. Resmî makamla Yazan : VİCKİ BAUM Çeviren: İlhami Safa kız iken olamazdı, ailadık. Fakat biz •ük elçisi Müşür Ertegün birer hitebe na defnedilecektir. gereken tahkikatı yapmaktadır. artık 1880 de değiliz. Yirmincı asırda de bulunmuşlardu'. Allah rahmet eylesin. *** yaşıyoruz. O benim kızımdır ve ben o. İstanbul Belediyesi M. Greew, Türkiyeyi iyi bildiğini ve runa ufak bir parayl harcetmekten çe nun çarşıda satılan bir daıadan başka mi? Türkiye Sigorta Prodüstörleri CemiSEHİE TtyATROSD Leopold amca, yeşil hall örtülü ma kinmiyecek kadar iyi insanlarsuUz. Bu hedefleri olmasnı istiyorum. Profesör Lausanne'danberi Türkiyenjı geçirdiği yetinden: paranln küçük bir klsmını, onun kesanln üstüne avucile vurdu: B ü A KŞ A M Szimanski'den ders almasına müsaade tekâmülü zevkle t:kib ettiğini söyle. Idare heyeti arkadaşlaumızdan bay man öğrenmesi için verenez m ; s!nlz? iştir. Dünya harbinden sonra Ameri Evet ama Marioa k'zdlr. Saat 20,30 da n:zi elde etmeden buradan gitmiyece. kanın rolünden bahseden büyük elçi, Hamid Büke'ain eçi bayan Annem lsrar ediyordu: Amcalar birbirlerine baktılar. Sonra ğım. K O M E D İ K I S M I REMZİYE BüKE 3U savaşta Türkiyenii oynıyacağı rolün Leopold amca, Jean arrca; benim anneme döndüler. Leopcîd arnca masa. C İ M B İ vefat etmiştir. Cenazesi 14 şubat pazar. Surahi tıkırdadı, amcaların başı san ;ok büyük olduğunu ilâve etmiştir, drahomam hâlâ duruyor. Ona el sür. nln ortaslnda duran surahiyl kaptl, Yazan: Moliere Ondan sonra meşhur Micky Mause'un tesi günü saat 12,30 da Süleymaniye rr.edlk. Bu drahomadan klztoı neden bardağı doldurdu ve sükua bulmak İ ki zelzele olmuş gibi sallsndı. Bıriunla beraber masanın üstüne vuran annemin mucidi Walt Desney konuşarak mizahm Fetva yokuşu, tzzetefendi sokak 14 n u . Türkcesi: İsmail Hami Danişmend istifade edemezmiş? çin uzun uzun içti. Sonra: Telefon: 40409 küçük beyaz eliydi. beynelmilel blr şey olduğunu, Micky maralı evinden kaldırılacaktır. Henrl amca doiunakll blr sesle: Betty, dedi. Bilirsin ki ailenin Bütün sigortacı arkadaş'.arın bu me Hem neden bu kızın bir san'at öğ. Mause'un muvaffaklyetlerirıe bir TürYakmda: Ayarsızlar Senin drahoman kocana aiddir. bütün kızlarının istikbaliii temin için rasimde hazır bulunmalarmı rıca ede. Bu adam akllll ve muktesid bir adam elimizden ne gelirse yaparız. Bahsetti. renmesini, çalışacak, hayatını kurtara :ün de bir Amerikalı kadar gülebllece. Pazar günleri 15 30 da matine dlr. Paraslnln böyle delice bT teşebbüs ğin sermaye yüzde beş lîizle tıhvilâta cak bir hale geimesini istemiyorsunuz? lni ve zevk duyabileceşbi tebarüz et riz. *** SES Tiyatrosa hmiş ve iki milletin ayni LUleri paylauğıuna sarfedilmeslne razl olmlyacağl kapatılmıştır. Bu para Marion yirmi Neden? GevgeU eşrafından mertıum Bjasan temsilleri Annem heyecandan titriyerek bagırı şacağlnl söylemiştlr. na kaniim. Sen böyle para tasarruf et yaşına gelince cmın drahomasını temin Geceleri 20.30 d« Nihayet büyük elçimiz, Amerlkadan Gaybl Büyük Uygunın oglu, Bedreddm mesüıl bilen ve paranlzl sokağa atml etmek üzere ayrılmıştır. Her noktsdan yordu: Cumartesi. Pazar, kendi memleketine bir kaç söz söyliye. Büyük Uygunın oglu Hasan Âli Büyük yan blr kocan olduğu için memnun ol görünüyor ki o güzel bir kız olacak ve Neden? Halkın önünde çalgı çalüygur üç günlük kısa bir hastal£tan Çarşamba matine mnllsln. ona iyi bir koca bulmak güç olmıyacak m3k bir rezalet midir? Bazı hâc'.iseleri bümesini temin eden Atıerika hal>er 15 te rms bürosundakl dostlarmn tşekkür sonra gözlerini hayata kapamıştır. CeAnnem başlnl eğdl, çünkü bunun tır. Fakat eğer uygun bir dam?d buîmak gizlemek bir rezalet değil m'dirî Kız. LÜKÜS HAYAT istersen şu küçük sermaye bile iyi bir kardeşim Caroline ziıaf gecesi kocasm ettikten sonra yeni yllln bütün mi'letler nazesi bugünkü pazartesi ögle namazını doğru olduğunu billyordu. Ben de biliBüvük operet 3 P. araslnda hak, müsavat ve kardeşllk Ws. müteakıb Üsküdar Yentcamiinden fcalyordum. Çünkü bazl gece münakaşala kabul gSrecektir. Keman öğretmek gibi clan kaçtığı zaman siz onu gene kcxası. Yazan: Ekrem Reşld erine blr temel teşkil etmcslni yürekten dmlarak büyük babasının hatlresine rindt tektük kellmeler kulağima ça m&nasız bir bahane ile bu paraya el a. na gönderdinizdi. değil mi? Bu adam Müzlk Cemal Reşid t«\'di edilecektir. Merhumu ve babasını tarak Marion'ım evlenmesi imkâr.larına ihtiyar, hastalıklı, mülevves b'r şeydi. temenni ettiğini söylemiştir. lınmiştı. Çarşamba gün ve gecelerı tenzilâtll Emlsyon Türk istiklâl marsile sona seven ve sayanlann gelmesi beklenjr. Kızkardesim siie söylemişti. değil mi? zararh olmak tamamil;... T... ma... Annem inadla devam ettt: 1 talebe ve halk temsilleri BUyülE Uygur ailesi Aldanmiyorsan» *1? Marion uj ml,,, le bastretsizliktü , Benim sou f8vary ermiştir. Cassino bö'gesinde ınüthiş ve kanlı n'n flk şartıdır. İç harblerinln maddi ve manevî en savaş şiddetini azaltmadan devam etkazı arasmda, bir rok ihtilâflar ve ih mektedir. Haftalardanberi devam eden büyük tiyaclarla çarpısan İsnanvol ha'kımn da iddetli müdafaa savaşlaUnda yaratlıklar göstermiş olan avcl birlikleeski mersçnerler gibi ynbancılar hesabına. yalanc bîr harbe istiyerek ve se rinıiş kasabanln şimal varoş'ıarlna dahU vinerek tridecetin? sanmak habetli bir slrnuş olan düşmanl tardetmeğe muvaffak clmuştur. Bu muharebcler esnaslnda tahmin obnaz. binbaşt Knuth'un komutasmda buHman SÜKRÜ KAYA !11 inci avcl alayı kayda değer yararllk,ar göst«rmiştir. Nevyork radycsunda Türkiye saati Marion'un Kalbi